No. 12642
n* 1
6fJ jaargang.
Zaterdag 14 Maart 19o8
.a:
m,
BTJITESÏiAjSD.
Kijkjes op het leven in
een groote stad.
rairvENLAm
ei
Pit'!
JÊi
^jj/m
e??,,/ m,,/.)
net
izM
<ar
on-
93.
ld-
ÏSB
l',
5xa
iw,
ene
40
SCHIEDIMSCHE COURANT
Doze courant verschijnt d a g e 1 ij k b. met uitzondering van Zon- en Feestdagen,
prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25.Franco
per pos
st £1.1.66.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor hot eerstvolgend nummer moeten des middags vóór oen
aar aan het bureau bezorgd- zijn.
Bureau: Lange Havon No. 141 (hoek Korte Haven.)
?-~r- s-
Prijs der Advertentiën: Van 1—G rogels fl. 0.92; Iedere regel meer
ló cenis. Reclames 30 cents per regel. Groolr letters naar de Édattls die zii
innemen.
Ad ver te jBiën bij abonnement op .oordeclige vooiv. aarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau Ic bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine udvertontiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
In tere. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
\T& >vu; cüfitr-«
Jen
50.
'ar-
ita-
Schiedam, 13 Maait 1908.
MAROKKO.
Drie sultans.
Moeley Hafid, de sultan van het Zuiden en
van Fez, vraagt vrede, is het groote nieuws
dat de Fransche bladen als het einde van
den Marokko-vekltochl beschouwen. In een
telegram van Woensdag meldde generaal
d'Anatde dat hij verscheidene koeriers
van Moeley Hafid en chefs van mehallah's
ontving die allen vragen om staking der vij
andelijkheden en het sluiten van vrede. De
Fransche regeering kreeg ook meodecling
dat twee invloedrijke stamhoofden Glaoeï en
Mtoeghi formeel hun onderwerping hebben
aangeboden.
Ternauwernood heeft Moeley Hafid hot
hoofd gebogen of er wordt uit Tanger mel
ding gemankt van het uitroepen van weer
'n nieuwen sultan, dat is dan de derde. De
sje-rif Sim Larly uit Soes in het Zuiden, is
volgens inboorlingenberichten uit Marakesj
tot sultan van Marokko uitgeroepen. De on
tevreden en onverzoenlijke elementen die tot
nog toe hun steun gaven aan Moeley Hafid,
lijn allerminst van plan den strijd legen de
vreemde indringers op te geven en onder
hun nieuwen sultan zullen zij waarschijnlijk
het verzet tegen de Fransche troepen, volhou
den, Van ren pnc-ifirntTe in het Westen en
Zuiden van Marokko kan moeilijk sprake
zijn, ook na de onderwerping van Moeley
Hafid. Geen der drie sultans heeft blijk
baar voldoende macht om in werkelijkheid
heerscher over Marokko te zijn, want ook
Abdoel Aziz lijdt aan verval van krachten,
Nog steeds is hij te Rabat en het meer
malen verbreide gerucht dat hij met of zon
der zijn legertje naar zijn oude hoofdstad
Fez zou terugkeeren, is nog steeds niet be
waarheid. Men houdt het er te Fez voor
dat Abdoe! Aziz tc zwak is om krachtdadig
op te treden. Nu Moeley Hafid gevallen is
komt Abdoel Aziz vermoedelijk weer aan de
macht.
Admiraal Philibert seint uit Casablanca
tat bevestiging van het gevangen nemen
ran den Franschman Parot en den Italiaan
Biimci door de Mcdnkra's. Zij hadden zich
ondanks de waarschuwing der Fransche mili
taire overheid in '*t vijandelijk gebied ge
raasd. Generaal d'Amacle. die, zooals men
rot, de Medakra's spoedig den beslissend™
hoopt toe te brengen, heeft troepen ui®
^zonden om de vermisten op te sporen en
ba van den 'dood te redden, nis dat nog
mogelijk is.
Een transport van 11 officieren en 431
enderofficieren, en soldaten is, benevens 2
tcfia mitrailleuses op weg naar Marokko-
in het Noorden gaan de Spanjaarden bet
'oorbeeld der Franschen volgenGisteren
Wwn de Spaansche troepen Cabo del Agua.
