S3'" Jaargang Zaterdag 9 April 1910 No. 13273 Tweede Blad, VER ZIEND. STADSNIEUWS. IJL Deze courant verschijnt dagelijks, mol uitzondering van Zon- en Fccsfda een- Prijs per kwartaal: Voor; Schiedam en Vlaardingen f 1.1.25* franco per post fl. 1.65. Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór uur pan het bureau bezorgd zijn. Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven). een i. Voor mensehen, die niet zijn van hot sooit, dat (lo Romeinsche schrijver „voor overgebogen en hun soort dienende" noemt, is het altijd een groot genot om in de verte te zien. De verte te zien dat brengt ons er toe om, chvalond in een heuvel landschap, steeds nieuwe toppen to be klimmen, ten einde een zoo wijd moge lijk uitzichtspunt te hebben; dat brengt ons er toe om do hoogste hergen te bestijgen en geeft dan steeds weer de neiging om te zijn op dien verren top, dien wij van ons hoog uitkijkpunt zagen liggen; dal brengt ons er loc om gaarne aan zee te zijn, waar men zoover mogelijk kan zien en dan als vanzelf don gezichtseinder af tuurt om to zien of or achter dal verre nog iets verder ligt. Ten slotte weten wij wel, dat hol in de verte niet beter is dan vlakbij, ten slotte weten wij wel, dat wij d:\aroni do verte liefhebben, omdat zij ons niet toelaat nauw keurig too to kijken, omdat zij in ons val- sche, romantische voorstellingen doet ont staan, die telkens weer onjuist blijken en toch telkens weer gekoesterd worden, om dat de monsehon zich gaarne aan de ro mantiek overgeven. Maar geweldig is de suggestie van het verre onbekende. Geen beschaafd mcnscli, die zich daaraan ge heel onttrekken kan. In de natuur, in de werkelijkheid niet. Maar ook niet wanneer wij hierbij den ken aan hel droomland der toekomst. Du werkelijkheid is soms hard. Welnu, onze geest beklimt dan bergen, gaat dan turen in do verte van de toekomst, ziedaar, ge lukkiger toestanden, denkt zich daar alles zoo mooi, als do fantasie het maar zeg gen wil en komt dan in de harde wer kelijkheid als eon ander terug. Op zichzelf is in deze gccslcsworkznam- heid geen kwaad. De fantasie moet niet gedood worden. En een normaal ontwik keld gemoed heeft een zekere behoefte aan romantiek, waaraan voldaan bchooi t te worden. Doch er is hier een gevaar dat do geest al to veel deze bergsport be- oefenl, dat te vcol lijd, Ie veel inspanning aan deze overigens zeer gezonde sport be steed wordt. En dat als gevolg van al te drukke beoefening dezer bergspml een min gezonde geestestoesiand ontstaat. Hebben wij liet wèl, dan is een van de ernstigste gevaren, die den legoinvoor- digen beschavingsgang bedreigen, juist dit, dat wij te veel in de verte kijken, dat wij al te vérziend worden, gelijk wij dal hierboven omschreven op liet voorbeeld van een opslel van Kurt Walter tlold- schmidt. Onze maatschappij kijkt al_ te veel in do verte, dreigt telkens in haar beschouwingen het verband met de werkelijkheid to ver hezen. Dat is geheel geen wonder. Wij mogen aannemen, dat in do laatste 40, 50 jaar een ongewoon groot quantum menschenge- 'onien 's van den allcreorslen cultimrtoe- s and van den meer modernen mensch in ec" iets hoogeron. leien, te velen, gingen vroeger geheel °iJ m hel dagelijkseh leven. Zij leerden mots of weinig, lazen niets, kwamen al l°ag in den tredmolen van het dagelijkseh wen en liepen in dien molen mee, gelijk f" aml°von hadden zien doen, zonder hel wyustzijn te hebben, dat er buiten dien molen nog lots anders was, dat men zelfs m mil omstandigheden en met hun nnte- v^eiilen ook anders kon loven dan zij °cn is do school, het vervoermiddel, de courant gekomen. De school hoeft hen ccren lezen, het