62™° laargang. Zondag 30 Augustus 1908 No. 12783 Tweede Blad. HAND EN HART. Kiekjes in de Hooglanden. Eei] nieuwe dwang. E 'I 50 T r. len ue, 30, I I SCHIEDAMSCHE COURANT. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs perkwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen II. 1.25.Franco ;ner post fl. 1.65. 1 prijs per week: Voor Schiedam, en VI aardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentie®! voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan het bureau bezorgd zijn. Bureau: Lange Haven No. 111 (hoek Korte Haven.) Prrjs der Advcrtentiën: Van 1—0 regels fl. 0.92; iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar do plaats die zij innemen. A dvortqntië n hij abonnement op' voordeelige voorwaarden. Tarieven hiervan zijn gratis aan het Bureau re bekomen. In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advcrtentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Interc. Telefoon voor do Redactie No. 123. voor de Administratie No. 103. wt, )R, ml Do vacanties aan do verschillende on derwijsinstellingen zullen spoedig weer voorbij zijn. En do leeraren en de leerlin gen zullen weer op dc oude scholen aan den gang gaan, de laakten wellicht met een aangename herinnering aan het fris- scho, blijde verschiet, dat het bekwame Kamerlid dr. D. Ros voor het Middelbaar Onderwijs op de vergadering dor leeraren io (lezer stede geopend heeft. Naast de (thans eenzijdige) kennisvermeerdering aldus dr. Bos zij zedelijke, aostlielische en physischo vorming ook dool van het onderwijs. En met warmte demonstreerde deze volksvertegenwoordiger dc waarde van het lichaamsspcl on van handenarbeid, van onderwijs in zang en schoonheidsleer vooreen ontwikkeling, die een idealer vorm moot hebben en niet te veel als nu moot letten op onmiddellijk to vergaren nuttige kennis. Tegenover liet hoofd vor- gete men hand en hart niet. Een hervorming in deze richting moet er komen. Doch wanneer? IIoq oud zul len uw lievelingen zijn, mevrouw, wanneer de wetgever tol dezelfde ruime idciion zal zijn gekomen als dr. Bos en hij uw, kinde ren zal willen opvoeden tot sterke, gezonde, verstandige, handige, bekwame en goode mensehen in plaats van tot eenzijdige, stum perige, ziekelijke wcotmachincljcs, gelijk onze jongelui thans alle zouden worden, indien er tegen de wetgevers idealen al van zelf niet krachtig gereageerd werd Het zal zoker nog lang duren. En daar om is hot voor do kinderen van tegenwoor dig van groot belang, dat buiten de school reeds nu sterk en stelselmatig gereageerd wordt tegen de eenzijdigheid van het meer. dan-lagcro onderwijs. In den schooltijd is daarvoor buiten school voor vorstand igo ouders zeker veol gelegenheid. Doch nog pooler is de gelegenheid builen den school tijd, in de vacantia, En van dio gelegenheid wordt helaas to weinig gebruik gemaakt. Nu versta men ons wol. Wij wildon onze jongelui waarlijk niet door een achterdeur tje in do vacantie de school zij het eon liandwcikschool binnenvoeren, die wij pas door dc voordeur verlaten hebben. Doch wij willen dc vacanties, met name do groote zomorvacantie, dienstbaar maken aan een goed gekozen ontspanning van de hier be doelde schooljeugd. bat gebeurt er nu veelal? De jongen wij willen ons nu lot do mannelijke schooljeugd beperken gaat mot Pa' cn 51a veertien daag, drie weken naar buiten w hangt den anderen tijd lui om, voetbalt cf tennist, (d.i. flirt in veel gevallen). Som migen gaan wellicht nog een paar weken «Als jo de/en herfst naar de Hooglanden schroef op zekeren dag mevrouw ompson aan hnar zuster in Shropshire, neem