I V'
S,
I
I
6T* Jaarg
Zaterdag 4 Januari 1908
No- 12582
[en
>e
Kijkjes op het leven in
een groote stad.
1-
«si
Deze courant verschijnt d &g el ij ks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen,
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25. Franco
per post 11.1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan liet bureau bezorgd zijn.
BureauLango Iïaven No. 141 (hoek Korte Haven.)
SS
Prijs der Advertentiën: Van 1G regels fl. 0.92; iedere regei meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te hekomen,
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en 'Z a t e r d a g a v o n d
verschijnen, worden zoogenaamde kloino advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, hij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
1 v-
oor de Hedactie No. 123.
voor de Administratie Nó. 103.
BUITENLAND.
vera
X
3918,
van
:te
.oren,
Schiedam, 3 Jan. 1908.
DUITSCIILAND.
Het proces Moltke -Harden.
Gisteren bracht het proces weer een ver
rassing Harden was niet verschenen. Zijn
advocaat Bernstein verklaarde dat Harden op
Nieuwjaarsdag zeer ernstig ziek geworden was
en tot zijn spijt verhinderd was te verschij
nen. Dr. Lisenberg zeide dat de beklaagde
er zeer naar aan toe ishij had meermalen
flauwtes en bevindt zicli in 'n toestand van
uitputting die 't hem onmogelijk maakt voor
de rechtbank te verst liijnen. Ook een ver
hoor in de ziekenkamer is niet mogelijk,
daar de beklaagde telkens wanneer hij zich
oprichten wil, buiten kennis raakt.
Het Hof besloot de 'geneesheeren dr. Ilofl-
mann en prof. Eulenburg naar Harden te
zenden om hem te onderzoeken. Na teiug-
keer der artsen wordt de zitting tot heden
morgen 11 uur verdaagd. Harden had be
loofd dan stellig aanwezig te zijn.
Over het pleidooi van advocaat Bernstein
wordt gemeld dat deze zich bepaalde tot de
taak om Harden vrij te pleiten. Hij beriep
zich op Bismarck's uitspraak tegen de club
van Eulenburgop het advies van prof.
Schweninger en trachtte vooral Harden voor
te stellen als verdienst' lijk patriot. »Is het
te beklagen vroeg j.ip. Bernstein dat
door Harden's optreden de villa-Adler nu
gesloten of dat nu de >>Buben" uit het leger
verwijderd, zijn. De z ekte is het kwaad,
niet de geneesheer, n'n. t het geneesmiddel."
Het slot van mr. Bernstein's oratie luidde
aldus
Het O. M. heeft de noodzakelijkheid van
een gevangenisstraf gebaseerd op de overwe
ging, dat Harden naim loos ongeluk zou heb
ben aangericht. Ik vraagwelk ongeluk is
dat Harden's artikelen waren zonder eenige
uitwerking gebleven, indien niet een ander,
iemand machtiger dan hij, gehandeld had.
Het is onbillijk en onbehoorlijk op Harden de
gevolgen te doen neerkomen voor het optre
den van dezen machtigen persoon. Zd Har
den vier maanden krijgen voor hetgeen in de
villa-Adler geschiedde?
1b verzoek de rechtbank met aandrang,
de artikelen uit een zuiver juridisch oogpunt
te beoordeelen. Of zij het al dan niet eens
is met de actie van Harden, dit mag de
rechtbank niet doen wegen. Ook met de
gevolgen van het eerste proces heeft de recht
bank niet te rade te paan. Ik zeg ten slotte
als mijn meening, dat wij voor ons niet zoo
weinig mogelijk, maar zooveel mogelijk man
nen moeten wenschen, die hun vaderland
lief hebben en voor wier daden vaderlands
liefde drijfveer is. Zoo talrijk zijn heden ten
dagede mannen niet, die moedig voor de
waarheid durven uitkomen. Dit is een recht
van oudsher, waaraan juist de Duitscher
met zijne zelfstandige geaardheid steeds bij
zonder gehecht is geweest. Dit oude recht
moge ook in dit nieuwe jaar voor ons be
houden blijven
Roman van
LOUISE "VVESTKIRCH.
ver|
KERB
ALlj
ui df!
