wm
6Znte Jaargang
Zaterdag 18 December 1909.
>go. 13181
lierïcïit.
Om het kind.
f
BUITENLAND.
1CHIEDAMSCHE; COURANT
Deze courant verschijnt d ag el ijk s, met uitzondering van Zon-en Feestdagen'
Prijs per kwartaalVoor S c lu c d am en V1 a a r d i n g o n ft. 1.25 franco
per post ft. 1.C5.
Trijs per week: Voor Schiedam en VIaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lango Haven No. 141 (boek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 ccat per regel. Groote letters naar do plaats die zij
innemen,
Advertentiën hij abonnement op voordcelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
van
Interc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Zij, die zich met ingang van 1 .Tan.
a.s. op de „Sehiedamschc Courant" abon-
neeren, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
Schiedam, 17 Dcc. 1909.
BELGIË.
9e (lood van Koning Ijcopold.
Een telegram meldde ons hedenmorgen
dat koning Leopold II hedennacht om
2 uur 35 minuten in zijn paleis te hacken
is overleden. Daar het laatste gisteravond
to Brussel verschenen bulletin over de
ziekte gunstig luidde, komt de doods
tijding wel oenigszins onverwacht. De
ziekte van den koning bestond eigenlijk
in een vernauwing on in een verlamming
van den grooten darm. Deze vernauwing
en verlamming hadden een verstopping
bewerkt, en zonder heelkundige tusschen-
komst zou er woldra een vergiftiging van
het bloed zijn ingetreden. Onder deze voor
waarden werd een verwijdering der opstop
ping door een operatie, ondanks den hoo-
gen leeftijd van don lijder, noodig geoor
deeld. Do operatie geschiedde Dinsdagen
met gunstig resultaat. Hot gestel van den
zieke hield zich boven verwachting goed
en met een dag of vijf zes ware alle go-
vaar geweken. Dat heeft niet zoo mogen
zijn.
Koning Leopold II was do tweede ko
ning der 'Belgen, nis opvolger van zijn
vader, prins Leopold van Sakscn-C'oburg
en Gotha., die den Ion Juni 1831 ,d°01'
het Nationale Belgische Congres tot ko
ning werd uitgeroepen en don 21stcn Juli
daaropvolgende den troon besteeg.
Leopold II Louis Philippe Mario Vic
tor, koning der Belgen, hertog van Saksen,
prins van Saksen-Cöburg en Gotha, werd
den 9en April 1S33 te Brussel geboren
en in 18-10 door zijn vader tot hertog
van Brabant benoemd. Don 22stcn Augus
tus 1853 trad hij in hel, huwelijk met de
'aartshertogin Marie Henrietta (gob. 23 Aug,
1836), de dochter van den overleden aarts
hertog Joseph, paltsgraaf van Hongarije.
In den Senaat toonde prins Leopold leven
dig belang te stellen in de -werkzaam
heden van dal lichaam, hield zich echter
verre van de eigenlijke politiek, tot do
dood van zijn vader, don lOdcn Decem
ber 1865, hem op don troon riep, waar
op hij zich even streng aan de voorschrif
ten aer grondwet en het gebruik van liet
constitutionnecle koningschap hield als
zijn vader. Zijn voornaamste stroven was
steeds, mee te werken tot. de uitbreiding
van België's handel, en hij nam levendig
Roman naar het Duitsch van
i'AU h. GR AB13 IN
llerta keek hom vriendelijk aan. Hoe ge
voelde men toch onder al zijn oppervlak
kige ruwheid, zijn waarheidsliefde en zacht -
zinnigheid.
kien kon niet anders dan goed denkon van
dezen eenzamen menseh, als men een blik
in zijn binnenste had geslagen. ISn ploisc-
ling begon zij iets tc begrijpen, iets teers,
iets stils en gchcims, dat de fijngevoelige
man met zorg verborgen wilde houden, maar
dat zij met haar scherpen vrouwenldik toch
'■ag, ma een ontkiemend zaadje, waai van het
eerste groene sprietje boven do bruine aard
kluiten uitsteekt.