Nettie mee. Een paar weken in Schot- Imar goed doen. «Dc zaak is deze. Ik wilde dut zij een pngen man, die haar lief heeft, ca m wicn |JJ helaas ook belang stelt, uit haar gcduch- zette. Op zijn karakter is niets aan te merken, maar hij hooit, geen geld. Ik wilde, go dit zaakje met Nettie in orde maak- i terwij] zo l,ij j,. W;1Sj en j0 {|uar wn, dat zo zich niet mag opofferen. Uiva k"n ov°ngoed eon rijk als oen arm i, H'lijk doon. Jo hebt mij eens ge/.egd, dat lc ïoopte, dat ze oen man met- een titel zou ™uwcn. ''et JUmdensche seizoen voor- jl 'S, gaan er veel aristocraten, naar do waanden. Laat het bekend worden dat jo r bent, cn dat Nettie je lieveling on jo Inff*1'"0 'S' zu' suecès hebben. Ik mar geheel aan je zorg over." ten ,Coa Tkcre i°»go man, Clyde Foster ,..|.-!ai Dio nog onderop den mantschap- k j ladder stond, had Nettie Simpson ^worden °ntm0ot' 011 was vcl''kfd op haar J!ur00k 'lnar Dolangstolling gaande was gc- w' Was 'lec' protlig voor den jongenFos- ^wirn dat feit evenwel niet bekend was. lonol tf u''* Shropshire was een oude jrx>°e'11. ro«w van vijfouvccrlig janr, aan wie )n iuai* vader aardig wat was nagelaten, ovom"'011 a's z'i De dingen eens ging a°mzen) kon zij niet minder dan dertien bij toevallig daarvoor geschikte familie lo- geeren en de tijd is om. Wij wilden do vacantie meer stelselma tig besteden om de jongelui do praktijk to loeren, om hun duidelijk te maken hoe noodig hot is zelf do hand uit de mouw te steken en zich eventueel wat te behel pen om hun zelfstandigheid te Iccrcn maar ook eerbied voor het handwerk en lust lot samenwerking. En ten slotte wilden wij hen nog doen streven naar zorg voor an deren, wildon wij dat zij zich voor anderen nuttig maakten. Hot in Engeland zooveel beoefende „cam ping out" is ons hier tot voorbeeld. De jongelui vertrokken met lenlmatcriaal naar een of andcro mooio streek waar zij in eigenlijken zin bun tenten opslaan cn hun eigen potje kooken on dan overigons zich op allerlei wijze door wandelen, zwemmen, spelen enz. ontspannen. Niet zelden wordt dit camping out in praktijk gebracht door jongelui die boottochtjes doen en telkens 's nachts hun eigen tent opslaan. Hoezeer dit idee op zichzelf aardig is om dc jongens wat flinkheid aan en wat luxe-behoefte af te loeren, om zo te loeren op eigen beenen te staan en niet altijd bij Pa en Ma te blijven (of „bij moeders pappot" gelijk het cruör cn teekenachtigor heet), schijnt het ons toch, dat het idee nog veel moor profijt zou kunnen brengen, indien hel nog meer aan 'de ontwikkeling van hand en gemoed zou kunnen worden dienstbaar gemaakt. Wij zouden de jongelui met hun camping out con dool wilton govon en wel op do volgende wijze. De jongens gaan met hun,1 'dertigen of veer tigen in eenige tenten naar do heide of naar het bosch of naar gezonde, min vruchtbare streken aan zoo of elders. Op de plaats waar zij komen vinden zij oude bouwmaterialen (eventueel bij eeri spoorlijn) en een stuk grond, waar zij naar hartelust kunnen gra ven en werken. En nu vereenigen zij zich om in kalm tempo met kleine werkdagen van een uur of drie het ecu en ander to construceren. Zij kunnen zich voornemen lichte zomerhuisjes voor zichzelf of voor hun familie of voor minder gofortuneer- den, die eenigen tijd frissche lucht moeten hebben, of voor gezondheidskolonies van schoolkinderen of iets dergelijks te maken. Gesteld zij hesluiten om te trachten een licht gebouw of ccn paar gebouwtjes voor vacanliokolonies te maken. Zij verdoelen het werk irt drie ploegen zoo, dat iedere ploeg drie uur iroct werken en do rest van