02* laargang.
Vrijdag 12 Maart 1909
No. 12946
I
Geheimzinnig verleden.
Deze courant verschijnt da gelijks, met uitsondering van Zon- cn Feestdagen
Prjjs per kwartaal: Voor Schioda m en Vlaardin gon JH.1 26 Franco'
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam on Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend pummer moeten des middags vóór oen
iiur aaa het bureau bezorgd zjjn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag-en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intorc. Telofoon
voor de Redactie No, 123.
voor de Administratie No. 103.
BUITENLAND.
Schiedam, 11 Maart 1909.
BALKAN-STATEN.
De zitting van de Oostenrijksche Kamer
werd gisteren geopend onder een geweldig
lawaai van de Tsjechen.
De tot voorzitter gekozen Christen-socia
list Pattai wijst met nadruk op de noodza
kelijkheid van herziening van het- regle
ment, wil men met vrucht kunnen arbeiden.
Nadat de vice-presidenten en het bureau
herkozen waren, stelde minister-president Bie-
nertli het nieuwe kabinet voor en daarna
ontwikkelde liij bot program der regee
ring. Hij deed opmerken, dat de overeen
komst met Turkije eerst tot stand was ge
komen na lange en moeilijke onderhande
lingen en dat zij aan do monarchie zware
opofferingen kostte. Hij voegde daaraan
toe, dat deze opofferingen niet nutteloos
waren, daar volgens het protocol over de
overeenkomst iedere internationaal mee-
ningsverschil over de inlijving uit den weg
ia geruimd en dat do monarchie het ze
kere vooruitzicht heeft in nog vriendsoltap-
pelijker betrekkingen tot Turkije te blijven
dan thans reeds het geval is.
Wijders verklaarde minister Bienert.h,
dat men er zeker van kan zijn, dat de mo
gendheden, die het verdrag van Berlijn
hebben onderteekend, met voldoening de
kennisgeving van het tot stand komen der
overeenkomst zouden begroeten.
De spanning in den toestand van Europa
is belangrijk verminderd. De staatkundige
betrekkingen met Servië en Montenegro, die
eisclien stelden, welke geenszins te verwe
zenlijken waren, zijn nog steeds niet verbe
terd. Volgens de methode, ook ten opzichte
van Turkije govolgd, had de monarchie van
den aanvang af liet plan tot nonnalo betrek
kingen met Servië te geraken door reclit-
streeksclu: onderhandelingen.
De regeering had zich daarom ook niet
laten afbrengen van haar correcte en gere
serveerde houding door welke berichten ook
ait Servië en zoodoende kon de monarchie
door het bekende optreden van den gezant
Forgach te Belgrado aan de Servische regee
ring gelegenheid geven om met haar in
directe besprekingen ie treden.
Dank zij do raadgevingen dor mogendhe
den is het niet onmogelijk, dat in Servië een
strooming zal ontstaan ten gunste van een
reéeler en practiscber politiek. Oostcnrijk-
Ilongarijc is bereid om met giöote welwil
lendheid nieuwe onderhandelingen over
economische kwesties met Servië aan te
knoopen, zoodra Servië zijn houding ten op
zichte van Bosnië zal wijzigen en aan Oos-
tenrijk-ITongnrije kennis zal geven vah zijn
bereidwilligheid om weder correcte en vriend
schappelijke betrekkingen met de monarchie
aan te knoopen. Spreker verklaarde te ho
pen, dat dit optreden de goedkeuring zou
wegdragen van alle mogendheden, die met
Oostonrijk-Hongarije in vriendschappelijke
betrekking stann.
Als zeker kan worden aangenomen, dat
cr eenige verbetering valt te bespeuren in
den buifenlandschen toestand. De kansen
op het behoud van den vrede zijn verbeterd.
Do buitcnlandachc toestand eischt echter
waakzaamheid en concentratie van alle
krachten van don Staat.
