6T" Jaargang
Donderdag 16 Januari I9w8
No. 12592
es op het ieven in
een groote stad,
Jk
ech
I
rn
33S
™p t
var, 1'
BUITEN LAm
bte
natel-
Casts x.
Z#
e,k»;
•od
di A
;ke§K
ürigf
ntm
BÏNIVENLim
Vi
SCHIEDAMSCHE COURANT
wa
tde, Z:
it 21.
LENl
ion
jenigi
i. Oomj
—8
cIElS.'
I
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Ylaardingen fl. 1.25.Pranco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën toot het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
asr
Prijs der Advertentiën: Van 1—6 Tegels fl. 0.92; iedere regen meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Grootc letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën hij abonnement op voordeclige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te hekomen.
Jn de nummers, die Dinsdag-, Donderdag-en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 10 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intorc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Schiedam, 15 .Tan. 1908.
MAROKKO.
Over de revolutie te Fez, die den 4en
Januari uitbarstte, worden nu eerst bij
zonderheden' bekend. Reeds langen tijd
heerschte er diepgaande ontevredenheid te
gen den maghzen (sultansbestuur), die
steeds nieuwe belastingen eischte. De la
gere volksklasse begon in de straten te
betoffgen tegen don sultan,, en toen de paclm
hevel gaf nog vóór de feesten van Aïn
Kehir die belasting (hadfd) te innen, wei
gerden do kooplieden te betalen. Den 2en
Jan. had1" bij den maw:boel van Sidi Abd
el Kadir Elfasi een vergadering plaats, waar
tot o'nttroonmg van Abdocl Aziz werd
besloten. Het volk eischte nu van do
oelem'a's (aanzienlijken), die in het hei
ligdom Sidi Roufi en in de moskee van
Moelcy Idriss vergaderden, dat zij don
sultan zouden afzetten. Een adres werd
naar- d'e oelem'a's gezonden, waarin Air-
doel Aziz werd genoemd een zwakkeling,
die m'et Europeanen heulde, hun land
schonk en het' geloof aan Allah verloochen
de. De oelema's bogen het hoofd voorden
volkswil en beslisten dat Abdoel Aziz moest
worden afgezet. Den Sen Jan. had dc offi-
cieele afzetting van Abdoel Aziz als sul
tan plaats en' de soldaten van den Maghzen
werden ontwapend en vervangen dooreen
burgerwacht, door de kooplieden samen
gesteld. Tot dictator van Fez werd aan'-
gewezen, dc oude sjerit Sidi' Drisse Ze-
routi. Het stadsbestuur werd op democra
tische wijze hervormd, elke wijk koos 4
afgevaardigden, die met den dictator het
stadsbestuur jn handen namen.
Naar de „Times" uit Tandzjer verneemt,
is Moelcy ïlafïd ook 'te JLarasj tot sultan
van Marokko uitgeroepen.
De Fransche gezantschapssecretaris in
Tanger, St. Aulairc, seinde aan zijn rogce-
ring, dat 'hij den toesiand niet zoo ernstig
inzag, daar hij meende, dat de uitroeping
van Moeley Hafid te Fez meer een' bewijs
was van de aldaar heorschen'de anarchiq,
dan een uiting van den rigenlijken volks
wil. Volgens den gezant moet de Fransche
regeering zulke maatregelen nemen, dat
een terugwerking van Moeiev Ha fid's pro-
ckunatilo in de kustplaatsen zooveel moge
lijk wordt bdet.
De Duatscho 'bladen voeren een cam
pagne ten gunste van Moeley Hafid. De
„Tagl. Ruindsdhau." drukt een artikel1 af
van de („Deutsche Korresp." in Marokko,
waarin verklaard wordt, dat Duitsdhland
geluk heeft,, want de nieuwe toestand is
gunstiger dan de vorige. DuiLsch'kui-d's be
lang "breinm nv de om Moelcy Hafid te cr-
S3!
ns;f
4 et
2 ct f
ka.
Roman van
LOUISE WESTKIRCH.
kennen als sultan en een krachtige actie
in "Marokko te gaan voeren.
