buSS' li a m
#f° Jaargang.
Woensdag 1 Januari 190
rile. 12580
Eerste Blad
Kijkjes op het leven in
een groote stad.
ff.
Bericht.
Sluiting Bruggen.
Dringend verzoek.
lïlKNEïfLAND,'
SCHiEDAMSCHE COURANT
Bezo courant vörschjjnt d a g e 1 ij a, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prigs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen fi. 1.25.Franco
rar post ïl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advextentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan. het bureau bezorgd zijn.
i* Bureau: Lange Ilaven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Advertentiëtt: Van'1—G regels fl. 0.92; iedere regei meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Ad vertentiën bij abonnement op voordcelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine adverteutiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Interc. Telefoon
Met het oog op den Nieuwjaarsdag
zal de „SclrietUuusche Courant" Woens
dag 1 Januari 1908 NIET verschijnen.
Burgemeester en Wethouders van Scliie-
i dam, brengen tor algemeene kennis, dat de
bruggen in deze gemeente op a.s. Nieuw
jaarsdag nu 's morgens 10 uur gesloten zul
le u zijn.
Schiedam, 31 December 1907.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
M. A. BRANTS,
iDe Secretaris,
V. SICKENGA,
Aan leveranciers der Gasfabriek en Drink
waterleiding wordt dringend verzocht hunne
vordering vóór 6 Januari aan het kantoor
der Gasfabriek in te zonden.
DE DIRECTEUR.
Schiedam, 31 December 1907.
Op Donderdag 9 Januari' 1908,
des middags te 12 uren, zal door Burge
meester en Wethouders van Schiedam
openhaar worden aanbesteed
het maken van den onderbouw
eener draaibrug over de Buifccnsluis
met siraataanleg en verder bijkomende
werken.
Bestek en tcckeninp zijn a f0.90 (franco
per post f 1.verkrijgbaar ter Gemeente
Secretarie.
Schiedam, 31 Dcc. 1907.
DUITSCHLAND.
Hlert Mo Itke—II arid en-p roctetj-
In de zitting van gisteren werd allereerst
verslag gedaan van het verhoor van profes
eor Schweninger en zijn vrouw te ScKwa-
neck bij NT nel renDe voorlezing van het
protocol duurde 'u drie kwartier.
Het „Berl. Tageblatt" brengt omtrent iiet
verhoor de volgende bijzonderhedenSchwe
ninger bevestigde in hoofdzaak "joretel
ling door Harden gegeven, speciam, dat Frau
Von Elbe hem on Harden verschillende foi-
Roman van
LOUISE W1.3TKIRCH.
ten in geloofwaardigen vorm had medege
deeld, zijnde ongeveer het/elfde wat ze bij
haar eerste verhoor voor de schepen recht
bank verklaarde, llaar gezondheidstoestand
liet geen twijfel over aan haar geesteskracht.
Elk spoor van do gevolgen van hot gebruik
van trional ('n slaapmiddel) was bovendien
op het tijdstip van liet onderhoud met Har
den verdwenen. Steeds kreeg Sclnvcrrégel
den indruk, dat Frau v. Elbe volkomen ge
loofwaardig was. Voorts z.eide de doctor, dat
z. i. Harden zonder bijoogmerken en mei
uitsluitend politieke bedoelingen zijn arti
kelen geschreven heeft. Mogelijke toespelin
gen daarin op feiten, ten nadeelo van graaf
Moltke, had hij niet gezien, of althans niet
begrepen. Ook bevestigde Schweninger de
uitlatingen van Bismarck, over Eulenburg;
„in het huis van Bismarck heeft getuige hoo-
ren spreken over de abnormale neigingen van
de Liebenberger kring. Bismarck zeide toen
o. a.kis 7.0 het zoo dom ahnleggon, dat
de regeerende lieer liet merkt, kan een camc-
rilla het toch niet uithouden."
