0,
Dit nrner Maat ail DRIE Waden.
Eerste Blad.
62"" laargang.
Zondag 5 Juli iau8
No. 12735
ÏG
U°)
KENNISGEVING.
Kennisgeving.
Ing© Sondegg.
HERHALINGSSCHOOL
Aangifte van Leerlingen
BUITENLAND.
n v
19C
19t
v
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt d a g 1 ij k's, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Ylaardingen fl. 1.25.Franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en V.laardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
ïuur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Advertentiën: Van 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel rneei
15 cents, Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag-en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor do Administratie No. 103.
h Tl
elij
ug
48
Burgemeester en Wethouders van
Schiedam,
Wjjzen er bij deze met nadruk op, naar
aanleiding van meermalen voorgekomen over
tredingen, dat niet mag worden ge-
bouwd, vóór dat de schriftelijke
(vergunning van hun College ver
kregen ls, en dat overtreding blootstelt,
behalve aan strafvervolging, aan af
braak op kosten van den overtreder.
Schiedam, 4 Juli 1908.
Burgemeester en Weihouders voornoen:
M. A. BRANTS.
Be Secretaris,
V. SICKENGA.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam,
brengen ter openbare kennis, dat de
CJROENELAAN, nabij de Willemskade,
voor het verkeer met rij- en voertuigen
weder is opengesteld.
Schiedam, 4 Juli 1908.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
)Clli
Ves
kil
ele:
Uh.
iz.
6!(
IS
18.
lp
v.
0
li
13,
I",
en;
Vergunning om te houwen.
Burgemeester en Wethouders van
Schiedam,
Gelet op art. 18 der wet van den 4den
December 1872 (Staatsblad no. 134), tot
voorziening tegen besmettelijke ziekten;
Brengen bij deze ter kennis van de in-
gezotcnen, dal ten huize van den gemcento-
genceshCcr, don heer D. N. JANSSEN, aan
do Broorsvest no. 57, drie ma aan (le
lijks en wel o-p den eersten Dinsdag
s van el k k war taal op do gewone spreek
uren gelegenheid zal bestaan tot
kostelooze inenting en herinëntlng
tegen pokken.
Schiedam, don '4dcn Juli 1908. j
Burgemeester en Wethouders wornoemd,
M. A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA
Roman naar het Duitse h v n n
TIED WIG ERLTN.
Als niet lamheid geslagen bleef Tnge hem
nastaren. Dat had hij gewaagd Ze brandde
als van koorts. Tiaar hand - ze had hem wol
(van haar lichaam willen trokken. Gejaagd en
i,opgewonden kwam Inge tehuis. Haar moeder
pvns alleen tehuis, «stormde haar mot bc-
j zorgde vragen en wou weten, waar Inge zich
jpuuir hand gekwetst luid. Ze mtf een gerust
stellende verklaring en wilde de kamer weer
uitgaan. Maar mevrouw Sondegg hield haar
"terug on z,ei in het bewustzijn de andere een
•aangename mededecling te doen: „Kind, ik
jjheb het nu nog eens uit heel botromvbnie
bron vernomen, dal Jellingbaus failliet is
3,-totaal failliet. De fabriek, waar bij zich borg
Voor heeft gestold', is op de fiesch en hij nu-
tuurUjk mee."
J| Ren heesche jubelende stem„Ik gun het
,;,aom, ik gun bet hem."
iiNiel waar?" triouipbeerde mevrouw Son-
("W- „Nu kan hij zicli eon koclsiorsplanjs
zoeken, 'die trotsche baron. Maar jij kunt
sjlen hemel niet genoeg danken dat nllcs go-
Joopen is zooals het is. Teder menseh krijgt
de straf die hij verdient. Verheug jc dus over
Jo geluk en zet hot nooit weer op 't spel."
)iNcen, stellig niet." Inge sprak die woor-
Jen niet uit, maar heilig en zeker nam zo
"zich dat voor.
