02"* Jaargang,
Zondag 3 Januari 1909
No. 12888
Eerste Blad.
I
HAAR TOEVLUCHT.
Bevolkingsregister.
Waarschuwing.
atft
Doodenlijst 190S-
BUITENLAND.
[ging
tscht
sgun-
axoti
R.
rsw.
vr.
SCHIEDAMSCHE COURANT
l.
a r.
r
dien
be
ven,
hei
lo
gen.
list.
ge-
t,
18".
mil
iar.
om
Dezo courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor S chicd am en V laar dingen il. 1.25.Franco
per post fl. 1.65.
Piijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lango Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Advertentiën: Van 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. 'Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag-en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor do Redactie No. 123.
AToor de Administratie No. 103.
be-
ren>
het
Burgemeusteh en Wethouders van
Schiedam,
brengen bij dezen ter kennis dat tor be
hoorlijke» bijhouding van de bovolkingsre-
gistcm dezer gemeente, aan de woningen
der ingezetenen de daarvoor noodige in
lichtingen zullen worden gevraagd; en
herinneren daarbij aan (lc arlt. 3 en 5
der Verordening van 19 Januari 1893,
(Gem. blad no. 3), luidende:
Art. 3.
Onverminderd de verplichtingen, voor
geschreven bij koninklijk besluit van den
27sten Juli 1887 (staatsblad no. 1-11), is
elk hoofd va - -;,i gezin of afzonderlijk
wonend persoon, die binnen do gemeen fe
van woonplaats verandert, verplicht uiter
lijk binnen óén maand daarna, daarvan
aangifte te doen aan het bureau van den
burgerlijken stand, met opgave van alles,
wat voor hel invullen van het bevolkings
register vercisclit wordt.
Art. 5.
Ieder, op wion do verplichting rust tot
het doen der aangiften, bedoeld hij art. 3,
is verplicht aan den persoon of de perso
nen in art. 4 bedoeld, alle inlichlingen te
geven, 'die voor het bevolkingsiegister vcr-
eischt worden, of to zorgen, dat dit door
een lid van het huisgezin geschiedt.
Schiedam, 2 Januari 1909.
Burgemeester enWethouders voornoemd,
M. A. BRANTS,
JDe Secretaris,
V. SICKENGA.
Aangifte voor de belasting oj> de
honden.
R!
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam,}
brengen ter algemeonc kennis, dat inge
volge dc verordening op de invordeung
der belasting op de honden, gehouden m
de Gemeente Schiedam (Gemeenteblad no.
12) ieder, die op 1 Januari 1.1. een of meer
honden hield, verplicht is daarvan ter Ge
meenle-secrctarie (afdeeling financiën) op
een 'daartoe aldaar kosteloos vcikrijgbaai
formulier, vóór of op 15 Januari c.k. aan
gifte te doen.
Bij aanschaffing van bonden in den loop
van hot jaar moet gelijke aangifle binnen
14 dagen daarna, worden gedaan.
Eu is hiervan afkondiging geschied, waar
het behoort, den 2Jcn Januari 1909.
Burgemeester en methouders voornoemd
M. A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Schiedam, 2 Jan. 1909.
ITALIË.
De aardbeving,
lloe uitvoeriger do berichten over do ont
zaglijke ramp worden, des te meer stijgt
liet gruwznam-hoogc- aantal slachtoffers.
Telegrammen uit Rome beweren thans be
slist, dat tweemaal honderd duizend mcn
schen het leven erbij lieten. Zouden wij
ons wol een voorstelling van zulk 'n ver
schrikkelijke slachting kunnen maken?
