63"* Jaargang.
Zondag 4 September
No. 13397
Eerste Blad
Edela van der Eichen.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaalVoor S c h i e J am en Vlaardingen fl. 1.25 franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertenliën voor het eerstvolgend nummer,moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Rrijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclame's 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Taxieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, big vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Eedactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
BUITENLAND.
Schiedam, 3 Sept. 1910.
ZUID-AFRIK A.
De verkiezingsstrijd voor het ceisleZuid-
Afrikaansche parlement, waarvan de beslis
sing den löcn September a.s, valt, is op
't «ogenblik in vollen gang. Aan levendig
heid mankeert het1 in dozen strijd niet,
alle beschikbare macht wordt door jde
beide groote partijen in 't vuur gebracht
en, zooals het dan gewoonlijk gaat, wordt
de loon hoe «langer hoe heftiger, zoodat
eenige ministers" reeds de weinig vleiende
qualificaties „idioot" of „onbeschaamd"
naar het hoofd zijn geslingerd. Dergelijke
ontboezemingen zeggen al heel Wéinig,
maar het opmerkelijkste- van den' verkie
zingsstrijd is, dat hij niet door zuiver
zakelijke principes wordt beheerscht. Zeer
teekenend hiervoor was de rede, door 'dr.
Jameson, den leider der unionisten, te Jo
hannesburg gehouden, en die was aange
kondigd als een zoogenaamde -„groote
rede". En wat bracht ze? De verklaring,
dat zijn partij niet van plan «was met de
nationale partij of haar onderdeden ('Bond,'
Volk, etc.) in een partijstrijd te treden en
eventueel de rol vaneen constitutioneele
oppositie te spelen, maar dat haar „plat
form" werd beheerscht door den cisdi
van een regeering door de boste man
nen". „The Besl-men Government" was
destijds ook de leuze, waaronder het plan
van een coalitiekabinet) uit, beide partijen
werd aanbevolen. Het plan mislukte. Nu
echter verklaart dr. Jameson, dat de eer
ste minister, generaal Botha,' 'naar zijn
vaste overtuiging het in dezen stelregel
volkomen met hem eens is, maar niet
do handen vrij hoeft, daar hij genood-
z-iaJct is geweest zich' door ,,reactionnaire
collega,'s" te omgeven. Dezen, zooals Ma-
lan, Sauer on generaal Hertzog, worden
als de ware partij-„bosson" en boosdoeners
gebrandmerkt, on Jameson doet een direct
beroep op den premier om zich' van de
pariijtyrannen. los tomaf.en, do - „laatste
versperring te nemen" en zich.'"vóór 'het
„best-men government", d, wt z. het ka
binet BothaJameson, te 'verklaren,
Het behoeft zeker niet nader te worden
uibeongezet, hoe scheef een dergelijke stand
van zaken is. Het comische van do zaak
is, dat onderwijl generaal Both'a, diendr.
Jameson zoo half en half voor zijn partij
opeischt, met allen ijver bij den Jverkie-
zingsarbeid is maar niet voor .de
unionisten! Hij is eandidaal gesteld le
Pretoria.
De Zuid-Afrikaansche politiek heeft rioh
sedert do instelling der Unie nog niet v'ol-
Roman, naar het Duitsch van
IIEDW1G ABT.
doende ontwikkeld om een zuiver en za
kelijk uiteengezet programma derpaitijcn
te doen rijpen. Algemeene principes, goede
wil, oenheid, dat zijn aan beide zijden
de steeds terugkeerende leuzen. Maar, dat
is voor de aan het roer zijnde nationale
partij nog geen redenom haar gunstige
'positie vrijwillig prijs to geven. Ze wil
veeleer bezit en macht vasthouden en ziel
'geen enkele reden om 'met de unionisten
een Verbond te sluiten. De unionisten zou-
iden bok niet anders doen, als zij aan liet
{bewind waren. Per slot van rekening is
deze houding ook voor het wel en wee
des lands het beste. 'Want het land kan
alleen door een zuivere scheiding der
partijen, zooalsde loop der dingen van
zelf met zich zal brengen, beter gediend
zijn, dan door een partijveimenging en
een verwarring dor historische en poli
tieke.-principes, welke niet strookt met
den innerlijken aard van het Engelsche
parlementarisme, waaronder immers ook
Zuid-Afrika moet gerangschikt worden.
