BLOCKER'S
CIC 10
63"" Jaargang
Woensdag 6 October 1909.
No. 13118
w
Als vrouwen haten.
DAALDERS
Deze courant verschijnt d a g o 1 ijk s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor S c hie da m en V la ar dingen fl. 1.25. Franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Adveartentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Grooto letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, D onderdag- en Z aterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
BUITENLAND.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Schiedam, 5 Oct. 1909.
SPANJE iu MAROKKO.
Dc „Echo dc Paris" maakt melding van
een dooi" Spanje voorgenomen bezetting van
do Marokkannselie stad Tetoean, ca doet
daarover ecnige belangwekkende niedcdee-
Jingen, welke de door de „New-York IIc-
raild" gebiachte onthulling van een diplo
maat over een tussclien Engeland, en Spanje
bestaand geheim verdrag indirect bevestigen.
.Volgens het Fransche blad heeft Spanje
genoemd plan door middel van een rondzend-
raota aan de mogendheden, die do Algcsiras-
acte onderteekenden bekend gerateld. Maai
de nota werd eerst na gevraagde en verkre
gen toestemming van Engeland verzonden.
Engeland heeft n.l. meit het oog op de stra
tegische beteokenis van Tetoean, dlit tegen
over Gibraltar is gelegen, niet toegestaan,
dat een of andere sterke militaire macht zich
in de buurt van Tetoean zou kunnen neer
laten om een aanslag tegen Gibraltar te kun
nen ondernemen. Spanje echter, dat mot En
geland sedert het huwelijk van koning A.1-
fons mot prinses Victoria in intieme betrek
kingen staat, acht Engeland als do zekerste
ea betrouwbaarste bondgenoot in geval van
een oorlog, welke dus het gebied, van Tetoean
voor een vreemde bezettin.
Onder de
veroorzaakt de tijding van hot zg. voornemen
van Spanje om Tetoean te bezetten grooto
opwinding. Do tot den bond der Andjeras
behoorende stammen zijn op 't. oogenblik
kalm, doch alleen reeds de landing der Span
jaarden zou, naar uit Tanger wordt gemeld,
een niet minder harcTnekkigen tegenstand on
dervinden, dan in het Rif. Opgemerkt wordt,
dat het garnizoen van Ceuta (Snaansch)
de vorige maand is verdubbeld, en dat dc
Spanjaarden, op hun gebied een grooto acti
viteit in den aanleg van straten ontwik
kelen een IreoJc waaier Van straten, die al-
Jen naar de Marokkaamche grons voeren, is
aangelegd. Bovendien worden grooto voor
raden ammunitie en cenigo batterijen aan
gevoerd.
In Spanje loopen geruchten over com
nieuwen bloedigcn strijd in het Riff bij So-
loean. Do minister van bin.nenland.sche za
ken verklaarde, dat het zonden Van- mrcr-
zou vrijwaren.
Mohammedaansche bewoners
Engeland.
liet Londcnsehc gemeentebestuur heeft
een statistiek uitgegeven, welker zeer belang
wekkende cijfers eenigen kijk geven op hot-
gecn er ia de grootste stad ter wereld alzoo
komt kijken.
Londen beslaat een oppervlakte van 34.790
II.A,, te weten dc City, Wertmin-tcr cn 27
min of meer belangrijke gemeenten. Hot
aantal inwoner-, bedraagt 7.537.19G, die door
18.000 politio-agenten, over 240 posten ver
deeld, in bodwang gehouden worden. De ge
zamenlijke lengte dro straten is 3500 kilome
ter, zij kosten per kilometer cn per jaar 4130
eu 1S7 pond sterling te zamen 4317 pond
stelling aan verlichting en onderhoud.
Gedurende de maand October van hot jaar
1908 worden 9.743.G69 personen uit de bui
tenwijken per tram naar de binnenstad ver
voerd. Gedurende het jaar 1908 mankten
275.4 79.000 personen gebruik van de omni
bussen der beide voornaamste maatschap
pijen en 1.318.495.212 van alle trams Van
de hoofdstad.
