Be taal fler AmghHttianen.
63"" Jaargang
Zondag 6 Februari 1910,
No. 13222
Tweede Blad.
Kiezerslij sten.
D© blauw© japon.
KENHSOEVING.
STADS-ZIEKENHUIS.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Doze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-enFeostdagc!n.
Prijs por kwartaal: Voor Schiedam cn Vlaardingen tl. 1.25 franco
per post 1.65.
Prijs por week': Voor Schiedam en Vlaardingcn 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 oent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
i Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haren).
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naai' de plaats die zij
innemen.
lid verten tie n hij' abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In do nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, hij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
latere. Telefoon
voor de Redactio No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Burgemeester en Wethouders
tan Schiedam,
geven bij deze kennis dat de aangifte van
leerlingen
voor de openbare school
C, hoofd de heer A. BAAN.
D, J. HAGE.
E, v M. MARTENS.
F, B. VAN BOCHOVE.
a, J. VAN DER HOUT.
kan geschieden bij de hoofden dier scholen
lot den löden Februari n.s en herinneren
er tevens aan, dat de leerlingen om toege
laten te kunnen worden, moeten voorzien
zijn van een verklaring van een geneeskun
dige, dat zij met goed gevolg of meer dan
eens de inenting der koepokken hebben on
dergaan of aan de natuurlijke kinderpok
ken hebben geleden.
Schiedam, den 2dcn Februari 1910.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Zij, die nog iets over 1909 te vorderen
hebben van het Stads-Ziekonhuis alhier, wor
den dringend verzocht hunne rekeningen
vóór 15 dezer aan de adjunct directrice in
te zenden.
De Commissie van Administratie
van voormeld Ziekenhuis:
M. A. BRANTS,
A Voorzitter.
W. A. v. DOLDER Dz.,
if Ijj Sser.-Penn.
Schiedam, 1 Februari 1910.
Evenals nndeie jaren, wijzen wij hieronder
op al wal men doen moet om kiezer te wor
den of tc blijven.
Mot zeer veel nadruk (gingen wij bij hen,
die in de termen vallen om kiezer te biij-
ren of te worden, or op nan hun plicht in
deze niet te verzuimen.
1 miners oen goede organisatie is slechts
dan mogelijk, wanneer alle kioribevoegden
zorgen, dat hun namen steeds op de kiezers
lijsten voorkomen.
De aangifte ten Stftd h u ize
moet geschieden lus s ch e n i on
15 F e 1) r u a r i a.s.
Om kiezer te zijn, moet men op den 15n
Mei a.s. den leeftijd van 25 jaar bereikt
hebben.
Opgewonden, luid door elkaar sprekend,,
drongen de menschen op ecu hoopje; er
was con vrouw overreden.
Half medelijdend, half nieuwsgierig ko
ken do omstanders op de ongelukkige neer.
Zij leek nauwelijks twintig jaar. Ilaar
'•seeding deed vermoeden, flat zo een knap
pe arbeidersvrouw* was.
De menigto trok' gedeeltelijk vóór, gedeel
telijk partij tegen don koetsier, die van
opwinding zijn verstand verloren had en
zich in onsamenhangende woorden ver
dedigde.
„Zo Jieeft naar niets geluisterd. Ik heb
geroepen, piet de zweep geklapt; niemen
dal heeft zo gehoord zo keek maar
aldoor vdion kant uit."'
Hij .wees op liet venster van oen mode
magazijn, juist vóór do plek, waar het
noodlottige ongeluk had plaats gehad. Alen
volgde do richting van zijn. hand, keek
toon weer „onverschillig naar benedon,
.want ,er was niets .bijzondere aan het ma
gazijn te ziori; in de'uitstalkast stond een
hohtblauwe ochtendjapon van wollig kasj-
mir, rijk met kanten afgezet.
