Vrijdag 13 November 1908
No. 12847
Jaargang.
De Speelduivel.
KENNISGEVING.
BUITENLAND.
Kennisgeving.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze couirnnt verschijnt d a g o 1 ij k s, met uitzondering van Zon- on Feestdagen.
Brys per kwartaalVoor S c h i e d a m en V1 a ar dir. g en II. 1.25. Franco
py post 11.1.65.
Prgs P«r weck: Voor Schiedam en VI a ar din gen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen, worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor liet eerstvolgend nummer moeten dos middags vóór een
uur aan hei bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
gunning tot uitbreiding zijner w ag e n-
m a k e r jj e n s m e d e r ij, staande aan de
Weclvest no 4, kadaster sectie C no. 438,
met een gaskracht werk tuig van 10 paarden
kracht, ter vervanging »an dat van geringer
vermogen, nog niet geëindigd is, hun College
besloten heeft, de beslissing over ge
melde aanvraag te verdagen.
Schiedam, 12 November 1908.
Burgemeester enWethouders voornoemd
M. A. BRANTS.
Dc Secretaris,
V. SICKENGA.
Prijs der Ad ver ten tien: Van 1—6 regels 0.0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote lotto naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordcclige voorwaarden. Tarieven
biervan zijri gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
luiere. Telefoon
I voor do Redactie No. 123.
voor do Administratie No. 103.
Inrichtingen welke gevaar, aclindc
of hinder kunnen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam,
Gezien de verzoeken van de DIRECTIE
van de FABRIEK van CHEMISCHE PRO
DUCTEN om vergunning
1o. tot u i t b r e i d i n g dier fabriek,
slaande nan-den Noordvastsingel nrs. 157/159,
kadaster sectie II no. 673, door bijplaatsing
van een stoomketel van 50 Ma verwarmings-
oppervlak
2o. tot oprichting van een fabriek
ter bereiding van loodsuiker, in
de panden staande aan dén Noordvestsinge!
nrs. 91, 93 en 95, kadaster sectie H nrs.
225, 226 en 227 en plaatsing van een stoom
werktuig van circa 40 paai denkracht met
een stoomketel van 45 M' verwarmings
oppervlak
Gelet op de bepalingen der Hinderwet;
Doen te weten
dat voormelde verzoeken met de bijlagen
op de secretarie der gemeente zijn ter visie
gelegd
dat op Donderdag den 26sten November a.s.,
des middags ten 12 ure, ten raad huize gele
genheid zal worden gegeven om bezwaren
tegen het toestaan van die verzoeken in te
brengen en die mondeling of schriftelijk toe
te lichten
dat gedurende drie dagenvóór het tijd
stip hierboven genoemd, op de secretarie der
gemeente, van de schrifturen, die ter zako
mochten zijn ingekomen, kennis kan worden
genomen en
dat volgens de bestaande jurisprudentie
niet tot beroep op eene beslissing ingevolge
de Hinderwet gerechtigd zijn zij, die niet
overeenkomstig Art. 7 dier Wet voor het
Gemeentebestuur of een of meer zijner leden
zijn verschenen, ten einde hun bezwaren
mondeling toe te lichten.
En is hiervan afkondiging geschied, waar
het behoort, den 12den November 1908.
Burgmeester en Wethouders vooruormJ
M. A. BRANTS.
Da Secretaris,
V. SICKENGA.
inrichtingen welke gevaar, «clmde
- ut hinder kunnen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders van
Schiedam,
Gelet op do bepalingen der Hinderwet,
Brengen bij deze ter kennis, dat, vermits
het deskundig onderzoek mot betrekking tot
de aanvraag van A. JORDAANS, om ver-
Naar hot JD'uitsch van
II. RE IN HARDT.
Schiedam, 12 Nov. '1908.
DUITSCHLAND.
De interpellaties.
Op den tweeden interpellatiedag was het
Rijksdaggebouw evonvol als eergisteren.
De rijkskanselier en verscheidene minis
ters waren aanwezig.
