Dinsdag 24 November 1908
g2,tó Jaargang
No. 12856
De Msche machine.
ZAKBOEKJES,
BL1TENLAND,
n a t i
BINNENLAND.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze courant verschijn t d a g e 1 rj k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen
Pxijs per kwartaalVcor bchiedam en Y*aardingen II 125 Franco
p post i'. '.6o.
Prik per weekVcor Schiedam en VI a ar dingen 10 cent
Afzonderlijke nummcis 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiön voor net eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezoigd zijn.
Bureau: Lange Haven No. lil (hoek Korte IT:
avcn.)
Den milicien-vorlofgangere, die in Octo
ber j.l. hun zakboekje ter Gemeente-Secre
tarie 'hebben ingeleverd cn het nog niet
hebben teruggehaald, wordt bij dezen be
richt, dat zij ten einde gevrijwaard te
zijn voor de gevolgen, aan de niet-naleving
der bestaande voorschriften verbonden
alsnog vóór Vrijdag a.s. hun zak
boekje behooren af te halen ter
Gemeente-Secretarie.
Schiedam, 23 Nov. 190S.
RUSLAND.
De D o e in a machteloos.
Chomjakoff, de president van de Doema,
beeft aan eenige journalisten verklaard dat
bet aantal onbelangrijke wetsontwerpen, waar
mee de regeering de Doema heeft overstelp
zoo groot is, dat er minstens 4 jaren mee
gemoeid zouden zijn, ze alle af te handelen.
De derde Doema zal onmogelijk de 230 wets
voorstellen kunnen bestudeeren en bespreken
en zal haar taak om de door baar inge
diende hervormingen te votcercn, moeten
overlaten aan de vierde Doema. Do repea
ting zorgt vermoedelijk tegen dien tijd
«ei weer voor oen aantal „wetsontwerpen",
naardoor de noodige hervormingen opnieuw
zullen worden uitgesteld. De Doema-vootzifter
beeft de machteloosheid vart het z.g. parle
ment niet duidelijker kunnen nantoonen.
Sedert 29 October, toon de zitting brgon,
beeft de Doema-meerdcrheid het begrufitings-
werk zeer langzaam afgehandeld, waarbij dc
(wisten tusschen de partijen den gang van
zaken nog vertraagden. De groot© wetsont
werpen op de vrijheid van drukpers, van vcr-
eeniging, op de hulividucelc vrijheid, vertier
betreffende wijziging van straf- en burgerlijk
wetboek, die vóór alles het parlement /.ou
den moeten bezighouden worden tot °en ver
verwijderd tijdstip uitgesteld, omdat de hon
derden kleine en grootere regeeringsvoor-
stellen voorgaan. De bedoeling ligt voor de
hand: de rcgccring en dus ook haar par
tijen hebben belang bij de handhaving van
bet huidige onderdmkkingsstolse!.
Elk toegeven in de richting van een libe
raal systeem, zou opnieuw een beweging voor
meer vrijheid kunnen in 't leven roepen cn
daartegen dienen juist de geweldmnnlrege-
len. liet streven der regeering, dat 'ot nou
toe volkomen slaagde, is de parlementaire
macht in te krimpen ten bate van het cen
trale gezag. De Doema krijgt alleen de onder
deden van een of ander besluit onder haar
bevoegdheid. Zoo liet men bijv. het parlement
beraadslagen over de kleed ij van dc veld
wachters in Siberië. Niet alleen dat de Doema
van haar werkclijkcn arbeid wordt afgehou
den, maar zij wordt overladen met kwesties,
Naar het Duitsoh.
2)
Ondanks dat ik mij verontschuldigd had
.en juffrouw Lconie kon aannemen, dat do
•aanval haar in het geheel niet had gegolden,
ieek zij mij van dien dag af niet meer aan.
Ik had eerst gevrpesd, dat zo zicli bij haar
poeder over mij had beklaagd en dat deze
dan door den vader rekenschap zou laten
vragen. Dan had ik ronduit om haar hand
gevraagd. Maar zij strafte mij met het wreed
rte, wat een menseh kan overkomen, name
lijk met nameloozo verachting.
