ill. i Jaargang. Zondag 7 Juni 1908, No. 12712 an E iat),| Derde Blad ïtant, mm fleen spoorwegvolk. d het „Nieuwe Jachthuis Kijkreizen. 4 Ïiï fl geld; ïul-ei, rjaar* Slfe uur'. irdaiii PRINS," i 7(K tÜEL. coopen onroe-; ÜRA0 i1? op reiilo op alle rjgbaarj: SCHIEDAMSCHE COURANT. peze courant verschijnt d a g e 1 rj k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen Prijs per kwartaal: Voor Schiedam on Vlaardingen fl. 1.25.Franco tI post fl. t.65. Prijs week: Voor Schiedam en. Vlaardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een jB aan het bureau bezorgd zijn. Bureau: Lango Haveu No. 141 (hoek Korte Haven.) ff: men ren, lem Tensijl de „liceren in Den Hang" bezig isren do kwestie van het Nederlandsche <f«on\eg«czen tc bepraten, alliums de vraag ,f de staat clan wel particulieren in ons land ie spoorwegen moeten exploitecren, waren wij uualli| in de gelegenheid een vorgolijken- fe studie tc maken van de praktijk van bet |Coraegwc/.en in enkele landen vim Wesc- ttiropa. Die studie heeft ons natuurlijk veel ititpflVlijks geleerd over onze vaderlund- e ijzeren wegen, doch voor ons ook op- reuw enkele leemten aan liet licht gebracht, mcerten wij --- niet door een verande- gf van systeem zullen zijn te verhelpen. dc vraag rees bij ons op of de groote (kiek, die do mensch een „politiek'1 beestje «do, bad hij nu geleefd, voor den Xc~ blander, althans ten aanzien van dc spoor- ifjer., niet een uitzondering zou hebben ge- Bikt. Wij rijn oj) spoorweggebied geen po- 6k dier, wij zijn een dier dat zich beter ill e e n op het water en op dc klei dan in jroeenschap in de wagens op den va.-ten ttarond der spoorwegdijken thuis gevoelt. En toen wij vervolgens lazen, dat meer dan In, gezaghebbend kamerlid van een andere Mening was en bet voorstelde, alsof wij op ■ponveggebicd oen goed figuur maakten, toon bloten wij onzo bezwaren tegen „die bevc- si» hesoheldenlijk to berde tc brengen. Wij laten nu daar het gemis «au nachltrei- t, de onvoldoondc snel beid onzer sneltrei- kd, de zomerschc desorganisatie en liet ceu- lipetalc karakter* vair onze spoonvcgexploila- IVaar wij de bezwaren vooral in gevon- in hebben, het is in de eigenaardige, natio- a!e opvatting van wat treinverkeer is. In bet buitenland vonden wij algemeen krgedrongen het begrip, dat oen trein een !mg is, dat zeer nauwkeurig aan rijd is gc- '«Icn, In Nederland stuitten wij voor de .weekte, maal op dc ontstentenis van dit kgrip bij velen. En dit verbaasde oas rut des Mineer, omdat wij in don laatsten tijd her- Weüjk gele/en bobben, dat lrooge spoor- wgautoriteiten de aandacht der beambten op k begrip gevestigd hebben. Een voorbeeld rilt onze ervaring: Er staat een Nedcrlaudsche trein aan een luiienlandsch grensstation. Het was oen tuitengewoon mooie Zondag, wij hadden al •tl uur of zeven in den trein gezeten en er K over verbaasd, boe die buitenlanders er rii in slagen om op zulke drukke, dager! «indigo treinen door groote centra van romdelingonverkccr te krijgen zonder nnc- aensuaarcligo vertraging. En daarbij was ons s het buitenland opgevallen lo. dat de conducteurs cn dc chefs hard werkten om het publiek geplaatst te krijgen, precies op de hoogte waren, waar nog plaats was en geen seconde tijd hadden voor iets anders Jan ingespannen werk. 2o. dat het publiek niet bleef rondloopen, niet trachtte in een hoogero klasse te komen, niet gewichtig bleef staan, waar het niet moest staan, kortom ook het idee had, dat de trein een ding is, aan tijd gebonden. 