15
gp Jaargang,
Woensdag 29 Januari 1908
wo 12603
op het leven in
een groote stad.
BUITENLAND.
Haïti.
BINNENLAND.
SCHIEDAMSCHE COURANT.
Deze courant vei schijnt ct a ge 1 ij k s, met uitzondering van .Zon- en Feestdagen.
Prijs por kwartaal: Voor Schiedam en Ylaardingen fl. 1.25.Franco
Sper post £1.1.65.
Prijs por week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Adveitentiön voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vódxeen
jfuiff aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Ilaven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Ad vertentiën: Van 1—C regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per tegel, Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Ad ver te n tiën bij abonnement op voordeelige voor,vaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Din sd a g-, Ho nderd ag- en Zater d a gavo nd
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, hij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
123.
Interc. Telefoon
f voor de Redactie No.
voor de Administratie No. 103.
mes
n»
titer
Iden.
ildei
aien
rein
i ct.
Schiedam, 28 Jan. 4908.
FRANKRIJK.
Het debat over Marokko.
De Kamer zette gistermiddag het debat
5 over de Marokko-kwestie voort. De toeloop
van het publiek was weer groot, men spitste
Szich op mooie redevoeringen en internationale
^emoties. De afgv, Itaiberti zeide dat Frankrijk
hervormingen voortkomende uit de acte van
Algesiras moet uitvoeren maar rekening moet
houden met het Marokkaatirche temperament
De tot nog toe gev >lgde methode, het aan
land zetten van troepen, vermeerdert de anav-
chie en moet dus gewijzigd worden.
Paul Deschanel, oud-Kamervoorzitter,
meende dat het te laat is om terug te tre
den. Al zijn er in Marokko fouten begaan,
joa terugtrekken 'n teeken van zwakheid zijn.
(Maar spr. wil ook geen veroveringspolitiek.
De regeering moet de openbare meening ge
ruststellen over de beteekenis van den brus-
fjken opmarsch naar Settat. Onze politiek moet
;de veiligheid van Algiers verzekeren en de
nationale waardigheid niet te kort doen Zijn
-pij geen vijand van den Sultan die den hei
ligen oorlog verklaarde? (toejuiching).
Dubief, voorzitter van de radico-socialisten,
critiseerde het optreden der regeering en be-
twijfelde of de jongste krijgsverrichtingen in
overeenstemming zijn met de zending die
(Frankrijk in Marokko te vervullen heeft,
j Zal daarvan geen Europeesche verwikke-
ling het gevolg zjjn Ondanks het schoone
en ontroerende betoog van den heer Delcassé
moet er helderheid zijn in onze Marokkaan-
psche politiek en moet de regeering kort en
bondig verklaren dat wij geen avonturen en
(5 geen verovering willen. Spr. hoopte dat de
i;!operaties zullen beperkt worden. Dubief gaf
ten slotte den raad uitsluitend de politie in
de havensteden te organiseeren en de Europe-
aner. te beschermen. Voor het overige gaan
ij de politieke zaken in Marokko Frankrijk niet
|aan.
i Nadat de heer Delafosse zich verzet had
tegen den raad van Jaurès in de vorige zit-
ting gegeven om alle Fransche troepen uit
'Marokko terug te trekken, beklom onder al
/gemeene stilte Pichon, de minister van bui-
tenlandsche zaken de tribune. De minister
verklaarde dat Frankrijk's politiek wordt
beheerscht door de ante van Algesiras, die
echter slechts onvoldoende hulpmiddelen
aan de hand doet. Frankrijk heeft voor
Europa niets te verbergen, het deelt voort
durend mede, wat het doet, maar de minis
ter acht het verkeerd steeds om te zien ot
niet de een of andere mogendheid zal protes-
teeren.
Generaal Drude had instructies ontvangen
-om de rust te Casablanca en omstreken te
herstellen zonder zich in het binnenland te
a wagen en ook had de regeering machtiging
gegeven tot overmeestering van de kasbali
der Medioenas.
