62"" laargang,
Donderdag 1 October 1908
No. 12810
Bericht.
ZAKBOEKJES.
BUITEN LAm
In 's werelds stroom,
BINMLAm
Italië.
SCHIEDAMSCHE COURANT.
Deze courant verschijnt dage: ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen,
prijs per kwartaal-/oor Schiedam en Vluardingen tl. 1,25,Franco
post fl» 1.65.
Prjjs por weekVoor Schiedam cn VTaardingen "10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeben dos middags vóór een
1Br aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Advertentiën: Van 16 Tegels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen,
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau re bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Bij dit nummer wordt aan onze abon-
Dé's te Schiedam een gratis dienstrege
ling van spoor-, tram- on stoomboot
diensten voor deze gemeente gezonden.
De Durgeiiekster van Schiedam,
brengt op verzoek van de Regecring bij
deze ter kennis van alle milicien-verlofgan
gers in dew gemeente, dat zjj ten spoe
digste en uiterlijk op MAANDAG
OCTOBER a.s„ hunne zakboekjes ter
Secretarie dezer gemeente afd. Militie be
lmoren in te leveren.
Schiedam, 30 September i 9ü8.
De Burgemeester voornoemd,
M. A. BRANTS.
Schiedam, 30 Sopt. 1908.
TURKIJE.
De 0 ri o n ts po or
De Bulgad'rsche minister van buiienland-
sche zaken, generaal Paprikoff, heeft aan
de „Poüt. Ko'rresp," verklaard, dat. het
spoo'rwegconfliot tot geen verwikkelingen
rad Turkije zal leiden cn weldra op be
vredigende wijze zal zijn opgelost. Ma linof£,
de minister-president van Bulgarije, deelde
aan de „Noue F re ie Press" mede, dat de
teruggave van den spoorweg in Oost-Roe
meliö aan de Oricmtspoor onmogelijk was,
raaaï dat de maatschappij daarvoor scha
deloos zal wo'rdon gesteld. De spoorweg
directie zal met dc gedwongen naasting
vetmoedclijk niet tevreden zijn cn heeft
tij de regecring te Wccnen oen .klacht in
gediend. Hot personeel van de Onieutspoor-
aeg staat voortdurend aan kwellingen-bloot
van do zijde dor Btilgaarsche spoonveg-
kambten, zoodat de huidige toestand on-
houdhaabr is en de tussehenkomst der mo
gendheden wordt ingeroepen.
De Bulgaalrscho regeering heeft haar zaak
gelastigde te. London, Mintsahvitsj, trirug-
;eïoepen, Dit geschiedde naar aanleiding
van een gespook met een persman, waaxbjj
m.gezapt zich op zeer stellige wijze had
uitgesproken voor de totale onafhankelijk-
»oid van zijn land. IIol telrugroepen ,van
ten waymen vaderlander wijst op de
vgranderdo houding dor regecring, die in
noe)rwil vah de vulkscischen heit niet tot
Roman naar het Duitsch van
PAUL STEINMüLLER.
19)
«Wil je uitgaan?" vroeg zo.
a hoeder, ik wil naar Kloosterhof gaan
^ruggespraak met graaf Zuffow te hou-
nntwoorddo hij. ,,lk moet. hem dade-
spreken."
..Over juffrouw Blanokcnfeld?"
..Ja moeder, or moet iets voor haar woc-
en gedaan en Zuffow is voor zoo iets tic
geschikte man."
iiMnas je moet. (och iimnois je godsdienst*
wcmng houdenwat. zullen de anderen wel
al ze jou niet zullen tmnlieffen."
