63"" jaargang.
Zondag 9 October 1910,
No. 13427
I
Derde Blad
De vreugde van liet
weerzien.
Najaarsgemijmer,
KENNISGEVING.
ZEEMILITIE.
Zeevaronden,
5,527,30S
16.8
Limburg
SCHIEDIMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25 franco
per postfl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen woiden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels, fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën hij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, hij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc, Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
u«w»na»i(?«9BnsaEa
aastoamamKKrtei^saastai
t "if MTmmnw rar-rr
BURGUMBUSTER EN WETHOUDERS
VAN S C II I E DA M,
brengen ter voldoening aan art. 138 der
Militiewei 1901, bij deze tor kennis van
belanghebbenden, dat de lotolingen der Na
tionale militie voor do lichting van 1911,
die verlangen bij de ZEEMILITIE to die
nen, zich daarvoor vóór 1 N o v e m b o r
aanstaande ter gemeente-Secretarie, afdee-
ling Militie (Schoolstraat 12), belmoren
aan te melden of te doen aanmelden,
Voor indeeling bij de Zeemilitie komen
uitsluitend in aanmerking de lotelingon, die
tor volledige oefening worden ingelijfd, te
vens moeten zij een beroep uitoefenon of
eene positie bekleioden, als is aangegeven
in ouders taande lijst:
A Stum lieden, stuui mandeei hngen, matrozen
lichtmatrozen en jongens op koopvaardijschepen
van de groote en kieino vaai t an op zeesleep
booten.
Stuurlieden, schippers en veiilore opvaienden
van loodsvaartuigen, tonnenleggers en jachten.
Diapzeevissühers en Noordzeekust-vissrheis.
Leerlingen van zeevaartscholen.
Binnenschippers.
IK Stuurlieden, schippois en schij persknechts
van Rijnschepen, alten, tjalken en andere
vaaituigen.
Stuurlieden, matrozen, schippers en schippers
knechts van passagiers en sleepbooten op bin
nenwateren.
Zuiderzaevi»sctiBrs
Vissehors op Zeeuwsche wateren en op de
groote rivieren.
Mossel- en oostervisschers.
Schuitenvoerders, vlette:lieden on veerlieden.
Smeden, btokors, machinisten
en bankwerker s.
C. Machinisten en machinist leerlingen op
schepen en vaai tuigen, bij spoor- oflinmwogen
en op fabrieken en andere inrichtingen
Stokers als boven.
Machined] ijvers (hieronder heg open drijvers
van rnotorbooten en automobielen)
Smeden un smid-bank wei kei s.
Machine-baukwerkeis en gewone bankwerkers
(hieromlui ook te veistnan rijwielherstellers)
Werktuigmakers.
Kolentiemmeis.
Metaalbevvi rkars (hieronder te vei staan koper
slagers, ketelmakois, vijlenkappersen vooislagers)
Electi i, iens.
Stu 'enten in de Werktuigkunde of in de
Elect rot echniak.
Leerlingen van de Kwoeksehoo! voor Machi
nisten te Amsterdam o! van een cursus voor
machinisten.
O v o r i g n b n r o o p o n
TelogiafLion (hieronder ook te voisDan
radio-lelegrnlisien).
„TIatil do roeispanen in, Anna, en lalcn
wo dan met den stroom meedrijven,"
Gqwiliig gehoorzaamde ik, want het was
dien dag warm, en ik Ijad na oen uur
rociens ontdekt, dat de schoonheden tan
hel. landschap heler waren waar te ne
men als men niets deed.
In do kussens achterovergeleund, luis
terde ik naar hot gonzen der bijen en
hot eigenaardig g'eluid van hol, water, dal
langs de boot stroomde, terwijl ik keek
naar de afwisselende gelaatsuitdrukking
mijner metgezellin.
Het was oen mooi gelaat, bleek en loer,
met aardige grijsachtige oogen en om
lijst mot zacht-bruin haar. Ik hield voel
van haar, want de laatste twee jaar 'had
den we zooveel vriendschap voor elkaar
opgevat, als men van twee vrouwen -voor
onbestaanbaar, houdt.
