I
1.
Prijs 40 Cents.
Spoor, .tams en Stoombootdiensten
KÜHST-TANDEI
Ji
let I. KOOUMAN,
Veer lig cents.
Scliieflaisclifi Courant
DIERGAARDE.
SCHIEDAMSCHE COURANT,
■ïmmmmmmmmm,
Lame Haw 1.141 (hoek KorteHaven).
Duporr.
De ZOMERDIENSTREGELING
ADVERTENTIE
Tweede aankondiging.
J. F.
Verschenen en voorhanden:
Nederland langs den
spoorlijn.
M
Lang© Haven 14:1.
rotter uamsciie
Avond-Concert
Kerk en School.
Gemeugd Nieuws.
ADVEÏITENTIEN.
Handel en Bedrijf.
Te Huur aangeboden
MLavLct 8.
Telefoon 15SS.
is verkrijgbaar a 10 Cents
Tandarts 0RTH ZONEN.
^cliielcfidLo O.z. S08&,
LUI] u
neemt aan
Les 6 .R oeders,
A eosta,
D ximas,
IT a t> and TIT a, t
ABONNEMENTEN
Staf muziekkorps der IC. Scherp
schutters te Botterdam,
Ned. Herv. Kerk.
Algemeene Synode der Nederl. Herv. kerk
XXII.
's-Gravcnhagc, 14 Aug.
Ir behandeling komt heden het rapport
over hot voorstel van de cl. vergaderingen
van Wijk, Francker, Dokkum on Utrecht,
en. van don ketkeraad van Amcide, tot
wegneming uit art. 39 al. I van het Regio-
ment op heL godsdienstonderwijs van do
woorden: „althans wat betreft den geest
cn de hooldzaak van do daarin vervatte
belijdenis". Do bedoeling is om daarmede
do vrijheid weg tc nemen, welke naar
do meeding der adressanten door deze
clausule aan den liturg wordt gegeven, om
do belijdenisvragen naar eigen inzicht te
wijzigen.
In den boezem der commissie bleek ver
schil te beslaan omtrent do juiste exegese
der eerste alinea van art. 39 lle.gl. G. 0.
Desniettemin wilden allo leden der com
missie rekening houden mot heL feit, dat
do bewooulingen van art. 39 al. 1, blijkens
do praktijk aanleiding geven tot vrijheid
in het fornnilcerai der vragen.
Drie leden der commissie dringen, op
schrapping van de bedoekte woorden aan.
Twee leden willen uitdrukkelijk do vrijheid
gehandhaafd zien, dio door de invoeging
van deze woorden, volgens hen, is. verze
kerd aan den liturg en aan hen, die de
vragen hebben te beantwooiden.
Ren lid der commissie wenscht do vrij
heid eveneens bewaard le zien blijven, doch
mei do uitdrukkelijke, verklaring, dat niet
de liturg, die de vragen le doen heelt van
deze vrijheid gebruik mag maken, maar dat
zij gegewn woidt met het oog o'p hen, die
de vragen hebben te beantwoorden.
De lioogleonutr Van Nes verklaart, dat
ook bij altijd de overtuiging van het laatst
genoemde lid der eomissie heeft gehad,
maar tot het inzicht is gekomen, 'dal men
iu 187'J en 'SD de vrijheid om te Wijzigen
indeichuut aan den liturg heeft willen toe
kennen. Hij voor zich zou, ovenals dit mcl
•de dooptounulc het .geval is, deze belijde
nisvragen niet Ln het Reglement hebben
zien opgenomen. Nu zij er in sta^n, moet
ook elke bijvoeging woiden geweerd, waar
door twijfel kan rijzen omtient het gebruik,
dat de liturg van deze vragen moet maken.
