63"° Jaargang
Dinsdag 13 September 1910
No. 13404
Edela van der Eichen.
Deze courant verschijn dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Pnjs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25 franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen. 1
Ad verten tien voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel mee<
16 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats 'die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
biervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.,
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan bet Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
i voor de Administratie No. 103.
BUITENLAND.
Schiedam, 12 Sept. 1910.
RUSLAND,
Dc tijd der zomervacauties nadert zoo lang
zamerhand zijn einde en alienvege worden de
hoogeseholen voor het studeerende deel der
jnensehhoid weder opengezet. Een geiegekl
terugkeerend verschijnsel in bijna alle landen
is, dat het aantal studenten van jaar tot jaar
toeneemt. Zoo ging het tot nog toe ook in
Rusland en wel in zeer steike mate. Dit jaar
doet zich echter het zeldzame Verschijnsel,
dat in beschaafde klingen druk wordt be-
spioken, voor dat bij de inschrijvingen voor
de universiteiten do beschikbare plaatsen
voor nieuwe studenten zelfs niet voor de heliit
worden bezet.
Dit is het verrassende resultaat van de be
leidvolle politiek van den minister van onder
wijs Hchwaiz, Gedurende den korten tijd van
zijn ministerschap is hij ei in geslaagd, den
drang der Russische jeugd naar hooger om
derwijs zoo binnen de perken te houden,
dat de meest gehelde universiteiten, waai op
vroeger slechts met de giootste moeite een
plaatsje was te krijgen, den teimijn van in
schrijving herhaaldelijk hebben verlengd, in
de hoop, dat mogelijk nog verlate vei zoeken
mogen inkomen. Deze hoop blijkt echter be
drog, want de maatregelen, door den minis
ter van onderwijs genomen, zijn maar al te
krachtig van uil wei king. Al zijn maatregelen
zijn namelijk or op gericht om de toetreding
tot dc universiteiten zooveel mogelijk te be
moeilijken. Vei-cliillende groepen, zooals de
Mouwen, degenen, die hel eindexamen van
geestelijke seminaria, zoomede van hoogerc
burger- en handelsscholen hebben afgelegd,
de Joden, algezien van hot geringe en on
rechtvaardig gehandhaafde minimum percen
tage, worden van de hoogeseholen geweerd.
Ja, om dit systeem nog strenger door te voe
ren, heeft minister Sclnvaft de cmatoren der
gymnasia gelast aan dc groote menigte
extraneï groote bezwaren in den weg to leg
gen. De plagerijen, honderden ja duizenden
van dc'/e jongelieden aangedaan, is de
breede volksmassa's zoodanig een ergernis ge
worden, dat onlangs een gezweionon-rocht-
bank te Kiew twee jongelieden, die door mid
del van venalsehte diploma's op de univer
siteit waren gekomen, vrijsprak. Het verhaal
van de martelingen, waaraan elke candidaat
op liet examen voor extraneï in den jongsten
tijd in Rusland is blootgesteld, had de ge-
gelden beoogt, waardoor het slechts aan wel-
gestclden mogelijk zal zijn van het hooger
onderwijs te profiteeren.
GEMENGD® MEDEDEELINGEN.
Engeland.
Verschillende groote industrieën van het
Vereenigde Koninkrijk worden door ernstige
arbeidsconflicten bedreigd. Het besluit der
uitgesloten ketelmakeis om de houding van
hun bondsbestuur niei goed te keuren het
weid aangenomen met twee derden der stem
men zal tengevolge hebben, dat binnen
kort op de nooi delijke scheepswerven kon
derduizend werklieden zonder werk zullen
geraken.
Daarbij komt, dat het spooi wegpersoneel
met de keteimakere, die tegen hun eigen
bestuur in opstand zijn, één lijn willen
tiekken. De beambten van den Nothern Rail
way hebben gedreigd de aibitrage-overeen-
kemst te verbreken, wijl de onderhandelin
gen over de invoering van den tienuurswerk-
dng tot tl us ver tot niets hebben geleid.
Onder de mijnwerkers van Zuid-Wales
neemt de gisting toe. Dat zij zich voorloo-
pig hebben- laten teiugbiengen van hun
plan om in staking te gaan, vindt zijn oor-
zonk alleen in de verwachting dat spoedig
een staking in alle Engelsche mijnen zal
worden afgekondigd. Daarbij zouden dan
200,000 man zijn betrokken.
En in de katoennijveiheid dreigt ook een
uitsluiting, waardoor aanvankelijk 150.000,
later 300.000' weiklieden zouden worden
getroffen, Te Oldham is nl. een klein geschil
ontstaan over het ontslag van eon werkman,
dal tot een gedeeltelijke staking heeft geleid.
