gr jaargang, Zondag 8 December 190? No. 12562 Tweede Blad. Uit de Tweede Kamer De tweelingzusters. SCHIEDAfüCHE COURANT Deze courant verm hijni d a g c lij kg, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Pi ijs per kwartaal: Voor S c h ie d a m en V1 a ar din g e n fl. 1.25. Franco per post tl-1.65. Pxijs per week: Voor Schiedam en VI aardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertenüün voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan het buieau hezoigd zijn. Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.) vrijs 'icr Ad ïurlentiën: Van 18 regels fl. 0.92; iedere mgei meer ió 'enm. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zjj ii!n< n.eu, A d ver ten liën hij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hiervan zijn gratis aan het Bureau te hekomen. In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag-en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiön opgenomen tot den prijs wm 40 cents per advertentie, bij vooruitheLaling aan het Bureau te voldoen. Jntere. Telefoon voor de Redactie No. 123. voor de Administratie No. 103. saarammnaea Vie zou ooit gedacht hebben, dat ver- hooging van het minimum-salaris dor ou derwijzere een eisch kon watden, die na genoeg door aJlc partijen in de Tweede Kamer werd gesteund'? En toch is het zoo Bij hot salariswotje van de onderwijzers keft zich dit geval voorsjdaan. Waar in vroeger jaren iedere verhooging van sala ris voorgesteld voor de openbare onder wijzers, ons weer bracht midden in den schoolstrijd, was het thans alles pais cn wee. Hoe komt dat? Het antwoord kan even kort als eenvoudig zijn. N'u sinds de wet- kuypter het minimum-lraclcment van open bare en bijzo"'•"f" onderwijzers onafschei delijk verbonCcn is in dien zin, dat het ecne niet rijzen of dalen kan zonder het andere, is de verhooging daarvan een zaak, è'e van weerszijden onder de oogen kon gezien worden, zonder dat politieke nevel do zaak zelve in een valsch daglicht plnalsi. In zooverre heeft dus do wct-Kuyper ook voor links haar goede zijde. Trou wens, er mag niet vergeten worden, dat het subsidiestelsel aan de bijzondere school als een onontbeerlijk iets door vele leden van links wordt aanvaardmen mag het aan die zijde betreuren, dat het niet ge lukt is een openbare school te stichten, die do natie in. al haar schakeeringenkon bevredigendat feit staat nu eenmaal vast, en het zou struisvogelpolitiek zijn dat te ontkennen. Wanneer dan ook de wel-Kuyper do mi. minimumtractementen van de openbare on derwijzers niet slechts in schijn maar in werkelijk he i d aan 'de gemeenten uitkeerde, en wanneer de waarborgen voor goed onderwijs nog iets steviger waren, dan waro deze wet zeker geen partijwet geworden in den slechten zin des woords. Enfin, ook dat alles zal in orde komen. Hot dunkt ons onwedcrlegbaar, dat het einddoel zal moeten .vezenAlle lager on derwijs Rijkszaak, zoovel hei lif|Zondere ais het openbare. Of in dat stolsel de tegen woordige subsidieering zal kunnen blijven bestaan, is een vraag, waarop wij op dit oogcnMik niet woiwenm in te gaan; wel licht dat dan ook dr bijzondere ouderwij zere Staatsambtenaren sniffen moeten wor den; zij zijn het nu reeds ten deelc door bun opname "iu het Rijkspensioenfoiuls. Maar wij zouden over liet sa iariswetje spreken. Welnu, het verheugt ons, dat, al heeft de Kamer de verhooging van salaris voor de onderwijzers van bijstand cn voor d« plattelandshoofden natuurlijk dankbaar Mnvaai^, ze het den Minister geen oogon- blik heeft willen vafholen, dat