Verkla,art zich de andere prae-adviscur,
da lieer Majhnckrodt, vóór het behoud van
do. wool den in art. 39, de secretaris deelt
da,t gevoelen, maar waarschuwt er voor,
dat zij, die de vrijheid, welke nu bestaat,
mogelijk misbruiken (bij eigen ervaring is
hem zoodanig misbruik niet bekend) zich
niet moeten beklagen wanneer hun die
vrijheid, tengevolge da/irvan, in 't vervolg
mocht wotdcu ontnomen.
De viec-picsident is het lid der com
missie, dal de invoeging behouden wil zien
met het oog op hen, die belijdenis hebben
al te leggen. Hij is overigens niet overtuigd,
dat itii 30, al. 1, zooats het nu luidt,
afin den tiling de vrijheid zou geven, de
vragen naar eigen inzicht anders tc for-
muleeren, dap zooals zij nu, luiden. Ook
de lectuur van de Handelingen van 1879
(blz. 336) wijzigt zijin oonlecl niet. In elk
gevat is hij tegen iiel voorstel, om 'de
clausule te vei wijderen. Zoowel hij als de
heer Schiickc zijn heiden tegen juridische
loertuchl, cn zij willen geen stap op dien
weg doen, die leiden ka,u tot bedenkelijk
aantasten van de gocsteiijke vrijheid. "Er
zijn evenwel zooals de heer Van Mclie
opmerkt in dc Hervormde kork predi
kers, die niet gelooven in de pcisonnlijk»
hcid Gods, cn wanneer zij' deze vragen
naar eigen inzicht kunnen veranderen, wal
Inlijft er da,n van geest en hooldzaak over?
Men moet zoo meent hij zijn vrijheid
gaarne aan banden laten leggen ter v ilte
van dc kork, en ook niet ten cenenmcle
de ides qua,cre.ditu.r van de licles
qju, a|a oyc<14 tjar willen scheiden. In ge
lijken geest spreekt dc heer Sleckbeek zich
uit. Kan cle liturg lorinulcorcn, zoo als hij
maar wil, dan moeten, zij, die belijdenis
zu'len doen, maar afwachten wat hun ge
vraagd zal woi3en.
Deze laatste opvatting wordt echter krach
tig bestreden door den heer Eilcrts de
liaan, die zelf gewoon is de vragen tc
wijzigen, maar daarbij altijd de belcekenis
va,n db woorden „geest en hoofdzaak" in
het oog heelt gelioud'en. Hij komt met hapt
en ziel op voor de. vrijheid, die aan den
lituig is gegeven, en waarschuwt er vooil
deze vingen 'niet Le maken tot klanken,
aangezien dan iecn gevaar zou ontslaan
even groot als dat der bandeloosheid. De
heeren De Groot en Zoete komen krachtig
op voor tie eenheid in belijdenis, die er
moot zijn. Niemand' behoeft te huichelen,
want hij kan heengaan. Worden deze woor
den, waarom het gaat, weggenomen, dan
is geen verschil van exegese meer mogelijk
en wordt do deur gesloten voor de bande-
looze vrijheid, die sommigen zich hebben
veroorloofd. Dc president, de heer Leen-
rnans, bomvol voorstander van de weglating
der clausule, verwacht pr evenwel heel
weinig vaji, aangezien do exegese, welke
vaak dc dienstmaagd ,is genoemd van de
dogmatiek, haar goede diensten zal bewij
zen hij de interpretatie der vragen. In ge
lijken geest afs de hoeren Mallinckrodt en
Eilerts do Haan, isprcken ook de hecren
Adrian!, Edting cn Heerspink: zich uit. Vol
gens eerstgenoemde bereikt men niet meer
dan oen schijn van eenheid, wanneer .let
terlijk voorgeschreven belijdenisvragen ver
plichtend worden gesteld. Volgens den heer
Edling moet worden bedacht, dat in een
tijdperk, toen de vrijzinnigen de macht in
handen hadden, toch oo.k, ter wille van
de minderheid, art. 11 Alg. Regl. onver
anderd werd gelaten, en Hoor den dieer
Heerspink wordt gewezen op het iiieuw-
teslatneulische woord: „Niet dal wij heer
schappij voeren over uw geloof".