Jiirgens besloot op ironisch on toon (waar
achter zijn ontroering verborgen werd (hij
schaamde zich bijna om hier ais iets hclaug-
njks te spreken over zijn verandering ten
goede)
„Nu, tenslotte is de oude Adam in mij
toch op den achtergrond gedrongen. Ik moest
eindelijk mevrouw lledvvig gelijk geven. Er
rvns werkelijk niet veel iinponecronds aan een
ouden dagdief nis ik, die luierend ca doel
loos zijn loven doorbracht, terwijl overal
l'Ondom hem allen zich beijverden in bet
zweel huns nansclnjns om een groolseh dool
te bereiken. Toon dronk, ik mijn hintslo glas
Budeshcimor uit en zcide: Timm, oude jon
gens! van nu nl' moet liet anders mot je
woorden Jich jc dat verstaan?"
„Bravo, meneer Jargons? bravo!" riep
Hcrtn, hem vriendelijk toelachende. ,.En het
deel aan do geognnischc studiën en ont
dekkingsreizen van zijn tijd.
lil 1870 riep hij een geografisch congres
ie Brussel bijeen om te beraadslagen op
welke wijze men 'liet bost zich de ont
dekkingen in Afrika ten nutte kon maken.
Op grond van de reizen en rapporten van
den Afrika-reizigor Stanley stichtte hij
den Kongostaat, welks souvereimleil in
JSS5 aan hem werd opgedragen en die
hij aan don Belgischen staat als erfenis
vermaakte. Nog vóór zijn dood evenwel
is de Kongostaat bij België ingelijfd. Do
regeling van den moeilijken financieeien
toestand leverde liein een aanhoudende
zorg.
Met grooten ijver pleitte hij ook rooi
den rechtvaardigen maatregel tot invoering
van den algemecnen dienstplicht, welken
wensch, zooals men weet, hij dezer dagen
eindelijk op zijn sterfbed vervuld zag.
Ook in het moeilijke vraagstuk der uit
breiding van liet kiesrecht in België heeft
hij zich herhaaldelijk mol veel ijver ge
mengd, al was het dan ook niet steeds
met succes.
Fail de droevige familieverhoudingen,
zijn oneenigheid mot zijn dochters, heb
ben we gisteren hot een en ander mee
gedeeld. Beweerd wordt, dat de koning
geen van de leden van bet koninklijk huis
bij zijn sterfbed heeft willen zien, noch
den troonopvolger en diens vrouw, noch
zijn dochters, do prinsessen Clementine
en Louise, evenmin als zijn dochter prin
ses Stephanie, de weduwe van den kroon
prins lludolf van Oostenrijk. Ook kent men
zijn verhouding na den dood zijner ge
malin tot baronesse Vauglian, door hom
ia den adelstand verheven. Steeds hard
nekkiger wordt beweerd, dat do koning
met baronesse Vaughan kerkelijk getrouwd
is. Dit huwelijk is juridisch weliswaar in
België niet geldig, het vorklaarL echter de
aanwezigheid der baronesse in liet palmen-
paviljoen van het paleis tijdens de ziekte
des konings, en de kardinaal-aartsbisschop
Moreier van Mecholcn lieefL daartegen niet
geprotesteerd.
Ingeval dc koning, die dikwijls aan de
grenzen van Italië in 't zuiden van Frank
rijk loofde, in Italië kerkelijk werd ge
trouwd, dan is dit huwelijk ook in België
geldig. Uit dit huwelijk zijn twee zoons
geboren, die, naar beweerd wordt, de titels
hertog rosp. graaf van Tervuren voeicn.
Bij zijn wettige gemalin had koning
Leopold één zoon, prins Leopold, hertog
van Brabant en graaf van Henegouwen,
geboren in 1859, die reeds op negenjarigen
leef Lijd overleed. In leven zijn nog de zoo
even genoemde drie dochters, waarvan de
oudste, Louise, met prins Rhilip van Sak-
son-Coburg is getrouwd geweest.