Do ramp is veel erger dan een oor
log: Italië's bevolking leed grooter verlies
dan in een van zijn onafhankelijkheidsoor
logen. Bij eon oorlog gaat een tijd van voor
bereiding vooraf, maar dit gebeurde in 30 a
40 seconden en toon had 't onheil niet
alleen jonge en sterke mannen, maar allen
mannen, vrouwen, ouden en kinderen weg
gemaaid. Op het slagveld zijn voortreffelijk
ingerichte ambulances, maar do ontelbare j
gewonden op Sicilië oil in Calabriü waren-
van hulp en redding totaal verstoken cn
bleven 48 uren lang aan hun droevig lot
overgelaten. Door gebrek* aan vcrzoiging
en hongerlijden zijn tevens duizenden om
gekomen, die hij de ramp er 't leven had
den afgebracht.
Een siddering doorliep de gansche we
reld bij 't bekend worden van de Cour-
rières-mijnramp, waar 1200 mcnschen ble
ven; nog liggen 300 lijken van mijnwer
kers in do overstroomde mijngangen te
Hann, onmeetüjkcr ellende heerscht in het
schoone Zuid-llalië. Wij beseffen onmoge
lijk den omvang dezer natuurramp, omdat
zij te omnenschelijk groot, tc overweldigend
is. Er is een grens aan het menschelijke
on tzettingsvormogen.
Benige heftige aardschokkon, 'die de mees
te huizen doden instorten, gevolgd door
een reusachtige golf, die wat nog van tien
talion steden en dorpen overeind staat ver
zwelgt tien minuten later is het onheil
geschied. Tienduizenden van een nijvere
bevolking zijn met hot door hen sinds
jaren gewrochte van den aardbodem ver
dwenen.
En het is met deze ramp wellicht nog
niet besloten, want Woensdag zijn nieuwe
schokken waavgenonien te Palermo cn ook
te Messina. Woensdagavond werden twee
zware schokken gevoeld. Ook te Roggio
volgde nog een reeks lichte schokken,
vergezeld vim gerommel, terwijl het zon
der ophouden regent.
Van 'n aaneengeschakeld verbaal van de
droeve gebeurtenissen is vooreerst nog geen
spiako. De regeering heeft thans de hulp-
verloening krachtig tor hand genomen cn
alle stoonibooldiensten van Napels op Si-
eiiiü en Calabriü zijn belast met hel ver
voer van mldingspcrsoneel en voedings-
en geneesmiddelen, klecren, bedden cn
materieel om| lonten op te slaan. Het par
ticulier vervoer staat stil. Alleen militairen
en ambtenaren belast mei do hulpvcrlee-
ning kannen per schip gaan. De corres
pondent te Rome van de „Küln, Ztg.", die
•v'
Roman naar het Duilsch
van.
FRIEDRICII JACQBSEN.
in.
ai-
en 1
yo.%
19)
„Laat dat nu maar zoo gaan, mannetje
Ellcm verstandige scheiding is een rontim
met: „AVordt. vervolgd" of zou je den
ken, dat een jonge vrouw van vijfontwinti
jaar reeds met de wereld hoeft afgerekend?
Eva had op de sofa plaats genomen c
Frank ging tegenover laar in een stoel
zitten.
„U wil mij dus de gehcclc zaak toever
trouwen, mevrouw?"
Eva knikte. „Scholinus en Henny
den, dat ik dit alles niet zonder verdediging
op mij mag laten zitten," zeide ze.
„Wat het echtpaar Scholinus beweert
in dit geval eigenlijk bijzaak, ik zou gaar
uw eigen opinie willen vernemen, mevrouw
ïlelwig."
i „Myn opinie? Och, liet. liefst zwijg ik
laat de rechters maar spreken."
,,Met andere woorden dus, het, is uw wenscli
dat er een eclrbsohciding woadt uitgespro
ken."
>,Ja," antwoordde Eva levendig, „dat
uiijn wensch. Dit huwelijk is van het begin
tj een leugen geweest; 'ik kan dien dw
§n niet langer verdragen."
Cll
ran
Woensdagavond naar het terrein der ramp
zou vertrekken, kon onmogelijk direct Mes
sina bereiken en ging daarom per spoor
naar Calabriü, waar de verwoesting hij dc
noordelijk van Reggio gelegen stad Pal mi
begint.