Frank Orjloff vond zijn' verloofde 'den
verbonden, aan de openbare
Jongens scli ooi met uitge
breid leerplan,
(vroeger talencursus).
Jongelieden boven 12 jaar, die de ge
noemde Herhalingsschool willen bezoeken,
moeten zich vóór 1 Augustus a.s., tus-
schen 's namiddags 2 en 4 uren, aan do
gezegde Jongensschool (Gedempte Baan
sloot No. 1) aanmelden.
Na dien tijd worden geen leerlingen meer
ingeschreven.
Het Hoofd der Herhalingsschool,
A. ir. TIJD.
Schiedam, 20 Juni 1908.
voor de openbare lagere scholen'
m e t u i t ge b rc i d leerplan.
Ouders of voogden, die leerlingen voor
bovengenoemde scholen wensohenaan te
geven, wordt verzocht zricji vóór 1 Au gus-
tus a.s. aan te, melden:
voor meisjes en jongens voor de eer
ste drie leerjaren, bij Mej. A. S. VAN
ANDEL, en
voor jongens voor de hoogere leerjaren,
hij den heer A. Jij Tl,TL'.
De leerlingen moeten geboren zijn vóór
1 Januari 1903.
Schiedam, 4 Juli 1908.
FRANKRIJK.
De d o o d' s t r a f.
I n de Kamer werd gisteren een levendige
discussie gevoerd tusschen voor- en tegen
standers van de doodstraf. De regeering beeft
een wetsontwerp op do afschaffing dor dood
straf ingediend. Faiilot, een voorstander van
de doodstraf en van openbare terechtstellin
gen, verwekte een storm van protesten aan de
uiterste linkerzijde, toon bij verklaarde dat
de afschaffing van de doodstraf de misdadi
gers zou aanmoedigen. De vrees voor dc guil
lotine, zei Faiilot is voor 't slechtste sujet
het begin van beterschap.
Daarentegen betoogde Joseph Rciuach dat
in België en in Nederland de misdaden
zijn verminderd hoewel daar de doodstraf niet
bestaat. Overigens heeft de Kamercommissie
de doodstraf vervangen door levenslange op
sluiting omdat 't verschrikkelijke vau de
doodstraf is dat gerechtelijke dwalingen on
herstelbaar zijn. Wat zekere bladen en een
zeker deel der openbare meening ook bewe
ren mogen, zei spr., een feit is dat de groote
misdadigheid aan 't verminderen is. liet aan
tal moordenaars neemt niet toe, wel het aan
tal doodslagen, als gevolg van drankmisbruik
(instemming bij de socialisten en bij een deel
dor radicalen). De clcricaal Lasies schreeuwt:
volgenden Zaterdag, toen hij met een kost
baar bouquet bij haar kwam, buitengewoon
lief cn zacht. Ze liet zich kussen en pla
gen,t erwijl zo hom met denzelfden munt
terugbetaalde, 'Wel verwonderde hel hem,
dat ze niet lieer van Sonja sprak, doch
zooveel te beter.
„Wat zullen wc morgen doen? Mc dunkt
don Zondag maar nuttig besteden met een
ritje! Wat vindt jij er van, lieveling?"
Ortioff vroeg hot op do wandeling, die hij
bijna iederon middag met Inge maakte.
Ze schrok door zijn woorden. Was het
morgen al Zondag?
„Nu?" hield hij aan.
Zou hij voelen, waaraan ze dacht? Zooala
gewoonlijk speelde hot koude spottende lachje
om zijn mond. Zij begon ook te lachen
waarom niet? ..Beslis zelf maar, Frank! Ik
schik me in alles."
„Dut zal ik onthoudenTk lmd niet ge
ducht, dat je op zulke grondslagen gelukkig
dacht te worden."
„O, het zijn de gemakkelijkste.' antwoord
de zij.