Overeenkomstig de gesloten overeenkomst stel
len de patroons voor dit geschil aan het
ooidcel van een scheidsgeiecht te onderwer
pen, doch dit voorstel is door de stakende
weiklieden van de hand gewezen. Daarop
heeft hot bestuur van den bond van spin-
nerij-eigenaais besloten een ledenvergadering
bijeen te roepen en aan deze vooi te stellen
een algemeene uitsluiting af te kondigen.
ten worden en sprak zich uit voor een
leerlingenruil tusschen de technische hooge
seholen der verschillende landen.
Dienzelfden dag kwam voor het eerst
bijeen een internationaal congres ter be
strijding der beroepsziekten, waaraan 600
personen deelnamen. Iljet congres houdt
zich voornamelijk bezig met het vraagstuk
van de beperking van het aantal ongeval
len door geneeskundige voorzorgsmaatrege
len. Voornamelijk heeft men hierbij het
oog op do ongevallen in mijnen en che
mische fabrieken.
dragen verzet aan te teekenen tegen de caiiir
didatuur van dr. Mendoza vroor het presi
dentschap van Panama en daarbij gedreigd
zou hebben met bezetting of inlijving der re
publiek Panama.
Duitschland.
Het verblijf van den tsaar te Friedberg in
Hessen hij denkt er tot medio Novem-
bei te blijven en in October moet hij nog een
ontmoeting met den Duitschen keizer hebben
heeft menig vreemdeling reeds in onaan
gename omstandigheden gebracht. De laatste
staaltjes hiervan worden uit Frankfort ge
meld. Daar zijn een vijftal Russische too-
ncelspeku's, die deel uitmaakten van een
troep, welke in die stad voorstellingen gaf, op
het politiebureau opgesloten en in tegenwoor
digheid tan een Russisch politic-ambtenaar
veihoord. Hierbij bleek hun gchecle schuld
te bestaan in het voordiagen van gedichten
over Jodenvervolgingen, een vergrijp dat ern
stig genoeg scheen om hen te verbannen.
Zelfs zouden zij aan Rusland zijn uitgeleverd
wanneer niet de Jootlsehe gemeente de mid
delen verschaft luid, om hen naar Frankrijk
te expedieeron.
Spanje.
De gemeenteraad van Madrid heeft met
gioote meelïlei beid besloten tot een alge
heels hervoiming en uitbreiding van het
stedelijk onderwijs op neutralen grondslag,
De staat zal hiertoe jaarlijks 150.000 pesetas
bijdragen.
zworenen in een milde stemming gebracht.
En dan te denken hoevole kwakaalveits
bij hot gebrek aan geneesheeten liet volk af
zetten, van het gebrek aan juristen, die bij
hot volk vervangen worden door do zaakwaar--
nemets, het tekort aan e-vmnasiumleeraars
enz. Ondanks dat alles gaat de minister met
het uitschrijven van renctionnnire maatrege
len voort. Thans heeft hij een nieuw wetsont
werp op het hooger onderwijs uitgewerkt.,
dat een aanzienlijke verhooging der sfcudie-
Roman naar het Duitsoh van
HEDWIG ABT.
44)
Tauorn koek Edela aan on lachte zacht.
Plotseling had hij haar met beidö armen
omvat, hief hij haar op van, haar paard,
hield haar een oogenbhk hoog in de lucht
met zijn ijzeren spierkracht en lachte toen
weer.
„Daartegen helpt geen afweren 1"
Toen zotte hij haar zacht op den grond
en deed een stap terug,
Edola's wangen werden weer hoogrood
en toornig flikkerden haar oogon. Zijn
oogen drukten echter niets dan lachende
bewondering uit.
„Dat staat je goed, zoo'n beetje drif
tige boosh'oid. Ik heb altijd meer van fieien
drift gehouden dan van zachte tegemoet
koming 1"
Edela ademde zvVaar. Zij kon het niet
verdragen dat hij haar zoo aanzag.
„Laat ons verder rijden 1" zoi zo kortaf.
Pij 'scheen niet te hooron wat ze zcj;
bond de paarden aan een boom vast en
wees haar een ouden boom'stan om op te
gaan zitten, een stam! "die aan den kant
van den wteg lag,
„Kijk eens! men beeft hier al) een zit
plaats voor ons gereed gemaakt. Of vindt
je het Weeko mos poëtischer om op te
zitten?" i
„Waarom speet je zoo mot mij?" riep
zij on week terug.
België.