Troonopvolger is thans de nog in loven
zijnde zoon vnu zijn broeder Philip, graaf
van Vlaanderen. Prins Alben Leopold Clo-
pÉjcnt Maria Meinntd werd den Steen April
1875 le lirusad geboren als vierde ca jong-
sle kind van prins Philip] giaaf van Vlaan
deren. uit zijn huwelijk mul de prinses Maria
mui 1 loiien/.ollornSigmaringen en ontving
door zorgvuldig gekozen onderwijzers eea
Yoorliefi'eiïjke op\oeding. Zoolang zijn vader
leefde do graaf van Vlaanderen stierf den
17en November 1905 leefde dc prins
oenig.-zins teruggetrokken. De koning riep
hem hoofdzakelijk om hem en zijn hof in liet
buitenland te vertegenwoordigen. Eenige ja
ren lang oordeelde men de gezondheid van
den prins, die reeds op jeugdigen leeftijd
van ongewoon lange en smalle gestalte was,
als een niet bijzonder krachtige, maar ze
versterkte langzamerhand cn de verre reizen,
welke hij ondernam, droegen or toe bij zijn
lichamelijke cn geestelijke ontwikkeling te
bevorderen. Zoo bereisde hij tien jaar gele
den Noord-Amerika en hield vervolgens lezin
gen over zijn reis. Den 2en October 1900
trad de prins vervolgens te München in hel
huwelijk met dc groothertogin Elisabeth van
Beieren, de tweede dochter Van don onlangs
overleden hertog Ivarl Theodor en diens
tweede gemalin, de infante Mario Josepha van
PortugalBrnganza. liet huwelijk van den
pi ins is bijzonder gelukkig en het familie
leven van dca prins en de prinses vormde
een scherp contrast met het vrijgezollenleven
dat koning Leopold 11 niet eerst na don dood
van koningin Marie Henrietta leidde.
Eoist in de laatste jaren nam, zooals ge
zegd, de troonopvolger aan het politieke
leven doel. Hij vormde daarbij meer dan eens
con contrast met zijn oom, vooral omdat hij
niet voor de klerikale richting voelde, welke
ia de Belgische politiek sedert 1SS-L over
heonsehencl is. Zoo haarde het niet weinig
opzien, dat do troonopvolger de opvoeding
van zijn oudsten zoon aan een jongen leeraar
van de beslist anticlericale Brusselsehc ge
meenteraad toevertrouwde.
De „Pntrioto" schreef destijds, dat deze
knus de socialisten en liberalen kon verheu
gen, maar dat ze den katholieken liet hart
moest verscheuren.
Officieel deelnemen aan de politiek deed
rins Albert, loen hij zijn plaats in den Se
is u dus ernst daarmee? Gij zult weer gaan
doen aan de groote, schoonc kunst, weer viooL
gaan spelen en weer concerten geven?"
Toen schudde hij het hoofd met iels treu
rigs in zijn gezicht:
„Daarvoor is het nu, helmis, le laat. Mijn
viugcts zijn niet lenig genoeg meer, de tech
nische vaardigheid gaat verloren al» men er
ia twintig jaar niets aan doet!"
„O!" Ilertai item klonk teleurgesteld.
„Maar u speelt altijd nog zoo wonderlijk
mooi."
„Ja, dat klinkt zoo voor uw vriendschappe
lijk toehoorendé ooron, maar het is uitdoft
met strenge critici. En iels halfs is niet naar
mijn zin. Maar dat doet ook niets!" Hij /.oi
dat op vasten toon en voegde er schertsend
aan loc: „De goede moeder natuur heeft in
haar onbegrijpelijke mildheid nog ccn tweede
gave bij mij ia dc wieg gelogd."
„Juist, uw componoertalent
Jlij knikte toestemmend.
„Kn mijn leermeesters verwachten daar
van indertijd nog meer dan van mijn viool-
spcltalent. Daarom heb ik het besluit geno
men van dien kant don aanval op liet
publiek te wagen. Ik ben bezig met een
groote compositie."
