53"" Jaargang.
No. 13329
Eerste Blad
Donderdag 16 Juni 1910.
LENTELIEFDE.
'ff*
Bericht.
KENNISGEVING.
BUITENLAND.
FINLAND.
r
DAMSCHE
Doze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en VIaardingen fl. 1.25 franco
«r post II. 1-65.
'prijs per week: Voor Schiedam en Ylaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 oent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
rUr aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korto Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Zij, die zich met ingang van 1 Juli
a,s. op do „Sclriedamsche Courant" abon-
Dceren, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gratig.
Drankwet.
Burgemeester en Wethouders van
SCHIEDAM,
brengen, ingevolge artikel 12, le lid dor
Drankwet lor openbare kennis, dal bij hou
oen verzoek i| ingekomen van L\ M, VAN
(JEIiVKX, vul) beioep gist werker, wonende
Bwrsveld no. 15$ alhier, om verlof voor
drii verkoop vnu uitsluitend alcoholvrijen
drank mor «clmtffc ter pantse van verkoop
in liet Itoiu'donvoorlokaal van voornoemd per-
nel
en herinneren, dat- ingevolge liet 3de lid
van artikel 12 der Drankwet, binnen 2 weken
na deze bekendmaking legen het verkenen
van het verlof schriftelijk bij hun College be
zwaren kunnen worden ingebracht.
Schiedam,*- 15 Juni 1910.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
M. A. BRANTS.
i)e Secretaris,
V. SICKENGA.
Schiedam, 15 Juni 1910.
De Russische Rijksdoema hoeft met de re-
Mering o\er 't lol van Finland beslist. Sedert
Ihidawl had besloten aan de zelfstandigheid
um liet keine met hem slechts door een porao-
r.H'le unie verbonden land een einde te ran
ken, was liet duidelijk, dat niemand zulks zou
vcrliindeiori. Ook de protesten van leden van
vreemde parlementen rol de Ru.-sisehe regee-
ring gcrielu. hadden geen resultaat. Gewoon
lijk spoort de 'timenging van liet buitenland
tk'/elLlandigheid-der besluiten, die men wil
de verhinderen, oeider mm. De betrekkingen
tibschen Rusland en Finland zijn in 1309
zonder goedkeuring van eenige derde mogend
heid geregeld. Keizer Alexander 1 beloofde
fin waarborgde aan dit vroegere Zweerlsche
gebied volkomen zelfstandigheid, een bijzon-
d"fe positie en een grondwet. Deze beloltc
Malt thans verbroken, maar behalve Fin
Iftnd heelt geen land eenig refill om tusschen-
boidr tc komen.
voorts moot er op gewezen worden, dut de
ntstochtolijkc betoogen der Finsclie vrien-
M voor een deel op ovord rij vingen berusten.
1'inland wordt nog volstrekt geen Russisch
Roman uit liet Duitsch naar
MARIE TIERS.
47)
Rveü liad eerst willen lachen, maar zij ge
melde tut toch dat dat zeer misplaatst zou
■p. üttornar die altijd zoo oppervlakkig deed
bleek plotseling zeer ernstig tc
U|m stond Eveli op, ging naar hem toe
C1 got hein vrijmoedig de lutnd.
li j' dank je vtxn* de eer," zei zc nog
Sc'if'rt#jHl, nianr ze zag dal Öltoimir
i4?*ffa8 e" ernstiger vervolgde zij: „Ik
vw'll""' p"1'"0'1® j° zooveel voor mij go-
(e* Mirar je moet niet zoo boos zijn op
^ehe wetenschap, want ik zou je toch
«iet mini w-,.1 1
hen,
„W
een ander?
'"föen- dat niet."
«.Werkelijk niet?"
5i "eWn' eerlijk niet," zei ze en zag hem
'Ie oogen.
..Heslist niemand
»chi roeger heb ik wel iemand lief
maar Jat. L tlu voorbij sinds ik
is er geen nieuwe liefde gekomen."
itebib0 1» "k* et' 11'pt ovet' iemand lief te
'j" toestemming gegeven kunnen lieb-
1;"'0! niet?" vroeg hij. „Uoudt je van
ander?"
gouvernement, hel wouli nog volstrekt niet
voortaan alleen door Russische ambtenaren
geregeerd, ook dringl men dit Lullieiscli
land nog volstrekt niet een orthodoxe kerk
op. celeer beperkt zich de dezer dagen door
de Doema met 19 t tegen 23 stemmen aange
nomen wet ertoe, dat. de Doema het recht ver
krijgt ook zonder de door de Finsche grond
wet voorgeschreven goedkeuring van den
j' inSchen Senaat militaire contingenten en be
lastingen ook voor 1' inland uit te schrijven.
