BLOGKER'S
CACAO
62"'° jaargang.
Woensdag 6 lanuari 1909
Mo. 12890
I
HAAR TOEVLUCHT.
DAALDERS
BUITENLAND.
ITALIË.
is I
Sta er op
te ontvangen; is goedkoop
en goed.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt dage 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingcn 11.1.25.Franco
per post fl. 1.66.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertcntiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vódreen
ji uur aan bet bureau bezorgd zijn.
BureauLange Haven No. 14.1 (boek Korte Haven.)
Prijs der Ad ver tentiën: Van 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Grootc letters naar de plaats die zij
innemen.
Advcrtentiën bij abonnement op voordcelige voorwaaiden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau to bekomen.
In de nummer3, die Dinsdag-, Donderdag-en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advcrtentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor* do Administratie No. 103.
Schiedam, Jan. 1009.
In do Verroeste streken.
De buitenlandscbe bladen bevatten nog
maar steeds kolommen lange verhalen over
do onLzctfcende ramp. Tiet fel-bewogen aard
oppervlak' in Z ti id-It al ie schijnt nog niet
tot rast to zijn gekomen nieuwe aardschok
ken to Messina dl in het zuiden Van ('ala-
brië verspreidden wederom dood en ver
derf. Een der drie geweldige vuuispitwers
do Strolmboli, gelegen op hef eiland van
dien naam, benoorden Sicilië is aan het
wferken gegaan. Gemeld werd, dat tijdens
do aardbeving, deze vulkaan ori de niet
minder geduchte Etna ca Vesuvius buiten
gewoon kalm waren en maar woiniig rook
ea lava; uitwierpen. Hernieuwde working
van do vulkanen zou, volgens deskundigen,
eïop moeten wijzen, dat voorloopig geen
aardschokken zullen voorkomen, maar de
schokken die Maandag wcor to Messina
Werden waargenomen, leveren oen togom
bewijs vooridio zienswijze, maar tevens kan
men er uit loeren, dat do geleorde wereld
nog bijster vein ie afweet wat er in „des
aalrdrijks ingewanden" Voorvalt.
De aaadboWoitoTS kunnen dan ook alleen
rekening houden met de ontzettende ge
volgen van do trillend! aardkorst, die in
do geteisterde- stroken Oen aanblik geeft van
een woestenij zonder voorga.
Verbijsterend zijn de doodensitalislJofart,
Waaruit eenigszins de ontvang dor ramp
valt to bonnderen. To Messina zijn omge
komen hot geheolo 83e regiment, op één
soldaat na, do 1, 2, 3, 4-, 9, 40 en 11
compagnie! van het 22e rog., hot, 89 rog,
op 5 onder-officieren na, alle carabinieri,
allo tolbeambten, haf gehoole personeel
Ier stoomschepen in de haven, allo s<
nrinaristen en stedelijke beambten, en alle
gomeemtoraadsilieden
Bisschop Arrigo, die gespan id bleef
woortl, in do «enig overgebleven kamer van
zijn groot paleis, dail overigens in puin ligt.
Te midden! van een ondraaglijke lijkenlucht
'die uit hot reusachtige gtaf opstijgt, ver
vult hij zijn plicht.
Er is geen familie, die niet geheel of
ten dode hef loven erbij inschoot. Eu van
Uo overlevenden zijn ecu goed deel krank
zinnig geworden, zoo o. a. de afgevaardigde
Ludovico Putloi, die dagenlang te midden
der puitthbopen dwaalde om zijn broeder
Nicco'Io to zociken.
Hol is den berichtgever van het „Beul.
Tagoblntf" eindelijk' gelukt, tof Messiina do on
to'dringen. Hij seint o.. m,:
Donderdagavond inereik'ta ik Palermo.
Sicilië ziol or uil ais een groote leger
plaats, overal vindt men soldaten; maar
Roman naar het Duitsch
van
FRIEDRICII JACOBSEN.