Ik maakte een kleine opmerking en do
peinzende oogten mijmer vriendin kregen
een vriendelijke uitdrukking, terwij! zo
glimlachend zei:
„Wat is hel liior, mooi en vreedzaam.
Juist teen plekjo vol vertrouwelijke me-
dèdrelingen. Zeg eens, Anna, heb ik' ooit
con geheim voor, je gehadV'
„Niof dat ik weet," antwoordde ik, ter-
,\vijl ik mij nog makkelijker; in mijn kus-
Schoepsbeschioters.
Scheepstimmerlieden (scheepmakers)
E. Knek-, brood en banketbakkers of krerhts.
Koks en koksmaats, hetzij ann booid van sche
pen o( vaal tuigen, hetzij aan den wal.
F. Koffiehuis- en hotelbedienden
Hofmeesters en kellners opschepen of booten.
G. Ziekenverplegers,
Bat biers.
Apothekersbedienden,
Studenten in de geneeskunde o in de ar.scnij-
bereidkunde.
II. Personeel van 's Rijkswoiven
N.B. De personen genoemd onder A, B en D
komen alloreerst in aanmerking voor
inlijving als zecruilicien-matioo-.,
De po'sonen genoemd onder G, komen
alloreerst m aanmerking voor inlijving
ais zenmilicen stuker.
De personen genoemd or,dei E komen in
aanmerking voor inlijving ais zeomili-
cien-kok.
De personen genoemd onder F komen in
uanmeiking voni inlijving als zoemili-
cien-ho meester.
De personen genoemd onder G komen in
aanmerking voor inlijving als ze.nnli-
cion-ziekenvei pleger.
De personen genoemd onder II komen in
aanmerking voor in'ij ving ais zeemilïcien-
tnalroos of -stoker al naarmate van hel
beroep dat zij uitoerene>.
Voorts wordt het volgende bekend ge
maakt
lo. dat een aantal van hen, die voor de
zeemilitie zullen worden uitgekozen, ter
stond nainlijving met verlof zullen
worden gezonden tot de eerste helft van Aug
1911.
2o. dat de hlcVmgcn hij hunne aan
gifte voor de zeemilitie kunnen opgeven, wat
zij in geval van aanwijzing voor de zeemili
tie het liefst wcnschen: of dadelijken aanvang
van hun werkelijkcn dienst in Maart, of da
delijk nil inlijving verlof tot de eerste helft
van Augustus d.a.v.
3o. dat bij de op de plaats van inlijving
te nemen beslissing, zooveel mogelijk met
het door de lotclingen kenbaar gemaakte
verlangen rekening zal worden gehouden,
doch dat zij geen vrijheid zullen hebben zich
aan inlijving bij de zeemilitie te onttrekken,
indien niet aan hun verlangen mocht kun
nen worden gevolg gegeven.
4o. dat de lotelingon, die een beroep
oefenen, of cene positie 'bekleedon als is aan
gegeven in bovenstaande lij.-t en zich tijdig
op de hier voor omschreven wijze voor de
zeemilitie hebben aangemeld of doen aan
melden, vóór hunne aflevering zullen worden
onderworpen aan oen ondetzoek naar hunne
geschiktheid voor inlijving hij de zeemilitie,
welk onderzoek zal plaats hebben in het tijd
vak van 1 lot 25 Januari a.s.den juisten
datum, uur en plaats van dat ondetzoek, zal
aan elk der hiervoor bedoelde lotellngen wor
den bekend gemaakt.
Vóór lnmne aflevering zal hun wouden
kennis gegeven ol' zij voor de zeemilitie zijn
aangewezen en wanneer zij tot do eerste oefe
ning in werkelijkcn dienst zullen worden ge
steld.
5o. Dat de oefeningstiid van hen, die in
Augustus zullen moeten opkomen, van ge
lijken duur zal zijn als do oefen ingstijd van
hen, wier werkelijke dienst in Maart aan
vangt.