«te zonder een schot te lossen.
i»EMKNGDE MEREDEEI.fNGEN
Engeland.
De regeering heeft op de Russische en
Italiaansche nota's inzake (1e Balkanspo
ren verklaard een welwillende onzijdigheid
te zullen betvachten.
Sir Edward Grey's formeel voorstel tot
aanstelling van een (christen) gouverneur-
generaal in Macedonië, is aan de Porie
verzonden met de toevoeging, daLhelMaan-
:iag j.l. aan. de mogendheden ia medege
deeld.
Er is te dier zake ook een voorstel van
Rusland o-m in Macedonië een internatio
nale re geer ings raad in te stellen. Dit laat
ste voorstel heeft aneer kans van Slagen
dan het Engolsche.
Spanje.
Koning Alfons is gisteren ooi 10 uur
gezond en wel van zijn reis naar Barce
lona to Madrid teruggekeerd. Naar offi
cieel wordt meegedeeld, zal de koning in
den loop van Mei hcA bezoek aan Barce
lona herhalen om de herinneringsfeesten
-van 'don Jayme Conquistador bij; te wonen.
In 'het station te Barcelona is gisteren
een 'bom gevonden, die onlp'ioRe toen men
zo naar een geblindeerd voertuig wilde
overbrengen. Van ongelukken wordt niets
gemeld.
F r a n k r ij k,
Honri Brisson werd in Januari j.l, voor
de vijftiende maal gekozen tot voorzitter
der Kamer. Gisteren herdachten zijn vrien
den deze gebeurtenis met 'n feestmaal "in
liet hotel Moderne to Parijs-. Vele politieke
vrienden van den heer Brisson huldigden
hem ajs goed republikein. Anthonin Du-
host, de Senaatsvoorzitter, zei dat do hulde
aan Brisson, een hulde voor de republiek
was, en Co-m-bes voegde erbij, dat Brisson
de verpersoonlijking is van de eer ende
politieke betrouwbaarheid. Hij bood Bris
son eon gouden mcdalje aan, waarvan
de kosten door een inschrijving waren bij
eengebracht. De voorzijde dier medalje ver
toont Brisson's beeltenis, de achterzijde
bet Palais Bourbon. No-g werden redevoe
ringen gehouden door minister-president
Clémenceau, den ondervoorzitter der Ka
mer Etienne en door Brisson zcM.
Naar aanleiding van de jongste stemmin
gen in de Kamer, waarbij enkele ambte
naren, ontslagen wegens anti-militaristische
propaganda, o. a. de onderwijzer Nègre.
weer in hu-n functie werden hersteld, bij
welke stemmingen een groot gedeelte van
de radicalen tegen het kabinet stemde, is
door de rad.-sociajislische pffop 'n verga
dering gehouden, waar, ten einde zekerheid
1c brengen omtrent ilen stand der partijen,
aan den leider van dien groep, den oud-
minister Dnbief, werd opgedragen den mi
nister-president te vragen: lo. wanneer de
regeering het wetsontwerp over de naas
ting der Westersp-oorwegen, dat, zooals men
wool, doo-r de Senaatscommissie werd ver
worpen, hij den Senaat zal indienen; 2o.
wanneer "de begrooting zal worden inge
diend, en 3o. h-oe het staat met het in
handen van don Senaat gesteld wetsont
werp op de ouderdomspensioenen. De voor
de hand liggende bedoeling van deze vra
gen is natuurlijk om een interpellatie over
do al'gctnvecne politiek vo-or te bereiden, wel
ker bespreking van groote bet eekenis kan
zijn voor de positie van het kabinet-Gé
menceau.
Roman van
LOUISE WESTKlItCH.
O o s t c n r ij k-II o n g a r ij e.
