63'* jaargang
Donderdag 22 September 1910
Na 13412
Edela van der Eichen.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl.1.25 franco
per post fl. 1.G5.
Prjjs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abon nemen ten worden dagelijks aangenomen.
Ad verten tiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór ©en
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Adve r ten tiën: Van 1—6 rogels fL 0.92; iedere regel meet
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats 'die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Taneven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon j
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Bericiit.
Zij, die zich met ingang van 1 Oct.
®.s. op de „Sehiedamsehe Courant" abon-
neeren, ontvangen de-tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
SCHOUW
over de wateringen en lielnsloten in het
Ond- en Nieuw-west-frankeland.
WAAR8CHUWIKCI.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam,
Gezien art. 8 der verordening op het rei
nigen en op de gevorderde breedte en diepte
houden van de wateringen en heinslooten
in liet Oud- en Nieuw-vvest-fran.keland bin
nen genoemde gemeente, (Gemeentebladen, no.
6 van 1881, no. 11, wan 190'8 en no. 21
van 1910).
Brengen ter kennis van de eigenaars van
de landerijen, huizen en erven in genoemd
Frankelandb dat op Woensdag den 5en Octo
ber 1910, des voormiddags ten negen ine,
eene SCHOUW zal gedreven worden over
bovenbedoelde wateringen en heinslooten.
Wordende bij deze ieder, ,dien zulks mocht
aangaan, gewaarschuwd, te zorgen, dat aan
het bij de bovenaangehaalde verordening
voorgesclirevene alsdan behoorlijk voldaan zij
En opdat niemand hiervan onwetendheid
zoude kunnen voorwenden, zal deze worden
afgekondigd' waar het behoort.
Schiedam, den 21en September 1910.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA
Schiedam, 21 Sopt. 1910.
DÜITSCHLAND.
Op den partijdag der Duitsch,e sociaal
democratische partij, wolke Maandag te
Maagdenhuig is geopend, is gisteren de
houding der Badensche socialistisch© Ka
merleden, die an strijd met d© hesluiten,
van vroegere partijdagen, dit jaar voor de
begrooting hebben gestemd en. zelfs aan
het Hof van den groot-hertog verschenen,
ter sprake gebracht.
Het partijbestuur had naar aanleiding
van de houding dezer afdolenden dia vol
gende buitengewoon scherpe motie bij1 het
dongres ingediend:
„Do partijdag bevestigt de besluiten der
partijdagen te Liiheck, Dresden en Neuren
berg, die aan de sociaal-democratische af
gevaardigden principieele verwerping van
de begrooting, zoowel in het Rijk als in
do afzonderlijke staten voorschrijven, daar
deze staten klassestaten zijn, die op de
klasse-heerschap'pi} beiusten en ten taak
bobben, do bestaande verhoudingen ten op
zichte van den eigendom, de middelen van
productie en de uitbuiting van do arbei
ders door de kapitalisten met alle hun
ten dienste staande middelen te handha
ven. De staat kan derhalve door den nood
gedwongen wel eens kleine concessies aan
de uitgebuiten doen, maar nooit tegemoet
komen aan hun wonschen naar ingrijpende
sociale hervormingen.
„De Partijdag beschouwt derhalve do
goedkeuring der begroeting door de meer
derheid ,der sociaal-democratische afge
vaardigden van den Badenschcn Landdag
als eon opzettelijke, grove veronachtzaming
van de vroegere door de partij genomen
hesluiten, die tot richtsnoer moeten die
nen voor hun parlementaire werkzaamheid
en als een bezondiging aan de eenheid
der partij, die slechts gehandhaafd kan
blijVen wanneer alle leden der partij de
partijhesluiten opvolgen.
„De veronachtzaming van partijhesluiten
is een der ernstigste misdrijven jegens de
partij, aan welke zich een partijgenoot kan
schuldig maken.
.„De Partijdag spreekt derhalve over de
Badensche afgevaardigden, die in den
Landdag de begrooting hebben goedge
keurd, de allerscherpste afkeuring uit.
„De Partijdag beschouwt wijders het
deelnemen aan ceremoniën ten hove en
aan monarchistisch huldebetoon als on-
vereenigbaar met onze sociaal-democrati
sche beginselen en stelt den partijgenoo-
ten ten plicht, zich van dei-gelijke be
toogingen te onthouden."