GEMENGDE MED EDEELINGEN.
pressie uitgeoefend worden, om de lieer-
schende klassen uit hun onveianlwOoule-
lijke laksheid op te schrikken."
In 'een tweede motie over hetzelfde on-
'derwerp weid door Adolf Braun deweik-
looshoid onafscheidelijk van het kapita- j
listische productiesysteem genoemd en wer-
don de volgende eisclien gestold:
1. Statistische mededeelingen over den
omvang der werkloosheid; 2e. betaling van
door de vak vereerd gingen vastgestelde loo-
nen; 3. .buitengewone ondersteuning van
werkloozen. in tijden van industrieele cri
sis 4. werkloosheid mag geen beperking va.il
politieke rechten meebrengen; 5. oprichting
en ondersteuning van arbeidsbeurzen; 6.
opheffing van werkloosheid door wettelijke
'maatregelen; 7. verplichte ondersteuning
van workloozen.
Na een levendig debat werden de moties
met groote meerderheid aangenomen.
In de middagzitting werden moties inge
diend en verdedigd over de „Eenheid dei-
Partijen" (Fransclie delegatie), de „Af
schaffing van de doodstraf" en voorts nog
verschillende ir itie.s over de toestanden in
Perzië, Turkije, 3panje.
37)
liet klonk zeer ernstig, maar tocli wel
gemeend en er lag zekere bezorgdheid en
warmte in haar stem. 1
Een duistere, stomme blik was Edela's
antwoord.
Toon strook Elsbetli zacht over Edela's
hand. v
„Ook aan h'et gelukkig zijn moet men
zich na oen groot verdriet eerst weer ge
wennen. Maar, or komt een dag dat wij
het geluk weer willen aanvaarden en be
grijpen, een dag van nieuw lioht en nieuwe
blijheid,"'
Met deze woorden-' ging zij heen.
Edela bleef lang 'Staren op de deur die
achter Elsbcth was 'dichtgevallen.
Een' nieuw geluk? Och,' dat zou voor
haar» niet bestaan. Er «was iets in haar
gestorven, on het zou niet weer geboren
kunnen worden Zij zélf had iets gebroken
en daarom' zou hot nieuwe' geluk voor
haar niet kunnen komen. -
Don volgenden morgen ging Edola- met
mevrouw Wiintrup do stad in. Eerst girt-
gen zij naar een juwelier. Hier bood zij
haar kostbare- Versierselen' le 'koop. aan,
maar zij braeh'ton aanzienlijk minder op
dan zij gehoopt had. Een knnsUiandelfifJ
was "aan h'uisontboden om eenige'Voco-
comeubelen on enkele oude'scbilderstukken
D u i t s c h 1 a!n d.
Alle hoop op een spoedige bijlegging van
hel conflict op de scheepswerven is \oorloopig
weer verkeken. Do weifdirécties "hebben wel
uuklaiijd tot onderhandelen bereid te zijn,
maai- ze* hebben nu tevens den eAch gesteld,
dal aan de besprekingen ook zouden deelne
men een vertegenwoordiger der Ilirseh-Dunc-
kei'hcho en een der christelijke vakvereonigin-
gen en drie vertegenwoordigers der natio
nale arboidersvereonigingen, en dezen eisch'
meenden de organisaties van werfarbeiders
niet te kunnen aannemen.
De voorgenomen besprekingen hebben dus
niet plaats. t
Denemarken.
