63"" Jaargang
Vrijdag 18 November 1910
No. 13461
De Heidemolen.
Kennisgeving.
Deze courant verschijnt d ag el ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingeu f 1.1.25 franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingeu 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Ad verten tiën voor hot eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Pegs der Ad ver te a tiën: Van 1—6 rcgëls' fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent pea- regel. Grooto letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiënbij abonnement op voordecligo voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
f voor de Redactie No. 123.
i voor de Administratie No. 103.
mmm-
KENNISGEVING.
Buhgëmeesteu en Wethouders van
Schiedam,
•doen te weten, dat door den Raad dier
gemeente in zijne openbare vergadering
van 15 November 1910, is vastgesteld de
Volgende
VERORDENING tot wijziging van
i de verordening betreffende den
Burgerlijken Stand te Schiedam,
'(Gemeentebladen 1904 no. 23 en
1909 no. 2).
Artikel 1.
In art. 8 der in het hoofd dezer ver
melde verordening wordt in plaats van
„*a middags twaalf tot half een uur" ge
lezen „des voormiddags half negen tot
negen uur".
Artikel 2.
Deze verordening treedt in werking met
1 December 1910.
De Voorzitter
M. L. (IONNERLAGE GRETE.
De S-j, etaris,
V. SICKENGA
En is hiervan afkondiging geschied, waar
het behoort den 17en November 1910.
Burgemeester on Wethouders voornoemd,
M. L. HON N ERE AG E GRETE.
De tiecretans,
V. SICKENGA.
INSPECTIE
over Verlofgangers van de Militie.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam,
Gezien het besluit van den heer Staats
raad i. b. d. Commissaris der Koningin
in de provincie Zuid-IIoJland, van 1 No
vember 1910, A. no. 3723(1 (2de afd.)
„Prov. Blad" no. 89;
brengen ter. kennis van:
- AREjND WILLEM MAURITZ ODE,
milicien-verlofganger dezer gemeente, van
de lichting 1907, en behoorende tot het
3e Regiment Infanterie,
dat aangezien aan hem krachtens be
schikking van den hoer Commissaris der
Koningin m deze provincie, uitstel is ver
leend om te verschijnen voor den Militie-
Commissaris in de maand Juni dezes
jaars, die inspectie over hem thans zal
worden gehouden op:
VRIJDAG 9 DECEMBER 1910, des voor
middags tussehen 10 en 11 uren, te
Rotterdam, in liet Bureau der
Militie, (Achterklooster no. 60).
Roman naar het Duitsok van
OSWALD BERG ENER.
Strekkende voorts tot
informatie:
a. dat de verlofgangers, volgens art. 127
der Militiewet 1901, ter inspectie be
lmoren te verschijnen IN UNIFORM GE
KLEED, en voorzien van de kleeding
en uitrustingstukken, hun bij hel vei-
trek met verlof medegegeven, van hunne
zakboekjes en van hunne verlofpas
sen; en
dat zij, volgens art. 117 der genoemde
wet, worden geacht onder de wapenen
te zijn, niet alleen gedurende den
tijd, dien het bedoeld onidjer-
zoek duurt, maar in het algemeen,
wanneer zij in uniform zijn ge
kleed, zoodat zij, die ongeregeldheden
plegen of zich aan misdrijven schuldig
maken bij liet gaan naar de
plaats voor het onderzoek be
stemd, gedurende het onder
zoek en bij het naar huis kee-
r o n, te dier zake zullen worden gestraft
volgens het Crimineel wetboek .en het
Reglement van krijgstucht voor het
krijgsvolk te lande, bij gemeld art. 117
toepasselijk verklaard.
En is hiervan afkondiging geschied, waar
het behoort, den 17en November 1910.
Burgemeester en Weihouders voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
KENNISGEVING.
Schietoefeningen.
De Burgemeester van Soiiiedam,
\ostigl, op verzoek van don heer Staats-
laad i. b. d. Commissaris der Koningin in
deze provincie, de aandacht van belangheb
benden bij de scheepvaart, op liet hieronder
volgend bericht aan zeevarenden:
Schietoefeningen h ij N*a a 1' d e n
o n B1 a r i e u m. Zuiderzee.
3de District.
Volsens mededeeling van den Minister van
Oorlog zullen op 22 November 1910 en voor
•zooveel noodig volgende dagen, oefeningen
met gPschnl vvoiden gehouden vanaf de Meent
onder IJlarieum, vaind den Oostelijk nabij
Naaiden en vanaf den vestingwal van Naai
den.