(Zoo noodig zal door loting worden aan
gewezen wie van de aan de Zeemilitie toe
gewezen lotelingeii met verlof zullen worden
gezonden.)
Co. De milflicplichligen, die zich voor
inlijving hij de zeemilitie hebben opgegeven,
wenden uilgcnoodigd om, indien na die op
gave hun ndtes mocht veranderen, daarvan
ten spoedigste duidelijk rnededceling te doen
aan liet Bureau der Zeemilitie te Willems
oord.
Mochten zij in geval van verhuizing naar
ceno andere gemeente, te voren reeds een of
meer vervoerbewijzen, strekkende voor de
reis van uit de vorige gemeente, van het Bu
reau der Zeemilitie te Willemsoord hebben
ontvangen, dan z.ullen zij die vei voerbewij-
zen bij de opgave van hun nieuwe adres aan
genoemd Bureau bohooie- b - ,g te zenden.
De aandacht van de .dingen wordt nog
gevestigd op art. 11G der Miütiewet 1901,
luidende als volgt:
„De bij de militie Ie land ingelijfden wor
den niet tot bet aangaan van eene verbin
tenis voor de buitenlandsche zeevaart toege
laten, z.onder schriftelijke toestemming van
wege Onzen Minister van Oorlog.
Die toestemming wordt in gewone tijden
niet geweigerd aan de loteiingen, die reeds
vóór hunne inlijving bij de militie hun be
roep van de buitenlandsche zeevaart maakten
en die zich overeenkomstig art. 138 voor
de zeemilitie hebben aangeboden, doch,
daarbij niet hebben kunnen worden aange
nomen.
En is hiervan afkondiging geschied, waar
het behoort, den Ssten October 1910.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. L. HON NEB LA GE CRETE.
De Secretaris
V. SICKENGA.
Het najaar is de. tijd van de vallende bla
den. Dan begint men in het verleden 'e
zien en naai de toekomst. Men denkt aan
de begroetingen en dus aan de rekening.
Alen gevoelt zwaarden dan ooit den druk
dei fiiianeieele lasten en nicer dan ooit de
noodzakelijkheid om zuinig te zijn.
De vorige week" schreven wij in die stem
ming over de schulden der gemeenten in het
algemeen. Wij willen daarop nu nog eens
voor enkele gemeenten in het bi/ouder terug
komen. Want waar hier groote verschillen
zijn tusschen de verschillende gemeenten, lrot
de gevolgtickking voor de hand, dat in die
velschillende gemeenten de zuinigheid op
verschillende wijzen betiacht is.
Nu moet men hij de/o ciilevs wel in het
oog houden, dat niet alleen liet vet«ehil in
financieel beleid en zuinigheid die verschil
len verklaart. Kr moet hier onderscheid ge
maakt worden tusschen groote stad met veel
gemeente-bedrijven cu kleinere gemeente, er
sons vlijde, „Wal meen Je eigenlijk?"
„Wol, or is oen groot geheim, dat ik
iillijd in mijn hart hob opgesloten gehou
den; hol is, geloof ik, het ccnige, dat
ik jo- niet heb toevertrouwd. Ik zal het
je nu gaan vertollen. Hoelang is het nu
geleden, dat ik hij jc kwam wonen?"
„Twee jaar," antwoordde ik, „en het was
do gelukkigste tijd uit mijn leven. Je wilt
toch niet, zeggen, dat je er over denkt
mij te verlaten?"
Zij keek mij ccnigszins uitvorschend aan
en antwoordde toen„Heb je er nooit
aan gedacht, dat hot vreemd was, dat
ik mijn huis en vrienden verliet, om mij
hier op het land te komen begraven?"
„.In, dat heb ik wel, maar ik begreep,
dat jo er jo redenen^ voor hadt," klonk
mijn a,nlvvoord.
„Heb je nooit over die redenen nage
dacht?" drong zij' vorder aan.
„tk meende/' begon ik'aarzelend, „dat
ge mogelijk een groote teleurstelling ge
had liadl."
