63"" jaargang
Dinsdag 5 October 1909
Mo. 13117
I
Als vrouwen haten.
BUITENLAND.
m.
Kennisgeving.
BELGIÜ.
schiedamsche courmt:
Deze courant verschijnt d a g o 1 ij k s, mot uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal; Yoor Schiedam, en VI aar ding en fl. 1.25. Franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen. j
Advertenüën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groots letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dins dag-, D o nder d ag- en Z a ter d ag a vo n d
verschijnen, worden zoogenaamde Icleiuc advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intcrc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Periodieke verkiezing' leden Kamers van
Arbeid.
Burgemeester en Wethouders
van Schiedam,
Incngcn ter algcmoenc kennis, dat door
den heer Minister van Landbouw, Nijverheid
on Handel, bij zijne beschikkingen van 30
September j.l. no. 272 afdeeling Arbeid
is nangewe/en "Dinsdag 2G October 1909 als
dag, waarop de verkiezing, en Vrijdag 5 No
vember 1909 als dag, waarop zoo now-
dig do hei stemming /al id.mls hebben ter
benoeming van leden der Kamer» van Ar
beid voor de Voeding»- en Genotmiddelen
en voor de Bouwbedrijven, en zulks tor ver-
vulling der plaatsen van 5 leden patroons
cn 5 leden werklieden /lie in ieder dier Ke
rneis op 27 Januari 1910 moeien aftreden.
Zo doelen vender mede dat de uren van zit
ting voor het slembureaji zijn van twaalf
uur ties middags tot twee uren des namid
dags en van zeven uur des avonds tot negen
uur des avonds e.n brengen tevens in hen
innoritig do artf. 17, 18 en <11 dor wet op
do Kamers van Arbeid, lidendo:
Art. 17. liet hoofd of do bestuit rel u- van
een bedrijf of oene onderneming, waarin per
sonen die op ocno kiezerslijst voor ecne Ka
mer van Ai beid zijn geplaatst, arbeid ver
richten lil fabrieken en werkplaatsen, is vcr-
plicb.it te z.oigen dat ieder van dezen geduren
de ten minste twee achtereenvolgende uren
v.m den \Gor dé stemming bepaalden tijd ge
legenheid viiule om mede te werken tot do
keu/.c waartoe hij bevoegd is.
Arl. IS. liet hoofd of bestuurder in het
voorgaande artikel bedoeld is verplicht (e
zorgen, dat in zijne fabriek of werkplaats,
op cone plaats waar arbeid wordt verricht,
gedurende twee wcikdagen vóór cn tijdens
de tot stemming bepaalde uren, op eene
zichlbme wijze i» opgehangen eene door ln*m
onderteekonde lij-I, do uren in bel voorgaan
de artikel bedoeld vermeldende \onr elk af
zonderlijk of gioep-gowij/e of voor allen ge
zamenlijk.
Op de wooulen arbeid" en fabrieken
cn woikphini.-on" in dit en in hef \orige
ttrtikul is 1 dor Arbeidswet, met uitzonde
ring van liet laatste lid van art. 2, toepa
.«el ijk.
Art. 41. Overtreding van art. 17 of IS
wordt, ge.-liaft met hechtenis van ten lioogsle
veertien dagen of geldboete van ten. hoog-te
vijf-cn-zovonlig gulden.
Schiedam, i. October 1909.
BurgemctUcr cn Wethouders voornoemd,
AL A. BRANTS.
Da Secretaris,
V. SICKKNGA.
Schiedam, 4 Oct. 1909.