Bebel voerde als rapporteur dezer mo
tie het woord. Hij sprak gedurende twee
uren cn verborg 'de scherpte van zijn aan
vallen en zijn beschuldigingen tegen, de
Badensche partjjgenooten onder oen va
derlijken toon, welke onder de interrup
ties der aangevallenen somtijds verloren
ging. r
Het partijbestuur, zei hij, heeft er aan
gedacht om de Badensche kameraden, wel
ke vóóv de begrooting hebben gestemd,
buiten het partijverband te sluiten. Daar
zij echter niet do partij hebben willen
verraden en zij met goede bedoelingen
hebben gehandeld, kan men dezen keer
volstaan met tegen hen de scherpste be
rispingen te uiten. Maar als zij nog eens
mochten beginnen, dan geen medelijden,
goen genade meer.
De klassenstrijd, in plaats van zich te
verzachten, verergert. We gaan ernstige
tijden tegemoet. Meer dan ooit is aan
eensluiting noodzakelijk: Vooiwaartsl Al
tijd voorwaarts!
Bobol weid. herhaaldelijk en langdurig
toegejuicht.
Do afgevaardigde Franck, uit Mannheim,
nam hot woord om de" houding der J3a-
densche partjjgenooten te verdjedigen.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Engeland.
De mijnwerkers van de
„Cambrian Com
panies", die ceist het „werk hadden nederge-
legd, hebben zich bedacht. liet besluit om in
staking te gaan was n.l. blijkbaar genomen
tegen den zin van een gedeelte der arbeiders
en deze hielden nu Maandag vergaderingen,
waar besloten werd Dinsdag weder aan den
arbeid te gaan en Zaterdag over acht dagen
in wettelijken vorm het contract op te zeggen,
bijaldien voor dien tijd het geschil nog niet
mocht zijn bijgelegd.
Do nabij Portsmouth gearresteerde Duit-
scho officier Helm, die beschuldigd wordt van
spionnage, is gisteren opnieuw voor de poli
tic-rechtbank te Fareham verschenen.
Een Engelsch oud-kapitein, die gedurende
veertien dagen met Iïelm in een pension te
Londen had gewoond, verklaarde dat Helm
er geenszins een geheim van maakte, dat hij
Duitsch officier is en het plan had Ports
mouth en AJdei'shot te bezoeken.
Kapitein Martelli, die Helm arresteerde,
verklaarde, dat alle in beslag genomen schet
sen behalve één gemaakt kunnen zijn op
plaatsen, waar het publiek toegang heeft,
kapitein Vyse echter vei klaarde, dat de
schetsen voor een niet vriendschappelijk ge
zinde mogendheid van groot nut kunnen zijn.
De rechtbank verklaarde, dat de Itot dus
verre afgelegde getuigenverklaringen de voort
zetting van hot proces wettigen.
zenden om dezen de algemeene en bijzondere
eisehen van de arbeiders uiteen te zetten. In
dien de algemeene niet vervuld worden, dan
zouden zij zich aansluiten bij een eventuecle
staking der arbeiders op andere lijnen.
Vooi het geval de bijzondere eisehen niet
ingewilligd mochten worden, machtigde de
vergadering het bestuur, zoo noodig een sta
king tc proclameeren alleen op de lijnen van
den oosterspoorweg, zelfs al zou het, landelijk
verbond der spoorwegarbeiders een alge
meene staking ongewenscht achten.
Te Parijs zijn reeds geiuimen tijd een groot
aantal modisten in staking. Dat de dames
niet bang zijn, bleek dezer dagen, toen ze
de politie eerst met parapluies te lijf gingen
en daarna met tafels en stoelen, welke zij
van hel terras van een café weg namen.
De dames zelf liepen echter ook geduchte
klappen op, maar ze wilden zich niet in een
ziekenhuis laten veibinden.
Roman naar het Duitsch van
HEDWIG ABT.
52)
Eerst was het slechts neuriën, maar lang
zamerhand klonken er volle tonen naar bui
ten. Zo' klonken ook hem tegemoet, die daar
buiten in den tuin stond. Hij snelde het huis
bmnen door de geopende deur, de gang door,
van xle eene kamer in de andere, totdat hij
ten slotte daar was, waar het zingen vandaan
kwam.
Edela stond verstomd, ze zag in do ge
opende deur Bernard Havestrand staan.
Edela voelde een vijandschap en haait
voor hem,, zooals ze zelts in de dagen van
haar grootste ongeluk nog* niet gehad had en
tegelijk een warmte, uitgaande, van zijn van
vreugde stralend gezicht, alsof alles, wat tus-
schen haar en Bet'nord Havestrand bestond,
in hot niet zou verzinken.
Slechts met geweld beheerscht'o ze zich,
,,U dringt door deuren binnen, die nie
mand voor u hoeft geopend. Ik ben alleen
oir u begrijpt, hoop ilc, wat dit voor u zeg
gen wil."