Schweninger bevestigde ook, dat hij de
naampjes ,,SiK«er Kuno" „Tutti" lang voor
Ilarden's artikelen gehoord luid.
Feitelijkheden als in de procedure bedoeld,
heeft getuige nooit waargenomen, maar hij
acht het bestaan van zoodanige verhoudingen
waarschijnlijk.
Dl'. Swindenberg on dr. Moll geven bei
den gunstige verklaringen omtrent graaf
Kuno Moltke. De eerste was 37 jaren huis
arts van de familie Moltke.
Als nieuwe getuigen worden gehoord mej.
May, vroegere kamenier van mevr. v. Elbe,
die verklaarde, 'dat haar mevrouw geheel on
toerekenbaar was en zij veel bij haar te ver
duren had. Zo meende dat de gravin zonder
reden opgewonden en twistziek was, hetgeen
zij toeschrijft aan haar boosaardig karakter.
Daarop geeft mevr. v. Manvitz, nicht van
graaf Kuno, een ongunstig getuigenis over
graaf Kuno's vroegere vrouw. Ook barones
Sassen en gravin Danckelmnnn getuigen in
dien geest. De laatste is de zuster van graaf
Kuno en ontkent heslist dat jiaar broeder
mevr. v. Elbe zou hebben geschopt. Bij haar
laatste verhoor had mevr. v. Elbe deze be-
wo'ing gehandhaafd.
Dr. Magnus JTimchfeldt, wiens rapport
tot grondslag diende voor het vonnis van
de scliepcnreehtbank, verklaart do conclusies
van dit rappoit ie herroepen in verband met
hot valsche getuigenis door mevr. v. Elbe
oor die rechtbank afgelegd.
De getuige Lyman, vroeger ook een der
.-tounpilaren voor Harden's bcweringe, ver
klaarde thans dat Bismarck, sprekende over
de camarilla, geen toespeling maakte op on
eerbare hartstochten.
Hot getuigenverhoor word gisteren geslo
ten. Hedenmorgen om 10 uur zouden de plei
dooien beginnen.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN
Engeland.
Po suffragettes, de kiesrcchtvrouwtjes. die
door rumoerig optreden propaganda tracht
ten te maken voor hot vrouwenkiesrecht,,
hebben thans een „sociale en politiekever-
eeniging van vrouwen" gesticht ten llocl
hebbend een beweging voor belastingsta
king in 't lcvon te roepen. Zij sporen de
belastingschuldigen aan, niet meer te be
talen, alvorens aan de vrouw recht zal
zijn gedaiui. Zij weten wel, dat de wei-
gerachligen vervolgd en misschien gevan
gen gezet zullen worden, maar juist daar
van verwachten zij veel voor de propaganda.
In industiieele en politieke kringen, zoo
schrijft do Londcn&che berichtgever van de
„Köln. Zlg.", heeft het groot opzien ge
haard, dat het parlementaire comité van
liet congres van vakvcieenigingcn een rond
schrijven heeft gericht aan do besturen
van alle vakveieenigingen in Engeland,
waarin wordt aangedrongen op algeheele
afschaffing van overwerk, voornamelijk om
te verhinderen, dat de werkloosheid nog
grooter uitbreiding krijgt. De industrie el en
echter verzekeren, dat bij de tegenwoor
dige verhoudingen en de dikwijls onver
wacht bij massa inkomende bestellingen,
die vaak met groote snelheid moeten wor
den uitgevoerd, de afschaffing van over
werk oen onmogelijkheid 'is.
