63*"' Jaargang
Donderdag 9 December 1909.
ft
Tweede Blad
~^r
No. 13173
STADSNIEUWS.
O e in e e n t o r a a d.
BINNENLAND.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze courant verschijn t dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingcn. fl. 1.25 franco
per post fl. 1,65.
Prijs per week: Voor Schiedam on Vlaardingcn 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen. 1
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten, des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 1—G regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote lettors naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- cn Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentie» opgenomen tot den pnjs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
f voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
feMKUSMA&MM
ii. i—nrwii1 m
h
Vergadering van Dinsdag 7 Dec.
's namiddags 2 uur.
(Vervolg.)
Do Hanze.
12. Verzoek van de afd. Schiedam van
de R.-K. Middenstandsvereeniging ,,de
Hanze", om subsidie en beschikbaarstelling
van een lokaal voor den door haar op te rich
ten cursus in Handelsonderwijsmet prae-
advies van B. en W,
(Zie ons nr. van 14 Nov. tl.)
Overeenkomstig dit pme-advies werd aan
het bestuur der R.;K. Middenstandsvereeni
ging „de Hanze", ai'd. Schiedam, ingevolge
vroeger genomen voorloopig besluit, een sub
sidie verleend van ƒ100 per jaar, terwijl een
lokaal van school F gedurende 3 avonden
per wcf' beschikbaar werd gestold.
Op voorstel van den heer Go s 1 in g n
werd besloten onder do voorwaarden op te
nemen dat do sohool voor allen toegankelijk
moet zijn van iedere geestesrichting.
Een langdurig debat werd hierbij gevoerd.
Verhuring grond.
13. Verzoek van N. J. Oostrum, om ver
lenging van de huur van een perceeltje grond
aan de St. Pietcrstccg, met prac-ndvies van
B. en IV.
Besloten werd dit perceeltje grond, gelegen
achter het eigendom van Oostrum, aan de
St. Pieterstceg no. 10, wederom bij continua
tie in huur af te staan tegen ƒ10 por jaar.
V e r h u r i n g w c i 1 a n d.
14. Verzoek van W. Poot Azn., om ver
lenging van huur van een perceel weiland
in den 's-Gravclandschen polder, met prac-
ndvics van IJ. en AV.
Aan adressant werd het perceel weiland
bij continuatie verhuurd voor 7 jaren, in
gaande Kerstmis a.s., op de voor .vaarden van
de verhuring \an 15 Dec. a.s., voor den
prijs van ƒ155 por jaar.
Cr r o ri d verkoo p.
15. Verzoek van II. Gabel q.q., om aan
hom grond aan liet Rozenburgerplein te ver
kropen tegen /9 per vlerk. t\I., mot prac-
advies van C. en W.
Overeenkomstig dit pisic-advies werd be
sloten aan den lieer Gabel q.q. in koop af 'e
staan een perceel grónd aan liet Rozenburger-
plein, tor lengte van 40 M, cn strekkende
ter diepte van 20 M. langs dc llellevoctschr
en de Nieuwe Maasstraat; zulks tegen 9 per
ierk. M. en onder dc gewone voorwaarden.
16. Verzoek van Th. J. Mirando, om aan
hem gemeentegrond aan de Warande Ie ver-
koopen tegen 11 per vierk. M,met prae
ndvics van B. en W,
Overeenkomstig dit advies werd besloten
bedoelden grond, gelegen op ongeveer <12 M.
uit do St.-Liduinostraat aan de Warande, te
verkoopen ter breedte van IS.25 AL bij een
diepte van 30 AL, tegen fl 1 per vierk. M.
ten einde daarop 2 villa's te bouwen en ove
rigens onder de gewone voorwaarden
Wcrklledo n-R e g l c m u n t.
17. Behandeling van het Werklieden-
reglement met de daarop ingediende amende
menten.
Dit werd aangehouden tot de volgende ver
gadering.
Machtiging.