vervoermiddel zich leu ren bewegen, do courant heeft een verbin- m8 gebracht mot do vcrle. Zij hebben W'er den muur loeren kijken, zij hebben 16 verlangen naar do verte geleerd en 8« vervallen velen in hot andere uiterste, w zij to veel in do verte turen, te vee/ de toekomst lezen, te veel de werkc- J !Pul u't hot oog verliezen. kennen nu het genot van in de verte kijken, naar het verre te streven «aar zjj kennen nog niet do ontzaglijke vaarhoid, dat men do verte altijd te mooi jj10' °eu vergelijking tusselion liet ver een het dichtstbijzijnde onmogelijk is, om- hu^ volstrekt on gelijks oor li ge groot heden zijn. Zij weten m. a. w. niet, dat bet betrekkelijk gemakkelijk is plannen te maken, eldorado's te schilderen, maar dal hel zoo geweldig moeilijk is, iets goeds te verwezenlijken, dal het zoo buitenge meen veel inspanning kost ook voor do kleinste bestaande instelling een hetere in stelling in 4e plaats te brengen. Wij^ dooien mot liet bovenstaande niet uitsluitend of zelfs niet vooral op politieke tockomstdroomon. Op elk gebied ziel. men tegenwoordig het gevolg van de (halve) ontwikkeling, die de menscldieid in den laalsten lijd heeft doorgemaakt. De mensch heeft schrijven en spreken geleerd, heeft bovendien geleerd, dat het elders niet zoo is als in zijn onmiddellijke omgeving. Eu dus schrijft en spreekt do mensch hervormingen op elk gebied, en (lus pakt hij steeds nieuwe plannen uil en dus is hij overmatig criticus, omdat hij al wfd het bewustzijn heeft gekregen, dat liet anders kan, maar omdat liet bewust zijn, hoe moeilijk liet is iets beters dan liet beslaande te scheppen, nog niet tot hem is doorgedrongen eu ia de eerste tientallen jaren ook nog wel niet tot de groote meer derheid zal doordringen. Hoever de, naïveteit van de mcnschen gaal in hun meening, dat een paar ideetjes, wat inkt en papier en een pen voldoende zijn om de grootste hervormingen tot stand te brengen, weet waarschijnlijk niemand beter dan „mijnheer de redacteur", die ook dagelijks ziet hoovelcn niet tevreden zijn met schrijfinkt, maar ook nog in druk inkt met drukletters die ideeën op hel papier willen zien. Wanneer een ijverig statisticus eens wilde nagaan hoeveel per sen elk jaar op de wereld alléén aan don gang zouden kunnen worden gehouden mot onbekookte plannen, clan zou iedereen schrikken van het resultaat. Vooral tegen hot voorjaar groeit dit ge tal aan en zoo hebben wij dan ook nu weer een product gekregen, dal wij iu een volgend artikel als con typisch staaltje van deze wol ongcwenschle, maar toch niet gevaarlijke verziendheid nader zuilen be spieten. (Wordt vervul yd. Dit den gemeenteraad. A m bach t n s e h O o J. liet voorstel van B. en W. om gunstig tc beschikken op het verzoek vim het beduur dei Veicmiiging „Ambachtschool \oor Schie dam en Omdreken" (behoudens dat de ge vraagde subsidie sleehls voor 1910 wordt toegekend), lokte een bijzonder langdurige difCUMii' uit, die slechts een zeer problema» fiok ïesultaat luid. IJd Vixu-fkd lu'ddo om te besluiten: lo. lot toekenning eener extra subsidie voor 1910 Miu/üüU.- 2o. tot verlaging der tinmiiteit \un li lot 5 3o. lol. -afstand in erfpacht van een strook grond aehler de school; lo. lot \erhooging \nu het bouw- ciecliet voor uilluviding met hoogstens 23.000.5o. tot ontslag \au de verplich ting van hypothcoksteUing voor de ter leen verstrekte golden. De heer G osl i nga gelooft niet dat hij den plank ver mis heeft als li ij meent dat liet adres van het bestuur dezer vemeniging niet vee! tegenstand zal ontmoeten, liet vei zoek is het gevolg van de uitbreiding van liet aantal leerlingen in één leervak, waar door een