83"* Jaargang
Zondag 23 October 1910
Na 13439
Derde Blad.
'Zwervende zangers.
OVERDRIJVING-.
Deze, courant verschijnt dagelijks, met uitzondering' van Zon- en Feestdagen
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en VI aar dingen £1 125 franco
per post'fl. 1.65.
Prijs per weekVoor S o h i e fl a m en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers-2 cent.
Abonnementen' worden dagelijks aangenomen.
Advcrtentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags róór ©ea
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der A dv e r t e n ti nVan 1—6 regels fl 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 sent per ïegel, Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advert en li ën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau to bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advcrtentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents pér advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau ie voldoen.
Interc. Telefoon j
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
.KENNISGEVING.
v INSPECT! E
Verlofgangers van de Landweer.
gezien het besluit van don heer Staats
raad i. b. d., Commissaris der Koningin
in deze provincie, van. 27 Augustus j.l.,
A, no. 2841 (2de al'dprov. blad no. 69;
brengen ter kennis van de belangheb
benden: i f
dat de inspectie over de verlofgangers-
van de Landweer dezer gemeente zal plaats
hebben
in bet gebouw „de St. Joris Doele",
aan hel üoeleplein alhier, en. wel
voor fle verlofgangers van de lichting 1904,
wier geslachtsnamen beginnen met do
letters A tot en niet M, op VRIJDAG 11
NOVEMBER as., des voonniddags ten 10
ure, en
wier geslachtsnamen beginnen met de
lettors N tot en met Z, op VRIJDAG 11
NOVEMBER a.s., des voormiddags ton
11 ure;
x
voor do Verlofgangers van de lichtingen
1905 tot en met 1909,
wier geslachtsnamen beginnen met do
lettors A tot en met M, op ZATERDAG
12 NOVEMBER a.s., des voomiiddags ten
10 ure, en
wier geslachtsnamen beginnen met de
letters N tot en met Z, op ZATERDAG
12 NOVEMBER a.s., des voormiddags ten
11 ure.
(De hierbedoeldc vei-lofgangers, die den
Israëlitisclien godsdienst belijden kunnen
zich op VRIJDAG 11 NOVVEMBER a.s..
terzelfder plaatse en ure aanmelden.)
vooi de vei lof gangers van de lichting 1910,
wier geslachtsnamen beginnen met do
letters A tot en mot M, op MAANDAG
14 NOVEMBER a.s., des voormiddags ten
9Vb ure;
wier geslachtsnamen beginnen met de
letters N tot en mot Z, op MAANDAG
11 NOVEMBER a.s., des voomiiddags ten
11 ure;
dat aan voorschreven onderzoek mitsdien
bi liQorcn deel te nemen, en daartoe bij deze
wtvdon opgeroepen, om op hovengemoiden
lijd en plaats te verschijnen, a! do boven-1
doelde verlofgangers van de I/andweex-,
naartoe ook behooren de hij de Landweer
geplaatste verlofgangers van hel resex-veper-
soneel der landmacht, die bij dat x-ese'rvnpet-
snnocl zijn toegetreden na 7 Februari 1910,'
zoomede de verlofgangers, die bij de Land
weer dienen krachtens verbintenis tot vrij
williger! dienst; doch dat bedoeld onderzoek
zich niet uitstrekt over de verlofgangers
van de Landweer, die in d.en loop van dit
jaar oxereerikonistig ast. 11 der Landweer-
wet onder de wapenen zijn geweest of onder
de wapenen zijn gekomen vóór of op den da
tum, voor dat onderzoek vastgesteld.