Aren kent de onccnighrdon, die België,
in verband met de in z.ijn nieuwe kolonie ge
pleegde gruwelen, met liet menschlicvendo
Engeland hooft gehad, en nog steeds gaat.
het in den Kongo den EngoLchman niet
naar den zin. Dc minister van koloniën Ren-
kin is de vorige week van zijn ioi« naar den
Kongo teruggekeerd en men hoopte, dat deze
reis een spoedige regeling der geschillen met
Engeland tot gevolg zou hebben. Maar daar
in blijkt men zich vergist te hebben. Want
de koloniale ministei heeft reeds den eersten
dag van zijn aanwezigheid in Belgie teil nutte
gemaakt om Engeland uit te dagen. Hij hield,
hij liet ter zijner eer gegeven banket een
rede en verklaarde daarin woordelijk: ,,De
kwe«lie /Ier landerijen bestaal niet." (La
question des terres n'existe pas
Ter verduidelijking viidez.e woorden, dictie
dal z.e betrekking hebben op de kwestie van 't
niet bebouwde en niet bewoonde land dor kolo
me. Die kwestie is nl. de bron van voortduren
de oneenighcdeti tussahet» Engeland, Amerika
en Belgie, want zo stelde don vorigon eigenaar
van den onaflmnkelijkon Kon go-taal in de ge
legenheden concessie» te verkenen, aan kapita-
istcngioopen en ze in het bezit tc stellen
van land, dat men brutaalweg aan de in
boorlingen had ontnomen. Op deze manfei'
verschafte koning Leopold zich het geld om
liet dure beheer van don Kongostaat in stand
te houden en uit het hierdoor ingevoelde
systeem ontstonden allo andere gebreken der
Belgische kolonisatie.
Uit deze onteigening kwamen voort de door
Engeland aan 't licht gebrachte gruwelen,
de belemmering van de handelsvrijheid! en dc
onmogelijkheid \oor inboorlingen om eigen
dom te verkrijgen. België heeft overigons
ook do. onrechtvaardigheid Van dit oude
.systeem ingezien, want het, heeft zich reeds
meer dan tien jaar geleden verplicht om de
inboorlingen langzamerhand weer in het be
zit der landerijen te bicngen.
Men ziet hieruit, dat de heer Benkin,
door de verloochening \an deze kwestie,
welke geheel alleen de reden is van Enge-
md's weigering om de annexatie. Van den
Kongo te erkennen-, Belgie in een zeer on
aangename situatie brengt, en zeer waar
schijnlijk do oorzaak is van een ernstig con
flict. met Engeland. Lat de heer Benkin niet
wi-t, wat hij zei, is nauwelijks aan te ne
men, wanneer men ziet beo anti den oenen
kant wordt beweerd, dat de bewegingsvrij
heid der inboorlingen veizekerd is. aan den
anderen kant men zich echter een dook voor
de oogen bindt en een geschil ontkent, dat
sedert JG jaren voortdurend en steeds weer
het uitgang-punt is van oneenighoden. Zoo
gemakkelijk zal de heer Benkin van Enge
land niet los komen en men kan zich zoo
voorstellen, dat de, Belgische kolonievtien
den in pare wanhoop zijn over den nieuwen
Roman van LOTIIAR BRENKÈNDORFF.
29)
„Ik herhaal, dat niemand iels van jou lief
dedienst zal vernemen als het mij ook maar
eeiiigbz.ins mogoh k is het geheim tc hou
den. Ben je. nu tevreden?"
Innig dankbaar omklemden baar vingors
z.ijn hand en zo dwong zich met een glimlach
tot hem op te zien.
Misschien heb je gelijk, dat ik me voor
niets bezorgd maak, maar het is misschien
een vrouwelijke zwakheid, zich overbozorgd
te maken, lleb je nog legen niemand over
onze Verloving gesproken?"
„Tegen niemand, Karl®
„Laat het dan ook vooreerst nog alleen
tussohen ons blijven. Dc mcnschen zouden
maar stof tot praten krii'vm, wanneer onze
verloving bekend werd nu op dit oogcnblil
en onder deze. omstandigheden."
„Ook in dit opzicht wil ik gaarne aan
jouw vvensclien tegemoet komen, maar wat
deuk je nl voorloopig te beginnen? Yortel
me eens eerlijk of je werkelijk geen finan
cieelc zorgen hebt?"
„Maak je dmifovci' maar niet ongerust,;
ik heb limisch voldoende gekl om in mijn
onderhoud te Voorzien, zelfs, indien ik niet
dadelijk oen mij' passende betrekking vond."
