No. 13134
Bit immer Bestaat ait BRIE llata.
63,">
Jaargang.
Zondag 24 October 1909
jEerste Blad
Als vrouwen haten.
9e lienjaarHjksche Volkstolling.
ri?iï:jL.LM;£5S9
"BUITENLAND.
SER YDS,
SCHIEDAMSCHE COURANT
Dczc courant vcrschijnL dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlnardingen II. 1.25 banco
per post 11,1.G5,
Prijs per week: Voor Schiedam en VI aar din gen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
1 BureauLange Haven No. 141 (boek Korte Haven),
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels 11. 0.92; iedere regel moer
15 cents. Reclames 30 cent per rog cl. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeeligc voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het bureau te bekomen.
In do nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau to voldoen.
Intcrc. Telofoou
voor do Redactie No. 123.
voor do Administratie No. 103.
mamaBt^rrwf»n»WtttugmqcaoaM3Baa8rVTir#M«nf
Voor de a.s. Volkstelling zullen worden
aangesteld
\oor Tul bezorgen en terughalen der tclknar-
ten en het bijstaan van hen, die voor de in
vulling dier kaarten hulp of voorlichting
noodigdiebbcn.
Zij, die daarvoor in aanmerking wenschcn
te komen, worden verzocht zich vóór 2S Oc
tober a.s. Schriftelijk aan te molden, met op
gaaf tevens van leeftijd, beioep en juiste
woonplaats en hun verzoek in te leveren
in persoon aan de afdceling Bevolking
(Schoolstraat 12), tusschen des voorni-iddugs
9 en 12 cn des namiddags l en dl uur,
aan welke afdceling tevens do noodigo inlich
tingen zijn te bekomen.
Bij voorkeur zullen in aamneiking komen
personen, die waarborg geven ran betrouw
baarheid cn administratieve ontwikkeling.
Schiedam, 14 October 1909.
Burgmeester cn Wethouders van Schiedam,
M, A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Schiedam, 23 Oct. 1909.
SPANJE.
Do berichten uit Spanje vertollen) dat
het gcheele Spaansche volk het als een
Opluchting gevoelt, nu het kabincl-AIniirn,
'dat gedurende drie jaren van haar be
wind do teugels zoo strak gespannen had,
Van, het fooncel is verdwenen. Hoewel de
censuur op berichten voor de rovineie
en het buitenland nog niet is opgeheven;
voelt do Afadrileensche bevolking zich toch
als bevrijd, nu zij van de mannen, voor
wie ze zoo bevreesd was, niets moer heeft
te duchten ,mi de vrijheid eindelijk is te
ruggekeerd, men nicl meer bang bohoeit
te zijn voor geheime agenten en weer
vrij kan ademen en zijn meening uitspre
ken.
De Parijschc Alalia", bij dc hand als
altijd, heeft direct den nieuw opgetreden
minister-president Alorcl geïnterviewd, die
o. a. zei:
Roman van LOTIIAR BRENK ÊNDORFF.
„Gij weel zeer goed, dat op mijn leef
tijd Aloret is bijna, zeventig het ge
zag voor mij geen enkele aantrekkelijkheid
biedt. De smartelijke verliezen, die ik heb
geleden dc nieuwe premier verloor bin
nen zeer korten tijd zijn vrouw, zijn zoon
en een zijner dochters, do zorgen van
bel particuliere leven nopen mij geenszins,
om er nog de lasten van bet gezag bij te
nomen.
Maar toen ik dc algemcono malaise aan
schouwde, bot wantrouwen, waarmede
Spanje in den vreemde wordt beschouwd,
dank zij hot slechte bestuur der publieke
aangelegenbeden in ons land, toen besloot
ik, toe te geven aan de roepstem der
vaderlandsliefde. Onze ofhcioien en sol
daten laten zich wel te Alelilla doodschie
ten! ik zal mij laten dooden door dc ko
gels dor conservatieven."
