2éS3ai Jaargang.
Zondag 4 April 190®.
11 miner bestaat lil VIES Matei
rff
il1
f
fll
m
«10. 12966
Eerste Blad.
Geheimzinnig verleden.
iV
4f
üi\
im
fl
I*
:il
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, m'el uitzondering van Zon- en Feestdagen.
- Prijs per kwartaal: Voor S chied a m en VI aardin gen fl. 1.25. Franco
Iper post fl. 1.65.
Prijs pe* week: Voor Schiedam' en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
9 Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
■jaar aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte iïaven.)
Prijs der Advertentiën: Van 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag-en Zaterdag avond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
j voor de Eedactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Ken nisge v i 11 g.
Schietoefeningen.
De borgem cester van Schiedam
vestigt, op verzoek van den lieer Staats-
inad i. b. d. Commissaris dor Koningin in
deze provincie, de aandacht v an belangheb
benden op het hieronder volgend bericht aan
•zeevarenden
SCHIETOEFENINGEN VAN HET FORT
ERFPRINS, DEN HELDER.
Volgens mcdedecling van den Minister van
Oorlog" zullen op April 1909 en zoo noo-
dig den volgenden dag schietoefeningen
plaats hebben van het loit Erfprins met ka
nonnen van ücht kaliber (5 cAl.), waarbij
onveilig wordt gemaakt een sector tusschen
de ware richtingen N.W. en N. lot op 4500
M. van hot fort; deze sector wordt aange
geven door 2 stellen vlaggesiokken vóór het
fort, waarvan het W.lijke stel voorzien is
van één en het. O.lijke stel van 2 dwarslat-
tcn. Op de dagen dat gevuurd wordt zul
van het genoemde fort, eon roode vlag waaien,
die drie uur vóór het begin der oefening half
stok, cn één uur vóór de oefening geheel
voorgeliesclien wordt. Bovendien zal op den
avond vóór, en op de dagen dat geschoten
wordt, een waarschuwingsbord geplaatst wor
den op het terrein van den Gemeentelijken
vischafslag te Nieuwediep.
Indien een stoomvaartuig tot waarschu
wen of sloepen aanwezig is en indien de
oefeningen zulks toelaten zal door dit vaar
tuig desjrevcnselit hulp worden verleend om
uit den onveiligen sector te komen.
(7jie „Nod. krt," no. 201).
Schiedam, 3 April 1909.
De Burgemeester van Schiedam.
M. L. IIONNERLAGE GRETE, w. I.
BUITENLAND.
Schiedam, 3 April, 1909.
ENGELAND,
Den len April is in Engeland een wet
in werking getreden, die een reeks van
zeer zegenrijke bepalingen bevat: dc z.g.
kinderwet, „The Children's Charter", zoo
als eenige bladen met oen zekeren trots
de nieuwe wet betitelen. Tot nog toe was
in Engeland bijzonder weinig voor de be
scherming der kinderen gedaan cn het par
lement had derhalve een braakliggend ter
rein voor zich. Ue nieuwe bepalingen zijn
in zes aftleelingcn gesplitst: l. Kinderbe
scherming; 2. Verhindering van wreedhe
den tegen kinderen en jeugdige personen;
Roman naar het Duitsch
van
GEORG IIARTW1G.
50)
De rentmeester, die eerst niet zijn aan-
joening had kunnen bedwingen, voorn! daar
|>j liet kind zoo goed bad gekend en het zoo
dikwijls op zijn arm hrnl gedragen, had zich
rut weer tot kalmte weten te dwingen en
grt met beslistheid het bevel de last naar de
umkamer to dragon. liet vertrek was don-
'cr> onheilspellend danste liet licht der
lantarens door de duisternis. Midden in dc
'4la ffdcri ze de kist neer err lichtten den
vet'sp!interdeii deksel op.
3riets was verminkt aan het lijkje, mnar
'an, "eb uitgedroogde gezichtje stroomden
«appels als tranen neer.
