63"' laargang
Dinsdag 15 November 1910
De Heidemolen,
i J -
Öeze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zoa- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen £1.1.25 franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam ©n Vlaardingen 10 oent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
■Abonnementen worden dagelijks aangenomen. 1 1
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Pegs der Advertentiën: Van 16 regels 11. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters nam: de plaats die zij
innemen.: 1 i r
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
BUITENLAND.
Schiedam, 14 Nov. 1910.
ENGELAND.
Enge la mi's zuidwesthoek, het oude vorsten
dom Wales, maakt op 't oogenblik een cri
sis door, welke een der rijkste mijndislriötcn
ter weiekl tot ondergang en ontreddering
dreigt te doemen. We hebben het oog op de
staking, uitgebroken in een groot deel der
kolenmijnen in het bekende Glamorgan-
district, dat aan bijna de helft van de bevol
king van Wales levensonderhoud verschaft.
Sedert geruime» lijd is het bekend, dat do
Engelse he arbeiderawereld een tijdperk van
ernstige malaise doormaak!. De oude, beza
digde leiders der trade-unions, de èn om
hun organisatie èn hun neutraliteit op poli
tiek terrein eerlang zeer ge pi exen vakve
renigingen, zijn niet langer in staat den op-
iBflienden gloed der an vrijheidsideeën door-
tiokken jongeren te temperen de oude tra
dities van \ers.Landig economisch beleid,
worden door de nieuwe elementen verstoeten.
Ook de georganiseerde rnijnueikers luistere»
niet meer naar huil leiders en worden een prooi
van dc politieke agitators, die hen opzwe
pen tot de ernstigste buitensporigheden.
Wen heeft het' de afgeloogen Week in hol
land van Wales kunnen constateeran. De
mijmverkeis, gehooizamende aan de valsche
raadgevinden van gewet.cnlooze leiders, heb
ben van dc aabotlage gebruik gemaakt met
een zeldzame gewetenloosheid. Niet te vre-
den met het doven der ketelvuren, brachten
zij de ventilators en de waterpompen tot
staan, zoodat verscheidene mijnen op 't oogen
blik onder water staan en in langen tijd niet
in staat zullen zijn om steenkolen te produ-
cceren. Bij dit alles komt dan nog het ver
nielen vuil magazijnen en winkels door de
stakers. Het zijn nieuwe zeden, in de geschie
denis der tiade-unions tot nog toe geheel
vreemd.
Q\or de oorzaak der staking is hier reeds
iieL een en ander meegedeeld. Ze interesseert
ons echter niet meer dan die der ketelma-
keisstakiug op de werven aan de Clyde en
de Tyne. Van meer belang zijn de zedeles-
sen, welke uit deze feiten zijn te putten,
lessen, die allesbehalve bemoedigend zijn.
Zoolang dc trade-unions zich uitsluitend
op het terrain der vakbeweging bewogen,
had alles zijn noimual beloop. De werklieden
leefden, dank zij hun vereeniging, gelukkig.
Toen kwam het socialisme en zijn leiders.
De unions, onder hun invloed^ veranderden
spoedig in politieke organisaties, waarin de
geest van anarchie elie wan orde eiijxdjsci-
pline erving. In Engeland verheugden de
vakvcreenigliigeii zich in een groote vrijheid
van handelen en allen waren bevoegd collec
tieve contraeten te sluiten. Dit alles is tot
het nie-t teruggebracht door de tuchteloosheid
der gcorguniseerden. Deze stellen geen ver-
Roman naar het Duitsch van
OSWALD BERGEN ER.
tiouwen meer in hun natuurlijke leiders en
vcibreken de contraeten door deze in hun
naam gesloten.
Uit dezen anaiehisliselten toestand blijkt,
dal het liude-unionismc in verkeerde banen
is geraakt en dat het dreigt te worden een
politiek instrument in de handen van eer
zuchtige volksmenners. liet zal het bankroet
zijn van het Engelsche vakvereenigingswezen
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Engeland.