„Welk adres heb je don koetsier opge
geven; hoorde ik je niet. spreken ov'er een
hotel of pension?"
„Ja, ik ben, oer ik bij jou tante in be-
z.ijsmong van hun mini-ter van koloniën.
Zijn woorden toch maken hovend® inbreuk
op artikel 5 van hel verdrag van Berlijn en
geven aan Engeland en Amerika gelegen
heid om dc Kongoaangelegenhedeu voor een
nternationaal scheidsgerecht te brengen.
Hel staat in België als een paal boven
water, dat koning Leopold echter de daden
van minister Benkin -laat. De koning wil
juist door het veileenen van nog meer con
cessies a.m geld komen voor hel instellen
conrr Belgische handelsmarine cn er zijn
zelfs nienschen, die bewceren, dat hij reeds
de-betreffende contracten hooft aangegaan.
Zoolang koning Leopold alleen bezitter van
den Kongostaat was, zou men zooiets mot
gelatenheid zie.n gebeuren. Nu echter het par
lement. de verantwoordelijkheid, voor allo
handelingen draagt, kunnen dergelijke „za
ken" niet meer gedaan worden. Pat villen
Belgische bladen, als de „Bross. Gazette"
minirter Renkiii aan het verstand brengen,
opdat niet zij, die, zooal» den mini.-tor van
staal. Beernaert, dc voeging van den Kongo
staat Lij Belgie als een fthgoluk voor het
land beschouwen, toch nog gelijk krijgen.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Duitschland.
Te Mainz had een artillerist het onge
luk onvermijdelijk tc moeten niezen, toen
een onderofficier hem een standje schopte
op allesbehalve beleefde of behoorlijke ma
nier. De onderofficier voelde zich beleedigd
en bracht den ongelukkigcn artillerist voor
den krijgsraad, die hem lot vier maanden
gevangenisstraf veroordeelde. Een beroep
op het Hoog Militair Gerechtshof mocht
niet baten. Als een Duitsch' artillerist niest
als hij een standje krijgt, gaat hij vier
maanden dc gevangenis in.
trekking kwam, een paar dagen in pension
geweest vij mevrouw» Martu.s; zeer zeker zal
ik ook tui wel daar weer onderdak kunnen
vinden. Het verdere zal zich dan wel van
zelf schikken."
„Zou ik je daar dan wol kunnen opzoe
ken?"
,Pr'in liet genoegen jou te ontmoeten zal
ik voorloopig nog wel moeien afzien, daar
ik jou nog niet, aan haar als mijn galant
kan voorstellen. Wij zullen, elkaar dn» een
enkele maal op een afgesproken plaats kun
nen treffen, maar niet to dikwijls, laar het
anders de mcnschen zou opvallen. Daarover'
zal ik je echter nog wel nader schrijven."
Het rijtuig draaide nu juist dc straat in,
waarin mevtouw Muitus woonde cn daar
Walter op Karin's verzoek in hot rijtuig zou
blijven zilte.», terwijl zij uit.-taptc en het
huis binnen ging, waren ze gedwongen het
afscheid kort te maken.
HOOFDSTUK XI IT.
Li do zwarte gekleedo jas, die hij vbor do
begrafenis van zijn tante brul arum get rokken,
betrad de assessor Norbcrl z.ijn werkkamer
in liet politiebureau.
Nauwelijks nog bad hij vóór zijn lessenaar
plaats genomen of oen agent kwam vragen
of mijnheer oven bij den commissaris wou
komen.
Egon slorul op, wierp vluchtig een blik
in don kleinen spiegel en draaide daarna
even zijn snorpunten omhoog om gehoor te
geven aan het bom gedane verzoek.
„Laat mij u nogmaals mijn oprechte doef-
Spanje in M a r o k k o.