Op de opmerking van den correspondent^
dat liet aan het bewind, komen der liberale
partijï onmiddellijk opluchting zou teweeg
brengen, zooals hij had vernomen, ant
woordde Morel:
„De liberale partij is wel gedwongen
door haar beginselen, door haar tradilio-
neelo politiek, den rug Loe te koeren aan
heigeen door het kabinet van gisteren is
-verricht.
De nieuwe liberale rcgcering, die voor
alles eerbied voor, cn het handhaven van
de publieke instellingen van Spanje eisehl,
zal een politiek volgen, van kalmeering,
van toegevendheid jegens allen, die dc
wolten des lands cn de maatschappelijke
orde aanvaarden; zij zal echter onver
biddelijk, maar rechtvaardig zijn jegens
hen, die ze verstoren.
Tenslotte veiklaarde hij:
„De heer Maura is heengegaan. Wij zijn
gereed. Ik heb gegronde hoop, dat de
treurige toestand, die thans in Spanje
heorseht, weldra tot de geschiedenis zal
behoeven, cn dat hel ons gegeven zal zijn
alles te herstellen wat het thans afge
treden kabinet heeft bedorven."
De „Atatin" verneemt verder uit Madrid,
dal hel nieuw-opgetreden Spaansche ka
binol van plan is
lo. onmiddellijk de ronsülulionneele
waarborgen to Barcelona en le Gerona te
herstellen;
"<!o. onmiddellijk de censuur at te schat
fen, behalve \oor telegrammen omtrent de
bewegingen dot troepen in Alarokkn;
3n, zoo spoedig mogelijk een einde te
maken aan den veldtocht in hel Ril;
4o. kwijtschelding van strn fte verlecncn
Voor staalkundige misdrijven en pers-
delicten
5o. zooveel mogelijk publiciteit te geven
aan dc stukken van het proces-Forror, en
6o. binnen ecnige maanden nieuwe ver
kiezingen te doen plaats bobben.
De minisLericele crisis, wclko in Servië
is uitgebroken, trekt nauwelijks do aan
dacht le midden van de groote drukte,
welke de crisis in Spanje veroorzaakt.
Toch is zij van belang, want alles wat
de belangen van bet Balkan-schiereiland
betreft, vindt zijn weerklank zoowel inliet
Westen als bet Oosten.
Alen zal zich den stand van zaken her
inneren, onder welke het thans gevallen
ministerie Nevakovilsj aan liet bewind
kwam. Hel was toon de Ooslerschc crisis
zijn hoogtepunt lmd bereikt, nadat Oos
tenrijk zich van Bosnië on Ilerzegowiua
had meester gemaakt, cn op het oogenblik
dat in Seivié een volksbeweging op oor
log aanstuurde. Het gevaar was groot,
koning Peter riep don ouden staatsman
Novakowilsj en vertrouwde hem de dubbel
moeilijke kwestie loe om de gemoederen
te kalniccron en do eer van hel land (e
redden. Novakowilsj slaagde er in alle
leiders der partijen om zich te vercenigcn.
Onder zijn verslandige «n voorzielitige lei
ding voieenigden de progressisten, nationa
listen en radicalen zich lot een nationale
coalitie, en Servië geraakte met waardig
heid uit do crisis, waarin liet eerst dreig
de ten onder te gaan.
Het kabinet lad ongelukkigerwijze slechts
reden van beslaan ten tijde van buiten-
landsch gevaar. Toen eenmaal de kwes
tie Bosnie-Iterzegowina was geregeld, her
namen de verschillende partijen ïmn vrij
heid van optreden en kwamen mcl hun
respectieve eisehen. Weldra deden zich do
oneenigheden lot, in den boezem van hel
ministerie gevoelen, en ecnige weken ge
leden diende, naar aanleiding van eenver-
kiezmgsincidenl, de vertegenwoordiger der
nationalistische parly iu het minislciie, do
heer Bibaralz, zijn ontslag in, maar trok
hel direct weer in op verzoek van don
koning, aan wien Novakowilsj had ver
klaard, dat hij niet leider wilde zijn van
een kabinet, waarin niet alle partijen wa
ren verlegen wooi digd.
