Zondag 23 Mei 1909. u 63"' Jaargang. No. 13004 Tweede Blad K Uit de Tweede Kamer. ïi e ii ii £s g e v i ii g. KemifagcYiiig. IIoostei'C Burgerschool A.rbeiderstmneii. ■M Opkomst onder de wapen en voor Herhalingsoefeningen. SCHIEDAMSCHE COURANT Deze courant verschijnt d a g e 1 ij ks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen Prijs per kwartaalVoor S c k ie d a m en V1 a a r d i n g e n fl. 1.25. Franco per post fl. t .65. Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór oen ar aan het bureau bezorgd zijn. Burean: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.) Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl, 0.92; iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiëD opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, Lij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Interc. Telefoon j voor de Redactie No. 123. i voor do Administratie No. 103. L. ..„KV Burgmeester r.N wethoudcrs van Schiedam, Gezien do circulaire van don hooi' Staats raad i. b. d., CommK-aris der Koningin in dessc provincie, van den 12den Hei j.l A no- 1770 (2e afd.) Prov. Blad no. lB Wijzen bij deze de milicien-t-veiiotguii- gers die voor herhalingsoefeningen onder Je wapenen mixden komen nogmaals tiildnikke- lijk op hunne verplichiing: lo. dat zij, woonachtig in de plaats van opkomst, zich op den dag voor de opkoinR bepaald, uiterlijk te 8 uur voormiddag bij het korps moeten aanmelden 2o. dat zij, woonachtig binnen 20 K.H. van de plaats van opkomst, op don Jag jor do opkomst bepaald, u i t e r 1 ii k te 8 uur voormiddag bij het korps aanwezig moeten zijn; en 3o. dat de overige miliciens-verlofgangers voor zooveel zij binnen het Rijk gevestigd zijn, zich op den dag voor de opkomst be paald, met het eerst vcrl rekkende openbaar middel van versneld vervoer van hunne woonplaats of naaste station naar de plaats van opkomst moeten begeven, en voor zoo veel zij builen het Rijk gove.-tigd zijn, zich op dien dag v r 4 u u r namiddag bij hun korps moeten aanmelden. Schiedam, den 22ston Hoi 1 909. Burgemeester en Wethouders voornoemd, M. A. BRANTS. De Secret aria, v. LUIK, L. 8. Schietoefeningen. Ce B b n g n h e e s r e n van S c iti e d a m, vestigt, op verzoek van den heer ('om- missaris der Koningin in do provincie Zuid- Holland, de. aandacht, van belanghebbenden bij do Scheepvaart op de navolgende be richten Schietoefeningen van liet fort „II a. r s s e n s", roede van Texel, 3de District. Volgens mededeeiing van den Minister van Oorlog zal op 25 Hei a.s. een schiet- oefening worden gehouden van hel fort „Harssens". Er zal gevuurd worden met kanonnen van licht kaliber (0 c.H), waar bij onveilig wordt gemaakt de roede van Texel tot op 4500 Al. van het fort. Op den dag, waarop gevuurd wordt, zal van bet fort oenc roode vlag waaien, die 3 uur vóór hel begin der oefening halfstok cu één uur vóór dc oefening geheel voor- gehoscltcn wordt, alsmede gekleurde vlag gen, aangevende de ware richtingen, waarin gevuurd zal worden. Bovendien zal op dei avond vóór en op don dag, dat gevuurd wordt, een waarschuwingsbord geplaatst tvorden bij het gebouw van den vischafslag aan de buitenhaven., vermeldende iu welke richting dien dag gevuurd zal worden, lur- wijl bij het torpedo-magazijn en aan den ingang der haven horden zullen geplaatst Worden, waarop j.s aangegeven de betcoke ®s der gekleurde vlaggen, als volgt: rood witte vlag betcekenl Noord, wit-zwaite vlag "0., zwarte vlag Oost. (Zie „Ned. kit" No. 201.) Schietoefeningen van het forL „IJ mui d e n", 3 e District. ^eigens mededeeiing als voren zal op Mei a.s. eene schietoefening worden ge- bonden van hel fori 1,fnuikten. Er zal ge ™ur;| worden met kanonnon licht kaliber I o.M.), waarbij onveilig wordt, gemaakt «en. sector tot op 4500 H. van het for ca begrensd aan do N.