62"" Jaargang.
Donderdag 26 November 1908
No. 12858
Anna's verloving.
Deze courant verschijnt d a g o 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdag,
fUG5 Schiedamen Vlaardingon UaSfII
;-on.
post fl. 1.65. Franco
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 rent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten dos middags vóórren
aur aan het bureau bezorgd zijru b
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Da.COMMISSIE VOOR DE GEMEENTE
WERKEN te Schiedam is voornemens op
ilaandag 30 November a.s., des voor-
middags te 10 uur, aan te besteden
het verroer van gomeenie-materlalen
fcdnreudo de jaren 11)09 tot en mot 11)18
Het bestek is a I 0.15 verkrijgbaar aan
het bureau van Gemeentewerken.
Inschrijvingsbiljetten in te leveren voor 10
uur aan het bureau hierboven genoemd.
BUITENLAND.
Schiedam, 25 Nov. 1908.
TURKIJE.
Do parlementsverkiezingen.
De oflicieele uitslag van de verkiezingen
voor het parlement zal nog wel ©cm gen
tijd op zich laten wachten, maar vaststaat,
dat 'de jong-Turksche partij, onder leiding
van het comité voor eenheid en vooruit
gang, 'de overwinning heeft behaald in de
meeste districten van Europeesch- en ook
van Aziatisch Turkije. De jong-Turken blij
ven dus de bovendrijvende partij.
Do Bulgaren veroverden, een zetel in de
groole steden Oeskjoeb, MonasLir en Salo-
mki; ook dc Serviërs deden hun candidaat
ia do twee eerstgenoemde plaatsen zegevie
ren. Twee Grieken zijn gekozen te Salo-
mki en 1 to Monastic, maar to Adiianopel
leden de Grieken een verpletterende ne
derlaag. Oofc in dc Turkseho wijken, Pera
«nGaJata to Konslanlinopol dolven, de Grie
len 't onderspit en vandaar de klachten,
die zij tot de ministers richtten, dat er
tij do verkiezingen ten hunnen nadeele ge
bloeid zou zijn. Wij maakten melding vnn
de betoogingerr voor de ministeries. De
grootvizier ontving een deputatie der on
tevredenen, en beloofde oen onderzoek.
De Grieken besloten gedurende dat onder
roek niet aan de verdere verkiezingen deel
te nemen. Enkoio ministers werden op
straat uitgejouwd, één hunner zelfs bijna
mishandeld.
Wat de verkiczingsknoeierijen aangaat,
tobben zoowol Grieken als Turken zich
daaraan schuldig gemaakt. In verscheiden
stembureaus hebben Grieken, die geen Otto-
taianseli onderdaan waren, met htm ras-
genooten nrcegestemd en in platlelumlsdis-
kicten hebben de jong-Turken beproefd
door een listige manoeuvre de onwetende
bevolking op hun hand te krijgen. Op ver
schillende plaatsen zou men de hoeren
hebben wijs gemaakt, <lat het land in do
macht der christenen zou komen, indien
de sultan zijn volk geen amulet, genaamd
grondwet, gaf.
Het is nog niet bekend of de minisler-
wad tot vernietiging van de verkiezingen
Naar het Duilsch.
1)
«Hoor jo 't, Anna, Hans vertelt daar juist,,
det Broken de eenige is, die van liet mon
delinge examen is vrijgesteld. Jammer, dal
'li geen ouders heeft, die zich er over knn-
verheugen. Als ik me eens voorstel, dat
Wi cn ik dat ook nog eons aan onze jon-
M zouden mogen beleven 1"
Mevrouw. Schaman, dc vrouw van den
®n-rector van het gymnasium zuchtte diep,
senvjjl zo haar kanten doekje verder over
f®houders trok, daar ze het als go-
»°on!ijk weer vrcesclijk koud had. En
•t'tt wonder, want het was ook bepaald
te® frisch in do lange, smalle eetkamer,
Sehool in. den tuin \vas uitgebouwd, waar
,(%ons een systeem van Ucn huisheer nooit
J1' 'e nimmer vóór den vijftienden Oc-
or en na don eersten Maart gestookt
teocht worden.
