63"" Jaargang
Donderdag 21 October 1909.
No. 13131
Als vrouwen haten.
BUITENLAO.
ë&i
Js-
KENNISGEVING.
STADS-ZIEICGNHUIS.
30 hectoliter aardappelen
,1 Wie -- De vader?"
TEREENIGDE STATEN,
België.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt dag cl ïjks, rnct uitzondering van Zon- en Feestdagen
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vla ar dingen fl. 1.25. Franco
per post fl. 1.65,
Prijs per weclc: Voor Schiedam on Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën toot het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan liet bureau bezorgd zijn.
Burcnn: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Advertentiën: Van 1G regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote lettere naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan hot Bureau te hekomen.
In do nummers, die Dinsdag-, D ondeïdag- en Z aterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tol den prijs
van 40 cents por advertentie, big vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intore. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor do Administratie No. 103.
Schietoefeningen.
De Burgemeester van Schiedam,
vestigt, op verzoek van den Staatsraad
i. b. d. Commissaris der Koningin in do
provincie Zuid-Holland de aandacht van be
langhebbenden hij de schecpvamt op liet hier
onder volgend bericht:
Schietoefeningen van hot fort
„P a m pus" Zuiderzee
3de District.
Volgens modedcoliug van den Minister van
Oorlog zal op 21 en zoo noodig op 22 Octo
ber a.s. eene schietoefening worden gehouden
van liet fort „Pampus". Er zal gevuurd
worden met kanonnen van licht kaliber
(6 c.M.), waar omeilig wordt gemaakt een
sector, begrensd door de ware richtingen Oost
tot ZOtZ. (5G gr.) tot op 4500 M. van
het rort.
Op 26 en zoo noodig op 27 October a.s.
zal eene gelijksoortige oefening worden ge
houden, waarbij do onveilige sector wordt be
grensd door do ware riclitimren ONO. door
Oost tot ZOtZ. (78 gr.) tot, op 4500 M. van
hel fort.
Op de dagen, waarop gevuurd wordt, zal
van hel fort „Pampus" eene roodo vlag
waaien, die 3 uur voor het begin der oefe
ning halfstok, en een uur voor de oefening
geheel voorgobcselien wordt. Bovendien zul
len tegelijkertijd on op dezelfde wijze roode
vlaggen waaien van de batterijen Diemerdmn
au Burgerdam, de Westbatterij nabij Muiden
en den kerktoren tc Muiderbcrg.
(Zie „Ned. ICrt." No. 212.)
Schiedam, 20 October 1909.
Do Burgemeester voornoemu,
M. A. BRANTS.
AANBESTEDING.
De COMMISSIE VAN ADM1NISTATIE
VOOR 11 ET STADS-Z1EKEN1IUIS to S c h ie
dam, zal op Vrijdag aa «HctolierISO»
annbcstcröcn, de levering van
ten dienste van het Gesticht,
De voorwaarden van aanbesteding liggen
in het Ziekenhuis ter lezing op werkdagen,
des voormiddags van 912 uur. De insclirij-
vingsbiljetten, vergezeld van monsters, wor
den bij de Adjunct-Directrice ingewacht
uiterlijk voor cl$n middag" te 9 uren van
dag ter aaubegftdir.g.
De^-Gommissk! van Administratie
voornoemd
M A. BRANTS,
Voorzitter.
v. DOLDER Dz.,
Sccr.-Penn.
Roman van LOTII AR BEEN KEN DORFF.
43)
'„Neen, allerminst heeft het in mijn bedoe
ling gelegen u le zoeken, daar ik namelijk
eerlijk moet bekennen, dat ik op het oogen-
blik, zelfs niet weet wie u bent."
„Ik ben vrouw Mattusch tegen wie u den
vorigen Zondag zoo vriendelijk hebt ge
sproken. U weet toch wel -- do geschiede
nis van dat kind."
Onder andere omstandigheden zou Norhert
zich waarschijnlijk op straat niet zoo hebben
laten ophouden, maar op het oogenhlik vond
hij liet van belang zooveel als maar mogelijk
was met menschen uit Ilohenherg le sproken.
i,0 ja zeker, vrouw Mattusch, nu herin
ner ik mij de geschiedenis wel precies weer.