Daarna overgaande tot het binnenland-
sohe program zeide de minister-president,
dat de regeering niets onbeproefd zal laten
om de verschillende groepen nader tot
elkander te brengen in het belang van een
vruchtbaren arbeid en ter verzekering van
do belangen van den Staat en van de bevol
king.
De minister werd in zijn rede herhaalde
lijk gestoord door afkeurende uitroepen van
de radicale Tsjechen, maar hij weid ook nu
on dan daverend toegejuicht.
Over het algemeen blijft men in diploma
tieke kringen te Weencn zich optimist be
toenen, daar men meeat, dat, al moge de
toestand nog niet geheel en al tot klaarheid
gebracht zijn, cr toch gegronde hoop bestaat,
dat alles in vrede zal afloopcn.
Naar aanleiding van dc nlarmcerende op
merkingen in 'e Duitsche bladen zegt do
Temps", dat Frankrijk cn Engeland be
reid zijn tut een ernstige overeenkomst in
de Scrv.scht kwestie, wanneer men niet op
ccn oi*!,>g vvil nandluren waarbij Oostenrijk
cn Duitechland trouwens te veel zouden ver
liezen, maar op een diplomatiek conflict.
Frankrijk en Engeland zullen slechts reke
ning houden met hun* plichten jegens Rus
land. Er zullen dan ook nog in liet Zuiden
en Oosten andore gewichten worden gelegd
in do weegschnnl van de politieke macht.
Bluffen is derhalve totaal overbodig. Rus
land zal zich evenmin laten vernederen nis
Frankrijk dut in November van liet vorige
jaar heeft gedaan.
De Russische regeering gaf haar mec-
ning te kennen over de onf.wetp-nof.a aan dc
mogendheden en drong aan op sommige wij
zigingen, welke zonder twijfel gemakkelijk
door de Servische regeering zullen worden
aangebracht.
Men verneemt, dat dc nota Voldoening
zal geven aan Oostenrijk, ofschoon zekere
dit land vijandig gezinde kringen te Bel
grado volhouden, dat de verzekeringen der
Servische regeering niet afdoende genoeg
zijn.
De Bulgaarsche L *"s toont zich gun»tig ge
zind voor Servië en verklaart zich voor mili
taire .samenwerking met dit land in geval
van oorlog.
Do Ilongaarsche premier heeft gisteren in
het parlement verklaard, dat het wetsvoorstel
betreffende het handelsverdrag met. Servië
ingetrokken is.
Do diplomatie schijnt in het Oosten rij lcsch-
Servisehe geschil haar lantate woord te spre
ken. Of dit tot oorlog al leiden of dut do
vrede gehandhaafd zal blijven, valt moeilijk
te zeggen.
llcuter seinde, dat de Russische regeering
op de Servische nota aan de mogendheden
Roman naar het Duitsch
van
GEORG II ART WIG.
Nu kvyam Ingeborg meende een oogen-
blik te droomen Ilarry von Rewall uit
bet duister te voorschyn om plaats to nemen
"an de zijde van bet jonge mei-jedat
dankbaar lachend een tekstboekje van hem
aannam.
Ret walen kennissen van hem uit Davos,
"ie hij -toevallig in de residentie nu had
ontmoet en tegenover wio hij zich verplicht
bad gevoeld ze naar den schouwburg te
tergezellen,
Inge's gedachten vlogen steeds meer muir
het verleden terug en onwillekeurig ge
teelde ze zich in opstand komen als ze er aan
dacht, hoe een ander misschien den geliefde
voor zich trachtte te winnen, dien zij stijf
hoofdig van zich had laten weggaan.
pe groothertog fluisterde zacht tot -zijn
adjudant, maar toch zoo, dat het door Inge
borg werd verstaan uGriesheim, daar zit
Rewall ook."
Noch Ingeborg noch Elisabeth Christine
zouden ook maar lots hebben kunnen naver-
ollen van hetgeen er op het tooneel was
gebeurd en ais in een droom liet Elisabeth
naar het rijtuig geleidon, waar ze met
baar hoofd achterover in het kussen zonk
.ie niel wel F' vroeg do hertog
jawel, alleen ben ik zeer vermoeid."