Naar de „Pctit Parisien" uit Bcrijjn
verneemt, neemt dc Duatschc regeering iiog
'n' afwachtende houding aan alvorens partij
to kiezen on stelt zich nog op liet stand
punt van d'e acte van, Algésiras.
Vafier Pollet, 'n zaakgelastigde van Moe-
ley Ilafid, die te Parijs is, heelt aait de
Temps" verteld, dat zijn meester volo-p
geld heeft. Vafier ontving voor zijn reis
naar Frankrijk 80.000 frs. De stammen te
Marakcsj voorzien den nieuwen sultan van
geld. ILeit leger vain Moeley Hafid? bestaat
uit 5 a 6000 main, waarbij nog 10000 man
komen uit de stammen gerecruteerd.
In d,o Fransche Ka,mei bracht het oud
ste lid, Louis Passy, giste,ion, hulde aan
de Fransche) strijders in Marokko. .Inures
zal oein ilntoipellalie houd,en over het op
treden 'dor troepen in. Marokko.
GEMENGDE MED EDEEL1NGEN.
Bolgië.
De „Köln. Ztg," meldt dat haar corres
pondent te Brussel van een bekend dokter
aldaar vernam dat koning Leopold lijdt aan
droog ouderdomskoudvuur. De kwaal is nog
begrensd maar dreigt zich uit te breiden. De
koning is 73 jaar,
Tn de Kamer legde gisteren de nieuwbe
noemde minister-president, Schollaert, de
ministerieole verklaring af, en zei de, dat
door den dood van zijn voorganger in gcener
lei opzicht liet program van dc regering
eenige wijziging had ondergaan. De president
gaf 'daarop een overzicht van de verschillen
de phason in do onderhandelingen, betref
fende de overname van den Kongostaat als
Belgische kolonie: Zonder dat hij vooruit
wilde loopen op de resultaten van den arbeid
der koloniale commissie, zeide hij te kun
nen constatceren, dat het wetsontwerp op
de overdracht de toekomstige materieele wel
vaart van do kolonie wel wal al te hoog
had geschat. Sommige punten kunnen nog
nader belicht wonden, maar de verdienste
van dien arbeid is toch onbetwistbaar. Dc
overgroote meerderheid van het Belgische
volk ei sell t de overdracht van den Kongo,
liet uur is aangebroken dat een 'definitief
besluit moet worden genomen. Hot denkbeekl,
dat de Kongo 's lands-cigendom moot zijn is
bij de menigte rce'ds zoo doorgedrongen dat
zij aan de kolonie reeds den naam van Bel
gisch Kongo gaf, maar de inhoud van hot
verdrag gaf aanleiding tot enkele bedenkin
gen, zelfs bij 'de xoloniaal-gez.inden. Uit het
onderzoek zal blijken of de bezwaren gegrond
zijn en of ze uit den weg geruimd kunnen
worden. Het voorgestelde verdrag oisclit
overeenstemming tusschen beide contractan
ten. „Laat ons", zoo besluit 'de minister,
fc>
30)
Zij knikte. „Ik moest daar blijven in die
zenuwinrichting, weken, maanden. Ik zag
voortdurend rnijn armen jongen met door
schoten slapen op den grond liggen, overal 1
Als men zijn geheele leven op één
mensch gebouwd heef.t, eii deze zinkt weg,
dan is het of de geheele bodem iemand
onder de voeten weg mikt Mijn hersens zijn
het echter te hoven gekomen. Ik werd
gezond. Mijn oogen zien geen spoken meer.
Maar mijn loven, mijn echt, heerlijk leven
me' vreugde en hoep, met haat en liefde
en wat er .bij behoort, dat was- uit dien
dag, het was alsof zc mij in het familie
graf in Starenhagen begroeven. Ach, waar
om 'spreekt u daarover?"
"Wie ei Lus had den knop van een stoelleu
ning gepakt. liet hout. kraakte zachtjes in
zijn hand, bij deze aanraking.