ze deze regeling w 1 beschouwde als een welkome Terrassing, maar dat ze daarin allerminst g iets, dat ook maar óén oogen blik zou iatiaxi acutnui co *viavztrv v/m «-en -*awé. V4»r^iuk.wti>tv vxrjnja-Mv. mogen tegenhouden de definitieve regeling, die met de verhooging v:ui het minimium zal moeten aanvangen. Wil men een ge bouw, dat wankel staat, tot stevigheid bren gen, dan zal men moeten beginnen met de grondslagen daarvan te versterken, en. dus ook hier zal do hervorming van on deren op moeten beginnen. Over het onvoldoende van het aauvangs- minimum is door de afgevaaidigdenvoor Hoogozand, Amsterdam IV, Brie 11e enVen- lo, de hoeren Ter Laan, Ketelaar, Rood- huijzen en Nolens;, voldoonde de aandacht gevestigd, en al heeft de Minister trachten af te dingen op de waarheid daarvan, uit de discussies is dit toch zeker overtui gend gebleken, dat ook de beginnende on derwijzer in de meeste gevallen de keuze heeft Lnsisch.cn een leven van ünancieelo zorgen, of af te zien van het doen van uit gaven voor zijn verdere opleiding, een keuzo waarvoor toch zeker de achttien- of negentienjarige, bij den aanvang van zijn taak, niet moest worden gesteld. Maar, afgescheiden van de noodzakelijke verhooging van het miniimim-tractement, mag er nog wel eens op gewezen worden, hoe gansch onvoldoende de bezoldiging van de onderwijzers ten onzent is, terwijl toch, zooals de lieer Tydeman het zoo terecht opmerkte, het lager onderwijs'staat of valt met het peil van de onderwijzers-, en de materieelo positie van de onderwij zers de basis van dat peil is. Welnu, op enkele uitzonderingen na, zou men melde traclementen van onze onderwijzers voor oogen kunnen vragen, of ons lager onder wijs ook soms is een zaak van weinig of geen belang. En dat zeggen wij nu niet alleen mot het oog op het buitenland, wat ons vooral in Duitschland en Zweden in deze een uiterst beschamend voorbeeld geeft., maar ook wanneer wij de salarioering onzer onder wijzers eens zeilen naast die van andere ambtenaren, waaronder velen absoluut geen examen hadden te doen cm benoembaar te zijn, Een voorbeeld, alweder aan de hand van den heer Tydeman. De boden aan de ministericele departe menten hebben salarissen tot 950; eerste klerken daaraan hebben 900 it 950; een kamerbewaarder 1000 (wat deze functio naris, er nog bijverdient aan fooien, hom door de audientic-bezoekers ter hand gesteld, blijven onvermeld) een concierge bij don TToogen Raad 950dezelfde bij het Hof Ie Leeuwarden f 800, traktementen waarnaar vele onderwijzers de lum'd niet kunnen uit strekken. Ken amanuensis-concierge aan de Rijks-landbouwschool heeft 900 met vrije woning, licht on vuur; de tuinman daar even zooveel met vrije woning. Komt men in een iets hoogere categorie, dan hebben b.v. eerste klerken hij -den Raad van Beroep voor de Ongevallen verzekering, eene zeer voorname betrek k in g (men moet dat ,,zeor voorname" den heer Tyde man zelf hooren zoggen om er de kracht van te gevoelen f 1Ö00 1200, terwijl de hoof den van scholen in do hoogste categorie met ohanno en Suzanna waren de aardig ste tweelingen, die men zich voor kan stellen, en geleken zoo op elkaar, dat zelfs de eigen ouders ze met elkaar verwarden. antje en Santje werden zij kortheidshalve genoemd, en dat was een tweede punt, aanleiding tot verwarring gaf. Zij wa- [en «enige kinderen van don rijken '°°pman Henrich, en worden door moo- er zoowol als vader verwend en bedor- ™ni gelukkig maar, dat moeder natuur ,afr me' goed karakter bedeeld had, zoo-' a. "e slechte opvoeding geen