Dit miner Instaat uit DRIE Halen.
63"* Jaargang
Zondag 6 November 1910
No. 13451
Eerste Blad
De ïïeidemolen.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen
- Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen £1.1.25 franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Adverlentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
BureauLange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar do plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeeligc voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau to voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
BUITENLAND.
Schiedam, 5 Nov. 1910.
FRANKRIJK.
Van de nieuwe ministers, welke thans
door Briand zijn gekozen, vinden we de
volgende bijzonderheden vermeldLe-
fèvre, de ondersecretaris van financiën,
is onafhankelijk socialist, Klotz, Puocli,
Laffere en Guist-hau zijn socialistische ïa-
dicalen, Gaynaud is voorzitter van de
democratische linkerzijde, evenals Faure,
en Théodore Giiard heeft in don Senaat
plaats genomen onder de leden van den
republikeinschen bond (Union républicai-
ne). Van een verschuiving naar rechts,
die door velen voorspeld is, kan dus,
wat de samenstelling van het ministerie
betreft, geen sprake zijn, terwijl ook uit
het hieronder volgende program blijkt, dat
het ministerie dezelfde hervormingen wil
als het vorige, en zich van dit slechts
onderscheidt in zake de maatiegelen, welke
na de laatste spoorwegstaking als nood
zakelijk zijn erkend.
Klotz, de nieuwe minister van finan
ciën, heeft zich -indertijd naam gemaakt
als rappoiteur van het wetsontwerpp over
de naasting van den Westerspoorweg en
daarna van' de begroetingen van landbouw
en oorlog. Vóór zijn benoeming was hij
rapporteur van de begrotingscommissie
en heeft krachtig medegewerkt om de be
grooting, die nu voor Kamer en Segiaat
zal komen, tot stand te brengen,.
Do nieuwe ministers zien zich zohder
uitzondering voor het eerst een porte
feuille toevertropwd.
Het nieuwe kabipet wordt door de radi-
'cale bladen met groote bcvicdiging begroet.
De nieuwe ministers, zoo betoogen zij,
hebben allen do eigenschap van beproef
de democraten en republikeinen. De ge
matigde bladen laten, zich eveneens vrij
vriendelijk uit, maai maken iu dezer, uit
zondering met de benoeming van Lafeire.
Zoo zegt do „Figa,ro", dat LaPerie met
de persoon schijnt te zijn om mot een por
tefeuille te begiftigen op een, oogenblik,
waarop men misschien, van het leger een
krachtproef tegen de dreigen.de revolutie
mocht verlangen. Be hoofdzaak is echter,
meent het blad, dat do ministers allen
vriend van, Briand zijn, zijn ideeën doe
len en zijn moed en eerlijkheid erkennen.
Do royalistische „Gaulois" merkt spot
tend op, dat Briand waarschijnlijk Gam-
bctta geen concurrentie heeft willen aan
doen;'een „groot ministerie" heeft hij met
gevormd. -
ïaurès schrijft in zijn „Humanité", dat
Roman naar het Duitsch van
OSWALD BERGEN ER.
Mevrouw Walpurg Wiesemeiter was uiter
lijk niet anders dan gewoonlijkstil én
zwijgend zut zij uan do tafel, schijnbaar ai-
iceu be/.ig met eigen gedachten on niets ue-
morkend van Ilagenloh en de anderen. Maar
toch v«is het of de moeheid, die anders uit
al luiar bewegingen sprak, minder was n~
worden. Tiet was ot er iets in haar lang
zaam, uiterst langzaam ontwaakte. Doch zij
bleef zwijgen uis altijd. Niemand zag liet Jut
er af en toe een geheim - lachje over luiar
gelaat gleed. - i
Slechts eenmaal, ontmoetten Hagenloh's
en alpurg's blikken elkander. Plotseling
gevoelde hij dat zij naar hom zag en toen hij
het hoofd omdraaide, keek hij in haar groote,
wijd geopende oogen. Iets raadselachtigs war
er in lmnr oogen, iets vragends en tegelijk
iets van stille vreugde, waarvan hij de reden
niet begreep.
Maar hij week schuw voor haar blik terug,
«in geweten was niet rustig eenoog om haar
kalm in de oogen te kijken.
1 Ilagenloh was niet in slaat om een oube-
vangei;% gesprek te voeren. Verstrooid staar
de hij voor zich uit. Zelfs schonk hij niet
de, gewone aandachtaan Giseln's vroolijko
mededeelingen over de huishoudingen haat;
grapjes, t
het kabinet de uiterste reactie en, de
uiterste middelmatigheid in zich veieemgt.