In stemming gebracht, wordt dc eeratc
conclusie van do drie leden der commissie)
verworpen met 12 tegen 7 stemmen, terwijl
zich twee prae-adviseurs Legen cn éénprae-
adviseur vóór verklaren. Daarmede zijn de
beide andere conclusies vervallen.
Daarna wordt dc zitting verdaagd lot
Maandag.
Beroepen tc Paescns de heer Engcl-
sma, cancl. Ic Heidenschap (Fr.); te Zeist
ds. Gecrling, tc Jourc.
Geref. Kerken.
Bedankt: voor het beroep te Zwart
sluis door ds. G. Ferry, te Giessen Oud-
kerk.
IIoogeu Onderwijs.
Men meldt ons uit Leiden:
Op Maandag 20 september a.s. 's namid
dags te 2 uren, zal in, bet Groot-auditorium
van het academiegebouw hot rectoraat der
Leidsche Universiteit door prof. dr. J. Ver
dam op plechtige wijze worden overgef
dragen aan, zijn ambtgenoot, piof. dr. J.
C. Kluijver.
Te dier gelegenheid zal prof. Verdam, in
voldoening aan de voorschaften 11. O., een
rede uitspreken, vermeldende de voornaam
ste lotgevallen der Universiteit iu het af-
geloopcn studiejaar.
Jaliana-klok.
Bij de geboorte van prinses Juliana werd
de klok te Oude-Biltzijl (Fr,), welke was be
vestigd in een torentje op de school, stuk
geluid. Da Doopsgezinde gemeente in ge
noemd dorp, die een toren laat bouwen, is
nu door H M. (ie Koningin verrast met de
schenking van een torenklok, die gegoten zal
worden te Midwokla (Oldambt).
tie klok zal het volgende, door II. M. de
Koningin zeil gekozen opschrift dragen
De Juliaita-Klok. Geschenk van 11. M. de
Koningin ter herinnering aan de geboorte
van II. K, tl. Prinses Juliana 30 Apiil 1909.
Een ondernemende blinde.
Aan het examen EngoLch M. O., akte A,
nam clit jaar ook deel een blinde jonge
man, de heer M. Jonker. Hij is do eerste
eerste blinde in Nederland die zicli op de
Hudie cencr taal tot verkrijging eener akte
toelegde. De moeilijkheden die hij te over
winnen had, wmen niet gering. Geen studie-
hoeken bestonden in het blinden-, z.g.
Brailleschrifl. Een boek moest dus eerst
daarin overgezet worden, alvorens met dc
studie eeu aanvang kon worden genomen.
Op zijn ISo jaar vertrok dc heet-Jonker
/onder eenige noemenswaardige kennis der
EngeKeho taal, naar Engeland bracht een
half jaar door aan The Royal Normal Col
lege for the Blind to Upper Norwood, stu
deerde daarna nog twee jaar hier, en smaak
te hot genoegen op 21-iarigou leeftijd de
akte EngeLoh M. O. te halen.
Komkommers le soort ƒ5.h ƒ7.
2e soort ƒ3 ii ƒ4, per 100.
.Perziken lo soort 12 a 35 cl., 2e soort
G 11 ct., por stuk.
Meloenenƒ0'.20 h 0.45 per stuk.
Bloemkoolle soort ƒ5 h ƒ0, 2e soort
ƒ2 5 ƒ4. per 100.
Kasdruiven ƒ0.60 h 0.90, witte druiven
ƒ0.40 ii 0.72 cn tomaten 8 h 15 et.
per kilo.
'Snijboonen ƒ1.20 it 1.70, piiiisessenboo-
ncn 0.25 it 0.35, per 1000.
HAMBURG, 14 Aug.
Petroleum Pcnnsylvanische in loco mk.
7.Spiritus zonder handel; per Aug. mk.
