53"" laargang
No. 13320
I bi» lestaat ait ME Malei
Eerste Blad.
Zondag 5 Juni 1910
LENTELIEFDE.
'U m ilISJ
BUITENLAND.
NICARAGUA.
38)
BINNENLAND.
Deze courant verschijnt dagelijks, reel uitzondering van.Zon-cnFeestdagen
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1,25 franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam on Vlaardingen 10 eent.
Afzonderlijke nummers 2 cent. 1
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
nar jan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. ^41 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 1S regels fl. 0.92; iedere regel mesr
15 cents. Reclames 30 cent por regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bfl abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau; te bekjoïnStt,
I f
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Fosteloozo toelating van leerlingen op het
Gymnasium, de lloogere Burgerschool en
ils Herhalingsschool (vroeger talen
cursus) verhouden uun do school
voor jongens met uitgebreid
leerplan.
Burgemeester en 'Wethouders van
Schiedam,
brengen ter kennis van belanghebbenden,
dat de aanvragen om kosteloos te worden
toegelaten tot den a. s. cursus:
to, van het gymnasium
2o, van de hoogere burgerschool
3o. van de herhalings-chool verbonden aan
de school voor jongens met uitgeberid leerplan:
uiteilijk den lsten Juli a. s. bij hun col
lege moeten zijn ingediend.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
Lb A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA
Schiedam, 4 Juni 1910.
Reeds racer dan zeven maanden is de Mid-
feitiiiierikiuinseiiu republiek Nicaragua het
tooucel van een revolutie. Zoo lang is het ge-
O O
kleit, dut generaal Juan José Estrada aan
pre-iileut Zeluyu zijn gehoorzaamheid opzeg
de en zich met diens vijanden verbond.
Ibtradu zou. naar het heet, dezen stap nooit
Milten gedaan, indien hij daartoe niet dooi
de Noordamerikanen was opgestookt en van
dezen steun ontving. Iloewel Estrada geen
«acces had niet zijn optreden tegen de re-
gfeiingrtroepen, werd hij weldra door de re
giering der Voieonigde SLnien te Washington
ah oorlogvoerende mogendheid erkend. Ze
bra had het bij de Amerikanen verkorven
cn moert in elk geval weg. Toen Estrada
niets uitvwrcle, grepen de Amerikanen zelf
ia cn hielden een vlootdemonstratie voor Uo-
rinto, de haven van Nicaragua aan den Stil
len Oe en an. Wijl Zelaya vree.-de door de
Amerikanen gegrepen en aan z.ijn vijanden
uitgeleverd te, worden, vlucht Ie hij op een
Alexiknnnsnh oorlogsschip, dat hem naar
Afrvicu in veiligheid bracht, Zelaya loeft
thans teruggetrokken in Europa. Hij hoopte,
'lat door zijn, aftreden de Amerikanen van
"Ho vijandelijkheden togen Nicaragua zouden
afzien.
Op het bericht van het aftreden van Zelaya
spoedden zich zijn tc velde slaande generaals
niet den kern dor troepen naar Managua,
Uier vvtifs onderlas-ellen de advocaat José
Ahitlriz door Zelaya als zijn opvolger uange-
vvezen, en zoo groot was Zebiya's invloed,
dat do generaals den nieuwen opvolger direct
erkenden. De opstandelingen onder generaal
leiia maakten van het terugtrekken der re-
Roman uit het Duitseh naar
MARIE TIERS.
Midden in do oogstdrukto kwam toen nog
j° gUfiouvvdo dochter des huizes over. Wiete
IKtf« 5 en was getrouwd met een advo-
™at. Zij bracht haar kinderen mee, oen van
'er, een van twee en oen van een half jaar.