De voormalige minister van openbare
werken uit het kabinet Briand, de heer
Millerand, deelde aan een da,gbladcoi res
pondent mede, dat hij bereid was ge
weest ook in. het nieuwe kabinet zitting
te nemen, indien aan geen cnkole cate
gorie van arbeiders het recht van staking
werd ontnomen. Hij hoopte, >'lat deze mo
gelijkheid zich nooit zou „voordoen, al
scheen het ook, dat Briand aan deze mo
gelijkheid dacht.
In den ministeriaad is gisteren de mi-
histerieele verklaring, welke Dinsdag a.s.
in de Kamer zal woiden afgelegd, behan
deld. Uit de besprekingen ,bleek, zegt een
Ilavas-telggram, dat er onder flo ministers
volkomen eenstèmmigheid heeischt.
Over den inhoud der verklaring weet
dit telegram mee te ,'leelen, dat deze zal
loopen - over de kicsiechthervorming, her
vorming der rechtsspraak, de verdediging
van de leekenschool en (le maatregelen,
die bij de Kamers .moeten worden in
gediend ter verzekering van fden geregol-
den gang van die apenbare takken,van
[dienst, die een levensbehoefte rijn voor
'don arbeid van do natie, en over de be
hartiging der werkelijke belangen van de
arbeiders van alle categorieën, die in die
takken van dienst werkzaam zijn.
De wetsontwerpen, dooi de .vorige re
geering uitgeweikt, zullen tot .een later
'tijdstip blijven liggen of opnieuw in be
handelingen worden genomen.
De regeering zal de ingediende wets
'voorstellen handhaven en nieuwe indie
nen, :n het bijzonder .omtrent de bur
gcilijke bevoegdheden der vakverenigin
gen; de organisatie van het arbeiders
krediet, het collectief contract, en dewet-
.telijko, bevoegdheid tot het .vormen van
.maatschappijen, van kapitalisten en arbei
ders, door welke laatstgenoemden zich een
prettig aandeel in de ivinsten kunnen ver
zekeren.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
j Engeland,
i De reeds gemelde wijzigingen in het mi
nisterie van koloniën gaan gepaaid met
een belangrijke veiandering in het kolo
niaal beheer. Op verlangen van de ko
Jonies met zelfbestuur (Canada, Australië,
Nieuw-Zceland, 1 Zuid-Afrika en Nieuw-
Foundland) zullen vooitaan hun aangele
genheden van hot ministerie van koloniën
jwoiden losgemaakt en dooi den Engelschen
premier zelf woulen behandeld. Voortaan
Vessorteeren dus nog slechts de Kroonko
lonies en protectoiaten onder het ministerie
van koloniën. Reeds tijdens de laatste ko
loniale conferentie was er meer dan eens
jop gewezen, dat de premiers dier koloniën
jmet zelfbestuur liever met hun collega,
kien Engelschen premier, tc doen hadden,
(dan met een gewonen minister.
j liet gehikte hem niet het gevoel van ver
mijt dat hem plaagde van zich te schuiven
en steeds dacht hij er over wat wel de ge-
polgen zouden zijn van zijn nachtelijk avon
tuur.
j „Heb je cigcniissen gehad vandaag-, beste
[Ilagenlohvroeg Wolkonstein toen zij van
tafel opstonden, ter-wijl hij hom vertiouwe
lijk op den aan klopte.
I De avond verliep uiterlijk niet veel anders
dan gewoonlijk'. Maar het stille lachje van ge
heim geluk kwam 'herhaaldelijk op Wal-
putg's. gelaat. Dat was iets zeer ongewoons,
En ook dat Ilagenloh maar niet den onge
dwongen toon tegenover Gisola terug kon
vinden, was iets dat andere avonden nooit
voorkwam. Muur het overige gezelschap be
merkte niets van dut alles.
Ilagenloh had. nog gevreesd datWalpurg
ook dozen nacht het bosch in zou gaan om
baar fantasie te volgen. Maar er hing een
buitengewoon dikke en vieze novel in het
dal, zoodat het niet aanlokkelijk was om
lange wandelingen te doen. Ilagenloh ging
daarom „naar huis in de zekoie overtuig
dat Walpurg, althans dezen nacht, niet weer
den molen zou verlaten,
D u i t s c h 1 a n d.