3o. dat dc chef op een gegeven moment met oen kort woord de portiers deed sluiten en dat het „instappen" kort en duidelijk klonk, zoodat iedereen begreep dal het nood zakelijk was on in het algemeen belang om aan die uitnoodiging gevolg te geven. -lo. dat van dat oogcnblïk af na het „klaar" der conducteurs een scherpe spanning intrad, waaraan dc chef door een korte handbewe ging, onmiddellijk beantwoord door het fluitje van den hoofdconducteur, die precies op zijn post stond op te letten, een einde maakte. Dc looomoijcf trok, de wielen gleden niet door en de trein vertrok juist op het moment, waarop zij vertrekken moest. 5o. Dal, men bij alle beambten dadelijk extra-inspanning opmerkte, toen de trein ten gevolge van den geweldigen toevloed van rei zigers loch nog een of twee minuten vertra ging had gekregen, welke dan ook weer wer den ingehaald. Zoo ging liet, met kleine vvijz.igingcn, overal in drie Wesf-Europeesche landen. Op het buitenlandsclie grensstation van Ne derland handelde de buitenlandsclie chef als boven. Docli een conducteur stond nog dis cussies te houden met oen dame, de hoofd- conditcleur praatte met een meneer met Imo gen hoed en lette niet op, ecnige deftige men- schc-n, die nog moesten instappen, verlang zaamden hun stap om goed tc doen gevoelen dat hun deftigheid zelfs voor con internatio nalen sneltrein niet op zijde ging. Hier en daar stonden nog cbupecs open, het „instap- jien" werd niet gehoord, van inspanning geen sprake. Ten slotte werd de belangstelling van den hoofdeondacteur afgeleid van den lioogc- hoeden meneer op den chef, hij noodigde dezen meneer dus uit plaats te nemen, wat niet gebeurde, dan nadat ecnige coupees wa ren afgekeurd. Toen rende de conducteur ijverig naar voren, geweldig blazend op zijn fluitje, waarop de te lichte locomotief haar pogingen begon om den trein verder te bren gen. Toen die jiogingen geslaagd waren was de trein G minuten achter. Gelukkig is de Nederlandsche dicnslrege ling verder berekend op locomotieven die niet gauw met oen zworen trein een flinke vaart kunnen krijgen, Aan het Nederlaiudsehe grens station gekomen, konden wij dus opmerken, dat de vertraging niet grooter was geworden. Anders echter ging liet bij liet vertrek. Toen waren er bij de zes minuten vertraging nog zes minuten gekomen, en dat ecnig en alleen omdat de Nederlander geen spoorwegdier is. De conducteur en de chef cn de bestellers waren lanter hulpvaardige, gewillige, voor komende mensehen, doch zij deden voort durend alsof zij d i 1 e 11 a n t-treinbewakers waren. Bereidwillig verstrekte inliehtingeu. die niet gevraagd waren, interessante onder linge gesprekken over spoorweg-politiek, ijverig gecontroleer, uitvoerige redeneert ngen, waar één woord voldoende ware geweest. En daarbij een ongewillig of uiterst deftig pu bliek, menschen, die uit „dwarsigheid" of uit bundige democratische gevoelens niet deden wal zij moesten doen, of menschen, die het zelfde niet deden, omdat zij in hun stadje gewichtige lui zijn, die daar eenigszins boven de wet staan. Van een poging om tc doen inhalen was niets te merken. Men werkie gemakkelijk en ongestadig door, daarbij vee] pratend. Het doen sluiten van do portiers geschiedde ge deeltelijk en zonder energie, naar aanleiding van de volgende, aarzelend cn zonder kracht tot dén der vele conducteurs gekomen ontboe zeming van een chef: „Kom, Jansen, ik zou „maar beginnen met don boel dicht te doen, „want anders moet no. 1250 (het getal her inneren wij ons niet) ook nog zoo lang „wachten." De trein bad aan een volgend station 12 minuten vertraging. Wat daar aanleiding