Over den toestand in Wales wordt uit
Tonypandy geseind, dat de lievige regen
gisteren de meeste stakers binnenshuis heeft
gehouden. Te Ehondda maakt men zich
eenigszins ongerust over het vinden van een
aantal dymunietpalronen, die waarschijnlijk
uit de mijn gestolen waien. De grootst mo
gelijke voorzorgen werden genomen, om 'te
verhinderen, dat men er gebruik van zou
maken.
De mijndirectie deelt mede, dat de hoe-
\eelheid gestolen dynamielpatronen groot ge
noeg is, om de geheele stad in de lucht te
doen vliegen.
Een troep van 100 man infanterie is ter
versterking naar L'ontypridd voltrokken. Men
houdt scherp toezicht op verdachte personen
des avonds en 's nachts wordt met zoeklicht
geweikt. Er zijn met den Board of Trade,
onderhandelingen begonnenterwijl men op
ondeigeschikte punten 't gemakkelijk eens
werd, zijn er enkele dingen, waarbij beide
partijen op hun stuk blijven .staan.
John Redmond, de leider der Iersöhe na
tionalisten is gisteren van zijn reis door de
Veieenigde Staten teruggekcei'd. Toen de
boot, waarop hij zich bevond, te Crookhavcn
werd opgemerkt, werden vreugdevuren ont
stoken op de toppen der bergen van Crook-
haven tot Queenstown. Salvo's werden afge
vuurd.
Te Queenstown gang de heer Redmond
aan land. In een ondeihoud vertelde hij van
de hartelijke ontvangst aan gene zijde Van den
Oceaan en van het bedrag, dat hij voor ver-
kiezingsdoeleinden bijeen had weten te za
melen, nl. 200.000' dollars.
De heer O-Connor, een ander Icrseli lei
der, ib van zijn reis in Canada, geestdriftig
door de Ieren te Londen ontvangen. Hij ver
klaarde, dat de Amerikaausche Ieren bereid
zijn de pogingen van hun landgenooten om
„home rule" te verkrijgen, te steunen.
25)
Er kwam nu spoedig een splitsing in liet
gesprek. Daar Wolkensteiii mevrouw Wilda
naar tafel had geleid en naast haar was ge
zeten, spraken de/en met meneer Wilcla al
spoedig samen zonder meer veel to letten op
het algemeen gesprek. Katharine was naast
dokter Eisenhiirt terecht, gekomen, waar 'dj
het best en het liefst zat. En Gisela en Iln-
genloli hadden plaats muist elkaar gevonden,
zoodat ook zij woldia in een meer afgezon
derd gesprek waren gewikkeld.
Gisela was na het gesprok met Kutlmrhia
die haar prinses Duizendschoon noemde,
zich zelf critisch gaan beschouwen. Zij be
gon van zich-zeJf een Asaehepoos te maken.
„Ik ben bijvoorbeeld vreeselijk vergeetach
tig," zei ze met merkwoardigen ernst en zij
keerde zicli daarbij geheel tot Ilagcnloh al
leen. „Dan ben ik verder zeer eigenzinnig,
ook stijfkoppig en kwaadaardig op z.'n tijd.
Ik heb veel van die nijdige buien. En zoo-
iets voert altijd tot verdriet. Tenminste dat
beweert tante Eveline en die kan het weten."
„Zoo, zoo werkelijk?" zei Hagenloli
en deed daarbij zijn best om zijn lachen, te
verbergen cn oven ernstig te zijn als zij.
„Nu trillen uw neusvleugels weer," zei zo.
,iGe lacht in atilto om mii, ge drijft eigen
lijk den spot met mij. Miuxr ik moet zeg
gen dat is ook wel eens goed ge moet
mij maar voor niet veel bijzonders houden,
- Want mijn gebreken zijn zoo héél vele, fk
Frankrijk.