Het gisteravond ten keizerlijken paleize
te Potsdam gegeven feestmaal ter eere van
het tsaienbezoek droeg een huiselijk ka
rakter. Met het oog daarop werden volgens
oven enkomst tusschen beide vorsten geen
plechtige redevoeringen afgestoken. De vor
sten hebben, zeggen de telegrammen, vrien
delijke woorden wisselend, elkaar toege-
dionken, terwijl er levendig geconverseeid
werd tusschen tsaar, keizer en keizerin.
Na tafel weid er cercle gehouden.
Vandaag geeft de Duitsclie minister van
buitenlandsche zaken, Kiderlen Wachter
een noenmaal ter eere van zijn Russischen
collega Sasonof en de rijkskanselier von
Bethmann-Hollweg 's avonds een feest
maal. De keizer heeft den Russischen mi
nister van buitenlandsche zaken Sassonof
het grootkruis van de orde van den Roo-
den Adelaar verleend, en den Russischen
ambassadeur v. Osten-Saecken en den ge-
neraal-adjudant baron Fredericksz de bril
janten van de orde van 'den Zwaiten Ade
laar.
De tsaar verleende den rijkskanselier de
Andreas-orde en den Duitschen minister
van buitenlandsche zaken von Kiderlen
Wachter de Alexander-Newsky-orde.
De kioonprins van Zweden wordt Zondag
met vrouw en kinderen uit Londen te Pots
dam verwacht, waar hij met zijn familie als
gast van den keizer, in het Neue Palais zal
logeeren.
lil de Duitsohe schoenindustrie dreigt
een uitsluiting van ongeveer 50 i\ 60.000 ar
beiders, ten gevolge van een staking van °en
duizendtal schoenarb'eiders te Dresden.
Spanje.
Dc Spaansclio Senaat heeft, gisteren mes
1-19 stemmen tegen 85 het wetsontwerp tc
beperking der geestelijke orden (de zooge
naamde grendelwet) aangenomen.
Uit Cerbèro wordt gemeld, dat de alge-
meene stuking is uitgeroepen in geheel, Ca-
talonie. Er weid te Saragossa besloten de al-
gemeone staking uit te breiden tot heel
'Spanje. Evenwel heerscht er overal rust
In legceringskringen schijnt men nochtans
zeer ongerust. Ei zijn uit Barcelona troepen
gezonden naar Sabadelle en Saragossa.
lieden zou ei een groote- arbeidersbotoo-
ging te Barcelona plaats hebben, maar de re-
gcenng is, volgens een telegram uit Madrid,
\ust besloten deze te verbieden of zoonoodig,
zelfs met geweld te verhinderen.
liet gerucht gaat dat de onderhandelin
gen tusschen El Molikri en de Spaansclio
regeering zijn afgcloopen.
De vertegenwoordiger van Marokko biedt
een schadeloosstelling van 00 millioen aan.
Spranje vraagt 105 millioen.
Men gelooft evenwel dat zij het wol eens
zullen worden.
De heifst deed,zijn intrede met storm en
iegeu. Wie nietliet veld- in moest, bleef
binnen, want het was thans alles, behalve
pleizierig door het heideland tc gaan.
Ondertussclien had er oen langzame, en
dam-om bijna onmerkbare, verandering met
de Jonge-weduwe plaats., -
Af-en-toc mengde zij zich weer in de
'sprekken en toonde zij belangstelling voor de
«dingen, die de andere huisgenooten troffen
[Wel trok zii zich dan weer terug en volg-
jden uien van gespannen zwijgen, maar
toch droeg haar zwijgen nu een ander karak
ter dan voorheen, Men meikte dit wel op in
de familie, doch niemand vermoedde eigen
lijk dat,die verandering van büjvenden aard
gou zijn. Zij had zich te lang overgegeven
mm haar droefheid, dan dat men bii een
verandering als deze reeds aan een werkelij
ken vooiuitgang durfde denken.
1 Hol was op een mooien middag hl het
laatst van November. De ondergaande
wieip een fantastische» gloed op de boom-
Stammen in het woud. Geen loof wus er
meer aan de hoornen, alleen het deftige groen
van dennen en sparren was nog behouden
Blauw was de hemel en slechts een zacht
windje bewoog de toppen der hoornen. Het
was een middag, zooals men die zelden meer
heeft in den laten herfst tegen December.
Ilagenloh. had een verren'ninrsch gedaan
Door dc helde kwam liij nu naar het, oer
woud toe, wam- lui nog vluchtig een rond
gang wilde doen vóór den avond.
Wonder-mooie plekken waren er in dit ge
deelte van liet bosch. Vooial daar waar het
ztldzame gras groeide op open plaatsen, om
ringd door lage struiken on hooge dennen,
was het prachtig.