Scpt.-Oct. mk. (zonder fust).
BUDAPEST, 1-1 Aug.
Tarwe: Stemming prijshoudend.
NEW-YORK, 14 Aug.
Aug. Sept. Dec. Mei Juli
Tarwe: 107i 10-ii 10G
Aug. Sept. Dec. Mei Juli
Mais: 73| 641
Goedkoop ballongas.
„De Luchtvaart" schrijft:
Het is bijzonder aangenaam, wanneer men
melding kan maken san een zuiver Neder-
landsche uit\ inding; een uitvinding, die on
tegenzeggelijk er toe zal bijdragen, om liet
mot ballons zich voortbewegen in de lucht,
goedkooper en daardoor meer binnen ieders
bereik te bicngen.
Wij hebben hier liet oog op hel kool-olie
en teerga.s, systecm-Rincker en Woltcr,
welk systeem in bijna alle landen reeds is
gepatenteerd.
Dit gas heeft, met. het. oog op de lucht
vaart, twee grooLe voordeden:
Je. Dat liet een zeer gering spec, gewicht
heeft, namelijk van 0.300.35, welk spec,
gewicht nog kan verlaagd woulcu tot
bijv. 0-.1G.
2e. Dat het ongeveer het gedeelte kost
van tien prijs van het gas, dat bijv Zeppelin
thans gebruikt.
Het gas heeft een vvaterstofgehalte van
pi.m. 85 men zal dus niet meer tot dc
oude dure methode zijn toevlucht behoeven
te nemen om waterstof te fabricceren. Een
h-meien! doelen mengsel van jj gasolie, of
residu van petioleum, cn vvn tergast cel leve
ren in de toestellen der heeren Rincker en
Wolter, mot con cokes-verbruik van 5 kilo
gram, 100 kub. M. gas. Onze bekende bal
lon-commandant, de lieer P. J. P. van der
Steur, heeft reeds in Utrecht, op een ter
rein muist de gasfabriek met dit gas pioe-
veu ge nomen, die bijzonder goed roglaagj
zijn.
in plaats van het vvatergaslcer worden
thans proeven genomen om dit te vervangen
door gewone kooltecr.
Het systeem, waarmede dit merkwaardige
gas wordt gemaakt, is verder zeer goed
koop, vraagt weinig aanlegkapitaal, en is
zeer gemakkelijk in de bediening.
Dat liet voor verlichtingsdocleinden ook
zeer geschikt kan genoemd worden, bewijst
wel het feit, dat de gemeente-gasfabriek
van Utrecht, in plaats van pl.m. 2 millioen
gulden uit te geven voor de uitbreiding
van haar bedrijf, thans, door toepassing van
liet systeem-Rincker "Wolter. volstaan kan
met pl.m. 1 ton voor deze uitbreiding te
besteden.
IIET WESTRAND, 13 Aug.
Op do veilingen van hedenavond werden
de volgende prijzen besteed
Faillissementen.
Uit di StaaU-Courant.
Uitgesproken;
Mr. J. Dcrmout, advocaat en procureur,
te Rotterdam. Reehter-commissaris O. W.
Sipkcs; curator mr. J. G. L. Nolst Trenitó.
K. II. B. Mays, winkelier tc Doesburg.
Reehter-eommissaris mr. II. J. van der Poel
Iliddingli; curator mr. J. J. van Goikom.
II, B. J. Engbersen, horlogemaker, te
Breda. Rcchler-commissaris mr. W. P. A.
Heileger»; curator mr. F. II. J. J. Suys.
P. J. van Daalen, koopman, te Haarlem.
I!echtei-cominissaris mr. P. J. G. van der
Muelencurator mr. M. Slingenbcrg.
De nalatenschap on boedel van E. Jans
sen, coiffeur, te Nijmegen. Reehter-commis-
saris mr. P. F. A. Cremcis; curator mr.
dr. A. van Rij eke vessel,
M. S. van Mil, bioodbakker, tc Ileclel.
Recht er-commissaris mr. J. van Gelcin Vi-
tringa; curator mr. N. A, Blom.