,!vas ccn vrouw waarvoor men grooleu
11 ,cd luid, zooals Evcli uit dc gesprekken
pHinnktc, Huur nmn hud in hevige mate ge-.
ronken, mam* zij had hem van den drank
■ji-R'i en pp voor gezorgd dat hij dien gevnar-
'cn weg had verhiton. Maar dat dat veel
nJ' gekost luid en dat zij nog dagelijks oen
zviaar leven luid, stond op liaan* gezicht
vi °7|Un' ^00'1 was "-"k (Je schoonheid
n io onc]0 bloeder was niet op do kinde-
''vergcgauii)zo geleek sprekend op
j veel jongeren broeder Ottomar. Zij kon
irf?nlS U0° /0CM RUDStig zijn,' zooals bij,
de zorgen luidden haar toch veel van
p 0Pg<avekthcid benomen.
'éiiaCli Wns sl)0ec% goede maatjes met haar.
zoo f '1(;W0IK'rl'tng voor die vrouw, die
sterk vvas en getoond had zooveel te
Minnen,
geermgslroepcn direct, gebruik door verder op
te dringen. Ze bezetten Maiagalpa en trokken
vervolgens legen Managua op. Slechts enkele
uren voor de pootten der hoofdstad stieten
z<. op de regceiingrtroepen, die hen na een
korten maar horigen strijd versloegen. De
golioeli artillerie dor opstandelingen viel in
handen der regeeriiigstioepmi. Generaal Mena
zelf ontkwam titel slechts enkele officieren
door de oerwouden der Ghontalesbergon naar
Bluefields.
De opstand zou mi geëindigd •zijn geweest,
wanneer de Amerikanen ook thans niot de re
bellen luidden ondersteund. Generaal Estrada
ontving door hun bemiddeling nieuwe wa
pens, en daar de regeering wegens gebrek uun
geschikte stoomschepen Bluoficlds niet kon
naderen, bad Estrada lijd nieuwe troepen te
verzamelen. Generaal Va-quez trachtte even
wel met z'n regeoring.-troepen Bluefields over
'and Ie hereiken, doelt de stad is door moe
rassen omgeven en van de landzijde zelfs met
weinige krachten te verdedigen. Generaal
VnMjuez rustte derhalve te San Juan del
Nmte ceitige kleine stoomschepen uit, maar
de langs de kust pat rondloerende Amerikaun-
»clw kruisers verboden deze booten om Blttc-
fields te blokkeeren of zelfs aan te vallen,
en daar hel gevaar bestond, dat Jlluefields
van do landzijde overrompeld zou kunnen
worden, landde ze daar mari nel roepen.
Zoo is dus thans de toestand. De Nicara-
gtuuuische regec-ring bchecrsclit het gelieele
land, en overal is rust, slechts te Bluefields,
onder bescherming der Amcrikuansche kanon
nen, houdt zich Estrada met zijn aanhangers
staande. Bluefields is geheel doorNicaraguaan-
schc hoepen ingesloten, die echter niets kun
nen uitrichten, omdat Eslradu van de zee
zijde door de Amerikanen van levensmiddelen
en munitie wordt voorzien. Wnt de Ameri
kanen cr rncc voor hebben, dut zo zoo luird-
nekkig Estrada ondeisteunen, hoewel hij
geen kansen meer heeft, is niet duidelijk.
Men vermoedt, dat de Amerikaan Bluefields
in bezit wil nemen om daarmee een kolensta
tion te hebben op dj Middenainerikuanschc
kust ton noorden van Colon.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
F r a n k r ij k.
Uit Versailles is een compagnie .-spoor
wegtroepen van de genie naar het Zuiden
gezonden, om het verkeer op do Zuiderspoor-
wegeu gaande te houden.
De stakers, 12*50 in getal, brengen eenigc
zeer ernstige en alleszins gegronde grieven
te berde. De loonen zijn belangrijk lager
dan hij de groote maatschappijen. De ma
chinisten verdienen niet. meer dan 1-10' faas.,
per maand, hetgeen visor een land, dat de
twijfelachtige voordeden der protectie ge
niet, een zeer lang loon genoemd mag- wor
den. Ook met de vrije dagen is het. droe
vig gesteld. Er zijn ei', die 00 dagen wei';
ken, zonde! een rustdag.
fntusöohen zijn de stakers van plan zich
absoluut kalm te houden. Van sabotage wil
len zij niot hooren, en zij noemen de mili
taire bescherming van de lijmjn, een abt-m
hml «verbodigen maatregel.