Op den schoorsteenmantel stonden cande-
res, waarvan de kaarsen werden aange
hoogd''le'§>cen c^e plechtigheid nog ver-
-T \)"c 'la!1('en vouwden zich tot een gebed.
°g_ stroomde de regen, nog was het on-
niet van de lucht toen de rentmeester,
§e<i en wind trotseerend, zijn paard besteeg
|R tn galop naar de stad te rijden. Een
Si T aan [Tan'y von Re wall had hij in
m- en 7'Gn eerste weg voorde naar dc
.politie,
ff;
3. Verbod van rooken; 4. Verbef crings- cn
industriescholen; 5. Jeugdige misdadigers;
6. Allerlei.
Wat de kinderbescherming betreft, was
er reeds een aanvang op dit gebied door
de Infant Life Protection Act van 1S97
gemaakt; deze wet. had echter verschil
lende zwakke punten. Dc nieuwe wet be
paalt, dat elk kind bcrtcden de vijf jaar,
dat tegen vergoeding buiten het ouderlijk
huis wordt verpleegd, onder het toezicht
van den staat komt te staan. In elke ge
meente moeten alle kinderen beneden de
vijf jaar, die niet door hun ouders worden
verpleegd, geregistreerd worden. Er wor
den ook „bezoekers, ter bescherming der
kinderen" aangesteld, die een bijzondere
machtsbevocgdheid krijgen; zij kunnen be
velen, dat de betreffende kindeien ergens
anders onder dak gebracht worden, zoo
de betrokken woning overvol of ongezond
is, of wanneer de pleegouders ongeschikt
blijken. Het is den pleegouders ook ver
boden lret leven van zoo'n kind ie ver
zekeren.
Dp. paragraaf over de bescherming dor
kinderen tegen wreedheden bepaalt, dat oen
meerderjarig persoon, die voor een kind-
moet zorgen, dit slecht behandelt, verwaar
loost, enz., met een boete van 100 en
met een gevangenisstraf van ten hoogste
twee jaar gestraft zal worden. Als bewe
zen kan worden, dat een verzekerd kind
tengevolge van slechte behandeling of vcr-
waarloozir.g gestorven is of zelfs ziek ge
worden, dan kan de schuldige, die even
tueel voordeel van den doo)i had kunnen
trekken, veroordeeld worden tot een boete
van 200 pond sterling of vijf jaar tuchthuis.
Verder worden zij die kinderen laten
bedelen, bedreigd met boete of gevangenrs-
straf. Zingen in de straten wordt eveneens
als bedelen beschouwd.
Handelaren in ouc! ijzer ten slotte mogen
niets moer van kinderen koopen, omdat de
ervaring heelt geleerd, dat de lieve jeugd
zich gaarne hellen, deurkloppers etz. toe
eigent, met dc bedoeling deze voorwerpen
in klinkende munt om te zotten.
Heil in de wel opgesloten verbod van
hot rookon door jeugdige personen heeft
in Engeland algemeen opzien gebaard cn
is dikwijls belachelijk gemaakt. De wet be
paalt, dat winkeliers aan personen die
blijkbaar onder de 16 jaar zijn, geen rook-
matcriaal mogen verkoopen. Politieagenten
zullen jongens, die sigaretten rooken, van
de'zo dingen berooven. Ook zullen kinderen
beneden de 14 jaar zonder geleide geen
lokalen meer mogen betreden, waar sterke
drank wordt verkocht.
Met het van kracht worden dezer wet
zullen jeugdige personen beneden de 16
jaar niet meer ter dood veroordeeld wor
den en zal an de meeste gevallen ook,
waar voor volwassenen gevangenisstraffen
worden toegekend, bij jeugdige personen
slechts van hcchlcnisstraf gebruik worden
gemaakt. Bovendien komen zij voor bij
zondere „jeugdrcchlbanken", wier verhan
delingen niet openbaar zijn. Alleen de
ouders en voogden moeten de zitting bij
wonen en de betreffende boeten, schade
loosstellingen en kosten betalen.