IIEUfö
llNSlï
emfe
VENl
Vkm
IZEÊ
enljf-
one#
urn#
telitp
TEfe
TAK
ment,
oetef§
diefi
20)
De beambte liet hot potlood zinken, dat
hij met machinale gehoorzaamheid ter hand
genomen had. „Dat is een hinderlaag,"
zeide hij.
„Neen, hot is geschenk. Een geschenk,
dat ik u vennaak en waarom al uw colle
ga's u benijden zullen. U zult er veel oor
moe inleggen. In ooit oogwenk zijt u een
populaire persoonlijkheid. Het proces zal
groote opschudding verwekken. Heel Ber
lijn en half Duitschland zal do eerstkomen
de weken geen andere gedachten, geen
andere belangstelling hebben, dan voor de
voorname misdadigers, die u op do bank
dor beschuldigden brengt."
„En voor de voorname misdadigers, do
gewone vergoten. Ik begrijp u. Ik begrijp."
„Dus
De commissaris woelde zich door het
grijzende haar. „Neon, noen, neon!". Zijn
stem klonk, alsof con hand hom dc keel
toekneep. „Leidt mij niet in verzoeking.
Al waren do vooruitzichten- nog zoo schit
terend, ik wil niets van u, niets dan mijn
vrijheid 1 En daar- chving ik u toe, als het
«root. Neem u in aehll ik kan nog terug.
Ik wil lenig.- Hoort u, ik wil terug I Tot
eiken prijs 1"
„Tot eiken prijs? Waarom hebt u
uw biecht dan,niet voor don president af-
Ook advocaat Kleinholz constateerde, dat
Harden genoeg reden had om te gelooveri
aan het bestaan eener schadelijke hofcama-
rilla. De Rijkskanselier heeft het bovendien
een lofwaardige daad van den kroonprins ge
noemd, dat deze de nZukunft" aan den keizer
voorlegde.
Graaf Kuno v. Moltke zal aanstonds ra
afloop van het proces tegen Harden, in ac
tieven dienst terugkeeren. Aldus melden de
Duitsche bladen, Keizei' Wilhelm heelt plan
den graaf door een geheel bïzondere eer te
onderscheiden en hem een der gewichtigste
militaire betrekkingen te geven in 's keizers
onmiddellijke nabijheid. De minister van oor
log heeft onlangs in den Rijksdag meegedeeld
dat de keizer toestemde in het ontslag van
graaf Moltke met het plan hem na zijn rehabi
litatie in actieven dienst te doen terugkeeren.
Keizer Wilhelm nam gistermiddag deel
aan de teraardebestelling van zijn leermeester
dr. Hinzpeter te Bielefeld.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Barcelona weder een bom gevonden, die Bij
tijds onschadelijk werd gemaakt.
De begrafenis van liet slachtoffer van de
eerste boni had gisteren plaats in tegenwoor
digheid der autoriteiten. Duizenden liepen
mede in den stoet en waar deze voorbijtrok
waren winkels en magazijnen gesloten.
De »Voz de Guipuzeva" verneemt dat de
president der Fransche Republiek in de twee
de heltt van Mei te Madrid wordt verwacht
ter beantwoording van liet bezoek dat koning
Alfonso hem in October gebracht heeft. De
president zou dan vergezeld zijn van de mi
nisters Clemeneeau en Picquart. Op de terug
reis zou hij te Saragossa de Fransch-Spaan-
sche tentoonstelling bezichtigen.
Engeland.
De chauffeurs van de autobussen van een
der grootste maatschappijen te Londen heb
ben gistermorgen liet work neergelegd. Er
i.s kans op een nlgemeene staking daar dc
employe's van de overige maatschappijen ook
plan hebben om te staken.
België.
Op Nieuwjaarsdag werd te Brussel on
der voorzitterschap van den koning een
ministerraad gehouden, voornamelijk ter be
spreking van do regeling dor begrafenis
plechtigheid van minister De Trooz.