De profeet van Nice heeft de afgevaar
digden der stakers in de gelegenheid gesteld le
Hoewel Evoli nooit veel voor kinderen ge-
vodd had, yvord zij voor tante Wiete toch
spoedig oen flinke hulp bij het kleoden der
kinderen. Ook kroeg zij er pleizier in op de
kinderen te passen. Zij nam de kleinen mee
den tuin in en speelde er mee, zoodat de
moeder eens een tijdlang zich vrij kon be
wegen.
„Ik hen nog nooit zoo vrij geweest als nu,"
zei Wiete. Ik zal het nog verloeren mijn
kimleien te kleoden en ze bezig te houden,
wilnt het werk wordt, mij nu geheel uit han
den genomen."
Evoli -voelde voor deze vrouw veel meer
belangstelling dan voor alle mannelijke logés
te zaaien. Bleeds moest zij weer naar het ge
laal van tante Wiete kijken. Waf een kracht,
wat oen edele wil sprak uit dut gelaat. Tiet
was haar een groot pleizier deze tante to-mo
gen helpen en wnt voor haar te doen. liet
was leerzaam bovendien te luisteren naar wat
zc zei.
Niet allen verheugden zich echter zoo in do
komst, van de nieuwe logee. t
„Hemeltje, wnt een bezoeking," zuchtte
taille Ernestine. „Dat komt daar midden in
den oogsttijd. Js het niot naar genoeg dat' de
dienstmeisjes op het bind zijn, zoodiit onze
schoenen niet eens meer fatsoenlijk gepoetst
wordenEn nu komt zij warempel met do
kinderen.,'t Is pleizierig dat kindergeschrei!
overleggen met een vei tegenwoouliger van
de te Parijs gevestigde directie.
De gouverneur-generaal van Fransch Wost-
Afriks seint, dat op 12 Mei jl. 50 K.M. ton
N.-O. van Ngtiigmi een mcharistenafdeeling
uit Maul werd overvallen door 500 Arabieien.
Na ecu gevecht van 4 uren werden de aan
vallers teruggeslagen. Zij vluchtten met ach
terlating van 100 dooden, 37 gewonden en
een vaandel.
Negen Fransche soldaten z.ijn gedood of
worden althans vermist en 19 werden ge
wond. Een Europeaan sneuvelde.
Duitseh land.
De bond van Duitsehe werkgeversver-
eenigingen heeft aan de pers een mcdedcc-
ling verzonden, waardoor de hoop op een
spoedig herstel van den vrede in de bouw
bedrijven aanmerkelijk verflauwd is. De
bond zegt, dat inwilliging van deeischen
der werknemers bctreEfende de looimver-
hooging en verkorting van den arbeids
tijd op groote moeijijkheid zal stuiten.
Vóór de strijd bijgelegd is, valt ook, zejjt
de bond, niet te denken aan opheffing
ran de uitsluiting.
- O o s t e n r ij k-H o n g a r ij e.
Keizer Frans Jozef is'gisteren van zijn
reis door Bosnië en Herzegovina naar
Weerien teruggekeerd.
Rusland.
Het onderzoek, dat door senatoren in het
ministerie van marine ingesteld zou worden,
gaat, naar hit „Berl. Tagebl." meldt, niot
door. De naaste omgeving van een lid der
keizerlijke familie, den thans overleden groot
vorst Alexis, zou te ernstig gecompromit
teerd worden. Intiisschen is het ministerie in
geen enkel opzicht verbeterd. Vier Dread
noughts. die in aanbouw* zijn, hebben, vol
gens Engelsche schecpsingenieurs! niet dan
en zeer geringe geveehtswaarde. De opstel
ling van het geschut is zoo onpractisch
mogelijk en de geschilttorens zijn zoo zwaar,
dat do pantsering niet voldoende kan zijn.
T u r k q e.