Toen verschenen de mannen ,van de
brandweer, in allerijl ontboden, met een
draagbaar, om do ongelukkige weg tcbren-
j>®, Eon paar minuten later had do straat
Mar gewoon aanzien herkregen,
i fit Zijn, vuil .werkpak, zooals hij van het
Ah men belastingkiezer is, dan
behoeft men geen aangifte tc doenen dat
is men wanneer men over het dienstjaar,
looponde van 1 Januari tot 31 December
1908, is aangeslagen naar een of meer der
vijf eerste grondslagen van do personeele
belasting of in do grondbelasting (in deze
laatste voor ten minste een bedrag van een
gulden aan hoofdsom), of in het dienstjaar,
loopendc van 1 Mei 1907 tot 30 April 190S
in de vermogens- of bedrijfsbelasting. Men
moet echter, om op de kiezerslijst te komen,
dc directe rijksbelastingen, waarvoor men
aangeslagen is, vóór 1 Februari a.s. hebben
voldaan. Zoo men dit verzuimd heeft, kan
men nog op de kiezerslijst komen, als men
de verschuldigde belastingen vóór of op 1
Maart voldoet.
Heeft men in een of meer andere ge
meenten een der genoemde belastingen over
de genoemde tijdvakken betaald, dan kan
men, zoo noodig, daarvan door overlegging
van de voor voldaan geteekende belasting
biljetten vóór 15 Februari a.s. ten gemcente-
luiize doen blijken.
De aanslag der vrouw in de rijks directe
belastingen geldt voor haar mandie van
minderjarige kinderen wegens goederen,
waarvan hun vader het vruchtgenot heeft,
voor hun vader. Aanslagen in de grondbe-
hstiting wegens onroerende goederen eenor
onverdeelde nalatenschap, gelden ook voor
den mode-eigenaar, wiens naam niet bij den
aanslag in het kohier is vctmckl, mits zijn
aandeel in dien aanslag ton minste ƒ1.be
draagt.
Is men echter geen bclastingkiezer, dan
kan men nog op velschillende andere manie
ren op do kiozer&lijst geplaatst wenden, mils
men vóór 15 Februari n.s. aangifte doet ten
gemeentehuize.
Alen kan woningkiczer zijn, wan
neer men als hoofd vim een gezin of als
alleen wonend persoon op 31. Januari 1910
sedert 1 Augustus van liet rerig jaar heeft
bewoond krachtens huur, een huis of een ge
deelte van eeri huis, waan oor, met of zonder
hijbehooionden of in huur gebruikten grond
ot lokalen en bij gehouwen, niet lei bewoning
bestemd, do wettelijke huurprijs, pu- week
berekend, ten minde heeft bedragen voor:
Schiedam 1.75, Ylnardingen 1.50, Over-
schie cn Vin,irdinger-Ambacht 1.15.
Kethol cn Schiebiock ƒ1.
Ook zij, die als hoofden van gezinnen of
alleen wonende personen op 3! Januari 1910
sedert 1 Augustus 1909, krachtens eigen
dom, vruchtgebruik of huur, eenzelfde vaar
tuig van ten minste 24 Iuib. M. inhoud of
2-1,000' kilogram laadvermogen hebben be
woond, behooren tot do woonkiczers.
Indien men hetzelfde perceel of hetzelfde
schip is blijven bewonen, waardoor men het
vorig jnni- op de kiezerslijst werd gebracht,
is aangifte thans niet noodig.
Vorder kan men 1 o o n k i o z o r zijn, wan
neer men op 31 Januari 1910 sedert 1 Ja
nuari 1909 achtereenvolgens hij niet meer
dan twee personen, ondernemingen, open-
huis-iu-aanb'ouw was weggeloopen, toen
men hem do jobstijding bracht, zat Dirk
Fransen en staarde wezenloos voor zich uit.
Nog kon hij het vrocselijke niet begrij
pen; zij, zijn Alario, zijn prettig-lach'onde,
vroolijko gezonde Alario, vanmorgen nog
zoo opgpwek't en schertsend, was over
reden, verminkt, worstelde misschien wel
met den dood!