Voorts wordt de aandacht g e-
e s t i g d op de volgende wets,
e p a 1 i n g e xi
dat de verlofganger van do Landweer bij
dit onderzoek moet. verschijnen in uniform
gekleed, en voorzien van de in zijn bezit
gestolde wapenen, vooi werpen van ledergoed,
kleeding- en uitiuMingstukkeri, alsmede van
zijn zakboekje met daarin golieohten verlof
pas, en van de hein eventueel xiitgeieikte
regiementen en dien.-l\oor&chriiten
dat een aire»! van twee tot /e.s dagen, te
ondergaan in de naartbijgclegeix provoost ot
het naastbij zijnde huis van bewaring, door
den Laudwecrdistrieiseommandant kan wor
den opgelegd aan den verlofganger:
lo. die zonder geldige x-eden niet bij liet
onderzoek verschijnt
2o. die, daarbij verschenen zijnde, zonder
geldige reden niet voorzien is van do hier-
oxen vermelde voorwerpen;
3o. wiens wapenen, ledergoed, kleeding- of
uitrustingstukken, reglementen of dienst
voorschriften bij het ondeizoek niet in vol
doenden staat worden bevonden
4o, die wapenen, ledergoed, kleeding- of
uitrustingstukken, reglementen of diemtvoor
schriften, aart een ander behoorende, als de
zijne vertoont;
dat, onverminderd de hiervoren genoemde
straf van twee tot zes dagèn arrest, de ver-
lofgungex-, die zich schuldig nxaakt aan een
der feiten, daarbij onder lo. tot 4o. genoemd,
wordt opgeroepen om op een nader te bepa
len tijd en plaats te verschijnen tot het on
dergaan van een nader onderzoek;
dat het personeel van de Landweer wordt
geacht onchr de wapenen te zijn niet alleen
gedurende don tijxl, dien hot onderzoek duurt,
maar in het algemeen, wanneer het in uni
form is gekleed, zoodat degenen van dat
personeel, die ongeregeldheden plegen of zich
aan strafbare feiten schuldig nxaken, hetzij
bij het gnun naar de plaats voor het onder
zoek bestemd, hetzij gedurende het onder
zoek of bij liet naar huis kecren, te dier
zake vallen onder de toepassing van liet
Crimineel Wetboek en het Reglement Van
Krijgstucht voor het krijgsvolk te lande.
De verlofganger, die hij herhaling wape
nen cn ledex-gocd, kleeding- of uitrusting
stukken, reglementen of dienstvoorschriften,
aan een ander behoorende, als de zijne ver
toont, wordt in werkeliiken dienst geroepen
en daarin gedurende ten hoogste drie maan
den gehouden. De duur van dezen dienst
wordt door den Minister van Oorlog be
paald, die tevens het korps van het leger
aanwijst, wnaihij de werkelijke dienst moet
worden vervuld.
De verlofganger, die niet voldoet aan eene
oproeping voor den werkelijken dienst, vvoidt
als deserteur behandeld, nadat tol zijne af-
liet voetpad, dat zij waren ingeslagen,
leidde naar het fussehe heekje des Govêts,
op 500 meter van het doxp. Het was nau
welijks vijf 'uur, en snikheet in de lucht
lloorte dondexwolken werden- zichtbaar
vermengd mei wille koppen) die langzaam
maar zeker naderden.
Leonard liep vooruit. Een zonnestraal
die lussehen twee groote wolken door
kwam kijken, verlichtte een gelaat, dal
mooi geweest moest zijn. Tien jaar van el
lende hadden het verwelkt, maar de harde
trekken, de zwarte, schitterende, oogen tga
ven aan dén Ftansch'inan het uiter
lijk van een" Motitenegrijn, die irt, de Fran
sclie bosschenwas afgedoold.
Zijn metgezellin „La Lira"1, welken bij
naam mou haar te Montmartre had ge
geven,,' was eveneens bruin, maar haar go
laat had niet die harde uitdrukkingon. Te
Siston geboren, verpersoonlijkte zij hot ka
rakter eh de encigio 'van het Bulgaarse!»:
tas. Aan alios zag men aan haar, dat zij
oen moedige natuur bezat, dat zij nog niet
gestreden had, on datzij haar uur af
wachtte.
„Loop niet zoo liard, Leonard, de kleine.
is zwaar cn ik kan je niet meer volgen
De jonge vrouw stond stil en jogde
voorzichtig,' om het niet wakker to ma
ken, Kot kindje op eo'n bed van 'droge bla-
voexing als deserteur door den Minister van
Oorlog de last is verstrekt.