gaf tot vermeerdering van 'de vertraging konden wij niet observeeron. Wel echter constateerden wij daar dat de sous-chef, ergens in een coupec een „hooge oome" ziend, zeer eerbiedig ging praten en den trein vergal en eerst naar aanleiding van ons zeer oneerbiedig gepruttel bevel tot vertrekken gaf. Dit was liet resultaat van onze, uit Jen aard oppervlakkige practisclie studie. Nu ver beelden wij ons niel, dat het met alle treinen zoo gaat en is liet allerminst onze meening, dat het Nederlandsche spoorwegpersoneel uit min goede elementen bestaat. Integendeel. Er zijn daaronder zeker uitstekende ambte naren er zijn bekwame menschen die uitste kend hun plicht doen, er is dientengevolge wij schreven dat reeds op spoorweg gebied in Nederland veel te loven. Doch als geheel verheft zich het corps beambten niet en kan het zich trouwens niet verheffen boven 'de gewone Nederlandsche opvat tingen En zoo moeten wij er wel op wijzen, dat wij meermalen hetzelfde ervaren hebben als in het goval, waarvan wij spreken, en ge- looven wij, dat vele anderen, 'die lol verge lijken in staal waren, onze ondervindingen zullen kunnen bevestigen. De scherpe disci pline, voor een geregeld treinverkeer zoowel irij de beambten als bij het publiek noodig, ontbreekt in Nederland althans buiten liet leger, ten eenemnale. Het is een nationale vergissing te mecnon, dat er in gehoorzamen en in zich schikken naar het algemeen belang iets vernederends, onvrijs, onedels is. En zoo lang wij in die vergissing volharden, zullen wij niet een goed spoor vertolk rijm maHnam'HW imt wuBuiwai i Ui wiiifU Een Pinkstergeschiedenis. «Vader schrijft of wc van middag naar Nieuwe Jachthuis" wilton komen; Mals gewoonlijk, gaat hij or mot de fmnt- 18 de Pinksterdagen doorbrengen," sprak jonge grondbezitter Wulkow lot zijn tgenoote, met wie hij vier weken ge wen getromyd was. «Natuurlijk niet," antwoordde de aar- ®!ei kleine vrouw. lag in een lichtblauw négligé in een deino stool op 't met Pinksterrozen enserin- omgeven halkon, vanwaar men een WtHen Wik had op het park. (De verliefde echtgenoot had juist opeen ®gemakkeHjk stoeltje aan haar voelen Wen, zij had hem aan dc ooren gm ®tten en een klap gegeven, omdat hij tot een barer pantoffeltjes ontnomen bad, de bediende met het briefje van baar «oonvader kwam. Einst Wulkow floot zacht voor zich !een cn zei toen, geheel togen haar vcr- ■achting; „Ik geloof van ja!" j'deen, iö- geen geval," riep de jonge jC'Jw nog opgewondener. „Geen menseh (i °P eerste Pinksterdag naar hol -«uwe Jachthuis", 't is allesbehalve nel." «öat hangt er van af, kind. Ik ben mijn 'Ten 'wg, als ik thuis was, met mijn j%s erheen gereden, en ik zou het aar- Ditulcn, als jij nu meeging." s 1 mo niet kwalijk, beste Ernst, j |aar de zeclen van jouw ouders verschil- Wol wat van die der mijne, ik wil ■"tiers niet onaangenaam zijn, maar je zult zelf inzien, dat veel^wal zij gewoon zijn, voor ons niet past." üe geborene ,,Von Falkeneck" hief het fijne neusje iets hooger op. Zij was in de burgerlijke familie ge trouwd nu ja Ernst Wulkow was grondbezitter, reserve-luitenant en welge steld, dus altijd een goede partij voor do dochter van don overste zonder vermo gen, bovendien, was zij op den knappen man verliefd; maar daarom was het ook zijn plicht, zich door haar te laten opvoe den en opheffen. Haar familie had haar dat op het hart gedrukt. „Vergeef me, lief kind," antwoordde haar echtgenoot, terwijl hij zich in zijn volle lengte oprichtte, „ik hoop, dat je zult inzien, dat, wat ik goed acht, ook voor jouw