Het alt niet te ontkennen, dat de wet
van een hoog elisch standpunt uit gescha
pen is. Ze zal zeer zeker diep in de bur
gerlijke verhoudingen der lagere klassen
ngrijpen en ongetwijfeld bij de "eigenaar
d.ige ideeën, die de Engelsehman er over
pei'soonlijke vrijheid op na houdt, in haar
overgangstijdperk veelvuldig op tegenstand
stooten. In haar gevolgen zal deze „kin
deren-charter" echter in elk gevat van
zegenrijken invloed zijn.
Midden op den grooten weg kwam hem
een zwart voorwerp in vliegende vaart tege
moet en naderbij gekomen kon men onder
scheiden, dat het 'de aui-o van Kronfcld was,
waarin de bedrieger van zijn uitstapje naar
huis terugkeerde.
Slaperig ca dommelig lag de be/.iiter van
Kronïeid achterover in zijn auto. In zijn
half droomerigen toestand zag hij do Wy
sowski's voor zich staan met lange witte
papieren, als rekeningen, in de hand. E
scheen geen einde aan do getallen te zullen
komen, steeds kwamen er meer en meer bij
alles draaide hem voor de oogon.
„Ilt wil nog een glas grog hebben," stiet
hij uit, toen men hem hielp uitstijgen. „Een
beetje vlug."
Eer hij rustig in de woonkamer n' a
nomen, wilde hij de deur naar de
zonde kamer sluiten, daar deze fumiliezaul
voor hem altijd iet-s afstootcmls lmd gehad
Terwijl hij dus op den drempel trad oni de
deur te sluiten, bemerkte hij, dut er licht
brandde in de tuinkamer en in de meening
dat men zeker daar nog aan 't opruimen
was sleepte hij zich tot daar voort.
Maar wat was dat? Wie was dat wezentje
in het fiuweclen pakje, dat hij eens hoetic tc
hebben godragen?
Een waanzinnige angst overviel hem en
verjoeg plotseling zijn dommeligheid. liet was
of hij nan den grond was vastgenageld en
steeds maar door zijn blik gericht moest
houden op dat lovenlooze lichaampje vóór
OOST ENTiI.TK-HON GA11XJË
Dc Oostenrijksch-Servische crisis, die nu
zoo goed als afgeloopen is on een eind
heeft gemaakt aan de vrees voor een inter
nationaal conflict, had de aandacht afge
wend van een andere crisis, een binnenland-
sche, waarhij het lot van het HongaaVsche
ministerie op hot spel staat. De aandacht
wordt er nu weer, cn niet zonder eenige
ongerustheid op gevestigd, want het mi
nisterie Wcckerlo-Andrassy-Kossuth is in
werkelijkheid de voornaamste hand die de
volken der beide monarchieën bijeenhoudt.
Ifot is de bankkwestie, waar het om
gaat. Er bestaat op dit oogenblik slechts
een enkele rijksbank, voor beide landen;
maar dc overeenkomst zal met December
aanstaande afgeloopen zijn en zal ze nu
vernieuwd worden, óf niet? Ja, zegt Oos
tenrijk, dat een grooten financicelen invloed
op Hongarije heeft, dank zij de gemeen
schappelijke bank, neen, zegt de meerder
heid der Ilongaarsche Kamer, die een eigen,
afzonderlijke bank eischt. Deze meerder
heid komt meermalen in botsing nxet de
wenschen van het ministerie, dat dien
machtigen band met Oostenrijk niet wil
verbreken.
De oplossing lijkt eenvoudig. De meer
derheid werpt het ministerie om en har.
delt volgens den wenseh van het land.
Maar minister Wockerlc heeft zoor iets als
een tusschending gevonden: hij heeft een
ontwerp uitgewerkt, waarin sprake is van
twee verbonden banken, een Oostcnxijk-
sche en een Ilongaarsche, door een con
tract. Dat zou zoo iets zijn als de ge
schiedenis van de geit en de kool, en zoo
als hel meestal met dergelijke bemiddelin
gen gaat, ze voldoet geen der partijen. Oos
tenrijk houdt zich bij zijn gemeenschappe
lijke bank en de partij voor een onafhan
kelijke Ilongaarsche bank, blijft ook op zijn
stuk staan. De besprekingen te Weencn
hebben niet tot een oplossing gevoerd en
do commissie uit de Ilongaarsche Kamer
besloot eveneens tot verwerping van het
ontwerp voor twee verkonden banken.