1 Daar zat ze nu voor mij, nauwelijks ee r
meter van mij verwijderd en toch bestond ik
(aict voor haar. De toestand waarin ik mij
bevond was
i Plotseling ging de automobiel vooruit en
vloog als oen waanzinnige weg. Ik hoorde een
luiden kreet van Leonio en tegelijkertijd een
uitroep van schrik van Wcrnehurg die juist
Met de vervloekte patent-schrocfsleutel in de
band uit de smidse kwam.
i Gelukkig was de straat lijnrecht, anders
Dveet ik niet wat er gebeurd zou zijn. Jrtf-
froitvy Lconie had uit verveling aan het me-
vlianismp gedraaid cn nu ging dc hclscho
.Machine or.van door.
Dior moe.-t gehandeld worden, llc sprong
PP dc voorbank, plofte naast de bleek gewor-
flen jonge dame neer cn greep het stuur.
die haar tot oen ministerieel departement
set lagen. Behalve door toedoen dor regeering
i- do Doema door innerlijke partijtwisten on
breedsprakigheid niet tot ern-tig werk in
staat. Voor do bespreking dor agrariseiie
kwestie, n.], de opheffing van collectief ge
meentelijk grondbezit, waaibij het grootato
deel der boerenbevolking betrokken "is, zijn
213 sprekers ingeschreven. Tul van deputa
ties uit alle doelen des lands zijn te Peters-
burg aangekomen om met do Doema-ledeu
overleg te voeren. Honderden verzoekschrif
ten zijn to dien aanzien bij do Doema, in
gediend. De discussie over het vraagstuk
zal dus zeer gerekt worden, zonder nog Ie
spreken van de vele amendementen die de
kwestie vertroebelen en de oplossing zullen
tegenwerken.
Uit een en ander valt te concludeeren dat
de parlementaire machine in Rusland zoo
goed als stopgezet is en dat de regeering
vrij spel heeft met haar onderdrukkings-
maatregelen.
gemengde MEDEDEELÏNGEN.
Engeland.
Als antwoord op de voortdurende verster
king der Duitsche oorlogsvloot, gaat ook
Engeland voort met het houwen van nieuwe
oorlogsschepen. Voor 1009 staan cr op het
Duitsche vloolprogram drie verbeterde
Dreadnoughts', een verbeterde „Indomita
ble twee kleine kruisers, twaalf grooto tor
pedojagers, henevens een aantal onderzeoscho
booten, waarschijnlijk twaalf. Twee, linieschc-
pen zijn er al besteld. Ten minste, zoo
«clirijfl de „Daily Mail", moet Engeland in
het volgende jaar daar tegenover stellenzes
Dreadnoughts! of „liidomitabks", /es
kleine kruisers, zestien torpedojagers en oen
behoorlijk aantal onderzeoscho booten.
F r a n k r ij k.
Het Zwoulsche koningspaar is gistermorgen
uit Engeland te Cherbourg aangekomen.
Brclel, prefect van het Kanaal, heette hen wel
kom namens president Fallières. De vorste
lijke personen zetten daarop hun reis naar
Parijs voort, waar zij 's middags half /in'
arriveerden, plechtig onUatigen door presi
dent Ealliëres, de voorzitters van Kamer
en Senaat, de ministers en prefecten, den
ZweedbChon gezant en andere autoriteiten.
Onder toejuichingen van het publiek bega
ven de staatshoofden zich naar het departe
ment van Imitenlandsche zaken.
De gepantserde kruiser „Condé", die op
de roede van Ajaccio was gestrand, is Zater
dag zonder beteekenende schade viotgcraakt.
De stranding veroorzaakte veel sensatie ia
marine-kringen omdat de Fmnseho vloot
reeds ettelijke schepen, o. a. de Jean-Bart,
„Chunzy", „Nive", en „Fresnel", alsmede
verschillende torpedo- en onder/.eebooten
door stranding verloren heeft.
Do oorzaken van de stranding zijn nog
niet bekend.