Ilel incident scheen vergeten. Afaar do
nationalistische eenheid was uil ges torven,
en bij de eerste do belle gelegenheid deed
zich het debacle voor. Die gelegenheid
deed zich eenigo dagen geleden voor bij
do onderhandelingen, die gehouden werden
mot Frankiijk, mot hel oog op de sluiting
van een leening. Do lieer Ribaialz was
opnieuw du rustverstoorder. Hij protcs-
le togen tiet feit, dat de ondeihandelingen
waren aangeknoopt zonder dat een be
spreking in den ministcnaad was vooraf
gegaan, cn diende ten slotte opnieuw zijn
ontslag in. Dit keer meende de koning niet
nicer tussclienbeide te moeten komen, en
het ontslag werd gegeven, daarbij liet ge-
Iieele kabinet mecslecpcndc.
Dc oud- en jong-radicalc partij zal
de tegenwoordige rcgcering opvolgen. Ze
bezit oen overwegende meerderheid, en
men verwacht, dat het zijn moeilijke taak
ten goede zal vervullen.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Engeland,
Aan het Lagerhuis lieoft gisteren de minis
ter van "manciun Lloyd George een gewijzig
de schal ling vin de opbrengst der belastin
gen \oorgelegd, n Omlig geworden door de
\ei,indelingen, in dc begiootmg aangebracht
en door de eivating, die de ambtenaren der
belasting in het laatste halfjaar hebben op
gedaan.
He gewijzigde begrrxiting toont in som
mige op/.ichtou een vermeerdering van
l,830,0U0 aan, vergeleken mcl de oor
spronkelijke schatting, maar in andere op
zichten een vermindering \nn 2,100,000,
grootendeek veioorznnkl door de daling in
den whisky-accijns en de tegemoetkomingen
van de regeeiiug in zake het veigumiings-
icclil en in zake inkomens jjfui landbouw
end gel rokken, alsmede doordat de kosten
tan di*1 nieuwe scballing van den giond op
rekening van den staat zijn gebracht.
Do minister had aanvankelijk een over-
sc-hol mui 2,188,000 berekend, maar met
het oog op ,iaimillii)gB-uitga\oii dm er kun
nen zijn, steli hij- nu voor 500,000 meer
uit liet Sinking Fund te nemen. Hij zei, dat
hij uit de cilrechten I,300,fr00 meer op
brengst \en\achtte dan do begroeting eerst
was, en dat, met uil zondering van den whis
ky-accijns, het met de staatsinkomsten goed
ging. De inkomsten van de posterijen nemen
too in ver!id met de normale verbetering
van den handel. (Toejuiching van do regee-
ringspailij.Ook heeft de zcgelbelasting se
dert de indiening \an de begroeting veel
meer opgebiecht, terwijl op de effectenbeurs
do koersen hun laagsten stand hebben ge
had, (Toejuiching van de regeer!ngsparlij,
gelach hij dc tcgenpaitij).
die vrouw Matiusch gevolgd
4G)
Dc agent,
was, meende, helaas lo vroeg, dat nu bot
oogenblik was gekomen om in te grijpen cn
in plaats van le wachten, totdat ook zijn
tan den anderen kant komenden collega ver
genoeg genaderd was, deed hij haastig een
paar stappen in de richting Min het kleine
'groepje.
A'oor den onbekenden lieer, die blijkbaar
op alles was voorbereid, was dit. voorval vol
doende om hein zijn benarde positie duide
lijk to doen gevoelen.
Norborl zag hoe hij zich mot een ruk om
keerde en niet lange passen op dc nauwelijks
tien hoornen verwijderde automobiel toevloog.
Do beide agenten waren hom natuurlijk on
middellijk gevolgd, maar do voorsprong, dio
hij op hen had wn.s groot genoeg om hem
althans tijdelijk to redden. Met een lmndigen
zwaai wist hij sack in "de auto te slingeren,
die door den goed geinstruccrden chauffeur
reeds in beweging was eebraobt.