Toen lachten ze, lachten beide sloeds door
in geheime, innerlijke verstandhouding, toen
plotseling luuvr oogen, in twee, anderen keken.
Sonja, op den arm hnror zuster steunend,
wankelde met een bleek gezicht, het lachende
paar voorbij.
Elisabeth koek nog eenmaal achterom.
„Dat was zij dus?"
Sonja drukte heide handen tegen hel, hart
en haar hoofd zonk nog dieper op haar borst.
Maar Inge Sondegg en Frank Ortlofï
lachten niet mee»» Ze zwegen beide en liepen
haastig verder. Vlugger dan gewoonlijk nn-
't Ts de schuld van de openbare school. Men
gelooft niet meer, noch aan God, noch aan
duivel. (Applaus rechts.)
Reinach schetste dc gevaren van liet alco
holisme en betreurde dat 't gemakkelijker
is de doodstraf te handhaven dan het jenever-
stoken af te schaffen. Hij wees op 't onher
stelbare van de doodstraf en herinnerde aan
het proces Gallas.
Lasies: En dan Jezus Christus (applaus
rechts).
Reinach bedankte Lasies voor dit voor
beeld, dat hij niet zou wagen aan te halen.
Hij spoorde aan de doodstraf te doen verdwij
nen en verweet do bladen dat zij te veel op
hef van misdaden maken. De 'doodstraf zal
eens uit de Fransche wet verdwijnen. Hij
wen sell to dat dit reeds heden gebeurde.
Maurice Barrels (nationalist) verdedigde
de doodstraf en,haar toepassing. Dekrin
gen, Waaruit de misdadigers geboren worden
moeten gezuiverd worden. Een ander afge
vaardigde wilde de doodstraf handhaven,
maar tevens 'de jury het recht toekennen 'die
straf te wijzigen in levenslange gevangenis.
Do socialist Will in zei dat do Kamer zich
niet aan bedreigingen door een zeker pu
bliek en door de pers geuit, moest storen,
'n Modelslraf is de 'doodstraf allerminst.
Met 301 togen 197 stemmen besloot de
Kamer a.s. "Woensdag het ontwerp betref
fende de doodstraf in behandeling te nemen.
DUITSCHLAND.
Het proces-Eulenburg word gisteren weer
met gesloten deuren voortgezet. Behalve
de „Lokal Anz." en het „Bcrl. Tagobl."
die beide uitvoerige beschouwingen en bij
zonderheden over dc zaak-Eulenb'urg af
drukken, nomen de overige bladen, ook dc
buitenlandscho, slechts korte berichten op.
De bijzonderheden, die over de debatten
bekend worden, zijn moeilijk te contro
leeren. Naar de „Lok. Anz," meldt, heeft
de rechtbank overwogen, om van, elke zit
ting een communiqué aan do bladen !e
geven, n.l. een kort verslag over 'i dien
dag verhandelde. Men stuitte echter op
moeilijkheden, want 't verstrekken van een
dergelijk bericht aan éon blad, zou een
ander blad afgunstig maken.
Tevens zon de rechtbank dan de ver
antwoordelijkheid dragen voor dit com
muniqué. De rechtbank besloot daarom
geen bericht aan de pers te doen.
Het zal opgevallen zijn, dat de rech
ters bijzonder welwillend zijn tegenover
den prinsclijken beklaagde. In elke krant,
die iets van de terechtzitting meedeelde,
heeft men kunnen lezen, dat als Eulen-
burg zich vermoeid gevoelt, een pauze
woult toegestaan ,soms een uur lan^r. Zijn
vrouw ou beide zoons, die tijdon,s de de
batten uit dc zaal moeten, verblijven, in cem
zijkamer, en gisteren werd doi\ prins toe
gestaan tijdens de schorsing „wegens zijn
vermoeidheid" in dat zijvertrek met vrouw
men ze vluchtig afscheid met een vluehtigen
handdruk.