-zijde door eene lij wuiaf het fort in do ware richting N.N.W ei1 aan de Z.zijde door het Noordcrhoofd 'ft ccnotljja in do ware richting AV.Z.W lan liet uiteinde daarvan. De N.lijiko grens i dozon sector zal op hot fort aaugegc V® wordcn door eon stol palen mol roodon bnehoek als topteoken. P c®on waarop gevuurd wordl, zal ""fl net fort eeue roode vlag waaien, dio vóór het begin dor oefening half- ou één uur voor de oefening geheel lbot'gehosciieu wordt. Bovjendion zal op den 'ivond vóór en op den dag, dat gevuurd wordt, een waarschuwingsbord worden ge plaatst op hel terrein van den liiiksvisch- fslag. (Zie „Ned. krl." Nos. 22--22G.) Schietoefeningen van h el fort „Pampus", Zuiderzee. 3 c D i s i r i c 1 olgons mededeeiing als voren, zal op 8 en zoo noodig ook op 19 Al ei a.s., eene schietoefening worden gehouden van het fort „Pampus". Er zal gevuurd worden met kanonnen van licht kaliber c.Ab), waar bij onveilig wordt gemaakt een sector, be grensd door de ware richtingen N.W. door Nooid lol Z.O.I.N. (1!>1°), lot op 4500 Af. van het fort. Op 27 en 28 Mei a.s. zullen gelijksoor- ige oefeningen worden gehouden, waai bij onveilig wordt gemaakt a. op 27 Alei een sector, begrensd door le ware richtingen Oo„L tot Z.O.t.Z. (50°), lot op 4500 At. van het fort; h. op 28 Mei een sector, begrensd door le ware richtingen O.N.O. door Oost lot Z.Ot.Z. (79°), tot op 4500 Al. van het fort. Op de dagen, waarop gevuurd wordt, zal van liet foil „Pampus" eene roode vlag waaien, die 3 uur vóór het begin dor oefe ning halfstok en één uur vóór de oefening geheel voorgehesclicn wordt. Bovendien zullen tegelijkertijd en op dezelfde wijze rondo vlaggen waaien van de batterijen Dïemwdam en Durgeidam, de AVeslbaiIerij nabij Akiiden en den kerktoren te Aluiberg. ((Ziic „Ned. krl." No. 212.) Schietoefening van het fort „Roek van Rolland", 4 de Dist f i c l. Volgens mededeeiing als voren, zal op 1 Alei a.s. eene schietoefening worden gehouden van het fort „Roek van Rolland". Er zal gevuurd worden met kanonnen van licht kaliher (G c.AI.), waarbij onveilig'.oult gemaakt een driehoek, gevomul door hot fort, cetio roode vlag beN. en beZ. het zee gal, lot op 3100 Al. van het fort. Op den dag, waarop gevuuid wordl, zal van hel fort eene roode vlag waaien, die 3 uur vóór het begin der oefening half stok en één uur vóór de oefening geheel voorgehesclicn woult. (Zie „Ned. krl." Nos. 218, 202, 22G, 227). Schiedam, 22 Alei 1909. Do Burgemeester voornoemd, M. A. BllANTS. met vljfjax-lgen cursns (Jvoor Jongens en Meisjes) te Schiedam. Het toelatingsexamen zal worden afgeno men in het begin van Juli. Jongelieden uit Nederlnndfëche gemeenten, waar eene Iloogere Burgerschool met vijf jarigen cursus bestaat, worden niet toe gelaten, t e n z ij z ij z i c li metterwoon te Schiedam vestigen. Aangifte van candidate» kan geschieden vóór 1 Juni schriftelijk, met opgave van naam, voornaam en datum van geboorte der candidate», de klasse waarvoor het examen gedaan zal worden en de school waaraan zij onderwijs ontvangen, mondeling eiken Don derdag en V