Ik ging niet verder, en mjju vriendin,
die mij van onder haar lange oogharen
uitvorschend aankeek, sprak:
„l)an hadt je wol gelijk. Je dacht, dat
er eeri man hij ia 't spel was, ca dat
is ook zoo."
Haar stom klonk hoe langer hoe zachter,
toen zij deze bekentenis deed, on haar
oogen 'staarden over het water met die
afgetrokken uitdrukking, vvelko haar zoo
eigen geworden was.
moet gerekend worden met verschil in bezit,
met veischil in omstandigheden van allerlei
mud. Doch tenslotte L er dan nog altijd
tusschen vaak gelijksoortige steden dikwijls
zoo'n groot verschil, dat hier toch bel vel
schil in financieel beleid wel een voorname
voiklaring blijft.
Een opmerkelijk verschijnsel hierbij is in
dc eeiste plaats dat de belastingdruk, waar
onder de ingezetenen gebukt gaan, volstrekt
niet evenredig is aan de hoeveelheid -eind
den, waardoor zij gedrukt worden.
Ter vaststelling van den belastingdruk
kennen wij nog altijd geen betere gegevens,
dan die welke door de eerste Stanf.-commi—
sio voor de gemeente financien zijn bijeenge-
biaeht. Zij betreffen het jaar 1902 en toonen
voor dat jaar (verslag van de Staatscommis
sie voor de genioento-fmamiim Bijl. II,
pag. 0), dat die druk voor de groote ge
meenten (boven 50.000 inwoners) het zwaar
ste is te Groningen en dan via Amsterdam,
Haarlem. Leiden, Rotterdam. Lit echt. Am-
hem, afdaalt tot Den Haag.
Neemt men do gemeenten beneden öO.OüO
inwoneis in die reeks op, dan ziet men dat
vóór Groningen nog komen Winschoten,
Delft, Leeuwarden. Bcrgen-op-Zoom, Vli«-
ingen, Moppel, Sneek en ITarlmgen. Na Am-
feteulam volgen dan Zaandam en A-ssen, na
ilaailem. Hoorn, Middellang, Dordrecht,
Zwolle en Schiedam. Eerst nu komt Leiden,
vvuaiop Alkmaar, Amersfooit, en Deventer
volgen. Daarna is Rotterdam aan de beurt;
op zijn beurt gevolgd door Ylaaidingen,
Breda, Tiol. Gouda, Apeldoorn, Den Helder,
er. Gorkum. Utrecht volst en ünn Almelo,
Maastricht en Zutphen. Eerst nu zijn wij
weer aan Arnhem toe, waarop Nijmegen,
Enschedé en Den Bosch volgt. En nu ein
delijk komt eerst Den Haag. waarop dan als
de gelukkige minst god rukten Hilversum,
Tilburg, Helmond, Venlo, Kampen en Roer
mond volgen.
Dat was dus de belastingdi uk.
Gaan wij nu na hoe tic verschillende ge
meenten door schulden gedrukt worden, dan
zien wij direct oen nieuwe vei cl eo ling. Am-
loidam komt vooraan met ƒ225.50 schuld
per hoofd der bevolking (op ulto. Dcc. 1907).
De tweede -iadRotterdam, volgt met
202.30. Nu gaat de lelatieve afneming
der schulden verder niet parallel met de ab
solute afneming der bevolking. Want waar
volgens de Iaat-te hier Den Haag. Utrecht
en Groningen zouden moeten volgen, krijgen
wij eerst Ilamlom met f 1.10.GÓ vóór Den
Haag, en direct na Den Haag 130.00)
Arnhem 126.50) en Dordrecht (f 103.30).
Eetst nu volgt Groningen (f 90.0) on dan
komen Schiedam 92.2) en Kampen
(ƒ92.1) nog vóór Utrecht (ƒ83.7). Verdei
geven wij nog de volgende eiifers in afdalen
de reeks voor enkele van de bovengenoemde
gemeenten: Bergen op Zoom (ƒ81.8), Win
schoten 72.97). Leeuwarden (ƒ71.5). Den
Bosch (ƒ70.1), Leiden (ƒ54,5), Delft
(f 52.-—), Maastricht 11.9), Nijmegen
(ƒ41.8). Snoek 40.—), Hnrlmgen (ƒ3f.9)
en Alkmaar 30.7).