Op een willekeurigon dag in December
1908 kwamen aan dc verschillende .Londen-
sche stations 8556 treinen aan.
kennen over de in de adressen vervatte be
weringen op welke hij om constitutioneele
redenen niet kon ingaan waarin op on
gerechtvaardigde wijze porsonen werden ver
dacht gemaakt, die door hem geschikt wer
den geacht aan de regeering deel te nemen.
schap niet minstens 60 stemmen weet bijeen
te krijgen. De partij van Rhallys blijft in de
oppositie.
BINNENLAND
de heer en mevronvv Steyn met het stoom
schip Batavier III van Rotterdam naarLon
den vertrokken.
II o n g ar ij e.
In een bijeenkomst van de Onafhankelijk
heidspartij heeft de heer Kossuth gisteren
verslag gegeven van het onderhoud, dat hij
dezer dagen rnet den koning had. Ilij ver
klaarde er niet goed in te zjjn geslaagd Z.
M. de grondwettigheid le doen inzien van
het standpunt, door de Onafhankelijkheids-
partij ingenomen Evenwel waren de onder
handelingen niet afgebroken.
De vergadering besloot, geen nieuwe ver
daging van de Kamerzitting af te dwingen,
echter op voorwaarde, dat er geen vragen
zullen worden in behandeling gebracht,
rakende de crisis.
Tengevolge van de scheuring in de coalitie
zijn de beide onder-voorzitters van de Kamer
afgetreden.
F rankrij k.
liet herderlijk schrijven van hot Franscho
episcopaat tegen het rijks- en gemeente
onderwijs is Zondag in alle katholieke kerken
van Frankrijk voorgelezen. Sommige bis
schoppon haddon aan dit schrijven nog een
brief toegevoegd, die evcn'eens werd voorge
lezen en waarin zij uiteenzetten, hoever
volgens hun opvatting de autoriteit van den
Staat. reikt.
Van klerikale zijde wordt het bericht van
de „Siècle", dat bovengenoemd herderlijk
schrijven tc Rome opgesteld zou zijn, bestre
den cn wordt verklaard, dat eerst eenige
kardinalen en bissehormen hot denkbeeld
hadden opgevat en later na mondeling ovor-
leg met hun ambtgenooten aan een bisschop
luidden opgedragen den brief op te stellen.
De „Siècle" houdt haar bewering echter
staande cn de „Opinion" verklaart zelfs, dat
het volstrekt geen geheim is, dat het schrij
ven door con Romciireeh kardinaal naar
Frankrijk is gebracht.
Turkse.
De bekende Fransche juwelier Cartier ïs
naar Konstantinopel ontboden om de juweelen
van ex sultan Abdoel Hamid te taxeeren.
Verder valt nog over de achtergelaten
schatten van den kluizenaar op villa Atlanti
te Saloniki mede te deelen, dat 16 van zijn
vroegere vrouwen met 4 eunuchen te Moskou
als great attraction in een ballet optreden
Tan het Uof.
II. M. de Koningin Moeder zal Woensdag
dezer ten 9 01 v m. van Baarn-H. S. M.
naar 't Loo reizen, aankomst te Apeldoorn
ten 9 57 v.m,; de terugreis wordt den/elfden
dag gedaan vertrek van Apeldoorn ten 6.45
n.m., aankomst te Baarn II. S. M. ten 7.37
n.m.
II, M. de Koningin-Moeder.
H. M. de Koningin-Moeder bezoekt heden
te Utrecht de zendingstentoonstelling, het
Tehuis voor Jonge Meisjes, de Kliniek Achter
St. Pieter en den Hortus der Rijks-univer
siteit.
Hare Majesteit vertrekt 14 October naar
het buitenland. H. M. zal een kort oponthoud
hebben bij den prins en de prinses von Erbach
te Koenigdaarna zal 11. M. eenigen tijd in
noordelijk Italië doorbrengen. Na de reis eti
vóór Haar terugkeer naar Den Haag zal
Koningin Emma nog korten tijd op het Loo
verblijven.
Audiënties.