Biussel is in de laatste dagen de plaats
van bijeenkomst van verschillende con
gressen, Zaterdagmiddag is er o. a. ge
opend het inteinationale congres voor het
hoogero technische, onderwijs, waarop 23
staten waren vertegenwoordigd. Het con
gres, dat in vier commission werkzaam is,
heeft ten doel, principes en' methoden voor
do hervorming van het technische onder
wijs op te stellen, Do eerstei commissie
hield zich bezig met de vraag of het on
derwijs direct bij het begin van 'den. cur
sus aan technische hoogescholea gespe
cialiseerd moet worden, wat men niet raad
zaam achtte. Do derde commissie beant-
woorddo bevestigend de vraag of de'studie-
reizen naar het buitenland uitgebreid inoe-
Kreta.
In antwoord op de nota dei' Porte, hebben
de mogend heden-protectoren verklaaid, dat
zij niets weten van het plan van Grieken
land, om onderofficieren naar Kreta te zen
den. Mocht Griekenland dat willen doen,
dan zal het verhinderd worden.
Vcni/.elos beeft nan do eonculs dei' mogend
lieden protectoren officieel medegedeeld dat
hij het mandaat der Athoner kiezera aan-
aaidt en zijn ambt ah hoofd der Kretenzer
regeering nederlegt.
BINNENLAND.
Hofbericht.
H, M. de Koningin heeft benoemd tot
kamerheer in buitengewonen dienst G. C.
Baron van Asbeck, voorzitter van den Hoo-
gen Raad van Adel, lid van de Algemeene
Rekenkamer; tot kamerheer E. L. Baron
van Hardenbroek van Lookhorst, burge
meester van Rijswijk.
zendaal aanwezig zijn, om don koningen
de koningin der Belgen to begroeten.
Corps diplomatique.
Het buitenlandsche corps diplomatique
te 's-Giavenhage heeft in den jongsten tijd
de volgende wijzigingen ondergaan: dele
gatie van Griekenland wordt beheerd door
een zaakgelastigde a. i. den lieer Caftan-
zoglu, gezantschapssecretaris, met stand
plaats Londen; aan het gezantschap van
Portugal is als attaché verbonden do lieer
José de Lima Canrelo Lamprein en se
cretaris 1ste klasse bij de legatie van Roe
menië is do heer Gabriel M. Mitilineu.
Vereenigde Staten.
De staking in de kolenmijnen van llli-
l.nois, die 23 volle weken heelt geduurd, is
geëindigd. De arbeiders krijgen een alge
meene loonsverhooging. Maandag zal over
72.000 man het werk worden hervat.
De ïegeering te Washington laat officieel
het bericht tegenspreken, dat zij aan haar
zaakgelastigde te Panama zou hebben opge-
Het bezoek vair bet Belgische Koningspaar.
Het programma van het bezoek van
H, M. de Koningin en van het Belgische
Koningspaar, van 15 tot 17 September a.s.,
aan Amsterdam, luidt als volgt:
Donderdag 15 September12,12 uur n.m.
aankomst van H. M. de Koningin aan het
Centraalstation; 12.22 uur nm. aankomst
van het Belgische Koningspaar aan het
Centraalstation; 3 uur n.m, uitrijden voor
een bezoek aan het Rijksmuseum; van
daar naar het raadhuis; 7.30 uur n.m.
gala-diner; 9.30 uur n.m. militaire taptoe
op den Dam.
Vrijdag 16 September: 10 uur v.m.uit
rijden voor een bezoek: aan do flramant-
s lij per ij van de firma Asscher, Tolstraat
127129; van daar naar het Centraal
station; 11.40 uur v.m. vertrek naarSoest-
dijk; 4.51 uur n.m. terugkeer van Soest-
dijk; daarna receptie van de Belgische
kolonie ten paledze; 7 uur n,m. diner;
8.45 uur n.m. uitrijden voor een bezoek
aan het Concertgebouw.
Zaterdag 17 September: 9.30 uur van.
uitrijden voor een bezoek aan de op het
IJ liggende oorlogsschepen; van daar vaar
tocht op het IJ en door Oosterdok en
Nieuwe Heerengracht naar den Buiten-
Amstol; ontscheping aan de Sarphatikade;
2.15 uur n.m, uitrijden voor oen bezoek
aan het Buigerweeshuis en aan het (Ba-
gijnhof; 3.50 uur n.m. vertrek van het
Belgische Koningspaar van liet Centraal
station; 3.54 uur n.m. vertrok van, H. M.
de Koningin van hot Centraalstation.
H, M,. de Koningin-Moedor zal de ko
ninklijke gasten aan het noenmaal tenpa-
leizo te Soesbdijk, op Vrijdag 16 dezer,
persoonlijk aan het station te Baarn ont
vangen.