De minister van koloniën heeft, niet
tegenstaande hij de geruchten over een
Franseho nederlaag vn Wadai voor onge
grond houdt, toch aan do gouverneurs der
betrokken kolonies gelast een onderzoek
naai- hun oorsprong in te stellen.
ben heelemaal niet zoo goed als gij soms
schijnt te meencn. Dat moest ge nu toch
zoo laugzanieiliand toch weten. En als ge
het nog niet weet dan zal ik het u spoedig
bewijzen I"
.Plotseling klonk er iels zeer opgew'ondens
in haar stem het was of er plots een nei
ging in haar ontwaakte, die zij mot groote
moeite wist te onderdrukken. Voor een
oogenblik wendde zij haar oogen af.
Hij keek haar getroffen aan en vergat
eerst heelemaal dat hij haar wat moest ant
woorden.
„Gij kunt mij veel dingen bewijzen," zei
bij cindeijk op ernstigen toon. „Gij kunt
mij bijv. bewijzen dat de meesten van ons
zeer zelfzuchtige wezens zijn, spitsboeven
nis men ze nauwkeurig bestudeert. Maar dat
gij lot die schare van duivels behoort, dat
kunt ge mij evenmin bewijzen als dut een
helder blauwe hemel de zwarte hel is."
„Het behoeft nog geen hel te zijn," zei
ze, terwijl haar mondhoeken trilden, „ik be
hoef niet tot de allerslechtste tc behooren
de een is wat minder slecht, dan de
ander."
„Waarom wilt-ge mij hot vertrouwen in
uw goedheid ontnemen zei lui, wat uit zijn
humeur.
Zij begreep plotseling dat ze noodeloos
over deze duistere dingen sprak en trachtte
alweer te lachen.
„Uc zou u de zonderlingste dingen van
mijzelf vertollen kannen," zei ze, er vonkte
in haar oogen een ironische lust om kwaad
van haar zelf te spreken.
„Dim noodzaakt gc mii er toe dat ik u
tegen u zelf moef gaan verdedigen."
„Dat zal u niet zoo gemakkelijk vallen,"
zei ze op beslisten toon.
Het sedert maanden vergeten financieel
schandaal, tie Rochette-affaire, schijnt thans
weer aan de vergetelheid te zullen worden
ontrukt. Nu de lieer Clémencea.u uit Z.-Ame
rika terug is, kan, hij over zijn rol bij de
arrestatie van den bankier Rochette na
dere mededeelingen Hoen.
De enquête-commissie uit de Kamer, on
der voorzitterschap van Jaurès, heeft dan
ook den gewezen minister-president tegen
Woensdag a.s. uitgenoodigd, om in ver
hoor te worden gentömen.
D n i t s ch land.
Door eenige bladen was bericht, dat de
minister van oorlog v. fleeringen en de
staatssecretaris van do marine v. Tirpitz
wegens verschillen, van meening bij de
opmaking van de rijksbegrooting hun ont
slag hadden ingediend, maar die ontslag
aanvrage op bevel des keizere weder
hebben ingetrokken.
De officieuse „Norddeutschc Allgem.
Ztg." spreekt dit bericht zeer beslist tegen.
Het blad verzekert,, dat de uitbreiding dei-
vloot geheel volgens het program' zal
plaats hebben en dat van het bedrag, door
het ministerie van oorlog voor het dienst
jaar 1911 in het belang "van het leger
noodzakelijk geacht, niets is geschrapt.
toren blijft er in gehandhaafd, daaren
tegen zal hun aantal, dat thans onbe
grensd is, worden beperkt. De hervorming
zal voornamelijk betrekking hebben op de
wijze van verkiezing. Voor een zekere
groep zal beroeping door de regoering
worden gehandhaafd, terwijl oen andere
groep door de kiezers der grootere kies
districten gekozen wordt. Ook de benoe
ming door den koning blijft bestaan.