uitbreiding dor school noodig is geworden, üe gemeente is eenmaal met die school in zee gegaan en kan haar du.s nu niet in den steek laten. Jlaar toch geloolt spr. dat het adres en een paar opmerkingen in het advies van R, en W. aanleiding ge ven om oen paar kanttoekeningen en bmner- ktngen te maken. lil de eerste plaats wenseht spr. op te merken dal door den heer llonnerlage Grote een zoo juist woord is 'gesproken in de ver gadering van 28 JU nart 1907. Deze heeft toen gezegd dat uien met deze school voor een raadsel stond ten aanzien van de kosten en van de ontwikkeling der school. 11ij achtte, toon de bijdrage der gemeen to ad 7000 groot, maar hij hoopte dat die niet geheel noodig zou blijken te zijn. Zooals nu blijkt i» het toen juist gezien, dal men voor een raadsel sroml,, want de school kost niet 7000, maar reeds f S500 en, wordt dit voorstel aangenomen, dan stijgen de kos ten lot. 9000. Dii verloop brengt hij spr. de vraag op de lippen: wordt het. Amhachtsonderwijs wel met de noodige zuinigheid beheerd? Dit is een algemeene vraag, opkomende bij het nmbachtsonderwijs in geheel Nederland. Bij vergelijking met Duit.-chland, waar hot Ara- baehtsondci'wijs reeds veel langer bfistaat en lol gmofere ontwikkeling is gekomen, blijkt dat hier te lande met meer geld minder wordt gedaan. Daarom vil spr. hier de vraag stellen: "WordL die school hier niet op te groolen voet ingericht, en wordt niet tc weinig reke ning gehouden inet de draagkracht. In de tweede plaats wil spr., met allen eerbied voor den Rand van 1907, opmerken dat het stelsel van suhsdieeren, toen aangeno men, den toets der e.rifick niet kan weer staan, Toen is bepaald dat die subsidie zou zijn 20 der exploitatiekosten en daar in ligt aven prikkel 1ot zuinigheid. Als men /iel hoe andere scholen worden gesubsidieerd, h.v. hier de bijzondere bewaarscholen, waar voor de subsidie bepaald is op 1.pel' leerling, clan lijkt deze beter dan die voor de Ambachtsschool is vastgesteld, Voorts wil spr. er op wijzen dat de bijzon- lere scholen door het Rijk ook worden gesub sidieerd naar hei aantal leerlingen. Met een dergelijke subsidieregeling weet ieder bestuur voor de oprichling op welke ubsidie van het Rijk de school kan rekenen. Als men oen stelsel van subsidiecring als hier aanneemt, mist men eiken prikkel lot zuinig- Leid. Ook de Provincie heeft oen ander Systeem ingenomen. In de Tweede Kamer is er op aangedron gen dat een systeem in de wet zal worden va-J gelegd. Hoewel spr. groole neiging heeft om art. 1 tc trachten te wijzigen en verband 1e. leggen tussehen de subsidie en het aantal klassen en leerlingen, zal spr. z.ieh daarvan toch ont houden, maar wil locli wel zoggen dal er in 1907 een verkeerde regeling is gemaald. Maar wat spr. hel meest hindert, is, dat 13. en AV. in hun advies schrijven: „Iloe ..Git nu ook zij, de regeling is hier eenmaal ,.met zie voropuiging overeengekomen, zoodiit ..daarop niet kan worden teruggekomen." Rn dat komt voor in een advies, waarbij verschillende wijzigingen op de bestaande regeling worden voorgesteld, o. a. de punten 2 en 3 en het voorafgaande besluit omtrent punt 2. Spr. begrijpt want lijk niet hoe B. en AAL dal hebben kunnen schrijven. Spr. wil nog eens wijzen op do rede van den heer TTonnerlage Grote in 1907, waarin hij verklaaide dat men toen voor een raadsel stond. Hee men nu van een regeling, die ge maald weid, slaande voor een raadsel, kan /.eggen dat die niet gewijzigd mag worden, dat is voor spr. een raadsel. 