De dame du paleis van H. M. de Ko
ningin, mevrouw Van Loon-Egidius, to
Amsterdam, zat als toegevoegd aan ko
ningin Elisabeth van België, deel uitma
ken van den eeredienst bij do Belgische
vorstelijke gasten.
Alle leden van den toegevoegden dienst
zullen a.s. Donderdag aan het station Roo-
Audlënties
De gewone audiëntie van deu minister
van ooi iog zal op 15 dezer niet plaats
hebben.
6. v. d. Xors f
Te 's-Gravenhage is Zondagochtend ten
zijne huize aan het Nassauplein 11 plotseling
overleden de h*er G. v. d, Kors, oud-dhec-
teur der Rolt Bank en het laatste jaar com
missaris dier financieële instelling.
„Schijnt het je een spet toe?"
„Ja. Want je hebt mij" niet lief."
„Ik heb je niet lief? Weet je dat op
eens zoo beslist?"
Zij vvas plotseling verbleekt, maar zij
wist niet waarom. Toen sprak zij het uit,
wat zij al zoo vaak, zoo Weel vaak in
stilte gezegd had.
„Ik begrijp het niet ik begrijp niet
waarom je nu juist mij als je vrouw hebt
uitgekozen 1"
Hij keek h'aar geruimen tijd zwijgend aan,
Voor hij langzaam zei:
„Juist, jou? Denk je zoo geringschat
tend over je zelf? Maar je geeft het ant
woord zelf al. Omdat jij het verlangen
in mij hebt wrakker geroepen 1 Van allo
vrouwen dio ik ken, is or maar een die
ik werkelijk' gewenscht heb tot de mijne
te maken. Jij'bent de eerste de eenigo
vrouw in mijn leven, die ik werkelijk
liefheb."
Hij had haar hand genomon de ndo-
laarsklauw Wad de Valk in zijn macht,
waarmee hij doen kon wat hij wilde. Ede
la moest onwillekeurig daaraan denken,
het wapen van do Tauerns.
Zij werd weer rustiger, haar drift was
aliveer vporbij. Gewillig liet zij1 zich' nu
op don omgevallen boomstam trek
ken.
Tauern sprak eerst nog niet en hij bleef
haar hand krampachtig vasthouden. Mot
half gesloten oogen keek hij naar een vogel,
die op eonigen afstand op een boom heen
en wedersprong.
Toon aVoos hij naar het dier en zei:
„Ein Vogel sang im Esch'enbaum
Ken je het lied yan R'eimer TJiomas en
zijn blonde vrouw"? Hij- kuste h'aar
zij kuste hem
Maar Edela hoorde niet meer.
Zij was opgesprongen en stond naast
haar paard terwijl zij haastig trachtte hot
dier los te makn.
„Laat ons doorrijden
Het klonk alsof zy in doodangst was.
Langzaam stond hij op.
„Ben jo bang voor Wet groene woud,
blonde Edela? En is het verstandig van
je zoo tegen mij te doen of onverstan
dig? Weet je dan niet dat piets zoo op
windt als kussen die geweigerd worden,
Edela?"
„Ik vraag je nogmaals, laat ons naar
huis gaan," zoi zij, maar nu koud on
waardig als gold het do venlediging van
haar jonkvrouwelijko waardigheid.
Nogmaals keek hij haar uitdagend aan.
„Zooals jo boveeit," zei hij toen. „Zoo-
als jo beveelt," mijn blonde gravin."
Door het Woud redon zij nu terug, lang
zaam, zij aan zij.
Toen zy weer by de stad kwamen en
langs de eerste villa's aan den straatweg
roden, had Edela een gevoel alsof zy dood-
af was. Van waar die moohcid, kwam het
van den angst, Üio h'aar gefolterd had in
hot bosch?
En zij bleef zich zoo moo en mat ge
voelen in de volgende 'dagen. Zelfs Vo
geltje viel dat óp. Zy zag dat Edela zeer
block was en voortdurend org stil, veel
te stil voor eon gelukkigebruid. Vogel
tje fluisterde zacht met eed schalksch
lachje:
Gouden jubilee.
In het St. Vinccïitius-jjeslicht in het
Westeinde te 's-Gravenhage werd gisteren
de Eeiw. Broeder Carolus, ter gelegenheid
van zijn gouden professiefcest, gehuldigd
door zijn oud-leerlingen.