De nieuwe ban (landvoogd) van Kroatië,
de Ooslonrij-ks-che baron llauch, die ,ge-
dreigd heeft do Kroatcn met „ijzeren vuist"
te zullen regceren opende gisteren don
Landdag te Agrann. Hij lasi een koninklijk
schrijven voor, waarin de benoeming wordt
medegedeeld van een commissie van ver
tegenwoordigers van Hongarije en Kroatië
tot regeling van de tnlenkweMie, de cm-
blcm-enkwestie en andere punten van ge
schil. In dit schrijven wordt de Landdag
ernstig aangemaand zijn taak te vervullen
zonder hartstochtelijkheid.
De voorlezing werd in groote stilte aan
gehoord. Een ontzaglijke menigte hiel 1 op
straal woelige bctoogingen legen don oan,
de politie behoefde echter niet op te
treden.
hebben de boeren een groot grondbezitter
dood-gestoken.
Volgens bet „Rcrl. Tagebl." zijn 3 regi
menten gezonden naar Uotosjani, Derohoj,
Ylasca en Teleormna. De toestand 's om
sii«e te Boriad, Doroho en Jassy, waar de
opstand in voll-en gang is. De stations wor
den door troepen bewaakt. Agitators ver
spreidden manifesten, waarin verdeolhm
van grond wordt geëisrilit en aangespoord
wordt, in ge-va! van weigering, tot ver
nieling van de landbouwwerktuigen.
R u s 1 a n d.
Een bloedige botsing had tusschen boeren
en politie plaats- in bot dorp Kotsjetovska,
prov. Woroncs-j. De door de politie gear
resteerde boeren werden bevrijd. Met oen
salvo doodde de politie 9 boeren en ver
wondde er 8.
50)
Di| Wiceüus? De bruigom op het ver-
ngsfeestHoe kon hij van die zaak af-
Jjeten? |R]e kleinigheden weten? En -vaar-
»u schoot het allen tc binnen, hoe won-
- hij dien avond geweest was. En
-• sas hij nu, opdat men hem een en an,
wr kon vragen?
movromv Von Róssing was hij
i'V, hÜ h'J zijn bruid? Neen, Lisbeth
sedert dien dans niet gezien. Toch
- hier. De commissaris wist bot '.eker.
Lt! minuten geicden lmd hij nog met hem
Aproken,Dr, "Wicelius had gevraagd of
5 Aerolitha werkelijk gered was? Miss
Dat viel weer op. Niemand van
"üllemann's bad geweten, dat de oude
1 meisje bij zich geroepen lmd. IIoo
l;5 )Vic?hns het dan? En waar bleef
h eenigo die opheldering geven kon?
t)nVPP0rl mn^' zochten hem in allo kamers
.het Zwitsorsche buisje, in allo vertrek-
de groote villa. liet duurde een heels
,^°°r zc bom vonden.
e.en hank naast rde rozenbedden yit hij
■{•"•os, onder den sterrenhemel. Ze rie
pen hem toe: „Wicelius! Dr. Wiceliu»!
Hellmuth
Ilij antwoordde niet. Hij bewoog zich met.
Püllemann legde hem zwaar de hand op
den schouder:
„Beste schoonzoon
Daar gleed het lichaam op zij, het hoofd
vie! tegen de leuning.
Met een uitroep van schrik vloog i'iille-
mann terug.
„LichtFranz.! Franz
Er werd licht gelmacht. Frans Püllemann
kwam. Hij behoefde het niemand meer te
zeggen. Dr. Hellmuth Wicelius was dood.
En terwijl ze daar allen stil stonden, ver
lamd door liet onbegrijpelijke van het geval,
raapte Franz een klein fleschje op, dat nanet
Wicelius op den grond lag. en rook daaraan.
„Cyankali."
Hij zeide verder niets en niemand sprak
een woord. ITet vermoeden van iets vreese-
lijks, van iets dat vnr lag van hel allocking
selie, zonk verlammend op het genioeï Van
allen dezen, die zoo zeker troonden, leinnl-
den vnn hun bezit. Ook in deze gelederen
wierp het lot zijn bliksem, cu hij sloeg hard
in in bun stevig gebouwde huizen.