schikt. Iu ieder geval ga ik van middag naar bet „Nieuwe Jachthuis", maar ik laat je evenwel vrij thuis to blijven, als je liet wilt." Met deze woorden ging hij hoon om den btiof zijns vaders te beant woorden. Marga 'was doodsbleek geworden. De val uit den hemel harer illusies was te hard. Was het dus mogelijk, dat deze man, dien ze liefhad, iets anders do'cn kon, dan aan haar voeten zitten on haar vertroe telen, zooals hij de laatste vier weken ge daan had? liet conflict, wat 'rij niet voor mogelijk gehouden had, was er, uu heette l: stand vastig zijn cn overwinnen. Hot groote landhuis .was als uitgestor ven. Marga.zat stom en bleek in do tuin kamer cn verveelde zich vreoselijk. Haar echtgenoot was werkelijk alleen uit gereden, Hij had haar nog vriendelijk ge- Prjjs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer 15 cents, Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen. Iu de nummers, 'die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleiuo advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan bet Bureau te voldoen. Interc. Telefoon voor de Redactie No. 123. voor de Administratie No. 103. vraagd mee le gaan, maai* zij bad hoofd pijn voorgewend, en harteloos had hij daar op geantwoord, "dat rust en alleenzijn haar goed zouden doen. Bij het wegrijden had hij er zoo kranig uitgezien, om opnieuw op hem te ver lieven het was afschuwelijk. Dat hij ook zijn afko'msl niet verloochenen kon! Zij had het niet willen gelooven, toen men er haar voor waarschuwde; zij had 'gedacht hem om den vinger te kunnen winden. Wat een vooruitzichten voor de toekomst. Zij dwaalde van de eeno kamer in dc andere, zonder ergens rust te kunnen vin don, cn vreemd, plotseling kwam het oude kindcrverlangcn bij liaar oj>, naar de vroo- lijke koffie- en bierhuizen, die destijds de aantrekkelijkheid van het verboden para dijs voor haar gehad haddenwas 'iet daar dan werkelijk zoo vreoselijk? Zij werd in deze overpeinzingen gestoord door het rol lort van een rijtuig. Buiten zich zetvc van vreugde, liep Mar ga naar hot hek. Stellig was liet Ernst, die tot haar terugkeerde, om haar ver giffenis te vragen. Ach, neon, het was liaar schoonmoeder maar. Do oude dame stapte uit, zei den koet sier een half uurtje to wachten en kwam toen haar schoondochter met groote har telijkheid tegemoet. „Arm kind, ik vond het zoo treurig, dal jo hier alleen was, wij zijn allen zoo prettig bij elkaar," riep zij Marga al te gemoet, cn toen zij samen in het salon zaten, vertelde zij: „In drio rijtuigen zijn we gekomen, ge weet, yjuler doet het op zoo'n dag niet Het is weer de tijd, dat de neiging om uit de stof dor steensteden in het groene buiten te gaan, allerwoge ontwaakt. Het is weer do tijd, waarop de jaarlijkschc volks verhuizingen. gaan beginnen, die, zooal met in cultuurhistorische beleckenis, dan toch in grootte van het getal geplaatste men sehen dc voorbeelden uit de middeneeuwen overtreffen, Ieder jaar neemt deze neiging toe, voort durend tast zij steeds breeder kringen aan. Waren het voor enkele jaren alleen de allergefortuneerdsten, die rich de luxe van een zomerreis permitteerden, tegenwoor dig zijn de bordjes verhangen en wordt hot mogelijk do niet al te weinig met aai d- sche goederen gezegenden tc tellen, die niet een zomerreis maken. i Er is natuurlijk in deke beweging veel modezucht en lust tot nadoen. Het is velen niet te doen om .buiten to zijn doch om er geweest te zijn, om naderhand te kunnen vertellen dat men cr geweest is. Doch aan den anderen kant is er toch ook een natuurlijke