Gelukkig had ik
Wornebnrg reeds zooveel
algekeken, dat door heL bewegen van het
schuinstaande rad de automobiel kan worden
gedraaid. Ik bemerkte ook, dat zoodra ik het
rad gegrepen had, de helsrhe machine tea
minste in zooverre naar mijn wil luisterde,
dat zij loopen moest in de richting waar
heen ik haar wilde hebben, maar dc snel
heid, waarmee wij voortjoegen verminderde
niet, want ik had geen flauw idee er van,
hoe men de auto tot staan kan brengen,
wat ik zoo graag gedaan had. Ten eerste
was onze snelheid angstwekkend en boven
dien was het natuurlijk hoogst taktloos, vriend
Werncburg in den steek te laten en cr met
juffrouw Leonio van door te gaan. Deze
nieuwe ongeluksdaad ware nog erger geweest
dan de eerste tegen haar bedreven.
Waarom heeft echter zoo'n saUurmachine
vijf of zes krukken, die men trekken, druk
ken, opheffen of schuiven kan? tk hield
de linkerhand aan het stuurrad en probeer
de alle krukken en knoppen, ik drukte, ik
trok, ik rukte. Toon klonk er op eens een
vreesolijko knal, ik hoorde het breken en
rinkelen van ijzer, de auto maakte een sprong
als een paard, dat de sporen voelt, en suisde
als een pijl verder. Ik vermoedde wat er
gebeurd was; ik had het mechanisme, dat
voor het uitschakelen van don motor diende,
vernield en nu waren wc op de genade cn
ongenade der helsclio machine overgeleverd.
Thans naderden we. een dorp. Ik toette als
een krankzinnige om allo levende wezens te
waarschuwen, maar het volgende oogcnblik
reeds hoorden we een ontzettend gepiep, gc-
Prijs der Ad v er t ettti Sn: Van 1G regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 een is. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die ïq
innemen.
Advertentie n bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te hekomen.
Iti de nummers, die Dinsdag, Donderdag- en Zaterdagavond
vers 'hijiien wersten zoogenaamde kleine advertentie!! opgenomen tol den prijs
van 4o cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
luiere. Telefoon
voor do Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
S p a n j c.
Enkele Panische bladen bevallen het ge
rucht dat koning Alfons zou zijn gedood. De
Spaansche gezant te Parijs liet. alle geruch
ten omtrent een aanslag op den koning
tegenspreken.
D ui t sch 1 and.
Bij de debatten in den Rijksdag over de
nieuwe belastingen, zeide von Richthofcn
(conservatief), dat hij in principe met de
zaak meeging, maar tegen de belasting op
de successie was. De socialist Cf oyer bespreekt
eerst nog even do houding van den keizer
en zegt, dat het volk uitdrukkelijk hechte
waarborgen verlangt tegen het persoonlijk
regiment; de verklaring van den keizer is
een oorlogsverklaring aan het constitutiona-
lisme. Verder verklaart spreker zich tegen do
indirecte belastingen en vóór dc successie
rechten.
Vorst von Ilatzfeld (rijkspartij) vindt de
som van 500 millioen mark, die meer op te
brengen zijn, tc hoog.
De discussies gaan tot nog toe op zeer
kalme wijze haar gang.
Zaterdag werd op het raadhuis te Ber
lijn het eeuwfeest van de Priii-ische ge
meentewet gevierd. Keizer Wilhelm hield
hierbij een redevoering of liever hij las, als
antwoord op een toespraak van den burge
meester een rede voor van een stuk papier
dat prins Bnlow hom ter hand stelde. De kei
zer, van wiun de bladen vroeger vreten te
vertellen dat hij zijn redevoeringen improvi
seerde, gaat zich dus inderdaad terughouding
opleggen ook in officieele speeches. Reuter
meldt dat de keizer de volgende „met zorg ge
kozen woorden" uitsprak
„Tk koester het raste voltrouwen, dat de
band van trouw en aanhankelijkheid, die in
ons vaderland van oudsher Koning en bur
gerij, vorst en volk zoo nauw verbindt, -leeds
onverbreekbaar zal blijken te zijn. Al kan,
naar de woorden van het. Pruisische volkslied,
niet altijd de zon vrooiijk schijnen cn moe-
ton er ook sombere dagen zijn, opkomende
wolken zullen nimmer hun schaduwen schei
dend tu&schcn mij en mijn volk werpen."