„U hebt heel veel van den do ode go
houden
»,Van hem gehouden? I" Haar oogen schit
terden door haar- tranen heen. „Nooit heeft
een tnoodpr haar zoon zoo lief gehad, als
ik- Ik ben nog van den ouden stempel,
•nrpi jonge vriend;, geen zeer ruim hart,
maar wat het, binnenlaat, dat houdt het
vast. Nog «ons ben ik voor de keuze ge
steld tusschen mijn Georg en een auder.
bij het vaderlandlievend onderzoek der kwes
tie aan niets anders denken dan aan de wel
vaart van bet vaderland, do inlanders en de
kolonie. Laat ons een beroep doen op aller
medewerking."
F r a n k r ij k.
Gisteren werd de Kamer geopend, De
ouderdomspresident, Louis Passy, hield een
rede, waarin bij het regeeringsbelcid ken-
dietste als Jacobijnsche politiek. De radi
caal Ilenri Brisson, werd met 329 van de
375 stemmen herkozen tot. voorzitter. De af
tredende ondervoorzitters Eficnne, Beiteaux
en Iïabior, werden herkozen, inplaats van
Cruppi werd gekozen Móugeot tot 4c onder
voorzitter.
Te Ni/.za is een Venezolaansehen gene
raal, Corao, in hechtenis genomen, beschul
digd van valschhoid in geschriften en ge
bruikmaking 'daarvan. Hij beweert onschul
dig te zijn en 't slachtoffer der politieke
kuiperijen van zijn persoonlijken vijand
president Castro. De kolonel is een liefhebber
van wedrennen en had pas Zondag mot een
zijner paarden een prijs behaald. Hij is naar
Parijs overgebracht.
Italië.
De bladen te Rome zijn zeer verheugd
over de lievredigcnde en snelle wijze waarop
het Lugh-incidenl in Abessinië. dank zij de
ondersteuning van Engeland, Frankrijk en
Duitschland, is afgeloopen. Het is nu maar
de vraag of de negus zijn belofte van scha
deloosstelling zal nakomen.
tfcsko v. Puttkamer, de voormalige gou
verneur van Duiteeh Kameroen, die eerder
door de rechtbank te Potsdam wegens dienst-
vergrijpen tot 1000 M. boete en een beris
ping was veroordeeld, is gisteren in hooger
beroep te Leipzig van de boete afgekomen
cu alleen veroordeeld om te worden „be
rispt".
liet bdeedigingsproces dr. Ivarl Peters
contra de „Ivólnische Ztg." zal met een ver
gelijk eindigen, waarvoor de onderhandelin
gen al een eind zijn gevorderd.
Maandagmiddag bad te Seesen op een- i
VGudige wijze de begrafenis plaats van Wil- j
helm Busch. zooals de kunstenaar en dieh-
ter kort voor zijn 'dood luid gewem-eht. Dc
kist was bedekt met prachtige kransen, on
der wie c-en van keizer Wilhelm, die 'n ver
tegenwoordiger ter begrafenis had gezonden.
Consulaire berichten.
Bij beschikking van gisteren heeft de
minister van buitenlandscbe zaken den heer
A. Wormser te Cincinnati geschorst in zijne
betrekking van consul der Nederlanden aldaar.
(sS'.ct.")
De Kabinetscrisis.
Gisteravond had te 's-Gravenbnee weder
een bijeenkomst plaats van de heeren Heems
kerk, Kuyper, Taltna en leden van de Katho
lieke Kaïnerclub.
Duitschland.
De Polenwet (Ostmarkenvorlage) za! nu
spoedig door den Pruisischen Landdag wor
den aangenomen. De conservatieven, die er
eerst tegen stemden, zijn bijgedraaid en zml-
len nu stemmen voor onteigening van Pool-
sche gronden voor de provincies Westprui
sen en Posen met bepaling dat niet meer
dan 70'.000 H.A. wordt onteigend. Der re
geering zal men daarvoor een credict verke
nen van 275 millioen mark.
