E. 01's BoetaË.
VOLES-SPIEGEL-ORSEL fMB,
Spoor, Trams en Stoombootdiensten
Eet Bruinbrood!
Schiedam. - Hoogstraat
CIRCUS.
„DE REMISPf
diergaarde.
Moderne stadsontwikkeling1.
Derde Aankondiging.
6
Weekt de Wasch
Wascht de Wasch met „RIS voor de far1"
De ZOMERDIENSTREGELING
fat zeit Dr. ALISON
groote keuze 3 en 5 til Gebakjes.
D L F T.
PRACHTPROGRAMMA
Louis Contran.
Namiddag-Concert
L
Yan. 'do Verccnigmg voor do Staathuis
houdkunde on de Statistiek zijn do prae-
adviozcn verschenen over do vragen:
„Welk© gedragslijn moot aan do gemecn-
„ten worden aanbevolen in hot belang van
„haar doelmatige uitbreiding?"
„Zijn or wetswijzigingen noodig, om deze
„gedragslijn mogelijk te maken?"
„Zoo ja, wclko?"
De verschillende prae-adviseurs bobben
bun taak op zeer uïteenloopendo wijze op
gevat. Zouden wij dan ook een overzicht
villen geven van deze prac-adviezon, dan
zouden wjj 'n groote ruimte- noodig heb
ben en veel moeten modiedoelen, wat van
technische n aard is en dus hier minder
op zijn plaats zou zijn.
Wij willen dan ook volstaan mot enkele
aantcckeningen bij die prac-adviezen te ma
ken en daaraan het een en ander te ont-
leonen, dat zeker van groot algemeen be
lang is.
Dat de kwestie op zichzelf van ovcr-
grooto beteekenis is, dat dc vraag, hoe de
stadsbobouwing moet hervormd en' uitge
breid worden een vraag is, waarvan de
oplossing een gowichtigen invloed heeften
zal hebben op ons aller levensomstandig
heden, spreekt wel vanzelf. En zij is vooral
op het oogenhlik aan do orde, omdat wij
in een overgangstoestand verkecren.
Tot nu too zijn over het geheel vrij stel
selloos nieuwe huizen gezet buiten aan de
grens der oude, bebouwde kommen. Waar
do steden zich in do laatste jaren over
het geheel snel hebben uitgebreid, daar
hooft men met groote haa'st veelal insolide
huizen gezet naar den regel, dat men
moest trachten van een gegoven vierkan
ten meter aldus bebouwden grond zooveel
mogelijk huur te trekken. En de steeds hin-
nonstroomende bevolking van huurders
heeft met dio neiging genoegen genomen,
omdat zij liever wat dichter bij bet cen
trum beknopt woonden dan wat vierder
weg Tuimer. 1
Daarop is do reactie gekomen' 'in ve
lerlei richtingen. Men heeft d.en trek naar,
dc steeds leelijkcr en eentonigier wordende
steden (men denjko aan do buitenwijken
vaar Amsterdam en' Den; Haag) botjreurd
en mien hoeft mot do macht der wietgevan'g
positie genomen tagert 'de* groote vjrijheid
der viqrhuurdors. En eindelijk enj voor
al zijn plotseling in, dfe laatste 15 jaar
oen' drietal middelenvan, velrkecr geko
men, die met de veranderde exploitatie
der spoorwegen in sommige streken, in
eens een groote verandering hebben ge
bracht in de gemoedsstemming der huur
ders, Dezen hebben thans geen ;ianleading
meer om, tor 'wille vani de nabijheid van
hot centrum, genoegen' to nemen met be
knoptheid van woning. Want al rekenen
zij alleen maar met de fiets, dan kan. daar
door alléén ai do afstand van het cen
trum, dien zij als maximum! voor bun wo
ning wenschen, 2% maal zoo groot wor
den. Wenschten' zij vroeger bijv. te wo
nen op hoogstens 11 minuten, gaans of
1 kilo-motor van hot centrum, waar zij hun
werk en hun' „boodschappen" hadden,
voortaan kunntfn zij tevreden zijn met 11
mndulon fietsen of ruim 2 kilometer van
dat centrum af.
Nu is het waar nog lang niet alle
menschcn kunnen en willen altijd fietsen.