Messina.
Eerst Woensdagavond kwam van 'den go-
redden prefect van Messina hel eerste offi-
cicele telegram, waarin hij aandrong op
meerdere hulp voor de biussching van de
brandende stad en op het zendon van le
vensmiddelen.
Een vrouw uit Messina, wie het gelukt
was zich te redden en die zich thans te
Palermo bevindt, hoeft het volgende ver
haal van haar wedervaren gedaan: „Het
was een helsch toonccl. Wij sliepen nog,
toen een vreemd geluid ons plotseling wek
te; de vensters „knarsten" als hel ware
cn deuren sloegen open met verschrikkelijk
geraas. Sommigen onzer werden doorden
schok het bed uitgeworpen. De regen stort
te in stroomen neder en de lucht wad
pikzwart. „Een aardbeving!" schreeuwden
wij, halfkrankzinnig van schrik. Met slechts
weinig kicodoren aan het lijf snelden ik,
mijn broeder en mijn zuster de straat op,
Tnaar in een oogwenk was ik hen kwijt.
Van allo kanten kwamen mcnschen aan-*
loopon, 'die wanhoopskreten uitten, huilend
om hulp smeekten en de Madonna en alle
heiligen aanriepen. Om ons heen vielen
de muren in, braken de ruiten cn zakten
houten gebouwen ineen. Het water sloeg
ons tot de knieën Dicht bij het strand'
stonden de straten onder water. De mod-
derkleurigo golven loeiden hevig en sloe
gen met ongeloofelijk geweld de stralen in.
Ik lieg maar steeds door, zonder mij
recht rekenschap te geven van hetgeen
rondom mij1 gebeurde. Hoe ik aan boord
van een boot ben gekomen en overgebracht
naar Palermo, weet ik absoluut niet.
Treffende voorvallen hadden plaats bij
de uitdecling vanlevensmiddelen aan
uitgehongerde overlevenden, c
In het tolkantoor tc Messina vocht Woens
dag een uitgehongerde troep mcnschen om
blikken inct ingemaakt vicesch, kaas, groen
ten, vruchten enz., die daar nog waren.
Men vocht met messen, cn verscheid en vie
len er met steken in de keel. Een stumper,
die een kind, in den arm hield, werd let
terlijk met een mes aan ecu plank geregen.
Velen worden zoo door den schrik aam
gegrepen 'dat zij, buiten de rampzalige stad
gekomen, uren lang aan don loojr gingery
Zoo wordt verhaald van een soldaat, Gas
pare Vaienti, die in zijn angst elf uur aan
één stuk liep en Acireale, 88 K.M. ver, be
reikte. Gemold is reeds, dat plunderaars
en lijkend leven hun slag trachtten tc slaan.
Een Russisch matroos zag een man te
.Messina con lijk een vinger afsnijden onv
een ring te moven. Hij schoot hem met
de revolver neer. Woensdag zijn er 24
roovers doodgeschoten, liet waren ookvccl
boeren uit. den omtrek, die te Messina kwa
men plunderen.
Pal mie n Roggio.
liet stadje Palini in Calabriü bebooittot
Frank herademde. „Dan zijn we al een
heel eind verder. Uw hart is dus niet in
de zaak betrokken, maar nel uw eer."
Eva maakte een moede, onverschillige be
weging met haar schouders. „Ben ik dan
zonder schuld? U weet toch immers alles."
„Ik weet slechts wat zwart op wit staat,
verder echter niets. Of neon. ik weet toch
wel meer! Ik weet, dat alles wat. men tegen
u aanvoert een treurige, ellendige valsch-
ho'd is, waartegen mijn hart en ziel totaal
in opstand komen. Meent u, mevrouw lïol-
wig, dat ik dit vandaag voor do eerste
iniuil beweer en dat ik het alleen legen u
zeg? Uw man is reeds bij mc geweest om
mij als advocaat tegen u te stellen, maar ik
heb voor dc eer bedankt, da ter ik in du
eerste plaats mijn cliënt «'Vu te gelooven
en aan zijn woorden bob ik onmogelijk ge
loof kunnen slaan. U geloof ik weliswaar
nu ook niet, mevrouw Uelwig, maar dit om
geheel andere redenen
„U zou mijn eigen bekentenis dus willen
bestrijden, mijnbeer Waldau?"