In den Rijksdag komen heden interpella
ties aan de orde over dc Polenwet en bet
kiesrecht in Pruisen, De socialisten zullen
o. m. vragen waarom de rijkskanselier dc
toepassing van Rijk-U a gkicsrecht in een
bondsstaat in strijd acht met liet belang
van den staat en waarom of op 12 Jan. te
Berlijn de troepen geconsigneerd waren.
Het proces tegen graaf Lynar, voormalig
commandant van de garde-du-corps, begint
22 dezer voor den krijgsraad te Berlijn. De
debatten zullen met gesloten deuren worden
gehouden. Vele getuigen zijn opgeroepen.
Ik was nog jong, toen mijn man veron
gelukte jo-ng, niet alleen van uitzien,
maar ook innerlijk, du er was iemand', die
mij zecw liefhad. Ik bob ter wille van den
knaap afstand van hem gddaan. Ik wilde
geejn eigen geluk meer. Slechts hel zijne!
Slechte hot zijnel
Wicelius haaldd diep adem. „Een ner
veus geiprikkold mensch, die naar een pis
tooi grijpt, geeift toe aan een indruk van
buiten. Misschien, had de baron een harte
wonseh 'of een idfro fixe, dat, is in dit
geval hetzelfde waarvan mevrcrew de
baronesse niets afwist, welke niemand in
zijn omgeving begrijpen kon?"
Mevrouw von Rössing's oogO|ii werden
groot en wijd.
„Hij had een idéé fix* en ik wist ervan.
Juist daarom moest hij in een ziekenhuis.
Dat hij tenvillo daarvan zijn moeder het
h'arteleed aandoen en uit de wereld gaan
kon, dat is het, wat mijn smart om hem
vergiftigt."
„In ieder geval had hij op uav hart moe
ten bouwen, op de offervaardigheid van
uw liefde."
Mevrouw vou llössings gelaat werd als
steen. „In deze zank zou ik nooit toege
geven hebben."
„,U liebt dus nooit spijt gehad? Ik meen,
of u al die jaren niet eens- een uur van
zwakheid hem genad, waarin do wensch
bij u opkwam, het geliefde leven tol eiken
prijs tc hebben behouden? Niettegenstaan
de alles 1"
„Neen, nooit. Moest liet nog eens ge
daan worden, dan zou ik het weer doen.
Er is een logica in de feiten, een wet,
welke ia de dingen zelf ligt, en waaraan
niemand zich kan onttrokken. Ik moet me
Rusland.
Volgens een ambtelijke opgave zijn van 15
tol. 31 December in Rusland niet minder
dan 114 terroristische wanbedrijven van
grooteren of kleineren omvang gepleegd.
Stolypin, de minister-president ontvangt
steeds nieuwe gunstbewijzen van den czaar.
Hij is nu benoemd tot diens staatssecretaris.
Kaufmann zal als minister van ecredienst
vervangen worden door een reactionair Rijks
raadlid, Piclmo. Kauhnann werd tot opper-
coremoniemeester aan het hof benoemd.
Te Odessa werden 24 revolutionnairen ge
vangen genomen, 'die een complot gesmeed
zouden hebben om het paleis van den gou
verneur, generaal Kaulbars, en hel gebouw
van de gendarmerie in de lucht te doen
vliegen.
Z u i d-A m e r i k a.
De algemcene staking te Buenos-Aires
is geheel en al mislukteen dertigtal anar
chisten zijn in hechtenis genomen.
Hofberichten.
11 M. de Koningin dineert heden bij H.
M. de Koningin-Moeder.
II. M. de Koningin zal het garnizoen te
's-Gravenhage a s. Vrijdag in de gelegenheid
stellen om, ijs en weder dienende, wedstrij
den in het schaatsenrijden te houden op de
ijsbanen van bet Huis ten Bosch, bij welk
vermaak H. M zich voorstelt tegenwoordig
te zijn.
Corps diplomatique.
Tot tijdelijk zaakgelastigde van de Repu
bliek Argentinië te 's Gravenhage is bencemd
de heer Belsano J. Montero.