De expeditie van generaal Lyautey tegen
tién,
18
18
Roman van
LOUISE WESTKIRCH.
kunt, kom clan," zeide hij
41)
„Als u gaan
kort tot Werner.
Do agent hielp den strompelende. Wice
'ius bemoeide er zich niet mede». Hij hield
°ok Aerolitha terug met eon schijnbaar licli
ten, doch vasten greep.
„Do voorstelling heeft lang genoeg geduurd.'
„O, ik heb alle avonden toeschouwers
iaar geef ik in 't geheel niet om."
„En wat gelooft u nu wel, dat "die men
schen van u denkon?"
„Ik geloof in het geheel niets. Ik denk
heclemaal niet aan dio menschen. 7» mogen
denken, wat ze willen. Ik ben alleen blij,
we dezen kant uitgereden zijn, U moet
jieten, dat mijnheer Werner mc bijgestaan
heeft, toen mijn arme grootmoeder op ster
ven log;
een vrceselijk" nachtEn geen dok-
w was er tc krijgen. Maar hij heeft haar
et sterven licht gemaakt. Nu ben ik
nem ook eens van dienst te ki
•iA en u Den ik zeer, zeer dankbaar, 'lm
u m» uw rijtuig gegeven hebt."
ti„ za*' «aoat Aerolitha op de vow'funh,
«celius op hot smalle bankje 1< itenow
En zo praatte tegen Rob. 'die door 'hu-
tot het volle bewustzijn van Am l'ii-
®n(l gekomen, zwijgend en sombci d ,st tl,
ah scliaumte en trots.
nik ben zoo blij, dat we u pi '•>-
,-i' 'i
de Beni Smissen heeft de goede betrekkin
gen met dezen stam op de Algerijnsche grens
hersteld. Hulde brengt de minister aan gene
raal Drilde. Doordien 'deze ziek vns, .moest
bij worden vervangen en generaal d'Amade
/et te Casablanca ilo taak vooit, die slechts
an tijde]ijken aard is. De regeer ing heeft er
■eods o\er gedacht de Fransche troepen te
ervangen door mehatlah's van don Sjerif.
Beweging.)
Te Settat werd geen nederlaag geloden,
zoonis de heer JatirBs beweerde. De mchal-
lah van Aloeloy Raclvid word teruggedreven
met een verlies van 150 dooden. Dit gevecht
zal den vijand een indmk geven van de
Fransche macht. Ten opzichte van dc on
zijdigheid tegenover de sultanS doet hij op
merken,. dat de akte van Algedras meer
aan de zijde van Abdoel-Aziz staat. Temid
den van liet gelach in de Kamer las bij do
proclamatie van Mocley ITafiÜ voor. „Abdoel
Aziz is, zoo verenigde de minister, .,nog
steeds do eenige erkende sultan, hij is dc
oenige borstwering tegen de anarchie, tot
nader orde vertegenwoordigt hij nog de Ma-
rnkkaanrehe belangen en hij heeft ons do
voldoening beloofd, waarop wij recht hebben
en die in overeenstemming is met dc akte
van Algesiras. Mocley Ilafid daarentegen
heeft den heiligen ooi-log afgekondigd. De op
heffing van den Maghzcn zou aan de armr
cfrie den vrijen loop laten. Deze overwegin
gen radon ons tot voorzichtigheid. De over
eenkomst. met Spanje legt ons de verplichting
op, hel mandaat te vervullen, dat Europa
ons gaf. In overeenstemming met de verkla
ring van den Spnansehen minister dat de
beheerscher van Marokko de internationale
overeenkomsten moet eerbiedigen en dut
Frankrijk en Spanie volkomen eenstemmig
zijn, kan met Mocley Hafid niet worden on
derhandeld. Daarom zijn wij naar Rabat gc
gaan om direct met 'den sultan to spreken.
Jaurès heeft in de kwestie van dc leening
zijn bezorgdheid te kennen gegeven over
kapitalistische belangen, or is echter geen
sprake van een leaning. Toch kan ik niet
vast beloven, 'dat de financiën van den sul
tan geen behoefte zullen hebben aan een lee
ning overeenkomstig de akte van Algesiras.