het zoogenaamde zomerhalfjaar liet
011 het verwarmen van liet huis aan de
40n 0Vcr- En do zonnestralen deden ook
merkelijk hun best alles glanzend en
jWrdeelig to labsn uililcoiipai cn het jgó-
Jvaji do reeds bejaarde dame zijn jetigd-
«en to hergeven. Maar haa.r mees Ie
racht on warmte schonk ze met *1.moeste
Wes ooi- aan ceil, ccnig9^ina liooger ge-
A hoekje van do kam,er, waan* in een
Wdten' leunstoel een jong meisje'
wn iUKiata feit je was gezeten.
0 het Uo handen; i'n den school, rusten
staand© Vnpt haafr groole, holder-blauwe
in sommige districten, op groml van deze
knoeierijen, heeft besloten.
liet nieuwe parlement zal in de eerste
plaats zijn houding hebben te bepalen tegen
over hel rassenvraagstuk, n.l. in hoever
rekening zal worden gebonden met de ge
heel verschillende eischen van Turken,
Grieken, Bulgaren, Albancezen, Armeniërs
en Joden.
Onder do eischen van de verschillende
volken zijn zeer eigenaardige. De Grieken
'bijv. verlangen, behalve dc hun bij dc
grondwet verleende rechten, ook do rech-
icn, die zij onder het ancien regime beza
ten, te behouden. Dc regcering zou dan
rekening hebben te houden met do taal,
tradities en gewoonten van elke afzonder
lijke groep. Enkelen willen, zooals do Al
bancezen, het land verdoelen in zichzelf-
besturende provincies om een zuivere groe-
pecring der nationaliteiten, te verkrijgen.
De grooto moeilijkheid voor de regeering
zal zijn het hervormingswerk door tevoe°
ren en tegelijk aan dc uitccnloopende
eischen der rassen tegemoet te komen.
gemengde mededeelingen.
Engeland.
Do drankwet die dezer dagen met een paar
honderd stemmen meerderheid door het La-
gerlmis werd aangenomen, zal zeer waar
schijnlijk door het Iloogerhuis worden ver
worpen. In een vergadering van pairs", ten
hui/e van lord Lansdowne gehouden, stelde
deze voor de drankwet in tweede lezing te
verwerpen. Dit voorstel werd door de tal
rijke aanwezigen met slechts S stemmen
tegen aangenomen. Ilct doodvonnis van de
drankwet zal natuurlijk de strijd lusschcn
Lager- en Tloogerhuis weer verscherpen.
liet kabinet zal er thans waarschijnlijk foe
overgaan een groote verhooging van do be
lasting voor tapperijen voor te stollen, waar
toe het Lagerhuis buiten het Iloogerhuis om
kan besluiten.
België.
ha1 gaat in den laateten tijd geen dag voor
bij waarin de kranten niet berichten van een
of andere leger- of vlootuitbre'aling. De
kieino staten blijven daarin bij dc groote
niet achter. Zoo pleitte de minister van oor
log gisteren in de Belgische Kamer voor
uitbreiding van liet leger-eontiijgjnt, door
invoering van den persoonlijken dienstplicht.
In Belgiu hecrscht 't viijwiDig'rs«telse]
en de minister schroef liet loe aan ib hoogc
looncn die tengevolge van den voorspoed in
do nijverheid hecrschen, dat er van jaar tut
jaar vooitdurend minder 1!' fhebln rs voor
't militaire vak zich ammelden. liet keer
heeft noch dc vredessterkte, noch de oor
logssterkte bij de wet gcéiseht. De minister
beval aan vermindering van dteuritijd, ge
grond op uitbreiding van liet contingent, hij
voorkeur door den algomeenen di m-tplicht.