Den 17en dezer maand zal de koning
van Servië een bezoek aan de Italiaanschc
koningsfamilio te Rome brengen. Dit is de
eerste maal, dat koning Peter I aan een
buitenlandsch hof ontvangen wordt. An
dere hoven zullen nu natuurlijk volgen
en de ontvangst, door Victor Emanuel
aan den Servisehen monarch bereid, zal
de banden tusschen Italië en de Balkan-
staten nauwer aanhalen.
is Zaterdag j 1. voor enkele dagen naar Enge
land vertrokken.
Morgen wordt ZEc. weder te 's-Hage terug
verwacht.
De Minister van Landbouw, Nijveilieid
en Handel, de heer Tal ma, is heden dooi
de Koningin in conferentie ontvangen.
Spanje.
Uit Madrid wordt gemeld, dat, volgens
mcdedeeling van minister-president, Cana-
lejas, de gezant bij het Vaticaan, Odjeda,
niet naai- Rome zal terugkeeren. Wanneer
het noodi'g ynocht zijn, zou een, ander
zijn plaats gaan, innemen.
Portugal.
De gezanten van de Vereenigde Staten
en China en de consul van Zwitserland
hebben aan de voorloopige regcering ver
klaringen afgelegd, gelijkluidend niet die,
door de vertegenwoordigers der andere
mogendheden gedaan.
Bijna alle loden van het Portugeesclio
epicopaat, voor zoover het in Europa
resideert, zijn thans bij den patriarch te
Lissabon bijoen om over de betrekkingen
tusschen de Keik en den Staat te beraad
slagen.
I tali
De Italiaanschc senaat zal georganiseerd
worden. Een rapport van tien senator
Areoleo, waarin de wijzigingsplamien zijn
uitgewerkt, is dezer dagen door do des
betreffende senaatscommissie goedgekeurd
en zal eerstdaags aan den Senaat wor
den voorgelegd
Het rapport, waarvan Ae détails nog
niet bekend zijn, wil de positie van den
Senaat als parlementair, politiek lichaapi
versteiken. De onafzetbaarheid der sena-
„lk ben er vim overtuigd dat ieder kwaad
woord dat gij van u zei ft zegt, door mij
weerlegd zal worden, zoodat het van uw
goedheid getuigt."
„Gij zijt een optimist," vervolgde zij nog
steeds in denzelfden uitdagenden toon.
„Maar ik weet heel goed, dat ik eigenlijk
nergens voor deug."
Ilij luisterde met aandacht naar haar, alsof
zij een sprookje uit de „Duizend en één
nacht" vertelde; zijn hart klopte steeds war
mer voor haar.
„Een urn de meest sprekende voorbeelden
is bijvoorbeeld tante Eveline's zeventigste
verjaardag," \ervolgde zij„Vader stuurde
ndj naar L. met de opdracht alles voor het
kleine feestje in orde te brengen. Ilij schreef
verscheiden uit nood igi ngskiuirten voor per
sonen van u ie hii hoopte dat ze ons feestje
zouden komen meevielen. Toen ik uit L.
terug kwam," prees vader mij zeer, daar ik
geen enkele van mijn boodschappen had
vergeten en al het benoodigde had meege
bracht. Hij dacht dat ik natuurlijk dg kaar
ten in L. luid gepost. Toen het echter de
dag van dc verjaring was, kwamen er,
-vreemd geval, geen gasten. Er kwam niet
één vn.n de velen die vader had uitgenoo
digd. Toen ik daarop bij eenig onderzoek de
uit nood igi ngskaai'ten nog in den zak van
mijn mantel vond en dus bleek dat ik ver
goten had zo tc posten, werd vader zeer
boos en tante -zeer treurig en ik sloop weg
als een hond die een pak slaag heeft gekre
gen. Maar het feest viel in 't water en wij
hebben niet vee! plezier geliad, terwijl vader
en tante cr zich toch zooveel van hadden
voorgesteld."
Ilagcnloh trachtte een zoo strak mogelijk
gezicht te zetten, zooals bij den verhaaltoon
Vereenigde Staten.