Bij de voortzetting dor interpellaties pp
Dinsdag voerden nog het woord dc con-
Lrumsloider v. Hertling en dc antisemiet
Lichermann, die heiden heftige critiek
oefendon op 'thuitenlandsche beleid, Gamp,
van' de rijkspartij (cons.) achtte' de hoofd
zaak van hef gebeurde, dat de keizer
sinds het aftreden van Bismarck geen man
nen moer aan zijn zijde heeft, die den
moed hadden hun positie ook tegenover
den riceizer te handhaven en hij acht het
wenschelijk, dat de kanselier de feilen zou
mededeelen, op welke zijn overtuiging be
rust, dat do keizer zich in het vervolg
terughoudender zal boloonon.
Dc afgev. Schrador van de Vrij*/.. Ver-
eeniging betreurt het, dat de keizer, on
danks den ernstigen toestand, niet te Ber
lijn vertoeft. Er was niet zoo'n haast bij
om 'Zeppelin te zien opstijgen en den graaf
te 'bcloonen. („Zeer juist 1" links).
Wat in 'den laatsten tijd geschiedde, is
wel is waar slechts een nieuwe schakel
in een oude ketting, maar desniettegen
staande was bet toch liet gekste van wat
tot dusver voorviel (men roept: zeer
juist! zeer waart) Er worden van ver
schillende zijden luide uitroepen gehoord,
terwijl do voorzitter zicli van zijn zetel
verheft om tot de orde te vermanen en
von Bülow wat zenuwachtig op zijn stoel
heen en weer schuift.
Do afgevaardigde Normann (conserva
tief) achtte het antwoord van den rijks
kanselier geheel overeenkomstig den toe
stand en zijn partij zou dus op de zaak
niet nader ingaan, maar afwachten, of do
rijkskanselier zijn belofte gestand doet op
de wijze, zooals dit voor hel. heil van
het vaderland noodig is. i
Nog scherper dan de anti-semiet Liebor-
mann liet zijn partijgenoot Zim.moTin.ann
zich uit: Deze meende dat de jongste aan
houdende aardbevingen in Middcn-Duitsch-
land daaraan toe te schrijven waren, dat
de oude Bismarck zich over het huidige
politieke huishouden van ontzetting in zijn
graf had omgekeerd. De keizer, aldus
die spreker heeft alle voeling met het
Duitsche volk verloren; hij luistert alleen
naar hoofseho eunuchen en kenschetsend
is het, dat zelfs in hot oogpnbÜk, waarop
in het volk en in den Rijksdag zulk een
opgewonden stemming jegens hem heerscht,
hij zich op jacht en andere hoofsclie fees
ten buiten bevindt.
Hausemann (Duitsche volkspartij) acht
het noodzakelijk, dat de Bondsraad gere
geld bijeenkomt ter verhindering van der
gelijke voorvallen, en eveneens, dat eireen
wet zal worden aangenomen op do minis-
torieele verantwoordelijkheid. Hot regle
ment van orde van den Rijksdag; inoest
toelaten, dat evenals in Engeland vragen
over de buitenlandsche politiek gemakke
lijker gedaan kunnen worden en dat deze
onmiddellijk beantwoord moesten worden.
(Langdurige toejuichingen bij de vrijzin
nigen.)
De soc.-dem. Heine zeide: „De rijkskan
selier 'heeft geen woord omtrent Casa
blanca gezegd, omtrent die kleinigheid,
waaromtrent een geschil is ontstaan met
Frankrijk.
Spr. zag de hoofdwerking van do hui
dige voorvallen on van de Rijksdagdebat
ten niet op 'den Keizer neerkomen, maar
op het volk. Dc sociaal-democratie onder
vindt er heelemaal geen nadeel ol vreugde
van, maar alleen smaakt zij do voldoening,
dat zij niet meer alleen staat in den strijd
tegen het persoonlijke stelsel.
Namens Bülow voerde daarop de tijde
lijke minister van buitenlandsche zaken
v. Kiderlen Wachter het woord, en deze
trachtte het depart, te verdedigen als c-cai
model-instelling. De Rijksdag beantwoord
de hem met ironisch gelach, dat nog ster
ker werd toen hij de Duitsche diplomatie
een loflied wilde toezingen. Kiderlen's op
treden was zoozeer een mislukking, dat
hij zijn rede maar gauw eindigde.