Men beschouwt in Engeland deze bewe
ging ten gunste van afschaffing van o\ cr-
werk als een van de vele bewijzen voor
het feit, dat de socialistische beweging in
de' laatste jaren bij do vakveroenigingeii,
sterk veld heeft gewonnen. Er wordt zelfs
beweerd, dat er tusschen de socialistische
onafhankelijkheidspartij en de uit 22 leden
bestaande groep van., arbeiders, die tot
dusverre tot de liberale partij werd gere
kend, een overeenkomst is getroffen, bepa
lende, dat de laatsten in het vervolg in
hoofdzaak met de socialisten zullen Hem
men. Twee derde der liberale arbcidersafge
vaaidigden bobooien ml. tot den mijmver
kersbond (mining federation), die onlangs
een gelieimo stemming onder de leden heeft
gehouden over de wenschohjkhcid van aan
sluiting bij de onafhankelijke (socialistische)
arbeiderspartij. Bovendien is er sprake van
een bond tusschen aibeiderspartij en ho
Ierschc nationalisten. Wanneer een doigc-
lijk plan verwezenlijkt mocht worden,dan
komt tusschen do beide groote hoofdpartijen
in het LageiJiuis, n.l. liberalen en conser
vatieven, een blok van 130 stemmen staarj,
dat van ieder onbewaakt oogenblik gebruik
zou kunnen maken voor een minder aan
gename verrassing voor die partijen.
F r a n k r ij k.
Naar aanleiding vim de verklaring van
den semilor Le Provost de Lnunny dat Mil-
lernnd van den liquidateur an de congre
gatie der Augustijnen 10000 frc«. zou heb
ben ont\ angen voor 2 pleidooien die nooit
werden uitgesproken, weerspreekt Millorand
deze bewering on zegt in 1902/03 in beide
zaken te hebben gepleit.
Milterand verkla-.it voorts dat lrij nog in
7 andere liquidatiezaken heeft gepleit zoo
wel te Parijs als in de provincie -waarvoor
hij recht had op honoraria, die hij echter niet
aannam.
In oen bijeenkomst van senatoren der ra
dicale en radico-socialistische groepen ver
klaarde C o m b e s 'dat de republikoinsche
partij er heling bij heeft dat volledig licht
wordt verspreid over de liquidatie der goe
deren van dc ontbonden congregaties en hij
stelde voor dat do Senaat daartoe een com
missie van onderzoek zou benoemen. Het
denkbeeld vond instemming en 'de senator
Ravnry werd belast met liet indienen van een
desbetreffend voorstel in den Senaat. In 'de
bedoelde tonimissie zullen alle groepen wor
den vertegenwoordigd.
Minister Clcinenceait, 'die later op de bij
eenkomst verscheen, meende dat een interpel
latie in den Senaat de meest volledige op
heldering omtrent het hquidecren der congre
gatiegoederen 'zou verschaffer.. Vandaag zul
len de senatoren andermaal bijeenkomen om
'n afdoende beslissing in deze te nemen.
Algemeen is men van oordeel dat liet
denkbeeld van Combes, instelling van een
eanatoriale commissie van onderzoek zal
worden gehandhaafd, uitdrukkelijk zal wor
den erkend 'dat deze maatregel niet bedoeld
is als wantrouwen tegen de regeering of
tegen een der leden van het kabinet.
Savarv, senator voor Tarn, zal vandaag oji
liet bureau van den Senaat oen vooroud dono
neeven lot het instellen van een dergelijk
commissie tot het nazien der liquidttfïe-reke
ningen van dc congregatie-goederen.
11 a 1 i
De Garibaldi-veteranen zijn van plan van
de regeering niets meer of minder te cisclien
dan de mergave van den hun „rechtmatig"
toekomenden krijgsbuit van 1SG0. Hiertoe
belmoren, \olgens '11 schrijven van den Gari
baldi-morste Uornacchi met instemming van
generaal Ricciotti Garibaldi, de volgende
kleinigheden: 11 millioen ducaten die hij
den intocht van Garibaldi in de gewelven
\nn het slot te Napels lagen, de oumeetlijke
zilver-schut van het huis Bourbon, liet bij het
nationale museum ingelijfde Bourbon-mu
seum, de villa's Capo del Monte en Favorita,
liet slot van Caserta met park, hel Farnese-
palcis te Rome en de villa Farnese te Ca-
prarola.