dien dag vrij is om te doen wat bij wil. In die drie uren moeten zij dus de materialen vervoeren en geschikt maken voor gebruik en vervolgens hel gebouwtje bouwen. Daar bij doen zich groote mooiolijkheden voor. Door schade cn schande moeten zij wijs worden. Zjj moeten ieeren hegrijpen dat zelfs hel eenvoudigste werk geleerd wil worden. Zoodra dat begrip er is, vragen zij voorlichting aan eon deskundigen, be verschillende redenen opsommen, waarom zij niet getrouwd was. Nettie Simpson hud niet veel lust om to gaan, cn kon' toch ook niet juist de wal reden zeggen. De jonge Foster had liever niet dat zij ging, maar zooals de zaken toon stonden, kon hij het aan haar, noch aan iemand anders zeggen. Een liefhebbende, maar slimme moeder, had dus haar eigen gedachten omtrent de zaken, en een liefhebbende, maar slimme tante las den brief tweemaal over, cn besloot toen de aspiraties van een zeker jong mensch te vernietigen, en die van een aristocraat, dien zij zeker dat najaar in do Hooglanden zouden ontmoeten, aan te moedigen. Zij begreep, dat zij eens moest sterven, en zij voelde, dat.als zij daL doon kon als dc tante van een barones of con workelijken lord, het scheiden haar veel makkelijker z.ou vallen. Hij was verschc'dcne koeren in Schot land geweest, steeds op dezelfde plaats, cn had den naam achtergelaten van rijk en excentriek te zijn. Op den bestemden tijd had zij haar nichtje naar liet gcliefdkoosile hotel gebracht, nadat cr eerst een pro gramma was opgemaakt, of liever gezegd tweo programma's. „Liove," sprak zij tot Nettie, „je bent mooi, licht talent, cn zult bij mijn dood een aardig vermogen hebben. Deze drie zaken zijn vee! waard. Ik geloof in de liefde. 31c geloof, dat het een heerlijk, heilig ge voel is, maar men moet cr zijn verstand bij gebruiken. Tk ben overtuigd, dat je dat doen zult. „De natuur en 'de omstandigheden stellen kwamen, tactvollen workman, die met hen mee gaat, om to raden meer dan om te lei den. En nu begint het vervoer. Een oude lorrie met een oud Décauville-spoortjc be wijst in dozo richting goedge diensten. Zij maken ruw bed voor het spoortje, brengen do materialen ter plaatse en beginnen hun bouwen. De bekwaamsten zullen tot opzich ters gekozen worden en steeds zal de des kundige tactvol raad geven. Wat een voldoening als het gebouw ten slotte klaar is, zoo good on zoo kwaad als het kan. Architectonisch mooi zal het niet zijn. Doch als de bekwame werkman een oog in hot zeil houdt zal het in, elk geval ste vig en droog zijn. II. Er zal ook met hot eenvoudigste gebouw, geruimen tijd vcrloopon, .voordat het klaar is. Doch is het eenmaal klaar, dan zal het de trots van de jongens zijn, dat zij hot zoover gebracht hebben, dat het daar staat als werk van hun handen. En als zij naar de stad hunner inwoning teruggaan, zullen zij begrijpen, dat hot nu hun taak is om in den langen winter to zorgen, dut het gebouw, oen volgend jaar gezondheid zal kunnen geven aan arme, behoeftige kinderen. En kelen zuilen door do opgedane ervaring er toe gebracht worden om beter timmeren enz. to loeren cn zoo bijv. do noodigo meu bels gaan maken. Anderen zullen zich op lockenen toeleggen om hun gebouw to ver sieren met teekeningen van hun eigen hand. Weer anclcron zullen het tuinieren loeren of do hulp van zusters inroepen om eenvou dige gordijnen, beddolakens, tafellakens - en wat niet al te maken. Allon zullen in. hun omgeving propaganda maken voor het ideo. En hot zal al een boel onverstandige omge ving zijn, indien zij niet dio plannen steunt, do beurzen openL en nagaat, wat zij thuis missen kaa