Zoo hangt de kwestie nu al-sinds ocnige
weken. Er doet zich nu echter te Boeda
pest een beweging ton gunste van de plan
nen van Weekerlo voor, maar zoolang Wee-
non ontoegeeflijk blijkt, is alle overeen
komst onmogelijk. Er rest dus niets andei's
dan wachten.
Maar de kwestie is ernstig. Zij tast
hem. Niemand was bij hem en geen be
diende zou komen, ook al zou hij de schel
len bijna kapot rukken.
Als hij dan mnar eens stilletjes wegsloop
en meermin wat hij nan geld en jinveelen
bezat. Maar was dat inderdaad de kleine
ICuno von Rewall, die vóór hom lag? was het
nog niet mogelijk zijn bewering vol te hou
den? Zou er nog niet een uitvlucht, zijn en
zuil hij**niet onverstandig doen zijn schuld
door zijn vlucht te bekennen? Maar neen,
hij kon niet meer denken, woedend bief bij
zijn vuist op om daarna bewusteloos, ineen
tc zakken.
Toen hij ontwaakte lag hij op zijn divan
uitgestrekt. Het was klaar lichte dag.
Daar heikendo hij den dokter, den kan
tonrechter, den commissaris van politic
Wat was er toch gebeurd. Eenige malen
streek hij zich over zijn voorhoofd.
„Mijnheer Borker
Angstig schrikte hij op. „Wat?"
Op hetzelfde moniont herinner-do hij zich
wat er was gebeurd. Nu wist.hij, dat. er in
*de tuinkamer een kist stond, waarin een
lijkje was gelegen, dut nun de wereld zijn
onrecht cn 1 Larry von Rewall recht zou bn
wijzen.
Hulpeloos koek hij van den ifii naar den
ander, maar ziende, dat geen uitkomst meer
mogelijk was, besloot hij zijn toevlucht te ne
men tot snikken, smeeken en liet, volhouden
zijner onschuld.
Iloev'eel toegenegenheid en hulp de be
de eenheid zelve dor Oostenrijksch-Hongaar-
sche monarchie aan. In Februaii 1906 liet
keizer Frans Jozef uit het parlement alle
afgevaai'd. der coalitie verwijderen, die de
onafhankelijkheid van Hongarije wensch-
en. De maand daarop onderhandelde hij
.iet hen en teckendc een overeenkomst
voor twee jaren, waarbij de instelling van
het algemeen kiesrecht bedongen werd. Drie
jaren zijn er na verloopen; de hervorming
vim het kiesstelsel is heelemaal vergeten
en de onafhankelijkheidspartij, ongeduldig
geworden, geeft haar ongeduld te kennen.
Haar houding in de bankkwestie is een
der uitingen van deze verbittering, die niets
meer en minder beoogt, dan de scheiding
der beide landen.
GEMENGDE MEDEDEEL1NGEN
Frankrijk.
Eenise dagen geleden heeft- de Fransche
Kamer zich bezig gehouden met den aanleg
van een spoorweg door een Fransche maat
schappij in Abessynié. Minister Pichon ver
klaarde toen, dat de Negus concessie had ver
leend en dat de onderneming steun ver
diende.
Nu'komt plotseling het bericht, dat Negus
Menelik de concessie heeft ingterokken, be
werende, dat de maatschappij zicli niet aan
do gestelde voorwaarden heeft, gehouden.
Het. werk is stop gezet.