S1)T
„wilist, nu begrijp ik liet,' bowecnle
Schneider. De ander schudde liet hoofd
„Misschien toch nog niet heelemaal. Ik denk
er niet aan een aanklacht in to dienen, met
zulke dingen moet men altijd iiitei-J voor
zichtig zijn, maar als men bedenkt, dat deze
Gsote wegens diefstal reeds In de ee\angr-
nis heeft gezeten, dnt> hij met vorvalschle
getuigschriften bij mij is binnengedrongen,
dat hij den toestand van het landgoed kende
en nu tenslotte maar ik liclj u immer
alles reeds verteld. Men kan zoodoende wel
eens tof vreemde gedachten komen en il
achtte lief mijn plicht u van deze zaak mede
doeling te doen, daar u toch in elk geval
reeds een onderzoek naar Grote zou »v
stellen."
„Natuurlijk is dut heel verstandig van u
dl ik zal de andere rechters er van op do
hoogte stellen. Evenwel zullen we nog wel
eons inlichtingen van u noodig hebben
zoodat ik hoop te mogen aannemen, duf
ui den eersten tijd Berlijn niet zult ver
laten?"
ITelwig dacht een oogenblik na. ,,!k kan
moeilijk zeggen, dat ik in do stad zal blij
ven, maar u kunt voorloopig wel nolcercn
dat ik in het, centraal-hotcl logeer. Dc hui
houding is uit elkaar, mijn vrouw heeft
haar intrek hij doktor Scholmus genomen,
de dienstboden zijn ontslagen, do villa is ge
sloten,
tevens hoorl men overal het geweeklaag ón
hef hulpgeroep van gewonden en sterven
den. Allo veirkbcTswogen en verkeersmid
delen. zijn door den slaat in beslag geno
men; dc scheepvaartlijnen van Napels naar
ticailiië dienen slechts tot vervoer van sol-
alen cn beambten, Van doktoren en' pleeg
zusters. Zelfs dc bloedverwanten der om
gekomenen mogen niet aan boord genomen
Worden.
De cenigü weg leidt langs Halem'o-, aan
gezien do spoorbaan naar San Giovanni
vernield, is. Palermo is één groot hospitaal.
Alle hotels en honderden particuliere wo
ningen zijn volgepropt met licht gewonden.
In de hospitalen worden de zwaarder ge
wonden opgenomen, van wie honderden
dagelijks sterven. Op het slation van Pa
lermo komen, duizenden vluchtelingen aan,
half Verhongerd, velen krankzinnig. De bc-
okking staart do ongclukkigcn nieuwsgie
rig en vol medelijden aan en begeleidt den
trciirigen stoet gewonden, die op draag
baren en ladders naar de zieken huizen
worden gebracht. Velen stciven onderweg,
anderen Weer gosticulcercn en wecreni,nog
anderen zijn totaal apathisch.
Meer dan 100 viouwen mot zuigelingen
kwamen Zaterdag te Palermo aan.
Messina is mijlen ver in den omtrek
door miliitaiic cordons afgo/et. Zonder toe-
ga ngsbc'wijs mlag men slechts tot op ÏOK.M.
van de verwoeste stad naderen. Op weg
naar de ruïnes naderen chuhdooze scharen,
vluchtelingen en' midden daartusschen pro
cessies met heiligenbeelden.
Eindelijk zag ik, zoo meldt de corresp.,
de eerste dood.cn, in lange rijen la,gen ze
naast elkaar. Soldaten «raven groote ge
meenschappelijke grafkuilen. Vele duizen
den liggen onder het brandende puin; zij
zullen wel verkoold zijn. Maalt' andere dui
zenden worden, uit de steenmassa's tevom--
sehijn gebracht. Bergen rompen en lede
maten liggen opgestapeld. Dan schieten
eensklaps weer ergens de vkimtncn op;
muren storten iti; dc werkers moeten weer
terug. Daarbij hocrscht er het grootste ge
brek aan voedsel en drinken. Maar de so-
beiheiil, door do soldaten lwtoond, is be
wonderenswaardig. .De ramp zelf, cn de
indruk, dien zij heeft tewoeggebrachl, kan
niet in woorden worden weergegeven.