r ij cl a g van DR tot 31R in het schoolgebouw. De Directeur, M. IIORN. De Tweede Kamer is uiteengegaan en heefl in do bekende vorkiezingsgalop schooit schip gemaakt, liet was de moeite waard te zien, met hoeveel angstvalligheid or voor gewaakt word, dat men 's Woen- dags niet meer zou behoeven te vergaderen, en het is bereikt, al is hot dan ook Dins dagavond 12 ure geworden. Do politieke gladiatoren hebben hun ver zamelplaats verlaten om hot verkiezings- renperk binnen te treden; op hocvelen zal hot Ave Caesar morituri te salutant.l van toepassing zijn? Rel moet een zonderling gevoel zijn, waarmee mep de Kamer ver laat, als'men niet weet, of men er terug komt. En vooral velen aan do linkerzijde verkeeren in dal geval. De rechterzijde heeft slechts een G-lal twijfelachtige districten, tenminste zoolang als do coalitie in stand blijft, -en daar niets bier op bet ondek- maanscho van eeuwigen duur is. zal dit met deze schoonc Kuyperiaansche uitvin ding ook wel het geval zijn. Is bet niet merkwaardig, dat Kamerle den bij enkc-le candidaatstelling gekozen alleen aan de recliterzijde worden gevon den, en dan nog wel uitsluitend onder de katholieken? Waai uit blijkt, dat de katho lieke kiezers meer geneigd zijn zich met bet van boven opgelegde te vercenigen dan de protestanten, van welke kleur ook; deze mogen zich anti-revolutionair of revolutio nair noemen, en het zijn per slot van reke ning allen onvervalschlu zonen van Luthei die voor Wittenbergs poorten de pauselijke hul verbrandde. Trouwens, per enkele candidaatstelling gekozen of niet; alle Roomsche zetels in Brabant en Limbuig zijn muurvast,- Er is daar wel etuis wat onderling krakeel on der do geloofsgenuolen, wie dc uitveiko- reno wezen zal, maar dat is geen pol re I i ek c strijd, maar personen strijd. Zoo heeft op dit oogenhlik de lieer Buys de Beerenbrouck het met een deel zijner kie zers te kwaad, en de heer Arts bij de deftige lui in Tilburg weinig in de gratie is er ook nog niet, maar nogmaals, poli tieke beteekenis beeft zulks niet. En van de acht katholieke Kamerzetels in de andere provinciën zijn, ook alweer zoolang dc coalitie duurt, zes buiten cenig gevaar. Zoodat de Roomsch-Katholiekc Staatspartij met recht in dit protcs- tantschc land liet zondagskind der fontnin mag boeten. En toch zijn de hoeren nog niet tevreden; er zijn reeds stemmen op gegaan onder hen. (lat het toch onredelijk is, dat Zuid-IIoIland geen enkel katholiek naar het Binnenhof afvaardigt, en wij moe ten eerlijk zeggen, dat is ook wel wat mal. mal. Daar is li.v. Loosduinon, waar de ka tholieken de meerderheid van het gehcele kiezersaantal vormen, en het zendt een anti-revolutionair predikant naar de Ka mer! Alaar de coalitie weet, dat het heel moeilijk is ia het ouderweteeh-Calvinisti- scho Zuid-Rolland do broederen naar do stembus te krijgen voor een katholiek, en daarom werden dezen totnogtoe in die pro vincie uitgeschakeld. Dc Zuid-Rollandsche kalholiekS moeten zich dus maar tevreden stellen met hun vier leden, die ze in do Eerste Kamer hohben. Ook do anti-revolutionairen kunnen te vreden zijn; volgens Dr. Kuyper, en win kan het beter weten clan hij, hebbel ze naar lnm getalssterkle, slechts recht op 15 zetels in de Kamer, en die hebben ze; en zoolang de coalitie in stand blijft, zijn een stuk of oil daarvan zoo goed als de Bank. Ze kunnen er dus verliezen, maar ze kunnen er ook terugwinnen, want ze hebben er in 19Ü5 niet