B. en W. stellen voor hen tc machtigen
tot aankoop van een kweekkast groot 26 bij
G M. voor ƒ1150, terwijl de kosten van
transport, afbreken cn weder opbouwen
pt.m. ƒ500 zullen bedragende aankoop te
brengen op buitengewone, de overige kosten
op gewone uitgaven.
Niets meer aan de orde zijnde sloot de
Voorzitter dc vergadering.
maar de plaats die de overledene in den Raad
innam, moeilijk te vervullen zul zijn.
Daarna werd mot de gewone weikzanmlie-
den voortgegaan. Niet minder dan 37 mode-
dcelingnn van ingekomen stukken, waaronder
een paal die aanleiding tot uitvoerige bespre
kingen gaven, gingen vooraf aan dc behan
deling van dc agenda die 17 punten bevatte.
Een tussohem-uimte van 3 weken tusschoix
opvolgende zittingen is blijkbaar voel tc
lang voor onzen gemcentoraad, die waarlijk
niet de gave bezit van een korte, zaakrijke
bespreking van do aan de orde komende
onderwerpen. Dat is ook nu weer zeer duide
lijk gebleken en 'I gevolg is dan ook geweest,
dat de behandeling van liet ontwrrp-Werk-
liedenreglement tol de volgende vergadering
moest worden uitgesteld. Toch werd de ver
gadering pas te ruim 5 uur gesloten.
Het Ziekenhuis.
Onder de ingekomen stukken was een mis
sive van do Commissie van Administratie
van het Stadsziekenhuis, houdende het- ver
zoek een crodiet te verleencn Van ƒ100, ten
behoeve van het samenstellen van een opgaaf
van hetgeen ecu nieuw ziekenhuis moet be
vatten met een schema of contour van het
in dat nieuwe ziekenhuis toe te passen cor
ridor-systeem en een globale opgaaf der ver
moedelijke kosten. B. on W. stellen voor
dienovereenkomstig tc besluiten.
De Voorzitter deelt hierbij mede dat
met dit voorstel alleen woidt bedoeld een
klein crediet te veriecnen voor het doel, dooi
de Commissie aangegeven. Die commissie
ueuscht deze samenstelling op te dragen aan
den architect I'. Sanders, die zich beteid
heeft verklaard, In een samenkomst van den
Raad de plannen uit te loggen en toe te
lichten en alle vragen die hem daarbij ge
daan worden, te beantwoorden.
De Raad verbindt zich overigens met het
nemen van bot besluit voor de toekomst tot
niets.
De Raad kan, na de gehoorde toclichlin
alsnog beslissen op bet plan tot den bouw
van een ziekenhuis in te gaan of te /.eggen
wij doen bet niet.
Wanneer de leden bereid zijn tot een samen
komst, dan zal spr. iicn in een avondverga
dering bijeen roepen en daarin zal de archi
tect alle te stellen vragen trachten to beant
woorden.
De commissie zal het bovendien zeer op
prijs stellen ah dc Raadsleden ccn bezoek
willen btengel aan hel tegenwoordig! zieken
huis, waarbij zij idan gaarne als gids wd
optreden tot toelichting van den toestand, zoo-
als die m met aanwijzingen van wat daarbij
\oor eoii goeden toestand ontbreekt.
Is de zooevcn bedoelde avondbiiccnkomst
kan daan oor een dag worden aangewezen.
De heer Klein heeft volstrekt geen be
zwaar om liet gevraagde crodiet toe to staan,
maar alvorens verder te gaart, zou irij toch
gaarne willen weten wat een ziekenhuis van
35, van 50, van 75 of van meer bedden z;
moeten kosten, natuurlijk onder voorwaarde
dat daarbij het ziekenhuis zal voldoen aan
do billijk te stellen eischen. Tiet kan immers
voorkomen dat liet een derde goedkooper uit
komt als een groot in pkats van een kleiner
ziekenhuis gebouwd wordt.
Do Voorzittc r merkt op, dat dit juist
oen der vragen is, dio op dc voorgestelde
heeft men niet liever volledige
Uit den gemeenteraad.