De bovenstaande uitbreiding van do wo-
ningsmogelijkheid geldt dus slechts voor
een niet onaanzienlijk deel van de bevol
king. Doch nu komen' in do laatste zeven,
acht jaar ook de clecfcrische tram en do
spoortrein die woningssfeer uitbreiden. Nog
lang niet in aid steden van middelbare
grootte is die tram. ingevoerd. Doch waar
ook zij zoo'n belangrijke factor is voorde
verwezenlijking van de mogelijkheid om
2-, 3-maal zoover van hot centrum rui
mer on goedkooper te wonen, daar zal
men zeer zeker wel ervaren, da,t zij-hoe
langer hoe meer wordt aangelegd; en dat
zij zich in haar prijzen' gelijk in Am
sterdam, in Brussel, Luik en andere Bel
gische plaatsen ook richt naar de beur
zen van do allerecnvoudigstcn (zoofgemmin-
'do werkmanshaar ten). En omtrent den in
vloed van goedkoope tarieven "dor lokaal
spoorwegen en groote spoorwegen op het
woningvraagstuk in België, zal men zich
een denkbeeld kunnen maken, indien men
leest (Praeadviozen mr, H. 31 Niebocr,
p. 39), dat de werklieden in 1906 op de
lokaalspoorwegen ruim G milftioen reizen
'deden en dat er 120.000 werklieden hou
ders waren van workmanskaartcn op 'de
groote sporen. „Een telling in 190G te
Luik gehouden, toonde dat van do aldaar
werkz;uno arbeiders 5830 dagelijks en4095
eens per weck heen on weer reisden."
Deze toestanden bestaan bij ons nog niet,
'dank zii do eigenaardige exploitatie onzer
spoorwegen. Doch met de mogelijkheid van
deze hervorming zullen wij toch well de
gelijk bij do behandeling van. dit vraag
stuk rokening hebben te houden, ovtenals
met een in de toekomst goedkooper wor
dend mobielvcrkecr.
Do strekking yan de verbetering 'dezer
yerkcorsmiddelen is dus den bouwgrond
goedkooper te maken en' do gelegenheid
to openen om' ruim te wonen, niet in ka
zernewoningen en bij voorkeur in huizen
met tuintjes. Grond buiten de bebouwde
kom 'der gemeente, waarvan' men' 10 jaar
geleden kon verwachten, dat hij nog in
geen 50 jaar als bouwgrond zou worden
gebyuikt, kan' zoodoende nu ineens voel
beter geëxploiteerd worden, terwijl do ver
huurders van woningen dichter bij het
centrum niet meer do gelegenheid hebben
hun prijzen zoo hoog op te drijven als
zij dat vroeger konden doen.
Men versta ons wel: niet overal is dit
reeds het geval, men zal niet in ale ge
vallen deze invloeden zoo onmiddellijk kun
nen waarnemen. Doch dat de bovenaan
gehaalde verkeersvc ran (fori n ge n in den re
gel wel zoowat overal dezen invloed zul
len hebben, mag zeker worden aangeno
men.
Alle drie de prae-adviseurs verheugen
er zich in: Mr. Niebobr inccmt dal men
moet komen tot oen ruimen stadsuitleg
mot Wel open ruimte en een weinig dichte
en weinig hooge beljouwimg (al moet
men de billijkheid tegenover de grondeige
naars en de beperktheid van dc middelen
der gemeentekas in het oog houden en
een ongunstigen invloed op de huren ver
mijden).
Do heer mr. Valckenier Kips wil ook
voel rings traten en parken (waar de rei
nigingsdienst voor do atmosfeer dor stad"
is), terwijl de hoar J. W. C. ,TolCegon „de
denkbeelden, welke bij hot stichten van
tuinsteden voorzitten, in toepassing (uil)...
brengen bij uitbreiding van bestaande sle
den en dorpen" en dus ook groote terrei
nen voor parken, speel- en sportterreinen
wil reserveeren.
Men 'ziat 'het, de idealen Voor stadaanleg,
die nog 'korten tijd geleden utopistisch scho
nen (in 1SGG word waaraan de ;heer
TdMegen herinnert een uitbreidingsplan
van Amsterdam verworpen, dat L28 II.A.
zon hebben gegeven, waar nu roode bak-
S'fceenvoostijnen zijn), hebben thans roods
hun intrede- gedaan in de bovenbedoelde
vörccniging en. worden haast als vanzelf
sprekend aangenomen.