behoefte, geschapen door hof steenwoostijnkarakter onzer ste den cn door de steeds toenemende ge jaagdheid van het stadsleven, om althans voor enkele weken terug te ke.orcn tot het natuurleven. Intussehcn do neiging is er, doch hoevelen bevredigen die neiging? Do man die in 1*4 dagen Zwitserland wil zien en de man, die in 5 dagen den Rijn wil be wonderen, komen zeer zeker buiten. Doch blijven zij niet veelal even ver van de na tuur, tandsporend op do Rigibaan, posl- koetsend op de Eurka of tusschen twee treinen wandelend door Lucern, als wan neer zij zich hot geld, dc inspanning en de 'stof van het geforceerde gereis be spaard hadden door thuis te blijven. Nog is voor zoover ons bekend is, niet uitgevon den de machinerie, die ons in staat stelt op één jrlaats blijvend dezelfde sensatie te hebben als ware men op reis door Zwit serland. Doch zeer zeker zal het niet lang meet duren, of een vernuftig ondernemer weet kinematografiekuust met panoratna-kunst zóó tc verbinden, dat hij iemand binnen de ruimte van oenigo honderden vierkante meters dc illusie zal kunnen verschaffen van in een trein zittend, des noods ook etend, landschappen, voorbij tc ziien vlie gen, van op booten meren te bevaren, in Zwitserscbe hotels te logeercn, de Schollc- non-Schlucht te berijden en alle ongemak- kén te hebben van een Zwitscrsche reis, precies als ware mén op do gewone wijze aa!n het trekken. Stof, koude, hitte, tocht, afzetterij, het zijn alle elementen, die ook anders. Het ging onderweg heel vroolijk toe en allen zongen, 't Is in het „Nieuwe Jachthuis" stampvol, al onze bekenden zijn er, ook de boeren uit den omtrek. De koffietafel was zoo lang als de geheele zaal; ja, vader heeft voor zoo'n dag wat over. Ze zijn nu spelletjes aan het doen; en daarbij is je man altijd do voorste. Dat is altijd zoo geweest; de meisjes laten hun aanbidders in den steek om hem te volgen; met Elly Bamekow is hij iu do rutschbaan geweest." Marga verviel in ge dachten. „En nu kan ik Johan niet langer laten wachten. Adieu, mijn arm kind!" Met deze woorden stond de oude mama op. „Moedertje, ik ga mee, mijn hoofdpijn is beter," riep de jonge vrouw. „Wilt u even wachten, ik ben dadelijk klaar 1" „Dat is heerlijk, wat zal Ernst blij zijn, sprak inamatjo, en bij deze woorden ver toonde zich een tevreden lachje op haar gelaat. Na verloop van oen paar minuten zat Marga in een allerliefst zoniertoiletjo naast haar schoonmoeder, en de seconden ver liepen veel te langzaam voor haar onge duld. Plotseling hoorde zij evenwel een bekende stem haar naam roepen, en het klonk als een jubelkreet. Door het gedrang heen, kwam Ernst haar vreugdestralend tegemoet. „Dat is lief van je, 'Marga; moedertje, daar hebt u goed aan gedaan 1" Ernst legde haar hovende hand op zijn arm, terwijl hij haar bij zijn vader bracht. üe oude, deftige man was zoo blij, dat hij dadelijk champagne bestelde. „Je hebt gelijk, dochtertje, alle feest vreugde was vergald, omdat jij er uiot hier zeer eenvoudig te leveren zijn en toch zeker do illusie van. te reizen weer zou-** den verhoogen. Alleen de buitenlandsclie natuur, die is niet te leveren. Doch lioe weinig merken velen, die 'door de Engelschen met een aardig wooul interressante-punten-kijkers genoemd worden, van de natuur. Zij wil len kijken of de werkelijkheid en do prent briefkaarten en dc reisboekbeschrijvingen met elkaar kloppen; dat is het wat hen interesseert. De na! uur zij is voor dit soort reizigers van minder belang, meer hijzaak dan dooi. En tóch worden ook zij gedreven v.uor een, niet