Geëindigd:
W. J. van der Staal Jr., biood- en ban
ketbakker, te Rotterdam.
P. Gourts, bierbottel aar tc Nijmegen.
L, A. Salomons, koopman en winkelier,
te Leiden.
Opgeheven:
TI. Schuurman, te Diemen.
A. Schreuder, aannemer te Alkmaar.
Vernietigd:
W. Somdecerff, tc Maartensdijk.
Rljnrrachtcn,
DU 1SBURG-R U HRORT, 14 Aug.
Steenkolen. De afgeloopcn week bracht
meer kolen naar de lUihrluwons, die nog
grootcndeels voor den Boven rijn afgeladen
werden, echter ook hier gedeeltelijk in de
magazijnen werden opgeborgen. De water
stand boven Mannheim is thans niet meer
Joonend voor de vaart, zoodat nu we! de
mec»to schepen le Mannheim in de omlig
gende haven» zullen moeten lossen. De ex
peditie heeft ook inindet werk. Uit de zee
havens werden ijzererts en bout in de afge
loopcn weck veel minder dan in de voor
gaande weken aangevoerd. Naar Nederland
en Belgie worden nogal industriekolen en
kolen voor de zecbootcn afgenomen, echter
blijft de vraag naar lutisbrundkolcn zeer ge
ring. Ook in do aflevering per waggon direct
van de kolenmijnen is liet nog niet druk,
dit wordt echter in September beter, alsdan
ganri de Zuid- en Midden-Duitschc suiker
fabrieken aan liet betrekken hunner kolen
voor do a.s. hcrfsteiunpagnc. Dc pioduetio
op cle kolenmijnen bedraagt ruim 225,000
ton per werkdag. In cokes blijft het stil.
Vrachten cn sleeploon niet veranderd, met
voldoenden voorraad van alle sooil schepen.
Men. betaalde voor schepen van middelbare
grootte per 1000 KG. naar:
Rotterdam 0.GO/65; Schiedam /0'.70/75.
Vracht van Iiuhrort naar Mannheim nik.
0.65, naar Frankfort mk. 0.75 per ton van
1000 K.G., vrij sleepen en lichten, op water
stand, thans M. 2.10, afladen.
Hoogwater te Schiedam.
Aug. 16: vm. 4 24 nm. 4.53
175 2 5 27
'18: 5.37 6.3
Hoogte van het water op do rivieren
Beiwbifcn van 14 Augustus
'Elï'il, 8 e Lino» 10.70 „-v 0 10 v
k O BI,ENZ, 6 u. t 2 27 Gev. 0.02 -
FR IER, 9 u 0 28 <iev 0.08 M
KEULEN, H v. i 218 Gev 0 04 V
tWkOR'I. u r 1.41 G,,v 0 08
Zon en Mauu.
<u sap-: Aug. 17 4.46 vm. ondeig. 7 20 nm.
J> 184.47 d 7 18»
31 Aug. V. M.
24 Aug. E. K.
De Heer en Mevrouw Dr. VINKESTEYN
Zoetmulder geven kennis van d- geboorte
van hun Zoon JOANNES JULIUS MARIA
's-Gravenliage, Verhulststiaat 60.
15 Augustus 1909.
Eenige, algemeene kennisgeving.
De Heer en Mevrouw HOELA NTS
Bijdendijk geven kennis van de geboorte
eener DO CELT ER.
Schiedam, '15 Augustus 1909.
KOSTELOOS.
Bij vonnis der Arrondissements-Rechtbank
te Rotterdam, Eerste Kamer, van den tien
den Mei I960 negen is het huwelijk van
GERRIT HENDRIK BERGKOTTE, los werk
man, en MARIA VRIJENIIOEK, zonder be
roep, beiden wonende te Schiedam, tloor
echtscheiding onthouden verklaard,
met al de gevolgen bij de Wet bepaald.