De opstand in Albanië is nu waarschijnlijk
zijn laatste phase ingetreden. Althans vol
gons een telegram uit Konrtantinopel aan de
„FrankF. Ztg." rukte Dondenlag Mahmced
Sjefket pasja, dé minister van oorlog, Dja-
koma binnen.
Djukonin, tusschcn Ipelc en Prizrcn gele
ien, was de hmfste dagen liet middelpunt van
liet Albannselie ver/et. Er was een aanzien
lijke Alhiuinseho strijdmacht gelegerd, waar
tegen de Forto, zooals men z.ich herinnert,
nil t minder dan veertig bataljons afzond.
Itet'is le verwachten, dat thans de tegen
stand der Albnncozon wel spoedig geheel ge
broken m\ zain.
K r e t a.
De Kretenzers blijken, wat men noemt,
een taaie natuur te bezitten. Thans heb
ben ze, volgens betrouwbare berichten uit
Kanen, in het geheim een eed gedaan te
gelijk met do Grieksche verkiezingen ook
op lum eiland verkiezingen te houden en
Zeker, ik houd heel veel van „Wiete, maar zo
moet op een tijd komen, dat hot wat beter
voegt."
liet duurde niet lang meer ol' tante Er
nestine besloot weer naar huis te reizen.
„Muur do oude knecht moet mij naar het
station brengen 1"
„Daar is geen denken aan, Stine," zei de
vrouw* dog huizes. „Die kan onmogelijk hier
gemist worden hij moot maaien."
„Dus dan moet ik mijn leven weer door
Gottlieb in gevaar laten brengen?"
„Neen -Gottlieb moet op bet. korenveld
helpen. Kan Ewnld niet rijden?"
„Ewnld? Mot die groote paarden? Neen,
dut gaat niet dut vertrouw ik in geen
geval."
„Nu, dan maar weer een ander. Evcli kan
jij-tante niet naar hel station riiden?"
„Ik?"
Evoli kreeg een kleur, maar zij wilde niet
weigeren-en toonen dat ze wel wat durfde.
„Ja. Ik wil het probecren."
Tante Ernestine koek tamelijk verschrikt,
maar zij kon niet voorkomen dat op Eveti'
voorstel werd ingegaan. Haar koffer werd in
den wagen getild en tante Ernestine volgde.
Op' den bok zat Eve li in haar eenvoudige
liuisjurk, strooliocd op, natuurlijk; zonder
handschoenen, de zweep triomfantelijk in de
hand.
eigen afgevaardigden naar de Ath'eensche
Nationale Vergadering te zenden.
De Grieksche regeering, die blijkbaar
met dit plan in kennis is gesteld, is nog
n het pnzekere, welke houding zij in dit
geval zal aannemen, en zal ten opzichte
van het plan der Kretenzers eerst een be
sluit nemen, als de koning van zijn Imi-
lenland.sche reis terugkeert.
Volgens den berichtgever van de „Voss.
Zeit." te Athene, acht men het aldaar zoo
goed als zeker, dat de Koning voor zich
zelf cn zijn gelieele dynastie afstand zal
doen van den troon, wanneer Dij geen
succes mocht hebben in zijn pogen om
ICieta bij Griekenland gevoegd tc krijgen.
Voor Dij naar de Grieksche hoofdstad te
rugkeert, zal Dij eerst korten tijd op Kor-
foe vertoeven om met Theolokis, die daar
tijdelijk verblijft, te confereeren over den
toestand.
Naar het Reulerlnircau verneemt, heli-
ben do beschermende niogondhedeu in be
ginsel het Engelsch-Fransche .voorstel om
trent Kreta goedgekeurd. De onderhande
lingen over de wijze, waarop dit voorstel
ten uitvoer zal .worden gelegd, duren nog
voort. J 1
De aan de Kretenzers gezonden waar
schuwing betreft ia hoofdzaak do behan
deling van de Mohamedaansehe afgevaar
digden en geeft geen aanduiding omtrent
eenig plan tot oplossing der Kretenzische
kwestie in haar geheel.
Peru en Ecuador.
Dc Peniaunselie regeering heeft bekend ge
maakt, dat zij morgen haar troepen van dc
grenzen van Ecuador zal terugroepen.
