62*4 Jaargang.
Dinsdag 25 Augustus 1908
No. 12778
In 's werelds stroom,
Kennisgeving.
Deze courant verschijnt d a g e 1 fj k s, met uitzondering you. Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaalt Voor Schiedam en Viuardingen fl. 1.25. Franco
per post fl. 1.6Ó-
Prys per week: Voor Schiedam en Vlaardingon 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent 1
Abonnementen worden dagelijks aangenomen. j
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uo aan het bureau bezorgd ?fjn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
KIEZERSLIJST
Kamer van Koophandel en Fabrieken.
Gezien artikel 9 van het Koninklijk Be
sluit van den 4dcn Mei 189G (staatsblad
no. 76);
Brengen bij deze ter kennis, dat de lijst
der kiezers van leden der Kamer van Koop
handel en fabrieken alhier, den 20ston
Augustus jl. definitief opgemaakt, met in
gang van den lsten September a. e., ge
durende acht dagen voor een ieder op de
gemeente-secretarie ter inzage zal worden
nedergelegd.
En ia hiervan afkondiging geschied, waar
het behoort, don 24sten Augustus 1908.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. A. BRANTS.
De Secretaris,
Y. SICKENGA.
BUITENLAND.
Schiedam, 24 Aug. 1908.
MAROKKO.
Abdool Aziz verslagen.
De jongste gevechten tusschen de mc-
halla's van do beide sultaii3 hebben het lot
beslist ten gunste van den sultan van Fez,
Moeley Haf id, den tegenstander' van de
Fransche indringing, het opperhoofd van- de
anti-Europee&che strooming. Het feit is in
zoover gewichtig dat ten eerste de ingewik
kelde toestand klaarder wordt, vooral wat
het optreden der Fransche troepen aan
gaat. De Franse hea zuilen Hnfid als sultan
moeten erkennen en grioote militaire expedi
ties moeten aflosten omdat dit thans wordt
een oorlog mot dc wettige regeering van
Marokko. Tot nog toe vischten de Fran
schen in troebel water: in den strijd tus-
sclien de sultans, hielpen zij hun vriend
Aziz een handje, frachtten hun gevaarlijken
tegenstander Ilafid te fnuiken om in naam
de „orde te herstellen", marur inderdaad het
voor den handel belangrijke deel des lands
Ic bezetten. Deze opzet is totaal mislukt:
do Fransche bladen geven toe dat de slag
voor Alxloel Aziz voor afzienbaren tijd ver
loren is en daarmee is aan den Franschen-
invloed den gevoeligstcn knak toegebracht.
De laatste strijd, die bizonder hevig was,
is nabij Marulcesj, de Zuidelijke hoofdstad,
uitgevochten. Op 50' mijlen afstand van
deze stad werd de mchalla van Abdoel Aziz
(kor 't geheelc leger van Mocley Hnfid aan-
Roman naar het Duitsch van
PAUL STEINMuLLER.
17)
was alles zoo goed en zoo kwaad
nh het ging in orde en kon men wegrijden.
Do paarden, die elk een klokje om den
•alk droegen, lokten met. hun harmonisch ge
luid do mensohen voor do Inge, half bevro
ren vunst cm. De straten waren krom en
nauw, liepen dan weer omhoog dan weer
*iaar beneden en een onfrisache geur van
•nuf stroo lag over, do huizen. Verder buiten
«et plaatsje bij don vijver waa de lucht
■seller, een scherpe vvLruf blies hen tege
moet en de dames ondervonden zijn ruwheid
tt»g meer, toen ze een fabriek voorbij waren
Spum en ze het open veld hadden bereikt.