?D«t is heel hegrjjpeljjk. Je moet beloven
geantwoord beeft en dat zij slechts enkele
wijzigingen vooratelt.
De/.o wijzigingen moeten, naar nader ge
meld wordt, slechte van ondergeschikten en
formcelen aard zijn. Naar de „Matin" ver
neemt, zal Servië eerstdaags telegrafisch een
nota tot de mogendheden richten, die het
traktaat van Berlijn teekenden, welke in
dcnzelfden zin geredigeerd zal worden, als bet
antwoord aan den Russischen gezant te Bel-*
grado en ook aan Turkije gezonden zal wor
den. Volgens dit bericht blijft Servië dus
bij zijn eischen volharden.
Geen wonder, dat Oostenrijk wantrouwen
koestert jegens dc Servische regeering, die
'ooi'tdlirend spreekt van haar vredelievende
bedoelingen, boog opgeeft van haar vertrou
wen in de rechtvaardigheid der mogend
heden, maar tevens geen duim breedte wijkt
van het eens ingenomen standpunt, ofschoon
liet weet, dat Öostenrijk-llongarije niet kan
toegeven, zonder zijn aanzien van groote mo
gendheid op 't spel te zotten.
Diezelfde dubbelzinnigheid vinden wij ook
in het officieusc communiqué, waarin de
Servische regeering zegt, dat er een nor
male verhouding tusschen Servië en Oos
tenrijk bestaat, maar waarin zij niettemin
!e kennen geeft, dat zij geen antwoord wil
geven op het voorstel van Oosienrijk-IIon-
garije, betreffende het. wederom aanknoopon
van onderhandelingen over het te sluiten han
delsverdrag.
Uit Agram wordt gemeld dat het gister
nacht tot een botsing gekomen is tusschen
leden van de Groot-Servische partij en van
do afdeoling-Startscwitsj, opgericht om de
opgewondenheid van de Groot-Servische partij
tegen te gaan.
De Groot-Serviërs losten een dertigtal
revolverschoten, waardoor twee personen
zwaar en drie licht gewond werden, terwijl
drie mannen, die van htin wapens gebruik
maakten, in hechtenis werden genomen. Een
ngent. van politie werd aan het hoofd vcr-
ond.
GEMENGDE MEDEÜEELINGEN.
"Elisabeth, je morgen met het hst schaatsen
rijden niet te vermoeien, daarop moet ik
lieusch kunnen vertrouwen."
jJe kunt er op rekenen."
HOOFDSTUK XVI
Het liefst zou Elisabeth Christine zich den
volgenden morgen alleen aan haar ijsgenot
hebben overgegeven, zooals ze dat in het
ouderlijk huis rnoeht doen, zonder Ingeborg
en zondei mijnheer von Britzen, maar nu dit
beslist onmogelijk was, wilde ze toch in elk
geval om negen uur gaan rijden, opdat de
banen tenminste nog niet zoo overvol zou
den zijn.
Met grooto zekerheid gleed ze over het (js,
vlug en lenig, een geheel andere verscluj
ning zoo op haar schaatsen dan in een salon
liet was of Elisabeth nauwelijks meer den
grond raakte en haastig voortzweefde, met
als doel voor oogen een sprookjesland, waar
het onmogelijke werkelijkheid is geworden.
floe meer ze zich aan liet genot van het
rijden overgaf des te meer ook liet zo haar
gedachten terugjjlen naar lang vervlogen
dagen en voor haar bestond ten slotte geen
werkelijkheid meer.
Haar oogen glansden z< eltend, haar wan
gen gloeiden en toch druppelde er een traan
uit haar oogen.
Steeds meer naderde drie wapperende
roodo vlaggendo waarschuwingsse'.nen sche
nen tevergeefs hoog te zijn opgericht
maar tusschen hen en achter hen lag immer
de dreigende vlakte.
Een moment drong er luid gillen en schroeit
wen tot haar oor door. Elisabeth Christine
den volgde stormachtige bijval van do rech
terzijde, geschreeuw en gesis van het Cen
trum en de linkerzijde.)