En hij had haar niet eens mogen zien;
morgen 'moest hij maai' terugkomen, had
men h'oin in het ziekenhuis gezegd.
Wezenloos staarde zijn blik in het kleine,
uiterst zindelijke kamertje. Door do witte
gordijnen voor de heldere ruiten scheen
de avondzon, en haar laatste stralen deden
de geelkoperen vogelkooi nog even blikke
ren.
Do k'anario Mario's licvclingsbcestje
huppelde onrustig van hot eono stokje
op „hel, ander. Opeens begon hij te zingen,
eerst zachtjes, toon luider en scheller, ju-
helend met langaangclioudcn trillers.
Zvvaarzuchtend ging do man staan cn
spreidde ecu donkoren doek over de kooi
en verbaasd staakte de vogel zijn gezang.
Langzaam kropen do uren van dezen nacht
Voorbij on bij ,liot ochtendkrieken verliet
Fransen h'oL lied, waar-in hij slapeloos ge
legen .h'ad, zond ei; oen oogenblik kalmte
to hunnen vinden. Zijn eerste gang was
naar het ziekenhuis,
Alario leefdo Verder kon men li'em
niets zeggen; 's middags zou hij haai-mo
gen zien. Deel loos liep_ hij dooi; do straten,
bare of bijzondere instellingen in dienstbe
trekking of als inwonende zoon m het bedrijf
of- beroep der ouders werkzaam is geweest,
en als zoodanig over dat jaar een inkomen
heeft genoten voor Schiedam 450, Vlaar-
dingen ƒ400, 0\ eischic on Vlaardinger-Arn-
bacht 350, Ketliel en Schiebroek 325,
met inbegrip van liet in de wet aangegeven
bedrag voor vrije woning of inwoning en vrij
kost cn inwoning.
Loonkiezers, die op de lijst van het vorige
jaar voorkomen, ontvangen, met de noodige
toelichting, blanco-aangiftebiljetten ter invul
ling voor hun toelating tot de nieuwe lijst.
Ook als pensioen kiezer kan men
recht hebben om te stemmen.
Onder die categorie behooren zij, die op
1 Februari 1909 in bet genot zijn van een
door een onderneming, openbare of bijzon
dere instelling vetleend pensioen of verleen
de lijfrente van gelijk bedrag als bij de loon
kiezers is gepield.
Ateor hen. die minder dan het vcreischte
bedrag aan ponriocn of lijfrenten ontvangen
en bovendien een inkomen hebben, verkre
gen op de wijze als onder de rubriek „loon
kiezers" is vei meld, mogen pensioen, lijf
rente en inkomen worden samengesteld. Be
reikt de/c som dan tenminhte* het vcreischte
cijfer, dan kan de pensioen- of lijfrente- en
loontrekkende, kiezer worden.
Rensioenkiezers, die op de lijst van het
vorige jaar voorkomen, behoeven zich niet
opnieuw op tc geven.
Inkomen, pensioen, cn lijfrente der vrouw
geldt voor haar mandat van de inwonende
minderjarige kinderen voor de helft \oor hun
vader.
Nog een andere weg is er om als kiezer
invloed te oefenen op den loop der zaken,
namelijk als Grootboek- of Spaar-
b a n k k i e z e. r.
De zoodanigen zijn zij, die op 1 Februari
1910 sedert oen jaar den eigendom met recht
van \rije beschikking hebben van ten minste
/100 (nominaal), ingeschreven tn -de Groot
boeken der Nationale Schuld, of van ten
minste 50, ingelogd in de Rijkspostspaar
bank, in een gemeentelijke spaarbank of in
een spaarbank, beheerd door het bestuur
van een rechtspersoonlijkheid bezittende
voreenighig, van een naamiooze vennoot
schap- van een coopmitieve veieeniging of
van een stichting.
Ilij, die op dezen grond reeds het vorig
jaar kiez.or was, en voor wion die grond ook
thans nog bestaat, behoeft zich niet op
nieuw aan te geven.