kwade ge- |°goti had. De kleinen waren, om zoo zeggen, van het uur barer geboorte af, Jja scheidolijk, zij gingen geheel in elkaar P» en voelden, zich als óón persoon; dat 5_mg zelfs zoover, dat, als een van beiden e" werd, do andere gezonde ook ging 36n' en verklaarde: wij zijn ziekl Op ooi gaf haar gelijkenis tot de grappigste ■"gissingen aanleiding, die het dartele h ^an no8 in de hand werkte. Jo- j^naa' zachtere en inschikkelijkste van 3 Wee> Was :d,e lieveling lmrer moeder, npr V°,01^aren^ei guitenstreken steeds zijnde Susanna, de hartelap baars hun minimum-salaris op zijn hoog< kunnen opklimmen tot ƒ1250 plus vrije woning. De griffiers bij de Raden van Boiot pook e e n e 7. eey go wichtige bet r e k k i n it. vol gens den heer Tydeman (deze ironie kan al leen hem ontgaan die niet \wet hoe weinig deze dignitarissen te doen hebben) hebben traktementen van ƒ2000 h ƒ3000. Aks de onderwijzers dat eens kregen Men kan, zoo besloot de afgevaardigde uit Tiel, deze voor beelden met taüoozc andere vermeerderen. Deze inferieure ambtenaren k r ij gen allen in ceiilan de volk s- opvoeders, d e m a n n e n a a n w i e w ij onze kinderen toe v e rtr o u- wen, die vooral daar eeno zoo groote rol in de volksopvol ding speleg, waar de rol van hot huishoud e* d aarin uit den a a -r d der zaak h e t k le i n s t is. Het is goed, dat zulke dingen eens gezegd worden. Ons volle moet als klein volk voor- aanstaan in ontwikkeling, en daarvoor 7,uilen aan onze onderwijzers, "hoofden en anderen, steeds hooger eisehen moeten worden gestold en dat kan en mag alleen, als de positie van den onderwijzer ook is eene financieel goede. Alen wil niet meer weten van den meester, die tegelijk klokkoluider en dood graver is, maar men heeft hem m e t die function ook maar al te vaak de emolumon- daaraan verbonden, afgenomen. Dat moet. nn- dei-s worden. Dat voelen gelukkig alle par tijen. De lieer Nolens sprak ecri waar woord, toen hij zei. dat in de eerste plaats op de Overheid de plicht rust vóór te gaan in hot goed bezoldigen van hen, die bij linar in dienst zijn. Maar dat is helaas, zooals wij hierboven zagen, allerminst het geval. De wet heeft, zooals hekend mag onder steld worden, goene aanmerkelijke verande ring ondergaan. De Minister heeft om f i n a n c i e e 1 e redenen tegenover alle amen dementen, 'die grooter offer van de Schat kist zouden vragen, dan het door hem voor gestelde, het onaannemelijk laten hoo ren, cn de voorstellers waren zoo verstandig door het intrekken van die amendementen genoemd wetsontwerp niet in gcvnfir to bren gen. Ook Lier gold het"Beier oen half ei dan de leege dop. Zoo werd dus ingetrokken hot amende ment Ter LaanRoodhuizen - -Snieengo, om dezelfde periodieke verhoogingen, die in dit ont.wprp voor de onderwijzers worden vnst gesfeld, en die gunsfjger zijn dan do be staande verhoogingen voor de hoofden, ook aan 'deze toe te kennen. Eveneens werd op dezelfde gronden intro- frokken oen amendement, goteekend door de hoeren Ketelaar, de Klerk, Ter Laan. Rood- huyzen, Schaper, Smeenge en Bmidf, om het nanvangsmininmin ie brengen van f 500 op f 000, zoowel als dat van de herren Arls, Pns«toors en Van Vliet run datzelfde mini mum van 500 op f 550 te verhoogen. Vorkregen werd. dal de jaarwedde dor hoofden van scholen en onderwijzers; aan de openbare lagere scholen alle vóór 1 .Tnnirari 1909 'dnor de gemeenteraden opnieuw moe ten worden vastgesteld. vaders. Toen zij er den leeftijd voor had den, gingen zij naar een kostschool in Zwitserland, en hier kwam