Echter kan de Doema aan de Russische over
heid het recht overdragen, bevoegdheden in
Finland uit. te oeienen, ze kan grondslagen
voor den Filisehen Senaat leggen, ze kan
zelfs over de zelfstandigheid van Finland be
slissen. Daarmee ra in de laatste plaats liet
tot nog toe geldende bijzondere recht van Fin
land u-rtiietigd, liet i-. aan de goedheid van
de Russische wetgeving overgelaten, wanneer
en in Itoeverre ze de poging /al doen om
Finland te riisdfirceren.
Wanneer men ook de overdrijving van zich
zet, wanneer men ook niet deelneemt aan een
inmenging in de betrekkingen van beide lan
den. dan blijft er nog genoog stof over. om
liet lot vatt Finland tc beklagen. En daartoe
Inert ieder buitenstaander liet onaantastbare
recht, F.eit ieder oordeelt als toeschouwer de
gebeurtenissen, die zich overai voordoen.
Wat men in de houding van Rusland
tegenover Finland moet betreuren, dat is
bovenal liet hernieuwde optreden van liet
paiislavisme. Xa de Octoliorrovolutie van
eenige jaren terug, seinen een andere opvat
ting do overhand te krijgen. De grondwet, de
dón geheel vormende Docimi, beru-ten daar
op. Men wikle mm de nissificatiepogingen
ven einde zien gemaakt, wat des tc meer wen-
scheüjk bleek omdat de vele pogingen gedu
rende veertig jaren in Polen in die richting
gedaan, geheel vergeefse!) waren gebleven. Dc
verbroedering, dc verdraagzaamheid zouden
in de plaats der vroegere, zich later zoo ge
weldig wrekende gewelddadige politiek komen.
In plaats daarvan ontrooft, men den Finnen
een deel hunner tegenwoordige rechten en
gnat opnieuw over tot de politiek van dwang
maatregelen.
De hi'-toricus, ook de tegenwoordige, moet
light vaardig zijn. Hii moet zeggen, dat du
Finnen ook niet zonder schuld zijn. Ze heb
ben zich schuldig gemaakt aan scherpen
Russeuhaui. Toen de door den tsaar, als
Iiöohorst van Finland, benoemde gouverneur-
generaal llobrikol'f werd vermoord, vleiden «Ie
Finnon den mootdenaar als een nationalen
held. II"t mag Sveidrijvttig luelen. dat. wan
neet: de Japattsclte vloot in de 0o-4z.ee wuro
gekomen, ze in di1 Finsehe scheren een bes
wiendi bevolking zou hebben gevonden,
maar in Rusland geloofde mets dat. Het kleine
land is roekeloos geweest tegenover liet
gtoote, het heeft de waarborgen aan verdra
gen en grondwet overschat. Dat heeft thans
helaas tot gevolg, dat liet kleine, op hoogen
[.tap van beschaving staande volk. ruwweg on-
del liet dooi zijn zachtmoedigheid juist niet
uitblinkende Russische bewind is gestooten.
GEMENGDE MED EDEELINGEN.
,0c!) kom ik kun dat vooruit niet be
palen. En het is misschien ook niet zoo erg
voor je. Je zult dat gevoel voor mij spoedig
genoog vergeten."
„Dut moet je mm mij overlaten," zei hij
tamelijk kooi. „Fm bovendien dacht ik nu
niet aan mij-zelf."
„Aan vvien dan?"
„Kijk eens hoe je schrikt. Je krijgt er
een kleur van. Je weet heel goed wie ik
bedoel, niet?"
„Niet waar dat- is niet waar."
„lile kind," zei Oltonmr en greep in liet
kistje om een sigaar aan te steken. „Ik kan
je «altraden om een beetje voorzichtig ie zijn,.
Dc manier waarop itij ju aankijkt., die melk
muil, spreekt genoog. Sta mij toe als je oom,
je dit ml mist tien jongen niet,
zeg ik je, maar het past jou ook niet dn! zoo
maar toe Ie laten zulke blikken
„Wat past mij niet? wat. bedoel je
daarmee. Wat voor. blikken? ik weet niets
van blikken."
„Werkelijk niet?" vroeg Ottoman spottend,
tc wijl hij zijn lucifer weg -wierp en moeite
deed achteloos rookwolkjes uit te pulfett.
Eveli wist. niet wat zij zeggen zou.
„Ja, vroeger ja ik heb wel eens ge
dacht nmar hij is altijd zoo bescheiden
- en zoo eenzaam hier."