Al de lot nu toe genoemde categorieën
vragen een zekeren welstand of zeker be
zit, maar er is nog een andere gelegenheid
om kiezer te worden, want do wet noemt
ook nog lixumenkiezcrs, dat zijn zij,
die met goed gevolg hebben afgelegd een
examen, ingesteld door of krachtens de wet
of aangewezen bij algcmepnen maatregel
van bestuur en in verband staande met dc
benoembaarheid tot cenig ambt, dc vervul
ling van eeltige betrekking of de uitoefe
ning van eenig bedrijf of beroep,
Ilij, die op dezen grond het vorig jaar
reeds kiezer werd, behoeft niet opnieuw aan
gifte te doen.
De formulieren voor de verschillende aan
giften zijn kosteloos verkrijgbaar aan de
secretarie der gemeente.
Al liet bovenstaande geldt voor de kiesbe
voegdheid voor de Tweede Kamer.
Voor de kiesbevoegdheid voor dc Pro
vinciale Staten zijn bij de kieswet do-
zelde eisclien gesteld, inet dien verstande
dat men bovendien ingezetenen der provin
cie moet zijn.
Aroor de kiesbevoegdheid voor de G e-
meenteraden gelden dezelfde eisclien,
met dien verstande, dat merribovendien inge
zetene der gemeente moet zijn en dat die
categorieën, die niet tot de belastingkiezers
behooren, tevens over 190Sj9 voor een zeker
bedrag in de plaatselijke directe belasting
moeten zijn aangeslagen geweest en op 1
Maart 1910 dat bedrag voldaan hebben.
De A'mph'iktionen waren bij de Grieken
ron'domwoncnde, kleino staatjes, die ge
zamenlijk een verhond sloten, teneinde de
gemeenschappelijke belangen te beharti
gen, Bekend vooral zij het ook niet
nauwkeurig bekend was de amphiktio-
nie van den tempel van Delphi, die voor
al ten taak h'ad dozen tempel tc bescher
men.
In onzen tijd Wordt er in Den Haag in
liet vredespaleis een tempel gebouwd, die
van heel wat grooter boteekenis belooft
te worden dan die van Delphi, maar toch
daarin met den Delphischen overeenkomt,
dat zij een symbool is van de eenheid der
menschheid, gelijk die van Delphi de Grick-
schc eenheid symboliseerde.
Zooals do Grieken nu een amphiktionic
Hadden om den tempel in do oo. ogen
te beschermen, zoo behoort er ook een
verbond van rondomwonenden te komen
om den Ilaagschen tempel te beschermen.
AL a. w. Nederland heeft ten taak, te
bewijzen, dat het den tempel waardeert,
dat het, meer dan eenig ander land, ge
schikt is om dien tempel binnen zijn land
palen te hebben. Het Nedcrlandscbe volk
moet zoo handelen in het belang van de
groote zaak zelf. Het moet bovendien zoo
handelen in het belang van een nationale
zelfstandigheid, die zoo lang moge duren
totdat alle staten in een lioogere eenheid
opgaan.
Hoe nu de wereld te bewijzen, dat wij
waard zijn de hoofdstad der ofi'icieele vre
desbeweging in ons land te hebben.
AVij hadden het in geringe mate
kunnen bewijzen door zelfs een vredes
paleis te maken, docli Carnegie is ons
vóór geweest.
AVij hadden het in vrij geringe mate
alweer kunnen bewijzen door het plan
van de hoeren Eykman en Horrix te vol
gen en een wereldhoofdstad te maken. Over
dal plan hebben wij gelachen.
Hoe nu aan de wereld duidelijk te ma-
Vevktuigelijk komend op 'de plaats, waar
het ongeluk plaats gevonden had.
Onverschillig liepen de menschen voor
bij. Hij echter keek naar het venster van
hot modemagazijn, dat Afarie's aandacht
zoozeer had getrokken, en hij knikte lang
zaam.