om de nieuwe vacantiekolouic aan huisraad to helpen. En zoo zullen dan do jongens, die willen, het inderdaad kunnen bereiken, dat zij een nieuwe vacantiekolonio hebben gemaakt en in exploitatie gebracht. Wat con ontwikkeling van hand en hart zal het gevolg zijn van deze methode. De jongens zullen inzien hoe goed en noodig het ijl dat zij met hun handen leeren wer ken. Zij zullen de kracht der samenwerking leeren en gehoorzaamheid aan hol door on uit hun gekozen teutenbestuur, dat deze groote zaak tol stand brengt. Zij zullen genieten van het eenvoudige, buitenleven, in de vrije, frissche lucht, waar zij voldoe ning gevenden arbeid zullen vindon, dio op zich zelf al ontspanning is voor school werk, cu bovendien een heerlijke gelegen heid om zich mot hun collega's to ontspan nen, om in dc open lucht te spelen, wan delen, zwemmen cn luieren. Maar bovendien, wat een les in sociaal gevoel, in rnodedoogen. Wat oen voorbeeld voor anderen. Wat zullen zij zich beijve ren om hun kolonie te doen slagen. Wat je in staat om in hooge kringen te ver- koeren. „Wij zullen in de Hooglanden meer dan Cén goede partij voor je ontmoeten. Gij zult in den behoorlijken vorm voorgesteld wor den, maar de rest laat ik aan je zelve over. Niets zou mij meer spijten, dan dut ik oin je stijfhoofdigheid mijn testament zou moeten veranderen." Dat was programma No. 1, uitgevonden door Miss Anthony, do hier bovengemelde oude rijster. Programma No. 2 was uitge vonden door Nettie Simpson en bestond uit de volgende besluiten „Ann den hoor Foster schrijven, dat dit een mooie plants is, en dat. ik mij nog erg eenzaam gevoel. „Als de een of andere aristocraat mij met huwelijksvoorstclicn mocht naderen, hem afwijzen. „Als tante haar testament, wil veranderen, haar stil haar gang laten gaan. l'a en -Ma hadden ook geen geld toen zij trouwden. „Houd een oogje op tante. Als ik oen beetje verstand heb van oude vrijsters, is zij, wat mijn broer Jim zou noemen, een mx>- lijkc, oude juffer," Op den bepaalden tijd vingen do gebeur tenissen nan. Nettie namelijk besloot plotse ling naar do stad to zenden om ecu camera en de fotografie to gaan beoefenen; een Duitsehe baron, met. vijf groote koffers, kwam in liet hotel aan; ook Clyde Foster plaatste zijn naam op dc lijst der gaston, en zag het. zoo aan to loggen dat hij in den be hoorlijken vorm voorgesteld werd. Do zustor had in haar schrijven zijn nnnm niet genoemd, en dus was cr niemand an- zal het bouwplannetje, dat aanvankelijk ecu spel leek, ten slotte een groote, nuttige instelling doen ontstaan ten bate van de arme kinderen uit de steden, die licht en lucht voor hun gezondheid noodig hebben. Doch zal hot slagen? Zullen de kosten niet te hoog zijn? Zllcn do jongens wel doorzetten De vragen zijn mocielijk te beantwoor den. Ecnerzijds golooven wij, dat er mis schien nog een ander middel te bedenken is om 't slagen waarschijnlijker te maken. Anderzijds zouden wij willen betoogen, dat liet antwoord op dc vraag of men wel hc-ele- rnaal het einddoel bereikt niet eens beslis send is voor de vraag of het pogen in de boven aangegeven richting bizonder nut tig is. Dat is hel, dankt ons, in elk geval. En niet alleen om do waarheid van het L'a- tijnscho spreekwoord, dat zegt, dat hot ge noeg is het groote gewild to bobben, doch ook om deze overweging, dat het slechts gedeeltelijk slagen of zelfs hot met-slagen voor de ontwikkeling van den jongen in elk geval van groot nut is, omdat hij de ont spanning cn den arbeid in de vrije lucht en do voordooien van con eenvoudige le venswijze toch gehad heeft en omdat de