Ofschoon van verschillende banken ge
roepen werd, dat Bülow nog eens bet
woord moest voeren, pakte de rijkskan-
solier zwijgend zijn brieventasch en ging
heen. Hij hoorde nog bij het weggaan dat
het anti-semitische voorstel om naar aan
leiding der gebeurtenissen tot den keizer
een adres te richten, door dc meerderheid
werd verworpen. Vóór het adres stemden
de antisemieten, de vrijzinnigen, do Polen
en do socialisten.
De „historische zitting" werd daarop
gesloten.
De Duitsehen bladen geren naar aanlei
ding van het Rijksdagdebat hun misnoegen
te kennen dat de keizer op dit oogenblik
wekenlang uit Berlijn afwezig is en zjeh om
den „ernst van den toestand" weinig bekom
inert. Het „Berl. Tagebl." meikt op dat
s keizeis houding thans reeds een weerleg
ging is op Bülow'a verklaring dat de kc-izer
in 't vervolg ook in pai t'cuïiere gesp;ekken
zal inbinden. Als altijd zal de keizer, meent,
het blad, zijn peraoonüjke meeningen met
absolute en apodictische beslistheid als een
axioma geven, dat voor de wcield alleen uk
maatstaf moet gelden.
Rijkskanselier Bülow zal den keizer zelf
verslag doen van 't gesprokene iri den Rijks
dag. Dc keizer krijgt, naar verluidt, een vol
ledig en onverkoit ver.-lag: om den indruk
zoo volkomen mogelijk te maken zullen de
redevoeringen van de verschillende woord
voerders uit de verslagen der partij-organen
verzameld worden. Zoo zal de rode van den
soc.-dem. afgev. Singer bestaan in uitknip
sels uit dc „Vorwiirls", die van dr. kV iemer
uit de „Frekinnige Ztg.", die van ïlertiing
uit de „Ivóln. Volks-Ztg.", enz. De keizer
krijgt dus heel wat te le/cn
Officieel wordt te Berlijn bekend gemankt
dat de verklaring van den rijkskanselier,
dut de keker zich in 't vervolg in particu
liere gesprekken terughouding zal opleggen,
op last van den keizer zelf is gegeven.
De rcgceringsgezinde bladen verzekeren
dat in het gesprek tnsschen keizer en kanse
lier voor de Rijksdagzitting juist op dit
punt vc'komen overeenstemming werd ver
kregen.
Gistermiddag ging keizer Wilhelm te Do-
naueschingen op de vossenjacht.
Jn zesentwintig sociaal-democratische ver
gaderingen is gisteravond in Berlijn en in de
voorsteden critiek geoefend op de binnen- en
buitenlandsche staatkunde. Te Berlijn zelf
waren alleen dertien vergaderingen, waar
aan in het geheel 11,00'Q mensehen, o. w.
1200 vrouwen, deelnamen.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Zij is een zuster van mevr. Fawcett. Met de
ze heeft zij, tijdens den Boerenoorlog, ge
zeten in de commissie van Engelsche vrou
wen, uitgezonden om verslag uit te brengen
over de vrouwenkampen, waarin gelijk men
weet goed in de 20,000 Boerenvrouwen en
kinderen ziin omgekomen. Het verslag waa
over liet geheel gunstig.
F r a n k r ij k.
Bij de gisteren in de Kamer voortgezette
beraadslaging over de doodstraf, be.-treed de
minister van justitie, Briand, do argumenten
van de verdedigers der doodstraE en ver
klaarde, dat het parlement, niet de slaaf van
de openbare meening moet zijn, maar dat
het deze, zoo noodig, moet leiden in stede
van haar te vleien. Da minister erkende, dat
de maatschappij het recht heeft de doodstraf
toe te passen, wanneer zip geen andere doel
treffende middelen heeft om zich te bescher
men, maar hij toonde aan, dat deze straf
niet moreel cn evenmin doeltreffend is. Het
ontwerp van dc regecring strekt om dc dood
straf te vervangen door afzondering, waarvan
de nuttige werking is gebleken.