Het bezoek des konings.
Een redacteur van de „Messagcro" sprak
een der personen, die den koning hadden
vergezeld. Treffend was do schildering van
de ramp, die de koning 'aan do koningin!
deed. 'Wat eten koning 'L meest smartte was
dat, trots de pogingen van allen out de
ellende te lenigen bij den 'grooten omvaimg
der ramp, zoo betrekkelijk weinig kon wor
den uitgericht. Persoonlijk moedigde de
koning do autoriteiten aan cn toonde zic.h
een energiek man, die do vroosalijke wan
orde kon doen verminderen, haar geheel
p-
doen ophouden was ook hem te machtig.
Zaterdag, toen de koning juist hot lazaret
to Messiina verliet, werd een gewond sol
daat binnengebracht.
„Wat is er met li gebeurd?" vroeg de
koning.
„Ik ben uit een derde verdieping geval
len, toon ik een vrouw walde redden,
zoide de gewonde.
De koning drukte hem de hand en zei.:
„Je bent een dapper soldaat l"1 En ban
zijn adjudant gaf hij last den naam, van.
den soldaat op te schrijven, teneinde hem
een "belooning te doen toekomen.
Minister Mirabello hoeft verklaard, dat
dc koningin word gewond doordat een
vrouw haar met hel hoofd togen de borst
stiet, toen zij deze trachtte te beletten zich
in. zee te worpen. Het bloed kwam do
koningin op do lippen, zij Wilde zich ech
ter niet laten verplegen.
A a n g r ij p o n d c toonoclc n.
Dc vrecselijkste tooncclen zijn afgespeeld
bij den ondergang van Messina en Beggio.
Een Duitoch koopman, dio zich met. een
stoompont aanboord van een vertrekkend
schip begaf, vertelt dal hef stampvolle vaar
tuig plots werd opgetild en onder vrcese-
iijlc gekraak op 't land werd geworpen, Voor
zijn oogen stortten de huizon in, dc aarde
scheen zich te openen, dc zee stormde brul
lende do stad binnen. Dc koopman rende
als waanzinnig langs de spoorlijn naar het
station, langs lijkeu en puinhoopen, waaruit
afgrijselijk angstgehuil en hulpgeroep op
steeg. In het station wilde ik, zoo ver
haalt hij, een deur binnenloopen, waarop
stond .„stationchef", ik val, grijp en vol ont
zetting zie ik mijn handen vol bloed; ik
was o\er een lijk gestruikeld en had met
mijn handen in zijn verpletterd hoofd gegre
pen. In de halfver-woeste vestibule ligt een
jongen geknield en rukt en trekt aan iets,
aldoor roepende„Vader, vader, lieve
vader", het \v;het vonnloozo lichaam van
zijn vader, hetwelk dc ongelukkige in angst
trachtte te redden! In doodsangst liep ik
weder de stad in, mijn weg zoekend tus-
sehen dc ingestorte huizen en door de ver
sperde straten.
Van tolloo/e kleine dorpen ontbreekt elk
bericht en men i® niet in staat ze te berei
ken. In Santa Eufoiriia verpesten honderden
lijken de lucht en tustehen de lijken zoe
ken tal van halfnaakte en verhongerde men-
schert naar verwanten. Honden cn roofvo
gels, die zich op de lijken verpen, voltooien
het toonoel van verschrikking.
Te Reggio werden gisteren nog oenige
levende personen onder de puinhoopen van
daan gehaald, hetgeen tra roerende toonee-
lcn aanleiding gal'.
De staat van beleg.
De regeoring heeft, op grond vin het feit
dal in Sicilië en Calabriè een toestand is
ont.-taan gelijk aan dien in een land in staat
van oorlog, dc staat van beleg afgekondigd
in dl arrond. Me.-.-ina en Reggio. Gemraal
Mazza is met het opperbevel belast.