De „Humanité" valt minister Pichon hef
tig aan, omdat deze bij de beraadslaging
in de Kamer op de rechtstreeksche vraag
van Jaurè.s geantwoord had, dat Menelik de
concessie-overeenkomst, goedgekeurd had. De
„Humanité" geeft te verstaan, dat er aan
de zaak een luchtje is en is van meening,
dat. dc Kamer een besluit heeft genomen,
waartoe zij zichzelf een slag in het gezicht
bliikt gegeven te hebben.
watz, die ten doel had de dynastie Kara-
georgevviiaj te onttroonen. Te Nisj zijn reeds
elf, te Kragoejewntz acht officieren in hech
tenis genomen.
De cavalerie-officieren te Kraljewo heb
ben geweigerd aan het complot deel te
nomen, daar zij wel het aftreden van koning
Peter wilden bevorderen, maar het tevens
wenschelijk achten, dat zijn zoon George
hem zal opvolgen.
Z u i d-A f r i E a.
Te Pretoria is eergisteren een overeen
komst tusschen Transvaal en Mozambique
voor den duur van tien jaar geteekend,
waarna ze van kracht blijft voor onbepaaldcn
tijd, doch onderworpen blijft aan jaariijk-
sehe opzegging. De overeenkomst, verzekert
aan de Delagoabaai 50 tot 55 van den
overzeoschen handel naar het voornaamste
centrum van Transvaal, Witwatersrand inbe
grepen en bepaalt het voortduren van de
werving van inlandsche arbeiders voor de
mijnen, met benoeming van een scheids
rechter bij cventueele verschillen. Beiden,
Transvaal en Mozambique, waarborgen de
ontwikkeling van in- en uitvoer van den
Transvaalschen handel via Delagoabaai te
bevorderen. Het bestuur van den spoorweg
en van de haven zal in handen worden ge
legd van een college, bestaande uit twee ver
tegenwoordigers van Mozambique en twee
van Transvaal, met een Portugeeschen voor
zitter, die echter alleen een raadgevende
stem heeft.
Mexico.
Een telegram uit El Paso meldt, dat de
Indianen van den Staat Chihuahua, in
Mexico, tegen de belastinginners in opstand
zijn gekomen en er verseheidenen hebben
vennoord. De "Mad van Andrea wordt geter
roriseerd. De telegraafdraden zijn doorgesne
den. Men heeft twee treinen met troepen ge
zonden om den opstand te onderdrukken.
B al kan-S taten.
Servië heeft met zijn toegeven aan de
Oostenrijksche eischen ook de verplichting
op zich genomen om zijn leger op de sterkte
van liet voorjaar van 190S terug te brengen
tot het Oostenrijk goeddunkt liet van die
verplichting te ontslaan. De sterkte van liet
Servische leger zal dan weer van 45.000
man op 19.000 man gebracht moeten wor
den. Gisteren is men reeds met naar huis
zendon van de ingelijfde reservisten begon
nen.
In het Servische leger heersclit over dit
alles een gioote verontvvaauliging, men
spreekt zelfs van een bedenkelijke gisting.
Er wordt melding gemaakt van protesttelo-
granunmi uit tal van garnizoenen en van
geheime vergaderingen van officieren en het
heet, dat de beweging wordt aangestookt
door den ex-kroonprins George. Zelfs schijnt
men te vrecrcn, dat deze zich plotseling als
militair dictator zal opwerpen.
Die viecs moge misschien niet. geheel en
nl gegrond zijn, vast staat, dat men een
wijdvertakte samenzwering heeft ontdekt,
waarin officieren betrokken zijn uit de gar
nizoenen Nisj, Kroesiewatz en Kragoeje-
schermers en verzorgers zijner jeugd hem
ook hadden bewezen, op dit moment kwam
wel allerminst een gevoel van dankbaarheid
hij liern opnu dacht hij er alleen aan zich
zelf van alle schuld vrij te pleiten, om de
anderen des Ie zwaarder met schuld tc be
laden. En in de hoop op deze manier het
host alle schuld van zich af te schuiven,
vertelde hij nu, zich zelf als het slachtoffer
van verleiding en geweld voorstellend, hoe
liet bedrog was voorbereid en uitgevoerd.