Men ziet hier dus de meest onverwachte
Ik keek haar stil aan, nieuwsgierig
zooals slechte een vrouw zijn kan, en
dorst haar toch geen vraag to stollen.
„Ja," sprak zij zacht, „om hem ging
ik weg, ik hield te veel van hemom
to, blijven."
„Maar waarom dan?" ging ik onmee-
doogend voort, deze soort van genegen
heid niet goed begrijpend. „Hield hij dan
niet van jou?"
„Ja stellig," antwoordde zij, „juist daar
om ging ik heen."
„Was was hij soms getrouwd?" vroeg
ik zenuwachtig.
Zij knikte, en in mijn verlegenheid wist
ik niets beters lo doen dan dc riemen
to grijpen en te roeien alsof mijn leven
or van afhing.
,,.Ta," sprak zij hittor, „hij was getrouwd,
maai mot oon ijdele, zelfzuchtige vrouw,
dio om niets anders dacht dan otn haar
eigen ijdelheid Ie bevredigen. Wal hij
door haar leed, weet niemand beter dan
ik. In zos maanden was al zijn gold op,
bovendien had hij schulden, die hij on
mogelijk betalen kon; zijn leven was een
aaneenschakeling van ellende. O, Anna.
Anna, er is geen g rooier kruis voor een
man dan een slechte vrouw."
„Dat moot wel hard voor jo geweest
zijn om aan te zien," mompelde ik me
delijdeud,
„Maar niet zoo hard als voor hem.'
„En geloof je, dat hij je liefhad?"
„Daar bon ik zeker van/' antwoordde
dingen gebeuren. Van de kleinere steden,
die zoo zwaar gebukt blokon onder hun be
lastingdruk. steken Bergen op Zoom, Win-
a boten en T.eeuwaiden heel niet zwaar in de
■cliuld, waar negen, ook relatief (dit bedenke
men wel) zwaarder gebukte gemeenten voor
afgaan, hieronder i3 b.v. Kampen, dat, wat
hehi-lingdiuk aangaat-, den naam heeft van
een paradij-, to zijn in Nederland. Ook op-
meikelijk zijn sneek en Ilarlingen, waar de
belastingen zwaarder drukken dan in de
/waar.-t belaste groote stad e.n waar de rela
tieve r-ehulddruk toch betiekkelijk gering is.
Nu herhalen wij, dat die «chulddrukcijfers
maar zoor relatieve waarde hebben, waar
tegenover deze passiva de activa niet ge
noemd worden, doch eenige waarde ter ver
gelijking komt hun toch toe.
Curieus zonder meer ia het te coiistateeren,
dal het zoo vaak genoemde Kampen ook og
dat punt merkwaardig is, dat het op Breda
na de stad is met (absoluut) de meeste oude
«schulden. Bieda heeft nog bijna vier ton
\nn vóór 1800 staan. Kampen ruim twee
en dan volgen Middelburg met 93.300,
Cf inningen met 86,350. C'ulemborg met
58,031, Amsterdam met 55,550 enz.
Ten slotte is het opmerkelijk, welk een
glont verschil er ook bestaat tusschen de
provinciale schulden. Wij laten ze hier voL
ven volgens den stand aan hot eind van 1907
ab-oiuut en pei lioofd der bevolking:
Schuld
zij. „Of denk je, dal het leven mij de
laatste twee jaar dragelijk zou zijn ge
weest, als ik dat met geweten had? Dat
gaf mij juist den moed oni weg to gaan
en om al 'dio vreesolijke maanden weg
to blijven. Als ik niet geweten had, dat
hij nog daar was. waar ik hem verlaten
had, in mij vertrouwende, in mij geloo-
vcmlc, mij liefhebbend, dan zou ik krank
zinnig geworden zijn, of ik had mij in
dozo rivier geworpen en zoo een einde
gemaakt aan mijn ellendig bestaan."