De gewone audiëntie van den minister van
financiën zal Donderdag en van den minister
van marine Vrijdag niet plaats hebben.
Griekenland.
De nieuwe zitting der Kamer is eergiste
ren zonder troonrede door minister-president
Mavi'omichalis geopend. Op de tribunes be
vonden zich vele officieren. Donderdag a.s.
zal men tot de verkiezing wan een voorzitter
en de bureaux overgaan.
Ex-minister Thcotokis ontbrak en zal ook
niet weer verschijnen, tenzij een ingrijpende
verandering in den parlementairen toestand
hem zulks toe-laat. Zijn partiigenooten zijn
ondcrlhv verdeeld en behcorschen tevens het
lot der regeoring, wier partij slechts 30 af
gevaardigden lelt en die weer kan aftreden
als zij bij de stemming over het vooi/ittcr-
Reeliterlijke macht.
Bij Kon. besl. is benoemd tot griffiei bij
het kantongerecht te Hulst, mr. G. W F.
Wentholt, eervol ontslagen ambtenaar van
het openbaar ministerie bij de kantongerech
ten in het arrondissement Rotterdam, wo
nende te Apeldoorn.
Bij Kon. besl. is benoemd tot griffier bij
het kantongerecht te üruten, mr. Oh J M 11
Roebroeck, advocaat en procureur tö Maas
tricht, tevens waarnemend griffier bij het
kantongerecht en werkzaam als beëedigd
klerk ter griffie van de arrondissements-recht-
bank aldaar.
Bij Kon. besl. zijn benoemd tot rechter in
de arrondissements-rechtbank te Amsterdam,
mr. P. A. Rutgers van der Loeff, thans rech
ter in de arrondissements-rechtbank tellee-
renveen, en mr F. O. van Geer, doctor in
Goav. Generaal Monburg.
Aan het vriendendiner aan den nieuwbe-
noemden gouverneur-generaal en mevrouw
Idenburg gisteravond in het Hotel Den Ou
den Doelen aangeboden, werd door de vol
gende heeren, meerendeels ministers en leden
van beide Kamers, deelgenomenG. A.
Middelburg, dr. S. G. Scheurer, prof. dr. J.
Woltjer, A. Brummelkamp, minister Taima,
dr. Kuyper, minister De Waal Malefijt, W.
tlovy, S. van Velzen, baron v. d. Borch van
Verwolde, jlir. II W. van Asch van Wijek,
mr. H A. v. d Velde, jhr. II. B. van Areh
van Wijek, dr. H. Franssen, C. M. E. van
Lbben Seis, prof. D. J, L. Rutgers, minister
jhr. De Marees van Swinderen, minister
Heemskerk, vice-admiraal EUri, baron van
Wasseneer v, Rosande, baron Si v. Heemstra,
Duvmaer van Twist, zoomede door mevrouw
Hovy en mej. Kuyper.
Directeur-generaal cn minister.
In verband met rnededeelingen, in de pers
voorkomende, alsof het te verwachten ver
trek van den directeur-generaal >an den land
bouw, den lieer Lovink, het gevolg zou zijn
van een minder goede verstandhouding van
dezen hoofdambtenaar met het hoofd van het
departement van landbouw, nijverheid en
han lel, hebben wij ons te bevoegder plaatse
om inlichtingen gewend. Ons werd toen
medegedeeld, dat vnn een minder goede ver
standhouding als bovenbedoeld geen sprake
is geweest.
Staatscommissie Toor de selu ijfvrijze der
Nederlandsclie taal.
De bij Kon. besl. van 22 Juni 1909 no. 26
ingestelde Staatscommissie, aan welke is
opgedragen te onderzoeken, welke de gedrags
lijn der regeeiing behoort te zijn ten op
zichte van de schrijfwijze der Nederlandsche
taal, wanneet inzichten omtrent die schrijf
wijze met elkander in strijd geraken, werd
gisteren (4 October) door den minister van
binnenlandsche zaken geïnstalleerd.
Zeerecht-conferentie.