Met die akte is ook onze politiek in over
eenstemming. Onze politiek is die van Euro-
pal behalve wat de Algerijnsche grens bo-
1 reft, waarvoor ons bijzondere reebten zijn
toegekend."
Tn antwoord aan den heer Delcassé reide
do minister, dat 'de Mnrokknunscho kwestie
verhand houdt met de nlgemocne Fransche
politiek. ,.Onzo loyaliteit, kan niet in twij
fel worden getrokken, wij hebben deze poli
tiek niet uitgevonden, maar ze geërfd'. Laten
wij ons dus verzoenen onder vaststelling
van de plaats, die Frankrijk zich heeft ver
overd." De minister verklaarde daarna zich
te verheugen over de allianties, overeenkomst
en vriendschap van Frankrijk met verschil
lende mogendheden. Deze overeenkomsten
zijn tegen niemand gericht (Levendige toe
juiching bij de linkerzijde.)
Deze politiek draagt bij lot den wereld
vrede. Dat Frankrijk zich vrijwillig naar de
conferentie heelt, begeven was om het hoogc
begin.-el van het behoud van den vrede te
handhaven. Zegt niet, dat het land daar
door verzwakt is. Het republikeinsche
Frankrijk ver-terkt door zijn allianties en zijn
vriendschapsbanden zal nooit iets te vree-
zon hebben wegens zijn buitenlandsclio poli
tiek." Herhaalde toejuichingen bij de lin
kerzijde.)
Het debat werd gisteren niet beëindigd,
maar zal vandaag nog worden voortgezet.
Veel helderheid is niet verspreid over de
door de regeering te volgen gedragslijn, maar
gebleken is dat de regeering wel degelijk
partij koos voor Abdoel Aziz en tegen Moeiey
Hafid. De geestdrift over de rede van Del
cassé is intusschen zeer geluwd.
In de Spaansche bladen wordt partij ge
kozen voor Jaurès tegen Delcassé. De nlle-
raldo" verwacht dat Clémenceau als staats
man een vijand is van alle oorlogszuchtige
avonturen, die het bestaan der republiek in
gevaar zouden brengen. De »Pais" (liberaal)
zegt dat Jaurès volkomen in den geest van
het Spaansche volk sprak. Het blad veroordeelt
in felle bewoordingen Frankrijks optreden en
zegt o.a., dat de internationale staatkunde
der republiek een navolging is van de ver
derfelijke staatkunde van het tweede keizer
rijk. Daarom is de meerderheid van het
Spaansche volk gekant tegen het verbond
met Frankrijk en tegen de tnsschenkomst in
Marokko.
Uit Tanger wordt aan de ïMorning Post'
geseind dat er te Mogador onlusten zijn uit
gebroken. De stam der Anfloes verklaarde
zich vóór Moeley Hafid en verzette zicli tegen
de vorming der Fransch-Spaansche politie
Nieuwe troebelen worden verwacht. De
Fransche consul heeft oorlogsschepen aan
gevraagd.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
oorraad. Feil poging om de soldaten tot
oproer aan tc zetten mislukte. Dergelijke
fcousationeole tijdingen ontvangen de bla
den te Madrid van de Portugcesche greti».
De dictator Franco moet verklaard hebben
dat wanneer in Portugal oen revolutie uit
brak, Spanje met 40.000 man het lan'd zou
binnenrukken, maar dit wordt tc Madrid ge
logenstraft. Gemeld wordt dat 300 republi
keinen te Lissabon cn eldei-s in 'de gevange
nis zijn geworpen, muitende regimenten wor
den ontwapend. Zij hadden plan den koning
cn Franco gevangen tc nemen. Allo han
del staat .stil.
Volgens 'de Liberal" te Madrid heer-
schen in Portugal dezelfde eigenaardige toe
standen als in zekere Zuid-Amerikaansche
republieken.
Engeland.
Een groep werkloo/.en kwam, op weg
van Manchester naar London, te Birming
ham in botsing met de politic. 4 werden ge
arresteerd. De politie begeleidde de wcrkloo
zen tot buiten de Wad,
F r a n k r ij k.