Hoe is liet verder gegaan? Zit u altijd nog
mol do kleine opgescheept?"
„Och ja mijnheer altijd nog. Zijn moe
dor antwoordt op geen enkelen brief, dien
ik haar heb geschreven. En hici' op bet
politiebureau, waar zc lang niet zoo vriende
lijk en beleefd zijn als bij u, hebben zo mij
Wjna buiten de deur gezet toon ik in wan
hoop or voor do tweede maal naar too ben
goloopen. Ik moest zelf maar zien boe ik
het kind weer aan den vader of do moeder
overgaf, de politie had meer le doen dan
zich niet zulke geschiedenissen op te hou
den."
„Ileeft clan de vader van het ventje niets
meer Van zicli laten ltoorcn?"
„Otto heet. hij, mijnheer."
Schiedam, 20 Oct. 1909.
To New-York staat de burgemccsterver-
kiczing voor de deur. liet gaal er reeds
bijzond-r warm toe, en dan, zooals dat
in do oude wereld heet, op z'n Amerï-
kaarisch, waarmee men wil zeggen, op
een heel zonderlinge manier.
Drie candidalen staan vechtlustig tegen
over elkaar in het strijdperk, en wel do
door „Tammany Hall" gestelde icchter
Gaynor, 'die vroeger de leden van Tam
many Hall als politieke parasieten, als
afpersers en misdadigers niet genoeg kon
brandmeiken, en die zich nu toch door
hen laat verkiezen, vervolgens de heer
Barmard ,die een enorm onbcteckenende
liguur is, en voorts nuar niets anders
kan verwijzen, dan dat hij een eerlijk man
is, en eindelijk mr, Hearst, op wie zich
de meeste belangstelling concentreert. Op
politiek gebied stelt men in dit opperhoofd
der golo pers heel weinig vertrouwen,
maar voor stedelijke zaken is hij, ver
geleken met de Tammany-baanljesjagers,
nog een engel, Hearst, zoowel als Gaynor
verruilen tlians dagelijks spreekbeurten,
waarin de tegenstanders nu juist niet, wat
men noemt, mot de handschoenen worden
aangepakt. Hearst verwijt Gaynor, dat hij
zich door den „boss" d. i. het hoofd
dor Tammany-kliek Murphy caudidaat
hoeft laten stellen, maar hij schijnt liee-
lemaal te hebben vergoten, dat hij zich
door dienzolfdcn boss liet ondersteunen,
toen hij caudidaat was voor het Congres,
en hij een andere gelegenheid door den
vrocgoron boss. Derhalve zijn sommigen
tot do conclusie gekomen, dat mr. Hearst
met zijn tegenwoordig optreden alleen ccn
bluff" opzet. In T algemeen is men het
er niet over eens, of de goheele strijd
met ernst wordt gevoerd, of dat het niets
dan humbug is.
AVannecr men de wijze ziet, waarop
beide tegenstanders te volde trekken, dan
moet men bijna tot dc laatste slotsom
komen. Do zaak is, zooals reeds gezegd,
in elk geval eclit Amerikaansch. Gavnor
wordt machtig ondersteund door de Tam-
many-menschen, on die zijn op 't oogen
hlik nog almachtig in do stad. Elk be
ambte, van den rechter af tot den laag
stee politieagent toe, behoort tot deze or
ganisatie.
De beide voornaamste tegenstanders in
hel gevecht welen echter, hoe men hot
Amerikaansehe publiek trekt, dc Tam-
many-lui bovendien nog, hoe men het uit
kleedt ,want de huishouding der stad ver
slindt elk jaar hel respectabele bedrag
van 385 mitliocn gulden en dc schulden
der stad zijn hoogcr, dan die van menigen
Amerikaanschon staat. Maar daarover spre-
„Neon, de jongen. Ja, de vader is eens
nog teruggekomen. Bankbiljetten, samen van
zes duizend gulden heelt iiij mijn man voor
gebonden, als deze het kind onmiddellijk aan
hem wilde meegeven en nu uit Dantzig kre
gen we een brief van hem, waarin hij ons
de dubbele som aanbood.