China.
Naar gemeld wordt, zijn te Nanking bil
jetten aangeplakt, waarin de bevolking
wordt aangespoord do vreemdelingen te
dooden en hun eigendommen te vernielen.
De consuls dringen or bij do vreem
delingen op aan, do stad te verlaten.
de Tweede Kamer, Prov. Staten en gemeen
teraad verkiesbaar en moeten tot de 'stembus
worden toegelaten, mits zij den door de wet
ge-stelden leeftijd hebben bereikt en niet om
verlenen van practisclien of strafrechtelijken
aard (neergelegd in motie S Felm 1908)
door de wet zijn uitgesloten.
Ook vrouwen bohooren verkiesbaar te zijn
en kiesbevoegdheid te bézitten, door de wet
te legeten. Evenredige vertegenwoordiging
mi .-templicht behooren ingevoerd te wor
den. De Eerste Kamer behoort door recbi-
slieekscho verkiezing samengesteld tc worden.
Voor bovenstaande hervormingen en grond
wetsherziening noodzakelijk.
3. De zorg \oor V o 1 k s o n t w i k k e-
I i n g moet 'u krachtig,zelfbewust en aandach
tig \olk kw<eken. en met betrekking tot de op
voeding gericht, zijn op zedelijke, verstande
lijke en lichamelijke ontwikkeling. De open
bare school is puedagogtech te verkiezen no
ten sceteseholen.
Hierna volgen dan de desiderate voor dat
onderwijs, die van algemeene bekendheid
mogen geacht worden.
IOp sociale wetgeving moet
door de overheid zoowel stemmend als dwin
gend worden opgetreden. Voorzien moet wor
den in de noodeu van den ouden dag in de
richting van Staatspensioneering; de Armen
wet moet herzien, voorrechten bestreden wor-
lcn. De 10-ureu arbeidsdag ingevoerd, ver
zekering van een rustdag per week; maatrege
len tegen werkeloosheid en do gevolgen ge
troffen worden enz.
5. Ontwikkeling i n 't r e e h f s w e z e n,
n-uir den eisch van nieuwe inzichten en wel
overwogen behoeften, is van overwegend be
lang. Daarvoor worden dan de eischen opge
somd.
6. Volks w e 1 v a a r t en pro d u c-
t i e bevorderen is een der hoofdplichten der
overheid, land-, tuinbouw, handel en nijver
heid, visscherij, mijnwezen moeten krachtig
verzengd, werk verschaft worden o. a. door
drooglegging van een deel der Zuiderzee.
7. Ten aanzien dor weermacht is
vvenschelijk dat marine en oorlog tot één mi
nisterie van Landsverdediging samensmelten.
Bij dit punt worden dan weder vele vvenschen
geuit.
Consulaire dienst.
Dc consul le Libau is overleden. De
waarneming van het consulaat is opge
dragen aan den heer G. Puchert Jr.
(„Stct.")
Liberale TJnie.
De Liberale Unie vergaderde heden te
Amsterdam, ter behandeling van het onte
weip-hervorniingsprogram. Uit dat program,
ïeeds 2 Mei ter algemeene kennis gebracht,
stippen wij aan dat1 omtrent, b c g i n s e 1-
verklaring gezegd wordt, dat de staat
kunde gericht behoort te zijn op geleidelijke
uitbreiding en verhooging van zedelijk, gees
telijk en stoffelijk welvaren van het gelieele
volk. De vrije idling van gedachte moet ge-
eeihiedigd en verdedigd, de persoonlijke vrij
heid gehandhaafd, en, de vrije ontwikkeling
der in het volk aanwezige krachten gesteund
worden. i
2. Kiesrecht en vertegen
woordiging. Alle mannelijke Nederlan
ders, tevens ingezetenen des Rijks, zijn voor
„M mi rijden!" riep haar tante
liaur nog na. doch erg bezorgd was zij niet.
Een oogcnblik later was zij al weer in haar
keuken aan het werk.