Reuter se ui dd. gisteren uit Brussel
De zeerecht-conferentie heeft met bijna
dcre vemtoikiugon naar het Riff alleen ge
schied was met hot oog op do uitbreiding
van het operaticterrein. Men verdenkt don,
sultan» dat hij do Riffbcwonei's heimelijk mot
ammunitie ondei steunt. Naar tc Madrid ver
luidt, zouden dc Kabylen voortdurend ver
sterkingen van fanatieke Marokkanen u,it
Fez ontvangen. Te Madrid spreekt mora
openlijk van hot aanstaand vertrek van het
Marokkaanschc gezantschap
Roman van LOTIIAR BRENKÈNDORFF.
D enemarken.
De koning heeft gistermiddag twee depu
taties ontvangen, te zamen '140.060 mannen
en vrouwen vertegenwoordigende De depu
taties overhandigden adressen waarin de
wensch wordt geuit dat door het rijksge
rechtshof een onderzoek zal woiden aange
vangen betreffende de Alberti-zaak.
Tezelfder tijd wordt in de adressen uiting
gegeven aan het leedwezen, dat gewekt is
door de opneming van Christensen in het
ministerie.
Hierop gaf de koning zijn leedwezen te
de stotUmtenschap, thiuö wdteur-roilittóp
Sta er op
ta ontvangen; is goedkoop
an goed.
in het 5de militaire arrondissement, stand
plaats Leeuwarden.
Bij Kon. besl. is benoemd tot rechter in
I de arrondissements-rechtbank te Breda, jhr.
mr. E A. E. van Meeuwen, thans griffier
bij het kantongerecht te Eist.
aangenomen betreffende aanvaring en hulp
verleening op zee.
Commissies voor het Adatrecht.
In aansluiting op de in Juni van dit jaar
door het Koninklijk Instituut voor de Taal-,
Land- en Volkenkunde van Nederlandsch-
lndie te 's-Gravenhage ingestelde seommizsie
voor het adatrecht" onder voorzitterschap
30)
„En nu nog oen zakonkwostio, die voor u
eigenlijk tegelijk ook een particuliere kwes
tie is. Er is helaas nog absoluut geen licht
gekomen in de geheimzinnige verdwijning
der bankpapieren van mevrouw Rodartz. Ge
lukkig is de kans, dat zij zelf het slachtoffer
van een misdaad is geworden, zeer gering,
daar de dokter een natuurlijken dood heelt
kunnen constatoeren, 't Feit cellier dat ze vlak
voor of even na haar dood is bestolen, staat
vrij wel vast. Tus&chcn do papieren, die in
hot schrijfbureau zijn gevonden, is er een,
dat aangeelt, dat er, behalve hypotheken en
andere uitstaande golden, moeten aanwezig
zijn een kapitaal van honderd twintigduizend
gulden in Pruisische staatspapieren en han-
dolaaandcelen belegd, er is zelfs een nauw
keurige nummeropgave der effeoten aanwezig
met opgave van datums, waarvan een zelfs
van oen paar weken geleden gedateerd is.
•Van de pnpaieren zelf is echter nog niets
ontdekt. Dc inlichtingen van de gezelschaps
dame schijnen iu alle opzichten betrouwbaar
te zijn, zoodat men dus zou mogen aanne
men, dat iemand, die wist, waar de> oude
vrouw haar geld oplwig, zich deze papierera
heeft toegeëigend. Nu is het dus maar de
vraag wie deze persoon kun zijn geweest."
„Indien ik het onderzoek luid! ingesteld,
dan zou dio juffrouw Brunold reeds lang
achter slot en grondel zitten," antwoordde
Egon.
„Een maatregel, waartoe u toch geen rockt
zou hebben gehad, En is hot niet mogelijk,
Ridderorde.