.."vsse zette den hoetl op tafel en strikte
v'a.st. „Zeg hen maar, dat. zich do
u genheid voordeed mijn woorden in du-
oni Ie zetten."
lm" ^TOT^'cr 8*5 Hese te wandelen, na-
J R** water was overgevaren en de ket-
"g van de boot om eon boomstam had vast-
m"n 5ric kwartier, afwisselend stijgend
alend, Munr hij legde dien afstand met
v grootste genoegen af, daar het voor Signe
anckonfold was on hij liep zoo haastig als
hij nog een trein halen, die op liet
y". 'j11). vertrek stond. Bij de groote den
•k' i CVen sb'an om zijn gelaat af tc
^ssc cn en het laatste eindje legde hij kal-
r af om niet zoo verhit, en opgewonden bij
graaf mm. tc komen.
|jfM J vPn5 den huisheer tusschen zijn ge
ven!' as wanlwandelende, waarin hij zoo
was, dat- hij den bezoeker eerst op-
U» *0t!n ^e7/C weds naast hom stond en
«f^en ".vond wonschte.
1 u hier, llessezei hij, terwijl hij
erin ooglog ter wille yam dc onafhankelijk
heid wil laten komen.
De eisc hc n del' j on»-Tu rken.
Hot oigaan van hel OlUwnaansclic comité
te Sa.lo,niki, „Ittichat we' Tcrekki", heeft
hot pi'ognun van do jong-Turkscho partij
gepubliceerd. Volgens dit program zulten
dc grondwet van het jaar 1876 en de, be
palingen van hot dekreet van den sultan
van Augustus 1908, die ruiet in tegenspraak
zijn met de grondwet, van kracht blijven,
voo,r zoover het Huis van afgevaardigden
daarin geen wijzigingen brengt.
Hot kabinet is verrnntwo.ording schuldig
aan de Kamer on treedt af, zoodra het
in de minderheid koinrt. Het aantal sena-
to,icn mag niet moer bedragen dan ceai
dorde van hot aantal Kamerleden. Een
dorde deel der senatoren wordt door den
sultan benoemd.
Het belastingwezen za.I worden geregeld
cn georganiseerd.
Schoolwezen en onderwijs zijn vrij. leder
staatsburger heeft het recht, in o.voreen.
stemming met dc wet, particuliere scholen
te openen. Teneinde aan alle Ottoma.ricn
een gelijke opvoeding ton deel te doenval-
!pn, zal de staat scholen, die voor de ge-
heclc bevolking toegankelijk zijn, openen.
In do lagere scholen moet onderwijs wor
den gegeven in de Turkse lie taal. J.n 'de
openbare volksscholen wordt kosteloos ou
derwijs verstrekt. Verder worden er open
bare middelbare cn hoogo scholen opge
richt, waar het Turksch do onderwijstaal ts.
Bij dc Kamer wordt een wetsontwerp
ingediend, bepalende dat ieder Otto-
maansch staatsburger boven 20 jaren, die
in het volle bezit van zijn staatkundige
rechten is, zonder onderscheid van ver
mogen, kiesgerechtigd is. Er zal een wet
woTden ingediend, waarbij de vrijheid tot
oprichting van politieke vereenigingen
wordt gewaarborgd.
Het bestuursrecht der verschillende pro
vincies zal worden uitgebreid; iedere wij
ziging van het thans geldende besluursste'l-
scl moot door de Kamers wonleu gocdoc-
keurd,
De Turkseho taal is de ambtelijke taal
Voor de indiening van eon wet in dc
KamoT wordt dc hamlteokening van '10af
gevaardigden vereischt
Allo staatsburgers, zonder onderscheid
van nationaliteit of geloof, zijn gelijk voor
de wel en genieten volledige vrijheid. J)e
staatsbctrekkingen staan voor allen open.
De weoxpUcht geldt ook voor de niet-
Moslirn.
De godsdienstige voorrechten blijven ge
handhaafd.