De zitting op gisteren van den Gemeente
raad kreeg een plechtige wijding toon de
voorzitter, onmiddellijk na de opening, mo-
dodecling deed van liet schrijven van me
vrouw Wed. Gouka, de mcdcdccling bovht-
tendo van het overlijden van haar echtge
noot, den heer A. Gouka, in leven lid wan
den Gemeenteraad.
Do woorden, dio dc Voorzitter wijdde aan
bet medelid, dat door don dood aan deze ver
gadering was ontvallen cn getuigden van een
zeergjootc waardeer!ug, werden door de raads
leden staande aangehoord. Terecht reide do
voorzitter daarbij, dat de zetel Van den hooi
Gouka wel
weer
spoedig zou zijn bezet,
avondvergadering gesteld kunnen worden.
Daarom vragen B. en W., als gevolg van
bet verzoek der Commissie, con crediet te
willen verleencn, opdat de Rand volledig in
staat zal kunnen worden gesteld de zaak van
alle zijden te bezien on daarna zich een oor
deel te vormen.
De heer v. d, D r i ft zal niet tegen hot
gevraagde crediet van ƒ100 stemmen, maar
had de zaak liever meer principieel bohan-
deki willen zien,
Spr. is het mot do Commissie eens dat
liet noodig is dat er een nieuw ziekenhuis
komt. Maar tooli acht hij hot gowensehl dat
vooraf zoo min mogelijk kosten worden ge
mankt, omdat het i. te voorzien is, dat.
de gemeente toch niet in dien Ie duren appel
kan bijten.
De Voorzittc t- merkt op dat dit voor
stel juist bedoelt met zoo weinig mogelijk
kosten den Raad in dc gelegenheid te stellen
zich een meening Ie vormen. "Wanneer dade
lijk een definitief plan ontworpen en dcu
Raad voorgelegd werd, dan zou dat een be
drag vnn ver over ƒ1000 vorderen. Die groote
uitgaaf wil men nog niot dadelijk doen, om
dat sommige raadsleden zich misschien door
dat bedrag gebonden zouden achten om tot do
uitvoering over te gaan. Met liet voorstel,
zoonis dit nu is gedaan, zal ieder lid na do
voorgestelde avondbijcenkoinst, zich ten
volle bewust zijn van de stom die hij in deze
kwestie uit tc brengen heeft.
De heer v. W e s t e n d or p merkt op dat
door den Voorzitter is gezegd dut hot voor
stel was van B. en "W.spr. wil echter zeg
gen dat hij daaraan niet heeft meegewerkt;
hij had de vergadering van het College gis
termiddag niet bijgewoond. Spr, had zich
den gang van zaken anders voorgesteld.
Toen in een vorige zitting door enkele
leden was opgemerkt, dat men slechts „een
vaag plan had aangegeven" had spr. cr reeds
op gewezen dat men vooruit moest weten wat
ccn ziekenhuis zou kosten. Doch met dit voor
stel der commissie krijgt men het antwoord
op die vraag niet. Als med de kosten toch
moet berekenen naar den eenheidsprijs per
bed, kan elk lid voor zich zelf die Vermenig
vuldiging wel makendat kan dus wel ge
schieden zonder dio uitgave van ƒ100. Spr,
wil juist deze kwestie volledig onder do
i kunnen zien en voor zicli zelf be
slissen.
Als men, om daartoe te kunnen komen,
ƒ1000 noodig heeft, dan is het beter, daar
toe te besluiten; dan alt-hans is men in dc
gelegenheid zich een oordeel te vormen.
Spr. hoeft nu geboord dat het corridorsteb
tel is aangenomen, maar daaromti'ent krijgt
men geen grondig onderzoek.
Waarom
plannen gemaakt met definitieve kostenbere
kening, dan weet men waaraan men zich te
houden heeft. Men zal nu dc bespreking te
hooren krijgen naar aanleiding van een op
dracht, betreffende liet maken van plannen,
maar daarna staat de Raad weer op hetzelfde
puilt als daarvoor.
Spr. wil daarom voorstellen de Commissie
van Administratie uit te noodigen volledige
plannen met definitieve kostenberekening
te laten ontwerpen en aan den Raad voor
te leggen.