Eon gevoel van woede en teleurstelling
maakte zich van Norbort moester. Als do
automobiel niet onmiddellijk tot slaan zou
worden gebracht dan zoude vogel weldra zijn
gevlogen en dit wilde Egun lol eiken prijs
verhinderen. AleL een woeste onbezonnenheid
holde Norhork too op het wild voortsuisondo
gevaarte en zonder cv over na te denken,
dal hij totaal verpletterd zou worden als de
wangludzigc poging mislukte, greep hij de
1 leuning van de "bank om zich zoo in do
fuito te slingeren.
Een geweldige stoot tegen zijn hoist be
nam hem bijna den adem, maar bij bleef vol
houden en een moment later had bij zich
weer boven geworsteld.
Oeltner'b houding bewees, dat hij van nlan
was zijn uitende krachten in te spannen om
voor zijn vrijheid te strijden en stevige spie
ren stonden hem hiervoor ten dienste. 11 ij
11 acht to zijn aanvaller uit. liet in razende
vaml voortsnellende voertuig te gooien en hij
bediende zich daaroo van kunstgrepen, die
hij misschien mui Amerikann-solie, Japuiisehc
of Cliinee&che worstelaars had geleerd. Reeds
heel gauw had Hgon heureneu, dat hij tegen
zulk een ki acht en vlugheid niet opgewas
sen was en dal hij weid» daar nergens hulp
le wrwachten was, hel onderspit zou moeten
delven.
Twee maal had Egon don chauffeur toego-
poij stil te houden, maar deze scheen er
niet over te denken mm dit vin zoek te vol
doen.
Onbeweeglijk met voorover gebogen
lielmam cn strak gelaal concentreerde bij
blijkbaar al zijn aandacht op liet sturen der
auto, die reeds lang mei dc grootst moge
lijke snelheid voortstoof.
Er scheen geen leven lo zijn in deze ge-
slnlle, die eerder als een automaat leek P'
werken, maar Egon wisl. dal die gigantrerdc
vuisten, die het stuur® omklemd hadden,
ook zijn lot in hun maehl hadden en plotse
ling, toen hij de stevige armen van zijn
tegenstander weer om zijn lichaam voelde,
geslingerd gal', de wanhoop en doodsangst
hem een laatsle verdedigingsmiddel in. Op
gevaar af zijn stevig houvast (o verliezen,
waardoor hij hel misdadige plan van zijn
vijand onmogelijk lmd gemaakt, gaf hij den
Denemarken.
Hel Folkeling heeft gisteren na do mo
ties van wantrouwen van rechterzijde en
sociaal-democraten te hebben verworpen,
met 49 tegen -14 stemmen cle motie van
wantrouwen in het hccle ministerie IIol
•slein, voorgesteld door dc radicalen, aan
genomen. Vóór stemden dc radicalen, de
socialisten en acht leden der rechterzijde.
De overige leden der rechterzijde onthiel
den zich van stemming. Tegen stemden
de groepen der linkerzijde. De rninister-
prcsidenl doelde cl aai op mede, dat hel mi
nisloric heengaat.
men, dat deze in een RussUche provincie
zal worden herschapen.
Volgens de bladen zal dc Doema niet
in deze kwestie gemengd worden cn zal
liet geannexeerde gebied in buitengewoncn
staat van verdediging gebracht worden. Te
vens zal liet onder de militaire jurisdic
tie van St. Petersburg geplaatst worden
voor het geval dc bevolking tot betoogin
gen zou overgaan.
Alen vergelijkt den tcgenwoordigen toe
stand in Finland met dien in Polen gedu
rende het jaar 1863," cn men vreest, dat
de Landdag gesloten zal worden op den-
zelfden dag, dat de zitting geopend wordt.
Deze sluiting zal gemotiveerd worden door
het protest tegen do militaire belasting.
Er worden verschillende ontslagnemin
gen aangekondigd van hooge Finlandsche
bestuursambtenaren als helooging tegen de
annexatie.