Het opleggen van een militaire belasting we'd
in 't vooruitzicht gesteld.
opacn naar hot stukje lucht, dat juist door
do daken \vas vrijgelaten'.
Terwijl haar moedor op den gewonen
klaagtoon haar verhaal vervolgde, bleef
Anna in haar eigen gelukkige gedachten
verdiep!
„Tiet is toch zoo jammer, dat het exa
men nu juist op een Zaterdag moest val
len; ik zou Broken op dezen voor hem
zoo gcwichtigen 'dag gaarne iets anders
hebben gegund en jij weet toch immers
ook wol, dat hij er absoluut niet va»
houd! nietwaar, mijn knul?"
„Van wie houdt Broken niet, moesje?"
„Van onze gebakken visch maar jc
hebt zeker weer heolemaal niet gehoord
wat ik neb' gezegd, 'Anna. En je weet toch
wol, dat het Zaterdag is cn dat wij da»
gebakken visch eten moeten 1"
Anna lachte niet een vroolijk, jong ovone
moedig lachje.
„Maar moedertje, plaag u nu niet zoo
onnooclig mot die kwesties van gebakken
visch. IVat kan hem nu vandaag dat
schelen."
Indien mevrouw Schiunnn achterdochtig
ware geweest, dan zou haait' zeer zeker
den triomfeerenden toon zijn opgevallen,
waarop haar dochter het woordje hem
uitsprak. Dan ook zou zc zich misschien
het ourlo gezegde hebben herinnerd, dat
men twee inensehon nooit direct bij den
naam noemt: den geliefde cn den duivel
Maar hol. loven had haar zoo nerveus
e» vol zorgen gemaakt, dat ze haar ge
dachten niet verder liol, gaan dan over
haar 'dagelijksehe plichten en zorgendat
iwas dn» ook do rodeivj dat zo lang op
Prijs der Advertentiën: Yan 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel rneei
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote lettors naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn giatis aan het Bureau te hekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag-en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
va» 40 cents por advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoe».
Intere. Telefoon
voor do Itcdaetio No. 123.
voor do Administratie No. 103.
F r a n k r ij k.
Ook Frankrijk gaat zijn leger versterken:
de minister van oorlog stelt voor dc veld
artillerie met 28 stukken voor elk legercorps
te versterken, wat een uitgave ineens van S
millioen fres. en een blijvende vermeerdering
van de lege railgaven mot 9 millioen frs.
's ja-ars noodig zal maken.
Dui tsehland.
Dc „Nordd._ Allg. Ztg." logenstraft bet
bericht dat het reisplan van den keizer voor
't komende voorjaar reeds is vastgesteld.
De beraadslaging over de wetsvoorstellen
van het Centrum en van do soc.-demoeratcn
tot invoering van ministerieele verantwoorde
lijkheid zal Maandag of Dinsdag der volgen
de week in den Rijksdag beginnen. Ook het
reeds te voren door de vrijzinnigen inge
diende desbetreffende voorstel zal tegelijk
behandeld worden. Inleider afg. Muller
Heiningen,
De bondsstaten bekommerden zich tot nog
toe niet om wetsvoorstellen, waartoe de Rijks
dag zelf het initiatief nam, innar_mgn ver
wacht in Rijksdagkringen dat zij thans een
andere houding zullen aannemen.
De nieuwe marinebegrooting is, volgens de
„Vorwarte", weer veel hooger dan de vorige.
Alleen de uitgaven voor eenmaal ten behoeve
van nieuwe schepen en wapening zijn met
bijna 50 millioen mk. verhoogd. Dit is een
gevolg van de vergrooting van de tonnen-
maat van de schepen en van het kaliber van
de kanonnen. De gezamenlijke uitgaven
voor dc Duitschc vloot zullen komende jaar
400' millioen mk. beloopen. In 1911 zal dit
bedrag tot 463 millioen mk. gestegen zijn
of 210 millioen meer dan volgens dc bereke
ning van de vlootwet van 1900 noodig zou
den geweest zijn.