Op de dagen, waarop gev mud wordt, zul
len loode vlaggen waaien op den Zuiderzee
dijk aan het einde van de Gooyeigracht en
van den Maatweg, nabij Oud Valkeveen en
op liet werk Ronduit, terwijl hel stoom-
scheepje Pampus gelegen zal zijn nabij de
monding van de Eem, dan wel nabij Oud
Valkeveen, welk stoomscheepie desgevvcnscht
hulp zal vcrlceneu om schepen uit den ou-
vciligen sector te verwijderen.
Bij het schieten vanaf do Meent onder
Blaricum ir.oel als onveilig worden beschouwd
bet gedeelte zee, gelegen tussehen de Eein-
monding, een punt pl.ni. 5000 M. N.waait-s
daarvan en de genoemde vlag op den Zuider-
zeedijk bij den Maatweg; bij liet schieten
vanaf den Oostdijk, liet gedeelte zee tu&sehen
Muiderberg, een punt pJ.m. '5000 M. N.-
wunrts van de roode vlag bij Oud Valkeveen
en deze vlag.
Schiedam, 17 November 1910.
De Burgemeester voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE.
BUITENLAND.
Schiedam, 17 Nov. 1910.
ENGELAND.
Over den stand der politieke crisis zijn
vele berichten, maar veel nieuws brongen
deze niet. De koning confereert met den
gersten minister, met zijn ^particulieren,
secretaris, do ministerraad vergadert, de
Privy Council komt bijeen, de oppositie
leiders doen hetzelfde, allemaal dingen die
heel weinig iuteres&eeren, wanneer men
het resultaat dier bijeenkomsten niet ver
neemt. Daarover toch wordt het grootste
stilzwijgen in acht genomen. Aan geruchten
daarentegen geen gebrek. De ministerieele
„Westminster Gazette" waarschuwt zijn
lezers daaraan geloof te slaan. De stand
van zaken is zeer duidelijk, zegt het blad.
Het mislukken der veto-conferentie bewijst,
dat een minnelijke schikking inzake do
grondwetkwestie onbestaanbaar is, omdat
de krachten, die in en achter het Heeien
huis verschanst zijn, al te sterk zijn ge
bleken. Wij gelooven, schrijft het blad, dat
de regeering de gevoelens der natie op
juiste wijze weergeeft, door spoedig tol
verkiezing over te gaan. Deze veï'hiezmg
moest beslissend zijn. Een ieder behoort
in te zien, dat de nieuwe verkiezing een
onmiddellijke beslissing behooil te bi en-
gen. Asquith moet den kiezers veizekeien,
dal het mandaat dat het volk geeft, een
einde zal maken aan den strijd.
In het Hoogerhuis heeft lord Lans-
downe, een van de leiders der oppositie,
gisteien zijn aangekondigde motie, waarin
liij de regeering verzoekt om onverwijld
de voorstellen, waarin de veto-resoluties
zijn belichaamd, in liet parlement aari de
orde te stellen, ingediend. Bij de indie
ning dezer motie veiklaarde de lord, dat
hij een ontbinding van het Lagerhuis met
het oog op de vertraging in de behande
ling van alle zaken, waaronder financieele,
als een ernstige ramp zou beschouwen
voor het land en tevens een beleediging
van het parlement. Hij. erkende de ur
gentie inzake de hervorming van het Hoo
gerhuis en verklaarde dat zijn partijge-
nooten bereid waren pogingen te doen om
voor het verschil van moening tussehen
Hooger- en Lagerhuis een redelijke oplos
sing te vinden. Dat de veto-copierentie
was mislukt, was, zei hij, vooii de regee
ring nog geen reden om het parlement
niet meer in de gelegenheid te stellen
deze moeilijke kwestie te behandelen.
Lord Crewe antwoordde, dat de con
ferentie heett aangetoond, (lat het een ho-
pelooze poging zou zijn te trachten de
kwestie door het parlement te doen op
lossen. De regeering was echter bereid
het veto-ontwerp bij" het Huis iix te die
nen. Over amendementen kon de regee
ring echter niet in discussie treden.
In 'de avond-vergadering van het Hoo
gerhuis werd daarop inderdaad het veto-
ontwerp door lord Crewe ingediend en
werd de eerste lezing pro forma aange
nomen.