minder dan 10 verloren, en sommige daarvan met zeer kleine meerderheid. En de Chri&lolijk-llis- torisehen behoeven, ook alweer zoolang als de coalitie in slsuul blijft, weinig of niets te vreezen; alleen Leiden geeft, dunkt ons, hoop op ontzet. Alaar aan de Linkerzijde moet cv hard gewerkt worden. Als wij alleen die dis tricten vast noemen waar dc iandida&t bij eerste stemming met flinke meer derheid gekozen werd, dan heeft ze heele- maal 1 1 vaste burchten, en dan is die balans altijd nog even geflatteerd, omdat in 1905 (en wij baseeren onze berekeningen op de cijfers 1905), alle vrijzinnigen boel wal eendrachtige!' samengingen dan Ihans hel geval zal wezen. ReL is treurig, maar liet is niet anders; wij constatcercn, slechts een feit. Aösschieil dat het gezond verstand bij de herstemmingen weer zijn volle heer schappij zal hernemen. Zoodat er heel wat harder gewerkt zal moeten worden van Links dan van Rocbls, al merkt men daar op dit oogenbtik nog niet voel van; hij alle partijen slaat dc strijd vrijwel in hel toeken der matheid. Enfin, nog een dikke maand, en wij zullen zien, wie er op liet politieke slagveld zijn gesneuveld. wegens gevorderden leeftijd de rust gaat genieten, waarop hij ruimschoots aan spraak heefl. Hij was een bekwaam land- houwer, en gaf zijn meaning altijd op hoogst bescheiden wijze ten beste. De pers kreeg hem enkel en alleen te zien, als hij van zijn plaats kwam, daar deze zich juist onder het afdak bevond, dat dc Kamerle den vrijwaart voor loerende blikken van onbescheiden journalisten. Ook de heer de Boer uit Zaandam, gaat vrijwillig heen. Sinds hom blijkt, dat zijn andere bezigheden hem beletten het Ka merlidmaatschap zoo te vervullen als hij zelf zou wonschcn, legt hij het neer, want de Boer is niet de man, om iets half te doen. En in do laatste jaren hebben tel kens meer corporaties, die de hclange'nj van den landbouw voorstaan, beslag op hem gelegd. Hij kwam pis roode radicaal In de Kamer, ter vervanging van den heer De Aleyier, die de schuld er van heeft gekregen, dat hij door zijn amende ment do Kieswet-Tak had doen duikelen, hoewel hij het juist ingediend had om deze te redden. De Boer's denkbeelden zijn sinds 1904 aanmerkelijk gewijzigd; iedere nieuwe levenservaring deed hem zijn theo rieën aan dc practijk toetsen, en zelf le voel van practischcn aanleg, om het bereik bare niet steeds te yerkiezen boven de handhaving van de theorie zonder meer. is er van zijn radicalisme weinig overgeble ven. Ook dc heer S. van den Bergh, in 1905 in Rotterdam I gekozen, nadat AR- Fock als minister van Koloniën was opgetreden, stelt zich niet herkiesbaar. Dat dezd b« kwame man, één van de grootste indus- trieelen in Nederland, geen tijd kon vin den voor liet Kamerlidmaatschap, pleit zeker niet voor de werkwijze van de Kamer. De heer van 'den Bergh heeft eenmaal een icde gehouden, waarin hij de explot talie der staatsbedrijven in Indiê aan ge zonde critiek onderwierp, en wij herin,- neren pus nog met hoeveel belangstelling de Kamer naar zijn zaakrijk betoog luis terde. i 1 En ook do heer Reijne heet vrijwillig heen te gaan. 