„Wat zag ze er uit!" dacht Inge, toen ze
zich in haar kamer op bod wierp en haar
hoofd in 't kussen verborg, als wilde zo
niets meer hooreu, zien en denken.
ZEVENTIENDE HOOFDSTUK.
Do torenklokken luidden. In hun Zomlag-
sche kieoren gingen de geloovigen ter kerke.
Hl lniar kamer zit Sonja. llaar oog blijft
steeds op de deurknop rusten, want die zou
zich toch kunnen bewegenop 'i laatste
oogenblik kon er ton nog iemand binnen-
komen iemand op wien ze roods zeven
dagen wacht.
Dat Frank Ortioff zelf komen kan, daar
denkt ze al sinds lang niet meer aan. Maar
zij, die hem vasthoudt, die hom slecht cn
wreed hoeft gemaakt zij zou toch vM kun
nen komen. Elisabeth is niet meer in staat,
getuige te zijn van den treurigen toestand,
waarin haar zuster zich bevindt. Ze is de ka
mer uitgeslepen, en in dc gang, in een don
ker hoekje ligt. ze op de knieën.
„God in den hemel lieve God in Jen
hemel 1" Verder weet zo niet te bidden.
Ilcl is ook geen gebed meer, het is oen
ei scli. „Help haar, gij daarboven, die almach
tig vrijt 1 Help haar die zoo onschuldig lijdt?
En in dezen eiseli trilde al do smart van haar
radeloos hart. Wat moot zo toch doen? Tiet
kind zal i mm era sterven door haar vergeef-
sehe wachten. Vandaag nog niet, maar als
deze laatste dag ton einde is, morgen wat
zal er morgen gebeuren?
„Rechtvaardige God in den hemel, straf
en zoons een, vcryorsching te gebruiken.
Na afloop van elke zitting wordt den, pi ins
vergund een rit per auto te maken,, betzij
floor den Tiergarten of zelfs ia don om
trek van Berlijn. De auto is dan, niet ge
sloten, maar de prins kan, zich verkwikken
aan 't gezicht van 't vrije veld cn, den
vrijen hemel. Gemeld wordt, dat een ge
rechtsdienaar naast den, chauffeur plaats
noemt bij dergelijke tochtjes. Enkele libe
rale kranten, als de „Berliper Ztg." en het
v,Berliner Tageblatt" pro tos toeren tegen die
overdreven uitzonderingen op de gewone
gebruiken. Zij zeggen, dat nimmer con be
klaagde in een geding wegens meineed met
zoo groote hoffelijkheid wordt behandeld,
als prins Eulenburg. Men heeft totnutoe
ook niet geweten, dat een beklaa_gdc leden
van zijn familie die later als getuigen,
,gehoord moesten worden gedurende het
geheele proces bij zich mag hebbenmen
perbaast zich ook, dat Eulenburg in dc
ivoorloopige hechtenis geregeld bezoeken
van vrouw en kinderen heeft mogen ont
vangen.
De „Berliner Zeitung" herinnert aan de
vaderlijke vermaningen, waarmee de be
klaagden anders door den, voorzitter be
dacht worden (b.v. om de rechten! toch
(niet voor hot lapje te houdenoin met hun
schaamtelooze liegen toch eindelijk op to
houden; om zich voor zijn verloren, zaak
door hot eenige redmiddel van een, berouw
volle bekentenis ten, minste nog de goe-
•dertieronhcid van de rechters te verzeke
ren). Zij verwijst ernaar, hoe nauwlettend
anders zij, die in voorloopige hechtenis
■zitten, van de buitenwereld afgescheiden
^worden gehouden. Dan is de manier, waar
op prins Eulenburg behandeld wordt, toch
(heel anders. Men kan haar niet verontschul
digen met zijn ziekte.
