63"' Jaargang
No. 13073
Vrijdag 13 Augustus 1909.
Reïs-Aboiinemeiiten.
De Schildpad.
BUITENLAND.
Ho Krota-lnvestio.
BINNENLAND.
SCHIEDAMSCHE COURANT.
Deze co-urant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaai dingen il. 1.25. Franco
per post fl. 1.65.
Prijs per weck: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnem- worden dagelijks aangenomen.
Advertent -or het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
nur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
éSTZti
Prijs der Advertcntiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar do plaats die zij
innemen.
Advextentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiön opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aam het Bureau te voldoen.
f m voor do Redactie No. 123.
In tere. Telefoon ?ooï Admilüstratio No. 103.
paKiaMt3iMn«il8^ai&*ar«agBgn»^-i/wiigL*uKilji;eaMiiirMa,Br»i
De administratie van do ,,Schiedamsche
Courant" is gaarne bereid om tegen ver
goeding van porto's aan haar abonnó's die
voor korten of langen tijd op reis gaan, de
Courant aan hun tijdelijk adres te zenden.
Ook abonnementen voor den tijd van een
halve of heele maand worden gedurende het
roisseizoen verstrekt.
Schiedam, 12 Aug, 1909.
Het Dardanollonvraagstuk.
Do hoogo politiek concentreert zich thans,
nu ze onlangs door de Krela-crisis weer in
deze richting is gestuurd, geheel in de Bal-
kankwestic. Zooals thans door de Kigclschc
binden wordt bericht, is het ditmaal den
tsaar gelukt om Engeland voor de opheffing
van de Dardanellensiuiting tc winnen. Do
Russische heerseher heeft dus meer geluk ge
had dan zijn minister, dio bij pogingen in
dienzelfden geest, liet vorige jaar oen uitwij
kend antwoord van den EngcUchen minis
ter van buitenlandsclie zaken ontving. Zoo
goed als zeker mag worden aangenomen, dat
ook de Turksche regeering bereid is op dc
door Rusland voorgestelde onderhandelingen,
deze zaak belief feilde, in to gaan. Officieu.-e
Russische bladen kondigen: zelfs roods voor
den herfst do doorvaart dor Zwarte Zoo vloot
door de straat der Dardancllen aan. Te Ber
lijn heeft tot nog toe het Russische gezant
schap geen officiccle mededeelingen gedaan,
het schijnt echter, dat de Petersburgsche di
plomatie, met het oog op de steeds aan den
dag komende eensgezindheid tusschon Oos-
tenrijlc-IIongarije en Duitschland in Balkan
zaken, eerst tc Wecnen de rogccring vertrou
welijk heeft gepolst. Minister \on Aehreri-
tbnl kon aan Rusland hetzelfde antwoord her
halen^ dat hol reeds oen iaar tc voren aan
minister Iswolski had gegeven: Oostenrijk
is volkomen belangeloos in het Dardancllcn-
vraagstuk, evenals Duitschland.
Do gunstiger omstandigheden, waaronder
dezen keer do Russische regcering het vraag-
O O O
stuk weer aan de orde brengt, ziin tc zoeken
O
in den merkbaren ommekeer der EngeLchc
politiek en de groote bcrcidwiüglicid der
Porto. Tc Ponden was daarvoor de verdere
ontwikkeling dor Russiseh-Engclseho entente,
te Konstantinopel de Russischgczimle rich
ting der Jong-Turk sclie politiek dc voor
naamste factor.