Eveti had nog nooit, zelf gereden. AD kind
luid zij wol eens papa's paard een oogenblikju
gestumd. maar dun /ut de koetsier er altijd
naast. Maar het ging voor den eersten koer
heel goed eerst was zij nog wat beangst,
maar spoedig zat zij rustig achter haar,
paardjes. Het was een heerlijke morgen cn dus
een aangename tocht.
Buiten de stad ging alles goed, maar toon'
zij daar binnen kwamen en hot voortging
door de nauwe straten begon Eveii wat van
haar moed te verliezen.
Eveli iced nu wat langzamer, zij wilde zoo
v'oorzichtg mogelijk zijn en botsingen niet
andere wagens en karren tot eiken prijs trach
ten te voorkomen. Wat zouden zij anders in
Töpensec wel zoggen! neen. Zij wilde niet
uitgelachen worden.
Vink Dij liet. station gekomen, dreigde er
echter plotseling gevaar. Een beointief floot
en «deed de puurden zoo schikken dut zij be
gonnen te steigeren en bijna op. hol sloegen.
Eveli trok uit allo macht aan de teugels,®
maar dat maakte de dieren eerst noc wilder,
zoadat zij in woeste vaart voort rónden, Het
werd er niet betor op doordat tante begon te
gillen,
S. Krachtiger werkzaamheid der e-
m e c n l e b e s t u r e n, vooral op sociaal en
l.vuiéniseli gebied, acht de L. U. géwenscht.
Billijker regeling van de bijdragen van het
.Rijk en der gemeente, meer vrijheid voor de
gemeenten voor het helfen van plaatselijke
belastingen en het aanslaan van forensen.
9. Wat de f i nan c iBn betreft moet
een beleidvol, zuinig beheer op den voorgrond
staan. De suikeraccijns moet zeer spoedig ver
langd worden. Algemeene inkomstenbelasting
ingevoerd worden. Onbillijk is het .geheel on
belast laten van goederen in de doode hand.
10. Ten aanzien der koloniale
staatkunde dient het besef op den voor
grond te staan dat het moederland voor een
zeer belangrijk deel zijn beteekenis en bloei,
stoffelijk en geestelijk, ontleent aan het histo
risch verkregen en bevestigd bezit van die
gewesten, en de natie verplichten dat erfdeel
in een hooger stadium van ontwikkeling te
brengen en voor het nageslacht te bewaren.
Bij dit concept der heeren K. Eland, G.
A. van Hamel, J. v. Houten, J. H. Koert,
J. H. Trasonder, mr. M. M. Schim van der
Maar Eveli writ toch haar kalmte te bewa
ren en zij had zooveel kracht dat- zij er zich
later altijd over verbaasde. Het gelukte haar
door trekken en roepon de paarden tot beda
ren te brengen, maar van inspanning zag zij
vuurrood en patclde hei zweet haar op het
voorhoofd. Triomfantelijk ïeed zij tot voor het
slation en bracht de pa,tulen daar tot st tun.
Een jonge man die hier stond te wach
ten. sprong dadelijk toe om de paaiden vast
te houden en groette de dames beleefd. Evcli
kende hom eenigs/ins. Zij was hem op haar
wandelingen door de velden vaak tegen ge
komen en zoo vvi.-t zij dut Dij oen zoon is
van Bclutl/en uit Töpeusee. Hij was iemand
die ei jonger uitzag dan hij was, hij luid
mooie blauwe oogen en een door de zon ge-
htuiud gezicht.
„Hemeltje, hemeltje, hemeltje! Ik heb het
wel gezegd," klaagde tante Ernestine. „Dat
komt er nu al van als er geen vertrouwd per
soon op den hok zit. Het scheelde maar ccn
haar en wie weet ol ik niot van don
schrik vrat zra! honden. Vertel dat vooral in
Tupensee Eveli dan zuilen ze daar einde
lijk wat verstandiger worden, denk ik. Is hier
niemand die mij kan helpen bij liet uitstap
pen?"
De ionge Be,hulzen kwam bij de paarden
weg om tante'Ernestine te helpen.
(Wordt vervolgd.)