Met liet- voorstel van B. en "W. zal spr.
niet meegaan.
Dc Voorzitter zegt dat als de Com-
musie met uitgewerkte plannen zou goko-
men zijn, dut meer dan ƒ1000 zou hebben
gekost. Geen der loden zou echter bereid be
vonden zijn de verantwoordelijkheid op zich
le nemen inzake de beslissing over het toe
te passen systeem. De Raad zal dit in elk
ge\al aan do Commissie moeten overlaten,
wnut geen der raadsleden zal jacli als vol
doende deskundige beschouwen. Die Com
missie moet zich in een plan inwerken, voor
gelicht door baar technicus en dc Raad moet
bij de voorstellen betreffende systeem enz.,
zich laten leiden door zijn vertrouwen in die
Commissie.
Nu men nog niet prceios kan weten den
prijs van een te bouwen ziekenhuis, maar
zonder cenigo uitgaaf want f 100 kan
niet als oen uitgaaf in deze beschouwd
worden kan komen tot de wetenschap
die den heer v. Westendorp als nood
zakelijk voor een beslissing stelt, zou het
spr. zeer spijten, als do Raad op het denk-
bceld-v. Westendorp inging en het voor
stel van B. en W. verwierp, immers dan
blijft men stooten tegen den steen waar
op men ook do vorige maal is gestootcn.
Do heer Ris zegt, dat deze financicele
kwestie voor hem niet dc hoofdzaak is.
Als de Raad besluit tot bouwen, dan zal
dat V/s 2 ton eischen, maar daarover
kan later nog wel beslist worden. Die
kwestie is vrijwel te overzien. Het voor
stel der commissie lijkt spr. nog zoo gek
niet, het geeft dc gelegenheid om do lo
den met de kwestie op de hoogte lo stel
len. Dc vraag is nu: zal de opdracht!
in eens worden gegeven of later. De com
missie heeft gedacht: laten wo oen kleine
uiteenzetting geven en gaat de Raad dan
met het denkbeeld mee, clan kan in een
tweede opdracht gekomen worden lot uit
voerige plannen. Waar de commissie una
niem meent en eenstemmig als haar oor
deel uitgesproken heeft, dat deze weg
leiden zal tol een behoorlijk inzicht, dan
moet men vertrouwen in dc commissie
stellen.
Do heer v. Westendorp merkt op,
dat hol wel lijkt, alsof hij minder vertrou
wen in do commissie zou hebben uilge-
ken. Dat is volstrekt niet het geval. Dc
commissie heeft zijn volle vertrouwen.
Zooals de voorzitter terecht heeft opge
merkt, moet do commissie met zijn tech
nicus het werk tot stand brengen; zij zijn
op dc hoogte van do zaak en do raads
leden zijn dat niot. De plannen moeten
dus door do commissie worden ontwor
pen en de Raad hcofl slechts te beoor-
deolcn, of hot lean worden uitgevoerd.
Als dus do commissie mot plannon komt
bij de Raad, dan zal spr. daarin inodegaan.
Do raadsleden kunnen immers niet oor
doelen b.v. over het wenschelijke van cor-
ridorstclscl of paviljoen-systeem.
Spr. meent dan ook, dat zijn voorstel
heler is dan dat van B. cn W.
Waar de heer Ris heeft gezegd „wij
weten wel, wat het ziekenhuis zal kosten",
daar merkt spr. op, dat men aan een
globale berekening niets heeft. Daarvoor
is een definitief plan met kostenberekening
noodig.
De heer de Bruin wenscht een enkele
vraag te stellen: "Waarom heeft dc com
missie zich niet de diensten geassumcerd
van een der ambtenaren van gomeente-
pverken? Spr. meent, dat dit meer op den
weg zou hebben gelegen. Men heeft in
gemeentedienst ambtenaren, die wel voor
die taak berekend zijn. Misschien is er
een bepaalde reden, waarom die weg niet
is opgegaan; in dit geval zou spr. die
gaarne vernemen.