Maar één van deze plokken had vooial
gioote aantrekkelijkheid voor Ilagenloh.
Tlic-r stonden cenige reusachtige stormen,
waarvan men velschillende dingen vei tolde.
Het kon ziin dut hier vroeger oud-Gei ïmuui-
Portugal.
Een berichtgever van de Matin" ver
neemt uit de hoogste bion en de vertegen
woordiger van de „Times" te Lissabon uit
de boste bron, zoodat men hot wel voor
vaalheid moet aannemen, dat de gezanten
nn Frankrijk, Engeland, de Vereenigde Sta
ten, Duitschland, Spanje en Italië opdracht
hebben ontvangen om de voorloopige regee-
ing te erkennen.
De republiek zal erkend worden zoodi.i
de constitutie is aangenomen.
P e r z i
Officieel wordt thans door de Biitsche
regeering bevestigd het bericht, waarvan
gisteren een telegram gewaagde, dat er
Donderdagavond een gevecht heeft plaats
gehad aan de Perzische Golf.
De Britsche kruiser „Proserpine"! heeft
hij Chabar, zeven mijl ten westen van Bris,
een detachement van 60 man aan wal
gezet, om den smokkelhandel in wapenen
te beletten.
De commandant van de „Proserpine" en
een kapitein van het Britsch-Indische leger
werden licht gewond in het gevecht.
De „Proserpine"! zette daarna een groo-
ter detachement aan wal.
Het bovenvermelde staat in geenerlei
verband met de onlangs geschiede ontsche
ping van Britsche troepen te Lingah, noch
met de ongeregeldheden daar ter plaatse.
rikaanschen gezant te Tegucigalpa, is de
haven van Amalpa gesloten en zijn de
eilanden in staat van beleg verklaard.
BINNENLAND.
Eerste Kamer. a
In ons 3e blad hebben wij het verslag
gegeven van de zitting der Eerste Kamer
van gisteren.
Abusievelijk is daar het slot van weg
gebleven.
Dat luidt:
Na sluiting der debatten wordt het wets
ontwerp aangenomen met 4 stemmen tegen.
De vergadering wordt daarna gesloten;
de Kamer gaat met recès tot de voorlaat
ste week van deze maand.
Z u i d-A f r i k a. x
Gistermiddag heeft te Kaapstad de plech
tige opening van h'et eerste parlement der
Zuid-Afrikaansche Unie plaats gehad, in
tegenwoordigheid van den hertog en de
hertogin van Connaught, prinses Patricia
en lord en lady Gladstone.
In zijn openingsrede gaf de hertog van
Connaught uiting aan het leedwezen der
konings, omdat deze zich thans het genoe
gen moet ontzeggen Zuid-Afrika te bezoe
ken. „Z. M. weet," zoo vervolgde de hertog,
„dat gij een tijd van smart en verwarring
hebt doorleefd en dat misverstand cn strijd
groote rampen over mv land hebben go
bracht, dit alles echter zij begraven en
vergeten.
„De koning is overtuigd, dat allo Zuid
Afrikaanders naajr kracht zullen arbeiden
voor het welzijn van liun groofy schoon
land en hij smeekt Gód, dat de oprichting
der Unie moge blijken een duurzame wel
daad voor allen te zijn en dat zij zal bij
dragen tot den voorspoed en de_ welvaait
van Zuid-Afrika en het Britsche rijk."1
II on du ras.
In de Midden-Amerikaansche republiek
Honducas is een opstand uitgebroken. Lei
der der opstandelingen is generaal Vallada
res.
Volgens telegraphische berichten, door
liet departement van buitenlandsche zaken
te Washington ontvangen, van den Ame-
schu priesteressen haar wonderdranken had
don beleid. Mogelijk was ook dat het hier
'vroeger een plaats der rechtspiaak nas ge-
iwccst. Niemand dei weinige heidebewoners
'die nadachten over de verschillende sprook
jes, sagen en legenden die er van het bosch
verteld werden, wist er iets met zekerheid
van te zeggen. Het kon zijn dat een voist
der Wenden hier ziin vLeeschsoep ge
kookt had, of dat dc Zweedsche Gust.mf
Adolf hier ziin avondpunch lnul gedronken
Ook zeiden sommigen dat hier een heks had
gewoond, die uit koffiedik de geheimen der
toekomst ontsloot.
Ilagenloh dacht aan dit alles niet toen hij
uit hot kreupelhout op "deze plaats trad.