In do Donderdagmorgen gehouden zit
ting -van het Internationale Socialialen-Con
gres te Kopem-'.-en werd de volgendemo
tie van onzen landgenoot Schaper behan
deld
Hel congres* constateert, dat de h'eor-
schende klassen tot dusver weinig op liet
gebied der werkloosheid gepresteerd heb
ben en dat hot tot stand gebrachte inliet
algemeen 'ontoereikend is gebleken. Do
bourgeoisie heeft alle mogelijke uitvluch
ten gezocht om haar gebrek aan goeden
wil en onbekwaamheid te maskecren. De
socialisten aller tanden protestecren tegen
deze onverantwoordelijke nalatigheid der
heerschondc klassen en Wekken de arbei
ders der geh'eele wereld op, deze taktiek
van de ondernemers onvermoeid te be
strijden. Slechts door krachtig georgani
seerde vakvereenigingcil', die op persoon
lijke, ornstigo en volhardende offervaar
digheid berusten, kan een voldoend sterke
te koopon. Hij gaf er moer voor dan Ede-
la dacht, vooral de schilderstukken ble
ken van waarde. Voorts verklaarde de man
zich bereidook baar andere meubelen to
jcoopen. 1
Maar toen dit alles geschied Was en
Edela do sommen geld bijeen telde, bleek,
dat er nog oen paar honderd, gulden te
kort Was om de gelioele schuld te vokloon.
Hot eenige dat i zij nunog 'had, Was wat
linnengoed en paar kisten met aardewerk.
Maar wat voor waarde zou zij daar nog
in vinden dat zou niclts opbrengen, hoe
genaamd niets. -
liet was al laat in den middag toon Ede
la tot zoover met haar zaken gekomen
wasu Toenxij in haar kamer kwam, zag
zij dat er een groot bouquet rozen ge
plaatst was, dat stak :geuide. Het was
een prachtig bouquet, zoo groot als Edela
nog maar zei,den gezien had. Het was een
heerlijk gezicht, die frissohe, roode rozen,
t Edela bleef verbaasd staan en kon oen
nilroepevan bewondering- niet weerhouden.
„Hoe mooi och hoe mooi I"
ZaCht geritsel klonk'. Een der rozen had
haar-,-tijd) Verb toe id, de. blaadjes braken
los en vielen op.de tafel,Daar lagen zij
op hetwitte tafelkleed roode bloed
droppels op een wit veld.
Zij kook er even naar on nam toen
voorzichtig- de blaadjes op. r
Zij schreef hom tVan haar besluite om
het geld aan Bernard Ilavostiand terug
to geven en vroeg hem' om raad.hoe zij
het nog ontbrekende zou moeten - aanvul-
Zij deeldo hem ook ,mcc dat zij..ver
schillende voorwerpen verkocht had om
zoo doendehét verbruikte geld zooveel
Italië.
De ultra-rencliöimairc geest, welke thans
op het Valicaan heersclit, heeft het einde
bereid van het priesterseminarie to Peru-
gut, dat reeds drie en een halve eeuw
bestond en tot dusver gold als de laatste
toevlucht van hel liberale katholicisme in
Italië.
liet seminarie werd door Leo XIII be
schermd en bezat o. a. een rijke natuur
wetenschappelijke verzameling. Pius X
bleek echter al dadelijk minder met do in-
rjchting op te hebben; er heerschte een te
vrije geest en, wat de deur dicht deed,
de kweekclingen hadden zich verstout het
Italiaansche Koningspaar bij gelegenheid
van een bezoek aan de stad, geestdriftig te
huldigen. En thans is het seminarie opge
heven en zal er een nieuw gesticht worden
te Assisi, met een onderwijzerspersoneel
doör den paus zelf aangewezen.