In den Rijksdag begonnen gisteren "do in
terpellaties over do mijnramp. Minister Del-
brück verklaarde aangaande dc ooi-zaak der
nieuwe ontploffing dut dc groote water
massa's, die in de mijn zijn gebracht, 'b ont
snapte inijngas met het vuur in aanruking
hebben gebracht. Tot nog toe is ruim
100.000 kub. M. water in dé mijn gegoten.
Omtrent de ramp zei de minister dat 17 be
ambten en 11 mijnwerkers verklaarden dat
op Maandagmorgen, 9 Nov., tot 's middags
er gebrek aan water was om de mijngangen
af te kooien, doordien de leiding was bevro
ren. Omtrent de groote hoeveelheid kolen
stof, die in de noodlottige mijn aanwezig
was, zijn de getuigen niet eenstemmig.
Votecns de „Kreuzztg." zal het bij de
mcedeeling in den „Roichsanzeiger" inzake
de crisis blijven. Offieieele verklaringen dien
aangaande zullen niet moor, dus ook niet in
den Rijksdag, worden afgelegd.
Oostenrij k-II o n g ar ij e.
Naai' gemeld wordt zal de oude keizer
een en hetzelfde onderwerp bleef door-
redenecren'.
„Weet jo nog wel, dat Brokten va» de
week heeft gezegd, dat hij dc» Zaterdag
verafschuwde, alleen out de gebaikkon
visch. Ik zou bent nu zoo gaarne iets aar
de rs willen geven; en ik zelf houd crook
eigenlijk niet van, maar papa wil hel nu
eenmaal zoo. Broken wil weliswaar dik
wijls iets extra's bobben, vandaar zijn bij
naam van, „prins", maar hij is toch allijd
bijzonder goed voor ons beidon geweest,
nietwaar Anna? Ik heb' altijd veel van hem
gebonden. en nu moet hij juist op zijn
feestdag gebakken visch eten!"
Mevrouw Schuman had zichzelf al jam
merend zoo opgewonden, dat zc op het
punt stond in tranen uit te barsten. Anna
kende dozen zenuwachtigcn gemoedstoe
stand barter moedorze sprong op, streelde
en troostte haar moodcr, zooals ze dat
in dergelijk» gevallen altijd deed.
„Maar moeder, vat dit toeval nu niet
zoo tragisch op, hom zal vandaag wrel alles
goed zijn."
„Ja, maar ik zou het gaarne oen beetje
feestelijk en gezellig voor hem willen in
richten "als hij straks thuis komt. Mis
schien zou ik gauw een appeltaart kun
nen halen. En misschien 'indien papa
in een goed humeur is, kan ik vragen
cr zijn nog tweo flosschcn moesehvijn van
zijn verjaardag overgebleven."
Anna sterkte haar moeder ijverig in
deze plannen.
,/Dus zou jo mecncn, dat ik die taart
werkelijk zou durven balen zonder- het
papa to hebben gevraagd? Dan zal ikzelf
Frans Jozef op den jaardag \an zijn troons
bestijging, 2 Doe., den troims ipvolgar Frans
Ferdinand tot mede-regent benoemen. De,/e
zal o. a. worden belast mot alle militaire
zaken.
B a 1 k a n-S t a t o n.
Volgons de „Neue Freio Presso" te Wee
non zal de Balkanconfcrcntic toch wel ge-
gehouden worden, maar zij zal zeer kort
duren. De zes Europeesche mogendheden
zullen door hun gezanten vertegenwoor
digd worden. Als plaats van samenkomst
die omstreeks half Januari plaats heeft,
wordt een Italiaansche slad genoemd.
Uit Rome wordt aan de „Temps" bericht:
Gisteren werden in de vergadering; van den
ministerraad dc gezanten van Engeland en
Turkije afzonderlijk ontvangen. Het blad
heeft reden om te gelooven, dat het onder
werp van het onderhoud was de Balkan-
kwoslic en bepaaldelijk de gevaren, die kun
nen voortvloeien uit een mogeiijken strijd
tusscheu Oostenrijk en Servië. Wanneer deze
mogelijkheid tot werkelijkheid werd, dan
zouden de andere mogendheden zich buiten
do zaak houden.