Griekenland.
De „Voss. Ztg." vernoemt het volgende
merkwaardige nieuws uit Athene: DcBond
van officieren aldaar zou n,l. besloten heb
ben de partijleiders Thcotokis en Rhallys,
benevens ecnige andere bekende Kamer
leden, gevangen te nemen cn ben als gij
zelaars voor de aanneming van hel pro
gram van hervormingen in de kazerne te
doen opsluiten.
Op de een of andere wijze kregen dc
beide staatslieden kennis van dit voor
nemen, en bei gevolg 'as, dat sedertdien
lijd de Kamer alle voorstellen zonder eenig
debat aanneemt.
AI a r o k k: o.
Dc verhouding tusschen de Spaansche
regecring en Atoeley Ilafid blijkt zich te
beteren. Waar ^vroeger elk aanbod van den
sultan, om de orde aan het Rif te her
stellen of in dien zin zijn invloed te doen
gelden, min of meer hooghartig van de
hand werd gewezen, is nu een Alarok-
kaansch gezantschap via Tangcr naar hel
loonecl van den strijd vertrokken, om daar
te trachten de vechtlustige Rifbewoncrs
tot staking der vijandelijkheden te beween,
üc Spaansche gezant lo Tanger, cle wel
bekende heer Merry del Val, heeft het ge
zantschap, tegen zijn gewoonte, uiterst voor
komend behandeld. Zou men lo Aindrid
naar het einde verlangen? To Tangcr hoopt
men, dal Aierry del Val, die beschouwd
wordt als do inspirator van do Spaansche
ALirokko-politiok, naar aanleiding van de
jongste kabinetswisseling in de Spaansche
hoofdstad, zijn diplomatieke werkzaamheid
weldra vaarwel zal moeten zeggen.
oluulifcui' een tiap tegen hel gezicht. Dc
pijnlijke gil, die nu volgde, was het laatste
wat tot hem doordrong, want bijna op het-
zellile oogenblik werd alles stil en donker
rondom hem. - - Eerst een kwartier later
haalde men do vree-olijk gewonde lichamen
van onder een lotaal versplinterde automobiel
te ooi schijn.
HOOFDSTUK XXL
,,Xa de/.e bekentenis mui den in Danzig
gearresteerden Heeknit/. Ijeefl u loeh zeker
wel toe. medeplichtig te /rijn aan de ontvoe
ring mui liet graafje?" vroeg Seinde, du
tteiifiu" ran instructie, en Karla Bniuold,
die doodsbleek voor hem zul, antwoordde na
een laatste, korte pan/ding: „Ja, dat geef
ik toe. U bobt gc/.cgd, (lat mijnheer Von
Recknil/, hij zijn arrestatie hevig verwond
is; zou hij moeten sterven?"
„Daarop kan ik u geen fintwoord geven.
Ik weet alleen, dat hij bij zijn poging om
te ontkomen, met dc automobiel een onge
luk heeft gekregen en nu in liet ziekenhuis
te Danzig ligt. Gisteren heeft hij nauwkeu
rige aan wijzingen omtrent zijn peisoon ge-
gegeven en meteen hekend, dat. het door u' iti
1 lohciiberg uitbesteedde kind. het zoontje is
van graaf llornrteiii uit Saint Louis» li he
kent dus iu overleg met hem dit alles zoo
te hebben gedaan. Van wie is het plan voor
oen kinderroof uitgegaan - vim RerkniU
of mui u?"
..Van hem» 'Toen ik Boekuil'/- een paar
dagen voor de uitvoering van het Map too-
v uilig in Biriut Louis ontmoette had ik nog
niet liet flauwste vermoeden van bet bestaan
Mil het kind."
Finland.
De russificatie van het grootvoistendom
Finland gaat ongestoord zijn gang. In ver
hand met do zending van Russische troe
pen naar dc provincie Wiborg verwacht
..IJ zeitic hem toevallig te hebben ont
moet, maar u luidt hem loeh al eerder ge
kend?"