Rusland.
Het. gerucht van de arrestatie te Peters
burg van Tsjaikow&ki, den beroemden syo
phoniëncomponist wordt benMigd. Me
vreest dat hij evenaK Maxim Goiki 'n lang
durige gevangenschap zal morton onder
gaan.
Te KislovocUk (Kauk.mts) had een bloi
dig gevecht plaats lusselien cm reiolutio-
naire ben'de en de politie. Een commissaris,
en agent en 3 revolutionairen werden dood
geschoten. 2 revolutionairen door Kozakken
achtervolgd, pleegden zelfmoord.
B u 1 g a r ij e.
Het vorstendom geeft 'n schitterend voor
beeld van financieel' welvaart De minis
ter van financiën verklaarde in de Soliranja
dat er een overschot is van 23 millioen
voor 1907geen vlottende schuld en 46
millioen beschikbaar m het buitenland.
Vereenigde Staten.
De Amerikaansche slagscliepcnvloot in
Zondagavond van Port of Spain naar "Rio
de Janei i o vertrokken
Te Boston hield dc mmislei van oorlog
Taft een rede, waarin hij ontkende dat do
politiek van dc regeering tegenover de
trusls veianlwoordelijk kon woulcn gesteld
vooi de financiccle crisis. Ilij bleef van
oordeel, dal de staatkunde der regeering
om toezicht te houden op do trusts en de
spoorwegen het eenige middel ïs om te
ontkomen aan naasting door den staat of
staatssocialisme.
Volgens de New-York Times"' z.ijn er
alleen in N-ew-Yoik nu honderdduizend men
seden werk- en dakloo--.
Te New-York is, naar de „Ilerald" be
richt, aangekomen mevrouw Flukliaye Rus-
mm Cama, de vrouw van een rijk inwoflei
\.m Bombay, die een piopacumlnreis door
de Vereenigde Staten zal maken ten. gunste
Min de vrijheidsbeweging der Hindoes in
Britsch-Tndiê.
De agitatie tegen het bureaucratisch on-
derdmkkmg.-slelsol der EnguRelien is krach
tiger dan men in Europa algemeen denkt.
De bevolking is nu van plan belading te
weigeren. Mevr. Ru&tow Cama is leidster
van de uiterste partij, wier doel is de ves
tiging van een republiek in Britsch-Indië.
de bediende Wicelius binnen liet,
een der oudere heeren hem bij den
18)
Toen
pakte
arm.
„Hoor eens, Karl, heb je niet toevallig
een briefje van 60 gulden bij je? Ik ben
heeïemaal uitgeput."
Terwijl Karl zonder een spier van zijn
gelaat te vertrekken een groote portcmonnaie
te voorschijn haalde en daarin grabbelde,
trad Wicelius met een vluchtigen groet aan
de tafel.
Men zag hem In 'dezen kring gaarne. Ec-n
onafhankelijk jonggezel met aanzienlijke in
komsten en die voor plezier een betrekking
aan de bank bekleedde. Velen verwonder
den er zich over, dat hij cle officierecarriëi'e
niet verkozen had. Zij die de klok hadden
hooron luiden maar niet wisten, waar cle
klepel hing, mompelden, dat'iets niet in
'den haak was, een schaduw op zijn geboorte,
een onnauwkeurigheid in zijn doopaete, er
gens iets duistere, wat liem onmogelijk ge
weest was, in orde te brengen of wat hem
de moeite niet waard was geweest. YVant hij
was èn bleef do stief- en aangenomen zoon
van den architect Wicelius, en niemand her
innerde zich, qoit den naam gehoord te heb
ben, 'welke zijn moeder in haar kort en blijk
baar niet gelukkig eerste huwelijk gedra
gen had.