De veronderstelling van advocaat. Spreng-
ler bleek juist te zijn geweest, ecu onbekend
gebleven persoon stond als drijvende kracht
op den achtergrondeen spoorloos verdwe
nen bediende van de familie Rewall, die
indertijd onder valschcn naam in Tarnovv
was gekomen en daar kennis met Kohut
had gemaakt, die hem gebruikte om voor hem
klanten aan te brengen, terwijl hij zelf
slechte weer de handlanger voor dc Wy-
sovvski's. de eigenlijke geldschieters en woe
keraars was.
Langzamerhand was bij den bediende
hot plan opgekomen, doordat hij getroffen
was door de sprekende gelijkenis van Bor
ker met mevrouw von Rewall, om hem voor
don verdwenen Ivuno von Rewall te laten
optreden. Kohut, do mislukte advocaat, was
dus eigenlijk de hoofdleider van do onder
neming, terwijl de Wysowski's bet noodige
geld hadden verschaft.
Hot gelukte Kohut, Borker's grootmoeder
op te sporen en haar voor een groote som
BINNENLAND,
Hofbericht.
Z. K. H. de Prins vertrok naar Amster
dam, .teneinde aldaar heden te begroeten
den groothertog van Mecklenburg, die, in
cognito reizende, eenige uren te Amster
dam vertoefde.
De Prins begeleidde zijn familielid in
dc hoofdstad en bood den groothertog een
lunch aan in het Paleis op den Dam.
Z. K. H. keent omstreeks 4 uur naar
de residentie terug.
Een diplomatieke solrée.
De Duitsche gezant hij ons hof, de heer
Von Midler, gaf gisteravond voor een zeer
groot aantal genoodigden uit de kringen
van Hof, diplomatie, Regeering, gewestelijk
en stadsbestuur, een muzikale soiree, waar
op zeer veel bijval oogstte een Russische
pianist, do heer Sapelhiikoff. die met groote
virtuositeit en technische gaven een uit
gezocht program uitvoerde van werken van
Schumann, Schubert, Mendelssohn, Chopin,
Tschai-kovvsky en een toonzetting van zich
zelf.
om te koopen om de rol van kinderroofster
te spelen, daar ze wegens verjaring dei-
zaak tocli niet meer strafbaar voor haar ge
fingeerde daad was.
Deze vrouw, wier weggeloopen dochter bij
haar sterven een vierjarig zoontje aan haar
zorg had toevertrouwd, was schuld, dat het
kind zijn geheele leven ongelukkig bleef,
aangezien zij het niet noodig had geoordeeld
geneeskundige hulp in te roepen toen het
kind door een val zijn beentje had gebroken
en door een slechte, onzindelijke behandeling
had het kind ook bijna zijn ziensvermogen
verloren.
Blij van de zorg voor het kind te kunnen
worden ontlast, gaf ze het in handen van
een rondtrokkenden bedelaar, die hem als
vondeling met zich meesleepte, zoodat. de
jongen inderdaad zijn eigen naam niet kende.
Toen de bedelaar zich nu in dte gevange
nis had opgehangen en de jongen dus zelf
zijn kost moest verdienen, erbarmde de moe
der der Wysowski's zich over het ventje en
nam hein in hun familie op. Daar zag hem
de vroegere bediende van Kronfcld, nadat or
vele jaren waren verloopen. Door hem werd
de jonge man geheel van, de toestanden en
omgeving van Kronfcld op de hoogte ge
bracht, zoodat er zoogenaamd geen leemten
in zijn herinnering konden blijven.
Wordt vervolgd.)
f
Stljj
1
4
- i*
V,
ri'i
ill
4'Ml
j.iï
1.3*1
h#
?f'
!|i
ï',4,
tok
cïf
f 1
*i'|
ftèfl
Hl
3i
-tl
v
if
il II
Ill
A
SCHIEDAMSCHE COURANT.
SpJi
w O O
- i,
(Ij- f,|
Jfi?
'i y
t H
1
n
S
A
I
i ti
l "7
i
r U
'Ui
V., li J
fif*
»l!