»,lk had hem in Berlijn als een vriend van
graaf llornstein loeren kennen."
..Alet wien u gedhivnde uw verblijf m
Bellijn relaties had aangeknoopt?"
„Ja, wij wnren met elkaar verloofd."
„En dat, terwijl hij officier was en u hij
een tweede rungs tooneelfroep behooulo?"
,,lfij had beloofd zijn ontslag te nemen
uit den dienst om mij te kunnen trouwen."
..Dan moet u toentortijd wel nog zeer
ïmief zijn geweest, juffrouw Brunold, 0111 ge
loof te slaan aan oen dergelijke belofte."
„Graaf Hoi ostein had zoo uvl .-eindden,
dat zijn uit den-dienst-treden toch maar oen
kwestie Min tijd zou zijn en -zijn familie wil
de niets meer van hem welen. Toon ik met
hein kennis maakte was ik in liet bezit van
een klein kapitaaltje, dat ik van iemand bad
gekregen 0111 mijn opvoeding lo voltooien.
Deze som heb ik geheel en al afgestaan
aan den graaf, die zeer in verlegenheid
zat. Was liet onder dergelijke omstandig
heden zoo heel \reeind aan de oprechtlieid
van zijn woorden en beloften te gelooven?"
..In elk geval heeft de graal aan deze be
loften nicl voldaan en hoeft hij u op een
goeden dag in de steek gelaten?"
„Toen ik niet hel ioonoelgezelsclinp oen
kmrnco maalde, gebruikte hij mijn afwezig
heid om met behulp van rijke vrienden '/rijn
zaken te regelen en zonder een enkel af
scheidswoord is hij loon mug' Amerika ver-
luik ken."
„En nadat u dit had gehoord, gevoelde
u geen liefde, maar onkel haat. meer voor
den graaf?"
G h i l i.
De Cliileenscho regecring schijnt groote
vlootplannen te koesteren. Volgens een tele
gram uit fckuUiago heeft zij besloten 48 mil-
lioen "tuilen voor de vloot uit te gtAcn, nl.
■rri
„Ja, een gioeicmlen baat, mijnheer. Nie
mand zal ooit kunnen beseften, wat ik ler-
wilh van hem heb geleden."
,,U koesterde de hoop a. eens op hem te
kunnen wreken, en om deze reden feitelijk
alleen hebt u-een iooneel-engagemcnt in
Amerika aangenomen'?"
„Enkel en, alleen daarom: ik zou het als
tooneelspeelsier in Duitschland veel beier
hebben gehad."
„Kende mijnheer von Recknitz uw haat
tegen den graat ett heelt hij daaiom uw hulp
ingeroepen'? AVcet u welke bedeeling hij
met de ontuieriirg van liet kind luid'?"
..11 ij hoopte later den graaf groene sommen
gelds at te persen voor de overgave van het
kind. '/rijn positie daar was voor hem onhoud
baar geworden, daar hij voortdurend gold
had verduisterd, welke misdrijven wol spoe
dig mm liet licht moesten komen. T lij was
van plan nog eens flink /rijn. slag to slaan en
als zijn plan gelukte, met het. kind en mij
naar een veilig oord te trekken van waaruit
dan do veldtocht togen den graaf zou be
ginnen."
„En keurde it al deze plannen goed?"
„Ik liet het Recknitz v om komen of ik
alles goed vond, maar var» ion beginne af is
hei mijn vaste voornemen geweest de uitvoe
ring dezer plannen te verhinderen, liet had
niet, in mijn bedoeling gelegen van den graaf
geld te ontvangen, dut hij mij overigens"stel
lig op mijn verzoek gaarne brul gegeven, ik
wilde alleen hem een groot verdriet aandoen,
ik wilde lienr voor de rest van zijti leven
even ongelukkig innkeu als hij mij had ge
mankt. Mijn vvenseh was, dat hij zijn kind
nooit zou terugzien."
(Wordt vervolyd.J