De opheffing van do sluiting der Dartla-
ncllonsrtnat voor oorlogsschepen is voor Rus
land van bijzonder groot belang, daar deze
den cenigen weg voor de in do Zwarte Zee
gestationnperde Russische vloot biedt, om
zien in andere wateren, waar baar aan
wezigheid vpreischt mocht worden, te be
geven. Deze sluiting dateert vnn PSD, toen
bij verdrag "do straat der Dardancllen werd
gesloten. Deze bepaling werd bij liet. Parijsche
verdrag van 1S5G door do Porto een oude
regel van baar rijk en „onveranderlijk prin
cipe" genoemd en door dc mogendheden
plechtig bevestigd. TTrt verdrag van Londen
in 1871 verleende slechts aan den sultan de
bevoegdheid ter zijner bescherming in tijd
vnn vrede dc zeestraat voor oorlogsschepen
van bevriende of verbonden mogendheden te
openen. Tn het verdrag van Eerlijn, in 1 87R,
werd dezen stand van zaken behouden. Daar
bij moest Rusland zich tegelijkertijd ver
plichten om van Bakoe een vrije Imndcls-
has-en te maken. Toen Rusland desondanks
Rakoem tot oorlogohaven inrichtte; ver
klaarde lord Salisbury den 7cn Mei in het
[foogerhuis, dat, wanneer onder zekere om
standigheden de sultan niet onafhankelijk
was, maar onder den druk vnn een andeie
mogendheid stond, Engeland niet verplicht
was zicli van de doorvaart door de Darda
ncllen tc onthouden. Bij geheim verdrag \an
1891 tussclien Rusland en Turkije, werd
aan do onder handeisvlag varende schepen
der Rua-ischc „vrijwillige vloot", do door
vaart toegestaan, wat Engeland steeds heeft
best roden.
liet zcoöntevrangstuk is van gtoot behing,
niet alleen voor Rusland on dc Rode, maar ook
voor andere mogendheden, in de ceivte plaats
voor Italië. Wanneer Rusland bevoegd is zijn
vloot uit dc Zwarte Zee in de Middolland-
sche Zoo te sturen en zich daar met. de
Fransehe vloot te vereenigen, geraakt Italië,
dat togen zoo'n macht lang niet is opgewas
sen, in veel grooter mate dan tot nog toe
bet geval is, afhankelijk van vreemde staten
en is geheel op vreemde hulp aangewezen,
In 't algemeen echter kan het als een ont
lasting der Eiiropeescho politiek worden be
groet, wanneer liet door een vriendschap
pelijke uitspraak dor geïnteresseerde mogend
heden gelukt in het Dardaneilcnvrnagstuk
tot oen bevredigend vergelijk tc komen. Op
deze wijze zou uit liet Balkanproblecm ten
minste een moeilijke kwestie zijn uitge
schakeld.
Naar verluidt zal de sultan waarschijnlijk
op don 2Ssten Augustus een bezoek brengen
aan den tsaar, dio dan op zijn bezittingen
in de Krim vertoeft. Stolypin en'Tswolskv
zonden bij de ontmoeting aanwezig zijn.
Toon oom Hendrik zijn neefje Hans op
diens verjaardag een schildpad gaf, ver
moedde hij stellig niet wat daarvan de
govolgen zouden zijn, anders toch zou hij
or zich wel voor gewacht hebben. Be
halve zijn noot Hans, die in de vijfde klasse
zat, had oom Iloudrik nog oen nicht, de
zuster van Hans, Klaarljo. En nu was hol
de liefste vvcnsch' van ootn Hendrik', dat
blaartje trouwen zou met zijn eigen zoon
Albert.
Albert was ecu fatsoenlijke iongeu on
Maartje zou togen eon huwelijk mol hem
geen bezwaren gemaakt hebben, wanneer
ar geen zekere hindernis voor haar had
bestaan. Die hindernis was een zeer leven
ds0 hindernis van 't mannelijk geslacht,
1.85 meter lang, vrooljg, knap, blond, aar
dig, vriendelijk', enz. Helaas was dio hin
dernis nog slechts student in het eerste
jaar, wilde doktor worden en Klaarljo lol
dokters vrouw proinovcercn, Blaartjes ouwe
lui dachten er evenwel anders over. Want
Ho gunstige wending blijft beslaan. Gis-
ieren is in deri Turkschen ministerraad
over do nota van Griekenland, waarin dit
land beloofde te trachten om aan do Turk
sche regcoring voldoening tc geven, Int)
raadslaagd.
Völgens mededeelingen dor ministers,
vond de ministerraad de nota vrij bevre
digend. Besloten werd den Turkschen ^ge
zant te Athene niet terug Ie roepen on
morgen aan do Gricksche regeering corn,
nieuwe nota tc doen toekomen, waarbij
waarschijnlijk verdere ophelderingen zul
len worden gevraagd.