Minister-pres. Giolitti heeft de dagblad
correspondenten verzocht alleen berichten
te geven waarvan de echtheid en de her
komst kan voiden gewnniborgd. Zooals be
grijpelijk is, doen een aantal fantastische
verhalen dc rondte.
Te Mo-sina zijn 200 plunderaars in hech
tenis genomen, die voor een krijgsraad zullen
terechtstaan.
TI u 1 p b e to o n.
ITet Ameriknansche Congres stelde een
som van S00.000' dollars beschikbaar vom-
de slachtoffers der aardbeving. Ook dc Brit-
sehe regeering overweegt om een schenking
ie verkenen.
In liet. ziekenhuis Santa Martha in het
Valicaan zijn tal van gewonden uit Cala
briè cn Sicilië ondergebracht. Kardinaal
Morrv del Val en ook de burgemeester van
Rome hebben de zieken bezocht.
De voret van Monaco heeft bepaald dut
de total| opbrengst der opera-voorstellingen
bestemd /al worden voor Zuid-Italie.
Naar ruwe schatting is het verlies aan
particulier en staatseigendom 140 millioen
pond «terling. Er is dus heel wat geld
noodig
N i o ii w e aardschok
Tc Salon ik i in Turkije i- gistermorgen
een hevige aaulschok waargenomen. Alleen
matericelc schade.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Daar Ilelwig op dit moment den indruk
mankte van een onder groot leed gebukte
ziel, reikte Schneider hem hartelijk de hand
met de woorden: „Er zullen wel weer betere
tijden komen, mijnheer Ilelwig."
„Dat willen we hopen." Heiwig nam zijn
hoed op en terwijl hij aanstalten maakte om
heen te gaan vroeg hij nog even„Och
mijnheer Schneider, u sprak daar straks
van een courantenbericht, dat in een enkel
opzicht zou afwijken van dit, kluit, u mis
schien ook zeggen, wat er nog meer hij
Mond?"
„dn, dat herinner ik me absoluut niet
meer, daar ine dc zaak toen in 't geheel
nog niet irüeresseerde. Maar wacht, do cou
rant zal hier nog wel ergens liggen
-luist, hier is ze."
Schneider las hef bericht, dat bijna woor
delijk van bet andere schoen te 'zijn overge
nomen, maar het slot waarvan Schneider had
gesproken, doorliep hij haastig niet zijn
oogen om daarna de courant, zwijgend neer
te leggen.
Ilelwig nam hot. blad op on dnav zag hij
staan„Naar men verneemt \yordt er tever
geefs naar een testament gezocht dat de
vermoorde in zijn huis moet. hebben opge
borgen. Het. tamelijk zekere feit- dat dit tes
tament ten gunste van een stichting over dc
nalatenschap zou beschikken, kan niet zon
der belang voor het onderzoek zijn."
Ilelwig lachte scherp. „TTu, ha, mooi
/oo IVat die reporters al niet kunnen
sanioudichtou Dus dot weerziens, mijnheer
Schneider, tot nader bericht ontvang ik dus
allo berichten in het. Centrnalhotel. 1
ITcf was juist, vijf minuten na half zeven.
Ilelwig keek op zijn horloge.
Als liij een rijtuig aanhield, dan zou hij
nog vóór zeven uur de Bank kunnen be
reiken en eigenlijk was dit zijn plicht, daal
de geregelde gang en sluiting van zaken
afhing van de aanwezigheid van een dei-
beide directeuren en Hel wig's collega reeds
icnigen lijd ziek lag.
Klokslag zeven braken de beambten al-
lijd op om zoo snel mogelijk de Bank te
verlaten. Dc kassier was altijd de laatste,
dam- hot zijn taak was de dageljjksche kas
in het ijzeren brand vertrek te brengen, waar
dozo tol den volgenden morgen bleef staan.
Hiervoor lmd hij echter do medewerking
van een der directeuren noodig. daar de
Bank hot dubbel sleutels) steem had inge
voerd, waaraan positief de hand werd ge
houden.