Doch in plaats van heen te gaart, trad hij
nader en zei:
i „Ik wist dat u alleen was, daarom kwam
ik hier."
„U wist hetU dringt dus hier maar* bin
nen. Moet ik)U voor den tweeden keer de
deur wijzen?"
„Ik kom om vrede met n té sluiten, Edèla
België.
De te Brussel dagende scheepvaart-confe
rentie heeft gisteren met algemeene stemmen
besloten als algemeene internationale wet twee
ontwerpen aan te nemen, één omtrent de aan
varing tussehen zeeschepen en tusschen zee
schepen on binnenschepen, en een ander be
treffende de redding en het hulpbetoon ter
zee.
Men verwacht, dat de diplomatieke akten
in den loop dezer week geteekend zullen wor
den,
Nederland is vertegenwoordigd door prof.
rat*. W. L. P. A. Molengraaf, mr. B. 0. J.
Loder on prof. mr. T. M. C. Asser.
Tc Brussel is gisteren bijeengekomen de
internationale conferentie voor' handelsstatis
tiek. Zes-en-twintig lauden waren vertegen
woordigd.. De minister* van buitenlandeche
zaken wees erop, dat bevoegde mannen in ver
schillende landen aandringen op aanneming
van eetr algemeene nomenclatuur in do han
delsstatistieken, teneinde de vergelijking der
opgaven te vergemakkelijken. De conferen
tie nam met algemeene stemmen de be
namingen in vijf groote categorieën aan, die
door alle landen moeten worden aangenomen.
O oste n r ij k.
Te Praag zijn gisteren conferenties geopend
van vertegenwoordigers van de Duitsche en
Tsjechische partijen in den Boheemsehen
Landdag met het doel om den Landdag in
staat te stellen de parlementaire werkzaam
heid weer op te nemen.
De vertegenwoordigers der verschillende
partijen namen het woord, men is het eens
'orden over de samenvoeging van den
Landdag en over een motie, waarop o. ut.
de bespreking in eerste lezing voorkomt van
wetsontwerpen van politieken aard betreffende
de nationaliteit in Boheme.
Gisteren heeft te Hetzendorf, waar de
Duitoche keizer komt jagen, een ontmoeting
plaats gehad tusschen keizer Wilhelm en kei
zer Frans Jozef.
T u r k ij o en Roemenië.
De Turktche pers geeft over het door de
„Matin" vermelde Turksch-Roemeensche ver
bond als zijn indruk weer, dat dit wel moge
lijk, maar haai* nog niet bekend is.
Zoo verzekert de „Tanin" nog geen inlich
tingen te hebben ontvangen over het door de
„Matin" in de wereld gezonden bericht. In
dien de regeering, verzekert het blad echter,
een dergelijke overeenkomst gesloten heeft,
zal het publiek gelukkig -zijn er haar geluk
mode te wenschen. Toch koestert Turkije
geen offensieve plannen en deze overeenkomst
zal dus niet dienstig gemaakt kunnen wor
den aan oorlogsz.uchtige plannen. De over
eenkomst zal echter, met het oog op de hou
ding van Bulgarije een waarborg zijn voor
den vrede op den Balkan.
Dc „Ikdam" geeft toe dat een dei'gelijke
overeenkomst mogelijk is en schrijft; Dit re
sultaat, dat wij danken aan de vriendschap,
die de Turken voor de Roemenen koesteren,
dient de belangen van beide landen, die tot
toenadering gekomen zijn door de uitdagen
de houding der Bulgaren.
Spanje.
Bij de behandeling van de buitengewone
begrooting in don ministerraad heeft de mi
nister van financiën verklaard, dat een leo-
ning van anderhalf milliard noodzakelijk
was, waarvan 100 millioen voor* marine, 180
voor publieke werken, 750 voor het leger*
340 voor binnenland en 22 voor justitie en
onderwijs bestemd zijn.
De opening der Cortes word op 6 Octo
bei* vastgesteld.
Denemarken.
Bij de gisteren gehouden verkiezingen ter
vervanging van de aftredende helft van de
leden van het Landsthing zijn gekozen: 12
leden van de rechterzijde, 10 van de linker
zijde, 4 vrij-conservatieven en 2 radicalen.
I)e pnrtijverdeeling was vroeger als volgt
13 leden van de linkerzijde, 9 van do rech
terzijde en 6 vrij-conservatieven.
Frankrijk.