Statenverkiezing-
Door de Centiale A.-R. Kiesvereenigiug
in het district Brielle is in de vacature-Kor
te weg candidaat gesteld voor de Prov Staten
de beer G. van Audel, burgemeester van
Z lidland en Oudenh ern. toVad.")
De liberale kiesvereniging te flellevoelsluis
heeft met algemeene stemmen candidaat ge
steld voor het lidmaatschap van de Prov.
Staten in de vacature-Korteweg de lieer Krijn
Roodzant, rustend arts te Poortugaal, ook
gecandideerd te Kieuw-Helvoet.
De liberale kiesvereenigiug te Oudenhoorn
hepft candidaat gesteld den beer \Y, I. C. S. II.
Lette, te Brielle
De mijnconcesnles
ïHet Volk" deelt mede, dat dadelijk na
de Kamervergadering van 22 October in de
sociaal-demoeratKche Kamerfractie het denk
beeld is overw- gen, een wetsvoorstel in te
dienen, waarbij de bevoegdheid om mijn-
concessies te verleenen wordt overgebracht
van den minister naar het parlement. Een
voorloopig onderzoek werd ingesteld, en na
de houding van den minister op 22 November
is met de voot bereiding van zulk een ontwerp
een aanvang gemaakt
er voor buigen. Berouwen? Neen! Ik heb
mijn plicht gedaan en behoor tot diege
nen, welke den dood niet voor het erg
ste houden."
„Bravo, mevrouw de baronesse, bravo!
Ik bewonder u! Ik dank u, dat u mij 'een
blik in uw hart hebt gegund. En nu weet
ik precies, hoe ik uw zaken behartigen
moet. Dus den dertigsten Juni do uitbeta
ling van de aankoopsom voor den notaris.
Daarbij Len ik niet noodig,"
„Ik 'zou di.e groote som echter niet
graag, ook nnuir tv*a nacht in mijn huis
lihbbejn."
„Zeer begrijpelijk. De uitbetaling heelt
tusschen twaalf en één uur 's middags
plaats, fk zal dan zoo vrij zijn u tegen
drie uur in den namiddag te komen af
halen. We deponeeicn dan samen de som
bij de Zuid-Duitscho Bank."
Mevrouw von Róssing overlegde bij zich
zelf. „Zou hot niet. beter zijn, als we dade
lijk' van notaris Weiprecht naar de Rank
reden, als u daar heen zoudt willen komen.
Ik ben wat angstig zoo alleen."
„Zeker, mevrouw de baronesse. Ik wacht
u dus om twaalf uur bij den notaris. Over
dc keus der papieren moeten we bot vroeger
eens zijn. Ik zul een lijst klaar maken ca
die u over oen paar dagen ter goedkeu
ring voorleggen."
„Ik dank u, mijn jonge vriend. U be
toont. u als oen waar vriend tegenover mij.
Ik dank u. En dc lieve God zal u beloonen
voor den dienst welken gij mij bewijst."
„Hij heeft mij reeds beloond," zeide Wice
lius met zijn eigenaardigen glmlach, waar
aan zijn oogen niet meededen, „beloond, om
dat hij mij u leerde kennen. Tot weerziens,
mevrouw de barones."
Een nlenw kanaal.
Door een comité, gev nnd uit burgemees
ters, Kamerleden, waterschapsmHoriteiten
enz, als belanghebbenden, is een adres ge
zonden aan H. M. de Koningin, waarin zij
de wenschelijthcid betoogen van het, maken
van een kanaal voor de scheepvaart van den
Rijn door de Geklersche vallei, de Eem naar
de Zuiderzee. Uitvoerig motiveeren zy die
wenscbelijkheid in het algemeen landsbelang
zoowel als in het belang van handel en nij
verheid en ran de gemeenten die daardoor
een betere veikeersweg te water zullen ver
krijgen.
Bijzondere Icorstoolen ami i-I|ksnnlverslteiten.
sliet Volk" schrijft
Naar wij vernemen, is door een aanta
leden der christelijk-historisehe en anti-revo
lutionaire partijen een vereemging opgericht,
die zich ten doel stelt bijzondere leerstoelen
aan rijksuniversiteiten te stichten. Tot direc
teuren der vereemging zijn benoemd het
chr.-hist, Kamerlid Schokking, het anti-rev.