Leger en vloot zullen zoodanig gereor
ganiseerd worden, dat Turkije de aan dit
Rijk toekomende plaats in het Euiopecsehe
hem de hand leestak. „Dat is aardig, dat u
de belofte om ons eens te komen opzoeken,
hebt gehoudennu kunt u meteen eerst eens
mijn planten bewonderen. Kijk eens, zijn dit
geen prachtexemplaren,1' en enthousiast
voerde de graaf rijn gast den heden tuin
door, hem overal heelc verhalen bij vertel
lende. Eindelijk was de rondgang geëindigd,
toen Zuffow plotseling inviel, dat hij rijn
bezoeker niets luid gepresenteerd. „Ik ben
een slechte gastheer," zei de iiij, „maar neemt
u bet mij muur niet kwalijk, dat ik tenge
volge van mijn bloemenlrots zoo oiuittont ben
geweest. Mijn zuster is op het oogeuhiik niet
(huis, maar ik kan u toch wel een glansj*
wijn inschonken."
llesse kon zich legen dit voorstel verzet
ten zooveel als hij wilde, toch haalde graaf
Zuftow een flésch en eenige glazen uit de
kast om ze moe te nemen naar zijn werk
kamer, waar hij de lamp aanstek.
i losse, wien do boodschap op rijn hart
brandde vond nu het oogenblik gekomen zijn
hart uit te storten. „Een bizondere reden
heeft me naar hier gedreven, graaf Zuffow."
„Ja, hel ia Zondag en dan hebt u gewoon
lijk dienst. Dun moet het wel iets zoor Re-
wichtigs zijn?"
„Ja, mijnheer de graaf, do zaak komt mij
ook van zeer veel belang voor," aivtwoorddo
lle.ssc, „daarom wilde ik uw hulp cn uw
raad komen inwinnen, het betreft juffrouw
Bianckcnfeld."
„Zoo, zoo; ze is toch niet ziek?"
Ludweg Ilessc knikte. „Jawel, ze ia ziek;
weliswaar niet lichamelijk, maar daarom niet
minder. Zc is vanmiddag bij ons geweest en
ik heb sterk den indruk gekregen, dat. zc
onder eert last gebukt gaat, on dat indien
geen verandering in haar loven wordt ge
bracht, het nog wel eens vreemd met hear
kan ufloopen."
concert, kan innemen. De actieve diensttijd
wordt, voor zoover de organisatie van het
leger dit toelaat, verkort. De clausule van
art. 113 der grondwet, waarbij de verban
ning van voor den staat gevaarlijke elemen
ten is toegestaan, vervalt.
De wcderzijdsche rechten van werkgevers
en arbeiders zullen worden geregeld.
Zonder de rechten der grondeigenaars
aan te tasten, zal een onderzoek worden
ingesteld naar bevordering van het klein-
grondbezit voor boeren,
De regecring heeft het onderwijs in het
Fiansch op de lagere en middelbare scholen
verplichtend gesteld.
Naar Duvtsche bladen melden zal de
kroonprins spoedig een bezoek brengen
aan den sultan.
GEMENGDE MED EDEELINGEN.
aan de regeeringen het verzoek te richten
in de Bcrncr conventie opto nemen verbods
bepalingen %'oor liet nadrukken uit dagbladen
en tijdschriften en voor het nadrukken van
telegrammen cn telefoonberichten.
Engeland.
Een statistiek, dooir dc „Evening Stan
dard' 'opgemaakt van het aantal werkloo-
zen in de voorname industrie steden Liver
pool, Manchester, Birmingham, Gla&cow.
New-CasUe en Plymouth, wijst eon totaal
van 61.515 woiridoozon aan.
F r a n k r (j k.
Dc minister van justitie heeft een instructie
geopend tegen den directeur van do „Voix du
pcuple" en togen dc vervaardigers van anti
militaristische teekeningen en artikelen in dat
blad verschenen bij liet vertrek der Iote-
limrern
Blijkens een meedeeling omtrent het be
zoek van den Rusaischon minister Iswolski
aan zijn collega Tittoni te Dcsio, heeft deze
ontmoeting geleid tot bevestiging van het
resultaat der jongste besprekingen van Is-
wólsky met nndere staatslieden in zake de
Oosterscho kwestie en dc groote kwesties, die
aan de orde zijn. Het gevolg van het onder
houd der beide ministers is, dat de betrek
kingen tusschen Rusland en Italië inniger
zijn gewerden, dan zij sedert geruimen tjj3
waren.