Do president verklaarde, dat zoolang het
tegenwoordige presidium in functie was,
nog nooit majesteitsschennis was toegela
ten, maar dat thans Markow zich daar
aan schuldig had gemaakt. (Langdurige
toejuichingen van het centrum en de lin
kerzijde.)
Do uiterste rechterzijde diende daarop
een verklaring in, waarin wordt geëischt,
dat de minister van justitie met het ge
beurde in kennis worde gesteld, opdat dooi
de rechtbank kan worden uitgemaakt, of
Markow zich schuldig heeft gemaakt aan
majesteitsschennis, zooals dc president be
weert, of niet, zooals de mecning van de
fractie is.
P e r z i
De avondbladen te Petersburg piiblieee-
ren telegrammen uit Teheran, wantin ge
meld wordt, dat in den nacht van Dnwi.tg
op "Woensdag talrijke proclamaties aange
plakt zijn, waarin de bevolking wordt aan
gespoord, om alle Europeanen te vermBr-
den. De vreemdelingen-kolonie schrijft die
proclamatie aan de regeering toe, die tracht
een einde te maken aam den orihoudbaren
toestand.
België.
De Kamer nam met S2 tegen 78 stem
men in tweede lezing hot voorstel-Snoy
aan, tot instelling van een commissie ter
onderzoek van het vrij\vi 11 i gersslclsol
R u 11 a n d.
Bij de behandeling dor begroeiing van
hot ministerie van binncnlandsche zaken,
maakte Markow, van 'de uiterste rechter
zijde,de opmerking, dat het noodig was
de ambtenaren van het ministerie te her
inneren aan hun heiligsten plicht, n.l. om
do autocratie te beschermen.
In do redevoeringen van sommige spre
kers, zoo verklaarde hij verder, kwamen
majosteitsbolecdigingen voor en hij gaf et-
zijn verwondering en zijn leedwezen over
te kennen, dat zulke misdrijven in de Doc-
mazaal toegelaten warden. (Op deze woor-
hoorde het, maar tegelijkertijd ook gevoelde
ze, dat haar de wilskracht ontbrak er acht
op tc slaan.
Ze schoot tusschen de palen, waaraan dé
vlaggen wapperden, door en daar, waar het
ijsblauw in zwartachtig grijs overging, daar
waar het ijs begon te kraken kon ze zich
in haar vaart niet moer tegenhouden.
De broze ijskorst bood geen weerstand
langer hij kraakte, scheurde en een
dreigend donkere opening vertoonde zich.
Op hetzelfde moment zonk Elisabeth Chris
tine naar de diepte
Een tiende seconde van zinken misschien
maar voor de zinkende een heel leven,
Ze zag zich als kind. als jong meisje, als
vrouw, zag alles en ieder, van wie ze had
gehouden.
Onderwijl was mijnheer von Britzen terug
gehold, maar Ingeborg was voortgesneld naar
de plaats de3 onlieils.
Nog eens dook het blonde hoofd uit de
grijnzende opening op en zonder zich ver
der een oogenbiik te bedenken sprong hige-
borg de zinkende na en g eep haar. Met de
andere hand klampte zo zich aast den ijskant
vast, waardoor haar huid werd opengereten,
zoodat het bloed langs haat' aim stroomde.
Het ijs brokkelde steeds verder at en in
doodsangst gilde Ingeborg bet uit, maar haar
wil was sterker dan haar vrees en benauwd
heid en met inspanning van Imm laatste
krachten wist ze den bewustoloozcn last boson
te houden
Eindelijk kwam er hulp opdagen
arbeiders mot stangt ti en plankon, cn mijn
heer von Britzen, die als een dronken man
wankelde.
BINNENLAND.
Van het Hof.
II. M. de Koninging-Moeder heeft gister
avond het concert van Toonkunst te 's-Gra-
venhage bijgewoond.
T u r k (j o.