praktijk hom geleerd heeft op welke pun ten hij te kort schiet. Maar zullen de kos ten niet te hoog zijn? Ja, indien de jon gens zelf 'do eenvoudige materialen zoude moeten aanschaffen en den grond knopen. Doch indien hier de vaders, gesteund door enkele menschen- en kindervrienden, oor deelkundig helpen, zullen verder do kos ten van zoo'n levenswijze, dank zij de een voud aan het levon en het zelf gekookte potje, wel ongeveer tot do kosten thuis zijn terug te brengen. liet is intusschen mogelijk, dat de jon gens, met een tactvolle, oordeelkundige lei ding, er niet in slagen om ook de eenvoudig ste huisjes in elkaar te timmeren, het is mogelijk dat blijkt, dat het hun al te zeer aan handigheid in handwerken ontbreekt. Dan zouden wij aan (1e jongere jongens eenige voorbereiding willen geven, ook weer in de vacanties. En wel op deze wijze. Zoo lang de. jongens nog te jong zijn voor dit zelfstandige „camping out", ga men met hen zomers naar eon hotel, dat niet al to ver ligt van een, liefst geaccidenteerd, plek je woeste grond. Dit plokje dat men hij daarvoor gunstig gelegen steden ouk kan vinden niet al te ver van de stad van inwo ning lichte men in voor speelterrein, met dien verstande, Mat het spelen hior hand werken zou moeten zijn. Men geve wat oud materiaal, een paar gereedschappen, des noods wat losse, oude lichte rails en een paar oude lorries en late dc jongens onder bescheiden, onopzettelijk toezicht spe len. Tien tegen een, dat men weldra egali- seeringswerken in uitvoering virult, dat men opmerkt, dat de rails op geïmproviseerde dwarsliggers werden gelegd, dat er stations ders dan Nettie, die zeggen kon, dat hij, „de zekere jonge man" was, waarvan in den brief melding gemaakt, was, en zij zou niet uit de school klappen. Als civiel ingenieur liet Mr. Foster zicli voorstellen en begon toen tante aftenlies te bewijzen. I)it bemerkte zij al heel spoedig en >.ij was er verheugd over. Maar de attenties werden niet mm haar alleen hewe/en, er was ook voldoende tijd 0111 voorkomend te zijn voor het nichtje. Zoo gauw als Miss Anthony het klaar kon spelen, werd do baron in het gezelschap gehaald. Hij was verrukt, evenals Mis.-, An thony. Ook Nettie en Air. Foster «uien het. liet was een heerlijke tijd en daar be stond ook reden voor. De baron bad veel complimenten voor de nicht, maar voelde zicli nog meer aangetrok ken tot do tante. Dit was de reilen, waar. door hot jonge paar veel aan zichzelf overge laten was. Voor con zeker doel was hij aan Nettie voorgesteld, maar na een strijd van twee dagen met haar geweten, zocht, do tante de nicht in haar kluner op cn sprak „Net.tie, ik heb er geen oogcnblik aan ge twijfeld, of do baron zou je dadelijk nomen cn jo binnen oen jaar de, trotse lie meesteres van oen Duitsch kasteel maken, maar hij schijnt aan mij de voorkeur te geven. Ik heb hom gezegd, dat ik nooit bemind heb, mi nooit aan trouwen heb gedacht; maar hij ld ij ft aanhouden. „Hij roemt, mijn haat, inijn oogen, de manier waarop ik loop en praat, en hoewel ik hem zeg, dat hij dat niet moet doen, antwoordt hij, dat hij slechts de ingevingen van zijn hart volgt. en wellicht bruggen werden getimmerd, kortom dat het materiaal, het terrein en het gereedschap samen de jongens er toe zullen brengen om de handen aan het weik te slaan. Zoodoende zullen zij merken, dat hun handen verkeerd staan, zij zullen bij den „onopzellelijken opzichter" om raad komen, onder zijn leiding zullen zij wat timmeren, smeden, knutselen enz. kunnen leeren en zoodoende zullen zij een voorbereiding krij gen, die op zichzelf voor