Duitschland.
Een Rerlijnsch blad heeft uitgerekend
dat do kosten van hot proces-Eulenburg
totaal 93000 mark bedragen. Do kos-ton
zullen, omdat liet proces, vermoedelijk nooit
voortgezet zal worden door den Duitschon
belastingbetaler moeten worden opgebracht.
liet Congres der Association littéraire et
artist,icpic internationale" tc Mainz besloot
Graaf Zuffow schikte onrustig met zijn
stoel heen cn weer. ,,[J moet u wat duide
lijker uitdrukken, llesse. IIccfl ze togen u
over het een of ander geklaagd of vermoedt
li slechts onheil?"
„Neen, mijnheer dc graaf, geklaagd hooft
zo niet bepaald dui zal ze we! nooit doen,
daarvoor is ze te trotsch. Maar zc deed me
vanmiddag denken aan een jongen boom,
waarop een sneeuwlost ligt."
Graaf Zuffow liet rijn hoofd in dc iianden
rusten, terwijl hij strak voor zich uit
staarde.
„Dat arme kind zeide graaf Zuffow. „Ik
ben niet getrouwd - goddank niet maar
in geen geval kan ik me voorstellen hoe man
en vrouw kunnen scheiden, liet moet vrec-
selijk zijn naast, elkaar te leven als haat cn
afschuw tegenover elkaar in do harten aan
groeit, maar scheiden, wanneer er kinderen
rijn, is toch beslist lied verkeerd. Gewoon
lijk toch ziet men, dat deze arme stumpers
moeten boeten, voor wat hun oudei's hebben
gedaan cn indien het hun ook schijnbaar
goed gaat., toch hebben zc een schok ge
kregen, die niet weer te herstellen is. Steeds
vervolgt hen natuurlijk de gedachte: wij heb
ben geen ouderlijk huis meer, wij moeten op
onze hoede rijn om tegenover de cone nici
van dc andere te sproken. Als een. vloek
moet deze gedachte op hen rusten on er
zijn slechts weinigen, die zullen trachten die
stakkers het nare verleden te doen ver
geten
„Ja, mijnheer dc graaf, slechts heelo siorkc
naturen zijn tegen dergelijke klappen lie
standjuffrouw Blanokcnfeld echter heeft een
sterkere wil dan de hare boven zich nnodig."
„Wie zou zich dat recht kunnen en dur
ven aanmatigen?"
,,U, mijnheer de graafdaarom bon ik
hier gekomen,"
Marokko.
Do Fransche regecring heeft weer een
nieuwe nota opgemaakt in verband met do
erkenning van Moclcv Hafid, waardoor die
voor de Franschen onaangename zaak weer
'n. tijdje uitgesteld wordt. Dc nieuwe nota
bevat de reeds door dc mogendheden goed
gekeurde waarborgen nan Hafid te stellen,
alvorens hij officieel erkend woidt als sul
tan. Eerst gaat deze nieuwe nota naar Spanje,
om daarna een rondreis door Europa tc doen
en eindelijk aan Ilafid zelf tc worden voor
gelegd.
Nu zal zich voimoedelijk de merkwaardige
geschiedenis herhalen dat alle betrokken mo
gendheden in roerende eenstemmigheid liaar
eischcn aan Marokko stellen, en dat de sul
tan ze afwijst geheel of gedeeltelijk,om het
diplomatenspelletjo slepende te houden. In
een telegram uit Engélsehe bron te Tanger
verluidt dat Ilafid, toen hij een exemplaar
van de Fransch-Bpaanschc nota onder de
oogen kreeg, tegenwerpingen maakte, n.l.
tegen de arlt. betreffende den heiligen oorlog
en omtrent de schadevergoeding aan Frank
rijk te betalen voor de bezetting van Casa
blanca. Bevestiging van dit bericht dient
echter tc worden afgewacht.