De blauwe ochtendjapon I
Zijn vrouwtje liad die zoo graag willen
Hebben. Haai- laatste mevrouw had er zoo
een gehad en ze had hot toen al zoo mooi
gevonden. Half in ernst, half in scherts
liad zij al eens tegen hom gezegd, dat
ze zoo'n zin in die japon h'ad. Alaar hij
h'ad gelachen cn haar duidelijk gemaakt
dat, wat voor een mevrouwtje paste, nog
niet altijd door een vrouwtje van een tim
mermansknecht kon worden gedragen. Ze
h'ad dat Vel dadelijk toegegeven, maar
toch... zoo dikwijls zo vooibij dat mode
magazijn kwam, koek zo verlangend naar
dio japon, die or nu al zoo lang had ge
staan on maar niet verkocht word.
En nu hij dio japon daar zag, pijnigde
hij zichzelf door ziet', voor te stellen hoe
mooi ze Alario wel zou hebben gestaan...
Eindelijk mocht hij zijn vrouwtje zien.
Zijn adem stokte, toen hij op do tcenen
loopend do zuster volgde.
Toen scheen hot oen oogenblik 'duister
rondom hom to rtoidon
AVas dat werkelijk zijn Alario?
1 hj herkende haar nauwelijks.
Even sloeg zo do oogon op, maar haar
verwilderd© blik trof niet liem,
ken, dat wij het vredesrolk bij uitnemend
heid zijn.
Er zijn verschillende plannen. In dit
blad van 24 Dec. 1909 hebben wij gewag
gemaakt van het plan om de laatste week
des jaars tot eon ,.vredesweek" te ma
ken. Die beweging zou van Nederland uit
gaan en in Nederland haar centrum heb
ben.
Een ander plan dat echter in dit
geval weinig indrukwekkend is en in zijn
afmeting niet beantwoordt aan de grootte
der idee is het houden van oen ten
toonstelling hij de opening van het vre
despaleis.
In een Bijzondere Correpondentie in
de „Nieuwe Rotterd. Courant" vanAIaan-
dag 31 Januari 1.1. wordt gesproken wan.
een zeer aantrekkelijk plan om in Den
Haag een complete bibliotheek voor do
vredesbeweging te maken en daaraan een
Iloogeschool voor Internationaal Rechtte
verbinden. Het plan is van een Ameri
kaan schen secretaris van de tweede Haag-
scho vredesconferentie, prof. Stowell, hoog-
lecraar aan de Politieke School te Wash
ington. Dit idee schijnt in veel opzichten
bijzonder juist, indien het goed wordt uit
gevoerd. En ondi r goede uitvoering ver
staan wij hier ook, dat men zorge, dat
het een school van en voor het volk
worde, met de resultante van do bemoeiin
gen van eenige ministers. Een instelling
als deze moet er vooral komen van bij
dragen van het geheele volk, in de eer
ste plaats van hot Nederlandsche volk.
maar dan ook van de vreemde volkeren.
Het is zeer zeker een omslachtige weg,
om zoo geld bij elkaar te brengen, maar
het is het middel om do instelling po
pulair en algemeen bekend te maken. En
op die algemeene bekendheid komt het
aan. In de eerste plaats ter wille van
de zaak. AVant wij moeten voor onze nei
ging, om de vredeszaak te steunen, re
clame maken; wij moeten zorgen, dat men
het overal weel, dat het Nedcrlandselie
volk er een extra-inspanning voor over
heeft om zich de voorkeur, waarover wij
spraken, wauidig te maken.
Er zijn zeker nog veel andere methoden
om de zaak te bevorderen en ons zelf
als waardige rondomwonenden te doen
kennen. AVij hebben in dit verband al eens
gesproken over een toenadering der kleine
Staten. AVij hebben al eens gehoord van
plannen om uit de kleino Staten, telkens
wanneer er vervreemding lusschen groote
Staten dreigt te ontstaan, hot initiatief te
doen uitgaan voor tegemoetkoming en ver
zoening. En er zijn zeker heel voel meer
plannen.