Kardinaal Richard, de SO-jarige aartsbis
schop van Parijs, ligt op liet uiterste.
ben, mijnheer WernerEn nu moet u vroo-
lijk zijn. We zullen U wel weer gezond ma
ken. Vrouw Wintermeier, mijn hospes, kookt
wel wat heerlijks voor u. Dat kan ze. Bent
u al lang ziek?"
,,lk ben ziek geweest," zeide Rob zachtjes.
„Nu was ik slechts Hij had willen zeg
gen hongerig. Maar voor den vreemden,
clegantcn man in Aerolilha's gezelschap
kwam deze bekentenis niet over zijn lippen,
„O, n bent ziek geweest?" riep ze leven
dig. „Daaiom heb ik u in 't geheel niet terug
gezien, niet op straat en niet in liet thea
ter. als ik optrad. Ik was heusch heel boos!
U bent duw nooit geweest, hè?"
Ilij schudde treurig liet hoofd. „Ik heb
lang ziek gelegen en daarna daarna is het
mij ook niet goed gegaan."
„Maar nu zal liet u heel goed gaan,"
troostte ze vroolijk. „Nu zorg ik voor uen
ik ben altijd gelukkig."
Daar hielden ze voor minima' 5 stil.
Aerolitha ondersteunde Rob. Stralend
sprak z.c over haar schouder tot Wicelius:
„O, het was heel goed, dat u mij meege
nomen licht, dii Wicelius. Ik dank u er
zeer voor."
Ze vroeg hem niet, mede naar binnen to
gaan. Ze dacht daar niet aan, geheel ver
vuild van 'de zorg voor haar weergevonden
vriend.
Somber keek Wicelius haar na. „Wat
ia-ft ze hem lief! Maar nog woei ze het
'o t. Behoeft ze het ooit tc weten? Er
zijn sterkere prikkels dan zoo'n sluwe, jonge
liefde. Verwarren, overrompelen, nemen
Dat wonder met de koele oogen moet de
mijne worden al zou ik het aan zichzelf
moeten ontstelen."
Hij riep den koetsier toe. „Café Bauer,"
Portugal.
Naar uit Lissabon verluidt heeft een
„zekere gioep republikeinen en radicalen
tegen den 31en dezer ecu opstand voorbereid
en bezit revolvers en bommen in grooten
Duitschland.
Op de brug over den Rijn te Keulen zal
een ruiterstandbeeld voor Keizer Wilhelm II
worden geplaatst, dat veiwaardigd wordt
door professor Touaillon.
Te Solingen hielden de socialisten Zondag
avond betoogingen, maar werden door politie
en gendarmen met de bloote sabel uiteenge
dreven. Den 18en Mrt., den 60-jarigcn ge
denkdag van de revolutie van 1848 zullen
de socialisten te Berlijn sfraatbetoogingen
houden.
Hofbericht.
De opper-ceremoniemeester maakt in de
Slct." bekend, dat het Hof, ingevolge de
bevelen van II. M. de Koningin, den lichten
ouw zal aannemen voor den tijd van drie
lagen, ingaande op Dinsdag 28 Januari 1908.
wegens het overlijden van Ferdinand IV,
groothertog van Toskane, aartshertog van
Oostenrijk.
Van liet hof.
II. M. de Koningin-Moeder nam gisteren
deel aan bet diner ten Hove voor Ir' corps
diplomatique.
Corps diplomatique.
In Hotel des Indes is aangekomen de heer
De la Barra, gezant van Mexico bij ons hof.
Denemarken.
Binnenkort zullen koning Edward en zijn
gemalin een officieel bezoek brengen aan
koning Frederik.
Rusland.
De Finsche Landdag zal 10 Febr. bijeen
komen cn geopend worden door gouv.-gen,
Gerhard. Er schijnt dus voorloopig nog geen
sprake te zijn van diens aftreden.
Argentinië.