Over liet gevecht bij Metilta, op 30 Sep
tember, waarbij de Spanjaarden volgens
de officieele opgaven een generaal, twee
kapiteins, een luitenant cn 28 soldaten aan
dooden, 249 man -aan gewonden en 9 ver
misten verloren, wordt door generaal Ma
rina o. a. het volgende geseind:
„Baar ik mij zelf op do hoogte wilde
stellen van de sterkte van de summum, die
bij Scloean wonen en van hun gezindheid
te onzent, gaf ik Donderdag last, een ver
kenning uit to voeten in de richting van El
Dzjenis, een dorp in liet midden van het
gebied fan dc Bcui-Boeïfioer.
De kolonne bestond uit zes bataljons,
c-en afdeeling jagers, drie bergbatleiijoti
en een batterij Sclmoiiler-knnoiuieii met
drie eskadrons ruiterij.
Do linker flank van de kolonno werd
gedekt dooi (Ie 2o brigade onder genental
Diaz Vicario. Een batterij Sclmeider-kanoii-
mm rukte mol tv,co eskadrons huzaren
aan den uilersten linkervktrgel op.
De nuirsch en verkenning weiden zon
neming betuigen. II bent /eker zoo juist
van de begrafenis teruggekomen?"
,,Ju, die licmige plicht, hebben we ven
\ukl."
„Ik hoorde zeer verbaasd op, dat u aan
hei werk was gegaan, daar u toch natuurlijk
dezen dag verlof had kunnen krijgen. Indien
u niet in een verkstomming bent cn n
ziet er dunkt me erg slecht uit dan."
„Integendeel, ik vind liet heerlijk door
hard werken mijn gedachten in een andere
lichting te dwingen. Er zijn bovendien op
het oogenblik zooveel dringende zaken aan
do orde, dat ik
„Nu, zooals n wil, maar eer wij verder
onze dienstzaken bespreken, zou ik u gaarne
even iets anders willen vragen. Neemt u
plaats als 't u blieft. Egon trachtte den com
missaris zoo kalm en onbevangen mogelijk
in do oogen te zien, daar hij wist, dat deze
al heel gauw z.ijn conclusie trok als hij zag
dat iemand zijn doordringenden blik niet. kon
verdragen.
der moeilijkheden uitgevoerd, maar wij
moesten tabijke vijanden afslaan, aan wie
wij zware verliezen toebrachten,
Do vijand, die licschennd werd dom de
plooien in het terrein, viel onze troepen
verwoed aan, toen zij, na hun opdracht
te hebben uitgevoerd, terugtrokken. De ko
lonne dieef hem terug, met de hulp van
twee compagnieën en een batterij Schim".
der-kanonnen, die op een strategisch punt,
waar ik mij bevond, stelling hadden geno
men. De artillerie nam een werkzaam aan
deel aan het gevecht en de geest van alle
troepen was opperbest.
De Mooren hebben geweldige verliezen
geleden.
Wij hébben den dood te betreuren van
generaal Diaz Vicario, van twee, kapiteins
en van een luitenant. Voorts zijn veer
tien soldaten gesneuveld en ten naaste bij
honderdtachtig gekwetst."
Men meldt uit Tanger aan de „C'orros-
condencia E&panolc", dat volgens de be
richten van inboorlingen de bezetting van
Selocun door de Spanjaarden, een diepen
indruk te Fez en de mteiggendc .stammen
heeft gemaakt, die krijgers zouden hebben
gezonden om cl; tegen de Spanjaarden vech
tende harka te versterken.
Deze versterkingen, aan de harka toe
gezonden, zijn hoofdzakelijk te danken aan
de campagne van den maiabout Ilekai'ad.
De Madridscbo correspondent van de
,Echo do Paris" verzekert uit de beste
bron te weten, dat Spanje de tegen
macht op het Rif met 15.000 man zal ver
sterken, en haar zoodoende op 75.000 man
zal brengen. Verder is de Regeering van
plan, zich door den Sultan schadeloos te.
laten stollen en tot zulks is geschied ccn
belangrijk .gebied, waarin Tetoean is ge
legen. to bezetten.
De Goeroegoe zal in Spaansch bezit
blijven.
Rusland.