'Rij heeft inderdaad voor de candidatuur in Kampen 'bedankt. Zijn wij echter wel ingelicht, 'dan heeft hij dit gedaan bp verzoek van zijn kiezers, die gaarne jiem de eer lieten; maar imlien( hij daarvan geen gebruik gemaakt had, hem zouden hebben bedankt. Van de Rechterzijde gaat niemand vrijwil lig liecn. Er zijn vijf leden van links heengegaan, nu reeds. In de eerste plaats noemen wij don heer van Gijn, die 20 jaren met ooro voor Dordrecht den zetel hield, en die, al trad hij nimmer op liet eerste plan, een zeer gezien en ijverig Kamerlid was. wiens adviezen, als hij oen enkele maal het woord voerde, op den hoogstcn prijs wer den geslcld. Zijn open karakter had hem tot aller vriend gemaakt eti do hartelijke wijze, waarop hij van zijn medeleden en dezen van hom Dinsdag 1.1. afscheid na men, liet ook do pers nog eens zien, hoe men van Gijn missen zal. Dit zal mei ook van den heer Zijlma. kmdbouwafgovaardigde voor Zuidhom, die ook al menig jaar, in de Kamer zit, pn, Iloe zal de nieuwe Kamer er ui Uien? Wij zullen ons wel wachten daaromtrent ecnigo voorspelling te doenwij gevoelen dier minst- roeping het getal profeten die brood eten te vermeerderen. Daarenboven, er is zoo weinig van te zeggen. Schreef niet de Standaard" in liet voorjaar van 1905, dat, als de coalitie maar goed luiar best deed, er nog vel 7 zetels voor haar te winnen waren, en verloor ze er geen 1 0'? Wie van Links heeft in 1905 ooit duiven hopen op een uitslag, als er loon geweest is? Waren niet de grootste optimist/ 3 aan dien kant aan do uiterste grens van teut moedigheid in eigen oogen gekomen, aL ie beweerden, dat do meerderheid Rechts wel van 58 tot 52 kon teruggebracht worden? En was de „Nieuwe Rotterdamsche Courant" niet zoo goed als zeker, dat de vrijzinnigen dc over- winuïhg zouden behalen, hij de Staten-vcr- kie/.ingon van 1907? Dus voorzichtig. Dit nmg zeker wel gezegd worden, clat vele van de tegenwoordige Ka merleden in 1905 met zóó kleine meerder heid zijn gekozen, dat hun zetel allesbehalve vast is. lan waar dat met heel wat, moer Ka merleden van Links dan van Rechts het geval is, staat Rechts or met deze verkiezingen, volgens de meest gewone kansberekeningen, or hot best- voor. Zo zou er nog heel wat, heter voorstaan, als het ministerie bij de laatste begroeiing niet onder Knyperiaanschen dwang, het echte wagenschot naar buiten had ge keerd. Zoo'n ministtrie-ITccniskerk met eene minderheid regeerende, tot geene enkele her vorming in staat, en afkeerig van de scherpe antithese-politiek, is een buitenkansje voor alle conservatieven, en die z.ijn er velen in Nederland. Do Christclijk-IIistorischen heb ben dan ook getoond, dat ze zeer slimme po litici zijn, nu zo bij deze verkiezingen hccle- mnnl zonder program in zee gaan, en enkel in hun vaandel schrijven: Behoud van het ininiste rie-IIoe mskc rk Maar wij zouden vertellen wat er in de Kamer gebeurd is. De Achterstaudsontwer pen zijn er nu door, en z.ullen nu ook nel door de Eerste Kamer komen, nu de minis ter in dc leeftijda-kwcfttic heeft toegegeven. De wijziging in het reglement \an Or.de door den lieer Lobman voorgesteld, is gered, nu de voorsteller z.elf het, reeds aangenomen artikel, dut de Tweede Kamer in lipt ver volg van 1 tot G uur zou vergaderen, heft terug genomen. Verder was er een qiiaestie-Colijn. Deze bekende officier, die bit den gouverneur- generaal Van Ileutsz in blakenden gunst staat, is voorgedragen tot adviseur van de buitenbezittingen, op een tractement van fl 5.000. Hiertegen kwam verzet van de ltecren Van Deventer en Ter Laan, die erop wezen, dat. aangezien de heer Coiijn Kamev- candidaal wal in Sneek van de anti-revo lutionaire -partij, en hij dus gekozen zou worden, het toestaan van die post feitelijk z.ou neerkomen