Op voort-lel van den minister van justi
tie zal do begrafenis aanstaanden Maandag
plaats hebben op kosten van den Staat.
Hot garnizoen van Brussel en de burger
wacht zullen de militaire eer bewijzen.
Een 71-jarige verpleegde uit het St.
Gilles-geslicht 1e Namen werd gisteren leven
loos in den tuin gevonden. De man had
door dc koude een congestie gekregen en was
daaraan overleden.
F r a n k r ij k.
Dc heer Pct.it, fabrieksdirecteur te Rou-
baix, is gisteravond door twee individuen
aangevallen en met 4 messteken gewond.
De aanval schijnt een wraakneming te zijn
van con lange staking die onlangs in die
fabriek plaats had.
Te Toulon is oen 82-jarige grijsaard door
de hevige kou bevangen en gedood.
Spanje.
Gisteren werd in de Robadorstraat te
gelegd U waart toch reeds van plan lvct
ie doen."
De commissaris week terug, alsof hij
een slag in het gezicht had gekregen. „Iloe
hoe weet u dat nu weder?"
"Wicclius lachte. „Ik bob ook mijn po
litie, mot dat verschil, dat de mijne baai-
handwerk verstaat, de uwe niet altijd. Kom,
ga zitten. Drink eens voor do schrik. Ik
neem hot u niet kwalijk. Ik bon toch ze
ker van uw besluit. Voor den duivel ook!
Hoofdcommissaris of de gevangenisDo
gevangenis vast on zeker. En de Sprce
is ook geen aanlokkelijke verblijfplaats voor
een levenslustig menscli, als u."
Sclmrhardt was op oen stoel neergeval
len. Hij had zijn glas nog niet aangeroerd,
nu nam hij het op en ledigde het tot op
den hoclem. Het was dc overgave. Eén
blik nog wierp hij op den man, die koel,
correct en zeker tegenover hem zat, een
blik van doodclijkcn haat, van wraakzuch
tige woede. Als hij zich eens op hom
wierp, hem vermoordde! Een dolzinnige
invalBeneden hield do bediende de wacht.
En al was hij daar niet geweest, een blik
op de slanke, krachtige gestalte voor hem,
met het waakzame oog, deed do gedachte
aan overrompeling vanzelf verdwijnen.
Zonder twijfel waren er in die hoogst chique
jaszakken oen miniatuur dolk van het beste
staal en oen zakrcvolver van prachtige
constructie verborgen.
Onderlusscbcn sprak Wicclius op zijn
rustige, zekere manier: „Dus Schuchardt,
die zaak van het speelhol, voer je stipt
en zakelijk uit. En dc teckening der kleine
Püllemannsche villa krijg ik binnen acht
dagen."
Italië.
De portier van de Beurs te Rome die bij
de gasontploffing werd gewond is gisteren
overleden. Ton toeken van rouw werd giste
ren geen beurs gehouden.
Oostenrij k-II o n g a r ij e.
Naar aanleiding van de sluiting van cle
overeenkomst tu^schen Oostenrijk en Hon
garije heeft keizer Frans Jozef eigenhandig
geschieven brieven van dankbetuiging gericht
aan de minister-presidenten v. Beek en We-
kerle en hun het grootkruis van de St Ste-
phanusorde verleend.
politie, die op afgesproken plaats en tijd
den keizerlijken ambtenaar Lobatsjewski aan
trof om het geld in ontvangst te nemen, Bij
een huiszoeking bleek dat de :e ambtenaar zich
meermalen aan dergelijke rooverijen schuldig
had gemaakt.
Zulke gevallen zijn, volgens 'n Duitsch
blad, niet zeldzaam en men ziet ambtenaren j
binnen enkele jaren rijk worden en bezitters
van soms groote huizen en landerijen.
Brusselbaron en barones Von Bulow—
Stolle, ITuismanrsehalk van Z. K. TI. den
Prins der Nederlanden van Mecklenburg
Schwerinde heer II. Ivhan do Akhtcr, se-
cetaris van de Perzische legatie te Brussel.
