1.8 |rt. jaargang. Woensdag 5 Februari 1908 min 12609 lijkjes op het leven in een groote stad. 4?l Ml. at, )NE| 40, rda Deze courant verschijnt (1 a g e 1 ij !c s, roet uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal: Voor Scliiedam en Vlaardingen fl. 1.25.Franco p-j per post fl. 1.65. a Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor bet eerstvolgend nnmmer moeten des middags vóór een tuur aan bet bureau bezorgd zijn. m Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.) Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hiervan zijn gratis aan het Bureau te hekomen. In de nummers, die Dinsdag-, Tl o n uerd ag- en Z ateTdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, hij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Interc. Telefoon voor de Redactie No. 123. voor de Administratie No. 103. BUITENLAND. 41 16- BH en i0* ht k. Schiedam,, 4 Feibr. 1908. PORTUGAL. De koningsmoord. De gebeurtenissen in 'het koninkrijk Por- Vitugal, die den koningsmoord voorafgingen i'cn over 't algemeen als de diepere oor- tjzaalc van dien moord worden beschouwd, ;aan terug tot 10 Mei van' het vorige jaar. ".Dien daiton wereb n.l. de dictatuur van (ministerpresident Franco door koning Car- 'jos Itèkraehtigd. Men is slecht o]> de hoogte als men be weert dat de koningsmoord onverwacht: juvam. Hot "broeide en 't gistte in Portugal, ■vooral in dp oppositie-partijen., de radica len en republikeinciiij, idle door het onge hoorde gewellf waarmee Franco zijn' ge zag voerde, oeix enorjnen aanhang in kor- ,ten tijd hadden' verkregen, liet Poirtngoc- sche volk wordt over '1 algemeen geken schetst als affceerjg van de politiek?, daar uit is 't misschien af te leiden dat nog gpen omwenteling door het volk is lot stand gpbrachtj, maar men kan niet gissen of de oppositie-partijen sterk genoeg zijn 'om 't gpihcele land in revolutie te brengen. Vooralsnog ziel. 'L er niet naar uit en zal de monarchie gehandhaafd blijven. 'Maar zal dit dan het constitution ede of het ab solute koninjgschap zijn? De censuur., die dagbladen1 onderdrukt, .telegrammen achterhoudt en' het openbare leven den' doodsteek geeft; weril door pFranco als meest geliefkoosd wapen' gohiond- teeid en nu nog zijn do berichten over uien moord en'over dm hiuidigan toestand des lands zeer scbaai'sch •'j Franco had zich den steun verzekerd der re-geen ngspa|rtijon|, do reg'oneradores en piogressisten, beide bolwerken drar mo narchie. Tegen 'de republikeinen, en radi calen nam hij krasse iijfzonderingsmnat,- regelen vn,n' ongrondwettig karaikbar. Strenge censuur op do per»), afkondiging van den' staat van belegt opheffing der consütutioneole rechten en vrijheden wer den de middelen, waardoor Franco zijn dic tatuur kon staande honden'. Koning Cagios had in dien strijd op zeer besliste wijze pan tij gekozen! Openlijk ver Uaajrde hij, Franco te zullen steunen tegen dc- oppositie d<\r verschillende politieke partijen. Aan een corres|)ondent van de ,,'fenps" verklaarde de koning in -No vent bar: „Franco cn ik z.ijn het volkomen cons. Hij hoeft mijn volste vertrouwen. Ik hol dan ook goem plan h'em 'te laten gaan. Al les §ant goed en liet moet inog een poos rgoed gaan in het belang van hot land." :^De I'ortugceschö staatscourant van