De willekeurige sluiting der Kamerzitting
heeft te Buenos Ayres nog niet tot botsin
gen geleid. Reuter meldt dat er „zekoile
ontroering" hcerscht in de hoofdstad, maar
betoogingen kwamen gisteren niet voor.
Het eerste gedeelte van 'de Amerikaan-
sclic vloot is gisteren te Buenos Ayres aan
gekomen. Het zijn G toqiedojagers. De over
heid zal een feest geven ter cere van de
Amerikannsehe officieren on matrozen.
De Franselie kruiser „d'Rstrées" is van
Port all Prince naar Gonaives vertrokken
op liet bericht dat. daar 20 huizen van Euro
peanen zouden geplunderd zijn.
Aan een tafel zaten daar Nathnnael en
Frauz. Ptillemann. Ze hielden den binnen
tredende de courant voor.
„Weet u liet nieuws al, dr. Wicelius?
De/e nacht heelt de commissaris Schuchardt
in dc Goilitz.ei'straat een speelhol ontdekt,
Dc courant noemt nog geen namen. Dc club
moet echter leden tellen uit de aanzienlijk
«te kringen."
„Men zegt, dat, het in den „Rlieilisberger
Hol" geweest is,-' voegde Nathnnael erbij
..Daar kom ik wel eens. En niets daarvan
gemerkt. Alen b altijd nog te veel le goeder
rouw."
Wicelius \loog het artikel door,
„Laat nu nog eens iemand zeggen, dat de
Berlijnsche politie niet Mini is!"
11.
Vrouw Wintermeier dekte de tafel.
„Eigenlijk moest ik vanavond bij den
handelsrond Hintend mi gaan koken. Maar
neon Als mijn eenige zuster haar verloving
viert, dan heb ik 'daar geen lust in. Mijn
heer dc handelsraad, heb ik gezegd, het spijt
me, maar op den eersten Juni ben ik bezet.
Ik kook in de familie, heb ik gezegd. Het
is de waarheid. Waarom zul ons soort men
schen ook niet eens fijn doen? En wan
neer je man zijn vrienden eens uitnoodigt,
dan, dan kom ik bij jullie koken, hoor je?
Nog een bord, Dora."
„Jawel, voor je deftiqe juffrouw. Afoot
die er dan ook volstrekt bij zijn?"
„Aliss Aerolitha is een goed meisje. Ik
weet niet wat je tegen haar kunt hebben."
„Ik kan dat nest niet uitstaan. Schulze
wieip haar omlangs ook z.oo'n vreemden
blik toe
Vrouw Wintermeier lachte. „Ach is dat
de zaak! Nu, 'dek maar. Ze komt hoogstens
een paar minuten. Ze heeft dienst! Op den
hoek kan Ilanne van Piillemann zitten. Een
beetje overhaast is het wel gegaan, met je
verloving. Ik ben er nog verbaasd van, dat
mevrouw Piillemann je zoo direct heeft laten
gaan."
Dora trok voor den spiegel haar haar wat
goed, dat over haar slompen neus en laag
vooi hoofd, als ruw varkenshaar hing.
„Ja, zie je, mijn aanstaande imponeerde
haar ook vreesdijk. En toen z.e hoorde, dat
ik naar mijn zwager bij Alangdenburg heen
ging, cn dat dat een grondbezitter is, toen
zeide ze geen woord meer."
„ITeb je Schulze aan haar voorge
steld?"
„Dat nu niet. Hij zegt, dat hij zich ge
n-eorde als bruigom van een dienstmeisje
zich te presenleeren. Daar is hij grappig
in, Schulze,"
„Vergeet niet, Dora, mij het adres te'
geven, waar ik je koffer heen moei sturen.'
„Ja. wacht .eens, Silbeiknopf heetSchulzi:
zijn zwager. En liet goed heet Treppin en
en ligt bij Alaagdenbuirg. Schulze zal het
voor je opschrijven."
Ze brak af. De bel ging. Vrouw Win-
termeyer ging naar voren. Dora, met het
oor aan do deur, hoorde haar praten.