Ingeval ziekte ot gebreken do deelneming
aan hot onderzoek mochten verhinderen, dan
zal daarvan zoodm mogelijk ter Gemeente
secretarie. afdeeling Militie, motten worden
overgelegd eone gelegaliseerde geneeskun
dige vei klaring, welke op ongzegeld papier
kan worden gesteld.
Voor zooveel betreft den vexlofgunger die
zich buiten het Iliik be\ indt, geldt in het
bijzonder dat het geneeskundig getuigschrift
moet zijn eene behoorlijke gelegaliseerde ver
klaring, uigegeven dooreen ter Verblijfplaats
\an den verlofganger tot uitoefening van de
genees- en heelkunde bevoegd geneeskun
dige, houdende dat do in die verklaring met
naam en voornamen aan te duiden persoon
dooi hem ongeschikt vvoidt geoordeeld om
bij het onderzoek te verschijnen.
De veilofgtingcr, die wenseht liet onder
zoek eUlots -- hetzij binnen, hetzij buiten
hot Lnndvv'eei dist liet, waartoe hij bMioort -
to ondergaan, kan zich met een daaitoe
strekkend en met redenen omkleed verzoek
schrift wenden tol zijn Land wee I-districtscom
mandant. liet vei zoek behoeft niet op ge
zegeld papier te zijn gesteld, doch behoort
gefrankeerd te worden verzonden. Wordt,
liet verzoek ingewilligd, doch maakt de ver
lofganger van de vei gunning geen gebruik,
dan vvoi'dt deze geacht niet te zijn verleend.
Verlofgangers, voor wie de uitoefening
van hun beroep of bedrijf of andere omstan
digheden deelneming min liet onderzoek in
November te bezwax-end zouden maken, kun
nen zich mei een verzoek om het onderzoek
in December te mogen ondergaan, wenden
tot den Minister van Ooi-log. Dit verzoek
behoeft niet gezegeld te zijn en behoeft ook
n i c t gefrankeerd te worden verzonden.
Tndicn verlofgangers door ziekte verhin
derd zijn bij het onderzoek te verschijnen,
dan wel wegens woonplaatsverandeing niet
aan het onderzoek deelnemen, kan de Lnnd-
v. ecrdi-t riets commandant bepalen, dat door
deze verlofgangers het onderzoek in de
maand December wordt ondergaan.
Belanghebbenden worden er op gewezen
dat zij niet door PliiSOONLIJKE KENNIS
GEVINGEN nader aan deze Inspectie zullen
worden herinnerd.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. L. HONN ER] AG E GRETE.
De Secretaris,
V. S1CKENGA.
ren; vervolgens bxacht zij haar hand aan
haar voorhoofd, dat nat was van ,'t zweet.
Maar do looge armen waren te zwaar
voor de schouders om te dragen, zoodat
zij aan don kant van den weg ging zitten
en het kind weer opnam
De man daarentegen vervolgde zijn weg,
zaejjt voor zich uit neuriënd.
Plotseling evenwel keerde hij zich om;
zijn gelaat had eou norschc uitdiukking,-
het voorhoofd was gerimpeld als van'
iemand, die groote zorgen met zich draagt.
Met groote passen kwam Lij weer bij
,,La Lira"! terug. Een oogonblik slechts
keek hij naar het lieve greepje, dat hij on
der zijn oogen had; toen legde hij de
ruwe hand op het hoofd van het kind.
En'alsof dat'gebaar van, liefkozing hem.
had verbitterd,, zei .hij, ontevreden over
zichzelf:'
„Wo zijn wel gek, ons zoo treurig te
maken... Wat-eenmaal besloten is, blijft
besloten,"i
Bitter hernam hij:
„Zwervende zangers, zooals wij-zijn, moes
ten geen kinderen tot lum last hebben."
Lira hief. het hoofd op.