Do geldsommen, die de vrouw daar noem
de, riepen een zonderlinge ideeën-combinatie
hij Norhert te voorschijn.
„Zeg een vrouw Mattusch, zouden wij
niet ergens rustig en uitvoerig de zaak kun
nen be.spreke.n Misschien bij u thuis?"
„O, u bent. zoo goed mijnbeer, mijn man
en ik zouden zoo dankbaar zijn als mijnheer
ons wilde helpen. Het is maar ccn klein
eindje van bier naar ons huis daar, dat
vierde huis."
„"Wonzei Mattusch, kleermaker,'" stond op
een bordje naast de lage huisdeur te lozen
en langs een krakende, blijkbaar veel bc-
Inopen trap voerde de jonge vrouw haar be
zoeker naar de bovenverdieping, waar ze
plechtstatig „liet salon" voor bom opende.
Door een openslaande verbindingsdouv was
Wenzol Mattusch zichtbaar, die mei. over
elkaar geslagen boenen en in hemdsmouwen
op zijn groote kleermakcrstafel troonde. Een
paar woorden van vrouwlief waren voldoende
om bom van zijn lmoge ziiplaats te doen ko
men en hem een jas le doen aantrokken.
Mei eenigc diepe buigingen en andere bewij
zen van hoogachting begroette bij den onver-
wnchtten bezoeker.
„Mijn vrouw heeft reeds dikwijls over u
gesproken, mijnheer en nog altijd is zc cv
vol van hoe vriendelijk- en voorkomend u
voor haar bont 0 ".veest en dat u nu nog de
moeite neemt hier in ouzc eenvoudige woning
ken Gayrior en zijn Helpers niet, zc 'trek
ken in do vergaderingen slechts tegen
Ileaist van leer, die met uitdrukkingen
als leugenaar, verrader, demogoog, poli
tiek moordenaar enz. rijkelijk wordt over
stelpt. En opdat de menschen ook vlij
tig de vergaderingen komen bijwonen,
woidt ook hot oog wat gegeven. Zoo heb
ben dc beide verkiezingssknmpiociicn ieder
een wassenbeeldenspel opgericht, een
soort panopticum, waarin het leebjke van
den tegenstander en de voortreffelijkheid
van zTjn eigen systeem prachtig in was
uitgebeeld, aan do vreedzame burgers gra
tis wordt vertoond. Voor liet panopticum
van Gaynor lokken ccn heuschen olifant,
een kooi mot apen, en een levende geit
hel gewaardeerde publiek naar binnen,
waar in een onuitputtelijken woordenvloed
den menschen wordt duidelijk gemaakt,
hoe goed zo toch doen, wanneer ze dc lei
ding der stad aan de menschen van Tam
many IIa.ll toevertrouwen.
Het interessantst is het wassenbeeldenspel
van Hearst. liet draagt den naam „Tarn-
many-Gruwelkamer" en vertoont in keurig
bewerkte modellen dc misdrijven der Tam-
many-menscben. Daar ziet men hoe de Tam
many-kliek dc stad besteelt, hoe do rechters
worden omgekocht, boe ze van verdachte
hui/en en speelholen omkoopsgeiden ont
vangt, hoe ze inbrekers beschermt en boe al
les door haar corruptie wordt, bedorven. De
financiceio toestanden dor stad Now-Yoik
worden door een groote, van pnpiennnehó
vervaardigde, koe voorgesteld, die door den
„boss" Murphy, den tecenwoordigen hoofd
man van Tammany, wordt gemolken. Da
dingen zijn allemaal liecl wonderlijk voorge
steld, maar ze komen met de ware toestanden
oveiccn, en wanneer bet den heer ITemst
mocht gelukken, om den canclidaal Van
Tammany te ovenvinnen, dan zou dat voor
New-York een zegen zijn. Maar, zooals ge
zegd, men vertrouwt don held der gele pers
ook niet al te zeer, ï-i, heeft le veel op zijn
kerfstok en van zijn baat testen de Tammany
menschen is men ook niet ?,m heel over
tuigd, viocger heeft hij dien aiï r niet ge
had. Misschien is het hem alleen le doen
om weer op den voorgrond te komen cn het
is hem welliehl hcelcninal onverschillig of de
eene partij aart do ruif staat of de andere.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Engeland.