De "Vorwürts" brengt in herinnering, hoe
weinig meelijden men gehad heeft met so
ciaal-democratische journalisten, die in, de
gevangenis ziek werden. Men weigerde hun
de kleinste gunsten, of stond ze pas na
lange aarzeling toe. Wie denkt bij hetge-
jval van Eulenburg vraagt de „Vor
würts" niet aan den, sociaal-democraat
Pous, wiens vrouw op het kraambed stierf,
nadat de officier van justitie haar duidelijk
Jiad gemaakt, dat haar man in dat ernstige
pur geen verlof kon krijgen, omdat hum
een zware straf te wachten stond?
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Rusland.
Dc czaar heeft voor zijn vertrek naar de
Finscho golf den Docma-presidcnl Chom-
jakoff ontvangen, die hem verslag deed
van de parlementaire werkzaamheden. Naar
Reuter meldt, betoonde dc czaar groote
belangstelling voor de behandelde onder
werpen, maar er wordt niet bij gemeld,
of vadertje ook vroeg hoe 't stond inel de
luinr, die Sonja dat heeft aangedaan!" Vol
wilden haat wil ze het roepen, maar liet haten
kan ze nog niet, alleen tot jammeren is ze in
staat. Wat kan ze toch doen. om het kind
te redden? Ze heeft reeds alles, alles tever
geefs gezocht. Ze waagt het nauwelijks nog
Sonja een oogenblik alleen to laten, want ze
is bang en weet niet, wil ook niet weten,
waarvoor 'tv eigenlijk hang is. Maar de doos,
waarin, uF vreoselijk souvenir het pistool ligt,
waarmee Sonja's moeder een eind aan haar
leien heeft gemiu.kt, dat heeft zo in een
sehtiifla geborgen, waarvan de sleutel dag en
nacht op haar hart rustte. Soms tast onwille
keurig haar hand op deze plaats, om te on
derzoeken. of de sleutel daar nog uilig is.
„Vader in dort hemel, help haar toch, er
barm u barer 1"
Dan gaat ze dc kamer weer binnen, met
een lachje, ach zoo'n arm moeilijk lachje op
hot gezicht en gaat naar Sonja. Sonja, lieve
ling, hoor eens. Tegenover ons hebben zo
jonge hondjes. Vier kogelronde, koolzwarte,
levende wolkluwontjos, die aldoor over elkaar
heen rollen. Ts dal niet grappig?"
Sonja heft hot hoofd op, en kijkt met haar
donkore koortsachtige gloeiende oogen. haar
zuster een oogenblik aan. „Vier kogelrondo,
koolzwarte, lovende wolklinientjes, ja, dat is
werkelijk verbazend grappig."
Toon keek zo weer naar de deur. Ze heeft
er geen idee van, wat Elisabeth go/ogd en
wat ze zelf geantwoord heeft.
Elisabeth gaal weer naar haar naaimachine
en zei. het rad in beweging, zo wil geluid in
deze vreeselijke stilte brengen. Maar haar
handen eti voeten sidderen zoo, dat ze geheel
scheef zoomt.
dringende binncnlandsehe vraagstukken,
zooals de agrarische kwestie, waai mee de
3e Doorna zich nog geen half uur bezig
hield. Wel werden groote uitgaven gevo
teerd, o. a. voor den A moors poor woe (in
Oost-Azië) en werd de regeering 'aan 200
milliocn geholpen, zonder dat cr voldoende
controle op de uitgaven was verkregen.
Onder zulke omstandigheden is het zeker,
dat de 3e Doema gehandhaafd zal blijven.
Zij is nu uiteengegaan tot 2S October.
Een poslkar in den omtrek van Tiflis
werd gistermorgen door gewapende roo-
vers aangevallen, die 3 Jxmimen wierpen
en geweerschoten losten. Een postbeamb
te werd gedood en een tweede zwaar ge
wond, evenals de koetsier. De roovers wis
ten zich van 20,000 roebel meester te ma
ken. De gendarmen doodden een roover
en arresteerden een tweeden, maar de ove
rigen konden met den buit ontsnappen.