Om halfnegon werd een plechtige H. Mis
opgedragen in de versierde gestichtskapel
door den Zeer Eorw. lieer Schellart, sub
regent van het Semenarie Hengeveld en
oud-leerling van den jubilaris. De kapel
was geheel gevuld door de aanwezige oud-
leerlingen; het zangkoor der broeders was
versterkt door hot bekende kwartet „Or
pheus".
Na de H, Mis had een gezamenlijk ont
bijt plaats, en na afloop daarvan werd
een receptie gehouden, waarop Minister
Kolkman den jubilaris hulde kwam bren
gen voor wat hij in zijn 50-jarige onder
wijzersloopbaan heeft gepracsteerd, onder'
mededeeling tevens, dat de Koningin hem
had benoemd tot ridder in de Oranje Nas-
sau-orde. Het insigne dezer orde werd tege
lijkertijd door den heer Kolkman aan den
jubilaris overhandigd.
Onmiddellijk hierna deelde de Zeer Ecrw.
Heer J. L. M Waterreus, president dei'
feestcommissie, den broeder Carolus na
mens den zaakgelastigde van den IIStoel
mede, dat de Paus hem had begiftigd'met
het eerekruis Bene Merenti.
Verder werd de jubilaris nog toegespro
ken door den heer N. J. W. M. Nuijen,
vice-president der feestcommissie, die den
dank der leerlingen vertolkte voor wat
broeder Carolus te hunnen nutte heeft ge
daan en die daarbij den jubilaris over
handigde Pastors „Geschichte der Papsle",
een standaard-geschiedcnis-werk, verge'zekl
van een keurig gecalligrafeerdc opdracht;
„Mich fliehen alle Freuden,
Icli sterb' vor Ungeduld,
An allen meinen Leidon,
1st nur die Liebe schuld 1"
Toen Tauem oen dag of wat later op
een middag bij haar kwam om afscheid
te nemen, vroeg hij
„Vindt je het goed Edel (zoo noemde
hij haar het liefst), dat yvij zoo spoedig
mogelijk trouwen? Over veertien dagen
zou je dat willen?"
Zy zag hem ontsteld aan, opende haar
mond en sloot dien weder zonder een ge-
geluld uit te spreken.
Hij kuste haar hand.
„Ik donk namelijk dat wij' dan ook nog
een bezoek aan Zuid-Tirol, zullen kunnen
brengen. In September is h'ét Ampezzadal
op zyn mooist. Verlang je niot naar een
rois in do bergen, Edel?"
De borgen? Ik hóf my'n oogen naar bo
ven, ik zio naar de toppen der borgen,
had Elsbeth Wientrup haar eens gezegd.
Zou van de borgen redding te wachten
zyn?
„Ja, ja," riep zij, „naar do bergen en
spoedig Adriaan, laat ons spoedig gaan!"
XVII,
Hadden de dagon vleugels gehad of wa
ren zij voorbij1 gekropon, langzaam, uiterst
langzaam, zooals iemand voortgaat dio
zware kogels aan dikke kettingen mm don
voet heeft, welke hem iedere schrede moei
lijk maken? Was hot alleen do laatste dag
en vooraj '-te laatste nacht geweest, die
haar zoo vreeseüjk lang was gevallen?
De minuten leken haar uren on toch ook
weer angstig hoorde zij do klok slaan,
uur na uur, en dan schoon het haar of
die uren veel te snel gingen.
Geen oog had Edela dicht gedaan dien
nacht vóór haar huwelijk.
En eindelijk kwam de morgen, een herfst
morgen met heerlijke zon haar huwe
lijksdag 1
Graaf Tauern was don Vorigen avond
in zyn hotel aangekomen. Eon kaart met
een bouquet witte rozen had Edela zijn
terugkomst in Berlijn bericht.
Witte rozen, dacht zij, zooals men ze
bruiden en doodon in de hand geeft!
En bijna als eon doodo zag de bruid
eruit toen zij 's morgens uit kaar kamer
in de salon trad, ,die men heden voor
haar persoonLijk gebruik bad ingericht en
waar haar bruidsjapon, die heden pas ge
reed was gekomen, uitgespreid lag.
Haar bruidsjapon, de sluier en de groene
krans
„Lieve hemel, kind, ben jo niet goed!"
riep Vogcltjo, die met gevouwen handen
c\n een zaligen glimlach om don mond voor
den bruidskrans stond, cn zij wilde daarbij
op Edela toesnellen.
Maar Edela weerde h'aar af en langzaam
kwam zij op Vogeltje toe. De laatste mar
teling wilde zij nu ondergaan. De elegante
modiste, die haar bij het kloeden behulp
zaam zou zijn, boog diep.
(Wordt vervolgd.j
SCHIEDAMSCHE COURANT
f f J~\ J vZA