De sneeuw tag aw hoog op het land, de
Pelen hadden allen een glinsterend) kapje
opgezet, vole hoornen waren onder do steeds
°enemende last gebroken. De witte aarde,
^'en zich een grijze wolkenhemel
delfde, waaraan zich slechte in liet westen
ton gele streep vertoonde, lag int dtoodachn
site daar. De belletjes rinkelden, do slede
.namie in de sneeuw cn daartuaechen 'door
ank af en toe het zachte tsjilpen van een
l'oge'tje. De tocht, waarop do dames zich zoo
wilden verheugd, weid hen spoedig ondra-
I en on8e^uWjg keken zo naar de
punde», die hun last ,nict anders dan stap-
(!s v°onvaarts konden brongen.
o wind' sneed hen beide, niettegenstaan
de voile en doeken, in het. gezichtclo
van den onophoudelijk dampenden
terman deed haar oogen pijn; voor alles
gevallen, totaal verslagen en in vreeselijko
verwarring op do vlucht gejaagd. Het- ge
rucht liep dat Abdoel Aziz zou zijn gevan
gen genomen. Volgens berichten uit andere
bron zon hij ontsnapt zijn, en in 'de door de
Fransche bezette zone toevlucht hebben go-
vonden. De artillerie van Abdoel Aziz
werkte niets uit, tengeVolge van een paniek,
ddor liet springen van enkele kanonnon
veroorzaakt.
Dc hulptroepen die Aziz door toedoen van
de Franschen had verworven onder de „gepa
cificeerde stammen", bewezen hem al een heel
slechten dienstDe nfdeelingen der Medra-
kas en der Chaoejas, Sic bij de mchalla van
Abdoel Aziz waren, namen de vlucht, zon
der te vochten.
Vele volgelingen van Aziz liepen, toen het
vechten begon, naar den vijand over.
Latere telegrammen bevestigen de neder
laag van Abdoel Aziz: zijn mchallah leed
zware verliezen, nadat zij in den, nacht van
iÖ op 20 Augustus overrompeld was. De
meeste troepen van Abdoel Aziz liepen naar
Moeley Hafid oarer, nadat weinige echoten ge
lost waren. De cenige hem get,rouwe leger-
nfdeeling waren de lieden aren den Sjawin-
stam, die wanhopig vochten.
Gemeld wordt, dat Abdoe! Aziz Settat
(rem doop de Franschen bezette stad) be
reikte met de Fransche militaire missie en
twee Engelschon. Een. dópêcho uit Mn rok-
kaansche bron meld't, dat cenige Engelsche
en Fransche officieren vernist worden. De
aanhangeis van Moeley Hafid te Tangor
juichen, en verklaren in een proclamatie,
dat het een kwestie van slechts enkele dagen
is, of Moeley Hafid zal tot sultan worden
uit-gerbepen.
Abdoel Aziz is, vergezeld van zijn minis
ters El Mokri en Ben Süman, te Settat
aangekomen, en zal naar Casablanca gaan.
Do afgedankte sultan gaat zich dus geheel
onder Frausclie bescherming stellen.
Een van de eerste gevolgen van Hafid's
overwinning is zijn machtsuitbreiding in do
kuststeden, waar tot nog toe, dank zij de
aanwezigheid van Fransche troepen of oor
logsschepen in naam het gezag van Abdoel
Aziz werd gehandhaafd.
De inlandscho autoriteiten te Tanger
seinden naar alle kusthaVens de proclamatie
van Moeley Hafid, en vroegen hun, insge
lijks Moeley Ilnfid tot lioerscher uit te roe
pen. Al de ambtenaren van Abdoel Aziz
te Tanger hebben de zijde van Moeley Ha
fid gekozen.
To Tanger werd de proclamatie Van Ha
fid tot sultan begroet met 21 kanonschoten.
In doze belangrijke havenstad, waar de
Europeoïche invloed het sterkst was, is
thans de „oproerige sultan" zooals hij in
de Fransche bladen betiteld werd, ook er
kend. Onder de bewonen- heerselit algemeene
vreugde.
De „Echo de Paris" ontving van een
Prijs der Advertentiön: Van 1G regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote lettere naai' de plaats die zij
innemen.
Advertentiön bij abonnement op voordeelige yoorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In do nummers, die Dinsdag-, Donderdag-en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde Kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intorc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor da Administratie No. 103.
ook was het zitten op ruwe planken zonder
leuning bepaald een kwelling.