Namens den eischer
Mr. M. KAVELAARS,
16 Augustus 1909. Procureur.
geïesenhehï tot stalling van paard en
kar. Ruif en bak aanwezig. Gelegen Achter
de T'oerstoof te Schiedam Huur 1.50 p wk.
Te bevragen bij A. 11 VAN DER MOoT,
Oude Sluis, Schiedam.
lisboek
Een geïllustreerde beschrijving van aan do
spoorlijnen gelegen plaatsen met uitstapjes
in de omstreken vermelding van bijzonder
heden met opgaaf van kosten Hotel- en
Pcnslongids met vermelding van details
en prijzen.
VAN
aan het Bureau der SCBÏIEOAM8CIIE COUKASTT, Lange Raven 141.
met en «onder gehemelte-plaat,
worden zonder pijn geplaatst.
bij de Deutsche Poort, R o 11 e r d a m»
SSotterdnmsiche d||k
F a in i 1 i e b o i c h t e n.
(Uit ccnigc couranten.)
Getrouwd: 11 Aug.: E. A. Grimber
ger cn A. S. Wonliitk, Dc Steeg. 12 Aug.:
P. R. A. v. Meurs en A. Kooiman, Oud»
karspel. 13 Aug.: J. L. Maars en M. J.
v. d. Zwart, Den Haag. E. M. Meyers
en Tony Goltschalk, Watergraafsmeer.
Bevallen 11 Aug.: Goedkoop—Broos,
d.; 12 Aug.: v. OvenDe Gruyter, z.13
Aug.:- GerlingsFocke, z., allen Amster
dam.
Overleden: 10 Aug.Wed. G. Pecre-
.boomSpringer, 85 j., "Watergraafsmeer.
L. de Jong, 76 j., Groningen. 11
Aug.: Wed. A. dc Visser—Singer, 84 j,
Groningen.
Voor slechts 416# SJKfëYB plaatst men esne
m de rubriek „KLEIDE Al#VESHTTElWIEft" in de
nummers van de
ivolke fïlnstfag-, Donderdag- en Kalos-dagavond
verschijnen.
Niemand behoeft dus op te zien tegen do kosten. Zelfs
voor kleine winkelzaken is hierdoor adverteoien mogelijk
gemaakt en zjjn deze ut stuat met geringe uitgaaf den
omzet te vermeerderen.
Yom den in- ot verkoop van 2e-liands-artikeï(>n 'zijn dooi
de goedkoopte de sKleiue Advertontiëu" bijzonder aan te
bevelen.
Met uitstekend gevolg wordt van deze 40-cems-rubriek
gebruik gemankt door hen, die personeel noodig bobben
of eone betrekking zoeken.
Oók de 40-cents advertentie» hebben bij de algemeene
verspreiding van do Sehiedamsehe Courant beslist succes.
KLEINE ADVEÏITENTIEN worden uflsiUiUcnd aan
genomen aan het Bureau der ïSctuediuusche Courant",
STATIONSPLEIN ROTTERDAM.
Telefoon 3918.
Directie: 0'. L. II. v. d. STEEN.
Eery to Rangs Spocialitoitengezolscliai).
lederen avond uitbundig succes 11
Om optreden van:
vermaardste luchtnummer.
Kracht-Jongleur.
Dichter Humorist.
Trampolenspringers.
enz. enz.
Gewone prijzen. Weekdagen reductie geldig.
Plaatsbespreking van 104 uur.
Aanvang 8 uur precies.
01' DE
worden dagelijks aangenomen
Dinsdag 17 Aug. S900,
DOOR HET
Kapelmeester de lieer B. Vermallen,
Aanvang te 8 uur.
Entreegeld voor n i e t-ieden öO cents per
persoon.
Do contributie voor Buitenleden en Bui
ten-donatrices bedraagt van af 1 Augustus
lot uit. December e.k. 6.25.