De V o o r z i 11 e r dankt den heer de
Bruin, die hem door zijn vraag gelegenheid
geeft te zeggen, waarom men tot den heer
Sanders is gekomen. Spr. herinnert er
aan, dat de heer Kramers, ingevolge een
opdracht, zich roods een aparte studio
had gemaakt van den ziekenhuisbouw
als zijn medewerker was toen bij hem
de heer Sanders. Onder do ambtenaren
van Gemeentewerken is er geen, die beter
op de hoogte van dezen bouw is clan
de heer Sanders; stellig zou do commis
sie den weg, door den heer de Brain
genoemd, zijn opgegaan, als onder die
ambtenaren iemand was, die zoo goed
daai was ingewerkt als de heer Sanders.
Men heeft dus dezen uitgenoodigd, omdat
men iemand moet hebben, waarop men
ten volle kan vertrouwen.
Wat de heer Sanders hier als bouw
kundige heeft geleverd, daarover heeft
spr. slechts lof gehooid, en veulient hij
dus het vertrouwen; maar eok is dat het
geval ten opzichte van den ziekenhuis-
bouw. Daarvan moet men een bepaalde
studie hebben gemaakt; de eischen daar
voor moot men weten. En als de raad,
in de voorgestelde samenkomst, vragen
stelt, dan moet daarop het antwoord ge
geven worden. Men zal b.v. do vraag stel
len: waarom is niet liet paviljoen-systeem
gekozen, dat toch voor de meeste giootc
ziekenhuizen is toegepast; dan zal hol
antwoord waarschijnlijk luiden: het pa
viljoen-systeem is te duuur. Dit is een
eenvoudige vraag, waarop het antwoord
gemakkelijk kan gegeven worden, anders
zou ook spr. dit voorbeeld niot hebben
kunnen geven. Maar er zullen allicnt an
dere vragen gesteld worden, waarop het
antwoord niet zoo voor de hand ligt. Ook
die vragen zullen moeten beschouwd wor
den.
De heer de Bruin is nog niet geheel
door dit antwoord bevredigd.
De gemeente heeft ambtenaren die een
jarenlange ervaring hebben en voor die
ambtenaren komt weldra een tijd van rust
aan, omdat de groote werken weldra a [go
loopen zijn; zij zullen dus gelegenheid hei)
hen eveneens 'n studio van dit onderwerp
te maken. Zoolang dus geou aiuler motief
wordt genoemd, betreurt spr., dat men
voor dit werk zich niet heeft gewend tol
een gemeente-ambtenaar-.
De lieer Ris zegt, dat liet bouwen van
een ziekenhuis wel een uitgebreide studie
noodig maakt. Door den architect Nicu-
kerke is in een rapport gezegd, dat ei-
eigenlijk in Nederland geen enkele archi
tect is, die dadelijk in staat is tot zoo'n
bouw. Dat zal nu wel wat sterk uitgedrukt
zijn, maar daarin ligt tocli! de aanwijzing
dal het een bouw is, dio oen ernstige stu
die vcrcischt. En nu hqbben menschep, die
in gemeentedienst zijn, niet de noodige
gelegenheid om tète reposéo een gezette
studie van zoo'u onderwerp to maken.
Zij hebben daarvoor te veel andere wer
ken te doen. En als eenmaal wordt over
gegaan tot uitvoering, dan lijkt het spr.
toch' veel veiliger als ccn architect, bui
ten den gemeentedienst staande, daarop
toezicht uitoefent. Hij vindt het dan ook
een gezegend idee van do commissie om
ccn particulieren achitcct daarmede te be
lasten.
Het voorstel van B, cn W. wordt hierna
aangenomen.
Dc heer v. Westendorp verklaart er zich
tegen.
Onze Marine.
Blijkens bij het departement van marine
ontvangen bericht, is Ilr. Als. pantserdek-
sclnp „Noord-Brabant", onder bevel van
den kapitein ter zee W. van Voss, 7
dezer van Yokohama vertrokken.
Opzichter van den Rijkswaterstaat.