zelden onbewuste, neiging naar het buiten, en tóch hebben ook hüu ge zondheid geleden door de groote stads- onnatuiy en meeuen zij met hun kinema- tografiercizen het geleden nadeel weer in te halen. ïntusschen, tegen deze punten-kijkerij is de reactie al in vollen gang. Steeds rneer- deiren hegrijpen, dat eert krasse kijkover- spanning, als cr in een 14-dagige reis door Zwitserland veelal gelegen is, zeker niet oen middel is togen dagelijksch leven-over spanning, on dat men dieper tot de natuur moet ingaan dan van den Hein op de boot cn van de boot in het bergspoor, en van hot bergspoor op dun uitkijktoren en van den toren in het spool, in een hotel, in, oen rijtuig, in een petwagen, enz., enz., dat men nader tot de natuur moet komen, wil men van haar de ontspanning, de lus tige blijdschap, hel gemoedsevemvichtkrij gen, 'dat zij geven kan. Nu sjireekt het vanzelf, dat niet allo punLenkijkorij uil den hooze is en dat hij hot beste en aangenaamste resultaat zal Iroreikcn, die een matige kjjkenj va-» v'.er- kclijk interessante punten weet te rerbin- ihan met een vei blijf in de natuur. Doch dit verliezc men niel uit het oog, dat de natuurlijke beboette aan reactie tegen hot stadsleven alléén bevrediging vindt ineen lustig verblijf in de natuur. Is het nu verkeerd de neiging om pun ten te kijken, om goedkoope reizen in te richten, in de hand te werken? Allerminst naar liet ons voorkoml. Reizen ontwikkelt. En misschien zijn er weinig volkeren, die zulke reisontwikkeling zóó noodig hebben als het Nedeilandsche, dat uit zijn aard geneigd is tol een zekere kleinsteedsch- tieid. Reizen ontwikkel! en geeft genot, verstrooiing, afwisseling Doch de reactie tegen de omialuur van het groote stads leven geef! het reizen alleen dan, wanneer men werkelijk naar de natuur gaat,- Het schijnt ons dus in hooge malewen- scholijk om speciaal dit sooirt reizen te bevorderen, om te trachten steeds meer deren in dc gelegenheid te stellen in een goedkoop en eenvoudig leven huiten do ontspanning en de gezondmaking te vinden, was. Ernst, de arme jongen, liet de ooren hangen, en was niet in zijn humeur; maar nu zullen we vroolijk zijn!" Marga wierp een vragenden blik op moe dertje, die evenwel deed of zij niets hoorde. Een groote vreugde kwam over haar, toen zij iu de van geluk stralende oogen van haar man keek, en het hinderde haar volstrekt niet, dal haar vader den veehan delaar Kanter riep, en dezen aan zijn schoondochter voorstelde. „Maar ga nu mee naar de weide," zei eindelijk Einst. En toen zij zich arm in arm dooi de menigte bewogen, werden zij door bijna iedereen gegroet. Op de weide was de jeugd bezig zich' te vermaken, en het ging er zoo lustig toe, dat ook Marga er door aangestoken werd. Zij wierp mei dobbelsteenen om koek, zat in den draaimolen, lot zij duizelig werd, en zij vond dc groote. zonnige weide echt vermakelijk. Hater maakte men een wan deling naar liet aangrenzende dennebosch, en toen men aan een open plek kwam, werden gezelschapsspelen voorgesteld. Eerst laat in den zooien voorjaarsnacht nam de pret een einde, nadat er onder hot gejubel der menigte op de weide nog een vutuwerk was afgestoken. Dc terugtocht naar huis was bijzonder opgewekt en Marga was overtuigd, 'dat zij nooit zoo'n prettig Pinksterfeest had mee gemaakt, en zij nam zich eens en voor altijd voor, de zeden der residentie en van liaar vroegeron gezelschapskring niet op haar man, en de nieuwe sfeer, waarin zij leefde, over tc brengen. V.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1908 | | pagina 9