Kamerlid v. d. Velde en de lveeren mr. P.
Briët te Leiden, jhr. mr. 0 G. A. Asch v.
"Wjjck te Rotterdam en jhr. dr. mr. L. de
Geer te Velp. Onze berichtgever meldt dat
Hij bracht de hand der oude dame aan
zijn lippen.
Wicelius ging de trap af. Het geluid der
voetstappen werd gedempt door de zachte
traploopors. Geluidloos gleed do hand in
den parelgrijzcn handschoen over het fluweel
dor trapleuning. In de vestibule was een
raam, dat bijna den geheclen zijwand in
nam. Bloeiende planten, laurieren en myr-
then stonden ervoor. Door het raam zag men
uit op den tuin met zijn voorjaarsgroen,
de perken met de van dennengroen ontdane
rozcnstainmen en pas aangelegde bedden cn
verder, op aangrenzende tuinen die zich
rechts en links bijna onafzienbaar uitstrek
ken. Wicelius' blikken bleven in gedachte
op dit heckl rusten. In zijn ooren klonken
nog een paar woorden na. „De logica dei-
feiten, de wet, wclko in de dingen zelf ligt"
„De ringen, die zich sluiten," zotte hij
het voor zich om. De men.schenlcvens om
hem hoen en de levens der boomen en bloe
men buiten - - allemaal ringen, die zich
sluiten, onafwendbaar sluiten, hoe groot do
bocht ook zij.
Voor zijn oogen verrees liet door de zon
beschenen terras van Monte Carlo. Een jong
monsch leunde over de borstwering, het hart
van hartstocht en jammer vol. IHer, in bet
lachende Zuiden had bij do smart en den
vloek zijns levens gedragen, zijn opstaan
tegen liet onrecht, dat de maatschappij hem
aandeed. Hier had hij getracht aan het lot
don rijkdom af te dwingen, welke hem 'oe-
kwatn; hierdoor gesteund, had hij huis
waarts willen gaan, om te straffen, te wreken
en aan de groene tafel had hij het wei
nige nog verspeeld, wat hij bezat.
En terwijl bij daar stond te staren in de
lichtgevende golven, trad er een tweede na
der, de man met de groote, blonde snor,
mot de fijne manieren en de bleeke vrou
wenhand.
„Ér zijn nog andere wegen om rijk te
worden," fluisterde hij den wanhopigen jon
gen man toe, „nog andere wegen."
Toen versmolten de twee ringen in één.
En nu had de eenc zich gesloten. De blonde
snor was wit geworden en de donkere gol
ven der Spree rolden over hem heen.
En er was nog een andere ring, bezoe
deld, bevlekt van het begin tot het einde
met iederen ondeugd, iedere misdaad, ook
de gemeen-te, de ontrouw zelfs in de mis
daad. die zich in dagen en uren moest slui
ten -— moest of -
Wicelius huiverde. Hij gcioclde zich van
daag niet goed."
„Goeden morgen! Goeden morgen!" sprak
een frisselie stom hem aan. „En nu zegt
papa nogal, dal u door een plank heen kunt
zien 1 Ik loop in het geheel niet achter een
plank en zou u mij bijna omgeloopen hebben,
zonder dat n het bemerkte."
Lisbeth Piilleimmn stond achter hem, de
echte grootstecdsehc bloemknop, bleek» ener
giek. geest, en wil ontwikkeld ten koste van
de roode wangen.
„Vraag excuus, lieve mejuffrouw. Had in
't geheel geen voorgevoel van mijr geluk.
Ilebt u hier boven ook een interessante zieke
tc verplegen?"
„Met den zieke hebben we geen geluk ge
luid. Papa heeft het eens voor altijd ver
boden."
„Vanwege de groote onkosten," Wicelius
lachte.
„Dat is in 't geheel niet. om te lachen
„Want aardig was hij toch, hè?"
(Wordt vervolgd.)