Hij dacht aan den nacht dat hij ook door
djt oerwoud wrns gedrongen naar de plaats
waar hij Walpurg verwachtte. Éénmaal
scheen voldoende geweest te zijn, dat hij
\oor den geest, van Wieseureiter doorging. Na
dien oenen keer was er verandering gekomen
in het- ziekelijk brein van de jonge vrouw
Zeker zou zij nu steeds kalmei- worden en op
den duur zou de groote droefheid die haar
dagelijks drukte, zeker van haar weggeno
men worden. Hij kon dus,gerust zijn, hij be
hoefde zich met de zaak niet meer te be
moeien, hij kon
Ja? kon hij dat werkelijk? Was het, niet
of er na dien nacht iets geheimzinnigs tus
schen hén beiden was gekomen? Had zij
hem niet vaak drooinerig on met vnigendeu
blik aangekeken1, alsof zij iets veimoedde,
iets begrepen had? Hij was ontevreden
op zich zelf„ op Walpurg, op idlon in den
molen. - t
Hof van Arbitrage.
Onder de zaken welke het volgende jaar
\ooi het Hof van Arbitrage in behandeling
zullen komen, behoort naar met een en
kel woord reeds werd gemold ook een ge
schil tusschen Italië en Peru.
Thans kan hieromtrent worden medege
deeld dat dit geschil een vordering betreft,
door de lieeren Napoleon, Carlos en Rafael
Canevaro tegen do Peruaansehe regeering
ingesteld, tot betaling van een belangrijke
som gelds.
Door de ïtaliaansche ïegeering is tot
scheidsrechter in deze zaak gekozen prof.
Guido Fusinato, lid van het Italiaansch
Parlement en van den Raad van State, dooi
de Peruaansehe regeering. Prof. Manuel Al-
,-arcz Galderón„ hoogleeraar aan de univer
siteit te Lima, gezant van Peru te Bius-
sel en te Bern.
Deze beide scheidsrechters hebben tot t/p-
perscheidsrechter gekozen prof. Louis Re
nault, hoogleoraai- aan de rechtsgeleerde fa
culteit te Parijs, rechtsgeleerd adviseur van
het ministerie van buitenlandsche zaken.
Tot raadsman in dit geding is door de
Tlaliaansche regeering benoemd prof, Yittorio
Scinlora, lid van den Senaat,
Blijkens de ledenlijst van het Permanent
Hof van Arbitiage bedroeg on 1 November
j.l. het aantal leden ,an dit hof 145, aan
gewezen door de regeeringen van 41 ver
schillende staten.
Kon. Nederl. Laudbonwverereeuiging.
Ilct dagelijksch bestuur van de Ko
ninklijke Nedcrlandsclie Landbouwvereem-I
ging heeft benoemd tot Voorzitter van de
jury voor de in 1913 te houden Nationale
enInternationale Landbouwtentoonstelling
te 's-G mvenliage, den heer P. J. A. de
Biuïne, voorzitter van het Nederlandsen
Landbouwcomité, die deze benoeming liecft
aangenomen.
Hij voelde zich, goedbeschouwd, dikwijls
onbehaaglijk en ongelukkig. Zwaarmoedige
stemmingen plaagden hem, hij kon zich daar
van niet bevrijden en wist dan niets beter
te doen dan eens zich uit te vloeken of stille
iveruenschingen te uiten tegen de stomme
dingen om hem heen.
Hij dacht nu aan Gisela, aan haar teere
verschijning en lieftallige manier van om
gaan met hem. Toen kwamen er oude ver
langens in hem boven naar volkomen vrij
heid, rondzwerven en avonturen. En terwijl
Jiij op de romantische plek in het bosch
ttad, neuriede hij een van zijn studgntcnlie
deren
Ich schiosz den llirsch im wilden Forst,
lm tieten Wakl das Roll,
Den Adler nuf dor Klippe Horst,
Die Ente auf dem See
Ivein Ort, dei' Sehutz gewahrcn kann,
Wenn rneine Büclise zielt
Und dennoeh linb' ich, barter Matin,
Die Liebe auch gefühlt!
Even zweeg hij maar zong toen luider
Der wilde F-nlk ist mein Gesell',
Der Wolf mein Kampfgespann,
Der Tag geht mir mit Ilundsgebell,
Die Nacht mit llussali an.
Ein Tuiuireis schmückt stalt Blumonzier
Den sch.wcis7.beflekten Hut
Ünd dennoeh schlug die Liebe mir
Ins wilde Jagerblut!
(Wordt vtrvolgd.)
SCHIEDAMSCHE COURANT
e
18) t