„Er zijn wel mónschen, die nog onge
lukkiger zijn dan wij en tocli ook kin
deren hebben; die denken er evenwel niet
aan, ze uit te besteden,"1 sprak' ze boos
„Die zijn dan niet, zooals wij, genood
zaakt om van stad tot stad tc trekken
om, hun'brood te verdienen. 'H
„Luister 'eens,"l ging Leonard,, voort,
Reclame, propaganda zijn dingen van
onzen tijd. Of die vele x-eclame en propa
ganda gewenscht is, kan een academische
vraag genoemd woiden. Want gewenscht
of niet, zij is er en gij moet met haar
rekening houden. Doet men dat niet, dan
trekt men op den duur aan hel kortste
einde. Hoezeer dat waar is, bewijst het
feit, dat men in het buitenland hier cn
daar van pxopaganda voor instellingen kan
hooren, waarvan wij vijf en twintig jaxen
geleden niet zouden hebben gedacht' dat
zij ooit propaganda noodig zouden hebben.
Daar is bijv. de üuitsche en Engelsc-he
propaganda voor de vloot, die groote som
men heeft verslonden enopgebracht.
Men txok met de ooilogsschepen m vei -
kleinden vorm Duitsehland door, schiep
vijvers tot wereldzeecn en liet, daarop do
kleine Dreadnoughts manoeuvred en, zoo
natitui-getiouw. dat het leek alsot uien de
werkelijke vloot dooi een kijker zag.
En steeds meer komt in de knel. wat
veizuimt reclame te maken. Zonder re
clame doet men geen zaken meer, blijft
men niet op de hoogte des tijds, verwaar
loost men dit uitstekende middel om vooi--
uil tc komen, dat de 19de eeuw aan den
energieken mensch gegeven heeft. Ei is
hioi zelfs aanleiding voor een Caveant
consules. Laten onze regeerders oppassen,
dat de slaat geen schade lijtle, doordat
wij onvoldoende reclame voor onzen staat,
vooi ons bestuur der koloniën maken.
Dus reclame overal, een x-eclame die on
vermijdelijk is eri steeds zal toenemen,
een reclame, die men niet xneer weg kan
praten, gesteld men zou het willen
wat o. i. verkeerd zou zijn waaxaan
men zich in elk geval heeft te onder-
werpen.
Intusscben - al moet toegegeven wor
den dat de replanae, de propaganda niet
te vermijden is en nog slechts aan het
begin van haar ontwikkeling staat, daar
uit volgt niet, dat men de xeclaine maai
h'aar gang moet laten gaan en niet haar
uitwassen moet afsnijden, haar tekortko
mingen en haai- ontaarding tegengaan. Inte
gendeel. Er is alle aanleiding 0111 eens
te gaan denken aan de wettelijke x-egeling
van de reclame, aan de bepaling van de
grens, waar geoorloofde reclame overgaat
in ongeooi'loofde benadeeling van belan
gen van derden.
Men moet daarbij uiterst voorzichtig zijn,
dat men met "het badwater niet liet kind
uitgooit, men moet in Nederland dubbel
voorzichtig zijn, omdat men hier, gelijk
wij al meer soh'xeven, in velerlei opzicht
achterlijk is met de reclame. Maar toch
het wordt tijd dat mou eens gaat over
wegen wal te doen is om lastige reclame
in toom te houden. Als lastige rc'clamc
zijn veelal niet ten onrechte aangewezen
de niet altijd even mooie borden, waai mee
men hel landschap langs tie spoorwegen
en vaak interessante en typische stadsge
zichten ontsiert.' En in dit verband behoo
en ook genoemd te woxden de reclame
borden, die in hun lompheid de winkel
straten iu velen onzer steden ontsieren en
de mogelijkheid voor fijnere en artistie
kere reclame welhaast wegnemen, althans
in die steden, waar men daartegen van
overheidswege niets gedaan heelt.
Doch er is ook een reclame, een pro
paganda vooral, die afgekeurd moet wor
den 0111 de onjuiste begrippen, welke zij
helpt verspreiden, niet door het doel dat
zij tracht te bereiken 'een ooi deel over
„vanmorgen nog had ik hoop, dat we de
kleine zelf zouden kunnen houden, en
als vader Talbas maar een beetje toeschie
telijker geweest was, had ik oen goed
engagement kunnen aangaan, dat je in
staat gesteld zou hebben, zelf het wirtm
op te voeden."1
Lira deed eou poging om te glimlachen.