Voor lederen toehoorder was deze toespe
ling op de jongste gebeurtenissen cr te dui
delijker oin, waar Biilow's „Nordd. Allg-
Ztg." bij het toppunt der crisis met nadruk
van zulk een schaduw tusschen keizer cn
volk gesproken had.
Gemeld wordt nog dat de rijkskanselier
het manuscript van de toespraak dos Kei
zers weer hij zich stak.
De Iïamburgselie liberalen zijn nog niet
tevreden met de oplossing der crisis. Vrijdag
word door de vercenigde liberalen een druk
bezochte vergadering gehouden, waar door
dr. Braband en dr. Petersen, leden van de
„Biirgerschaft", de persoonlijke re geuring van
keizer Wilhelm onomwonden werd gehekeld
en ton slotte een motie werd aangenomen,
waarin de eiscli werd gesteld, dar de rech
ten en dc macht van het volk zouden wor
den uitgebreid eii de hoop werd uitgespro-
sehreeuw', geknor, een spektakel dat door
merg en been ging. Dn auto deed een sprong
en huppelde toen nog wat, een moment
ging ze zelfs wat op zij liggen, cn snorde
toen verder.
„Om Gods wil, we hebben iemand over
reden kreet juffrouw Leonio, en ik was
blij met een heel bedaard gezicht tc kunnen
antwoorden: ,,Necn, mejuffrouw, liet was
maar een varken
Hoe snel we ook reden, hoorden we toch
geschreeuw, gescheld en geroep achter ons
en toen ik me een seconde omkeerde, zag
ik zelfs een gendarme achter ons komen aan
rijden. Maar wat zou een gendarme tegen
onze automobiel uitvoerenAVo reden met
bovennardsche snolheid, tenminste dat kwam
mij zoo voor.
Spoedig naderden we Schniiodefeld en ik
waarschuwde door aanhoudend toeten. Ik be
reikte daarmee slechts dit, dat ik dc ge-
hccle bevolking, man, vrouw, kind cn houd
en kat op straat lokte. Onder algemcene kre
ten van ontzetting raasden we door Schmie-
defeld heen.
„Stop tochStop tochriep juffrouw
Lconie, maar we joegen hot huis, waarin de
oom cn tante van mijn bekoorlijke' reisgc-
noote woonden, met onverminderd vaart voor
hij. Tk zag twee armen wanhopig in de lucht
steken, en die zeker toebehoorden aan Lco-
nie's tante, die in het voorbijrijden haar
nichtje had erkend. Toen voelden we plotse
ling tweemaal een ruk, een plotseling gc-
keu dat alle wij/iuaigi partijen /rillen oIij
\ea strijden \our (ieiaoer.itisetring \an den
Staat. Bij/onder levendige toejuiching oog.-tte
een Rjuekei, die voorstelde dat dc burgerij
van Hamburg hij het eerstvolgend bezoek
des keizers bij wijze van betooging zich
niet op straat zou laten zien.
P e r z i 3.
De nationalisten te Tabriz gaan, nu zij
deze stad in bezit hebben, hun macht uitbrei
den. De aanhangers van Salarkhan vielen
Zaterdag de stad Binab Dilman in Maraga
aan en namen twee kanonnen, 000 geweren
en <100(1 patronen wee. De nationalisten zijn
meester van Maraud on trekken op tegen
Choï.
B a 1 k a n-S t a t e n.
Uit Weencn werd bericht, dat een 'rende
Serviërs, die in Bosnië waren binnengedron
gen, door de Oostenrijkers werden Terugge
slagen, Er vielen twintig dooden, waarvan
zeventien Serviërs cn drie Oostenrijke®
Te Konslantinopel hadden Zaterdag de
veikiezinceii voor liet parlement plaats. Ni
afloop bracht men de stembussen in triomf
naar liet raadhui-. De stoet v.ord geopend
door een militair muziekkorps dut de ,,vrij-
heid-mar-ch" speelde, Dc straatjeugd sloot
zich zingende daarbij nan.