Per zi
Alle ministers waren op 1 Januari in het
parlement aanwezig bij de interpellatie om
trent de gerechtelijke vervolging der perso
nen, die aanleiding hebben gegeven tot de
jongste ongeregeldheden. Deze interpellatie
is, zooals men weet, het resultaat van de
verzoening van het parlement met den sjah.
De minister van oorlog en de gouverneur
van Teheran, prins Salar es Saltaneh, be
loofden spoedige bestraffing der schuldigen.
De binnenplaats, het trappenhuis, een ge
deelte van de vergaderzaal en de wandel
gangen van het parlement werden, tijdens
de vergadering, door militairen, onder bevel
van een generaal, bewaakt.
Rusland.
De 467 leden van de tweede Doema, die
tot drie maanden gevangenisstraf zijn ver
oordeeld wegens de onderteekening van het
Wyborgsche manifest, gaan in hooger beroep.
Zij blijven zoolang onder borgtocht op vrije
voelen.
Met zeer sveinig instemming wordt in de
Russische pers de uitspraak in het Wyborg-
proces ontvangen. De meeste regeeringsbla-
den zwijgen er over, alleen de »Rossiya"
slaakt een juichkreet. De »Retsj" laat zich
als volgt uit
De regeering heeft niet alleen geen rno-
reele overwinning behaald, maar een heusehe
nederlaag geleden.
Krasser spreekt de sSlowo" haar oordeel
uit: Wij zijn altijd van oordeel geweest, dat
het manifest van Wyborg uit een politiek
oogpunt een fout was, maar de regeering
heeft niets onbeproefd gelaten om hen, die
de fout begingen, te rehabiiiteeren en in de
meening van het publiek te verheffen. Van
het proces hebben wij den indruk gekregen,
dat om politieke bijbedoelingen de wet ge
schonden is.
Niet alleen de revolutionairen maar zelfs
de skeizerlijke ambtenaren" stelen als de
raven. Uit Kamnetz (Podolsk) wordt het
volgende staaltje van afdreiging gemeld. Een
groot grondbezitster ontving een dreigbrief
van »zes anarchisten" om op de stoep van
haar woning des avonds 650 roebel neer te
leggen zoo niet, dan zou zij door een bom
worden gedood. De dame waarschuwde de
„Ja." De commissaris stond waggelend
op.
„Halt! Nog wat! IVien gebruikt com
missaris Braun als spion?"
„Commissaris Braun?"
„Hij schijnt prachtig onderricht te 'zijn.
Wie is zijn handlanger?"
,.lk weet, dat hij hot kortelings met oen
ouden misdadiger aangelegd heeft, een
vroeges en metselaar, Eduard Pollmann, in
de boovcmvereld als „dc Dikke" hekend."
„Mooi, Nog iets. Er treedt in het Apollo-
theater oen kleine acrobate op, miss Aero-
litha. U wilt me morgen we! ccn kopie
der staat van inlichtingen van deze dame
tor hand stellen. Goeden avond. En Schuc
hardt!" Ilij zag hem scherp in de oogen,
„pas op, dat cr geen abuizen onder door-
loopen! Je staat daar voor in."
Wicclius zag zijn gast na, toen deze de
trap afging. Do breedgeschouderde gestalte
scheen kleiner geworden. En ofschoon
Schuchardt maar een onkel glas wijn ge
dronken had, waggelde hij als een be-
schonkene.
Ilcllmuth Wicelius' lippen krulden zich,
zijn hand maakte een lichte beweging van
honende verachting.
Toen schelde hij den bediende.
„Sluit het huis en ga naar bed. Ik blijf
nog werken. Om acht uur het ontbijt. Goe
den nacht."
Ilefc huis, dat dr. Wicelius alleen be
woonde, lag wat naar achteren, met den
voorgevel naar de Strclilzerstraat gekeerd,
tcnvijl dc lange, smalle tuin zich tot aan
hot kerkhof der Elisaabethgemocnte, ach
ter de Verzoeningskcrk, uitstrekte. Het had
Marokko.