In een! volgend airtOcd. nog onkeite aan-
tcckoningen over do verwezenlijking daai-
van.
(Wordt vervolgd.)
Gemengd Nieuws.
Ilagelschade
Ten gemeentehuize te Zelliem is opgave
gedaan van do geleden schade bij den onlangs
plaats gehad hebbenden hagelslag t-oL een
totaal bedrag van 19015.
Dievenbende.
Zooals we voor cenige dagen meldden, is
door do politie te Antwerpen een dieven
bende ontdekt, die niet alleen in en om
Antwerpen, maar ook in de buurt van
Zeeuvvsch-Vlaanderen, 0. a. te Axel, nachte
lijke inbraken deden en de bewoners vastbon
den en mishandelden. Door de Belgische
politie is thans een nieuw lid dier bende,
zekere Elcgeest, gevangen genomen, die aan
de grens goed bekend is. Het parket van
Gent is Woensdag met den gearresteerde
naar de Gebr. do Bock, onder de gemeente
Moerbeke, juist aan dc Ncderlandschc grens,
geweest. Zes leden dei' bende hebben onlangs
's nachts bij Gebr. de Bock ingebroken en
de bewoners op schandelijke wijze mishan
deld.
Handel en Bed rij 1.
HAMBURG, 13 Aug.
Petroleum Pennsylvanische in .loco mk.
7.95, Spiritus zwak; per Aug. mk. 20$,
Sept.-Oct. mk. 26$, (zonder fust).
NEW-YORK, 13 Aug,
Aug. Sept. Dec. Mei Juli
Tarwe: 101$ 103$ 10G$
Aug. Sept. Dec. Mei
Mais: SGi 741 70Ï
Faillissementen.
Uit de Staats-Cmirant.
Uitgesproken:
W. Pietersc, rijwielhersteller, Ie Maas
tricht. Rechtencommissaris mr. P. Bcaier;
curlor mr. R. von Geldern.
C. J.' van Uithoven, schoonfabrikanl, te
Sprang. Roehtcr-commissaris jhr. mr. Van
Nispencurator mr. E. baron v. Ilovoll
(ot Westerflier.
J. A. Kóhnon, kantoorbediende, Ie Dcur-
nc. Rechtcr-cominissaris mr. Gompcrtz.cura
tor mr. G. J. van den Dungen, te Helmond.
Geëindigd:
M. J. de Vries, koopman, le 's-Giruen-
bage.
II. II. van Veen, bakker en winkelier,
wonende te Nuis, gemeente Marum.
Hoogwater Ie Schiedam,
Aug. 14 v.m. 5.30 nam. 5.57
15: d 6.16 d 6.15
16: s 7.4 7.28
Hoogte von het wuter op de rivierou.
Berichten van 13 Aug.
LOBITH, 8 u. 's more 50.59 Gov. 0.01 M
KOBLENZ, 6 u. 2.52 Gew O.lü M
TRIER, 9u. 0.24 Gev. 0.09 M
KEULEN, 11 u. i 2.10 Gew. 0.08 M
RUHRORT, 8 u. 0.— Gev. M
Zon en Maan.
Zonsopg. Aug. 14 4.42 vm. onderg. 7.26 nrr.
j> j 15 4 43 i> i 7.24 s>
j 16:4 45 i 7.22 t>
18 Aug. L. K. 26 Aug. N. M.
Familieberichte n.
(Uit eenige couranten.)
Getrouwd: 8 Aug. M. Schrcuder en
J. v. d. Zande, San Francisco, California.
12 Aug. Schenkman en F. J. v. d. Zijl,
Amst. E. v. Dam cn II. Roz.cndnal,
Enschede,
Bevallen: 11 Aug. A. M. F. Wij-
nondv. Ilulsson, D. Amst.
Overleden: 10 Aug. Wod. J. E. v.
RaaltonBurgerhard, GO j.. Amsterdam,
Mr. W. A. E. v. Os, 33 j.,. Breda. II.
J. Clir. Yerwcy, G7 jDeventer. J. II.
L. Doorenbos, Den Ilaag. Wed. J. v. d.
HoydenLaar, Arnhem. 11 Aug. AY.