Dat klinkt dus heel wat minder naar
oorlog dan cenigc dagen geleden. Ook op
Kreta schgjnt men aan het bijdraaien. Er
wordt althans gemekl ,dat het Uitvoerend
Bewind val hot eiland na langdurig beraad
met de consuls gezindheid heeft geloond
om de Gricksche vlaggen, die nu aclderaf
blijkt op verschillende gebouwen gchosclion
to zijn, in te halen. Ifct vraagt echter
ccnigo toegevendheid, met lipt oog op de
ontstemming der bevolking.
GEMENG DE MEDEDEELJNGEN.
Engeland.
Dc Lagerhuis-debatten zijn, nu reeds ze
ventien dagen aan den gang. Hel allereerst
zijn aangenomen tien artikelen, onder wel
ke dio betreffende de belasting op do waar
oen toekomstig dokter, voorloopig zonder
eenig uitzicht op praklijk, zonder andere
bezittingen of eigendommen dan zijn lengte,
vroolijkheid, knapheid, blondheid, aardig
heid oil vriendelijkheid kan onder bijzon
dere omstandigheden wol een gewensclile
schoonzoon zijn, maar tegen iemand, die
ecu solide handelszaak heeft en de zoon
is van een schatrijken oom, valt hij weg,
Eu ouders, wiq het wol van hun dochter
ter harte gaat, zien dat volkomen goed in.
Dat KI aartje anders dacht, hinderde dc
ouders niet. .longo meisjes houwen gaarne
luchtkasleelen, ze wennen oven om hot in
elkaar storten ervan en troosten zich heel
spoedig.
Zoo dachten de ouwelui; dus stonden de
kansen voor neef Albert goed en voor Frits
en Klaarljo slecht.
Toen kwam de schildpad. Ilatis was de
grootste dierenvriend, die men zich den
ken kan. Ken' liefhebberij, die de overige
huisgenoolon met schcevo oogen aanzagen.
En toch had Hans gewoonlijk' in zijn lief
hebberij niets dan pech.
Zjjn kikvorschen, die hij auel zooveel
moeite ving, stierven of verdwenen, om
dovcrmcerdering van gronden en op braak
liggend bouwterrein (undovelloppcd land).
Gisteren deelde de premier Asquith mede,
dat de kosten van dc schatting van den
grond niet, zooals oorspronkelijk was voor
gesteld, zullen worden gedragen door don
eigenaar, maar 'door don Staat. De schat
ting zal drie of vier jaren in beslag ncW
men; de kosten zullen in 'L gehoed twee
millioen pond bedragen.
Voorts stelt de regcering voor om in
plaats van een belasting naar de waarde
op mineralen-houdende gronden, een belas
ting te heffen van vijf procent op de winst
door de mijnen opgeleverd.
Dc totale opbrengst dezer nieuwe belas
tingen wordt voor hot loopende dienstjaar
geraamd op 075,000 pond, maar Asquith
wees er op, dat deze belastingen in op»
brengst zullen toenemen, terwijl daarente
gen do kosten van de schatting van gce-,
ncrlei betcekenis zullen zijn.
Dc oppositie noemde de wijzigingen, zoo
als ze door Asquith worden medegedeeld,
als vormende een nieuwe hegiooting.
Duitschland.
Aan den minister van oorlog, generaal
Von Einem, is gisteren op zijn verzoek
ontslag verleend. Hij zal den bevelhebber
van het zevende legercorps, generaal Von
Bernhardi, als zoodanig opvolgen.
Het Noorschc telegraafbureau spreekt o;-
grond van berichten uit de beste bron
legen, dat Rusland en Zweden, zooals me
dedeelingen uit Londen doen gelooven, zich
zouden verzetten tegen het houden van
een Spitsbergcnconferentie.
D en om arken.
Graaf Frys heeft gisteren aan den Ko
ning meegedeeld ,dat hij niet iu staat was
een nieuw ministerie te vormen.