TTot kwam echter af en toe wel eens voov.
dat bij dc sluiting geen der directeuren
aanwezig was, voor welk geval do kassier ver
lof had gekregen de geldkist in een bijzon
dere kast te zetten, die ook geheel brand
vrij was.
Aangezien in deze kast ook dc hoofddoe
ken werden bewaard, hadden de directeuren
ook hiervan elk een sleutel. Nooit hadden
zich nog wanordelijkheden op dc Bank voor
gedaan.
Zoodra dc Bank was gesloten begon do
nachtdienst. Twee lui hielden van 's avonds
zeven tot 's morgeus 9 uur afwisselend do
wacht binnen in liet gchomv; hun voornaam-;
stc werk was de lange gang bij do staal-
kamer to doordoopon oil elk kwartier moes
ten ze een controlcbcwijsjc werpen in een
daartoe aangebrachte automaat, terwijl na
tuurlijk enkele vertrekken den geheclen
nacht door elecfrisch waren verlicht.
F r a n k r ij k.
De winst der radicale partijen bij 'de
naatsverkiezingen van Zondag blijkt totaal
15 zetels te zijn. De meerderheid der regec
ringspartijen in den Senaat stijgt daardoor
van 73 op 8S'."
Het gematigd rcpublikcinsche Petit
Journal", welks directeur Brevet in het do-
purtoment der Seine eu Manie gevallen is,
schrijft, de overwinning van de radicalen toe.
aan den druk, dien de regeoring op het kie
zerscorps voor don Senaat heeft geoefend.
Nog even bedacht Ilelwig zich of hij wel
een rijtuig zou nemen, maar ten slotte be
sloot hij toeli maar lo voet verder tc gaan.
llij had zijn tijd zoo weten in tc doelen, dut
hij vijf minuten vóór zeven een sigarenwin
kel binnenstapte en na een doosje sigaretten
te hebben gekocht vroeg om even gebruik
van de telefoon tc mogen maken.
Ilelwig liet zich met de Bank verbinden.
„U spreekt met mijnheer Ilelwig. t),
goeden avond, mijnheer Borgmann, ik kan
helaas niet meer bij de sluiting aanwezig
zijn, daar ik te lang op liet. gerechtshof heb
moeten bozig zijn. De kas? Ja, heel best
zooals gewoonlijk. Hoe zegt. u? Ja, dus
tot morgenochtend. Goeden avond."
„Dank u wel."
Daarna slenterde Heiwig gcnoegelijk ver
der, terwijl hij voor het mam van de Ilam-
bui-g-Amevikn-iijn bleef staan, waar groote
kaarten met duidelijk aangegeven routes
lagen.
Ilelwig trad den winkel binnen en na
den chef vriendschappelijk te hebben begroet
vroeg hij zoo luid, dat het geheele personeel
het zou kunnen hooren, wanneer de eerst
volgende salonboot HamburgNew-York
afvoer.
„Morgenochtend om tien uur, mijnheer
Ilelwig."
„Mooi, zou er nog een kajuit vrij zijn?"
„Dat. zal ik wol eens even voor u nazien?"
„Ruimte in overvloed. Wenscht u een
biljet.?"
„Neen, dank u, voor mij niet. Mijn col
lega is ziek, zoodal' ik onmogelijk weg zou
kunnen, ook indien ik wilde. Maar ik vraag
het. voor een kennis. Indien hij vannacht
met. den sneltrein vertrekt, dan hoeft hij in
Hamburg tijd genoeg, nietwaar?"
Alle ambtenaren, van den veldwachh r af
tot het hoofd van den Maat toe, waren gemo
biliseerd. De radikale pers 're zeer voldaan.
Het. land heeft weer een» geloond, /(gr /-j,
dal hc-t aan den kant van de republiek -iJ.ir,
Duitschiand.
Koning Edward en zijn gemalin /telen in
de tweede week van Februari een hezo-'k
brengen aan Berlijn.