Gistermorgen is het Lagerhuis begonnen
mol de derde lezing v an de begrooting. Er
zijn \nu de zijde van de ïveoeriug 250 wij
zigingen voorgesteld en men vei wacht, dat
or ten minste nog twee weken met dc be
raadslaging sonioeid zullen zijn. Geen van de
wijzigingsvoorslellen betreft cellier,hot wezen
van de bepalingen, zoodal bet wetsontwerp
ten slolle vrijwel in zijn tegen woord igen
vorm naar bet Hoogerhuis zal gezonden
worden.
le komen, is wel bijzonder aardig! Mijn
hemel neen, een arbeider kan niet wonen
als een graaf en als men om zoo te zeggen
aan liet begin staat en in deze slechte
tijden mijnheer, waar mei, urn zoo te zeggen
stijf en .stram kan worden, eer men zijn reko
ningen betaald krijgt. Maar als ik mijnheer
misschien een glas bier mag inschenken, om
zoo te zoggen als een kleine vervorsehing -
„Heel vriendelijk, Mattusch, maar ik dank
je wel hoor. Uw vrouw heeft u misschien al
gezegd, dat ik gaarne die lieole gesohicdeni
nog eens geregeld verteld van haar wilde
boeren. U schijnt door de opneming van
hel kind wel in een zeer lastige positie te
zijn geraakt."
„Jawel mijnheer, maar mijn vrouw meent
liet altijd beter te weten dan ik. Als zc
naar mij maar had willen luisteren want
ik had nu y,oo le zeggen al dadelijk oen
vermoeden
„Och Wenzul, verveel mijnheer nu niet met
je vermoedens. Daarop komt het nu niet
ax ei ten slolle heb jij hel, geld van me
vjv Geltner al o'.cn graag aangenomen
als uv."
„Zoo zijn nu de vrouwen, mijnbeer," al:
zc zelf een domheid begaan, wie krijgt daar
van dan de schuld? Om zoo te zeggen altijd
de man. Alsof ik niet dadelijk iels tegen die
mevrouw Geit nor heb gehad ja, wel zag ze
er goed gekleed uil maar baar kind bad
r." maar liever ami andere lui moeten afstaan
dan nan ons."
„Maai' Wenzol, de jongen kan bet toch
niet helpen en het is zoo'n aardig kind
dat men wel van hem houden moei."
„Nu ja ik heb ook niets tegen den jon
gen. Ilij is om zoo tc zeggen nog maar oen
s Morgens was door de nibciderspartij ge
vraagd of de regecri'ig ook „zwingen in liet
werk bad gesteld om de terechtstelling van
Fener te voorkomen.
Dc minister van builenlamFche zaken,
Sir Edward Grev, antwoordde, dat dc rogee-
ing niet kan afwijken van baar stelregel
om niet tu^chenbeide tc treden of geen oor
deel uit tc spieken o\cr zaken, hel hir.nen-
landscli bo-4uuf tan andere Europ,.emhe
ijken betreflend, wanneer geen Britsc-he
onderdanen daarin 'betrokken zijn of uit
erdragen voortvloeiende rechten woulea
erkort. in zulke gevallen is dc regeering
niet bij machte speciale inlichtingen to vur-
trijgen over de omstandigheden en feiten.
.Deze regel", z.cidc de minister, „wordt,
'oorzoover ik kan beoordeelen,gevolgd door
alle Europeescbc regeeringen in haar we-
uerzijdsehe betrekkingen en een afwijking
daarvan zou geenerloi nut hebben.
Op deze woorden volgden luide toejuichin
gen zoowel van do banken der mmislerieelcn
als van die der oppositie.
Koning Edward heeft aan mevrouw Hof-
meyr een telegram van rouwbeklag gezon
den, waarin hij wees oi het verlies, dat Zuid-
Afrika beeft geleden en op de voorname
plants, die Tlofmcyr innam in het openbare
leven van dc Kaapkolonie.