Uit Tanger wordt aan den Temps" ge
seind, dat aldaar het gemchfc loopt, dat het
incident betreffende de soldatum van het
•vreemdenlegioen aan het oorÖeel van het
Ilaagschc Ilof van Arbitrage zal worden on
derworpen.
China.
Do (lalaï-lama van Tibet is met een ge
volg van 400 man te Poking aangekonren.
Aan hot station vdrwolkomde hem de mi
nister van het keizerlijke huis, leden van
hot keizerlijke gevolg, hooge lama-pries Iers
cn troepen met muziek. De dalai-lama werd
naaY do.n geletn tempel gevoerd. Dezer da
gen zal de keizer hem in gehoor ontvan
gen en oen staatsbanket te zijner core aan
gericht worden. Hij zal een paar maanden
te Peking blijven.
Hofbericht.
Het vertrek van Z. K. H. den Prins der
Nederlanden naar Mecklenburg is uitgesteld
tot op Donderdag 1 October 's morgens
om S u. dl.
Yan het Ilof. j
Z, K. II. Prins Hendrik heeft f 100 ge-
Graaf Zuffow stopte zijn pijpje en na deze
te bobben aangestoken, sprak hij, terwijl hij
groote. rookwolken uitblies
„Neon, dat kan niet Hesse, dat doe ik
niet
llesse keek den graaf aan zonder iets te
zeggen.
„Ik zal u iets vertellen," vervolgde de/e.
„Toen mevrouw Bianckcnfeld met haar doch
ter op Melittenland was aangekomen, ont
ving ik van een vriend, die mei mijnheer
Bianckcnfeld bevriend was, een brief, waarin
iiij mij verzocht, dat ik me het Iet wan hel
jonge meisje wat zou aantrekken, opdat mijn
heer Bianckcnfeld eenigo betrouwbare berich
ten over het welzijn van zijn dochter zou
kunnen ontvangen, daar alles wat zij schreef
al te rooskleurig was om waar te kunnen
zijn. Nu ik heb geprobeerd vat meer mot
haar in aanraking te komen, ofschoon ik de
rol van oppasser niet zeer aangenaam vond
on ik ten slotte toch ook niet schrijven kon
wat Jan, Piet of Klaas over de dames op
Melittenland wisten te beweren. Maar me
vrouw Bkmckenfeld voelde instinctief, dat ik
niet van plan was 'naar pattij te kiezen, mis
schien win ze ook mijn relaties met Berlijn
kortom ze weigerde mij te ontvangen en iets
van haar wantrouwen tegen mij is op juf
frouw Signe overgegaan- Indien ik nu ook
zou willen optreden, ik zou toch geen in
vloed op juffrouw Bianckcnfeld hebben."
„Maar ze schat u zeer hoog."
„Dat. kan wel, maar om iemand raad te
geven en invloed uit te oefenen, dient, men
in de cerate plaats zijn vertrouwen to be
zitten."
„Ook stelt, ze in u het. grootste vertrou
wen ze zal het waarschijnlijk niet. willen
toonen, omdat ze niet wil laten blijken, dat ze
diep ongelukkig is."
„IJ kent de juffrouw beter dan ik doe,
schonken voer de stichting van het wijkge-
bouw-reddingsstation te IJmuiden.
Onze gezanten.
De minister van buitenlandschc zakmt
brengt in de „Stct." ter algem-enc ken
nis, dat de heer W. JU F. C. ladder .van
Rappard, Hr. Als. buitengewoon gezant en
gevolmachtigd minister te Tanger, niet ver
lof Mor te lande, voor belanghebbenden bij
den handel op Marokko zal te .spreken zijn
in oen dew lokalen van de afdcclang handel
van het departement van landbouw, nijver
heid en Handel, Lange Hout-traat no. ,36,
's-Gravenhage, op Dinsdag 6 October rik.,
van 10 tot 12 uur des voor- en van 2 tot
4 uur des namiddags.