„Ben jij het, Kamlah'? Ja, maar
mens-ch, om Gods wilWat wil u dan
nog? Dora spreken? Heeft ze u dan
niet geschreven? Nu, wees dan toch'tevre
den, Ja, ja, ja! Dat u een braaf, recht
schapen niensch zijt, daar zeg ik niets van.
Ataar dat ziet a toch wel in, dat een meisje
als mijn zuster hoogere aanspraken kan
maken dan een fabrieksarbeider. En als
Baron Clifford.
Baron Clifford bracht den afgeloopen
nacht vrij rustig door. De toestand is ove
rigens onveranderd.
Ridderorde.
Bij Kon. besl. van 24 dezer is B. H.
Klütme, rector van liet Bagijnhof te Am
sterdam, benoemd tot officier in do orde van
Oranje-Nassau,
Bij Kon. besl. van 27 dezer is, met ingang
van 8 Februari, benoemd tot burgemeester
der gemeente Oud Beijerland, A, C. de Vries
Broekman, met toekenning van gelijktijdig
eervol ontslag als burgemeester der gemeente
Vianen, I
Gala-diner.
In dc prachtvol versierde eetzaal van het
Hotel des Indes had gisteravond liet diner
plaats, gegeven door den Duitsclicn gezant,
Z.E. den lieer Aten Aluller, aan den vóór
avond van 's keizers geboortedag.
De eerste toost was gewijd aan II. AI. de
Koningin dor Nederlanden en de daaropvol
gende aan keizer Wilhelm TI, beide welke
toosten met groote geestdrift ontvangen wer
den.
Z.Exc. deelde den gasten mede. dat na
het lange verblijf van den keizer in Enge
land zijn gezondheid niets te wensclien laai
om dat ilij nu in oen volmaakten staat van
gezondheid verkeert welke mededeelingen
door alle aanwezigen niet dc grootste vreug
de werd ontvangen. De gezant wees er op,
dat de/e goede berichten de verspreide ge
ruchten van liet tegenovergestelde tc met
deden.
IIcl diner werd opgeluisterd door het be
kende orkest van liet Hotel des Indes, dat
voor deze gelegenheid een uitstekend pro
gramma uitvoerde.
Eerste Kamer-verkiezing.
Bij kon besl. van 27 dezer is machtiging
verleend aan den commisaris der Koningin
in de provincie Limburg tot het bijeenroepen
u veel van dat meisje jhouill, dan moei u
haar het geluk gunnen."
„Geluk?" herhaalde een stem. „Laatme
binnen, vrouw Wintcrineyer! Dora, is mijn
meisje geweest. Ik wil met haai spreken,
met haar zelf! DaL is mijn. rechtI Op die
manier laat ik me niet afschepen
Nu trad Dora in den gang.
„Nu dan, hier ben ik, Kamlah. Wat bob
je nu te vertellen.?"
Hij stond daar, verlegen, venvrnd. Een
beenige blonde man was hij, met een eer
lijk, ernstig gezicht.
„Dora, ik wilde alleen maar weten, of
het waar is, of je werkelijk
„Ik engageer me vandaag met den ren
tenier Schulze, dat is de waarheid."
Dora slak de handen in de zakjes van
haar schort. „Wenscht u anders nog iets
to weten?"
Kamlah bracht dc hand naar het hoofd.
„Neen, neen, neen 1 zoo vlug van begrip
ben ik nooit geweest I Gun me toch tijd.
Ik kan er met uit wijs worden. Twee jam-
zijn we met elkaar gegaan, en altijd in
vrede en eensgezindheid. En wat je mij
gezegd hebt, toen we van Hoppmeiers uit
spanning terugkwamen, en wat je mij bc
zworen hebt
„BezworenZeg eons even. Een meisje,
clat met iemand dansen gaat, praat wel
eens dwaas gewoonweg uit beleefdheid.
Maar een man van opvoeding neemt zoo
iels niet ernstig op."
„Ataar waarom, waarom na twee jaren?"
„Aloet ik soms nog twee jaren mei je
rondloopen. Daar heb ik geen zin in."
(Wordt vervolgd,)