„Ja, dat wil ik, indien n dc zaak aan
mij overlaat. Misschien zal er wel een
zekere neiging voor bedwelmende middelen
bij u bestaan
Eva. bief hot hoofd op. „Die neiging heb
ik reeds overwonnen. Staar dat is, verge
leken bij bet andere, totaal bijzaak cn wat
dc tweede beschuldiging betreft, zelfs bier
van geeft Scholinus loc,"dat de mogelijkheid,
niet is uitgesloten, dat onder invloed van
de zwaargetoisterdc gemeenten. De meeste
huizen zijn daar verwoest en de overleven
den verkeerden in zulk een opgewonden
toestand, 'dat zij onmogelijk in bedwang
zijn te houden. 700 lijken waren Woensdag
te voorschijn gebracht.
De geheele kuststreek benoorden Reggio
is verwoest. Men telt in een twintigtal ge
meenten 7000 slachtoffers. Volgens dc„Tri-
buna" zijn te Reggio 3000 gewonden en
200 00 dood en uit 'de puinhoopen te
voorschijn gebracht.
Te Reggio kwamen Woensdag nog vree-
sclijko tooneelen voor toen een deel der
bevolking tot plunderen oversloeg. De mi
litairen moesten tegenover de gewelddaden
de wapenen gebruiken. De aankomst der
oorlogsschepen deed dc orde terugkeeren.
De puinhoopen te Reggio leveren een
troosloloozen aanblik.
II e t bezoek van den koning.
Koning Victor Emanuel zette Woensdag
onvermoeid zijn tocht door Calabrie voort.
Tc Reggio wilde de koning zich in_de moest
verwoeste straten wagen om de leiding te
geven Lij hel opsporen der bedelvenen. Hij
moest op een gegeven oogenblik terugkeeren,
daar in zijn nabijheid een muur instortte,
ln alle dorpen langs de kust vertoonde de
voist zich en werd hartelijk ontvangen. De
koning bracht ook een bezoek aan bet Rus
sische admiraalschip „Tsarewitsj", om de
officieren en soldaten voor de \erleende hulp
te danken. Bij zijn bezoek aan Messina lastte
de koning dc salvo's af, die te zijner eer
zouden afgevuurd worden.
De koning wilde niet de minste plichtple
gingen bobben bij zijn vertrok naar liet too-
neoï der ramp. Ilij zag doodelijk bleek bij
zijn vertrek en de koningin vertrok met. tra
nen in dc oogen. Toen een officier, die bij
bet vertrek van het koninklijk echtpaar te
genwoordig was, een banaal complimentje
wilde maken, wees de koning bom op bar-
schen toon terecht, zeggende dat bet nu
geen tijd was voor dergelijke opmerkingen.
D c h u 1 p v o r 5 e e n i n g.
Honderden gewonden worden met oorlogs
schepen van a«schillende nationaliteit naar
Napels gebracht: Russische, EngoLeho en
Finnselie schepen zijn in dienst der redding
gesteld. l)e Pranfeehe regeering deed door
baar gezant te Rome meededen dat zij alle
maatregelen wil verleenen voor hulp en steun
aan do bewolking, als blijk van sympathie
jegens Italië. 3 slagschepen gaan uit Tou
lon naar MeMnu. Ook Duitschland's keizer
uit zijn sympathie voor de Italianen, alle
Duitsche oorlogsbodems, die zich in de Mid-
delhuul-cbe Zee bevinden, hebben op zijn
n>vel met voorraden levensmiddelen koer»
naar Sicilië.
weo/.on, te Napels aangebracht, wor-
opgenomen in bet palcis der hertogin
Aosta. De koningin-moeder beeft de
gewonden in de ziekenhuizen bezocht.
ln den morgen aan Nieuwjaarsdag zag
men door de straten van Palermo lang
zaam voorbijtrekken brancards cn wagens
met gewonden in de richting der üickcn-
overlevenden uit
zijn drie lange
Messina aanvoeren. Dok
treinen aangekomen niet
overlevenden en gewonden.