ITet kabinet tc Peter.-burg ontving een
nota van de Porto waarin verklaard wordt
dat Turkije met Eiisk.iul samengaat in de
kwestie der Baikaneonfercntie,
In de nogorropulilick Haïti dreigt weer oen
burgeroorlog. President Nord Ak.\is, die zijn
regeering mot alle middelen weet te hand
haven. wordt thans hrdielgd door een on tal x-
gen uouverneur-generaal Antonie Simon,
die in 't Zuiden tal van aanhangers heeft.
De regeering heeft den staat van beleg af
gekondigd cn de zuidelijke havenplaatsen
geblokkeerd. 1500 man regeeringstiorpen
zijn op weg naar Les Caves, de zuidelijke
hoofdstad, die in handen van generaal Simon
is. Te Port-au-rrinoc wordt de rest van het
leger gemobiliseerd, dat totaal de kolos-aio
sterkte van 7000 man bedraagt.
Chin a.
De vertegenwoordigers der vreemde mo
gendheden te Peking zijn tot de conclusie
gekomen dat keizer Kvvangsioc overleden is
tengevolge van neurasthenie en hartzwakte.
De keizerin-weduwe was reeds sedert- den
len dezer ziek, op welken dag het hof to
lijden had van een uitbarsting van kwaad
humeur, terwijl /ij den Dien een aanval
van beroerte kreeg, toen /.ij vernam, dat. de
keizer in hoog-t gevaarlijken toestand ver
keerde.
In den nacht van den 14en dezer riep de
keizerin-weduwe den Grooten Raad bijeen
mi beraad-langde zii met de leden geduren
de een uur, waai na zij de zitting ophief
wnr+r"" T*«TTTUQgmaraci'grreggmi witw'imugi Li miinm»ïcwtn
schreeuw
een hond on een geit. waren
aan onzen tocht ten offer gevallen.
Weer waren we op den open straatweg.
Thans naderden we den spoorweg, en ik wist,
dut we de/en moesten kiuisen. Een personen
trein kwam aanrollen. Ik had het aangename
gevoel, dat we precies tegelijk met den per
sonentrein op de plek zouden'aankomen,
waar spoorweg en straatweg elkaar kruisten.
We hadden echter geluk. De personentrein
reed toch sneller over de kruising, en we
kwamen op het oogcnblik aan, dat de baan
wachter de tweede hoorn torugstiel. Liet
scheelde geen lmar of hij was overreden en
hij slingerde ons de vreeselijkste vloeken
achterna.
Thans lag weer een dorp vlak voor ons.
Plotseling ontstond er een verdacht geratel
en geklik in de machine van de automobiel,
een oogcnblik bleef ze staan: toen ging het
nog eens ia vliegende vaart, liet geklik, ge
kraak en geratel herhaalde zich en midden
in het. dorp stond onze machine einde
lijk stil.
Hier waren de bewoners door de telegraaf
reeds gealarmeerd ca zo bereidden ons oen
zeer aangename ontvangst. Vooreerst kreeg
ik een pak slaag en niet zoo zuinig. Toen
werd ik door een innemen politie
agent beschermd maar liet. kostte mij en den
politieagent ecr.-t gioote moeite juffrouw
Leonio uit do handen der r.vonde vrouwen
te bevrijden, die op lmar toe "waren gescho
ten en niet weinig lust schonen te hebben
haar te lynchen.
„Moordenaars ellendige moordenaars 1"
schreeuwde men ons na, toen de politieagent
ons opbracht, en wanneer de menschen voor
met bevel den volgenden morgen tenig
te korren met edicten betreffende de pro
clamatie van Poe Ji tot keizer en de aan
wijzing van prins Tsjoen als regent. Toen
de Rami terugkeerde, was ze nog in staat
haar goedkeuring te hechten aan deze edic
ten, maar onmiddellijk daarop riep ze uit:
,Ik kan het niet langer dragen" en ver
loor ze het bewustzijn.