Nu zijn er onder dio plannen goede en
slechte, gevaarlijke zelfs. Het komt er dus
op aan, dat men die plannen eerst eens
bestudeert, clat men daarover de meest
deskundigen eens raadpleegt, alvorens er
mee in zee te gaan. AVij zouden dus al
lerminst willen, dat men dwaselijk mee
ging agiteeren. AVij zouden een studie-co
mité willen zien opgericht, dat eens rus-
„Alarie," fluisterde hij. „ken je mij niet
moor?"
Een oogenblik schoon het alsof bij het
h'ooren van dio bekende stem een lachje
over het wasbleek© gelaat gleed, maar lu;t
kon ook wel verbeelding geweest zijn.
Zacht bewogen zich haar lippen cn hij
luisterde met inspanning.
Do stem van do zustor verbrak de stilte.
„Ze ijlt. Ze spreekt maar aldoor van een
blauwe japon. Alen zegt, dat haar laatste
blik toevallig daarop gevallenis."
Toevallig? Ilij wist wol beter 1
Plotseling besloot hij te gaan. Ilij holde
naar huis, om hot geld te halen, dat daar
nog was. Een klein© twintig gulden vond
hij. Dat was to weinig, de japon kostte
vijf en twintig. AVat nu? Eerst geld van
de ^spaarbank halen zou niet gaan. Dat
kon Rij zoo gauw* niot meer doen. Dan
maar bij AAHllemscn geprobeerd.
AVilIemson ,was ziju vriend, dio op het
zelfde karwei werkte.
Stotttcrond vertelde hij wat hij noodig
Had en waarvoor het geld dienen moest,
half-bevrcosd, 'dat zijn vriend hom niet be
grijpen on daarom uitlachen zou.
Maar Willemscn lachte niet cn zeide
niets. Zwijgend gaf hij honvhol geld, drukte
Hom warm de hand en zei toen: „arme
kerel."
Zoo Hard hij" maar loopen kon, snelde
Fransen naar het modemagazijn, liet zicli
do japon inpakken, stoorde zich niet aan
de winkeljuffrouw, die wel blij was, dat
ze dit kleedingstuk kwijl raakte, maar dc
omstandigheden, waaronder dit geschied
de, toch vreemd vond en den man onder
zoekond aankeek.
Geheel buiten adem kwam hij in hot
portiershokje van het ziekenhuis, 't AVas
al te laat. Tot half twee duurde hot bezoek
uur en nu was het al bij tweeën.
Dc portier zoide hem, dat hij niet meer
kon worden" toegelaten.
„Alaar 't is mijn vrouw, dio daar ligt,
en die zeko rgauw sterven zal. 'k Arocl dat
zo sterven zal en nu zou ik haar zoo
graag nog een c ogenblik van blijdschap
geven,"
„U moet niet dadelijk het ergste donketi,
kom, kom, hot ;al wel wat meevallen,"
trachtte de gemoedelijke portier te troos
ten. „Aforgcn, om half óén kan je terug
komen, cn misschien is ze dan weer hij
d'r verstand"
„Neen, ik weet, ik voel hot, dat het gauw
mot haar afloopt. Toe, laat mo asjeblieft
bij haar en als j»- 't uit je zelf niet kan,
vraag dan voor me aan don directeur."
„Nu wacht es, effin, dan zal ik ereis
zien, wat ik voor je doen kan man."
Do portier verdween, kwam spoedig te
rug cn wenkte hom. Ilij mocht weer mot
do zuster mee. Zacht, zooals de eerste keer,
liep hij achter haar aan. Zij opende do
deur van het kamertje, waarin zijn vrouw
lag cn liet hem binnen. Naast het bed
zat een andere zuster, die bij zijn bin
nenkomen verbaasd opkeek. De zusters