De Parijsche gemeenteraad verleende
30.000 frs., dc Griek.sehc Kammystelde een
crecliet van 100.000 drachmen voordo slacht
offers beschikbaar. De ministerraad te
Athene besloot een pantserschip en een
transportvaartuig te zenden met hulp en
zes dokters.
Ook in ons land is een steuncomité in
wording. De directie der Kon. Ned. btoom-
boot-Mij. beeft reeds een bedrag van 5000
toegezegd.
De zeeweg naar Indië.
De zeeweg naar Ned.-Indiê door de straat
Messina is veranderd, doordien we
de kurtvervorming en het vernielen
van de vuurtorens de stoomvaart er zeer
gevaarlijk werd, De booten der Mij. Neder
land zullen voortaan westelijk van Sicilië,
het eiland rondvaren.
van
gens
morfinegif zulk 'n misdaad voorkomen kan."
Frank schudde bet. hoofd. Mijn vriend
Scholinus is op dit punt. misschien al te
zeer de geleerde, terwijl ik de zaak meer
van een zuiver menschcÜjk standpunt be
schouw ais een oprecht vriend, mevrouw.
En bet. staat vast, dat ook onder hypnose
niemand een moord zal begaan, als niet do
moordlust reeds in hem sluimerde, niemand
ook zal zijn hand naar bet eigendom vim
anderen uitstrekken, iiulicn bij dit reeds
niet heimelijk heeft begeerd. Uw hart is
reilt."
„Maar, mijn hemel, boe is hel. dan te
verklaren! Ik heb toch' llenny's sieraad in
mijn eigen zak gevonden, waar ik 1och alleen
hem heb kunnen insteken. En ik bad juH
kort van tevoren een dubbele hoeveelheid
morphine genomen."
„Ik ben niet alwetend, maar bef is mijn
taak nis jurist deze nog onopgeloste vraa;
op tc lossen. U kunt overtuigd zijn, me
vrouw, dat ik alles zal doen om u voor. de
rechters te verdedigen."
Ilij brak plotseling zijn zin af en een
oogenblik koken ze elkaar zwijgend in do
oogen. Daarna vervolgde Frank weer:
„In geen geval mag ik u de gevolgen
verhelen, mevrouw. Op hetzelfde moment,
dat dc basis van dc aanklacht wordt vernie
tigd, wordt de eisclier afgewezen en alles
blijft bij bet oude."
„Dan wil ik nog liever de schande dra
gen," zei Eva vastbesloten.
I
gezet
O
De
den
buizen, terwijl allerlei vervoermiddelen
Hot was duidelijk, dat z.e tot eiken prij-^
wilde scheiden en Frank Vt'aldau gevoelde
een z.ekete genoegdoening over deze zeker
heid, hoewel bij zich rekenschap van de
roden wilde geven. Toch verzette hij zich
ook nu nog tegen baar voorstel.
„Dat i« onmogelijk mevrouw, wc moeten
een anderen weg trachten te vinden. Wacht
eens wij moeten een klacht in reconven
tie indienen."
„Op gtond waarvan? Eenvoudige afkom
is voor de wet geen roden."
„Neen, maar
,.lk begrijp waarop u doelt. Hij, over
wion wij spreken heeft mij niet lief gehad
maar heeft ook nooit van een ander gehou
den. Als hij nog van iets houdt, dan 's hot
van geld."