Aesclieiden zoo zei Ottoman, een
beetje driftig.„Nu dat is'een eigenaardige
bescheidenheidin elk geval hij kijkt
geenszins op bescheiden wijze naar je. En
eenzaam? Waarom is hij eenzaam? Dat is
Engeland.
Minister Llovd George heeft gisteren aan
liet Lagerhuis voorgelegd de koninklijke
boodschap betreffende de civiele lijst, la deze
bood-a-hup vvotdt: de vvcuselt te kennen ge
geven. dat er bijzondere schikkingen zullen
worden getroffen ten bate van koningin
Mttry voor liet geval deze den koning mocht
overleven on eveneens voor do jongere kinde
ren tegen het tijdstip, dat zij meerderjarig ge
worden z.ul'en zijn ol' huwen.
Zijn inaje-teit gaf te kennen, dat de in
komsten van liet horton/lom 'ornwalL toe
reikend zijn voor liet. onderhoud van prins
Edward, maar hij vvenscltle. dal mot het oog
o]i een eventueel huwelijk van den prins
tie noodigc schikkingen zouden worden getrof
fen voor diens gemalin.
Minister-president Asqiiith diende de
boodschap van den koning in. waarin maat
regelen voor een regent schop worden roor-
',11
ge-leld.
België.
Uit Brussel komt nog eens een bericht
over het op handen zijnd huwelijk van
prins Victor Napoleon met prinses Cle
mentine, de jongste dochter van wijlen
koning Leopold.
De prins vertrekt dezer dagen naar het
kasteel 'Monealieri hij Turijn, het verblijf
zijner moeder prinses Marie Ciotilde.
Prinses Clementine wordt aldaar op het
einde der maand verwacht.
Het huwelijk zal echter, volgens de Brus-
selsche bladen niet in Italië, maar te
Brussel plaats hebben.
In antwoord op het verwijt, dal de regoo-
ring de verdediging van de Lekenschool
achteraan op het program heeft geplaatst, ver
klaarde miui.-tei'-pjerident Briand, dat dit
geschied was om hel criterium aan te geven,
volgens hetwelk een regeoringsmeerderlicid
moest wot den gevormd.
„Ik heb iets vernederends gevonden in
liet feit," zoo zeide dc niini-ter-presideiU,
„dut mijn medeleden een zeker wantrouwen
tc kennen geven ten opzichte van de minis-
terieele verklaring. Ik geloof het recht te heb
ben met het oog op het republikeinse he werk.
dat ik jti'b helpen tot stand brengen om mij
te hoog te achten voor verdachtmakingen!,
die bijna verraad zouden doen veronderstel
len". Dc minister werd door de linkerzijde
levendig toegejuicht.
sloot zich daarom aan hij de hoop van
den vorigen spreker, dat de confession-
eéle vrede niet verstoord zou worden.
Hierop ging het Huis tot de behandeling
er agenda over.
F r a n k r ij k.
In de Kamer zijn gisteren behandeld de in
terpellaties over de algemeene politiek, zooals
die in de jongste rcgeeritigsvcrklaring dezer
dason is bekend gemaakt.
<6
•dSc
D u i t s e li I a ti tl o it het A* a t i c a a n.
Over bet optreden van den Pruisischen
gezant op het Vatieann in verband met
de bekende Borromeus-encveliek, wordt
thans uit Berlijn gemeld:
De Pruisische gezant had bij zijn pro
test tegen de Borromeus-encveliek de ver
wachting te kennen gegeven, dat de en
cycliek in dc Duitsehe diocesen noch van
den kansel zou worden vooigeleezn. noch
in de bisschoppelijke bekendmakingen zou
worden gepubliceerd. Up 11 dezer had de
Paus echter reeds een bevel aan de bis
schoppen uitgevaardigd, dat deze afkon
diging of publicatie achterwege moest
blijven.
Op 13 Juni heeft de Kurie den gezant
een door den kardinaal-staatssecretaris on-
deiteekende nota ter hand gesteld, in wel
ke wordt gezegd, dat de 11. S. van mee
ning is, dat de reden voor de opgewon
denheid te zoeken is in 't feit, dat de
bedoeling van 'de encycliek niet juist be
grepen is en dat daardoor aan eenige
der daarin voorkomende zinsneden een
beteekenis is gegeven, die met de bedoe
lingen van den H. V. allerminst strookte.