Vlug,als vluchtend, verstrooide zich dr plot
seling sprakeloos geworden menigte. De op
winding, die het gevolg was van deze bru
tale inbraak, was bedaard, overgegaan in af
grijzen voor dozen randsolachtigen Joode,
die na een wilde, woeste rondedans, de poli
tic allo bijzonderheden van een voorgenomen
inbraak met moord telefoneerde, vran'*va„ ze
Roem eni
De berichten van nieuwe boerenonlustcn
kwamen, gisteren ju de Kamer ter sprake.
De oud-minister Afissir drong aan op vol
ledige opheldering omtrent den toestand,
daar de bladen onware geruchten hadden
verspreid,
Bralta.no, minister van bijmei\landsehe
zaken, verklaarde dat niets de alanncc-
rende persgeruc-titen wettigt. Zooals hij 't
begin van ieder jaar en juist thans, nude
nieuwe agrarische wetten wonleii toege
past, komen „onoenighedon" tusschen boe
ren en grondeigenaars voor. De regcering
heeft de strengste maatregelen (bet zen
den van "troepen) genomen tor goede uit
voering der wetten en tol handhaving der
orde. Deze maatregelen zijn zuiver proven-
tiet en ver van vrees uit tc lokken moes
ten zij in 'de oogen van allen een ern-
stigen waarborg zijn voor het handhaven
der rust, die door de nieuwe wetten in
de toekomst is verzekerd.
Deze verklaringen werden toegejuicht.
Intusschcn heeft or in ZuidAVallachye weer
Woed gevloeid. Bij een botsing tusschen
troepen en boeren zijn er twee dooden en
verscheiden gewonden gevallen. In Tigani
7 u i d-A f r i k n.
Op gezag van een Reutertoliegram ver
meldden wij 'dezer dagen (lat generaal
Botha. eerste-iin-inKter van Transvaal, op
oen openbare bijeenkomst te Volksrust. ver
klaard had dait hij aan den hoogen com
missaris Milner de nalatenschap van pre
sident Raul Knitter had aangeboden. Deze
nalatenschap, bestaande in 14000 pond
s-lerling aan goud eu 48000 pond sterling
aan papier, zou lord Milner toentertijd
hebben afgewezen en thans berusten bij
de b'anfc ie Pretoria.
Zóó •voorgesteld is 't bericht geheel on
juist. Er kan vnlteraard geen kwestie zijn
geweest van Kruger's persoonlijke nalaten
schap, die rechtens overging op zijn kin
deren. lied, geldt echter den inhoud der
slaalskas van do voormalige Transvanlsche
republiek op het tijdstip van den vrede
van Ycreeniging.
Lord Milner was van meening, dat dc
som, die men hem aanbood, niet het to
taal bedrag van de staatskas is geweest,
vandaar zijn weigering om het geld aan
le nemen.
Dr. Jameson is opnieuw gekozen totlid
van hot TluiSi van Afgevaardigden der Kaap
kolonie voor GrahamsLown.
V e r e e n i g d e Staten.
Een draadbericht, d.d. 12 dezer uit San
Diego (Californië) meldt-, uit particuliere
bron. dat de slagschepen vloot in de Mag-
dalenabaai (Xcder-Culifornië) is aangeko
men.
Volgons een niededeeling in dc Aincri-
kaansche bladen heeft de heer Tak.ihira,
de nieuwe JapanSghe gezant in Amerika,
op een feestmaal van dc New-Yorksche Ja-
panschc vcrocnijring een redevoering ge
houden, waarin hij verklaarde, dat de
vriendschap tusschen dc Yerccnigdu Sta
len en Japan van zoo innigon aard is, dat.
men haar als een ongeschreven verbond kan
beschouwen. Volgens zijn incurring zouden
allo aanhangige kwesties, voor zoover zij
van ecnig belang zijn, binnenkort liaar op
lossing vinden.
Pers-delict in Indlë.
Men seint aan de „Avp." uit Batavia:
„Wijbrands wordt vervolgd wegens over
name der Wekker-artikelen".
Om nadere bijzonderheden in deze belang
rijke kwestie, die met het Atjeh onderzoek
ten nauwste samenhangt, te mogen verne
men, beeft de „Avp." zich gewend lot den
minister van koloniën, ad interim.