P. v. Dijk, OS j., Doorn. Wed. B.
Teivirn dc MattosDo Beneditty, 5*1 j.,
A. D. Zijlstra, 69 j., bolden Amsterdam.
AGENDA.
14 Aug. Groote Schouwburg. 8 uur. Het
Rotterd, Tooneelgezelschap. Assehe-
poester en het glazen Muiltje.
14 Rotterdamsche Diergaarde. 8 uur.
Avond-Concert. Kon. Scherpschut
ters. A. Seidel.
15 Rotterd. Diergaarde, 2i/a uur. Nam.-
Concert Kon. Scherpsch A. Seidel.
16 s Rotterd. Diergaarde, 21 /g uur. Nam.-
Concert 4de Reg. Infant., AV. v. Erp.
Te Rotterdam eiken, avond Circus Variété
Pflaging en Casino, Coolsingel.
ADYERTENTIEN.
lieden overleed zacht en kalm, in
baren Ileere en Heiland, onze geliefde
Echtgonoote, Moeder, Behuwd-, Groot-
en Overgrootmoeder, Mejuffrouw
Johanna Kloos,
Echtgonoote van den Heer DANIEL
STOLK, in den ouderdom van bijna
78 jaar.
D. STOLK.
Rotterdam. J. F PEIFFER.
Winschoten. C. WIRTZ—Stolk
3. C. WIRTZ Cz.
A. STOLK.
G. W. STOLK,
van deu Grijp.
P. BOSMAN—Stolk.
P. BOSMAN.
A. v. d. MEULEN,
Stolk.
P.AV.v. d. MEULEN.
Klein- en Achterkleinkinderen.
Schiedam, 43 Augustus 1908.
Eenige cn algemeene kennisgeving
Rotterdam.
Rotterdam,
Arnhem,
mits voorzien van goede getuigschrif
ten, kunnen geplaatst worden aan de
Pletterij voorheen L. J. ENTHOVEN Cie
te D e 1 ft.
Sollicitanten moeten zich persoonlijk komen
aanmelden.
Bij vonnis der Arrondissements-Rechtbank
te 's-Gravcnhage van den zevenden April
negentien honderd acht, is het huwelijk tus-
schen den Heer KA REL EDUARD MARIE
VOGEL, Kapitein der Infanterie, en Vrouwe
AVILIIELMINA ISABELLA JAY, zonder be
roep, beiden gedomicilieerd te Leiden, ont
bonden verklaard door echtschei
ding.
's-Gravenhage, 13 Augustus 1908.
Mr. F. II. GERRITSEN,
Advocaat en Procureur.
f5.- 1> e lo oi v in
Weggeloopen vanaf 1 Augustus een
klein donkerbruin 1IOJVDJE. licht gebouwd,
reu, gladbarig. Brieven Lett. W. A. II.
NIJGH VAN DITMAR, Rotterdam.
<J. F. DUPOiT.
B&eurik-fc Telefoon U5Ö.
VOOBB.ANJDEM
Dr. RIEMENS. De wereldraadsels opgelost
0 40
KELLER. Naar den Sina'i -1.40
II. W. S. Tot arbeid geroepen, tot dienen
gewijdf 0 65
SÉCOÉ. Les Poètes Misère - 0.55
POL DE MONT. Verzen van Noord- en Zuid-
Nederl. dichtersƒ1.90
GROENHUYSE. Wenken voor de Boekhou
ding ƒ1.
POOCH VAN BAGGEN. Hoe men de stem
misbruikt0.40
v. HOOGELANDE. Verzonken geluiden -2.25
VOLKER. Rijmlooze verzen -1.
LAPIDOTH SVV ARTI-LVerzwegen leed - 2.75
v. RUYVELDE. Albrecht Rodenbach - 2.50
MONTGOMERY. Verkeerd begrepen - 0.40
FRENSSEN. Hiltigenlei - 2.50
FOORE. Bogoriana-1.90
De Wereldkroniek 0.10
De Week A0.15
die lijden aan zenuwachtigheid, pijn in den rug en algeheele verslap-»,
Door tusschenkomst van den hèer P. BLOOT in Katwijk aan Zee ontvannl
wij onderstaande
dankbetuiging
In het belang der lijdende menschheid gevoel ik mij gedron
gen U hierbij openlijk te danken voor mijn herstel. Ik was lijdende"
aan zenuwachtigheid, pijn in den rug en algemeene zwakte, doch
door het gebruik der SANGUINOSE ben ik weer geheel hersteld
Mijn wensch is dat ook anderen bjj dit middel evenveel baat zullen
vinden als ik.