De kardinaal wensc'it daarom te verkla
ren, dat de Paus met innig leedwezen hot
bericht van die opgewondenheid hoeft ver
nomen, daar zooals reeds formeel en pu
bliek was vërklaatd, de Paus geenszins
de bedoeling hoeft gehad do nict-Katho
Heken in Duitsehlatul of de Duitsehe vor
sten te krenken.
In het Pruisische Hoerenhuis heeft gis
teren gtaaf Ziesen-Schwerin geprotesteerd
tegen de beleedigingen in de Borrottieus-
encycliek van de hervorming, de hervor
mers en do vorsten en volken die zich
bij haar aansloten. Hij drong, na de ver
klaring door den minister-president in het
Huis van Afgevaardigden afgelegd, niet op
een formeel besluit van hol Hoeren I'm is
in deze. kwestie aan.
Baron vont Landsberg verklaarde, als
katholiek niet te kunnen toegeven, dat de
Encycliek beleedigingen van do Ëvange
lisehe bevolking bevat, doch hij begrijpt
wol, dat de Encycliek het Evangelische
deel der bevolking moot ontstemmen. Bij
zijn eigen schuld. Wat denkt die vent dan
toch eigenlijk wel? En je zegt dat, op zoo'n
eigenaardiger! toon. Je hebt medelijden en
als jelui meisjel borat medelijden met iemand
hebben, dan
Eveli werd vuurrood van kwaadheid.
„Ik wil dat je ophoudt met je verdacht
makingen," tiep ze. „Waar bemoei je je
mee en hoe durf je zoo iels denken. Wat
gaal mij die domme jongen aan. Medelijden
nu ja goed. Maar daarom behoeft er niets
bijgemaakt te worden. En wat kan ik er aan
doen wat hij denkt?
..Nu stil, nu. Daar komt vader de trap af.
Nu. 't i.- ook al mooi genoeg. Neem me niet-
kwalijk, nicht, dat ik dit alles gezegd hel).
Ik heb mij, geloof ik, leelijk verpraat. Je
hout niet kwaad op mij, hó? Ik geloof dat de
wagen ook zoo wat klaar is -- 't is jammer
dat deze dagen dan ook alweer Voorbij zijn.
Maar wees toch voorzichtig, met dien jon
gen. Bremr hem het hoofd niet op hol."
Ottomar ging.
Tot Paul zijn ongeluk kwam hij nog dien-
zelfdcn middag in de pastorie, niets vermoe
dend# van heil gesprek dat Eveli met Olto
nmr had gevoerd en van de stemming waarin
zij dientengevolge verkeerde.
Eveli ging niet. zooals gewoonlijk, aan de
koffietijd naast Paul zitten. Juffrouw .Boldt
zat lunchen hen in. Als hii wat zei, ant
woordde zij - niet of slechts met een kort
woord. Later, toen zij hii den kerstboom
waren, liet zij hem nog meer gevoelen 'dat.
hij in ongenade gevallen' Was. .Zij draaide
Italië en O o s L e tn r ij k.
In de Italiaansche Kamer heeft Maandag
de afgevaaidigde Montresor dun minister
inlichtingen gevraagd over het stelselma
tige verbod, door de Oostenrijksclie regec-
r'tng aan Italiaansche sportverenigingen te
Trent# gesteld, om deel te nemen aan Ita
liaansche feesten. Wij hebben, zei de af
gevaardigde, een afschuw van een oorlog;
maar waartoe dient een verbond, zoo dit
niet in staat is, een minder kwellenden.
toestand te doen ontstaan voor onze broe
ders over de grenzen? Elke onderdrukking
van de vrije uiting der Italiaansche ziel
zal het itredentisine doen toenemen; doch
dit zal bedaren zoo Oostenrijk do auto
nomie aan Trento schenkt en de Italiaan
sche universiteit vestigt in Triest,
Deze woorden van Montresor werden ge
volgd-door een lang aangehouden applau-
tlisswnenl op alle banken.
De minister van buitonlandsche zaken
zeide niel te kunnen disettsseeretl over
inwendige maatregelen van een naburigen
staat; wij moeten dit recht wederkeerigeer
biedigen. Do minister betreurde, dat de re
devoering van Monli'osor met gejuich werd
begroet. De ware belangen van het land
worden niet gebaat door zulke beloogingen.
Hij sprak ton slotte den wenscli uit, dat
die beloogingen zich niet zullen herhalen.
Rusland.
Bij hot eeiuraal-eomité van het Roode
Kruis, afdeoling voor gewonde krijgslieden,
zijn schandelijke verduisteringen ontdekt.
\an liet hoofd van deze afdeoling stond prin
ses Lobnnof KoAowski, de zuster van don
gewezen minister van buitonlandsche zaken.