P e r z i
De sjah heeft reeds bakzeil gehaald:
Uit Teheran wordt d.d. 24 dezer gemeld dat
do proclamatie van don koning aller ko
ningen, waarin deze verklaarde het par
lement te ontbinden en geen ander te zul
len bijeenroepen, is ingetrokken, naar men
meent tengevolge van de verloogcn van
Rusland en Engeland.
Marokko.
AbdoH Aziz, de onttroonde sultan, is
Maandag in gezelschap van don Franschen
consul uit Casablanca naar Tanger vertrok
ken, waar hij zal blijven wonen.
Haïti!
De zuidelijke havensteden Aquin en Jé-
rémié hebben zich aan de zijde der insur-
genten geschaard.
De kanonneerboot „Croyant", die in han
den der rebellen is gevallen, heeft hij Jó-
r'ómió schoten gewisseld met de kanonneer
boot „Centonaiie".
Generaal Lecomtc, de minister van bin-
nenlatidsche zaken, die de troepen van dc
ïogeermg aanvoerde tegen, de opstandelin
gen, is gevangen genomen on, naar gemeld
wordt, terechtgesteld.
De Amerik. kanonneerboot „Eagle" is te
Les Caycs aangekomen.
B r i t s c h-I n d i S.
De reeks moordaanslagen op de Engelsche
ambtenaren wordt steeds voortgezet. De chef
der Eui-opeerelie politie te Lyallpur (Lahore)
is 'door een inlandsch politie-agent ver
moord.
maar oventjes dadelijk heengaan. En jij
wil dan zeker wel even in de keuken op
het bakken van de visch toezien, opdat
het meisje ze niet weer zoo flauw mankt
als de vorige maal."
Anna begeleidde haar moedor Lot dc
voordeur cn bleef zelf nog even slaan uit
kijken.
Vroeger, toen de rijke lui nog in de stad
woonden liadden deze straten tot een der
voornaamste koopmanswijken behoort.Die
hooge huizen zoude» van bekende namen,
van veel moeite en werk en van woehle-
rigo feesten hebben kunnen vertollen, maar
nü trok ieder, wien het maar eenigszins
mogelijk was, naar villa's in den omtrek
en de oude koopmanshuizen waren voor
een goodkoopen prijs te huur of te koop
aangeboden.
Zoo had mijnheer Schuman zeer goed
ingezien, dat hij goed z.ou doen een dier
woningen te koopen om dan door het hou
den van kostgangers do rente der hypo
theek te kunnen betalen.
Langzaam ging Anna weer in huis terug
om in het voorbijgaan vluchtig een blik
in do keuken te werpen, maar noch het
keukenmeisje, noch het. eten schoen haar
vandaag te inioresseemn. Ze nam haar
plaats in de zon voor moeders naaitafelijo
weer in cn liet haar prettige geda.chten
weer den vrijen loop.
Ze had een voorgevoel gehad, dat alles
zou gaan zooals hel was gebeurd. „Hij"
was immers honderdmaal knapper en heter
dan de andere on Annul kon hier wel ver
gelijkenderwijze spreken, daar haar vader
reeds vele jaren gymnasiasten in huis had
BINNENLAND.
Yan het Hof.
Naar aanleiding van hot vooreoist niet
vericonen van audiëntie» door II. Al. de
Koningin, zullen gedurende dien 'tijd do
geloofsbrieven van nieuw te accroditccren
gezanten bij hot Hof door tussehenkomst
van den minister van buitenlandsche zaken
in ontvangst genomen worden.