De minister wordt door radicalen en socia
listen toegejuicht. Volgende week W oensdag
voortzetting van het debat.
Engeland.
Bij de verkiezing van burgemeesters door
dc gemeenteraden is miss Dove te High
Wycombe, die reeds voorloopig gekozen was,
er niet gekomen. Niet 16 tegen 14 Stemmen
werd haar mannelijken tcgencandidaat geko
zen. De eerste vrouwe.l'jke burgemeester in
Engeland is Maandag gekozenmevrouw Gar
rett Anderson werd Maandag met algemceno
stemmen verkozen tot burgemcesteresse van
Aldeburgh, een dorp of stadje van een 2500
inwoners in Suffolk.
Mevrouw Anderson, een weduwe van nu 72
jaar oud, is omtrent 1865 te l'arijs in dn
geneeskunde gepromoveerd, en heeft gerui
men tijd in Engeland de geneeskundige prak
tijk uitgeoefend. Al dertig jaar geleden ijver
de zij met vuur voor het vrouwenkiesrecht-
O o s t e n r ij k-H o n g ar ij o.
De president van den Ilongaarschen mi
nisterraad, Wekerle, diende gisteren bij de
Kamer een wetsontwerp in tot goedkeuring
van de inlijving van Bosnië en Ilerzego-
toina bij Hongarije.
Bij een interpellatie over de houding van
Servië, wees een afgevaardigde op do Ser
vische krijgstoerustingen en drong aan op
krachtige tegenmaatregelen door Hongarije
te nemen.
De minister antwoordde te hopen 'dat Ser
vië zijn dreigende houding laat varen. Hon
garije zal in 't ergste geval kunnen rekenen
op den steun van bondgenooten en mo
gendheden.
Wat 'do eischen van Servië betreft,
deelde de minister mede, dat deze niet
geformuleerd waren en hij ze dus niet
kende. En ten aanzien van do vraag, of
Oostenrijk een deel van de Tnrksche open
bare schuld op zich zou nemen, ver
klaarde de minister, dat de lasten van Tur
kije door de bezetting belangrijk waren
verlicht, terwijl de monarchie zich opof
feringen heeft moeten getroosten.
In de Hongaarsche Kamer diende graaf
Andrassy, de minister van binnenlandscho
zaken zijn kiesrecht-ontwerp in, dat, zooals
men weet, meervoudig stemrecht verleent.
De minister heeft de onafhankelijkheids
partij voor zijn ontwerp weten to winnen.
De regeering heeft de ontbinding gelast
Het was tnsschen elf en twaalf uur
8 morgens op een zonnigen dag in Maart,
dnt wij een internationaal gezelschap aantref
fen op hot terras van het Casino to Monte
Carlo; in gemakkelijke stoelenzaten zij
genoeglijk met elkander te praten.
Ilct is een verrukkelijk gezicht dat men
geniet van dit terras. De donkerblauwe
higuvische zee schittert alsof duizenden kleine
gouden sterretjes er een rondedans op uit
voeren. Rechts de golf van Monaco, wente
lende van flinke motorboolen, en de stad
met haar witte huizon. Op den achtergrond
Je kalkrotsen mot hun naakte toppen, van
onderen begroeid met tuinen en oüjl'bosschcn.
En boven dat alles het donkerblauwe dak,
de Riviera-hemel.
Over het algemeen werd bet gesprek in
het- Fransch gevoerdaan het heerlijke pa
norama werd echter geen" aandacht geschon
ken. De speeltafel in het Casino was het
Uitsluitend onderwerp \an gesprek, en alles
>vat niet het spel in verband stond.
Vicomte Saint Ilonoré een echte Pnrijsche
teuó, deelde aan een Hongaarsch grondbezit-
'or en «an een dame, die hij met den titel
van „gravin" aansprak, mede, dat hij den
tongen dag met óón tientje, dat hij van don
portier van het hotel had geleend, met trente-
ri-f|Uarante nagenoeg vijf duizend frank ge
ronnen had. Marcliese Bon martini uit Rome
80 Scnoru Colnja, een Spaanscbe met don-
'ore oogen, bespraken met echt zuidelijke
levendigheid een nieuw, systeem, waarbij men
zonder ecnigen twijfel moest winnen; mr.