Zweden.
Nu ook dc zetters hot werk hebben neer
gelegd, moeten de groote Stoekholmer bla
den, die anders in een reusachtig formaat
en met een groote oplaag uitkomen, zich
nu behelpen met twee- of vierbladige num
mers, die met dc schrijfmachine gesohre-,
ven zijn, on in een paar duizend cxenw
plaren op straat verspreid worden, waai;
ze onmiddellijk zijn uitverkocht. Als eonig
blad van Zweden verschijnt de „Gothen
lmrger Ilandelstidning", welks uitgever niet
in den werkgeversbond slaat, op normale
wijze.
Dc toestand begint nu iets meer kritiek
tc worden ,daar liet laatste loon lier ar-
holders, dat Vrijdag 1.1., den Zwecdschcn
loondiel voor vier dagen weid uitbetaald,
overal opraakt en de voorraden steeds klei
ner wotden. Do arbeiders zetten er dus
aiies op, om ook de spoorwegbeambten
tot staken over Ie halen. Dezen houden
ui het gansehe land in den boezem hun
tier vorcenigingcn schriftelijk en geheim
stemming over dc stakingskwestie.
In de Zuid-Zwcedschc havens kunnen
thans vele schepen piet meer laden of los
sen. Daar dc bemanning lot het verrieh-'
ten van dezen arbeid niet steeds toerei
kond is, moesten o. a. drie schepen uit
Malmö, met cement geladen, onverrichter-
zake weer vertrekken.
Rusland,
Dc tsaar zal Mesrinu en Bejigiu beroe-
op do vreemdste plaatsen te voorschijn to
komen, zooals bijv. in een bed, een soep
terrine, ecu mandje aardappelen, ot om
gevonden te worden nis ineengeschrompel
de,, uitgedroogde lijken mot spookachtig
uitgestrekte poolen. Een door Jlnns bin
nongesmokkoldo ringslang joeg door baar
plotselinge verschijning in het salon tante
Louise (van wie nog tc erven viel) zoo
dc sluipen op het lijf, dat ze een zenuw
toeval kroeg cn beloofde nooit weer terug
te zullen komen. Gedurende drie maan
den bleef ze werkelijk onverzoenbaar tot
groote angst dor familie, welke angst na
tuurlijk in den vorm van slaag op Hans
terugviel. De rupsen, die llans opvoeddo
verpopten zich nooit, maar stierven, de
een na de ander. Misschien wel van haar
tc zorgvuldige oppassing. Een paar witte
muizen cn een paar dansmuizen werden
verbannen, omdat ze met haar reuk het
ge.hcete huis verpesten. Kortom, llans had
pccb met zijn dieren. En ook de komst
der schild pad werd door de familie mot
zeer gemengde gevoelens aangehootd. Mam."
was cr zelfs halsstarrig tegen, terwijl papr
cr ten slotte in berustte. Die vond, dat
ken, cn door het Italiaansche Koningspaar
met een eskader in de Straat van Messina
opgewacht worden.
Er heeft zich in beide planteen reeds
een comité gevormd, dat den. tsaar een
gedenkschrift zal overhandigen en gedenk
penningen zal schenken aan de Russische
matrozen, die ia de vrees-olijke ramp zoo
krachtig medewerkten om het lijden dei
bewoners te verzachten.
P e r z j. 5.
Dc Perzische Bcgeering zendt tegen het
einde van deze week oen ruiterbende van
500 man naar Azcrbeidjan, de noordelijke
provincie, waarin Tebris is gelogen, om
daar de orde te herstellen met behulp van
twee regimenten, die ter plaatse gevormd
zullen worden.
Abcssynïë.
De „Corriere" van Milaan deelt mede,
dat do vasallen van Keizer Mcnelik c-erri
stemmig Lig Gyasu. den zoon van Ras
Michael als erfgenaam van den troon heb
ben erkend. Do troonopvolging zal dus.
naar verwacht mag worden, geen aanlei
ding tot bijzondere moeilijkheden geven.
De dood van Mcnelik wordt elk oogen
blik verwacht. Hij kan niet meer spreken
cn kent niemand lieer.