Een telegram van Rifaal pasja uit Pe
tersburg te Konstantinopol ontvangen, deelt
mede, dat do onderhandelingen tusschen
Rusland en Turkije niet zoo goed gaan
als men aanvankelijk meende en hoopte.
Vooral do kapitalisccring 'der Turksohe
oorlogsschatting levert voel moeilijkheden
op. Het is niet uitgesloten, dat de onder
handelingen tusschen Ilifaat en Iswolsky
verrassende resultaten zullen opleveren.
De bezorgdheid van Turkije, dat Servië
een inval in het Sandjak Novi Bazar in
don zin heelt, wordt in militaire kringen
to Weencn, waar men de Servische troe
penbewegingen aandachtig volgt, niet on
gegrond geacht. Een doel der Servische
troepen namelijk heeft een strategisch of
fensief ingenomen, dat gericht is tegen hot
Sandjak, waarbij het opvallend merkwaar
dig is, dat ook een deel dor Montenegrijn-
sche troepen een dergelijke opstelling heeft
ingenomen. In verband hiermede zal men
het plotselinge verbod van wapen-doorvoer
langs de lijn Satoniki-Uskub naar Servië,
waaraan langen tijd door Turkije geen sdroo-
brecxl in den weg gelegd is, moeten be
schouwen.
Het Stamboolsehe ministerie van buiten-
landsche zaken verklaart echter, dat het
niets weet van een voorstel van Rusland
om Servië in Novi-Bazar schadeloos te
steilon, terwijl de groot-vizier aan een me
dewerker van „La Tmquie" verklaarde,
dat geen enkele mogendheid piet een der
gelijk voorstel voor den dag is gekomen.
Evenwel, aldus de Stamboelschc correspon
dent van het „Berliner Tagoblatt", is hot
zeker, dat Rusland over Parijs dit voorstel
bij wijze van ballon d'essai gedaan heeft.
Do Porte antwoordde editor zeer beslist
met een non possumus en het voorstel
heeft in Turkije een zeer slechten indruk
gemaakt.
Do Kamer machtigde de regeering met
do Banquc Ottomane, do Deutsche Bank
cn do Orienlbank een zesprocentsleening
aan te gaan voor een bedrag van een mdl-
lioen T. pondon.
Z. K. II. de Prins der Nederlanden neeft
aanvaard het beschermheerschap over de
Maatschappij tot Redding van Drenkelingen
te Amsterdam.
Tweede Kamer-verkiezing.
De antirev. kiesvereeniging ie Wasse
naar, district Katwijk, besloot met alge-
meene stemmen, het aftredend lid der
Tweede Kamer, mr. 0. J. E. baron van
Wassenaer van Catwijck (Chr.IIist.) krach
tig te steunen. v („Rott.")
„De Banier" publiceert een brief, ge
richt aan den voorzitter van het districts-
b es tuur der Christ.-Hisl. Unie, in hei dis
trict Harlingen, door het Tweede Kamerlid
mr. J. Schokkijig, waarin deze mededeelt,
zich niet meer voor hot. lidmaatschap der
Tweede Kamer beschikbaar te stellen. Dit
besluit wordt in den brief gemotiveerd ,als
volgt
„Nu de kerk, welke ik dien, sedert een
bepaling in het loven riep, waardoor hare
dienaren, indien geroepen deel te nemen
aan liet overleg met de Regeering, om
trent de verschillende belangen des volks,
die der kerk zelve met uitgezonderd, fei
telijk afgesneden worden van hun ambt en
dientengevolge beroofd van een der voort
waardon, welke do vrijheid en zelfstandig
heid van den volksvertegenwoordiger moe
ten waarborgen, meen ik, die mij ook aan
mijn ambt gebonden gevoel, een eventueel
opnieuw aangeboden eandidatuur niet to
kunnen aanvaarden."
Naar do „Dordr. Ct." mededeelt, is bij
het bestuur der kiesvereeniging Dordiecht
een schrijven van het lid der Tweede Ka
mer, den heer S. M. Hugo van Gijn, in
gekomen, waarin deze kennis geeft, dat
hij zich bij de aanstaande Kamerverkiezin
gen niet weer beschikbaar stelt.