De New-Yorksche voerlieden hebben do
bemiddelingsvoorstellen van burgemeester
Gaynor aangenomen. Deze voorstellen be
vatten o. a. de bepaling, dat alle ont
slagen koetsiers weer door de maatschap
pijen zullen worden aangenomen, ook al
zijn zij lid van de „Union".
Hel nationaal comité der negers van de
Vereenigde Staten "heeft, naar de Parijsche
„Éclair" uit New-York verneemt, een op
roep naar Europa gezonden, om bescher
ming te .vragen tegen de lynchjustitie,
waarvan de kleurlingen het slachtoffer zijn
tengevolge van rasvooroordeelen In de
laatste 25 jaar zijn niet minder dan 3500
negers gelyncht.
Personalia.
Heden wordt te Buitenzorg het huwelijk
voltrokken van mej. Idenburg, dochter van
den gouv.-generaal van Ned.-Indië, en den
heer Rutgers, werkzaam aan 's lands planten
tuin te Buitenzorg.
Kolonel Sr,-art.
De kobnel Swart, civiel gouverneur van
A'tjeh, die van den korten hier te lande door-
gebrach'en verloftijd, naar Ned. Indië is terug
gekeerd, werd een dezer dagen op Atjeh ver
wacht om zijn functie te hervatten.
Rciswezeu en vreemdelingenverkeer.
Bij Kon. beal. van 28 October 1910 is
ingesteld een commissie ter bevordering
van het tot stand komen eencr Neder-
1 and scire inzending op de van IS Maait
tot 15 Mei 1911 te Berlijn to houden in
ternationale tentoonstelling voor Rciswe
zeu en Vroemdelingenveikeer.
China.
Te Hongkong is bericht ontvangen uit
Lienchouw Kwangsi, dal oproerlingen al
daar een aantal gebouwen hebben ver
woest, waaronder ,ook de Amerikaanseh-
Presbyteriaansche kerk, het ziekenhuis en
de school. Zij vertrókken daarop naar
Tsoi-Yuen-Po, met helt doel de zendelingen
te vermoorden. ,Beze wis'ten echter in
booten te ontsnappen,
Drie bataljons zijn uit Kanton vertrok
ken, teneinde den opstand te onderdruk
ken. Ook is do Br its die kanonneeiboot
„Sandpiper" naar het tooneel van den op
stand gezonden.
BINNENLAND.
Corps diplomatique.
De Zweedsche gezant bij ons Hof, graaf
Ehrensvard, is in Hotel des Indes te 's-Hage
aangekomen.
Onze ministers.
De minister van waterstaat, de heer Regout,
paste, maar hij kon een ondeugend lachje
niet onderdrukken, toen hij zei
„Maar gij vergeet ondertussohen van uw
compote te eten."
Toen moest ook zij lachen cn een oogen
blik trad weer meer licht in den nevel die
zij bezig was om zich heen tc spinnen.
„Gij wilt mij afleiden van het onderwerp,
zei ze, „maar dut zal niet gelukken. IIoo
vaak komt het niet -"oor dat ik vergeten
ben aan welke deur ef spijker ik mijn bos
sleutels heb laten hangen. Hoeveel tijd er
dan verloren gaat met zoeken daarnaar,
daarvan kunt ge u geen voorstelling ma
ken. Ln de ergernis over mijn eigen dom
heid en nalatigheid, word ik nijdig en geef
de schuld aan de keukenmeid of het kamer
meisje. Daar heb ik dan ook weer geen vrede
moe, loop van de mie kamer iu de andere,
trap op, trap af en onderlnsschen blijft
mijn werk liggen. Dan voel ik eindelijk in
mijn znk en vind dunr de s'eute's terug, die
ik meende dat ergens aan een der deuren
hingen.