„En nu?" vroeg ik nieuwsgierig, tor-
wijl ik de riemen in het water liet drijven
Zij zag de uitdrukking van pijnlijke ver
rassing, die zich op mijn gelaat aftoe-
kende, cn ging voort,, alsof ze lot zich
zelve sprak:
„Ik zal hom morgen aan het station
te A. ontmoeten; hij zal er reeds zijn
als mijn trein aankomt. Jk heb hem in
twee jaar niet gezien in twee lange
jaren."
„Is zijn vrouw dan dood?" merkte ik op
„Neen, zulke vrouwen sterven niet licht/
„Maar bracht ik weifelend in het
midden.
„Houd alsjeblieft je maars maar voor
je," antwoordde ze op een toon, zooals
ik tovoron nooit van haar gehoord had
„Wij hebben nu genoeg geleden, hij, nel
zoowol als ik, en we zullen nu in 't ver
volg houden, of die nadere vrouw dood
is. We bullen al do ellende van de laat
ste jaren vergeten; hij neemt me mee
Totaal schuld.
por hoofd dor
bevolking.
G i oningen
Drente
1,154,090
6.8
Oi ei ij-tri
1,814,000
4.8
Friesland
1,32 6,00'0
3.6
Zuid-IIolland
3,961,000
2.9
Noord-Holland
2,938.000
2.6
Zeeland
GOO.OOO
'2i.6
Gelderland
1,424,000
2.2
457,000
1.3
Noord-Brabant
SO'4.000
1.3
Utrecht
80.000
0.2S
De Groninger en dc Drent ondergaan dus
samen meci druk van provinciale schulden
dan alle andere Nederlanders samen, de Gro
ninger alléén heeft hier meer le torsen, dan
de bewoners van de 7 zuidelijke provinciën
samen. Zou Jat komen, omdat- de provin
cies in hei Noorden en speciaal Groningen
zoo verschrikkelijk ruw hebben geleefd? Of
is hier misschien eerder een verklaring te
vinden in den regel, die zegt. dat wie het
dichtst bij het vuur zit zich het meest
warmt? TTeeft men wellicht de Noordelijke
provincies, en speciaal Groningen, zelf laten
zomen voor datgene, waarvoor elders de staat
zorg droeg?
Wij vragen slechts. Hot antwoord is be
langwekkend. Moge het spoedig gegeven
vv orden 1
naar hel buitenland, waar we hopen een
nieuw leven te beginnen. Alleen de ge
dachte aan dit mogelijke weerzien heeft
mij de laatste twee jaar staande gehou
den."
Omvillekexuig lieten mijn handen do rie
men los en ik verbrak do pijnlijke stilte
die volgde, mei mijn pogingen om ze weer
lo grijpen. Toen kreeg ik mijn tegenwoor
digheid van geest terug en haar ernstig
aanziend, sprak ik, niet zonder ontroering:
„Wal hen jo toch een dwaas meisje.
Meen je heuseh, dat je Ion koste daav-
van gelukkig zult worden? Denk er nog
eens goed over na, voor je dat voorge
nomen plan ten uitvoer brengt, want het
kan niet anders, of je moet er bitten
berouw van hebben. Je hebt zoo onein
dig veel moed getoond, door jo al dien'
lijd op een afstand te houden, ga het
nu niet bederven. Ik spreek zoowel in
jouw belang als in het zijne."
Weerbarstig schudde zij het hoofd, en in
haar oogen was een uitdrukking, die ik
er nooit tevoren in had waargenomen, en
die me werkelijk angstig maakte. Ifaar
kennende, verbaasde deze trek in haar
karakter mij meer', dan-ik durfde beken
nen. Ik sloeg haar stilzwijgend gade, tot
dal ik langzamerhand de macht, over mijn
stem terug kreeg.
„liet zou heler geweest zijn, als je krank
zinnig geworden, was, of dat jo je ver
dronken luidt," sprak ik zoo ernstig mo
gelijk. „Jo bont nog zoo jong on overziet