De Fransche troepen uit Casablanca heb
ben do kasbah van Mediocna, het voornaam
ste broeinest van verzet op de Westkust,
ingenomen. Aan Fransche zijde werd 1 spuhi
gedood, 3 tirailleurs gewond. De kasbah
blijft door de Fransche troepen bezet.
Het transportschip „Nivo" mol troepen
voor Casablanca is gestrand. Tiet gelukte
zonder onheilen de soldaten aan wal te
brengen.
Britse h-C o 1 u m b i a.
Te Vancouver zijn Japanners en blanken
weer nan !t vechten geweest. De blanken die
in de minderheid waren, namen dc vlucht
met achterlating van verscheidene gewon
den, onder wie een doodelijk cn twee zwaar
gekwetst.
Chin a.
Tse Tsan Tsaj is de uitvinder van een
auto-ballon, 'n bestuurbaar luchtschip, waar
mee de regoering bot leger zal verrijken. De
ballon is niet van clock, noch zijde maar van
aluminium vervaardigd en wordt door eloc-
trische kracht voortbewogen.
BINNENLAND.
Corps diplomatique.
In hel hotel „den Ouden Doelen" zijn aan
gekomen: Z.Exc. J. G. de Grovenkop Cas-
senskjold, Minister-resident van Denemar
ken to Bi'ussel, de heer F. Iïegel, atlaché-
honorairo van de Deensche legatie aldaar
Z.Exc. Baron G. Falkenberg, buitengewoon
gezant cn gevolmachtigd Minster van Zwe
den bij het Ned. hof, en baron N. Ehrens
vard, attaché van do Zweedsche legatie, van
twee verdiepingen cn had oorspronkelijk
maar drie kamers op iedere verdieping.
Maar dr. Wicelius had naar den tuin toe
nog een laboratorium aan laten bouwen
voor zijn chemische proeven. Daarboven
lag zijn werkkamer. Een eikenhouten deur
met kunstig ijzerbeslag, verbond deze ka
mer met het salon in de bovenste verdie
ping, en daaruit voerde een kleine wen
tel trap direct naar het laboratorium bene
den, dat anders geen ingang had.
Wicelius drukte op dc knop der elektri
sche leiding, welke de lamp op zijn schrijf
tafel deed ontbranden. Toen grendelde hij
do deur achter zich. Dat was zijn ge
woonte. Hij hield cr niet van, in zijn che
mische onderzoekingen gestoord to wor
den. Maar voordat hij naar liet laborato
rium ging, bedacht hij zich, cn nam uit
zijn portefeuille een paar vuile, slecht ge
schreven briefjes, welke hij woord voor
woord dooxdas. Nadat hij even nagedacht
had, schreef hij een paar cijfers in zijn
notitieboekje op en verbrandde dc papie
ren. Plotseling scheen iets overweldigends
voor zijn geest op te doemen. Ilij stond
ccn oogenblik bewegingloos, de oogen ver
vooruit starend, de lippen saamgeklemd.
Toen nam zijn gelaat een vreesolijko uit
drukking aan; met dc rechterhand maakte
hij een beweging, als schoof hij een bos
slingerplanten uit den weg. „Verschuldigd
ben ik het je? Ik zal je mijn schuld
betalen." En den naam „de Dikke" voor
zich heen mompelend, ging hij naar be
noden. Hot was oen vierkante ruimte, met
hoog aangebrachte, schietgatachtige ven
sters, welke het inkijken van buiten ver
hinderden. De ongewoon dikke muren, dc
Consulaire berichten.
De heer B. B Haagsma, consul der Neder-
anden te St. Louis, is overleden. In zijn
plaats is als zoodanig bij koninklijk besluit
benoemd de heer G. II. ten Broek, vice-
consul te gemelder plaatse.
Aan het consulaat te St. Louis zjjn de
staten Arkansas, Colorado, Iowa, Kansas,
Missouri. New-Mexico, Oklahama en Utah
als ressort vesbonden.