11 ij begrijpt. best dal men niet de subsidie kan verlagen, maar de regeling <laai van kan wel veranderd en gebaseerd wotden op hel aantal klassen en Peilingen. In di! verband wil spr. ook iels zeggen omIrent de builongemoenton. Hel zal met deze school gaan als met do H. B. School, Rij de luaMe school is dat buiten de se,huid van tien Raad geworden als het thans is, maar bij de Ambachtsschool behoort men goed uit de iy>gen te zien dat z.ieh niet heb zelfde zal voordoen. Hol is locli wel wal veel gevergd dat Schiedam zou betalen voor liet onderwijs van leerlingen uil andere gemeen ten. Me! genoegen heeft. spr. dan ook gezien dat door 15. en W, aan liet bestuur de mo- reele verplichting is opgelegd om op dit punt. verandering te trachten te brengen. liet spijt spr. zeer dat de heer v. d. Schalk niet in de vergadering aanwezig is om in lichtingen te geven omtrent het aantal leer lingen uit andere gemeenlen die deze schtxtl bezoeken, waarover het adres niets zegt en 1 O waardoor de vei'Oeniging het den Raadsleden wel moeilijk maakt vóór de gevraagde subsi die tc stemmen. Omtient dit voorgestelde punt wil spr. nog zeggen dat hij, z.ij hel ook noode, er toe zal overgaan om'voor te stemmen. Echter wil hij nog een enkele opmerking maken. De zin snede, naar aanleiding van de voorgestelde extra-subsidie. „Deze zal ovenwei slechts voor „liet jaar JOIO zijn te geven" had wel vet gedrukt mogen zijn, Spr. vertrouwt, erop dal. die niet ook voor 19 tl weer zal worden binnengesmokkeld. De V oorzi t ter: 13. en W. smokkelen niets binnen. De heer O o s 1 i n ga, vervolgt, zijn rede Spi'. wil ook nog den wenseh uitspreken dat zal worden medegedeeld het aantal buiten- kcrlingen. Wat punt 2 betreft „verlaging der annuï teit van (i tot 5 daarmede kan spr zich zeer goed. vereeuigendaarmede vvottlt een verlenging van den tijd van aflossing verkregen en daarvan prolileert de Gemeente 1 Prijs der Advertentiën: Van TG regels fl. 0.92; iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën hij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Interc. Telefoon voor de Redactie No. 123. voor de Administx-atie No. 103. Ook punt 3, „afstand van oen strook grond" vindt bij spr. geen bezwaar, doch dir staat in verband met punt 4 uitbreiding van bet houwcrodict met een bedrag van 23.000." Spr. meent dal men in 1907 wel voor hotte verbenen bouwcrediet con maximum had mogen stellen en waar thans een verhoo ging van dat crcdiet wordt gevraagd, is er nu wel reden om aan liet bestuur een „tot „hier toe en niet verder ton te roepen", althans daarbij verband leggende met bet aan tal leerlingen der school. Spreker vindt ook de toelichting bij dit crediet schraal. Bij de stukken die ter visie hebben gelegen, was geen bedek of tceke- ning van de verbouwing, zoodat de raads leden niet weten waaraan hel. bedrag zal worden uitgegeven. Spreker heeft voor eeiiigen tijd een bezoek aan de school gebracht en hij die gelegenheid van den directeur gehoord dat de uitbreiding noodig wils geworden door de uitbreiding van bel aantal leerlingen voor hel &mids- en hank- werku'-vak. Hel i» dus een uitbreiding van een of 2 lokalen en daarvoor lijkt spr. een som van ƒ23.090 ontzettend hoog; daarom spijt liet spr. zeer dat bij dit voorstel geen nadere toelichting is gegeven. Hel is toch wel gevvcnscht dat de Raad weet vvaavoor hel aangevraagde geld bestemd is. Daaiom zou spr. wol op punt 4 een amen- demon! willen voorstellen, om in plaats van het bedrag van 23.000 daarin te zetten „tot een nader te bepalen bedrag". Punt 5 betreft de ontheffing van de ver plichting lot het leggen van hypothecair verband op de onroerende goederen der ver- ecniging. Op dit punt is liet advies van 11. en IV. al bijzonder zwak en daarmede kan spr. rx>k niet meegaan. In 1907 is