China.
China, dat, zooals men weet, toegestemd
heeft den Antoeng-Moekden-spoonveg met
normaal spoor door Japan te laten ver-
bouwen,,weigert do eisch 'der regeering
te Tokio, die ook het politie-loozicht o<p
dc lijn wil uitoefenen, in tc willigen. Japan
n.l. heeft zich verplicht de spoonvegwacli-
ten in te trekken, wanneer van Russische
zijde hetzelfde geschiedt. Te Peking hoopte
men nu, dat Rusland tspoedig tót dezen
maatregel zou overgaan. Staat men Japan
nu toe, ook deze lijn te bewaken, dan wor
den de Russische wachten zeer zeker voor
loopig niet ingetrokken.
Do Koningin naar Brussel
De ,JSnlépendanee Beige" zegt:
Een Antwerpsch blad meldt, dut Koningin
Wilhohnina door Xederlandrehe personen
van invloed is aangezocht om in 191Ü de
tentoonstelling te Brussel te bezoeken.
Wij hebben getracht bevestiging van dit
bericht, te krijgen, maar aan de Nederland
sohe lesratie, waartoe vvii ons hebben ge
wend. heeft men ons geenerlei antwoord ge
geven.
Tarlefherziening1.
De ,,X. CV' schrijft
Ter nadere naimillim* vnn onze onlang:
afgedrukte mededeelingen aangaande de tc
verwachten tariefswijziging, moge nog het
volgende dienen.
liet ligt minder in de bedoeling ecu fis
cale-, dim wel een technische herziening
vnn ilo bestaande tarieven ter hand te ne
men, wnarbii dient opgemerkt dat het ont
werp van minister Harte zeer zeker een fiscale
herziening beoogde.
Op do komende begroeting wordt, oen te
kort van minstens twaalf millioen gulden
verwacht, (lopeoud /al worden voor een «oed
deel het ontbrekende ie \erkrii«rn uit. hela?
een schildpad nog niet zoo heel org was
Zoo'n slak voo ligt steeds op één plaats
redeneerde hij. Het scharrelt niet rond
wipt niet, vliegt niet cn slinkt ook niet
zooals de muizen. De verjaardag kwam en
daarmee de schildpad. Hans was buiten
zichzelf van geluk. Iedere gast moest ze
zien en bewonderen.
„Is zo niet prachtig," vroeg Hans. „Dn
Gelijk, mak. En wat ziet ze d'r verslap
dig uit." ledereen, die dat niet gevonden
had, was zijn grootste vijand geweest. Het
gohoele huis kwam op stelten vnn de
schildpad. Wnt ze eten moest, waar en
hoe zo slapen moest, dal waren de moei
hjkste overwegingen. Hans beweerde uit
de natuurlijke historie, dat schildpadden
in donkere holen leven en hij verlangde
in allen ernst iu zijn kamer zoo'n soort
hol van zn.ml cn steonen tc mogen houwen.
Hij zag er eerst van af, toen papa hem
vertelde en het hem met een hoek'be
wees dat zo zpor goed in een kist be
waard werden, waar een paar stccncn in
lagen. Als voedsel moest salade gegeven
worden, 't Was ongelukkig genoeg in het
voorjaar. Salade was nog vreeset yk duur.
ting wijziging, door samensmelting vnn ver
mogens- en bedrijfsbelasting tot een inkom-
tenbekisting, waarbij de plannen van den
oud-minister, Mr. Th. de Meester, goede
diensten zullen bewijzen.
Rechtstoestand hnrgelöke amtenaren.
De Ik nul ter verkrijging emier wettelijke
regeling van den RechUluoMantl der Burger
lijke Ambtemuen. zul zijn juarlijksche alge-
uK'one vergadering houden op Zaterdag '25
September, te Arn.-terdam.
Daarin zal de verkiezing plaat t- hebben
van een nieuw bondsbc.-tuur van 5 leden.
(Do aftredenden stellen zich niet herkies
baar).