Ook in de Belgische Kamer is de te
rechtstelling van Ferrer ter sprake ge
komen.
De afgevaardigde Furnémont vroeg in
de zitting van gisteion verlof om over
deze zaak te inlerpeliceren, waarop de
voorzitter opmerkte, dat deze vergadering
belegd was ter bespreking van dc leger-
wef.
Demblon kenschetste de terechtstelling
van Ferrer als ccn moord. Ook de heer
Vandervcldc besprak de afgrijselijke mis
daad cn vermeldde tevens, dat thans 1200
personen in Monjuich gevangen zitten.
„Laat ons wat moer doen voor liet le
ven van die mannen, dan voor dat van
hem, die geen woord van mededoogen
vond."
Dc minister van bui tenia ndsch'e zaken
protesteerde. Pepin riep uit- ..Weg met
den koning van Spanje!"
Toen daarop Furnémont zeidc, dat de
regeering dc verantwoordelijkheid op zich
neemt voor de moorden, bedreven door
dc Spaanschc regeering, werd hij tot de
orde geroepen.
Vanderveklc noemde l*.«, Spaanschc mi
nisterie oen regeering van moordenaars,
üestróc veroorloofde zich daarop nog
een zeer grove uitdrukking aan het ailre
van den koning van Spanje en werd tot
de orde geroepen.
De interpellatie kwam nog niet in he
handeling en men ging over tot de orde
van den dag.
F r a n k r ij k.
In den Senaat vetklaaidc gisteren de heer
.Pichon, minister van builenlamKehe zaken,
n antwoord op een interpellatie over de hou
ding van dc regecTimr tegenover Spanje,
dot deze de behandeling de/,er interpellatie
ilet kan toestaan. ..Het pa-t ons niet", zcide
de minister, „oiin le mengen in do staakun-
de tan y teemde regeeriugeuwij zijn met
panjo veibonden door hartelijke vriend
schap. ententes en overeenkomsten, wij zul
len die ententes cn die vriendschap blijven
ümhouden".
'De Sonant verdaagde daarop de bohande-
ing der interpellatie voor onbepn.ilden tijd.
In de Kamer is gisteren besloten Vrijdag
a.s. over te gaan tot de behandeling van de
inteipellalie der socialisten over de wijze,
waarop het politietoezicht door Spanje wordt
uilgeoeiend in dc Oostelijke Pyu neeén en
over den ooilog in "Marokko.
Gisteren i« do boycot van Spaanschc sche
pen tc Maiseille meegaan. De werklieden,
die bezig waren mot het lossen van de „Ca-
lalana" cn „Tiorvana" hoblm dnze schepen
in don steek gelaten en bij de beide stoom
vaartmaatschappijen daar tor «tede is geen
onkel arbeider verschenen.
Spanje.
In de Kamer is gi-leren dc leider der libe
rale partij, Moret, weer aan het woord ge
vvcest om de Maandag door minister-president
Maura irehouden rede te beantwoorden. Hij
verklaarde, dat de inlichtingen, door den
minister gegeven omtrent der oorlog in Ma
rokko, niet duidelijk in het licht stellen,
welke bedoelingen men eigenlijk met het
Ivif heeft.
Verder verklaarde deze spreker niet te
begrijpen, waarom de schorsing van de con-
stitutionneeln waarborgen te Barcelona zoo
lang had scduurd, daal" de redenen om haar
te handhaven reeds niet moer aanwezig wa
len korten rijd na de gebeurtenissen, aan
welke men een karakter cn een doe! loodichtte,
dat zij niet hadden.
Daarna komende op de bespreking der be
toogingen tegen het cleriealisme in de Duit-
sche en Ttahaansche bladen reide Moret,
dat hij, die door alle geloovigen het hoogst
geëerbiedigd moet worden, besproken wordt
omdat hij het vecht van gratie, niet Heeft uit
geoefend.
Spreker herhaalde, dat Mattra niet aan
liet bewind kon blijven. Hij spreekt de vreca
uit, dat evenals de bliksem de hoogste pun
ten treft, ook do regeering, zoo zij niet meer
van baar gediend is en eischt, dat zij zal
aftreden, misschien zal ervaren, anderen
haar daartoe zullen dwingen.