iTehr.j den dag van den koningsmoord, he- ..V'itte 5,1] koninklijk decreet,, waarbij werd bevolen dc vorba'nning of overbrenging -iiaar de koloniën van personen,, hesehul- plrgd van misdrijven,, hij de wet strafbaar Roman van LOUISE WESTKIRCH. gesteld en'waarbij tevens de parlemen taire on grondwettige immuni teiten werden opgeheven. Met éen klap werden 'dus deliberate vrij heden, door de grondwet voorgeschreven, doorgeschrapt. Is licL niet verklaarbaar, disnt zulke gewelddaden van bovfflaf, de verbittering deden toenemen en daardoor de woeste daad "der koningsmoordenaars voorbereidden? Volgons sommige bladen, was koning Car los bij zijn volk zeer bemind, andera we ten echter te melden dat hij wantrouwen weik'tie in 't land' door zijn huigen voor Engeland. Spottenderwijs werd koning Car los dan ook „Engeiand's hoveling" ge noemd. Na, de ontbinding van het parle ment cn de instelling dar dictatuur wer den hcrlrhnldeljjk samenzweringen ontdekt tegen den koning cn tegen Franco. In po litieke vergaderingen werd dc persoon des konings dikwijls heftig aangevallen. In de Cortez verklaarde de leider der republi keinen Alfonso Cost.uh die nu met anderen gevangen zil, dat het land rekening en verantwoording eischic van de voorschot ten die uit de schatkist aan koning Car los waren Verleend. Indien de koning, al dus 'Costa; 'terugbetaling weigerde, moest men hem arrcisteeren. Toen do voorzitter protesteerde, ging Costa voort: „Ik ïietam niets terug. Voor minder chain wat koning Carlost heeft ge'- daairr, is het hoofd van Lodpwijik XVI op hét schavot gerold." Ilierna werd de afgevaardigde Costaon- der groote opschudding door soldaten bui ten de deur gezet. De aanslag. Do dictator Franco had vóór Zaterdag be richt ontvangen dat er een aanslag op den koning werd voorbereid. Veiligheidsmaat regelen waren dientengevolge genomen, maar de aanslag bleek te weloverlegd, dan tint zelfs een cordon van soldaten dien had kunnen voorkomen. Meer dan 30 personen, van wie de meesten over de Spaansche grens zijn gevlucht, zijn bij den aanslag be trekken. 12 nran stonden op de Plana do Commercio, de handelsmarkt, waai- de moord geschiedde. De drie doodgeschoten moorde naars zouden builenlandsehe anarchisten zijn, door de republikeinsche partij gehuurd. Tal van inhechtenisnemingen zijn gedaan en volgens de ,.Lok. Anz." is te Lissabon een krijgsraad ingesteld, die tal van samenzwe ring verdachte hooggeplaatste personen on verwijld tot. den kogel zal veroordeelen. Koning Carlos scheen er behagen in te scheppen te doen of er geen gevaar be stond. Telkens reed hij met den kroonprins n oen open rijtuig uit. Rn toen de obef der politie hem eens opmerkzaam maakte op het gevaar, dat hij liep, gaf hij onverschillig ten antwoord„Laat mij toch met rurt. Wat mij moet overkomen, overkomt mij toch.'' Dit wordl ook den politiechef te erg en hij nam zijn ontslag." Koningin Amelie' heeft bij den aanslag Vol Verwachting keken de mannen naar tem op. Hij logde het kleine pakje voor Wijs neer en zeide: „Dat is geld." Wt grootste hield hij In de han'd. »En dat zijn vodden." Begeerig scholen dc drie hoofden sanv 1 <Mr het kleine pakket. Ze rekenden, zo en een driedubbele kreet van ontzet, nd j'n6 op toen Islap met het groote pak fan* !aesiel ging. Radijs vloog op, or i >«rt '®i uit de hand te rukken. liet. ."v. ,i sk Eapioren, uitstekende papieren. 