Heel tecdere naampjes kwamen over
haar lippen en kwamen met groote liefde
neer op het voorhoofd Aan het kind, dat
zij moest verlaten, dat zij zou 'moeten af
staan aan een vreemdelinge, cn dat zij
niet eer zou terugzien dan zes maanden
'later.
Door het geluid vau de kussen, die op
haar voorhoofd gedrukt weiden, werd de
kleine wakker.
Zij huilde niet, zij lachte niet; zij koek
haar moeder treurig aan. Men zou ge
zegd hebben, dat zij den toestand begreep
.„Wat zijn we toch'ongelukkig!"1 riep de
jonge vrouw uit.'
Ei- was in dien' uitroep van wanhoop
zulk een droefheid, dal Leonard, door dub
bel medelijden getroffen, het hoofd liet
zakken.
„La Lira"1 keek hem langen tijd „aan.
Er kwam een nieuw idee hij haar op.
Zij dacht, dat hot besluit van den vader
langzamerhand wel aan 't wankelen gc
bracrtt zou worden, door do laaie ener
gie, die zij do laatste weken getoond had,
door zich tegen die wrecde opoffering te
verzetten.
de juistheid van het aanbevolen doel, de
iegclijkheid van het aanbevolen product
is altijd moeilijk maar door de midde
len, gebezigd ter bereiking van dat doel.
Meti ziet het in een propaganda,-bewe
ging, die in het algemeen e!n tot zekere
hoogte in zijn streven de sympathie van
elk weldenkend mensch moet hdiben, doch
in de keuze van h'aar middelen Wel eens
minder gelukkig is. Een treffend voorbeeld
daarvan hebben wij onlangs in de cam
pagne der prohibitionisten tegen Chicago
gezien. Men wilde die stad „droog leg
gen", gelijk het heet in het jargon der
■linerikaansche drankbestrijders. Om dat te
bereiken moest men eerst een request doen
teekenen door 65.000 mensehen om den in
voer en den aanmaak van allen alcoh'ol-
houdenrien drank kortweg te verbieden.
En wat deden de voorstanders van deze
afschaffershcweging, aan wie men een
hoog moreel doel niet kan ontzeggen, of
mou hel met hun leer eens is 'of niet?
Zij brachten 75.000 mensehen samen'. Doch
toen men de namen ging nakijken bleek,
dat meer dan de helft der namen ver-
valschl wan-n, in elk '"geval niet op de
kiezerslijst 1 ro j rkwam en
Inderdaad zulk een optreden wordt
niet door bet doel geheiligd. En als men
daartegen nog de hulp van den strafrech
ter kan inxoepen, veel erger woirtt de zaak
waai men dat met kan doen en toch ieder
een begrijpt, dat hel propaganda-middel
zelf schade doet. Bijv. in dit geval:
Mevrouw X krijgt den volgenden Epgol-
schen brief
Eei-st een gebed. En dan deze woorden:
„Dit gebed is mij toegezonden en ik
„zend het u weer. Het is het nauwkeu
rige afschrift van een oud gebed. Schrijf
u dezen brief ook af en zie eens |Wafc
er dan gebeurt. In Jeruzalem zegt nxen,
„dat dengene, die het gebed niet afschrijft,
„een ongeluk treft. Maar hij, die het ge
durende negen achtereenvolgende dagen
.telkens eenmaal per dag afschrijft en aan
,eeu vriend stuurt, die zal op den negen-
,den dag een groote vreugde beleven cn,
„van alle euvelen bov-ijd worden. Zorg
„dat u een wensch in de gedachte hebt
.terwijl u schrijft en verbi ekt u de ke-
„ten niet."