„Is het nog ver?" vroeg Signe.
„Tot achter dat bosch daar on dan zal
het misMririen nog een kwartiertje zijn."
Mevrouw Bhmckenfeld was ook geheel en
al uitgeput: met haar handen rustte ze op
de smalle planken om wat meer steun te
hebben en om den tijd' wat te korten begon
/,o maar een gesprek met den l>ocr.
„Komt u uit liet doip Hoiligendamni?'
„Neen, uit. een buitenwijk."
„Tk herinner me niet u ooit te hebben
gezien."
„Neon. dat kam wol, u is zeker in langen
lijd niet hier geweest?"
„Hoe heet u dan?"
„Koinrad' Pippovv, ik woon eerst een jaar
of vier in dit huis."
Mevrouw Blanokenfeld herinnerde zich de
herberg zeer goedzo was daar eens geweebt
om naar versche eieren te Vragenmaar
toen zou er zeker nog wel een ander eige
naar iieblxsn gewoond'.
„Bevalt het leven u hier goed?" vroeg ze
Daarmee was het, ija gebroken. De man
begon over zijn schouder heen pratend cn
sterker dampend dan to voren op huid cm
mensohen te schelden. Hot. zou hem hier
goed bevallen, die, hier verreden en ver
kocht zat opgesloten
Hij wenschlc, dat hij deze streek nooit
had bet,reden. Een vervloekt, gehucht, dit
Heiligcndamni; niets was er te krijgen,
daar geen fatsoenlijk inen&cli in het dorp
woonde en allen bijna in de vuiligheid om
kwamen.
Houtdieven cn «troopers waren het alle
maal die geen lust aan flink werken had
den. Als men oen paar nieuwe zolen onder
do schoenen moest bobben dan moest nion
goed onderricht personage de volgende
moedeelingen over do plannen der Fran
sche regeering, dio een toontje lager gaat
zingen: Moeley Hafid kan nu beschouwd
worden als de sultan van Marokko. De
regeering zal zich niet haasten hom' te er
kennen omdat de mogendheden 'dio de Alge-
siras-acto ondenteekenden stem in 'l kapit
tel Webben. Frankrijk weigert echter niet
Hafid te erkennen, maar zal eerst na over
leg met Spanje en de overige betrokken'
mogendheden daartoe overgaan. De voor
waarden zullen zijn: erkenning der Fran
sche rechten, schadevergoeding en toepas
sing van de acte van Algesic,os. Een nieuwe
conferentie der mogendheden zal niet noo-
dig zijn, wol échter een gelijktijdige verkla
ring. Na kennisname van de plannen en
waarborgen van den nieuwen sjerif, kan
eerst met hom onderhandeld worden, en
daarmee zullen enkele weken verkropen.
Van den slag hij Marakesj is nog te mel
den, dat do aanvoerders van de Haiidisten
G.laoei en Ben Kehoo sedert lang 't plan
dc campagne hadden voo-rhereid. De ne
derlaag was tc wijten aan hot verraad van
de Sjaoeja's den' on verwachten heftigen aan
val vooral van de ruiterij onder leiding
van Ben Keboe. Volgens een rapport van
generaal d'Amade vocht Abdoel Aziz ats
een leeuw, maar hij kon niets uitlichten
mei zijn slecht gewapende, ordelooze troe
pen. Aziz heeft plan naar Damascus, in
Syrië te gaan. Hij wil den loop van zaken
in Marokko afwachten, maar hij begeeft zich
naar een land vrij van 'Eurojieesche invloe
den. Inderdaad is de Fransche invloed voor
hem noodlottig geworden.
GEMENGDE MÏÏDEDEELINGEN.
Frankr jjt
De- wetenschappelijke missie Charcot, tot
onderzoek der Poolstreken, is Zaterdag per
s.s. „Pou'rquoi Pas" ui't Cherbourg naar het
Noo'rden vertrokken.
Portugal.
De Kamer der pairs Weeft met 60 tegen
3 stemmen het ontwerp betreffende de ci
viele lijst goedgekeurd.