„Nu ja, maar men zou tocli grove belee-
diging kunnen aanvoeren en
Door bot haastig binnenstormen van
Scholinus gevolgd door zijn vvomv werd hef
gesprek onderbroken. Beiden schenen in de
grootst mogelijke opwinding cn terwijl Scho
linus nerveus een courant in zijn banden
hield gefrommeld, riep bij:
„Mevrouw Tlelvvig, ik lees hier juist iets
in de courant, iets dat'u onder de tegen
woordige omstandigheden misschien niet zoo
bizondcr zat ii'cffcip- maar het betreft toch
een familielid van uw man."
„De oude majoor Rodcc-k," bracht
llenny uit.
„Wat is er met hem?"
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
F r a n k r ij k.
Donderdag werd op de binnenplaats vart
het ministerie van binncn 1 andsche zaken
aantal revolverschoten gelost. Twee
ruiten van. het kabinet van minister Clé-
men ceau werden doorboord. De dader
Benedetti werd gearresteerd.
0 o s t e n r ij k-H o n g a r ij e.
Een algemoenc staking, door de sociaal
democraten te Boedapest op touw gezet
tegen het meervoudig kiesrecht, is Donder
dagmorgen begonnen, maar vrijwel mis
lukt. Van de 10000 arbeiders legden slechts
4000 liet werk neer. Voornamelijk waren
dit. zetters en kellncrs. De bladen konden
niet verschijnen. De staking zou na 24
uur worden opgeheven.
Balkan-Staton.
Sultan Abdoel Hamid gaf Donderdag aan
de leden van het parlement een feestmaal
in Mcrassin Kiosk. Namens den sultan sprak
zijn secretaris een rede uit, waarin de sul
tan opnieuw zijn onwrikbaar besluit tc!
kennen geeft om dc grondwet te hand
haven. Er wordt Lij gemeld, dat dc sul
tan vreugdetranen vergoot en zich geluk
kig prees te midden van de afgevaardigden
des volks.
De jong-Turkschc Kamer-voorzitter Ah
med Riza gaf de verzekering, dat liet par
lement zal arbeiden aan de welvaart en
de grootheid des rijks.
11 Januari zal de 'Kamer weer bijeen
komen.
Binnenland.
Prof. dr. C. P. Burger, ond-hoogl. aan
de Pol. school, oud-dir. der R. II. B. 8.,
te Leeuwardenprof. dr. II. Snellen,
oud-hoogl. aan 'de Universiteit te Utrecht;
J. S. H. Brouwers, lid vaiwle Eerste
Kamer der Staten-Gen.baron A.
„Hij is dood. Leest u zelf maar."
Eva nam de courant op cn met halfluide
stem las zc: „Uit P. wordt ons het volgende
medegedeeldDe in die streek alleenwonen
de majoor R. werd Woensdagochtend dood
in zijn slaapkamer gevonden. Wonden op
zijn lichaam laten een sluipmoord vermoeden.
Nadere bizonderhedon ontbreken nog. De ma
joor leefde geheel alleen met zijn bediende
op een afgelegen landgoed. Er loopt- het. ge
rucht dat er den vorigen avond twee vreem
de heeron onder geheimzinnige omstandig
heden een bezoek bij hem luidden gebracht.
Eva liet dc courant uit de hand vallen en
bleef voor zich uitstaren. Plotseling zeide
ze toonloos: „Dezo beide bezoekers varen
mijn man cn onze bediende Grote. Oskar
wilde zijn oom wegens geldzaken opzoeken,
hij bevond zich op het oogenblik m geld
verlegenheid. Maar dat kan toch immsrs
niets"mot elkaar hebben tc maken."
Een pijnlijke st-'.lte volgde op dcc woorden.
Eindelijk stond Frank op. „U vindt, het
zeker goed, dat. ik me nu verwijder, me
vrouw," sprak hij met onderdrukte stem.
„Door deze gebeurtenis komt. onze zaak
in een geheel ander licht, misschien. Maar
ik wil er mij nog niet- onmiddellijk over uit
laten."
(Wordt vervolgd.)