1 da 1 u -?0 tel nan den man brengen t «Als je plezier hebt je op te nu.' i." teidcIslup, „ga dan heen on 1 Sur u"Fi :?P Ik help niet, om den s* «L tan te «ien.» Slam' W'e1^ PaP*eren >n dc opihkk'-r vo| j had echter geen tijd, <h fev'A verder 'k wrtten, want do nm» ohI de rechte adjng greep hem bij de» ,r. ol Mijn tijd is kostbaar. Wat 1» bt u ge- 'f uitdrager keerde zich cm. 'c s.n umc schitterde. „Is de oude Islap weer te langzaan» Heeft mijnheer de baron zoo'n haast, om zijn por tret te zien met beschrijving, wat de gen darmen hem op het schip zullen voorhou den?" De man stampte met den voet. „Ik moest reeds lang weg zijn ,,'t Is beter, dat u nog hier zijt," zeide Islap. Ilij trok hem in den hoek. Hij pakte ecu IjÉ'-T van zijn jas cn zeide vertrouwe lijk J het tr niet goed? Maar u zijt hm;-dj» lieden zijn voortvarend. Ik ben nm i" ustig en zeg: het is beter, dat u r.'hlew .1 rijt." Kn iu nam hij het kleine doosje uit den i vd'oie stecncn, prachtige stccnen, glad 5 z»: dikenmerk. Ze z.ijti hun vierduizend pard. U zult ze hebben! In Amerika f il »n te ei- zooveel niet voor geven, Waar Ze hebben daar zelf mooie stecncn. Hon- ii id mark geef ik u voor liet gou'd. Dan hebt j - Ier duizend een honderd mark. Zijn vier- 1 'inzend mark de moeite waard, dat een ver tndig man daarvoor naar Amerika vlucht? - Vierduizend mark zijn in liet geheel 1 nietsMet vierduizend mark zijt u bede- InnrU zijt een nette mijnheer Ik "vraag niets. De oude Islap vraagt nooit. Maar dat komt terechteen man van rang, van moed. Waarom zou die vluchten, als een angstige schooljongen, als een dwaas! - - De oude Islap zegtblijfEn de oude Islap weet, wat liij zegt. Er worden in dezen tijd mooie diefstallen gepleegd. Een inbraak, zooals er in geen twintig jaar een geweest is. Alleen moed en koelbloedigheid zijn er toe noodig. Die hebt ge. Blijf en binnen vier weken zijt kogels in den hoed en in liet kapsel gekre gen. Zij en haar moeder Maria Pia waken bij do lijkon, die in een rouwkapel zijn opge baard. Het publiek zal veimoedelijk reeds vandaag voorbij de lijken mogen dcfileercn, waarbij hofdignitarisscn en officieren do wacht houden. De gezondheid der koningin is, in tegenspraak mot sommige geruchten, naar omstandigheden gunstig. Een paar honderd gewaponden deden 'n aanval op Franco's huis, uitroepende dat hij t ongeluk van het land was. De troepen verdreven do aanvallers. Zondag hebben 1c Lissabon reeds terechtrtellingen plaats gehad, 's Avonds vocht men op verschil lende plaatsen in de hoofdstad. Alle openbare gebouwen blijven bewaakt door troepen. Er zal geen wijziging in 't ka binet plaats hebben vóór de begrafenis. De censuur blijft in volle kracht. Reuter klaagt dat zijn telegrammendienst zeer wordt bemoeilijkt en de telegrammen wordon ver minkt. Franco gaat heen. De 'dictator beeft het veld geruimd nu zijn politiek van geweld tot zoo'n bloedig einde heeft geleid. De zinsnede in de procla matie van don nieuwen koning Manuel II 'dat deze het kabinet-Franco handhaaft, was er „voor den vorm" ingelnscht. Het geheele kabinet beeft, ontslag genomen en is vervnn gen door een dynastieke concentratie, onder