II. "M. de "Konmgin-Moeder heeft gister
middag na 5Vi uur achtereenvolgens in
audiëntie ontvangen: de hoeren Beanpré,
gezant der Amcrikaansche Unie; graaf Pah-
len, gezant van Rusland; Lampicia, gezant
van Portugal, en Loe Tseng Tsiang, Chi-
necschon gezant, allen hij ons Hof en lijcbrLS
Hr, Ms. verblijf buiten de stad opgetreden.
A.s. Maandag zal door Prins Hendrik en
verschillende heeren der hofhouding gejaagd
worden in de Hertenkamp onder de ge
meente Epe
Tot de genoqdigden behoort o. a. baron
Sweerts de Landas, burgemeester der ge
meente 's-Gravenhage.
Z. K. H. de Prins der Nederlanden heeft
ten behoeve van den arbeid van het rComité
voor St. Nicolaasfeestjes op de Haagsche en
Scheveningsche Scholen", f 25 geschonken.
Corps diplomatique.
De gezant van Noorwegen, bij ons Hof
de heer F. Hagerup, die ook bij andeWj
Hoven geaccrediteerd is, bevindt zich thans
thans te 's-Gravonhagc voor het voeren!
van de onderhandelingen over een aibi-
trageverdrag tusschen Nederland on Noor
wegen,
De gezant woonde gisteren in de 'diplo
matenloge de beraadslagingen over Hoofd
stuk II (buitenlandsche zaken) der Staals-
begrooting in 'de Tweede Kamer- bij.
Onze gezanten.
Baron van Asbock, gezantschapsraad bij
de legatie te Parijs, is te 's-IIage aange
komen.
V
Jhr. mr. AI. W. van Woede, gezant van.
TI. Af. te Weonen is, na cenige weken ver
blijf lner te lande, op zijn post terugge
keerd en wordt tegen eiifdo December weer
eenige» tijd hier verwacht. i
Onze Kamerleden.
Door het bestuur der afd. S D, A.P.Am
sterdam III was den heer Troelstra gevraagd
ot deze een eventueele candidatuur voor de
Tweede Kamer voor dit district zou aannemen.
De heer Troelstra heeft geantwoord dit
alleen te doen wanneer de afd. duidelijk zal
hebben getoond het niet eens te zjjn met de
bestrijding van hem door partijgenooten uit
deze afdeeling. Des verlangd is de heer Troel
stra bereid z\jn grieven tegen bepaalde per-
genome»: kleine, heimwee-hebbendc jon
gens, die de grondbeginselen van het 1 afijn
maar niet konden begrijpen, ingebeelde en
zelfbewuste jongens van iets hoogcren leef
tijd e» baasjes in de vlegeljaren, met wie
het heel moeilijk was om, te gaan. Daarop
volgden dan aankomende heertjes, die
reeds beleefd en galant begonnen 1e wor
den, terwijl de jongelui van de hoogste
klasse een zeldzaamheid waren in het huis
van den conrector, daar het hekend was,
dat de heer des huizes zijn pleegkindören
streng op dc vingers keek.
Marc Brokens komst twee jarir geledep
had dan ook algemccne verbazing verwekt.
Anna vist zich nog haarfijn, te herin
neren hoe alles in zijn werk was gegaan.
Zo was toen nog een lang, opgeschoten
bakvïschjc geweest, die juist met haar
schooltasc-h was thuisgekomen, toen Afax
Broken aanbelde en verzocht haar vader
tc spreken. Ze had hem in haar vaders
kamer binnengelaten en was nog wat in
de' gang 'hij den' kleerhanger blijven om-
zeuren, waar op genummerde haken elk
der hnisgenooterï zijri mantel en hoed
moest ophangen, ook een der vele wijze
verordeningen van den strengen huisvader
Anna was nieuwsgierig wait deze slanke,
Knappe jonge man met donkere oogen en
het begin van. een baardje, van haar vader
zou wenschen' en do verleiding om even'
te Wijven luistere» was haar dan ook wer
kelijk te groot.
(Wordt vervolgd.)
SCHIEMMSCHE COURANT
xsiaapnajceu: auw-frajuM vuwonm -.auatniacKMi»bumw rrw