Langzaam ging zijn blik over den kring om
den tafel, de gespannen gezichten in het
schijnsel van de met oen scherm voorziene
hanglamp. Daar stond, de oude vrijheer ion
Lippowitz, die twee riddergoederen op de
groene tafel verspeeld had, de jonge advo
caat von Kiereck, die op hef puut stond,
zijn toekomst erop achter te laten, Iloitmann,
de vroegeredragonder-luitenant, die zonder
vermogen en zonder bekende 'inkomsten er
renpaarden en schoone vriendinnen op na
hield, En met een plotselinge opflikkering
bleven Wicelius' oogen op den bankhouder
gericht. Men kende elkaar in deze kringen
en dit was een nieuw gezicht, een gezicht,
dat hom to denken gaf. Een der jongere hce-
rer haastte zich de heeren aan elkaar voor
te stellen.
Majoor von Loslwitz uit Miihren. Dr.
Wicelius."
Wicelius boog, de majoor eveneens. Daar
bij kruisten hun blikken elkaar ecu seconde
lang. Majoor von Loschwitz' hand dwaalde
plotseling af, een goudstuk rolde onder de
tafel. Ilij beheersehte zich echter 'dadelijk.
„Ach, liet was mijn dubbele kroon. Knr]
zal zo morgen wel vinden. Mijne heeren, ik
verdubbel."
Het spel ging verder. Loschwitz was een
elegante bankhouder, koelbloedig en flink.
Ilot was aardig zijn standbeeld-gelaat te
zien, dat winst of verlies niet rooder of bico
ker kleurden, dit vertrouwen wekkend ge
zicht met zijn mooien romeinschen neus en
dc wapperende witte punten der snor. terwijl
dc vrouwelijk fijne vingers de. kaarten schud
den, coupeerden, het geld opnamen en uit
deelden. Het ging niet om kleine sommen
Tot nu too was er niet afwisselend geluk
gespeeld. Maar nu begon de bank te winnen,
fabelachtig te winnen, tegen alle waarschijn
lijkheid in. Een dof gemor verhief zich om
de groene tafel. Eenige spcleis' vielen af
Anderen, door 'n koorts aangegrepen verdub
belden roekeloos huninzetten en, hun verliezen.
Er waren nu vele oogen -scherp op de
blanke, fijne handen van don bankhouder
gericht. De majoor was geïntroduceerd. Maar
toch, men kon nooit wetenDie hier hun
bankpapier en goudstukken waagden, had
den ongcvec. op alle renplaatsen, in r.llc
badplaatsen der beschaafde wereld on niet
altijd alleen met gentlemen het geluk der
kaarten en dobbelsteenen beproefd, leder luid
zijn ervaringen en vertrouwde slechts zijn
eigen oogen.
Wicelius bad reeds duizende verloren. Ilij
bleef spelen. Den man met cle witte snor
scheen dit pijnlijk te worden.
„Dr. Wicelius, hoor eensIk heb van
daag nrijn geluksdag. IIoucl op, wees ecu
beetje voorzichtiger."
„Tiet is opgezet. Speelt u door?"
„Als li het volstrekt wilt."
De kaart viel. liet was een koning.
„Halt! Bedrog!" donderde op dit oogen
blik de heer von Lippowitz. En over cle
geheole breedte van do tafel, over kaarten
en inzet, wierp hij zich, om cle valsche
hand te vatten, te belrappeu op_ hecterdand.
Maar in do verwarring cn het gewoel, welke
op dezen uitroep ©ogenblikkelijk volgden,
stiel Wicelius die naast hem stond, heftig
met den schouder tegen dc gestrekte arm van
Lippowitz, dc wrekende Imncl greep in de
lucht.
Majoor von Loschwitz was dadelijk opge
sprongen, ha'd woedend de kaarten wegge
slingerd. Ze bedekten cle tafel, den grond
hier de plantjes daar de rugzijden boven
„Mijne hoeren, hier sta ikhier zijn de
kaarten 1 Ik eisch een onderzoek, een streng
onderzoekEn dan, clan eisch ik voldoe
ning
Zijn lippen, zijn snor, alles sidderde van
opwinding.