ILackley, een Amerikaan, een oude jongen
heer, weerlegde hun systeem met groote
scherpzinnigheid. Toch nam hij zich heime
lijk voor, er dc proef eens van te nemen.
Madame Bonnet, een elegante Pnrisienne,
had weer een ander voorstel.zij gaf baron
Neuhoff, een Weener aristocraat, en een Rus
van wien men het rechte niet wist, den raad
vóór den ingang van de speelzaal naar ieder
der vier windstreken een diepe buiging te
maken. Dat. bracht ongetwijfeld geluk aan.
En graaf Czacza, een Pool,"sprak met een
Duitsehcr en een Engelschrnan, Edward
Spencer genaamd, over den wonderdadigen
invloed van een verroesten vingerhoed, dien
bij het vorige jaar op weg naar de speelzaal
gevonden had. Een opmerkzaam toeschouwer
zou zonder twijfel opgemerkt hebben, dat er
op de kleeding van den jongen man en ook
op zijn linnen veel aan te merken was, of
schoon hij zeer ijdel was. Dus de vingerhoed
bracht hem waarschijnlijk geen groote schat
ten min.
„Een ware talismanpochte de Pool.
„"ij i.s oen vermogen waard."
De jonge Engelschrnan haalde de schou
ders op en maakte een minachtend gebaar.
Twijfelt u aan de macht van mijn talis
man?" vroeg de ander verstoord.
„Twijfelen, graaf? Dat is het rechte
woord niet. Vergeef mij mijn openhartigheid.
Maar ik lach er" wat mee, zooals ik met alle
bijgeloof den spot drijf."
Do Pool sprong van zijn stoel. En do
Vicomlc, die alle gesprekken tegelijk scheen
te volgen, riep: „Neem mij niet. kwalijk,
maar ik voor mij vindt dat gezegde wel oen
weinig blufferig. Iedere speler is bijgeloovig,"
„Zonder één enkele uitzondering, bevestig
de Bomnartini.
„Ik beu volstrekt geen speler, boeren."
,,U heeft gisteren toch heel wot duizen
den verloren!" viel madame Bonnet hem in
de rede.
„En eergisteren heel wat duizenden ge
wonnen," voegde de Vicomte er bij.
„Dat mag waar zijn. En toch ben ik geen
speler. Ik heb alleen gespeeld om ook eens
meegedaan te hebben, alleen voor dc aar
digheid."
„"Werkelijk?" hoorde men van alle kanten.
„Gelooft u dan dat wij spelen ter liefde van
het spel alleen? Dat zou wat moois zijn."
„En toch beschouwen wij ons zelf allen
ids spelers," voegde de Vicomte er bij.
„Neem mij niet kwalijk, heeren en dames;
ik was volstrekt niet van plan mij mei uw
zaken te bemoeien of eenige aanmat king cp
u te maken."
Czacza zotte een heel overtuigd gezicht en
zeide; „Plet is dus bewezen dat mijnheer
een speler is. En als zoodanig moet hij bij
geloovig zijn. Hij wil het mis echter mot
bekennen. Dat ligt in het karakter van zijn
volk."
De datnes klapten in de handen.
De jeugdige Engelschnmn trok de wenk
brauwen op en sloeg de armen over elkaar.
„ITeeren en dames", zeide hij met een
scherpe, maar volstrekt niet vei toornde of op
gewonden stem, „ik bcri gewoon tc kunnen
instaan voor hetgeen ik beweer." Hij kuchte
en ging voort„Ik had hooren spreken
van de begraafplaats der zelfmoordenaals
Als op commando slaken allen de armen
in de hoogte. „Stil! stil!" De dames druk-
ten haar zakdoek voor den mond. De Mar-
chcso werd doodsbleek, dn A icomte stond op
om te vertrekken.