De minister van Waterstaat brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat in de
maanden Maart en zoo noodig in April
van het jaar 1910 een vergelijkend onder
zoek zal plaats hebben van candidate!),
dingende naar een getuigschrift van vol
doende afgelegd examen voor opzichter
van den Rijkswaterstaat, volgens het in
1903 vastgestelde programma, dat veikrijg-
baar is bij de Gebroeders van Cleef, te
*s-Gravenhage, togen f0.05 liet exemplaar.
Tot deelneming worden alleen toegelaten
zij, die op 1 Januari 1910 het 21e levens
jaar reeds en het 30ste levensjaar ïiog
niet zijn ingetreden.
Zij, die aan het vergelijkend onderzoek
wcnsclien deel te nemen, moeten zich
vóór 1 Februari 1910 aanmelden aan het
ministerie van Waterstaat, met oen op
zegel gesclneven verzoek.
Vooi nadere bijzonderheden zie men
Stel. no. 2S7.
Ongevallenwet.
Het „Ilbl," bericht, dat het bestuur der
Rijksverzekeringsbank besloten heeft, een
onderzoek te doen plaats hebben naar ren
tetrekkers (getroffenen), die tot eenigen
arbeid geschikt zijn geworden.
Mot dat onderzoek, uitgezonderd oog-
lelsels, zijn door het bestuur der Bank
belast de twee agenten, de hoeren L. A.
AL Wolffram, te Arnhem, en J. F. Stalenian,
to Nijmegen,, die daartoe zich door het
geheele land zullen begeven.
Gevolg van dit onderzoek zou kunnen
zijn, dat te cenigertijd door het bestuur
der Rijksverzekeringsbank ambtshalve voor
verscheidene getroffenen een vermindering
der hun toegekende definitieve rente zal
plaats hebben.
Het omslaan van sloomhooten.
Iïet zinken der stoomboot Handel en Nij-
vcihcid, op de Zuiderzee, cn het omslaan
van een paar booten in Friesland, waar
van vermoed wordt, dat overlading de
oorzaak is, zullen, naar het „Ublcl." ver
neemt, door een lid van do Tweede Kamer
ia de Volksvertegenwoordiging tor sprake
worden gebracht. Aangedrongen zal wor
den op het nomen van maatregelen ter voor
koming van zulke rampen.
WerkloosheidverzckeG
De hoeren F. F. AL Thijse.., Jac. van
Vcsscm, .T. Ferarcs Jr., K. A. Warmen-
lsoven Jr., Jan Arisser Jac.zn., P. L. W.
II. A'erliiulcn, A. Henkemans en F. J. C.
J. van Boers, leden van den raad to Rot
terdam, hebben de volgende motie voor
gesteld
„De raad. gehoord de debatten, naar
aanleiding van de door do comm-ssie ad
hoe ingediende conceptverordening, in
zake de verzekering tegen de geldelijke ge
volgen van werkeloosheid,
principieel bereid, tot het verleencn van
daadwerkelijken steun aou dc werklieden,
op den grondslag van bedoeld ontwerp,
is van meening, dat dc gemeentcfinan-
eièn, als door allen bijeengebracht, nim
mer mogen worden diensthaai gemankt
aan het beginsel van den loonstrijd,
verklaart hierbij zeer uitdiukkelijk, dat
bij do praetisrhe toepassing van bovenbe
doelde verordening, indien zij wordt aan
genomen, alleen cn uitsluitend mag gelden
do bedoeling, om do werklieden over den
kwaden tijd eener onvrijwillige werkeloos
heid heen te helpen,
en .gaal over tot de orde van don dag."
Dir. bel., Invoorr. en Acc.
Bij Kon. besluit zijn benoemd:
tot on tv. der dir. bel. en acc. te Buiten
post E. Driesons, rijksklerk der 2e kl., te
Groningen
tot on tv. der dir. bel., iuv. en «cc. te Go-
rincheni, A. AV. T. Berends, te Epe;
tot idem te VUeerenbcrg, J. C. F. Bon
man, tc Granisbergen
tot ontv. der dir. bel. on ncc. te AVijlie,
R. A. B;dck i r, te Joure
tot idem te Leek, W. F. Stunu, te An-
jum
tot ontv. der dir. bel, inv. en ncc. te