Consnlalre dienst
Bij Kon. bral.' is di heer i\i. LeefsoU
benoemd tot consul dor Nederlanden ie
Cayenne. De post te Cayenne Iieeft Fr,msch
Guyana als ressort.
Aan den hoer le-efson kan in het Nc-
denlandsch geschreven worden.
Onze Ministers.
Do minister van buitonland-clre zakmi
komt 'Woensdag van Terlof ie 's-Giuven-
ha ge terug.
Personalia.
Bij Kon. besl. van 2S dezer is benoemd
tot rechter in de arrondissementsrechtbank
to 's-Gxavenhage, nu*. J. G. Gratauia, doc
tor in de Staatswetenschap, thans rech
ter in dc arrondissementsrechtbank te Al
melo.
Nederland en Venezuela.
Het pantsordokschip „Utrecht" wordt, na
afloop der oefeningsreis met adelborsten
en jonge matrozen, gedirigeerd naar West-
Indiê, ter aflossing van do „Gelderland",
Kamerverkiezing; district Ommen.
Nader moldt men. dat in dc .vergadering
der centrale anti-rev, kiesvereeniging op
Vrijdag 25 dezor dr. A. Kuyper ,als cundi-
daat gehandhaafd werd. Indien dr. Kuyper
bedankt had, zou ds. G. \V. C. Vunderink,
van Amersfoort, de capdidaat zijn gaw eest,
die echter irods gemeld had niet in aan
merking te willen komen. Zooals menweot,
was do heer Joh. Krap, van 's-Graven-
hage, dc derde, en dc heer N. Oosterbaan,
van Doesburg, de vierde van het groshü.
^(„Rotterd.")
Gemeenteruadsv erkieztnff.
Te Amsterdam werden gisteren officieel
candidaat gesteld; voor den gemeenteraad
in district 2 (vacature-de Sauvagc Nul
ling) de heeiren: mr. P. A. Diepenhorst
(ontHxrv.), J. van Hasselt (lib.), mr. E.
M. Mcijcrs (vrijz.-dem.) en J. van dorTenv
I losse, ze zal in u meer vertrouwen stellen
dan in mij."
„Och mijnheer, ik ben slechts een eenvou
dig mensch, ik kan wel over heel eenvou
dige zaken oordeelen, mam- voor ingewikkel
de dingen deugt mijn blik niet."
„Houdt u mij misschien voor een diplo
maat? Ik zou niet. weten, wat ik haar aou
moeten raden."
llesse antwoordde hierop zeer beslret.„Za
moet weg van Melittenland."
„Maar dat zal zc toch niet willen."
„Als u het luinr duidelijk maakt, dan zal
re hot wel willen."
Graaf Zuffow Hop opgewonden de kamer
op on neer.
,,lk zie eigenlijk nici in, waarom ik mij
in deze aangelegenheden zou moeten men
gen," mompelde hij, „terwijl ik toch altijd
alleen voor me zelf heb geleefd. Men haalt
zich bij zoo iets niets dan ellende op den
hals en ik begeer geen ergernis te hebben.
U sprak daar straks van Gods wil, maar
hm- kunt u weten, dut het niet Gods wil is,
die juffrouw Blanckenfeld hier doet blijven.
En welk gevaar zou haar hier eigenlijk vol
gens u kunnen dreigen?"
llesse stond op en keek Zuffow met flik
kerende oogen aan. „Ja, indien wij zelfs nog
het groote gevaar, n.l. dat haar innerlijk
leven ten gronde gaat., over het hoofd wil
len zien, dan nog dreigt er een tweede go-
vaar. Ik heb er ecrat niet over willen spro
ken, daar het slechts als gerucht tot mij is
gekomen en de zaak mij eigenlijk absoluut
niet aangaatmaar sedert- ik juffrouw Blanc
kenfeld heb gezien, weet, ik, dat. zo togen
iets strijdt, hetgeen u ook wel zou Snoeien
weten. Welnu dan, de jonge houtvester Wille
schijnt haar voor zich te willen winnen."
(Wordt vervolgd.)