Een hooggeplaatst ambtenaar zeide, dat
de keizerin-weduwe tengevolge van een be
roerte overleed. Zii zoowel als de keizer
wachtten den dood in vol ornaat af, om
geven door honderden hovelingen.
Volgens bericht van den Amerikaanschei
con-ul te llankau is er in 't Jangtsc Kiang-
gebied oen opstand gaande.
Tan het Hof.
De Prins is gisterenavond per Staatsspoor
van 7.20 te 's-ITage aangekomen gekleed in
juchtcostuum. Met Z. K. II. kwamen moe
/ijn adjudant baron Van Asbeck en de jager-
mee.-ter baron Van Zuiilen van Nijevelt uit
Wassenaar.
Corps diplomatique.
In het Hotel des Indes te's-Ilage zijn aan
gekomen de heeren S. Yourieviteh, attaché
der Russische ambassade te Parijs en V.
Chichkene, nieuw benoemd Russisch vice-
consul te Amsterdam.
Voorts R ridder Holzknecht von Hort, op
dit oogenblik plaatsvervangend minister van
justitie te Weenen.
Onze Harlne.
Blijkens bij het departement van marine
ontvangen bericht is ITr. Ms. pantserdek-
schip Utrecht, onder bevel van den kapi
tein ter zee M. W. L. Olivier, 21 dezer
tc Genua aangekomen.
(„Stek")
De Chineescho rouw.
De Chineesche rouwvlag aan het gebouw
van het keiz„i lijke gezantschap te 's Hageis
thans binnengehaald en vervangen door den
zwaiten wimpel aan <kn vlaggestok
Ten teelten van rouw over den dood van
de keizerlijke verwanten is dwais over liet
wapenschildje boven de deur der woning een
rouwband aangebracht.
Eerste Kamer.
De leden van de Eerste Kamer der Sla-
ten-Gencraul zijn ter vergadering opgeroepen
togen Dinsdag 1 December, des avonds te
half negen uur. („Stct.")
Nederland en Venezuela.
„liet Vaderland" schrijft:
Een onzer medewerkers deelt ons mede,
door toevallige omstandigheden liet een en
ander vernomen te hebben aangaande een
actie san particulieren ten gunste eener vre
delievende oplossing van ons geschil mot Ve
nezuela.
Volgons onzen berichtgever zou deze bewe-
hun genreentediender niet zooveel respect
hadden gehad, dan hadden ze ons waarschijn
lijk gosteenigd.
Halfdood kwamen we voor een ouden ver
vallen toren aan, die, zooals ons weldra dui
delijk bleek, tot. plaatselijke gevangenis dien
de. Twee nauwe trappen voerde de politie
agent ons op, nadat hij voorzichtig dc deur
beneden voor de opdringende menigte had
gesloten. Toen opende hij een deur. die tot
een halfrond torenvertrek toegang gaf, waarin
zich een waterkruik en twee banken bevon
den, liet ons binnen cn sloot ons op. Bene
don hoorden we liet gejoel en gere'lvreeuw
der volksmenigte cn duidelijk vernamen we
weer do woorden„Moordenaars moorde
naars
Populariteit is een mooi iels, maar .Sums
was ze verre van aangenaam. Lconie zonk
als vernietigd op een der bankjes neer en ik
ging op liet andere zitten.
„Juffrouw Lconie," zei ik, „vat u de
zaak wat vroolijker op. Het had voel erger
kunnen afloopen. We hadden met gebroken
ledematen ergens in een sloot kunnen lig
gen of met onze auto tegen een hindernis op
kunnen rijden en verpletterd kunnen worden.
Toen wij den spoorweg kruisten, meende ik,
dat ons laatste uurtje had geslagen en ik
veroorloof me op dit oogenblik uw hand te
drukken."
Lconie antwoordde niet, maar hield haar
gezicht met den nalgeschrciden zakdoek
bedekt.
(Slot volgt.)