Waar van antirevolutionaire zijde een can-
didatuiir-Colijn te Gouda met onmogelijk
wordt geacht, komt dit den katholieken min
der gewenscht voor Ree's werd hierover in
een vergadering der tvk. ktasveramuuiK ge
sproken, zonder dat evenwel een besluit werf
genomen.
Het was de u'terste tqd indien er
op dit moment geen hulp was gekomen, dan
zouden Ingeborg en de hertogin onher
roepelijk in de diepte zijn verdwenen. Met on
uitsprekelijk veel moeite gelukte het ten slotte
toch beiden te redden. Elisabeth Christine
was bewusteloos, Ingeborg niet, wel gevoelde
ze zicli duizelig toen ze aan wal stond en
meende in een ijsklomp te zullen verande
ren haar tanden klapperden hoorbaar op
elkaar, ze was bleek als een lyk. Maar nie
mand bekommerde zich om haar.
liet was een drukte, een geloop en gedoe
om Elisabeth Christine naar het slot te ver
voeren, waar de een nog meer dati de ander
van het gebeurde schrok.
Spoedig ook waren de gewaarschuwde dok
toren verschenen, maar dezen haddon het
nntnuilijk allen zoo druk met de hertogin,
dat niemand aan Ingeborg dacht.
Dc groothertog, die juist met Griesheim
van zijn morgenrit was teruggekeerd, ontving
sprakeloos van schrik het bericht van het
ongeval, hetwelk hem door mijnheer von
Britsen werd verteld.
Haastig verliet hij zijn werkkamer om,
Elisabeth Christine's slaapkamer binnen te'
gaan, waar de doktoren nog voortdurend bo
zig waren de schijnbaar levenloozo weer tot
bewustzijn te brengen.
Ze lag onder het rose bddakyn met uit
gestrekte armen, het hoofd wat op ?yde ge-
hogen als een slapende, maar de gelaatskleur
was to bleek voor een slapende en geen
ademhaling deed de borst op en neer gaan
De welige, blonde, nog vochtige haardos om
gaf haar kalm gelaat, een gelaat waarop nu
moer dan ooit golatenheid en trede stond te
lezen en deze gelaatsuitdrukking v< oral was
bet, die den man, welke bij haar bed stond,
zoo hevig aangreep. Niets meer van wrok of
woede. Het was Item niet mogeljjk deze vraag
van zich af te zetten: was het toetal of was
het opzet geweest, waardoor ze ntt zoo met
den dood moest liggen worstelen
Hij wilde niet aan de laatste mogelijkheid
denken, noch gelooven. Met ongewone innig
heid nam hij Staar handje in de zijne, terwijl
zijn gedachten afdwaalden naar Ingeborg
Op dit moment eerst word het hem duidelijk,
wat Elisabeth Christine in haar onbevredigd
verlangen moest hebben geleden - want
ook zelf leed hij meer dan iemand wist. Zij
was in haar vecht geweest hij echter niec.
En terwijl hij nu uit eigen ondervinding
wist wat het zeggen wilde onbevredigd het
leven door te moeten gaan, kon hij niet anders
dan medelijden gevoelen met dit weetlooze
schepseltje. Iljj boog zich over haar heen en
aangedaan als nooit tevoren kuste hij haar.
Maar de wonde, die hij in zijn hart steeds
heviger voelde branden heelde nog maar niet
Ingeborg's beeld verdween maar niet uit, zij no
gedachten Nog steeds echter hield hij Elisa
beth's hand in de zijne, toen zij plotseling
haar oogen opsloeg.
Nog zonder iemand te herkennen liet ze
hnar blik van den een naar den ander glijden,
s Elisabeth mijn arme, beste Elisabeth 1"
Zij elimlaehte een gelukkig, onwetend
lachje.
J>iij
Plotseling kwam haar volle bewustzijn
terug.
(Wordt vervolgd.)
SCHIEDAMSCHE COURANT