leiding van admiraal Forreira de Amaral, ou'd-rnarine-minister. Minister van buitenl. zaken Wineeslao de Lima, gematigd libe raal; oorlog, generaal Mattins Nunës, pro gressist; marine, Antonio Cabrnl, progressist; financiën, Texeira de Souz.a; openb, werken, ,Tos6 de Azevedo, regeneradoronderwijs, mr. Verga Blirao, liberaaljustitie, Josf de Alpoïm, liberaal. Verwacht mag worden dat de grondwet tige toestand door dit kabinet onmiddellijk zal wordon herateld. De nieuwe minister van justitie Alpoïm is een der vurigste ijveramv- voor de liberalen in Portugal. Za terdagavond was Alpoïm op ln«t van den dictator Franco gearresteerdEn dan een paar dagen later mit<isf»r van justitie; 't Ts bijna ongelooflijk De datum van biioenToe- ping 'der Cortez is nog niet vastgesteld. De begrafenis. De lijken van koning Carlos en van don kroonprins zullen openlijk worden tentoonge steld, overeenkomstig dc gebruiken aan hot Portugecscbe hoi'. De begrafenis zal wiuin-chiinlijk 10 dezer plants hebben. V o m M i g o, o. 1. De Portuigecschc trooiapreteudcnt dom Miguel die Br,ignmzna die kolouct is in Oos- t on rijk schetn dienst,, maakt slechte kans nu er van verandering van dynastie geen sprake is, zooals bijv. in, 1903 na den koningsmoord in Servië. Onlangs richtte bij e,e,n mnnifeist tot „zijn Wolk", en ver klaarde dezer dagen dat hij zon ingrijpen op 'l oogemblik dat de verwarring in Por tugal haar toppunt zou hëibben bereikt. Miguel vcrwacliite een revolutie,, waarvan bij g-etbruak zou makon om den troon te beklim mom,, maar de vooruitzichten op don troon zijn v'ootr helm niet gunstig, nu koningin Axnclie bp zoo krachtige en snelle wijze de|n 'troon voor haar- 18-jarigen zoon Maniuel heeft weten te "behouden. Het op- tredom van 'een liberaal bewind zal ook Miguel's kansen nipt doen rijzen„ omdat do herstjelliflg Van den parlementairen toe- sLa,nid ongetwijfeld 'die oppositie zal ont wapenen en 'de rust in het land zal terug- keeron. Onlusten? In do Spaa.nschc grensstad Salamanca zijn tal van vluchtelingen uit Oporto aan gekomen, w-aar, naar zij zeggen, de revo lutionaire beweging voortduurt. Men h'ad in, de belangrijke h'andelsstadj Oporto de republiek uitgeroepen. De Spaansch'e ie- geering laat. die grens streng! beu-aken en reizigprs uit Portugal worden 'aan een v'er- h'oor onderw-orpen. 'Spanje zal het slag schip „Princesse 'des Asturies" naar Lis sabon zenden. liet Engelsch'o slagschip „Exuiiouth" en een kruiser z'jn uit Vigo naar Lissabon vertrokken. Bui tpniandsch!e dcelnamp. In d,o Franscbe Kamer zeiidp minister Pichkm giistjpren dat dc regeering tiaar ban gelijke deelname heeft betuigd aan die ko- ninklijkp familie vpn Portugal. Dc socialist Spmba.t cn de uiterste linkerzijde prptes- tperden, maar Senvbat werd hfet wpoiid) ge weigerd. i 'Jjon toeken Van rouw hiebbetn, de Spaan- sclte Senaat en de Kampy de! bijeenkomst gisteircn opgehievieiv, en hartelijke betuigin gen ran deelneming aan die koninklijke fa milie in 'Poytuiglal cn aan hiet Pcirtugeesehe vjolk gezonden. In 'den Seniaat uitte de ministe|r van buitenl. zjaken, don Aliunde Satazair, zijn groote vcsrontwtaardiiging ovpr den laften aanslag. De Engielsche minister Asquith deelde medb, dat 'Jp mlnisteir-puesident in hfet Lagctrh'uiis epn "adres zal indienen aan den koning), waarin de gevoplens van het Huis naar aanleiding van den moord van Z. M.'