Duits chianti.
Hot meisje, dat door het anti-semitischs
Rijksdaglid Schaek, beleedigd was, heeft haar
aanklacht weer ingetrokken. Men twijfelt ech
ter of daarmee dit geruchtmakende schandaal
kind. Maar die moeder! ze schijnt bij het
tooncel tc belmoren of tenminste uE een of
andere lingel-tangol te komen. Hoe zou ze
anders ook in bet bezit zijn gekomen van die
twee groote manden met toiletten, die ze zich
van uit Amerika beeft laten nazenden. Dat
heb ik leeds dadelijk tegen Bridget gezegd
indertijd in Hamburg teeds, loon wij om
zoo te zeugen nog niet getrouwd waven."
Kgfm Nortelt begreep, dat hij duidelijke
verhaal van vrouw Mattusch zou krijgen,
dan van den huisheer zelve, die „om zoo le
zeggen" nogal lang 'au stof was on de kern
der zaak uit het oog verloor om zijn o.igon
goede inzichten op den voorgrond te „tellen.
,,U hebt dus gemotiveerde redenen om te
vermoeden, vrouw Multusch, dat die dame u
van den beginne af niet juist heeft ingelicht
omtrent haar levensomstandigheden."
„Oeh, mijn man praat dikwijls meer dan
hij kan verantwooulen. Het is waar. dat ik
zeer verbaasd was, toen ik in Hamburg op
oen goeden keer zag, dat mevrouw Geltner
twee manden uitpakte, die volgepropt waren
met kostbare toiletten. Alles fluweel cn zijde
zooals ik hel van mijn leven nog niet heb
gezien. Toen ik vroeg hoe zo aan dat alles
kwam, vertelde mevrouw mij dat haar on
langs overleden z.itstor dat alles bad nage
laten, die in Amerika bij het tooiiivl was ge
weest. En ik heb gezien, dat het waar was,
want tusschen het goed in lagen allerlei por
tretten van een jong meisje in verschillende
costumes, ze leek zoo sprekend op mevrouw
Geltner, dat bot inderdaad slechts haar zus
ter kon zijn. Op elk portret stond Karl a
Rrunotti dat was namelijk de aangenomen
naam geweest, waaronder baar zuster had gc-
speejjl."
Al» een electrischo schok trof deze mede-
dceling Egon's zenuwen. Karla Brunotti
en Karla Brunold hadden een te opval-
h tide overeenstemming clan dat er onder
deze omstandigheden aan een bloot toeval
viel te denken.
„Misschien kan u mij hot uiterlijk van
die mevrouw Geltner wat nauwkeuriger be
schrijven, vrouw Mattusch?" zcide Egon,
zich met moeite kunnend hoheereehen.
Gewillig voldeed ze aan dit verzoek cn
misschien in andere gevallen zijn gedach
ten nauwelijks door deze aanwijzingen op
Karla zonden zijn gekomen, waren de gege
vens, voor hem nu ruim voldoende om zelfs
de laatste twijfel op zijde te schuiven.
„Wij moeten tot eiken priN de. verblijf
plaats zien uit te vinden van die dame, opdat
eindelijk eens die moeilijkheden voor u uit
den weg worden geruimd en u kan er van
vei zeker! zijn, dat het ons al 1 terI gauw zal
gelukken. Natuurlijk «wol u ons dan behulp
zaam zijn, zooveel als u kan. U mag in de
eersle plaats zelfs niet de kleinste kleinig
heid voor mij verzwijgen en in geen geval
behoeft u er voor te vreezen, dut u onaange
name gevolgen ervan zou kunnen oudervin
den."
„Hoor je wel. Bridget", vond de hoer
Matlusch noodig te vermanen, „verzamel nu
a! je gedachten maar eens flink, opdat je, om
zoo te zeggen, mijnheer de volle en juiste
waarheid kan vertellen."
Zijn vrouw keek hem met een afkeuren
den ietwat minachtenden blik aan.
(Wordt vervolgd