De feestelijke viering ran den driehon
derdsten -jaardag van den heiligen Borro-
meth bereikte Donderdag in den Dom
te Milaan zijn hoogtepunt met de voorlezing
van de pauselijke boodschap door den door
Pms X ge/onden kardinaal Agliardi. Paus
Pius X zegt daarin, dat hij van de kerk
niet \\en="l't, dat zij den strijd mijdt, want
haar aard A strijd. Hij wcnscht den eindc-
liiken triomf van het sreloóf.
gedateerd schrijven van koning Victor Ema
nuel ter hand stelde, waarin de koning zijn
telegrafische gelukvenschen hei haalde en zijn
bondgenoot van zijn i icndshcnppclijkc gevoe-
leveiris verzekerde.
Onmiddellijk na afloop der audiëntie
zond de keizer aan koning Victor Emanuel
een hartelijk telegram, waarin hij zijn
dank betuigde voor do ontvangen gelukwen-
schen en verklaarde dat het hem groot
genoegen had gedaan den uitnemenden
staatsman Giuliano te kunnen ontvangen.
Zoowel de Oostenrijksche als de Ita
liaansche pers toonen zich in het algemeen
bevredigd over het communiqué, dat naar
aanleiding der gesprekken van graaf Aeh-
renthal en markies di San Giuliano, ver
scheen. Men ziet er algemeen de bevesti
ging in van de vriendschappelijke betrek
kingen der beide landen en van den goeden
invloed van den Driebond.
Turkije en Griekenland.
De Parijschü „Matin" verneemt uit
Athene, dat de Tnrksche regeering besloten
beeft aan Griekenland een ultimatum te zen
den, waarin zij .dreigt met een afbreken dei-
diplomatieke betrekkingne \oor bet geval dat
Venisqlos, of welke andere Kretenzer ook, zit
ting neemt in de Nationale Vergadering. Dc
Giieksche minister van buitcniandsche zaken
vei klaart evenwel geen enkele officieele mede-
deeling of bevestiging van dit telegram te
hebben ontvangen.
Oostenrijk en Italië.
Over de ontmoeting van den Italiaanschen
minister van buitcniandsche zaken met keizer
Frans Jozef, welke Donderdag te Tschl plaats
had. wordt nog nader gemeld, dat markies di
San Giuliano den keizer een van IS Augustus
mogelijk weer aan te vullen. Toon zij den
brief nogmaals overlas, verbaasde zij er
zich over 'hoe duidelijk zij dien gesteld
had, en hoe helder en zakelijk' zij' het go-
val in zoo weinig mogelijk woorden had
uiteengezet. Waar bad zij dat zoo plotse
ling van daan, zij die van zakendoen in
h'et geheel geen verstand had?
Maar tangen tijd om hier over tc denken,
hadzij niet, want ér werd geklopt en het
dienstmeisje kwam'haar zc,,<on dat graaf
Taucrn gekomen was en tiaar wachtte in
do salon.
Hoewel Edela met haar gesloten karak
ter niet terstond ieders sympathie op
wekte, had het dienstmeisje voor haar een
groote genegenheid opgevat. Zif wist het
groote nieuws ook reeds en lachte Edela
veelbotcokencnd toe. Maar hel koude ge
laat van Edola* deed haar terstond weer
ernstig worden.
Edela wachtte nog even, tot hel meisje
weer in de-keuken was gegaan on da gang
-jveor, vrij .was. Toon trad zy /uit haar
kamer. Bij haar binnenkomen in do salon
stond Tauom terstond op en kwam naar
haar toe.
Het v iel haar op hoe elegantzrjn be
wegingen waren, geheel anders dan ge
woonlijk. Ook kwam hel tiaar voor, dat hij
erijqngcr uitzag, veel jonger dankzij dacht
dat t li ij was rr en dat gaf haar oen ge
waarwording van- schrik. Maar zij toonde
dat niet. Rustig stak zij hem -haar hand
toe.
„U hebt mijzulke mooie rozen gezon
den. Ik dank.u daar wel zeer,vpor."
Hij nam haar hand en'trok*, haar dicht
naarjlzich ,,toe, - f
Vereenigde Staten.