„O, wat heerlijkDat is nog eerst eens
mooi, beste Jiirgens." llerta was opgoslnaii
toon zo dit zei. „En zal uien ook spoedh
iets van u kunnen hooreu?"
„Ja, ik hoop zelfs dat ik er spoedig mee
gereed zal komen. En dan had ik een vei',
zoek, mevrouw."
Weet* keek hij haar met bijna kinderlijke
verlegenheid aan.
„Daar zal ik gaarne aan voldoen. Wat
is het?"
naai had inséuomen, waartoe hij eerst na
den dood mui zijn water overging. Hij toon
de bijzonder belang te stellen in de behoef
ten der arbeidende klasse, zoomede in lanJ-
bouw en industrie cn gal' daarbij blijken van
beslist moderne ideeën, in Januari 1908
hield hij in den Senaat een gewichtige rede
inzake het wetsontwerp over de oprichting
van h) pothekcu op schepen. Hij drong aan
op eigen Belgische scheepvaartlijnen om Bel
gis uit handelspolitisch oogpunt onafhankelijk
te maken en wkkarde zich ook voor een
binnen matige grenzen gehouden Belgische
coriogsmarine. Dezen zomer deed do prins
een reis naar den Kongostaat. Hoewel men
trachtte hen daar alles in een rooskleurig
licht te laten zien, is toch te verwachten,
dal zijn heldere blik de misstanden, die daar
zoo dringend om verbetering roepen, bom
niet ontgaan zijn. ITet gejubel, waarmee nij
na zijn terugkeer werd ontvangen, was er ccn
bewijs voqr, dat htt Belgische volk deze vcr-
wJering van zijn populairen Ivoon.-opvolgcr
venvacht.
GEMENGDE MEDEDEELTNGEN.
Parijs het gedenktocken van den chirur
gijn I'óan ingewijd. Toen hij zich daar
heen begaf, wierpen eenige royalisten met
papieren, waarin geprotesteerd werd tegen
de veroordeeling van den man, die ver
leden jaar een aanval op president Fal
liums had gedaan. Twintig personen wer
den in hechtenis genomen.
Volgens een telegram van het Ifavas-
burca'u zijn de afgezanten van Moelcv 11a-
fid gisteravond door den minister vunbui-
terdandschc zaken ontv angen.
Het antwoord van den sultan wordt,
over het geheel genomen, als gunstig be
schouwd. In beginsel worden de in de
Fnmschc nota gedane voorstellen
ZjL->
„Ziet u, ik zou zoo graag als alles af is
mijn compositie voor mevrouw lïodwig
villen spelen; maar als we alleen zijn zoo
in intieme# kring. Zoudt gij dan niet du
begeleiding op het klavier op u willen ne
men. cn zouden wij dan misschien hier
„Maar natuurlijk, meneer Jiirgensliet :n-
strunient" zij ging naar den vleugel cn
sloeg eenige accoorden aan „is niet slecht.
En wij zullen hier niet gestoord worden."
„Dan dank ik u hartelijk."
Hij zei dat met een blij licht in zijn oogen,
dat niet alleen veroorzaakt kon worden door
deze (oeslemming van Herin. Toen ging hij
been.
Herin bleef nadenkend nog even in do
kamer slaan. Wat moest daarvan komen?
Een schaduw kwam op haar gelaat. Was
het wel goed dat zij hier linar medewerking
ging verleunen. Wie kan vooruit zoggen wal
er zou worden van het nog sluimerende 'ge
voel dat zij in hem ontdekt had - zou er
geen groot onheil uil kunnen voortkomen,
een onweder met vernielende bliksemstralen?
Maar toen zag zij Hedwig's rein gelaat,
met dc heldere oogen die van wilskracht go-
tuigden en zij rukte zich los uil dit pijnlijk
donken. Neen hour bezorgdheid was onnoo-
dig deze oogen konden niet bedriegen, en
aan die oogen wikte zij blijven geloovcn
En weer kalm geworden, verliet zij dc
kamer.