door den Rund besloten dat er voor het geleende geld een hypotheeair ver band zou gelegd worden op de onroerende geodeten en tot nog too is daaraan geen uit voering gegeven. Dat acht spr. een verwaai-- loo/iug van een raad.died uil "van zeer ernst i- gen aard. waarvan hij B. en AV. een verwijt mankt. Nu komen B. en W. zelfs met een vooisiol om die gehoede verplicht iner uit do voorwaarden te laten vervallen. Daartegen heeft spr. overwegend lie/.waar. Men staat, vow een lange reeks van jaren die verlixtpcn zal alvorens de vereeniging alle schuld zul hebben afgelost en geen der tegenwoordige mem-dien zal er dan meer in leven zijn. Op grond van deze overweging acht spr. dit locli wal voiK.erd en onverantwoord tegenover het na geslacht. dat voor een dergelijkeu toe-stand zou worden geplaatst. En al moge nu de Vereeniging zonder goedkeuring van den Raad geen gelden op nemen, een bepaling die ook in de statuten der veieeniging is opgenomen, nis het beduur d.it toch d,R-t en de Gemeente heeft geen hypothecair verband op die goederen, dan is haar vordering een gewone concurrente vor dering, terwijl een hypotheek een preferente vordering is. rijn. hoopt. niet dat het tegenwoordige be stuur in deze woorden een disqualificatie zal zien, maar, zooals spr. rood» heeft gezegd de overeenkomst wordt, gemaakt voor een lange reeks van jaren. Nu wordt wel gewezen op de groole kosten van een hypotheek, maar spr. acht die z.oo'n voorn-mm ding. dat hij daarvoor de kosten wel waard acht. Rostmieoioinle kun spr. verklaren dat hij ten opzichte van de punten 1, 2 en 3 kan meegaan met liet advies van B. en AAL, ten aanzien van punt -1 daarmede kan tnedegaan indien het bedrag daarin niet wordt vastge steld, terwijl luj niet kan meegaan met punt 5, omdat hij de origineels overeenkomst, ten opzichte van het hypothecair verband gehand Inmfd en uitgevoerd wil zien. De heer W i 11 k a m p f kan z.ijn adhaesie betuigen aan wat de heer Go»linga heeft gez.egtl ion aanzien van de plinten 4 en Ook spr. acht een bedrag van 23.000 te hoog om te voteeren, zonder dat nmn weet waaraan dat besteed worden zal, waar de teekening niet. heeft ter visie gelegen of reeds zoolang geletien ter visie heeft legen, dut .hel. uil de herinnering der leden weer is weggewist. CO Wat punt. 5 betreft onderschrijft spr. ge heel de bezwaren van den heer Goslingn Een hypotheek is do hoste waarborg bij eeti dergelijke zaak. Stel liet geval, zegt spr., dut er later een bestuur kwam dat geld ging opnemen, zon der dat de Raad daarvoor zijn toestemming lutrl gegeven, dan had. het, daarmede een on geoorloofde daad gedaan, natuurlijk, en liet zou daarbij bovendien een hypotheek aan don geldschieter kunnen geven op de goederen, der vereeniging. En als zulks geschied was, dan zou do gemeente tot die bestuurd ieden heftige verwijten kunnen richten, maar dat zou toch niet wegnemen dat de gemeente ernstig benadeeld zou zijn. Ook zou het be stuur de goederen kunnen verkoopen en zon der hypotheek zou or>k dan de Gemeente em- fig benadeeld zijn. Een hypotheek is daar tegen de cenige waarborg; een hypotheek hecht zich aan liet pand en is daar nooit van los te maken. Waar hel een gemeentebelang is, dat er zekerheid gonioltl wordt, zou spr. er wel voor te vinden z.ijn, om de kosten daarvoor ge meenschappelijk te betalen. De heer R i s mei kt op dat de heer AVitt- unp dit alles nu wel zeer po-itief verklaart, maar de bank die hypotheek zou gevc-n, zal dan toch vvc-1 eerst eens informeeren of het pand bezwaard i». En het wordt, toch zeker wel al.» een bezwaar beschouwd als men een ei-gelijke bepaling al.» hier bestaat, aantreft. (Ontkenning