Dc financiers en industlieden komen er
in Roosevelt's redevoeringen ongemakkelijk
af. In Kansas City heeft hij nu weder een
ledevoering gehouden over „Eerlijkheid in
hel publieke leven", waarin hij op zijn be
kende wijze (e keer ging tegen de privileges
tier maatschappijen en den politieken invloed,
dien zij uitoefenen. ,,Ik ben niet van plan
mijn campagne tegen de corruptie van hoog
geplaatste peisonen 01 te geven. Wij moeten
wetten maken, vvnnriioor maatschappijen, die
ambtenaren om A .open of veuuud plegen aan
het publiek belang, uit het zakenleven kun
nen worden geschakeld."
In bouiskringen neemt men het air aan
alsof men voor Roosevelt's redevoeringen
volkomen onverschillig is. ÏIcnvy Clews en
andere toonaangevende persoonlijkheden van
Wallstrcet verklaren, dat zijn beweringen van
zuiver particulieren naid zijn en practisch
niet de minste betceekenis hebben. Maar toch
hcnsclit onder de belanghebbenden dor trust
een grooter bezorgdheid dan ooit vroeger en
wordt Roosevelt er thans beschouwd als de
vijand, niet als een voorvechter der belangen
des lands. Overigens worden zijn redevocrin
gen algemeen opgevat als de inleiding tot een
nieuwe candidatuur voor het presidentschap.
Zeventien directies van kolenmijnen in het
Pittsburgsche miindistrict, waar 10000 mijn
arbeiders in staking zijn, hebben tegen 87
leden van de „United Mine Workers Union"
een eisch lot schadevergoeding ingesteld
tol een [ledrag van twee millioen doll.
Dc miindirecties beweren, dat de verlen
ging der staking een samenzwering is tegen
liet bedrijf en dat bovengenoemde bond der
halve strafbaar is volgens de bepalingen van
de anti-ti ustwet.
De staking komt dc maatschappijen op
ongevce: SöjOOO^per dag te staan. Zij is
algemeen geworden in April, zoodat het
vei lies thans in de millioenen loopt.
Volgens dc laatste volkstelling bedraagt
hel aantal inwoners van Groot-Xew-York
4.706.883. Dit beteekent een loeneming van
1.329.6S1 tegenover den stand der bevol
king in 1900.
B r i t s c h-I n d i
Jlet samenz.vvecrdersproees van Dacca,
waarin 42 Hindoes wegens hoogverraad be
schuldigd worden,* heeft in de laatste dagen
nieuwe onthullingen gebracht. Zoo werden in
't hcv.it der sainenz.vveeiders spoorwegkaarten
gevonden, waarop niet alleen alle lijnen van
Xooui-Indië zoo nauwkeurig mogelijk zijn
aangeduid, mnrr welke ook aanwijzingen
over hel rollend spoorvvegmateiianl, den staat
der spoordijken, bruggen, tunnels enz. bevat
ten, in geval van een opstand zou het een
kleinigheid zijn geweest om op grond van dit
plan strategisch belangrijke lijnen door Ver
nieling van bruggen cn tunnels en het ver
keer te belemmeren. Voorts werden boeken
in beslag genomen, waarin de geregeld uitge
geven omkoopsgeklen geboekt waren.
Donderdagavond werd te Dacca door twee
jongelieden een aanslag gepleegd on den chef
der inboorlingenpolitie in de nabijheid van het
gerechtsgebouw. De inspecteur werd slechts
licht gewond.
BINNENLAND.
K ningln Emma op reis.
Reuter seint dd. 2 Sept. uit Köragsstein in
den Taunus
De Koningin-Moeder van Nederland is gis
terenavond tot een bezoek van een paar da
gen bij de Gioothertogin-Moeder van Luxem
burg aangekomen.
Aan bet station waren dc Groothertogin
met haar dochter de groothertogin van Ba-
deu, die hier vertoeft, tot .haar ontvangst
aanwezig.
De stad is kwistig versierd.