Verder staan o. m. dc volgende punten
op de agenda
a. In den openbaren dienst is werksta
king niet toelaatbaar.
b. Aansluiting van vcreenigingon uit den
openbaren dienst bij strijdvereenigingen uit
het vrije bedrijf is af te keuren,
c. Elke beperking vnn het stakingsrecht
en van het vereenigingsreeht der ambtenaren
is nf te keuren, indien niet meteen een wet
telijke rechtrtoestandregeling den ambtenaren
afdoende waarborgen tegen willekeur ver
schaft.
Uit de Dlamantindnstrle.
Men meldde uit Amsterdam
Het bestuur der Nederlandsche R.-K. Dia-
mantbcwevkersvereeniging werd heden in
audiëntie ontvangen door den minister van
Landbouw, Nijverheid cn Handel. Bespro
ken werd do uenschelijkheid van een wijzi
ging der ongevallenwet in dien zin, dat dc
hazen niet als werkgevers aangemerkt wor
den, wijl zij inderdaad werklieden zijn. Ge
noemd bestuur, handelende in opdracht van
do jaarvergadering der Ned. R.-K. Diamant-
bewerkersvereeniging, gehouden 30 Januari
j.l., overhandigde den minister een adres
met toelichting, waarin op verschillende
gronden werd betoogd, dat de uitspraak van
den Gentellen Raad van Beroep niet is iu
overeenstemming met do werkelijkheid.
De minister zeide, een zeer ernstig onder
zoek te zullen doen instellen, om daarna te
overwegen of cr maatregelen kunnen wor
den genomen, waardoor de liier bedoelde
bazen in do roekomst nier langer als werk
gevers zullen worden aangemerkt.
De l)evftarbiiarniakïngr van de Maas.
In tegenspraak op ccn vroeger bericht,
dat dc onderhandelingen tussclien België en
Nederland aangaande de kanaliseering van
de Maas zoo ver gevorderd zijn, dat een op
lossing spoedig te wachten zou zijn, wordt
aan „Het Yad." uit. Brussel gemeld, dat nog
niets officieel is vastgesteld. De commissie
samengesteld uit Belgen en Hollanders, welke
zich met deze belangrijke kwestie bezig
houdt ,zal waarschijnlijk niet vóór de maand
October bijeenkomen, zoodat dus het bericht
omtrent een spoedige oplossing dezer kwes
tie voorbarig is.
Elcctrlsche verlichting vnn hot Gooi.
Bij de behandeling van de electrisclte ver
lichting van den Paardenstraat weg te Kaar
den, in den gemeenteraad aldaar van giste
ren, werd o. m. medegedeeld, dat er plan
non bestaan tot elect ii*ohe verlichting vnn
het geheele Gooi. Een «moto. kapitaalkrach
tige Duiisehe maatschappij zou met de Ihd-
landsehe Eleetriciteils-Maat.-cbappij. die nu
Bijgevolg huilde llans dag cn nacht, om
dat zijn mama hom geen salade woukoo-
pen voor zijn lieveling. En toen het beestje
een paar dagen koolbladeren had gegeten,
kwam Hans vertollen, dat het diertje er
bleek cn slecht uitzag cn zulke treurige
oogen trok. Oom Hendrik maakte hem eerst
gelukkig door dc fondsen ie verschaffen
voor vorschc salade.
Toen kwam een nieuw bezwaar. Vol
gens de mecning van Hans moest de schild
pad zon hebben. En in dc kist. kwam geen
zon. Daarom sloopte llans de heele zware
kist vol steenen, zand en schildpad, den
ganschcu dag door het huis, de zou ach
terna. Ook had het beestje al eens ecu
uitstapje gemaakt cu was daarbij met ccn
vrees olijkeai slag uit het venster op don,
groml gevallen, zoodat Hans het uitbrulde
en wel oen half uur buig voelde of het
schild ook' gebroken was.
„Ik heb immers wel gezegd, dat h ij nog
wel kans zag ons mol een schildpad te
plagen. Maar liet is nu voor het laatst,
dat ik heb toegegeven. En als ik datbeóst
nog éé-n keer tegenkom,,^'
Slot uohjt,j_