het toonecl- spel-talenl van Santje tot zijn volle recht; zij deed haar zustor zoo bedriegelijk na in houding, gang en stem, dat iedereen cr op gezworen zou hebben, het zachte Jantje voor zich te zien. Had zij op deze manier een vergissing tot stand gebracht, dan deed zij haar masker af en sprak: vÖnzen loekomsügen mannen zal het eens nog zeer moeilijk vallen, ons uit elkaar te houden." Acht dagen voor haar zeventienden ver jaardag keerden zij in het ouderlijk huis terug cn mét haar gelach, geiubel en ge zang. Ter eere van haar th-.'skomstzou den haar ouders een bal geven. Santje vond dat denkbeeld bizonder prettig en vloog dcri geheeleu dag zingend door hot huis, alles overeind zettend. Johanna, het droomstertje was het daarentegen angstig te moede: „Ach hemel, Santje, sprak ze meermalen zuchtend„Je zult zien, ik doe iels geks! Ik zal de hecle quadrille in de war sturen, en heb nu al lmrlktoppin- pingeu van angst, als ik aan de prachtige uniformen van de officieren denk. Ik zou wol in een muizengat willen kruipen, want denk toch zelf eens, tot nu toe dansten wc enkel mot cadetten, hoogstens studen ten." „Ru, en wat zou dat?" antwoordde het resolute Santje. „Denk je, dat deze hoe ren niet evengoed op hun twee boenen loo pen als alle andere monschen? Het oefent op mij niet den geringsten invloed uit, hoe wel ik toch heel graag later een officier tot man zou willen hebben. Maar dat heeft nog den tijd," gichelde ze, voorloopig wil ik dansen en me amuseeren." De baltoiletten werden tot op hel klein ste strikje, op net verlangen van Santje eender gemaakt, ofschoon do moeder de opmerking daarbij maakte: „Maar geen mensch zal jo kunnen onderscheiden, kin deren." „Dat is juist wat ik wensch, moeder tje. Neen, u moet het nu niet voor ons bederven," antwoordde Santje en daarmee was de zaak afgeloopcn. Do balavond was eindelijk aangebroken de tweelingen vertoonden zich in haar bal toilet aan haar ouders en werden met Irotsche, tevreden gezichten in de hal zaal geleid; „Ze zijn allerliefst!" fluisterde de vader, en de moeder bevestigde dit stralend van geluk. De aanvankelijke schuchterheid van Johanna was spoedig g weken, en zij gaf zich op de haar eigen lieftallige wijze aan het dansvermaak over terwijl haar veel levendiger zuster in dolle uitgelatenheid rondfladderde. En boven dien voelde Jantje zich van eon lot nu toe ongekend geluk doorstroomdwant de beste danser, die in zijn prachtig uniform Dil re /m \ccl gewonnen, llic-rdoor wordt toch M'rkiegon, dat de zekerheid dut het meerdere dat geire\en wordt, inderdaad hun oor wie Int bedoeld is, ten goede 'zal komen. Wal toch is lat geval? Er zijn gemcente- ïitlon. die vroeger reeds aan de onderwijzers hebben gegeven, wat t! ans in het onder havige onlwerp wordt voorgesteld. Die, om een voorbeeld te noemen, den onderwijzer van hijstand wat meer gaven na 5 dienst jaren dan de verplichte 550, 'die, laten wij zeggen, b.v. G00' gaven. Deze gemeente raden zouden nu kunnen zeggen, de 50 die nu meer lire komen, houden wij in eigen zak. Neen, zegt liet geamendeerde ontwerp, Gij zult vóur 1 Januari 1909 al uw salaris sen opnieuw hebben te regelen, en nu krij gen dus Gedeputeerde Staten, die de salarieo- ing moeten goedkeuren, of anders, de Kroon, op wie den door Raad en Staten verongelijk ten zich kunnen beroepen, het in hunne macht, dercelijke pogingen, als ze gedaan werden, te verijdelen. Eindelijk werd de oude redactie, dat de wet gerekend zal worden te zijn ingegaan 1 Jan. 190S, bij amendement van den heer Ketelaar