Hier zxvl wel alle coram naar overbodig
zijn. Pxopaganda, m zoo'n vorm gekleed,
is kortweg slecht, Het mpe' iemand niet
vrij staan om in den naam der propaganda
op groote schaal zulke gesc 'uilten te ver
spreiden, die voor zwakke personen, welke
bijgeloovig zijn en hoeveel' duizenden,
zijn er zoo, ook onder hen, die voor hun'
zwakheid niet durven uitkomen werke_-
lijk fataal kunnen zijn.
Voor wie nu scherp toekijkt, komt deze
overdrijving bij het propaganda-maken, ook
voor doeleinden, die op zich' zelf hoog
zedelijk zijn, vrij veel voor en zal men
wel doen daar tegen op to komen, kon
het zijn voorloopig door overreding, doch
heeft dat niet voldoende resultaat
dan door krachtiger middelen,
Toen, de ziel gesterkt door die nieuwe
hoop, vond zij wooiden om haai dieibaar
goed te verdedigen, cn bevend kwamen zij
over haar lippen.
Maar hij luisterde niet naar haar.
Zij hield eetxige seconden op en her-,
nam toen:
„Als ik je eens zei, dat ik je niet lan
ger wil volgenals ik er eens niet in
toestemde 0111 rue vau de kleine te schei
denwat zou jo dan doen, Leonard?"
„Wat ik doen zouwil je dal we
ten?"1 vroeg hij, terwijl hij met een tra
gisch gebaar den arm uitstrekte„Wel
nu, kijk dan, ik zal het dadelijk doen
ik loop weg."'
Lira stond dadelijk rechtop cn slaakte
een zucht, een enkele slechts, die zich
inct het gerttas van den donder vermengde.
Intusscben begonnen groote regendrup
pels te vallen; maar ze voelde ze niet.
Zij bleef onbeweeglijk.
Hij verwijderde zich, in den regen loo-
pend, die maar niet ophield.
Hij liep vlug over het voetpad, dat langs
het boscli leidde. Van afstand tot afstand
spitste hij de ooxon. Maar het was niet'
0111 to luisteren naar den storm, die dooi
de hoornen looide 011 do bladeren her- en
dorwaaxts verspreidde, noch naar hol ge
raas van don donder. In do eenzaamheid,
waarin hij zich reeds verloren voelde, kreeg
hij berouw. Toch verloor de jonge vrouw,
wier liefde zoo diep getroffen was, hem
geen oogenblik uit het oog, Zij bleef .be
sluiteloos, zij had geen kracht, zelfs niet
0111 to smeeken.
Toen, ziende dat hij zich' niet omkeerde,
nam zij het kind, cn stak het rechtuit op
haar armen. De kleine uitte verschrikt-een
dooi'diingenden kreet. Leonard staat stil.-
Een oveiheerschende kracht, die van den
wil, belet hem nog om toe te geven.
Wat moet Lira doen om die beslissing
te voorschijn' te roepen?
De moeder heeft het middel gevonden.
Voor ziehzelve zich niet bekommerend
om do elementen, die om h'aar Heen zijn
losgebarsten, doet zij den eersten stap
vooruit, terwijl zij haar kostbaren last
togen de borst drukt.
„Diaag jij de kleine, Leonardze is
bang i"t
Eenvoudig, zonder een woord le spro
ken, slak de zanger de armen uit.
rils een vogeltje., dat zich' in zijn nestje
veilig voelt, drukt hot kind zich tegen hem
aan en is oogenblikkelijk stil.
Bij do aanraking van dat ieere wezentjo
maakt een 1 ieuw gevoel, dat, van de kracht,
die de zwakheid beschermt, zich van het
hart van den vader xncoster. Hot instinct
matige gchnax van het kind heeft deze
drie, dopr het loven zoo stiefmoederlijk
bedeeld, in liefde vereonigd.
Zij zouden niet meer scheiden
De groote oogen van het* kleintje, wil
den ze niet zeggen„Houd mo bij u
ik zal u niet tot last zijn 1"!
SSHIEI1AMSCHE COJWT
MtfCttBHuOKsaniacsM
gT.niisrr» i xas&ment.KxiBïvvi
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam, r
W to. - Ui
Eh is hiei van afkondiging geschied, waar het
veixrot t, den 2'2»ten October 1910.