„Wat hebben jelui tochJelui doet zoo
geheimzinnig met elkander alsof je wat tegen
mij iu het schild voert?"
Dit zei lïodwig Rath, terwijl zij lachend
E n g c 1 a n d en Tur k ij e.
De economische naijver tusschcn Duitsch-
land en Engeland heeft thans in Turkije tol
oonig geschil geleid cn wel inzake den Bag-
diutepoorweg. Van Duitechc zijde waren po
gingen aangewend om ook Engcteche kapi
talisten over tc halen doel te nemen aan den
aanleg van den BagtbuLpoorweg. Deze po
gingen stieten anderzijds om politieke beweeg
redenen op heftigen tcggand en zoo is het
verklaarbaar, dat aan de kort geleden te Gla
res in Zwitserland opgerichte maatschappij
tot aanleg van het groote tweede gedeelte van
den Bagdadspoorweg, geen Engelscho firma
deelnam. Thans evenwel meldt de „Times":
Sir Ernst Casrel is naar Berl n vertrokken
om o\or de voorstellen van de Duitsche
green tol medewerking van Engelschcn aan
den aanleg van den Bagdad«-poorwog le be
raadslagen, Ifet „Berl. Tageblatt" maakt de
opmerking, dat er niet bij eenield wordt,
of het hier een deelname van Engcteche ka
pitalisten aan dc onlangs gestichte maat
schappij of aan don te ondernemen houw
van het tweede gedeelte van de spoorlijn be
treft. De medewerking van cte Enselschan
tot don aanleg van dit gedeelte van den
spoorweg, is natuurlijk ook in 't behing van
Engeland, wijl het geboete mondingsgebied
van den grooten ovcrlnndweg lol de Britsche
invloedssfeer behoort. Eu naturlijk zijn de
Engelschcn thans zeer bereidwillig hun mede
werking to verteenen, nu men de zoo lievig
aangevochten concessie aan de Lvnchmaat-
schnppij voor de scheepvaart op do Euphra.it
cn Tigris veilig onder dnk heeft gebracht en
dus nog een sterkere poritie gekregen heeft.
Frankrijk.
President FalHères heeft gistermiddag to
Oostenrijk.
Tn de Oo.-lenrijk?che Kamer is het weer
mirt ie. Alle arbeid wordt er onmogelijk
gemaakt door de obtemctifi der Tsjechni. Do
Tsjeehteöhe agrariër Kollai/. heeft zich doen
kennen ai een redenaar van bij/onder langen
adem. De man begon Woensdagmiddag om 1
uur cn hield liet vol tot 10 uur avonds,
waarop hij zich voor 5 minuien muö»t ver
wijdden. Teruggekeerd begon hij opnieuw .11
weid door vrienden en partijgenooten met
koffie, thee en Pilsoner Urgueil gelaafd. CH11
12 uur 40 moest de zitting opnieuw 5 minu
ien onderbroken worden. ITet schijnt, dat
Kotter/, tot 3 u. in den vroegen morgan
doo'qirak cn aldus II uur min 10' minuten
het woord voerde.
Voor het parlementsgebouw werd in den
loop van den avoud door sociaal-democraten
in de 'grootste kalmte geprotesteerd legen
deze manier van doen. De sociaal-democra
tische afgevaardigden gingen op het balkon
slaan cn men wuifde over en weer niet boe
den en zakdoeken.Omstreeks één uur 's naelUs
werd het sommigen belangstellenden op de
publieke tribune te bar. Iemand roept, ik.
betaal jaarlijks -1400 gulden belasting en
laat me niet bedriegen en bestelen. Een
dame* roept foeifociIn de zaal ontstaat
tumult en de voorzitter moet. do tribune laten
ontruimen. Daarbij komt bet tot botsing met
de politic. Kotlarz spreek natuurlijk door.
Middernacht verscheen de aflossing ten
looneele, d. w. z. de leden, die liet nu II uur
hadden uitgehouden mochten naar huis gaan
en werden door anderen vervangen. Vete kwa
men op pantoffels cn brachten matrassen
mee. De voorzitters wisselden elkaar af.