Over het beheer van deze dame liepen in den
Luit sten tijd zulke kwade gedichten en er
kwamen zooveel klachten over hoar in, dat
mevr. Kussen, de echtgeuoote \an den stede-
lijken protect van Peteraburg. lmt noodig
oordeelde eens te gaan rovideeren. En deze
iv\raie had hetzelfde re-ultaat als de andere
ïeviïies san den jongrten tijd in Rusland,
zij bracht n.l. aan het licht. Jat er belang
rijke sommen verduister,1 waren.
Prinses Lobanof Word onmiddellijk ont
jagen.
Gisteren hebben in de Rijksdocnm IGG af
gevaardigden, leden van de linkerzijde, bene
ven- 25 Oetohristen, een voorstel ingediend
tot opheffing van de ve.-t igingsrnyons voor
Joden.
In de toelichting tot dit voora-tel wordt
erop gewezen, dat het, voortbestaan der vera
Idijfsheperkitigen voor Joden in het vernieuw
de Rusland buitengewoon onrechtvaardig is
en in strijd met bet manifest van 30 Novem
ber, dat den staat daardoor direct nadeel
wordt toegebracht, dn economische ontwikke
ling, aan welke alle burgers zonder onder-
Item herhaaldelijk den rug toe en toen hij ten
slotte haar ronduit vroeg wat er aan haperde
zei ze kortaf
„Ik g:ti uu ïumr boven, want ik moet mm
oen paar brieven schrijven."
Zij ging en kwam niet weer beneden.
Hij wachtte een uur lang, liet was druk
in de feestkumer. steeds gingen mensehen in
en uit en te midden van die drukte trok Paul
niet de aandacht. Hij gevoelde dat zijn onge
luk weer begon, juist tui bij meende dat hij
iiudeil tot Eveli zint komen.
Ten slotte gaf bij het op te wachten en
ging naar Luiten. Ilij ging naar huis vol droe
vige gedachten. Wal wilde zij toch, wat
scheelde haar en wat had hij gedaan dat zij
zoo stug was en hem kwelde? Waarom moest
hij z.oo lijden van lntar luimen?
Maar Paul hield hel thuis ook niet uit.
ILij ging weer terug timtr de pastorie en ont
moette Eveli opnieuw. Zij knikte hem nauwe
lijks toe, ging naar een andere kamer en
kwam voorloopig niet weer terug. Opnieuw
ging Paul heen. maar bij had uu een nieuwe
gedachte, hij wilde haar schrijven. Het spre
ken is zoo moeilijk, men kan dan, dacht
Paul, zoo slecht zijn gedachten onder woorden
brengen.
Maar hoe was dat, dat zij zoo koud deed?
Ilad zij geen hart, was zij van steen? Ze
moest toch imineis wel bemerkt hebben,
dat bij
Maar misschien ook vermoedde z.ij in het
gelteel niets misschien had zij er nooit aan
gedacht dat- zij zoo bemind werd door hem.
En daaiom moest bij haar schrijven. Dan
zou zij het weten.
Dan zou alles goed worden.
's Nachts zat Paul in zijn koude kamer
mi schreef aan Eveli. Ilij schreef in eenvou
dige woorden van zijn liefde, van zijn verlan
gen. Maar hij kon niet zoo schrijven, dat het,
hom zeil bevredigde. En keer op keer vera
-cheurde hij het papier, keer op keer begon
hij opnieuw. Maar het gehikte hem niet
Toen in den morgen voor hef eerst het
hanengekraai klonk, was hij nog niets ver
der. Keu groote hoop papieren lag naast
hem. Paul ging naar de keuken, wierp het
papier in het vuur en keek er met smart
naar hoe cle vlammen de papiertjes vernie
tigd eii.
De oude Sehulzen nam zijn zoon op den
wagen mee naar de stad en liet. hem door een
dokter nauwkeurig onderzooken. - Dokter
Staudfuez beklopte deu patiënt en Paul tril
de van opgewondenheid. Toon zei de dokter
dat Paul zicli maar weer moest aankleeden,
maar over de ziekte van den jongen man
sprak de dokter niet.
Toen de dokter alleen was met Paul's vader,
sprak hij zacht- over haul. Deze stond buiten
en luisterde aan de deur, maar hij verstond
niets, hoorde alleen een korten uitroep van
zijn vader. Zoo, dacht Paul, zou het ernstig
zijn? Zou ik moeten sterven? Nu goed. laat
mij maar sterven ik verlang ook niet nn-
'ders eigenlijk.
(Wordt vervolgd.)
OkVÏï