van verschillende z.ijden.) i lal staal bij .»pr. vast en het blijft hij hem een groote vraag of er één bank zzd zijn. die, met een dergelijke bepaling op de vereeniging rustende, haar een voorschot zal verleunen. Den Voorzitter spijt, het zeer dat 'er twee leden, liet gedelegeerd lid llonnerlage Greto en liet bestuurslid v. d.Schalk, niet in de vergadering aanwezig zijn. ripr. zal trachten het standpunt van B. en AAL zoo nauwkeurig mogelijk uiteen te zetten, wat hem bet- -kkclijkgemakkelijk zal zijn, om dat veel van wal door den heer G-odinga is gezegd, door 13. en IV. wordt onderschreven. Als deze zegtin 1907 had de Gemeente andere regelen kunnen stellen, dun nntwooidt pr.zeer zeker, daar z.ijn velerlei regelingen waarnaar men do overeenkomst had kunnen opstellen. En als dc Raad toen geweten had wat zij mi weet, dan zou ook wel de rege ling muleizijn geweest, klaar toen stond men immers voor een raadsel. Omtrent de subsidie b.v. had een andere regeling kunnen gemaakt worden, maar welke de moeke aanbeveling verdient, staat nog niet vast. De een wil verband bonden met. dc jaarwedden, de andere niet het aantal klassen; in beide is veel goed», maar ook verkeerds, klaar al zou ook de regeling kunnen wor den vct.inderd, het bedrag der subsidie zou loeit niet vethwgtl kunnen worden. Trouwens dat beeft de lu er Goslingn reed» erkend. Na In-t gee tl reeds vroeger door den heer d. Beltalk hier is gezegd, en titans weer door 13. en AV. in hun advies is geschreven over de betaling voor leerlingen uit. de buiten gemeenten. moet, men de resultaten van bet streven van het bc-tuur in die richting af wachten. AVaar door den hoer Gosinga erop is aangedrongen dat de subsidie (punt 1), slechts voor 1910 zal worden toegekend,.daar verwijst spr. naar hetgeen in het advies van B. en AV. en in het voorstel i» gezegd ook dat is aan de aandacht van den heer Gosünga niet ontgaan. Bpr, kan verzekeren dat B. en AV. dezen verhoogden po«t niet op tie begrooting voor 1911 zullen plaatsen. Al» er voor dat. jaar weer een aanvrage komt, dan Zou dit ge steund moeten z.ijn op mededreling van het aantal builenleerlingen en de mhridio der buitengemeenten en dan hooft, do Raad daar over te beslissen. Er kunnen weer uitbreidingen noodig zijn, wanneer bet aantal teerlingen ziek blijft, uitbreiden, daartegen kan men zich niet voorzien. De school is goed begon nen, maar lock is hel verloop een raadsel gebleken. Doelt zelfs als de buitengemeen ten meer en genoeg doen. dan zouden uitbreidingen toeh nog noodig kunnen zijn. AVanncer witter B. en W. titans voor stellen een buitengewone subsidie van fflöü te geven, dan is dal te beschouwen als een exeplioneele subsidie, uitsluitend voor dit jaar. A'oorts vindt de heer Goslinga en ook de beer Wit'bampf, het bedrag van f23.000 voor de verbouwing te hoog en zij klagen dat zij de teekening niet hebben 'gezien. Maar B. en AAL bobben de teekeningen wèl gezien en zij hebben zich daarbij laten voor lichten door deskundigen en dit alles heeft htm aanleiding gegeven hel voorstel te. doen. Spr. meent dat, al waren ook do teekeningen overgelegd, daarmede de zaak niet voel zon bevorderd zijn. ALnn dio f23.000 ontvangt do gemeente rente on aflossing van dc vereeniging. Do opzet is Waarlijk niet lichtvaardig geschied. Het gedelegeerd lid is daarvan ten volle overtuigd en ware hij hier, hij zou liet den Raad kunnen mededeelon. Ook 13. o.n AV. zijn het. met beide hoeren eens, dal hel bedrag van f23.000 hoog is, maar wanneer de Raad wilde wachten, lolilat R. en AV. de zekerheid konden geven, dat

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1910 | | pagina 5