Keizer Wilhelm noodigde Zaterdag de
commandeerendc generaals aan zijn tafel cn
hield na afloop een beschouwing over de
manoeuvres. De keizer sprak ten slotte ook
over de onthulling in de „Daily Tok g- p'
waaruit bleek dat de loop van zaken ern
7,eer ernstige! induik op hem bad gemaakt.
Dc oudste generaal bedankte den keizer en
gaf hem de verzekering dat het leger onvoor
waardelijk vertrouwen in hem stelde.
Als tekst voor de Nieuwjaarsspeech in dn
kapel van het- paleis had do keizer de woor
den gekozen: „Tk wil vrede hebben met
mijn volk."
Rusl anti.
De bom die eergisternacht in een groot
restaurant te Petersburg ontplofte, schijnt
bestemd te zijn geweest voor den e/.aur, De
politie is een samenzwering op het --poor
gekomen en heeft twintig personen ^gearres
teerd, onder wie eenige bedienden van het
paleis te Tsarskojo Selo.
Gisteren hebben de beulen weer handen
vol werk gehad. 1-1 doodvonnissen werden
voltrokken. En ook werd er weer weik voor
den beul" in "t vooruitzicht, gesteld want
dcnzclfdon dag werden lo terdoodveioor-
doelingen uitgesproken.
Chomjakoff, de Doema-voor/itter, i= gis
teren op audiëntie geweest bij den 17,nar,
dien bij vei-slag deed van de werkzaam
heden en van dc incidenten tijdens de jong
ste parlementszitting. Do voorzitter ver
klaarde later aan de petwertegenwoordigets
dat hij kennis kroeg van de kuiperijen die
op touw waren gezet, om de Doenm te ont
binden, en zelfs voorgoed af te «clmffcn,
maar die pogingen zullen, naar hij beslist
kon verzekeren, schipbreuk lijden. Alle ge
ruchten van Doenia-ontbinding zijn vnlseh.
Dieven hebben 7,ich vergrepen aan de
nalatenschap van den dezer dagen overleden
Dope, Joan van Kroonstadt. Zij roofden voor
een bedrag van 10000 roebel aan waarde
volle papieren.
B a 1 k a n-S t a t e n.
Te Konstantinopel Wordt een gerucht van
een aanslag op den kroonprins Rosehad-
effendi officieel tegengesproken.
„Natuurlijk. De trein vertrekt klokslag
één uur."
Ilelwig knikte, groette met. de hand en
trad naar buiten.
Door Het oponthoud in den sigarenwinkel
en hier was het half acht geworden eer Ilel
wig zijn kantoor had bereikt.
llij nam do sleutels "it den 7,uk en ttad
het gebouw binnen, dat dc beambten reeds
hadden verlaten.
liet was een gewoonte der directeuren af
cn toe eens een nachtexpeditie naar liet
kantoor te ondernemen om te zien of alles
in orde was, maar Ilelwig vva.» nu eens dt-
delijk na de sluiting gaan kijken, op een
tijdstip dus, dat de bewakers hoi. minst ootug
toezicht verwachtten.
De breede loopers dempten de voetstappen
van den directeur; hij opende de deur naai
de eigenlijke werkkamer en bleef daarna Uit
terend staan naar de schreden, die uit de
gang weerklonken.
Dc oude. bewaker keek even verbaasd en
verschrikt, toen hij dc hel verlichte zaal "ag
maar weldra had hij den chef herkend dien
hij beleefd gi'oetto.
„Goeden avond Schulzc. Alles in orde?"
„Alles in orde, mijnheer."
„TTebt u al een controlebewijsje gebruikt?"
„Zoo juist dc- tweede, mijnbeer."
Heiwig opende de controle-automaat, en
7ag, dat het in orde was. Hij sloot de ma
chine weer en maakte aanstalten tot ver
trok, tot. groote voldoening van don bewaker,
die gevreesd had, dat dc stoel 7011 worden
ontdekt, dien hij achter in de gang had
neergezet, hetgeen echter eigenlijk was ver
boden.
(Wordt vervolgd.)