Zonder zich uit het veld to laten slaan
ging de Engelschrnan voort: „Ik ben nieuws
gierig van aard en ben cr vanmorgen vroeg
op uitgegaan. Ik heb een slecht onderhouden
stuk land gevonden, met een grijsachtig wit
ten muur er omheen. Natuurlijk was er een
opzichter bij, die dadelijk zijn hand ophield
voor een fooi. Ik heb hem een frank ge
geven cn gevraagd hoeveel personen, waar
van men den naam niet weet, hier dit jaar
reeds begraven zijn. Hij wees mij een plek
aan op den muur, waar zestien roode stre
pen opgetcekend waren. Dat was zijn wijze
van boekhouden. „Zestien mijnheel", luidde
zijn antwoord. Heeft u het gehoord dames
en heeren? Zestien! Het volgende nummer
is zeventien. Een ongeluksgetal evenals der
tien. Men moet in Monto Carlo lang naar
een van die beide getallen zoeken. In den
schouwburg volgt op stoel twaalf dadelijk
stoel veertien, op zestien volgt achttien. In
de hotels worden de nummers dertien en
zeventien ook overgeslagen, er is geen kamer
dertien of zeventien. En zoo is het met de
badkamers, do nummers der servetten, dc
ongeluksgetallen zijn nergens tc vinden,"
„O, dat is heel wat andereverklaarde
de Spaanscbe dame.
„Laat mij toch even uitspreken als ik u
bidden mag, mevroüw," ging de jeugdige
Engelschrnan voort. ,,Tk ben nog niet lang
geleden in het bezit gekomen van een ver
mogen, dat mij in staat stelt naar mijn smaak
te kunnen leven. Hot was een erfenis van eca
verren bloedverwant, en bedraagt ongeveer
dertig duizend pond. Ik ben van plan dit
vermogen vanavond langzamerhand op 17
rood tc zetten. U kunt komen kijken als u
wilt. Mocht ik ongelukkig zijn en steeds ver
liezen, zooals -u wel schijnt, te denken dan
ben ik over korten tijd een b« delaar, die geen
ander toevlucht heeft dan de revolver. Maar
ik zal niet steeds ongelukkig zijn, heeren,
Integendeel, ik hoop op mijn goed gesternte.
En ik wil trachten u te overtuigen, hoe wei
nig uw bijgeloof waard is, ik zal tot het
einde toe voortgaan, ik voel mij volkomen
vrij van alle bijgeloof."
„Neen neen, dat nemen wij niet aan. Wij
willen uw leven niet op ons geweten heb
ben."
„Geef u maar geen moeite mij van mijn
plan af te brengenwat Edward Spencer
zich voorneemt, dat brengt bij ten uitvoer.
Ik ben niet bijgeloovig en zal toch niet alles
verliezen, dat zult u zien."
Verscheidene heeren schudden afkeurend
het hoofd. Do Oostenrijker boog zich over
tot den Duitscher en fluisterde
„Baron, ik geloof dat deze jongeman in
do speelzaal bloed gelekt heeft, en zonder hei
zelf te weten een speler is geworden op
leven en dood. En hij is meer bijgeloovig dan
wij allen met elkaar. Zijn bijgeloof bestaat
daarin, dat hij geluk hoopt van iets dat in
de oogen van andere ongeluk aanbrengt.
Ilij heeft dit werkelijk duidelijk genoeg ge
toond. Ik zie dat. u twijfelt aan hetgeen ik
zog, baron. Veroorloof mij daarom een ver
gelijking. die mank gaat evenals iedere ver
gelijking. Neem een zak en verkreukel hem
en keer hem om en om. Do zak zal toch een
zak blijven. Zoo gaat. het ook met liet bij
geloof van onzen jongen vriend. Ilct is en
blijft hijgeloof, al keert, hij het om cn om.
Dat omkecren doet hij uit spleen, geheel
alleen uit spleen, waarde baronTlij fluis
terde toon hij cr bij voegde: „Pliysiologiseh
is dit te verklaren door de nationaliteit van
den jongen heer en ook door zijn gebrekkige
menschenkonnis."
(Wordt vervolgd.)