hersteld. Wij nemen den Minister in geen enkel geval kwalijk, dat hij onwrikbaar is ge bleven. Het was hem op dit «ogenblik al lerminst. tc doen een definitieve regeling te maken, hij heeft alleen getrarht, zich plaatsende op het standpunt, dat in de eersie plaats h u n hulp moest worden ge boden, die door de laatste twee wetswij zigingen niet waren gehaat, niet anders kunnen doen. In dien gcdnchlengang heeft de Minis ter. nadal hem daarop is gewezen, het niet hij de onderwijzers van bijstand ge laten, die niettegenstaande den drang in deze, van bevriende zijde op Minister Km - per Lij de Lager Ondervvijs-novelle ge oefend, toen niet werden geholpen. Neen, hij heeft zijn ontwerp gewijzigd, toon hem er op gewezen werd, dat de plattelands- hoofden van de 8ste en 9de klasse niet m die mate door het ontwerp Boigesius van 1901, in strijd met de bedoeling van dien Minister, waren gebaat als verwacht was. En toen hij van het gegronde van die klacht overtuigd was, kwam hij hun tegemoet, door de laagste twee klassen der tabel, onder A samengevat, onder B te brengen. Wel een bewijs, dat Minister Bink niet enghartig op zijn standpunt bleef slaan. De onderwijzers zullen hem daar voor dank weten. Zij zullen begrijpen, dat een minister, die zoo handelde, hot met Dr. Bos en andoren eens zal zijn, dat een definitieve regeling van de onderwijzers fraetemenlen, een eisch des- tijds is. De onderwijzer, die in Rotterdam solliciteer de naar don post van suppoost in hof Muscmn-Boymans, en zijn benoeming vreug devol bogroetta, is een beschamend feit. Ongeveer 70 percent dor gemeenten geeft als aanvnngslrnctemenl niet moor dan hot wettelijk minimum, vooraan Rotter dam, Neerland's eerste koopstad. Gelukkig zal aldaar, naar wij vernemen, weldra een nieuwe en betere regeling getroffen wor den. Het ontwerp komt a.s. Dinsdag instem ming cn zal naar alle waarschijnlijkheid zonder hoofdelijke stemming worden aan genomen. Dat de Waterstaatsbegrooting in de St. Nicolaasweek word behandeld was zeer zeker een verstandige zet van het toeval. Want bij Waterstaat met name is de Mi nister Sint Nicolaas, omringd door de Ka merleden, die wel niet in koor, maar toch allen min of meer aanheffen: Vol ver wachting klopt ons hart! De een wil een kanaaltje, do Iweodc oen brug, en de derde een tramlijntje voor zijn district, en do arme Excellentie, die toch ook met do Beschikbare middelen te rekenen hoeft, kan moeilijk anders dan betuigen, dat hij de vele verzoeken, die tot hom komen, ernstig zal overwegen, en do hoffelijke wijze, waarop .Minister Krans zulks zegt, is haast evengoed, alsof do wensch word toegestaan. Alles is even preltig aan dien bewindsman, men zou zonder overdrijving kunnen zeggen, - dat hij muziek in zijn stem heeft. Van meer belang was het debat over do spoorwegen, waarbij natuurlijk j e voor vechter van Staatsexploitatie, de heer Treub, het eerst in het krijt trad. Nu, hij had nogal iets aan le merken, en meer en meer blijkt, dat dc belofte van 1903, dat dc Siakingswetten gepaard zouden gaan met maatregelen van de Regcoring, om de rechtspositie cn het lot van onze spoor wegarbeiders te verbelcrcn, vrijwel onuit voerbaar is. Men wilde wel, maar men kon niet. Hoe kan b.v. de Staat zeggen tot de maatschappijen: Gij moet uwen ar beiders hooger loon geven, terwijl hij alle gegevens mist om na te gaan, of ze daar toe in staat zijn? Maar toch is hel erger lijk. dat die maatschappijen, op dit oogon- blik, nu de wet op bet Arbeidscontract in beide takken der Stalen-Generaa! is aangenomen, tal