« bondgenoot cu Vripnd worden vertolkt. GEMENGDE MEDEDEELINGEN. het westelijk klocl der Oostzee vertrokken' om een' 3-daagscho oefening te houden. u een rijk man. Meen ik het goed of niet?" De man antwoordde niet dadelijk. Ilij was in tweestrijd. Zijn rekening kon door een nieuwe misdaad niet veel slechter worden. En de uitdrager had gelijk: vierduizend mark waren niet genoeg, om een nieuw leven mee te beginnen. Hij had gedacht een ver mogen in don juwelicrswinkel te \erzame- len. Maar dc medeplichtigen, do bekende en de onbekendeDe ontzettend hooge uit- keeringen Die no. 1 was onvcrzadelijk. Dan, wat nog aan de vingers dor tusschenpersonen kloven bleefDat was zeker, het roovers- handwei-k had ook geen gouden grond. Met óen slag werd men niet rijk. Zou bij een tweede wagen? islap ging naar de tafel en schonk in. „Drink eens, kinderen, en wees vroo- lijkDe eeno tijd is niet, zooals de andere. Dp karpers hebben hun buikjes vol gemest. Nu is het tijd voor vroolijko snoeken. Scherpt jullie tanden er is wat te bijten. Vrienden, allemaal vriendenWaarvoor zal ik iets achter houden? Wie geen schoft is: Maan dagavond bij Kuseman. No. 1 heeft plan nen." Met fonkelende oogen waren Radijs en Zwavelstok naderbij gekomen. „Wat is er? Wat wordt er beraamd?" Maar dc oude mankte een afwijzende be weging met de handen. ..Weel ik heb? Ik ben een man van zaken. Alleen ditals het regenen gaat, voelen jullie dat aan je ekster- oogen, is het niet zoo? Nu ik heb zaken- eksteroogen. Die zeggen, er is wat te ver dienen." F r a n k r ij k. Op ?6-jarigen leeftijd is te Vernon. (Eure) overledien' de procureur-generaal Mamau, be- kcn'd uit de Drjeyfus-itragcdte. Manau, dio in' 1898'99 het 0. Al. waarnam» in 't hooggerechtshof, sprak zich uit ten. gun ste wan' !d© herziening van Dreyfus' vonnis. Duitschland. De geheel» vloot is gisteren' onder com mando van 'prints lleinrjch uit Kiel naar En daar hij zag. dat de kleine Italiaan nauwelijks de oogen open kon houden, haal de hij uit do kamer daarnaast een oud stuk kleed en wierp het grootmoedig den ben gel toe. „Maak daar een bed voor je van, jongen en ga slapen." Op dit oogenblik ontwaakte Jule uit haar verdooving. Met woeste spanning in haar roofdicroogcn staarde ze naar de deur. Do deur ging open. Katzoff trad binnen in zwarte rok en wit overhemd, zijn vierhoe kig buldoggenhoofd was koperrood, als za ten ziin boorden hem te nauw. In do hand on'der den hoed droeg hij iets, dat hij dade lijk in de kachel stopte. En toen stond hij daar, keek met zijn kleine, groenachtige oogen in het walmende lamplicht, als deed dit- hom goed, en lachte, lachte maar. Met- een jubelkreet was Jule op hem toe gevlogen. Toen ze hem goed aanzag, Hield ze zich in. „Je bent vreoselijk verhit, Max „Ik was op een vergadering." „Zoo'n fijne rok, een overhemd, een das cn alles Waarom heb je geen man chetten aan?" Daar kneep Katzoff haar, 'dat ze het uit gilde. „Vervloekt wijvengekletsJe'houdt je stilStilStilStil Ilij herhaalde het woord met wijd open gesperde oogen steeds weer. Maar toen ze zich meesmuilend van hem afkeerde, lachte hij schaterend. „Zoo is het niet gemeend, poesje. "Weet