Te Simferopol op de Kriin drongen Za
terdagavond twee gewapende mannen het
stedelijk abattoir binnen cn bestalen de
kas, welke 300 roebel bevatte. Gedurende
de vervolging der roovors wierp een can
beiden een bom naar zijn \ervolger- De
ze ontpiofto en verwondde een mei-je. Dé
andere bandiet bood bij zijn arrestatie lie
vigen weerstand, en werd daarom neer
geschoten. Gisteren ontplofte bij liet onder
zoek ter plaatse een andere bom, die dooi'
do dieven was achtergelaten. Een inspee
touf van politie Werd gedood, twee agen
ten cn twee soldaten werden zwaar, 3 ar
beiders licht gewond.
er op aan, dat hot slnataliestuur door hni-
tonlandschc organisatoren op geheel nieu
we lec->t geschoeid zal woiden.
De nieuwe parui zal een blad uitgeven
en de voornaamste leden zullen zich bij
dc aanstaande verkiezingen candidaat stel
len -voor de Kamer.
Ook de socialisten hebben een oproep
verzonden. Zij ei.schen de hijeenroeping van
ven nationale vergadering en voorloopig
een nieuwe extra-parlementaire regeering.
AI a r o k k o.
Dezer dagen deelden we dc andere le
zing over den dood van Boe fJaniara, den
troonpretendent mee, n.l. dat deze niet door
don sultan was doodgeschoten, maar dat
Ir ij door dezen als een prooi voor de leeu
wen was geworpen.
De Leiichtgevor van den „Matin" teltez
verhaalt daarover thans de volgende bij
zonderheden De sultan kwam uit -.ijn zo
merpaleis Dar-Debibegh en begaf zich in
gezelschap van zijn twee vertrouwelingen,
den kamerheer El Had j Ahmed Knssi en
den Isgiil Dnssouhi el Iladj AFennoe, naar
hel gedeelte van het paleis, waar /icli de
menagerie bevindt. Daar liet liij den roghi
hij zich brengen, waarop hij met zijn ver
trouwelingen en twee eunuchen den onge
lukkige aangrepen en hem geboeid aan
bruiden en voeten in een kooi smeten,
waarin twee jonge leeuwen, het vorige jaar
uil, Senegal aangevoerd, waren opgesloten.
De leeuwen wierpen zicli op lnm prooi
en sloegen hun klauwen in zijn boi«t en
oen zijner armen. De gewezen prétendent!
viel in zwijm en bleef bev cgingsloos als
een lijk in de kooi liggen, 'loen lieten de
leeuwen hem verder met iu»t, ofschoon
zij door den sultan en zijn helpers, die
voor de tralies genoten van dit barbaar-
sclie schouwspel, weiden auu-chitst.
Ten slotte werd de ongelukkige met pie
ken en haken nam de deur van de kooi
geschoven. Jlij wvrd naar binten gelrok
ken, op den giond gelegd, hllntcn met
petioleum cn toen -lak de kamerheer zelf
zijn kleederen in brand En teiwijl de
vlammen lekten, langs hel lichaam van
den gemartelde, wierpen zij telkens pog
in petioleum gedrenkte lappen stof op de.
brandende massa. Toen eindelijk van hot
ongelukkige slachtoffer niets meer over
was, en de wraakzucht van den sultan
dus bevredigd was, keerde de baibnar in
gezelschap van zijn \uige gezellen, voldaan
naar het paleis terug.
Griekenland.
Ecnigo honderden bekende Grieksehe ra
dicalen hebben een nieuwe staalkundige
vereeniging opgericht, aan welke zij den
naam „Radicaal-socialist" hebben gegeven.
In een oproep aan het volk dringen -zij
het testament dat nun rouw Rodartz reeds
eeirigea tijd bier hij ild rechtbank gedepo
neerd luid. De overleden viouw heelt haar
«•mogen aan versehillinric inrichtingen ver
maakt, maai u zoowel al» uw broer hooft /e
onterfd."
„Dat weet ik, mijnheer."
„Waarschijnlijk fn'ut u dat niet van tc
voren kunnen voorzien en te goeder trouw
licht u me dan natuurlijk vroeger ook verteld,
dat u na verloop van tijd op een givxvto er
fenis kon rekenen."