Naar aanleiding van de verklaring van
lord Ciewe, dat de regeering geen amen
dement op het ontwerp zal aanvaarden,
is het mogelijk, dat ten statte geen debat
zal plaats hebben, en dat het, daar de
groofce meerderheid der lords er tegen is,
zonder meer verworpen zal worden.
De tweede lezing van het ontwerp zal
Maandag plaats hebben. We zullen de in
het ontwerp vervatte bepaling hier* nog
even laten volgen:
een financieel wetsontwerp kan wor
den aangenomen zonder goedkeuring
van het Hoogerhuis,
de voorzitter zal uitmaken wat als
een financieel ontwerp moet worden
beschouwd,
alle andere ontwerpen kunnen wor
den aangenomen zonder goedkeuring
van het Hoogerhuis, wanneer zij drie
maal achtereenvolgens in op elkander
volgende zittingen binnen een minimum
van twee jaar door het Lagerhuis zijn
aangenomen.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
journalisten zeer geruststellende verklaringen
gegeven omtrent zijn plannen ten aanzien
van Frankrijk. De prins verklaarde de tegen
woordige Fransche regeering le erkennen en
te berusten. Frankrijk, zei hij verder, is
enorm \ooruitgegaan. De tegenwooidige re-
gecring bestaat uit ordelievende staatslieden
en zonder namen te noemen vind ik dat
zij zeer begaafde leiders heeft. Ik ben voor
alle» ecii man van miin tijd, een voorstander
van den vooruitgang. De tijd von coups d'Etat
en vcibnnningen is voor Frankrijk voorbij.
Ik trek me niet terug, maar ik weet in te
zien wanneer er niets te doen valt.
Verder gaf de prins te kennen, steeds
zonder namen te noemen, dat zijn politieke
gezindheid vrijwel overeenkwam met die van
Briand.
Engeland.
Officieel wordt medegedeeld, dat koning
George met de koningin een bezoek aan In-
die hoopt te brengen, om op 1 Januari
1912 ie Durbar sekroond te worden.
28)
Toen men in de eetkamer zat een
bont tooneel van jagorcostuurns en dames
toiletten keek Gisela met haar lieve
oogen een oogenblik naar llageuloh. Bei
den lachten, zooals kinderen, die blij zijn
dat zij weer bij elkander zitten.
De bouillon werd rondgediend en op
hetzelfde oogenblik klonk leeds van alle
kanten druk gesp tok. Midden in het heide
land waren hier menschen, die graag
kwaad spraken, die voel van een gemoe
delijk praatje hielden en ook die graag
grapjes hoorden of vertelden, bijeengeko
men. Zoo werd er veel en ongedwongen
gepraat onder het dak waar de dood nog
niet lang geleden zooveel verdriet had
gebracht.
In deze omgeving' wkis het moeilijk voor
1 Hagenloh en Gisela om een goed en ge
regeld gesprek te voeren. Gisela keek met
zekere angstige spanning naar haar va-
der, die boven aan de tafel bij1 den hout
vester en zijn vrouw zat. Zij hadden een
ernsfig gesprek en misschien werden de
gebeurtenissen met houtvester Wiesenrei-
ter nogmaals besproken.
Hagenloli en Gisela knoopten daarop
links en rechts gesprekken aan* niet hun
tafelburen. Met elkaar spraken zij "niet
veel. Het 'gesprek, dat zij onlangs bij de
familie Wilda gehad hadden, lag tussehen
hen 'in als een doornenhaag, en liet scheen
moeilijk daarna geheel als vroeger met
elkaar le zijn,
M'aar desniettemin was het niet te ver
hinderen zij zaten naast elkaar
d'at hun armen een'ige keeren met elkaar
in aanraking kwamen. Het paste ook bij
dit diner, dat hij verscheiden malen met
zijn glas tegen hot hare stootte en zij
weigerde r.iel met hem le klinken.
Zoo gebeurde het ook, d'at haar lin
kerhand achteloos van haar stoelleuning
gleed, hetzelfde ,was het geval met Ha-
genloh's rechterhand, eii beide handen ble
ven rustig tegen elkaar aanliggen.
Daarvan was eeuige vei warring bij hen
beiden het gevolg. Zij zwegen of zeidc-n
nog maar zeer weinig tegen hun tafel
buren.
In deze stilte kroeg Gisela plotseling
den moed een woord over haar zuster
te zeggen.