0 o s t e n r ij k-H ongarije.
Hot slagschip „Wien" is bij het binnen
komen van de haven te Lcsina (Dalmatiè)
op een rots geloopeji.
Denemarken.
De Deensche expeditie naar Groenland
is gistermorgen te Kopenhagen terugge
keerd. Toon het schip voor anker was ge
gaan, begaf zich de minister-president aan
boord, verwelkomde de leden der expeditie
ze naar de stad brengen, hetgeen natuurlijk
zeer tijdroovend was. Hij zelf stamde uit
een rijke streek in Mecklenburg en had het
landgoed overgenomen om 't goed te bewer
ken en het dan voordeelig to verknopen
maar als hij had geweten, dat hij tusschcn
hongerlijders en nietsdboners zou terecht ko
men, dan zou hij zich nog wel eens hebben
bedacht eer hij zich hier had gevestigd.
Zijn woordenvloed word echter gestuit
doordat zijn pijp uit was gegaan on op dat
oogenblik dus niets noodzakelijker voor hem
was dan eerst zrju pijpje weer te stoppen,
Dat vat hij had gezegd' was niet bepaal cl
aanmoedigend voor de dames, aangezien
Ileiligendamm het naastbij gelegen plaatsje
was cn wel bijna liet cenige in een uur
omtrek.
Do tijd, dat mevrouw Blanokenfeld op Me-
littenland had doorgebracht had ze zich
nooit, erg veel om de buten bekommerd.
Er was altijd gedurende den korten tijd Van
Waar verblijf voor het. hoog noodige gezorgd
en het meeste der levensmiddelen had ze
zelf nog meegebracht. Men. was overigens
bij een leven in het eenzame boschhuis wel
aangewezen op 'do bereidwilligheid dor hu
ren en als deze uitbleef dan was het heel
onaangenaam gesteld. Mevrouw Blanoken
feld had zich er ince kunnen troosten dat dc
verbitterde boer alles zoo donker mogolijk
voorstelde, maar zo was lichamelijk tc veel
uitgeput om zich aan deze schrale troost
1e kunnen vastklampen. Zc was niet eens in
staat geweest hel, gc-prek op een ander on
derwerp over (e brengen, indien niet. een
gelukkige omstandigheid haar te hulp was
gekomen. Konnad Pippow had namelijk zijn
pijp nauwelijks weer aangestoken of hij had
zijn klaagliederen reeds voortgezet, toen hij
pioteüliug zichzelf onderbrak, terwijl hij met
en bracht den welkomstgroet van den ko
ning van Denemarken over. Nadat do com
mandant van het schip, Trolle, den minister
voor zijn hartelijke woorden bedankt had,
gingen dg leden der expeditie aan land,
waar zij door een uit vele duizenden be
staande menigte werden opgewacht en on
der bloemen worden bedolven,
's Namiddags had in de universiteit de
Ixjgrootingspl ec htigheid plaats, die door
den koning, do koningin, leden van de ko-
ninklijko familie, ministers, hoogwaardig-
heidsbeWeedcrs, cn de leden der expeditie
werd bijgewoond. De rector van de univer
siteit hield een rede, waarin hij een histo-
risohen terugblik wierp op het onderzoek
van Groenland en dc leden dor expeditie
bedankte voor alles, wat zij tor cere van
Denemarken gedaan hadden. De koning on
do koningin onderhielden zich geruimen
tijd met dc leden der expeditie.
Rusland.
Volgens een officieele opgave zijn in de
week van 14 tot 20 Aug. 1145 gevallen van
chotóra, waarvan 517 met doodelijken af
loop voo'rgekomon. Sedert 21 Juli, 't begin
dor epidemie, zijn 2024 gevallen geconsta
teerd, waarvan 700 doodelijke. Te Tiflis,
Taganrog en Moskou Keefit de cholera
nieuwe slachtoffers gemaakt.