P e r z i
Uit Teheran wordt gemeld, dat sedert 24
Juni, den dag waarop de staat van beleg
is afgekondigd, niet weer geplunderd is.
Zill es Sultan, de leider van het verzet
tegen den sjah, zal Perzië verlaten. Te Ta
briz heette eerst alles rustig: de stad was
geheel in de macht van de keizerlijke troe
pen, maar volgens een later telegram dd.
gisteren brak weer een gevecht uit. Op
last van den politic-prefect werden alle
clubgebouwen der endjoemens verwoest.Dc
leider der nationalisten Starkhan organi
seerde een bende om krachtig tegenstand
te bieden.
Marokko.
Over de inneming van de stad Azem-
moer, door de troepen van generaal d'Ama-
de, is nog 't laatste woord niet gezegd.
Officieus wordt als reden opgegeven dat
de pasja, een aanhanger van Haf id, „on
rust stookte" in het, door de Fransche
kogels, pas tot rust gebrachte gebied der
Sjaoeja's. De regeeringsgezindc „Petit l'a-
srisien" onthoudt zich wijselijk van com
mentaar, het „Journal" echter zegt, dat
Azcmmoer buiten het Sjaoeja-gebied en dus
geheel buiten de kuststieek ligt, in een, ge
bied, waar de Fratischen mets tc maken
hebben.
Ontruiming van het achterland van Ca
sablanca met veel ophef in de Fransche
Kamer aangekondigd, is moeilijk te rij
men met opnieuw en verder doordringen;
in het te ontruimen gebied. De Fransehen,
denken trouwens niet aan werkelijke ont
ruiming. Merkwaardig is, wat uil Parijs
aan de „Köln. Ztg." wordt gemeld, n.l.
dat do bezetting van Azcmmoer door de
Fransehen een bewijs is, dat zij werkelijk
voor den vrocgeren sultan Abdoel Aziz
strijden: Azcmmoer was de eenige haven,
die door een pasja van Moe ley Hafid be
stuurd wordt. Dc douanebeambten van Moe-
Ze schudt haar werk weg en staat weer op.
„Neen, ik wil me rust gunnen, liet is
vandaag immers Zondag."
„Ja, het is Zondag," zegt Sonja,
Daar staat Elisabeth naast haar en keert
niet geweld Sonja's stoel om, zoodat ze niet
meer naar de deur kan kijken. Do hartstocht,
die ook zij bez.it, breekt plotseling los. „Kijk
daar niet meer heen! En nacht niet meer!
Er komt immers toch niemand. Wees toch
sterk cn trotsch."
„Trotseh moet ik zijn, en hij is me voor
bijgegaan, als had hij me nooit gekund 1"
De magere handen van de andere zuster
hallen zich tot vuisten: uit haar oogen vlamt
thans de haat, lie geen genade kent. „Eens
zal hij zijn straf ontvangen 1 Oog om oog,
tand om tand."
Sonja's smalle vingers ma,,kien een bewe
ging als om dien hoezen wensch te verdrij
ven. „Neen, neen hij kan het immers
niet helpen."
„Sonja 1" Elisabeth draait, haar hoofdje om
en kijkt haar diep in de oogen. „is hot dan
heuseh mogelijk geloof je dus werkelijk
nog in hem?"
„Tot in den dood zal ik in hem blijven
gulnovon, z.ooals ik hem heb gekend."
„"Maar dongotio, die jij in hem zriet hoeft
immers nooit bestaan, heeft nooit geleefd."
Zij verstomt voor hot buitengewoon vreemde
lachje, waarmee Sonja haar aankijkt, terwijl
deze antwoordt„Zoo heb ik hem gezien,
zoo zal hij in mijn herinnering blijven voort
leven, zoo zal hij onsterfelijk voor mij Sn 1"
(Wordt vervolgd.)