Gistermorgen om half zeven eindelijk ein
digde cte beraadslaging met de verwerping
fan 't eerste spoetteischende voorstel der Tsje
chen. Dadelijk daarop begon de behandeling
van hel tweede, en dan volgden er nog 35.
Gisteravond om half negen was men er nog
niet door. Toen liet de voorzitter do tribune,
waar liet publiek al tc rumoerig begon te
worden, ontruimen. Toen ging men weer door
met de behandeling der dringende moties.
iiif.nr lltrta en Timm Jiirgens keek. En in
derdaad het geheimzinnig geïluisun van die
twee en dc stille wenken die zij elkaar ga
ven, moesten haar wel opvallen
„Nu, er is ook zoo iels," antwoordde
Hdiia haar schertsend; er was lieden iels
vnxdijks en ongedwongens in Helta's bewe
gingen.
„Maar je moet nog een oogenblik geduld
hebben."
Vol verwachting, maar kalm, bleef Hetlwig
Rath cte voorbereidselen die de muteren
maakten, volgen. Zij zag hoe Jiirgens, hoe
wel het nog vrij licht in de kamers was, dc
jalousiöen neerliet en hoe llerta de lichten
opstak, maar deze maar half opdraaide, zoo
dat oi' een stemmig, gedempt licht in de ka
mer kwam. Onitertusschon was Jiirgens nog
cv cu do kamer uitgegaan en nu kwam hij
weer binnen met in de linkerhand ecu doos
met zijn viool en in do rechter een rol
muziek.
„O, dus go wilt muziek maken, mij wat
voorspelen met llerta?'' viocg lledvvig blij.
Hij knikte alleen ton antwoord, met een
zekeren geheimen ernst cn ging toen naar
den vleugel, waarvoor llerta af had plaats
genomen.
Met spanning koek lied wig naar hem en
zag hoe hij do muziek uitzocht en de piano
partij aan Herin gaf. Zij bad Jiirgens we!
vaker op het klavier liooren spelen, maar
nog nooit op do viool, dat toch zijn eigen
lijk internment was. Nu nam hij nog enkele
hintten uit cte muziek en kwam daarmee
naar TTcdivig toe.
Zij nam de muziek aan het was de
vioolpartij en las met blijde verrassing
het opschrift: „Vrouwen." Een dnnscompo-
wwiaatTfaamw—Brtn ramayBOi
SftSHhMjSEMCM
silie, voor viool en piano, van Timm Jiir
gens."
„Mat is dat?" zei ze, verwonderd en on
gelovig naar hom opziende. „,Door u ge
componeerd?"
Hij knikte zwijgend, maar kreeg een
kleur.
„En al gedrukt en uitgegeven?"
„dn, hij oen uitgever te Leipzig."
Naast groote bescheidenheid klonk er ook
zekere trols uit zijn antwoord, zekere vreug
de dat hij haar dit kon zeggen.
„Maar hoe is dat mogelijk, meneer Jiir
gens hoe kan dat uu z.00 plotseling? Ik
heb daar in het geheel niets van vermoed!"
liet klonk een beetje verwijtend, maar
loeb hartelijk.
„Vergeef het mij." zei hij daarom „maar
het moest ook een verrassing voor u blij
ven."
Hij ging nu naar dun vleugel, stemde z.ijn
internment en zette tte viool onder den kin.
I.ven keek hij, mot den strijkstok in de hand,
nog naar lledvvig. Er was iets zeer ernstigs,
bijna iets ontroerends in zijn gezicht, alsof
dit oogenblik iels zeer bijzonders in zijn
teven beleekcnde. Toen knikte bij bijna on
merkbaar naar llerta, die hem aandachtig
wachtende aankeek, waarop deze het voorspel
op hel klavier begon.
De pianopartij had maar enkele accoor
den eerst alleen, toen zette de viool ook in,
eerst nog zacht en bescheiden. Maar weldra
was de introductie gespeeld en begon bot
eigenlijke hoofdthema.
(Wordt vervolgd.).