op het niobzijn van raads adviseur van den heer Coiijn en liet uitbe talen van een hoog wachtgeld nan het Kamer lid Coiijn door den Staat der Nederlanden, in casu ƒ5000. Dit is alles volkomen juist. Alaar wat er an te doen? Alen kan iemand toch moeilijk verkorten in zijn recht van eene Kamcr- candidatuur te aanvaarden, en het dunkt ons allerminst op vrijzinnigen weg te lig gen, dit recht te beperken. De heide zaak dunkt ons per slot van rekening er êéne te. zijn van den heer Coiijn zelf, die maar weten moet, of hij. onder de gegeven omstandig heden, verantwoord is ziine tijdelijke aan- -telling door eene vaste te doen vervangen. Snoek toch is eene vaste coalitielnirehthij is in Gouda ook candidaat. maar vvii achten zijne kans daar zeer gering. De suhsiJicering van bijzondere middel bare scholen in Indic vond verzet bij de boe ien Van Deventer en Tor Laan, die vrees den dat daardoor de Mohammedanen tot het oprichten van dezelfde scholen zouden ge prikkeld wordende heer Idenburg sprak in ietwat schamperen toon over den vrijheids zin van hen, die deze bezwaren opperden. Daar schampere toon en deze sympathieke minister or twee zijn. moet men wel aan nemen. dat do verkiezingskoorts ook dezen bewindsman niot geheel ongerept heeft gc- atcn. Aangenomen :s liet pensiocnontwerp be treffende weduwen en weezen van militairen en gepensionneorden bij de Land- en Zee macht, waarop alle amendementen, ais de grondslagen van het wetsontwerp aantasten de, met zoo forsche stemverheffing door AR nistor AVentLm werden afgewezen, dat de voorstellers ze wel moesten intrekken. Dc aankoop van de poreeelen tot uitbrei ding van liet Kamergebouw ging er zonder hoofdelijke stemming door. Bij dc critiek, die de heer De Stucrs daarop uitoefende bleek hij in- geestigheid in Minister Regout z.ijn mail gevonden te hebben. De leukheid, waarmede deze zei„als ik niet beter wist, zou ik denken, dat de heer Dc Stoters lastig is, was een groot succes. En toon eindelijk de zaak van dc over ste-Koek. die dan ook maar pas van 1903 hangende is, v an de agenda was afgevoerd, kon de Kamer naar huis gaan, niet onder dat de heer Van Rylandt een welverdiend compliment aan den voorzitter ha'd gemaakt w>r zijne leiding in deze vierjarige periode. Saluut, mijne hecren, gij hebt uwe rast wel verdiend, al was nimmer eene vierjarige periode zoo schraal als die thans voorbij is. Dank zij het energieke optreden van ons gemeentebestuur, dat over de vele geop perde bezwaren hecnslapte, is Schiedam niot achtergebleven in de beweging voor avbciderstuinen, welke in de laatste jaren in alle landen is toegenomen en waar door men dea arbeiders in staat wil stel len hun levensstandaard te verhoogoi hun arbeidsvermogen te vermeerderen en aan lnm zwaar en mocitevol leven wat meer poëzie bij te zetten. Do mooie resultaten ten dezen opzichte in het buitenland, met name in Engeland en Duitschland, verkre- gen, lokten aan, en in ons land was het hoofdzakelijk do Maatschappij iot Nut van 't Algemeen en oenige corporaties en par ticulieren, die er hel initiatief toe namen. Zonder uitzondering zag men zijn loffelijk pogen tnct succes bekroond. Door ge meentebesturen zelf werd ovcmvel tot nog loc niets dergelijks in dezen ondernomen aan Schiedam derhalve de. eer, de eerste te zijn, wier gemeentebestuur zelf op dezen veel voor de toekomst belovenden weg voor gaat.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1909 | | pagina 5