Bij Kon Besl. van 2 dezer is benoemd lot
officier in de orde van Oranje-Nassau, Ph. van prof. Snouek Hurgronje, heeft thans, in
van Ommeren jr., lid der firma Ph. van t de maand Augustus, het Bataviaasch Genoot-
Ommeren, te Rotterdam. (rStct.") j schap van Kunsten en Wetenschappen te
Weltevreden een ^commissie van bijstand
President Steyn. 1 voor het adatrecht" ingesteld, met gelijke
Gisternamiddag om kwart voor vijven zijn opdracht als de Haagscho commissie ontving.
mijn beste vriend, dat uw verdenking van
juffrouw Brunold ti wordt ingegeven door
een zekere antipathie tegen haar?"
„Inderdaad gevoel ik iets van afkeer Toor
dc/c dame, maar dit niet zonder reden. Ik
houd haar voor een intrigante on huiche
laarster, die het van den beginne af, dat ze
de weinig aanlokkelijke betrekking bij mijn
tante heeft aangenomen, slechts te doen was
om op een geschikt moment haar slag te
slaan. Oorspronkelijk zal het alleen hij haar
de hoop zijn geweest op een groote erfenis,
maar toen ze geen kans zag op die manier
een aanzienlijk vermogen te bemachtigen,
heeft ze do cerete zie beste methode gevolgd
om lumr doel te bereiken."
„Gesteld eens, dat u liet. jonge meisje
juist beoordeelt, zou het dan niet ongcloollijk
onhandig zijn, dat zij zelf ons op het missen
der bankbiljetten attent heeft gemaakt?"
„Dat weet ik niet, ze kan heel goed ge
meend hebben, dat hert-Verdwijnen der papie
ren toch zou worden gemerkt cn dat ze nieis
betere kon doen om de verdenking niet op
haar le laten vallen dan zelf do zaak aan te
geven. Een grooto onhandigheid zou men dio
reis kunnen noemen, die natuurlijk alleen is
ondernomen, teneinde de gestolen papieren,
zoo gainv mogelijk te gelde te maken en de
ontdekking van den dood to verschuiven,
totdat deze golditming was gelukt. En bij
cenig nadenken moet men toch eigenlijk we!
toegeven, dat zij ook hierin niet verstandiger
had kunnen handelen."
„Volgens uw redeneering wordt dus aan
genomen, dat mevrouw Rodartz. reeds gestor
ven was 1ocn de gezelschapsdame op reis
ging. De lijkschouwing kan dit niet tcgem
spreken, daar men precies hel moment van
overlijden niet kan bepalen, maai' do bcnc-
deubevvoners beweren duidelijk twee nien-
schen 's middags, nadat julfiouw Brunold
was vertrokken, tc hebben gehoord. Dat laat
Zich toch met uw veronderstelling in geen
enkel opzicht overeenbrengen," z.eide de com
missaris.
„Die mensehen kunnen zich toch hebben
vergist; dat zien we bij dctgelijke verkla
ringen van getuigen toch dagelijks gebeuren.
Aan den anderen kant is het ook niet on
mogelijk, dat juffrouw Brunold in den loop
van den dag nog even weer is teruggekomen,
zonder door iemand te zijn gezien, misschien
in een ldocding, die haar onherkenbaar
maakte. Ik geloof, dat deze peisoou voor niets
terugwijkt."
„Maar hoc is het dan tc verklaren, dat
de sleutel aan den binnenkant iu hot slot
zat, toen de deur is opengebroken?"
„Niets eenvoudiger dan dal. wij hebben
hier immers mot oen Jo' te doen, dat dicht
springt, zoodra de eur is gesloten. Juf
frouw Brunold behoek'o zich dus, toen ze na
den dood mijnor tan e licit huis verliet, in 't
geheel niet meer oi den in liet sjot steken
den sleutel te bei ommeren. Is echter mijn
veronderstelling jrist, dat zo Inter nog weer
terug re eekomc'i, dan zal /e den sleutel dc
eerste maal heh'tei meegenomen en aleer ze
den tweeden lu r hot huis verliet zal z.e den
sleutel iu liet slot hebben gestoken. ITaar
bedoeling Lie van is natuurlijk 'doorzichtig
genoog."
liet was uuidclijk merkbaar dat de com
missaris plezier had gekregen in de besliste
gevolgtrekkingen, die Egon meende tc mo
gen maken.