„Toen mijn vader eens op een morgen voor
dag en dauw naar dc graanmarkt wilde rij
den en zijn dikke jas noodig'had, kon ik den
sleutel van de kast waarin de jas was opge-
borgoa, niet vinden. Mijn vader werd boos
en reeds toen zonder jas uit het was een
koude, stormachtige morgen. De rit duurde
vele uren en hii vutte daarbij koude. Eenige
weken moest hij zijn kamer houden, en dat
alles door mij. liet was in den tijd dat mijn
zwager Wiescareitcr nog leefde. Nu hadden
Walpurg cn hij mot vader en mij een af
spraak gemaakt voor een gemeenschappelijk
reisje naar Berlijn. Dat moest nu echter
uitgesteld worden. In plaats van op reis te
gaan, vroegen de Wiesemeitera toen ver-
lerste Kainer-ferklezlng.
De verkiezing van een lid der Eerste
Kamer (vacature-Van Vol zen) zal in do
Statenvergadering van 29 November, die
te 11 uur van. geopend wordt, aan de
orde worden gesteld.
Des namiddags komen de afdeelingen
bijeen.
De tweede vergadering der Staten wordt
gehouden op 13 December.
Tweede Kanier.
't Ligt in het voornemen de oorlogsbegroo-
ting voor 1911 dit jaar vroeger in de Tweede
Kamer te behandelen dan ten vorigen male,
toen de beraadslaging zeer kort voor het
Kerstreces kon gehouden worden.
Hof van Arbitrage.
Het Engelsch-Fransche arbitrageverdrag
in zake de uitlevering van den Engelsch-
l,ndiér Savarkar, bepaalt o. m„ dat het
scheidsgerecht op 14 Febmari 1911 te
's-Gravenhage zal bijeenkomen, dat par
tijen zich zoowel van de Engelsche als
van de Franscho taal zullen mogen bedie
nen. dat het vonnis in beide talen zal.
worden opgesteld en dat het proces 30
dagen hoogstens zal duren, tenzij de beide
hoogo contracteerende partijen erin toe
staan dezen termijn te verlengen.
Fortificatie t*n Yllsiingea.
De „Independahce" ,te Brussel bespreekt
do Nededandschc kustverdediging en zegt:
schillende menschen bij zich op bezoek. In
dien naclit haar stem stokte werd mijn
zwager in het boscli doodgeschoten."
Zeer bleek weid ze bij die laatste woor
den. llaar lippen stijf op elkaar klemmend,
staarde zij op den zilveren lepel, waarmee
haar vingers mechanisch speelden.
Getroffen cn vol belangstelling lmd hij
naar haar geluisterd on eerst wist Ilij niets
te zeggen op deze vreeselijke zelfbeschuldiging.
Het goede antwoord kon hij niet dadelijk
vinden.
„Ge brengt daar verband tusschen ver
schillende dingen, die toch idle maar toe
valligerwijs op elkander volgden," zei hij
eindelijk zeer ernstig. „Als ge op die wijze
door redeneert, dan kuilt ge bijvooabeeld
evengoed het hoofd van het bestuur Vail hot
boschwezen, die uw zwager hier aanstelde,
de schuld van dien moord geven. Ilij werd
immers gedood, tenvijl hij zijn ambt uit
oefende. Je zoudt alles om ic heen wel do
schuld kunnen geven van wat jo overkwam
je oudere vooral en ie zoudt sneds kunnen be
treuren over ie-zelf omdat men liet tenslotte
toch zelf is, die een eersten stap in een
bepaalde richt it ng doet. Neen, zoo kan men
niet ïoilenccron. Eu werkelijk, gij kwelt u
nutteloos als gij, omdat ge dien sleutel ver
legd luidt, meent do oorzaak geweest te- zijn
van den dood \an uw zwager. Gij zoekt daar
een verband tusschen dat liecloniaa] niet
bestond. IIol toeval is iets daar wij niets
tegen kunnen doen en niemand is daar ver
antwoordelijk Voor1."
(Wordt vervolgd.)
EDAMSCHE COURAN