Tiet blad teekent bij het bericht o. m. aan:
Zoonis onze lezers wel zullen weten, is de
heer K. Wijbrands hoofdredacteur van het
Nieuws van den Dag voor Ned.-Tndië",
Nog onlangs werd de beer W. ook vervolgd,
omdat hij geheime bescheiden openbaar had
gemankt in de zank-Entjiq Oedn in het In-
dragirische. De ass.-resident v. R. en de
onderluitenant B. waren beschuldigd van
marteling van getuigen; de G.-G. achtte
maatregelen tegen hen onnoodig, „omdat
zulke gevallen we! niet meer zouden voor
romen". en de heer TV. maakte de zaak
openbaar met commentaren. Vandaar die ver
volging.
Tweede Kamerverkiezing,
8 1 i e d r e e h t.
Bij de gisteren gehouden stemming ter
verkiezing van een lid der Tweede Kamer
voor dit district, w.-rden uitgebracht 6357
geldige stern noen
Hiervan ve~krepg
J. VAN DER MOLEN Tzn (a -r 1 3633 st.
•Tbr mr. H. SMISSAERT (lib.) 2412
fl J. SPIEKMAN (mi ftemg 312 s
zoodat gekozen is cle beer
>3. van der Molen Ta.
[Bij de algerrreene verkiezingen in Juni
1905 werden bij de stemming uitgebracht
opmr. Tb. Heemskerk (a -r.) 2778 ds. J.
Ankermar (Fr. Chr.-hist.) 742; jhr» mr H.
Smissaert (O L) 2017; L M. Hermans
(soc.-detn.) 225 stemmen. Bij de herstem
ming werd de lieer mr. Tb Heemskerk ge
kozen met 3*167 stemmen, terwijl op den
heer jhr. nu*. H. Smissaert 3088 stemmen
werden uitgebracht.]
T i e t j e r k s t e r a d e e 1.
B\j de gisteren gehouden stemming ter
verkiezing van een lid der Tweede Kamer
voor dit district werden uitgebracht 6990
geldige stemmen.
Hiervan verkreeg;
Mr P. RINK (lib 1663 st.
W. H. VLIEGEN (soc.-dem.) 1502
Ds. C. VAN DER VOORT VAN
ZIJP (a.-r.) 3825
zoodat gekoz°n is de beer
9i. Cl. ven dec Voort van 5BRp.
[in Jorti 1905 weiden b(j de stemming
uiUijhröfiit rp: ds A. S. Tatnm (ft -r.) 3853
mr II Goeman Oorge-ius (u-lib) 1916;
mr. P. J. Tioelstia (-.oc dem.) 1469 stem
men, zondal de beer Talm.i weid gekozm.J
(Reeds gisteravond gebullitineerd.)
Het nïtawe KawrluJ voor Süedreclil.
De ,,Lw. Ct." schrijft omtrent het nieu-
we Kamerlid voor Sliedrechl, den hc-er v. d.
MoJen, liet volgende:
De heer v. d. Molen werd den len Oc
tober 1.8G7 te Nijeveen geboren en te Steen-
wijk opgevoerd.
Oorspronkelijk voor het onderwijs be
stemd, begon hij ju 18S5 zijn onderwij
zersloopbaan te Ambt-Harderwijk, aan de
geen vermonden had, en die op den „vond
van zijn verloving het leven wegwierp, als
een vuil geworden handschoen.
1
XXIV.
Dienzelfden nacht nog werd dc villa van
Hellmuth Wicehus verzegeld en den volgen-
den morgen hal de gerechtelijke schouwing
plaats, liet huis toonde zich even gesloten
als zijn bezitter; het was voorbeeldig ordelijk
overal. De smeltoven, de uitgedoofde smidse
vertelden niet, waartoe zo gebruikt waion.