Met een vriendelijk glimlachje zei hij
ten slotte: „Het is naturlijk niet onmogelijk,
dat de zaak zich hoeft toegedragen ztoonls u
vermoedt, maar wij zouden toch moor bewij
zen in handen moeten hebben tegen die
juffrouw Brunold dan op het oogenblik het
geval is. Het eenige wat ik in deze richting
zou kunnen doen is een onderzoek instellen
naar haar vroeger leven en dan moetik trach
ten te weten te komen met welke bedoeling ze
die twee dagen op reis i= gegaan."
„Dio dame wordt toch echter wel in 't oog
gehouden?"
„Natuurlijk, er is geen kans, dat ze ons
ontkomen kan. liet is jammer, dat we de
nummeis der veulwenen effecten eerst van
daag gewonden hebben en dat de bekendma
king wegens de Zondagsrust niet voor mor
genvroeg kim geschieden."
„U wil dan wol zorg dragen dat dc be
kendmttking aan dc verschillende bankin
stellingen en de publicceviug in het Politie
blad zoo gauw mogelijk plaats heeft."
Hiermede was liet onderhoud geëindigd
on Egon herademde toen hij de kamer lmd
verlaten.
Boven op zijn werkkamer wachtten hem
reeds weer andere bezigheden. Mem kwam
hem vertellen, dat er zich op het bureau
een v rouw had aangemeld, die, volgens haar
verwarde uitlatingen, tevergeefs had gezocht
naar de moedor \an een kind, dat zij tijde
lijk bij zich in huis lmd gehad. Ze wilde
het kind niet langer houden on zfe was van
haar woonplaats naar1 hier gekomen om het,
kind weer bij zijn moeder te brengen."
„Nu Innt haar dan in 's hemelsnaam maar
binnen komen."
Zooals gewoonlijk nam Egon de binnen
tredende ooi. nu niet onderzoekende blik
ken op. Zeer zeker was mevrouw Mnttusch
van Hohe.nberg in West-Pruisen niet van hot
gewone soort „bercteps-plcegnuxxlei's". Zij,
zoowel als hef ongeveer driejarig ventje, dat
ze aan de hand had, was netjes gekleed,
maar het kind zag er bleek en ziekelijk uit
en zijn groote, donkere kinderoogon keken
wanhopig droevig dc wereld in.
„Bont u juffrouw Matlirech? Ga zitten
als 't jo blieft. Waarom bent u nu eigen
lijk hier gekomen?"
„Och mijnheer, ik wou z<xi graag, dat u
me kon helpen. Ik weet niet waf ik met den
jongen moet beginnen en m geen getal
duit ik weer mcl hem thuis le komen."
,,ln de cereto plaats zal u nuj dan v.m de
zaak op de hoogte moetin istellen. Dal jon
getje is dus ouder uw hoede gesteld? En nu
had u het plan het aan de moeder terug tc
geven?"
„Jawel. Ik heb liet.kind van den beginne
af zeer ongaarne aangenomen en alleen om
dat die \rouw zoo smeekte, en omdnl zo me
zulke groote cadeaux gaf, toen ik (rouwde,-
heb ik net maar gedaan. Mijn man wilde er
niets van welen, dat. de jongen bij oire thuis
kwam en nu. terwijl wo allerlei onaange
naamheden hebben geluid, twist hij mei mij."
„IJ hebt onaangenaamheden, gehad?"
„Ja. Gisteren kwam er een lieer bij ons,
die liet kind opcischle met dc howenng, dat
hij de vader was. De moedor editor hoeft mij
gezegd, dat de vader reeds lang in Amerika
is gestorven."
„Zoo komen wij niet voider, juffrouw. U
mooi me eens in een -..ïmenhangeml verhaal
vertellen, wie de moedei van liet kind is en
lioc zij er toe is gekomen u de verzorging
vim het kind over to drngseu. Vertelt u me
alles eens uitvoerig; u leunt kalm tijd daar
voor nemen."
(Wordt vervolgd.)
SCHfEDAMSCHE COUR!NT.
WlMWIMKaatBB