je, het maakt me woest, als iemand me zoo Marokko. In het Engelsche Lagerhuis werd gis teren namens den minister van buitenl. zaken mpegedeeld,, dat Raïsocli den kaïd Maclean in vrijheid heeft gesteld en naar Tangcr heeft gebracht. De Fransche troepen uit Casablanca heb ben gisteren een belangrijk gevocht gele verd tegen den Mrambas-stam ten Z. van- Bcr Rascbid, nabij Scttxit. De dolonnc- Btoutegourd werd 'aangevallen d[oor een sterken tboep "rgiters en voetvolk,, waar schijnlijk vormende hel gehbele contingent van het achterland Chaioejas. Het gevecht duurde ccnige urenDe vijand, dj,e zware verliezen had1 geleden, miopst aftrekken. Kolonel Boutegourel bleef op lipt 'slagveld, zonder verdjer aangeval len te worden en bpreikto eindelijk biet kamp tp. Rer Reschliid. Gesneuveld is luitenant Rjecard; gewond werden de luitenant-koloniel Pn.ssard, kapi tein RaUeix, de luitenants Forgamol en Soyrg. Van den troep sneuvelden vier sol daden Van hbt vreemdpnlegioen, tweeAfri- kaansche jagers, een tirailleur, terwijl 46 soldatgn weidien gekwjetst. Zuid-Afrik a. Merrim'an, de eoiiste-ministor van Kaap kolonie, heeft den nieuw minijstcrie; ge vormd. Vereenigde Staten. T)(e Ameiriknan'sche vloot is Zondagmid dag Run'la Anenajs in de straat van Magpllaari aangekomen. BINNENLAND. Hofberichten. De Zweedsche zphding komt morgen avond te 9 uur uit Brussel te 's-Graven'- hago aan' en wordt aan het. spoorstation ontvangen door 'luit. t. z. Jhr. von' Müh' en, aan' de 'missie toegevopgd adjjiulant van II. M. Het gala-diner 'ter barer acre op Don derdag ten 'hove zal wegens den rouw zonder muziek gjegeyen worden, Z, 'K, II. de Prins beeft het bescherm heerschap aanvaard over bel Koninklijk Scherpschuttersgilde „Oefening -en Ver maak" te 's-Gravenhage. H. jM. de, Koningin-Moeder hepfl een bloemenkrans op 'de lijkbaar van dr. Rei ger, burgemeester Van' Utrecht, doen' neer leggen'. Tan het hof. Baron van Bulow Stalle, huis-maarschalk van Zijne Koninklijke Hoogheid den Prins aankijkt. Nu wees maar weer goedGeef me een zoen. Wil je niet? Kijk hier. Ik heb vandaag wat voor je meegebracht." Hij tastte in den zak, haaide een speldje te voorschijn en liet liet in het licht der hanglamp voor de oogen van het meisje glin steren. Het was een aardbei van granaat tus- sohen twee kleine, gouden blaadjes. Jule greep er naar, van vreugde het uit gillend. „Dat mag ik hebben! O, je!" Ze klapte in de handen. „Vader! Kijk eens! Dat mag ik hebben." „Ja, zeker mag jc het hebben Sta stil Hij stak zelf het speldje in bet boord van baar roodc blouse. „Krijg ik nu een zoen?" Ze vloog hem om den hals. „Jou lieve, goede brombeer!" Maar Islap keek onrustig, ontevreden naar die twee. „KinderspelKinderspel Met zijn hyena-oogen bekeek hij over de brilleglazen den toekomstigen schoonzoon, duim voor duim, zaakkundig, zooals bij bankpapier gewoonlijk monsterde, en piot- reling sloeg hij zijn knokkigen vinger om den elboog van den dartelenden man, trok hem dicht naar zich toe, en siste hem in bet oor: „Ga je wnsschen Op den zwartzijden das, vlak onder do das speld mot valscHe brillianten, had hij een klein, rood vlekje gezien. (Wordt vervolgd.) 1 SCHIEDAMSCHE COURANT

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1908 | | pagina 1