het loven al van belang zou zijn doch die hen dan geleide lijk zou kunnen brengen tot de bovenom schreven meer uitgebreide plannen. Misschien zal men zoo'n gelegenheid, spe ciaal bij een hotel, niet gemakkelijk krijgen. Doch als eenige verstandige vaders de han den ineen slaan, zal men ook dit kunnen bereiken en zullen de jongens dan in zoo'n vacantie heel wat meer ontwikkeld worden wat hun lichaam cn hun hand aangaat zoowel als wat hun geost en hart betreft, den door dure reisjes door Zwitserland en andcro, verre berglanden op te jeugdigen leeftijd. De vaders, dio zoo iets aanpakten, zou den inderdaad in den geest van dr. Bos heel veel goeds doen voor de harmonische ontwikkeling van hun kinderen als tegen hanger tegen de to eenzijdige kennisont wikkeling van alle mecr-dan-lagere scholen in ons band. Wordt de tijd op school helaas nog te veel aan hot hoofd besteed, dat men dan in dc vacantie ten minste vooral zorgc voor hand en haic. Naar men weet is men met de vervroe ging van hut sluitingsuur tier winkels in veie landen al veel verder dan in Njederiand. Speciaal in enkele staten van Noord-Ame- rika schijnt men al zeer radicale maat regelen genomen te hebben. Doch ook in staten, die minder ver af liggen en veelal beter met ons land te vergelijken zijn, is men heel wat verder dan hier en schijnt men niet ontevreden over de verkregen resultaten. En dat is geen wonder. Indien wij nog in den lijd van de feeën leefden, zou do fee, die den werktijd der winkeliers cu winkelbedienden met één slag verminderde en met dionzelfden slag het publiek aan don nieuwen toestand wende, grootennaam maken. M. a. w.hot resultaat willen wij wel. Doch de groote moeilijkheid is om den juisten weg te vinden om dat resul taat te bereiken. Nu zijn wij gewend in zulke zaken veel naar Duitsehe voorbeelden le werken en men heeft dan ook den toestand in Prui sen veelal als navolgenswaardig voorbeeld aangegeven. Toch gaat de vergelijking lang niethee- lemaal op, omdat de Pruis veel minder bezwaar heeft Legen beperking van zijn „Nettie, vergeef hel mij, als ik je jaloersch gemaakt heb. Je Heet, dut ik je \oomit- zicht niet wilde vernietigen. Ik heb niets gedaan om den baron aanleiding te geven mij lief te hebben, en liexer dan mij tus- helien jou en. hem te plaatsen, vil ik mijn koffers pakken en weggaan." Do tante werd getroost, Nettie antwoord de, dat zij nooit iets om Duirechers ge geven had, en dat tante hem kon ucinen, terwijl zij «achtte op een ecluen Engel- st'hen aristocraat. Natuurlijk zei liet. meisje het niet juist op deze manier; maar de oude vrijster kon toch gerust in den tuin van het hotel gaan en den baron toestaan haar hand een oogen blik in de zijne te houden. Toen volgden enkele gelukkige dagen. Mr. Foster en Miss Nettie maakten lange wandelingen en veie kiekjes. EP was geen oog, dat kon bespieden, ids zij in het maan licht. in den tuin van het hotel zaten. Ook tante on de baron waren in do wolken. Op een mooien namiddag, dat het jonge paar weer aan het kieken was, deed Air. Foster een voorstel, dat ver-reikende gevol gen had. Hij wilde namelijk een opname doon van don baron en tante, zooals hij ze ongeveer oen half uur geleden luid zien zit ten. Aliss Nettie ging met genoegen op bet voorstel in. Terwijl de jonge man de lage takken van een struik terzijde hield, deed zij verschei dene goode opnamen. Het feit, dut do baron juist op de knieën lag en tante's hand in do zijne hield, belette hnar niet, om de nega tieven zoo goed mogelijk te doen zijn.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1908 | | pagina 5