van bepalingen in haar contract opnemen, die met genoemd wets ontwerp in lijnrechten strijd zijn. Dat is eenvoudig misbruik maken van de om standigheid, dat de wet op het Arbeids contract niet van tot passing is op het spoorwegpersoneel, maar de zaak wordt er slechte des te erger door. Het contract tnssclien do maatschappijen cn haar per soneel schijnt maar a! tc vaak gemaakt om de onafhankelijke elementen te kunnen „zoeken". Wet b.v. te zeggen van het ver bod om fooien aan te nemen, terwijl ieder een weet, dat zulks altijd gebeurt en dat dc conducteurs die fooien tot een vast en wolkom emolument van hun bedrijf reke nen? Wat kan dal anders zijn dan een middel, dat de directie steeds in hare hand heeft, als ze kwaad wil Natuurlijk is op deze misstanden het ec-nigo antwoord: Daaraan zal Staats exploitatie ten minste een einde maken, en de Minister kan slechts aan de hoeren Treub, Ter Laan cn Troelstra, welke beide laatsten ook in het klaagkoor hadden mee- volkomen aan haar ideaal beantwoordden, de mooiste blonde snor bezat, en schit terende blauwe oogen, in één woord, het evenbeeld van Mars, gaf aan haar boven alle anderen de voorkeur en was met zijn hulde al zoo ver gekomen, dat hij haar „onvergelijkelijk" genoemd had, „de zon", waarnaast al het andere verbleekte. En mijn tweelingzuster, die op mij gelijken moet, als liet eene ei op bet andere, er. daarbij veel zachter en innemender is, dan ik, zoudt u die niet dezelfde lof toe zwaaien?" had zij hem dparop gevraagd, „Maar mijn lieve juffrouw!" klonk het antwoord, wat 'denkt u wel van mij? Uw levendigheid, uw geest, uw humeur zijn het, die mij in dc eerste plaats boeien, en niet alleen het allerliefste uiterlijk, dat u met uw zuster gemeen hebt." Als een bliksemstraal kwam haar bij deze woorden een gedachte in het hoofd, on haastig sprak ze: „"Mama. heeft me daar juist gewenkt; binnen vijf minuten ben ik hier weer te rug; in den wintertuin daarginds kunt u op me wachten." De luitenant hoog en begaf zich gehoorzaam in het heerlijke, groene, door bloemengeuren als doortrok ken vertrek, dat voor zoete droomen als 't ware geschapen was. Susanna zoekt intusschen, niet, zooals zij voorgegeven had, haar moeder, maar haar zuster op en fluisterde haar toe: „Doe mij het genoegen en ga dadelijk in don wintertuin, waar luitenant Rtein mij wacht. Spreek met hem, maar ver raad niet, dat jij het ben, en als hij den volgenden dans met je doen wil, in de meening, dat hij mij vóór hcefL, ga dan met hem mee." „Afaar Santje 1" „Doe, wal ik je gezegd heb, mijn levens geluk hangt er van af." „En mijn danser, met wien ik den vol genden dans zou doen?" „Wie is het?" Zij noemde hern. „Maak je maar niet ongerust, dat zal ik wel voor mij nemen." Hoewel ongaarne, voegde Johanna, zoo als altijd, zich naar den wit van haar zuster. De comedic was uiterst pijnlijk, maar wat was er aan te doen? Schuchter trad zij den wintertuin bin nen, en dc luitenant, die haar verwarring scheen te begrijpen, merkte in zijn geluks- ï'oes niets van het bedrog. Iïij voerde Jo hanna ten dans, cn de tweelingzuster zag met teleurstelling en smart, dat zij toch niet zoo „onvergelijkelijk" was, als hij haar zooeven verzekerd had. „Och," dacht zij bitter, „ik zou hem uit duizenden in het donker herkend hebben, cn hij heeft er geen idee van, dat hij mijn zuster in de armen houdt. Zijn liefde is niet echt." De nu volgende dagen en weken voelde Santje zich doodongelukkig; zij sprak tot

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1907 | | pagina 5