Katwijk a/Zee. N. VAN DER PLAS,
De SANGUINOSE is een welbekend en welbeproefd middel in alle geval
len van bloedarmoede, zenuwzwakte, algemeene verslapping. Weet ge waarom
vooral Omdat ook de zwakste menschen dit middel zoo best verdragen. Doordien
de Sanguinose het bloed verrjjkt, voedt en versterkt het ook de zenuwen en
neemt de gemeenschappelijke oorzaak weg van vele kwalen, die in schp ver-
schillen en toch eenzelfde oorzaak hebben armoede van uw bloed 1 Neem aen«t
eens eene proef,
SANGUINOSE kost 11.50 per ff.; per 6 fi, 8.12 fl. fl. f 15.
Wacht U voor namaak. VAN DAM Sc Co,
Te Schiedam bij KAPPELHOF H0YINGH, Korte Dam te Vlaar-
dingen bij P, S'fEÜTEL, Peperstraatte Maassluis bij C. VRIJ.
Vijf octaafs notenhouten Volksharmonium met Spiegeltop,vol
gens nevenstaande teekening. Zeer solide van constructie en liefelijk
toon met
kniezweif 100,~
id. U/2 spel met 5 registers en koppeling - 125,—
id. 2 spel 8 s> - 150,—
id. 3 spel j 10 fraaie Aeolusharp - 185,—
Gratis handleiding voor zelfonderricht
of Cijferaccoorden om zonder notenkennis direct vierstemmig te
spelen.
JOH. DE HEER, Rotterdam, Noordmolensir. 71
of aan de depots: Rosestraat 24, Hoogstraat 110, N. Binnen weg 485.
Priiseonrant gratis en Iraneo.
t
(de naam staat op elk pakje) en gebruikt SODEX
in plaats van SODA. ('tls veel voordeeliger).
Wascht en reinigt de FUSE GOEDERES met
STUIVERSZEEP de goedïcoopste en
de beste Huishoudzeep.
B
VAN
is verkrijgbaar it 10 Cents
aan het Bureau der SCIIIEttAMSClIE COURANT, Lange Haven 111.
Alleen echt verkrijgbaar bij
Wagelijks vcrsch
ZOÜTEBOLLEN, DUIMEN,
KRAKELINGEN,
Zij. die wenschen te advertceren te
Delft cn In het Wcstland,
worden opmerkzaam gemaakt op de
Delftsche Courant,
Uitgever W. GAADE, Firma Gebrs. Kleyn
van Willigen.
door welk dagblad daar de moest afdoende
publiciteit wordt geboden.
A11 6 n in winkels
met dit uithangbord
zijn do
^ITVO-JBJR
N a a i ni n c li i n o s
verkrijgbaar.
Onze machines behoeven
geene aanprijzing.
"VYÜ verzoeken slechts
or op to lotton, dat zo
aan het juiste adres
gekocht worden.
SiNGER-MAATSCHAPPIJ
Directie: HU TER Hf AidIj.
Stationsplein, Rotterdam. Telefoon 3913
Nog slechts 2 voorstellingen van dit
waaronder meer
pe
uu
noon
Diploma's, behalve die der pers en reclame
niet geldig.
ZATERDAG a.s. Extra V«can<Ie-JH
Ilnéc. Kinder- en Familie-Voorstelling.
Bekende verminderde prijzen.
ZATERDAGAVOND Groote RerniH
Voorstelling.
Plaatsbespreking reeds van af heden, zon
der reductie.
ROTTERDAMSCHE
Zaterdag 15 Augustus 1908?
Stafimiziek van het korps
Koninklij ke Scherpschutter*
van Rotterdam,
Kapelmeester de Heer A. Seidel.
Aanvang te uur'
Intreegeld voor n i e t-leden 50 cents fer
persoon.
De contributie voor Buitenleden en
tendonatrices bedraagt na 4 Augustus g
rendo het dan nog loopende jaar ƒ6.201
Te lezen door alen,
n,r.,1orsfnnnHa &e!>
J» Ui
DOOU DE
jL