..Na de herhaalde beweringen van mijn
tante meende ik daarvan wel zeker ie kun
nen zijn."
„Natuurlijk, dat begrijp ik; ik zou me
echter w_u deze zaak volstrekt niet hebben
bemoeid, bullion me niet loevalbg ter ooie
was gekomen, dat u een tamelijk verkwis
tend leven leidde, oen leven -ooals alken een
gefortuneerd ili.tu zich dat kan veroorloven.
Er weid •immcra reeds van gioote schulden
gre-preken, maar ik hoh me niet bezorgd
V e r o o n i g d e S t a t e n. 1
liet schijnt, dat president Tafl Zaterdag,
toen bij tc Bortlaiul in Oregon vertoefde,
aan een aanslag is ontkomen. Toen bij
il.l. in zijn automobiel stapte om de mili
taire p.intde te gaan bijwonen, weid een
man in hechtenis genomen, die Wanhopige
pogingen deed om den president te nade
ren, schijnbaar met het doel dezen te
phologinpheeven.
„Allereerst moot ik voorop stellen, dal bot over dc kwestie gemaakt, daar ik door uw
mijn vriendschappelijke tiolaing.-telling voor u
is, die mc tot u laat spieken, zooal» ik van
plan ben dat te doen. Bovendien ook reken
ik liet tol mijn plielit mij eenigszins te be
kommeren om het privaat loven mijner em
ployes, daar ik toch een zekere verantwoor
ding heb te duigen. Dat zal u me zeker
wol willen toegeven?"
„Volmaaktik ben dan ook bereid uw
vragen tc beantwoorden."
„Naar aanleiding van het ondci/.ook in
zake den diefstal in liet huis van nvv over
leden tante heb ik kennis moeten nemen van
opmerkingen omtrent die erfeni» op dat punt
wis genist gesteld.
Daar u waarschijnlijk nu loven hebt inge
richt n et het oog op de tc verwachten groo-
lero inkomsten, zou ik wol gaarne nu eens
een in/.icht ïu uw weikeüjken financiêelen
toestand willen hebben,"
Egon luid ondeidanig do/.e opmerkingen
aangehoord en eerbiedig klonk zijn ant
woord, toen hij wide: „Ik zou lamst kunnen
gelooven, mijnheer, dat men u mijn doen en
laten zeer overdreven heeft voorgesteld. Daar
u echter geen bepaalde feiten hebt genoemd,
behoef ik me ook niet te verdedigen en al
leen kan ik a dus zeggen. dat mijn particu
liere //aken geheel en al Ut orele zijtu"
„Li /ou du» durven bcweien, dat u geen
schulden hebt --- altlinn» geen schulden, die
u niet op elk willekeurig moment zou kun
nen atbetalen?"
„Dat kan ik u op mijn oorovvoorel ver
zekeren."
„Dan hebben wij deze mik afgehandeld
en ik behoef u /.eker niet te zeggen hoe
verheugd ik ben, dat ik blijkbaar te ernstig
alles h.nl ingezienhet z.ou me dan ook op
recht verdriet hebben gedaan u te moeten
missen. ik hoop cn vertrouw dat u mijn
vragen niet verkeerd zal uitleggen."
.,0 neen, ik Ingrijp heel best de goede be
doeling uwer woorden on n kan er op reke
nen, dat ik in hei vervolg niemand meer
aanleiding zal geven om op mijn gedrag aan
merkingen te maken."
Wollmer reikte z.ijn jongen employe nog
maals hartelijk de hand.
„Dan beschouwen we dit ge.-prek dus als
afgoToopen. Afaar vertelt u eens hoe maakt
uw broer het toch? Wij hei-oen helaas niet.
meer hot genoegen gehad hem bij ons te
zien. Natuurlijk verklaren de treurige om
standigheden vceh many toch zou ik u wil
len verzoeken hem te zeggen, dat wij zijn
bezoeken ten zo er-te op prijs slello.n."
Egon beloofde zijn broer deze slotende
boodschap te zullen overbrengen.
(Wordt vervolgd