Geen chemische proeven brachten de distil-
leerflessclien en smeltkroezen aan het praten
over hun geheimen. In dc schrijftafel lagen
de papieren, spaarzaam en in goede orde,
boven op de gestempelde akte. waarin do ar
chiteet AVicolius den zoon zijner vrouw, Heil- j
inuth Hehving als kind aannam. Danromh-r
de doopakte van Hellmuth llelwing, zoon
van Editlia Ilohviug, uit haar naderhand on
geldig verklaard huwelijk met Georg, barou
von Róssing tc Rössingsdorf. Daaronder van
S Februari 186-1 de huwelijksakte van gc-
zegden bat Georg von Róssing en Editlm
Ilolwing in liet Engelscb. Dan een afschrift
van do doodakte van baron Georg von Rós
sing uit het krankzinnigengesticht to Eschin-
gen. DoodsoorzaakSchot door den slaap.
Ten laatste de huwelijksakte van Edithe
Tie]wing met Andreas Wicelius en haar akte
vnn overlijden.
Voor de groote menigte, zelfs voor de poli*
t fc widen deze documenten weinig. En slechts
'n oude vrouw, toen ze van don stamboom van
den doodc hoorde, riep, op de knieen lig
gend, terwijl ze zich het haar uitrukte en
zich op de borst sloeg: „Mijn schuld! Mijn
schuld alleen! Mijn inenschgeworden zonde,
die zich op de mensehheid gestort en in haar
vk'i'«eli uitgewoed had. God vergeve me hel
onrecht, dat ik aan zoon cn kleinzoon be
gaan heli
Zij was liet, die bet eerst den wensch uit
sprak, dat het geheim van den doode zoo\eel
mogelijk geheim mocht blijven en daar Pül
lemann, ter wille van Lisbeih,, zich alle mo
gelijke moeite daartoe getroostte, werd vaa
do zijde van bet gerecht een verbreiding van
niet tc bewijzen vermoedens gaarne tegenge
werkt. Men gaf het zelfs op, het eind van do
draad op (e nemen, welke de „baron" in het
voorarrest den advocaat toewierp, toen hij op
den vraag of hij dr. Hellmuth Vieolius gc
kond h\J. hoonliehond antwoordde: „Onder
dezen naam niet. Maai' hnog-twaai'-einin-
lijk o'vlor een getal."
Waartoe de maatschappij in haar ru-u m
storen door bet bericht, dat '/e jarenlang een
misdadiger in haar schoot vertroeteld bod.'
Waarom een aanzienlijk bankiershuis discre
diteer™ door de bekendmaking, dat een zij
ner beambten de chef vnn dieven en schelmen
geweest was? Dc overheid, is in onze
dagen al genoog verzwakt. De onverhint had
zich zelf gericht en In een ander zou niet
Opleven, wat slechts zijn persoonlijkheid had
kunnen bewerken.
Toon men Lisbeth Püllemann den dood
van haar geliefde mededeelde, kreeg ze oen
zenuwtoeval. Men bracht baar naar bed en
daar bleef ze twee dagen cn twee nachten
zwijgend met hot iioofd naar den muur ge
keerd liggen. Maar ze was niet ziek. zooals
mevrouw Püllemann den bezorgden vrienden
mededeelden. Ze tobde. Do af-chuv, dien de
kus van Wiceliu» haar ingeboezemd had,
welke ook nog versterkt was door dien wals
met hem, de onbegrijpelijke waarschuwing
van Fritz Asroth, en de plotselinge "elf-
moord, brachten haar tot een vermoeden, dat
vrij dicht bij de waarheid kwam.
Toen de bezorgde ouders op den derden
dag aan bed stonden, terwijl de moeder luiasl
van al de liofodeblijken van haar vrienden
vertelde, deed ze haar eerste vraag
„Was hij hier?"
..Wie, kind, lieveling? Wie moet hier ge
weest zijn?" Mevrouw Püllemann boog zich
tot haar neder, blij. don klank van haar «tem.
weer te hooren.
.Fritz A«roth," zeide Lisl.cth en wendde
liet gezicht met de groot geworden oogen
naar linnr ouders.
Püliemcnu wilde opstuiven. Maat zijn
vrouw wenkte hem, zich te beheei«clien.
„Hij was niet hier. Wal is er met Fritz
Asroth. kind?"
Lishrlli '/lichtte, schoof haar arm onder
het hoofd.
,71'
,nr:
'éi
'ïiitsi