De admiraliiteiiteraad heeft Zaterdag het
aanbod van een Duittsche we'rf tot bet bou
wen van 4 slagschepen, ieder van 20.000
ton, aangenomen. De schepen zullen echter
gebouwd worden op Russische werven, on
der leading ,van Duitschc ingenieurs.
Uit Petersburg .wordt aan de „Times"
bericht, dat de czaar het plan lot het mm
ken van buitenlandse he reizen heeft opge
geven. Er wordt n.L verteld, dal de kwestie
wien do leiding der zaken tijdens de afwe
zigheid van den czaar zou, worden toe
vertrouwd /aanleiding had gegeven tot
moeilijkheden. De hofpartij zou, zich n.l.
hebben verzot tegen het oorspronkelijke
plan om minister-president Stolypin daar
mede te belasten en den grootvorst Nuco-
laas Nicolajewitsj hebben voorgesteld. Ten
einde nu, alle moeilijkheden lo ontwijken,
heeft de czaar maar besloten niet op reis
te gaan.
Aan de „Tunes" wordt ook nog be
richt, dal graaf Oowarof in om onderhoud
heeft verklaard, dat de Russische reaction-
nairen het plan hadden gemaakt aan te
dringen niet op afschaffing van de Domna,
maar op beperking van haar bevoegdheden.
jD.it plan zou echter, wanneer het tot een
begin van uitvoering ware gekomen, nood
zakelijk tot een conflict beblxui gdleid.
de zweep naar rechts wees: „Daar is hij."
Docr de sneeuw baande zich nu een man
den weg, die in lioogo kaplaarzen en in een
verkleurde jas was gekleed. Om den hals
droeg hij een bruine wollen bliawl, waarvan
de einden hem ongeveer tot op zijn maag
hingen.
„Dat is Wille!" riep mevrouw uit.
„Ja, die is het!" bevestigde Konrad.
De paarden werden tot stilstaan gebracht
en de man naderde met groote buigzame
schreden,
„Goeden dag, mevrouwKijk, dat. is
mooi, dat u er beuta En dat is dc kleine
juffrouw? Goede hemel, hoe ze je wat alle
maal ontgroeien. Goeden dag, juffrouw 1"
Mevrouw Bhmckenfekl huilde bijna van
plezier toen ze Wille voor zich zag staan
en- in een plotselinge ingeving strekte ze
beide handen naar hem uit. „Goddank dat
we u hebben gevonden, Wille; we hebben
bij liet station overal naar u gezocht."
„Och dat Idoel mo genoegen," zei hij,
„maar als men hem aankoek dnn leek het
alsof hij dat slechte uit beleefdheid beweer
de. Het gelaat niet dien grijzen baard had
(I3en stijven verlegen uitdruk van boe-
renmenschen, die zoo dikwijls zonder oor
zaak glimlachen in 'den omgang met anderen
,,'t Ging niet, mevrouw, 't ging werke
lijk niet," vervolgde hij. „Kijkt u maar
zelf eens hoe hoog de sneeuw ligt en u
moet niet vergeten, dat ik zoo zachtjes aan
ook een daag je ouder word en dat de lede
maten dan wel eens wat stijf worden."
Mevrouw Blanokenfeld was overgelukkig
dal 'ze nu tenminste een oude bekende bij
zich had. „En hoe gaat het op Melitten-
kurd? Wij worden, daar dus verwacht?"
„Ja, als mevrouw en de juffrouw hot
eon eu audor voor lief willen neme», büq
P o r z i 9.
Te Thbriz is' Vrijdag een repuhlikeixische
betooging gehouden, waaraan 3000 5.4000
gewapende personen deelnnrqen.
T u r k jj e.
Wegens de onveiligheid, ontstaan ten ge
volge van de invrijheidstelling van perso
nen, die zich aan misdrijven togen het ge-
meene recht schuldig hebben gemaakt, heeft
de groot-vizier bevel gegeven tot het 'doen
van nieuwe arrestaties.
De terugroeping van de Oostenrijkscho
officieren bij de Macedonische gendarmerie
in dienst, bljjkt slechts een tijdelijke maat
regel te zijn. Van het terugroepen der ove
rige vreemde officieren blijkt nog niets.