Lippowitz schreeuwde purperrood in het
gelaat, daar tegen in: „Uw koning kwam
uit uw mouwIk heli het gezienEr waren
nog meer kaarten daarin. Had ik de hand
slechts gegrepen Dr. Wiceliiw, waarom
moest u ook tusschen beiden komen?"
Wieelnis verontschuldigde zich.
„Maar u stond toch naast mij," riep Lip
powitz. „Ik roep li tot getuige aan. moet
die handgreep even goed gezien hebben
als ik
Een diepe stilte volgde plotseling op het
stemmengeraas. Alle oogen richtten zich op
Wicelius. Deze zag er zeer ernstig uit, zeer
correct en was zich de draagkracht van zijn
getuigenis zeer wel bewust.
„Het spijt me ten zeerste, mijnheer von
Lippowitz, dat hel u niet gelukt is, do hand
van majoor von Loschwitz vast te houden.
Het spijt me vooral (er wille van den ma
joor. Als u inplaals van het helaasver
ijdelde bewijs mijn getuigenis aanroeptik
verheug me in liet bezit van een paar goede
oogen en heb eenige ervaring van de wis
selvalligheden van het spelik nam, zooals
u zelf verklaart, een gunstig standpunt in.
Maar ik heb aan de manier, waarop majoor
von Loschwitz bank hield, niet hot minrté
op kunnen merken, wat afweek van de ge
wone wijze, welke on'der loyale spelers gebrui
kelijk is. Ik vergis me zeker niet, als ik
aanneem, dat u de eenige hier zijt, die een
dergelijke opmerking gemankt hebt."
Haastige stemmen gaven dat toe. Bijna
PrOT. Statenverkiezingen.
Gcdep. Staten van Zuid Holland hebbcu
besloten, dat de verkiezing ran een lid
der Prov. Staten in hot kiesdistrict Alphen,
ter voorziening in cle vacaluro, ontstaan
door het overlijden van den heer N. 1).
Kemink, die in 1910 zou bobben moeten
alle aanwezigen hoopten een eind te zien ge
maakt aan dit pijnlijke voorval.
„Maar waarde dr. Wicelius," bestreed
Lippowitz, wiens gelaat glansde al» een ko
peren schild, „het is toch bijna onmogelijk,
dat u niet
„U zijt opgewonden, baron," antwoordde
Wicelius met dien koelen nadruk, welke op
geprikkelde menseden werkt, als een koud
waterbad. „U zijt vanavond zeer opgewon
den en u hebt veel verloren, Vraag uzelf af,
of n, in zoo'n delikaat geval, een objectie
ven toeschouwer af kunt vallen."
Van alle kanten sprak men Lippowitz
tegen. Deze streek zich over het voorhoofd.
Ilij kwam van een diner bij den bankior Rö
senberg. Zou hij een glas te veel hebben
gedronken van die uitstekende bourgogne?
Ilij keek schuins in den spiegel. Zijn hoofd
gloeide. Ook zijn oogen waren niet moor,
wat ze in zijn jeugd waren. Maar tochHij
had toch gemeend het te zien, 'duidelijk te
zien
Men luisterde niet naar hem, men trok
hem mede, naar zijn tegenstander, die stom,,
en trotsch daar stond, zooals het een beleo-V
digd man betaamt. Van alle kanten werden
pogingen tot verzoening aangewend, ge
ëxcuseerd, on vergoelijkt. Toen Lippowitz
in de kleedkamer zijn hoed opzette en
gloeiend als een te heetc oven in de kocie.
nachtlucht trad. bad hij tegenover majoor
von Loschwitz zijn verontschuldiging ge
maakt. De majoor had zich tevreden ver
klaard met de gegeven verklaring en tweo
heeren hadden oen protocol over de plaats
gehad hebbende verzoening opgemaakt.
(Wordt vervolgd.)