Aan den heer Ten Broek kan in het
Nederlandsch geschreven worden. (Stct.)
De heer T. Mavroïdis, bij koninklijk be
sluit tot vice-consul der Nederlanden benoemd
te Siirita-Mnura, is als zoodanig door de
Grieksche regeering erkend. Aan den post
te Santa-Maura is het eiland Santa-Maura
als ressort verbonden. De heer Mavroïdis
verzoekt de brieven aan hem in het Fiansch
te stellen. (Sict.)
De heer C. G. Young, consul der Neder
landen te New-Castle-on-Tyne, is overleden.
De waarneming van het consulaat is opge
dragen aan den vice-consul, den heer E.
Jobson, aan wien in het Engeisch en in het
IjYanseh geschreven kan worden. (Stct)
In aansluiting aan het bericht, voorko
mende in de Staatscourant van 31 December
1907, no. 305, brengt de minister van bui-
tenlandsche zaken in de Stct. (no. 2) ter
kennis van belanghebbenden, dat aan den
waarnemend vice-consul der Nederlanden te
Yokohama ook in het Nederlandsch geschre
ven kan worden.
Onze Marine.
Blijkens hij het Departement van Marine
ontvangen bericht is:
4. Ur. Ms. pantserschip Koningin Regentes,
onder bevel van den kapitein ter zee F.
Pinke, 31 December 1907 in Oost-Indië aan
gekomen
2. Hi*. Ms. pantserschip dc Ruyler. onder
bevel van den kapitein ter zee P. C. Zwaan,
1 Januari 1908 uit Oost-Indië vertrokken,
ter aanvaarding van de reis naar Nederland,
(sStct.")
Audiënties.
De gewone audiëntie van den minister van
binnenlandsche zaken zal op Zaterdag 4
Januari e.k. niet plaats hebben.
Het Kamerlid Yan Bylandt.
Het Kamerlid mr. F. graaf van Bylandt
gaat voor eenigen tijd op reis naar l'gypte,
(«Ned',")
Tweede Kamer.
In de op Dinsdag 7 Januari te halftwee
uur des namiddags te houden vergadering
van de Tweede Kamer, zal door den voorzit-
gewelfde zoldering, waren wit gekalkt.
Langs de muren bevonden zich kasten. Op
planken stonden distilleerglazen, glazen
flosschen, chemicaliën. En rondom op ta
fels, banken, schragen, ja, hoog in de
lucht, van muur tot muur reikend, een
verblindend gewarrel van buizen, glazen
cylinders, troffels, vijzels, gaskrannljes,
spiritus toes tellen, pannen en fleschjcs. De
oene hoek werd door een ijzeren wentel»
irap ingenomen; in den tweeden bevond
zich een miniatuursmidse, met aanbeelden
koelvat; in den dorden hoek stond een
kleine smeltoven. In don vierden stond
op een Smyrnatapijt een met vellen be
dekte divan voor oen laag, Oosterscli ta
feltje, dal een tabakspijp droeg, en mooi
geslopen en vergulden flesschen. Vreemd
stak de fantastische luxe van dezen hoek
af hij de nuchtere werkplaatsinrichting
rondom.
Wicelius rukte het tafeltje cn de divan
op' zijde, sloeg het Smyrnakleed terug en
verschoof voorzichtig ccn vierkant in het
houten beschot aan den wand. Dadelijk
verhief zich geruischloos een dor stcencn
platen van den bodem. De dokter legde
zo geheel op zijde on nam uit de donkere
opening daaronder een lederen tasch. Voor
zichtig sloot hij do opening, bracht tapijt
cn divan weer in de vorige orde terug
en ging mot de tasch naar den smeltoven,
welks mat glimmend vuur hij met de
blaasbalg tot gloed aanblies. Do tasch
stond half ojien. Het fonkelde en schit
terde daar binnenin.
[Wordt vervolgd,}
fx
SCHIEDAMSCHE COURANT
i
„Ja
X
ii
tl