De beambten van den Oosterspoorweg heb
ben besloten een deputatie naar den minister
van openbare werken en naar de directie te
Turkjje.
Uit Konstantinopel wordt aan het „Journal
des Débats" beticht, dat de oecumenische pa
triarch zijn ontslag heeft ingediend.
Z u i d-A f r i k a.
De meeste berichten uit Johannesburg en
Kaapstad aan de Engclsche bladen verkla
ren,, dat Botha besloten heeft in zijn ambt te
blijven. Ook wordt gemeld, dat Merriman
heeft besloten een post in het kabinet aan te
nemen, wat een steun der regeering door de
Kaapsehe nationalisten beteekent. Tenslotte
heet het, dat generaal Botha eraan denkt ge
nei aal Ileitzog als minister los te laten.
Argéntinië.
De Argentijnsche senaat heeft de wet
over den aanbouw van den nieuwen spoor
weg over de Andes aangenomen. Deze spoor
weg zal hei noorden van Argentinië verbin
den met Chili, de kosten bedragen meer dan
8 millioen pesos goud (20.000.000 gulden).
BINNENLAND^
Yan het Hor.
II. M. de Koningin is gisternamiddag ruim
5 uur op Het Loo aangekomen. Op het per
ion werd H. M. ontvangen door den burge
meester van Apeldoorn, met vvien de Koningin
zich onderhield. Een talrijk publiek juichte
II M. toe. Prinses Juliana, die dooi* de
pleegzuster onder toezicht van een hofdame
idi den trein werd gedragen, wuifde met het
bandje. II. M. de Koninginnen gevolg wan
delden gjaar het Paleis. Op het bordes maakte
het Prinsesje aan do hond van de Koningin
een buiging voor het publiek, dat toen geest
driftig hoera riep.
II. M. de Koningin-Moeder, vergezeld van
jonkvr. Van de Poll, heeft gisteren Prinses
Juliana per rijtuig naar station Soesterberg
gebracht, alwaar ongeveer 4 uur de Ko
ninklijke trein stopte, waarmee de Koningin
uit Den Hang naar het Loo terugkeerde. Na
een kort oponthoud vertrok de trein naar
Apeldoorn.
v. d. Eichen. Het is in het geheel niet waar,
dat wij steeds vijandig tegenover elkander
moeten staan. U wilt steeds vijandschap, om
dat u denkt, dat het uw plicht is,"
„Vrede! Kan u wat dood is, woei* levend
maken? Kan u een afgrond tot een vredigen
weg maken?"
„Neen, maar ik kan bmggen bouwen,jlie
over dc diepste afgronden des doods voeren
naar het land des levens."
Er was een klank in zijn stem, die haar
hot hart bijna deed stil staan. En toch hoor
de ze door zijn woorden heen een andere
stem roepen
„Ik houd vast
Zij was naflr hot open venster gevlucht on
wees naar de rivier.
„En of u uwe bruggen bouwt over rivie
ren oï afgronden, of hoog van den ccncn
bergtop naar den anderen, mijn voet zal,
zoolang ik leef, ze nooit betreden
Hij trad dicht op haarjtoc en met vastheid
en rust, zei hij
,,U zrweert bij uw leven, Edela V. d.
Eichen, ik zweer bij den doodgij zult tóch
over mijn brug komen."
Hij boog en ging. Ze staalde naar de deur,
waardoor hij verdwenen was. Bij den dood
had hij gezworenZe wonschte, dat de
dood kwam en hém rad zijn bruggen vei sloeg
Zij wr-''elde en viel op een stoel neer, ala-
of de oood met zijn geweld zich tegen haar
zelf keerde.
XX.
Edela wilde weg, zij' wilde haar betrek
king opzeggen maar iederen dag stelde zij
dut weder uit en zocht zij nieuwe redenen
om niet weg te gaan van hier, waar men zoo
goed voor haar geweest was. Hier had zij
dankbaar voor te zijn, dat was haar plicht.
Als zij zoo plotseling haar betrekking opzeg
de, zou men dat als een beleediging kunnen
opvatten. En danhij mocht niet
■vermoeden, dat zij oin hëm weg ging! Dat
was hel in hoofdzaak wat haar tegenhield. In
geen geval wilde zij zóó weg gaan dat hij
dat ala een vlucht kon beschouwen, hij die
haar tot den strijd had uitgenoodigd
Zij had den -strijd aanvaard. Zij wilde
niet langer het venster vermijden, zij wilde
niet langer den blik afwenden van de brug,
die daar werd opgetrokken, zijn brug. Zij
wist ook heel goed wat hij bedoeld had met
zijn woorden, met zijn toespeling op de brug
die hij kon bouwen en waar zij over zou ko
men. ÏVat er ook mocht gobouren, hoever het
ook met haar ooit mocht komen, zoo zou zij
zich nooit verlagen. Want Edela zag nog
steeds neer op Bernard Havestrand en alles
wat hem in verband stond.