„Zo zal wel nooit zoover komen,l' zei
ze, „dat ze dezen drempel weet over
schrijdt. Als gelukkige biruid kwam zij'
hier vootr den eersten keer, met eon ge
broken hart ging zij kort daarop .heen-
Het komt mij voor, dat het wat onge
voelig van mij is hier 'te zitten en vjroo-
lijk te zijn waar. zij zooveel verdriet heeft,
gehad."
.Even wachtte zij en vervolgde toen:'
„Ik wou wel, dat er wetep.' eens iets op
haar weg kwam, dat haa,r werkelijk (roost
bracht. Ik zou dat des te lievef willen,
omdat haar bij al haat hartelced nog
een groot onrecht ook is aangedaan. Zij
weet dat wel niet, maan dat neemt niet
weg dat het lang geen.klein onrecht'is
B e 1 g i e.
De Biuselsehe „Patviote" deelt mede, dat
de minister van justitie in zijn antwoord op
vragen, door verschillende leden in de sec
tics van de Kamer gesteld, verklaarde dat de
onderhandelingen over de liquidatie van de
nalatenschap van Leopld II nog slechts
hebben geleid tot een schikking met één
prinses.
Hij deelde verder mede dat een bedrug
van meer dan 30 milüoen op de Nationale
Bank zal blijven staan totdat uitspraak zal
zijn gedaan omtrent de aanspraken van den
staat op de koninklijke nalatenschap.
Prins Victor Napoleon heeft na zijn hu
il elijk met prinses Clementine aan cenige
en het doet mij te nicer leed, omdat Ik
zooveel van haar houd.".
Haar blik ontmoette Ha geul oh's ernstige
oogen, d'ie haar met grooto spanning aan
keken.
„U mag ik het wel toevortt ouwen," ging
zij op wanner toon voort. „U vertrouw
ik geheel en al. Ik heb in niemand, be
halve vader, zooveel vertrouwen dau
in u
„Ge weet niet hoe gelukkig gij ipij met
die woorden maakt," zei liij met kwalijk
verborgen vreugde.
Maar zij liet zich niet van haar stuk
brengen.
„"Wie weet misschien hebt gij reeds
gehoord van de lasterpraatjes, die men
toentertijd van Walpurg verspreidde..."
Hagenloh herinnerde zich wel 'het ver
haal van den predikant van Espenwiose.
Maar hij dacht dat vGisela bp iets an
ders doelde en zei daarom„Neen." Daar
op ging zij voort piet lieVen ernst:
„Walpurg had -een vijandin, pen vrouw
die jaloersch op haar ,\vas. Ze zit ook
hier- aan tafel, maar haar naam mag ik
niet noemen. Toen die vrouw* nog een
meisje was, kwam zij dikwijls bij ons in
den molen op bezoek; jwij wai'en goede
vriendinnen en we waren pil,ijd blij als
zij kwam. Toen later Wiesenrei ter m\ln
zuster attenties ging bewijzen en haar niet,
bleek het, dat zij geen goede vriendin was.
Zij bqgon leelijke en lasterlijke dingen van
Walpurg achter haar rug te vertellen. Toen
Walpurg verloofd was en later getrouwd,
bleef dat zoo. En hot komt mij wei eens
voor, dat de menschen hier in' de buurt na
die kletspraatjes altijd iets tegen Walpurg
F r a n k r ij k.
('her het wetsontwerp door minister-presi
dent Briand uitgewerkt, waarmee hij de stoor
nissen door staking in openbare takken
van drenst veroorzaakt, wil verhinderen,
weet de „Temps" het volgende mee tc
dce'en.
Er zullen vijf wetsontwerpen dienaangaan
de «"orden ingediend. Het eerste betreft de
regeling van geschillen bij de spoorwegen
en bepaalt dat er permanente scheidsgerech
ten zullen worden ingesteld, in welke do
maatschappijen en de beambten vertegen
woordigd" zijn. Een eventueel geschil wordt
eerst behandeld door een commissie van des
kundigen en daarna, wanneer het door die
commissie niet. opgelost mocht kunnen wor
den, door het scheidsgerecht. Zoolang de on
derhandelingen duren, Ja iedere staking bij
de wet verboden. AVordt een uitspraak van
het scheidsgerecht niet aanvaard, dan heb
ben de arbeiders niet het recht le staken.
De andere ontwerpen zullen het voort
duren van den dienst verzekeren.
Met het oog op den dienst bij de spoorwe
gen zal de legerwet van 1905 gewijzigd wor
den in dier voege, dat de regeering het
recht heeft de spoorwegbeambten, telkens
als de omstandigheden het vereischen, op
te roepen. Voor andere takken van dienst
zullen geen militaire bepalingen gelden.