„Jou heb ik rozen gestuurd. En moet
jij mij daarvoor clan danken?"
Zij sloeg haar oogen niet neer voor
zijn blik.
Maar het klonk toch wat stijf en als van
buiten geleerd, toen Edela zei
„Ik dank je, Adiiaan."
Ilij knikte tevreden. „Zoo is het gocu, al
klinkt het eoist nog wat vreemd, maar dat
zal wel boter wordenJe moet er eerst nog
wat aan gewennen."
Zij sloeg lmar oogen neer. Kon hij dan
lezen wat er in haar cmging?
„Alle goede dingen komen langzaam,"
vei volgde hij, „wij zullen langzamerhand den
goeden toon wel vinden om met elkaar te
pralen." En daarbij drukte hij op elk van
tiaar vingertoppen een zachte kus.
Toen gleed zijn blik over baar gestalte
en zei hij
„Het was mijn plan je voor een rijtoertje
af te halen, zou je mee willen gaan? Gnat
..at in deze kleeding?"
Was zij niet elegant genoog gekleed naar
zijn zin? Of zou hij liever zien dat' zij zich in
iets anders dan in het stemmige zwart stak?
Edola mompelde eènigc onverstaanbare
woorden, maar Taucrn viel haar in de rede
„liet maakt zulk een zcldzamen indruk
dat diepe zwart bij je blonde,lmar. Alles is
zoo licht en zoo zonnig aan je en het zwart
komt, daar zoo eigenaardig tegen .uit."
Zij kreeg oen hoog roode kleur en werd
toen weer bleek. Zonder een wooid te zeg
gen, liep zij haastig de kamer uil en kwam
even later,terug in een keurige witte blouse,
de laatste die hnnr moeder voor hanr nog
had gekocht.
Het was geep' kostbaar postuum, want de
Onze ministers.
Minister Talmn zal a.s. Woensdag een be
zoek brengen aan de Waalwijksche landbouw
tentoonstelling.
Dc Minister van Marine begaf zich heden
ochtend naai- het Loo, voor do gewono re-
geeringsaudiêntie bij H. M. de Koningin.
geldmiddelen van barones Yan der Eichen
hadden toen reals niet meer toegelaten dat
zij kostbare zaken voor haar dochter kocht.
Maar het was een smaakvol eostuurn en het
stond Edela bijzonder goed. Alle lijnen van
baar edele gestalte kwamen mooi uit in dit
kleed. Daarbij had zij een aardig matrozen-
hoedje opgezc., dat haar uitstekend stond,
liet was een zeldzaam aantrekkelijk gezicht,
zooals zij daar stond, terwijl haar blonde
haar onder haar kleine hoedje wegkwam.
Ilij bood liaar galant den arm.
„Nu laat* ons dan maar gaan. De automo
biel slaat buiten te wachten en ik denk
dat Vogeltje ook klaar is, die wel veel zin
zal hebben om mee te gaan."
Dus Vogeltje ging ook mee. Zii had een
fonkelnieuw, elegant zomcrtoilet aan en trad
statig uit haar kamer, Ook zij was 's luid
de gs in de stad geweest cn had inkoopen. ge
daan om in dc komende dngen behoorlijk
i oor den dag to kunnen komen. Zij was an
ders niet in staat geweest om zulke kostbare
inkoopen te doen, maar dien morgen had zij
een cadeautje van Taucrn gekregen, zoodot
zij nu goed bij kas was,
In cfo open auto reden -zij nu uit naar
Wannseo. 0|i het terras van het Zweedscho
paviljoen listen zij zich een en nader bren
gen. Zii zalen zeer gezellig bijeen en Edola
was Tuuern zeer dankbaar dat hij op onge
dwongen, vroolijko wijze praatte, evenals hij
dat in de auto gedaan had. Daardoor behoef
de zij maar weinig to spreken cn voelde zich
tamelijk op haar gemak.
(Wordt vtrvolgd.)
m—bm—hm»uw—iininrirm