Edela streed veel in gedachten met Bernard
Ifavostrand zij praatte dan met hem en
trachtte hem te veislaan. Dan zag zij er
zeer verstoord uit, wal vaak de aandacht van
mevrouw Riefenstahl trok.
„Wat dat toch is met haar," zei ze „weet
ik waarlijk niet. Ze heeft het hier toch goed,
ze is toch niet ziek."
En dan sprak ze met Edela, trachtte haar
op te beuren, zei dat ze alles niet zoo zwaar
moest opnemen.
„Kom,'" zei ze, „je moet niet zoo neer
slachtig zijn je moet den moed niet laten
zakken. We hebben allemaal wel eens moei
lijkheden, maar wij moeten ons pakje nu
eenmaal dragen in het leven."
Mevrouw' Riefenstahl ergerde zich overi
gens in den laatsten tijd ook hevig. Het be
zoek bij de Reitzkes was geheel andei's afge-
loopen dan zij gehoopt had. Walter had
togen Marietje zoo koel gedaan geheel an
dcis dan een verliefd jongrnensch tegen zijn
meisje behoort te doen. Dat zat haar dwars.
Op den terugrit naar huis had zij dan ook
vrij bits tegen Walter gezegd
„Hoor eens! ik dacht dat het nu toch wer
kelijk eens tijd w$rd om ernst te maken met
je engagement met Marietje Reitzke."
Hij zweeg even en zei toen zeer bedaard
„Ik denk er niet aan daar ernst van t-o
maken."
Het was mevrouw Riefenstahl of zij een
slug in 't gezicht kreeg. Zij draaide aidh
met geweld om, zoodat het rijtuig kraakte.
Ook haar man toonde zich onrustig. Walter
echter zat dood kalm op zijn plaats en keek
he) venster uit.
„Ik heb er nooit ernstig over gedacht
met Marietje te trouwen," zei hij nogmaals.
„Ik heb haar ook nooit aanleiding gegeven
om dat tc donken."
„Je hebt daar nooit aan gedacht? Jij niet
goocfi maar vrij hebben er aan gedacht en
de Reitzkes hebben er aan gedacht! En jij
ja, jij hebt er toch ook wol eens aan go-
dacht. Wat daar achter steekt, wil ik weten.
Want er moet wat achter zitten!" zei mes
mouw op nijdlgen toon.
„Het is wel mogelijk dat er wat achter
zit," zei IValter uiterst kalm, „maar het ia
nog niet de tijd om daarover te "spreken."
„August 1" riep mevrouw woedend.
„August liij heefteen andere.
lk geloof dat het mij te veel treft."
Zij klemdo zich aan haar echtgenoot vast.
De slag trof haar niet zoo hevig ids zij het
deed voorkomen, maar zij hoopte daardoor
haai zoon in de war tc brengen en hem er
toe te bewegen om wat meer los te laten,
wat echter niet gebeurde.
Het was een droevige thuiskomst geweest
on de dagen en weken, die nu volgden, gaven
niet hot toonbeeld van huiselijk geluk en
huiselijken vrede te zien. Zooals een detective,
die een moordenaar op hot spoor is, zoo was
de moeder bezig haar zoon te spionneoren.
Waar was „do andere" en wie was het 1 zij
ging alle jonge meisjes uit de buurt na, die
het konden zijn,, maar neen, er was niemand
bij die zij met zekeren grond kon verdenken.
Maar, dacht zij toen, waarom zou zij het zoo
vcir zoeken kon het niet iemand zijn die
vlak bij was, vlak bij hem iederen dag?
Als het de mooie kantoorjuffrouw eens was 1
En nu begon zij ook Edela mot scherpen
speurzin gade Ie slaan. Vaak dacht zij daar
bij: „Als die liet maar was, daar zou ik ge
makkelijk moe klaar komen."
Doch de kantoorjuffrouw was het ook niet
-- dat werd haar al spoedig duidelijk. In
de laden van do schrijftafel van haar zoon,
waar haar sleutels op* pasten, ging zij snuf
felen, maai' ook hier vond zij niet do ge
ringste aanwijzing. Eén lade was er die goed
gesloten was en waafop geen van haar sleu
tels paste, 'Wordt vervolgd.}
IEI3AIVISCHE
mt
I f