Het laatste ontwerp behandelt de sabo
tage en bevat wijzigingen van reeds be
staande artikeJen uit het Wetboek van
Strafrecht en uitbreiding van de wet van
1881 betreffende dc opruiing tot geweldda
dige handelingen.
In den eerstvolgenden ministerraad zul
len de afzonderlijke bepalingen der wet in
bespreking komen.
De Kamercommissie voor marinezaken
heeft niet alle stemmen tegen twee het vloot-
programma der regeering aangenomen. Vol
gons dit programma zal de oorlogsvloot uit
28 pantserschepen bestaan, die-in 4 eskaders
van elk 6 schepen en verder in 4 ro-
serveschepen zullen worden verdeeld.
hebben gehad. Dan bevangt mij de vrees
dat die vrouw nog steeds doorgaat met
haar lasteren en dat Walpurg dat opeen
goeden dag zal Ixjmerken. En ik zou mij
er toch zoo over verheugen als de men
schen niets dan goeds van Walpurg dach
ten. Nietwaar, ge bent het met me eens
dat die praatjes niets dan leugens ge
weest zijn, die verspreid weiden omdat
men haar haar groot geluk niet gunde 1
Met groote aandacht had Hagenloh naar
haar geluisterd.
„Ik weet niet wat je daarmee wilt zeg
gen," zei hij. „Het zou zeer laag zijn
als iemand zulke lasterpraatjes had ver
spreid. En te meer nu, nadat .Walpurg
zoozeer geleden heeft. Dubbel treurig zou
het zijn als dat geschiedde van de zijde
van zoogenaamde vrienden. Het is jam
mer, dat gij al zooveel inenschenkennis
hebt opgedaan en zooveel kwaadaardig
heid hebt waargenomen bp de menschen."
„Het gaat hier niet over mij," zei ze
voor zich op taiel starend. „Ik ergerde mij
er a,an om mijn zuster, ook nu nog, nu
dat alles reeds in het verleden ligt."
„Laat het daar begraven liggen," zei
bij. „Wat mij betreft, ik kan u wel ver
zekeren, dat de menschen, die ik tot nu
toe gesproken heb, slechts met aehtiiig'en
deelname den naam van uw zuster noem
den." 1
Toen keek ze hem dankbaar aan.
„Gij denkt niets dan goeds van haar!"
„Het allerbeste!"
Hagenloli verzonk in gedachten. De ont
moetingen mot Walpurg in' het woud kwa
men hom weer helder voor den geest,'hij
hoorde weer haar 'zelfbeschuldigingen,al
de dingen, die zij hem op raadselachtige
wijze had toevertrouwd.
„Ik heb' eens van. een verre stad boven
op een steilen berg gelezen," begon Gi
sela, nadat ook zij eenigen tijd zwijgend
had nagedacht. Een bittere ironie klonk
nu in haar stom. „In: die stad was ieder
inwoner verplicht van zijn medeburgers
kwaad te spreken. Wie de slechtste din
gen van zpn medemonschen wist te ver
tellen, wio als 't ware meester was in
het vertellen van gemeene leugens, kreeg
den grooten prijs die door den staat was
uitgeloofd."
Verbaasd zag Hagenloh haar in hot
mooie gelaat. "Wat toornig on verbitterd
klonk dat alles.
„Gij zoudt u niet kunnen voorstellen,"
vervolgde zij, „hoe ontzettend veel kwaad
er in die stad dag en nacht door ge
sproken werd. Het is zelfs niet onwaar
schijnlijk dat van God lago dingen ver
teld werden. De koning was niet veilig
voor de kwaadsprekerijen van zijn' minis
ters zooveel kwaad hadden zij reeds
van hem verteld, dat er heol wat water
noodig geweest zou zijn om heiU weer
schoon te wassohen."
Hagenloh'vroeg zich af waarom Gisela
met zooveel vuur en scherpheid dat. ver
haal deed. Hp zou haar zoo graag woor
den van liefde gezegd hebben, omi haar
daarna een andere taal, zachter woorden,
te ontlokken. Maar Gisela had een' terugge
trokken houding tegenover hem' aangeno
men, waardoor hot hem onmogelijk word
gemaakt zoo te spreken mot haar als
hij dat het liefst gedaan had.
CIFor«7f vervolgd.)
m iedamsci t:E cc 'hi ii