Zinovief, de Russische gezant te Konstan-
tinopel, heeft den grootvizier Iviamil pasja
mededeoling gedaan van de sympathieke ge
voelens van Rusland jegens Turkije, en
hem tevens kennis gegeven, dat de groote
mogendheden haar goedkeuring hadden ge
hecht aan de Russische hervormmgs-voor-
stelten, onder bijvoeging echter, dat aan
Turkije tijd zou worden gelaten om zelf
hervormingen in Macedonië tot stand te
brengen.
üe groot-vizier verzocht den gezant 'den
dank van don Sultan en de Turksch'e re
geering aan bet Russische gouvernement
lo willen overbrengen, terwijl hij daarbij
de overtuiging uitsprak, dat de sympathie
betuiging van Rusland niet zal nalaten een
gunstigen indruk 'te maken op de bevol
king van den Balkan.
Vereenigda Staten.
De ontruiming van Cuba door de Ameri
kanen is vastgesteld op 27 Januari. Sedert
Oct. 1906 stelden de Vereenigde Staten een
voorloopig bevind op Cuba in.
BINNENLAND,
Hofberichten.
H. M. de Koningin heeft benoemd tot
commandeur in de orde eau Oranje-Nassau
de heoren Maenhout, lid der Belgische Kamer
van Volksvertegenwoordigers, en baron L.
Peers de Nieuwburg, uit België, wegens hun
werken op landbouwkundig gebied.
II. M. de Koningin-Moeder kwam Za
terdag tc 2.3S aan het station Baarn terug
van haar bezoek aan II. M. de Koningin
op
het Loo. Prinses weduwe Hendrik VII
on Rouss geb. hertogin van Baksen Wei-
mar, kwam mot H. M. mede, om enkele
dagen Haar gast te zijn ton paloize Soesl-
dijk. De burgemeester van Bauni was ter
begroeting aan hot suction aanwozig.
als het is," zei hij cdiouderophalend. „Dal
bob ik immers ook dadelijk geschreven
de bdiooiskvncn rookort afschuwelijk en de-
juffromv is oen tijdlang ziek geweest, maai
ze gevoelt zich nu weer veel Ixiter; en ook
de honden maken hot goed, ofschoon Mi li
chen een beetje oud en daardoor minder
geschikt voor de jacht wordt.
Bij de vermelduur dor beide honden moest
mevrouw Bianckenfeld lachen; aan bet. eind
van eiken brief, dien de oude. man schreef,
stond iets ovet Minehen en Protz. Het
scheen mevrouw nu toe alsof Wille nog iets
op, het hart had, dat hem moeilijk viel te
zeggen.
„En hoe1 gaai hot met den tuinman?"
Vroeg ze.
Do boschopzicht-er krabde zich achter de
ooren.
„Nu, tot rti toe ging het hem heel goed,
mevrouw, maar hij is niet op Melittenland."
„Waar is hij dan?" \roeg mevrouw Fanni,
maar haar vermoeidheid en het verlangen
naar oen gemakkelijker plaats was toch zoo
groot, dat /e er dadelijk aan toevoegde:
„Stapt u toch eoivt. in. Wille, on vertel
verder onder hol voortrijden."
Dat was nu wel gemakkelijker gezegd
dan gedaan; want op de volgeladen boe-
renslede was geen enkel plaatsje meer te
maken. Do oude man scheen er niet treurig
om te zijn, dnfc hij geen gevolg aan de uit-
noodiging kon geven, daar hij dan ontheven
werd van do noodzakelijkheid dc onaan
gename zaak van den rtiinman Tiftel voor te
dragen, zoo van aangezicht lot. aangezicht.
LI ij antwoordde dus: „Rijd maar door, Pip
pow! Ik loop wel in de sporen achter de
slede aan cn kan koo ook nog wel met u
praten, mevrouw."
{Wordt vervolc/d.)
i
SCHIEDAM: HE COU1 AN'
m
BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN
gOHIEDAV,
