63*" Jaargang.
Dinsdag 22 November 1910
Ho. 13464
De Heidemolen;
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en. Vlaardingen fl. 1.25 franco
per post fl. 1.G5.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen. j j
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
16 cents, Reclames 30 cent per regel. Grooto letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen,
In do nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
i voor de Administratie No. 103.
BUITENLAND.
Schiedam, 21 Nov. 1910'.
FRANKRIJK,
Belangwekkende en leerzame begrootings-
bcschouwingcn, welke echter niet geheel
vrij zijn van politieke oppositie-smetten,
geeft Georges Manchez in liet „Tetit Jour
nal". Volgens zijn betoog, dat hij mot cij
fers staaft, nemen dc staatsuitgaven in
Frankrijk in vele andere landen, is
't vrijwel eender in vee! grootere mate
toe, dan de nationale rijkdom, en is alle go-
praal met den Fvanschcn rijkdom tenslotte
niets anders dan „de goegemeente zand in
de oogen strooien." Dc Franschen mocs-
'Ui voor 1910 4.300.000.000 franrs op
brengen tegen 1.800.000.000 in 1S70. De
militaire uitgaven zijn gestegen van 590
op 1330', de openbare werken van 210 op
570, de onderwijskosten van GO op 325, do
uitgaven voor sociale vetten van 20 op 200
milliocn, terwijl de bestuursgeldcn slechts
van 420 tot 490 millioen stegen. Do Fran-
sche lasten zijn dus in veertig jaren met
2\ milliard toegenomen. „Wij kunnen zo
betalen, omdat wc naar verhouding zooveel
rijker zijn geworden," zegt do minister van
financiën Klotz. Maar dat is de schrijver niet
met hem eens. Zeker, zegt hij, de cijfers van
don uitvoerhandel, der spoonvegontvangsten,
enz. zijn enorm toegenomen, maai* dat wil
nog niet zeggen, dat onze netto-verdiensten
in dezelfde mate zijn verhoogd on liet is toch
op onze inkomsten, dat wij do bo'asting be
talen. Inderdaad staat hot er zoo mee, dat
den Franschen belastingbetaler nog riooit
zoo het vel over do oorcn is getrokken, dan
op het tegenwoordige oogenblik. En de toe
komst ziet er voor hem nog somberder uit.
In 1911 zal hij 83 millioen meer dan, in
1910, in 1912 1G3 millicon francs meer
dan in 1911 moeten opbrengen en zoo zal
het doorgaan.
De schrijver wijst vervolgens op het ver
keerde der tegenwoordig gevolgde politiek,
die alles ineens aanpakt, zonder methode, en
daardoor gapingen in het budget heeft ver
oorzaakt, waarin, zoo er niet spoedig orde
wordt geschapen, alle spaarduitjes van
Frankrijk zullen verdwijnen. De arbeiders-
ouderdomspensioenen zullen, wanneer zij vol
ledig werken, 6 it 700 milliocn der nrbei-
deislooncn, der fabiikanteninkomsten en van
hot budget verslinden. En daa de vele bedrij
ven, die onder liet onvcrantwoottlclijkheids-
systccm voortdurend meerdere uitgaven
eischen, zonder in de behoeften van liet
publiek te voorzien.
Wanneer het land ernstig op bezuiniging
uit is, dan is men cr nog niet, zoo zegt de
schrijver, schrapping der begroot!ngsgclden
noodig, maar een strengere controle, die
zorgt, dat het opgedragen werk methodisch
wordt uitgevoerd, dat do aankoopen van
materialen en fabrikaten met handelskennis
geschieden. De misbruiken, welke mot de
uitgaven gepaard gaan en do onvoldoende
Roman naar het Duitsch van
OSWALD BERGENER.
controle zetten liet publieke vermogen
steeds meer op het spel. Daar do inkomsten
tot dc uiterste grens zijn getroffen, begint
men thans aan het kapitaal. Zoo putten reeds
verscheidene inren dc ministers van finan-
tién op een schandelijke manier, aldus de
schrijver, uit de erfenissen, zonder zich om
de gevolgen te bekommeren, welke deze
misbruiken vooral ten plnttolande na zich
sleepen. De staat acht het niet meer vol
doende ruim 30 procent van sommige erfe
nissen te heffen, maar verhoogt zelfs op een
alle perken te buiten gaande manier de suc
cessiebelasting in directe lijn en tusschen
cehtgcnooten. Bij den tegenwoordigen toe
stand der landbouwersgezinnen is geen maat
regel meer geschikt om den band van liet
gezin te verbreken en den trek naar de ste
den te bevorderen. In de welvarende dis
tricten vooral hebben de boeren helaas s'eehts
een of twee kinderen. De laatste band, welke
hun aan het land bindt en hun do aan
trekkingskracht der stad doet weerstaan, is
hot geërfde grondbezit der kleine hofstede.
Bij vêrhooging der successiebelasting zullen
de kinderen hot goed met hypotheek moeten
belasten of een deel verkoopen, en weldra
zal alles eraan gaan en de bewoners zul
len wegtrokken.
De" heer Manchez komt tenslotte tot de
conclusie, dat de Franschc belastingplich
tige aan do uiterste grens van zijn draag
kracht is gekomen. Het. criterium van dezen
zwaren belastingdruk, zegt hij, zijn echter
niet de luide klachten, welke men allerwege
hooit, maar is de uittocht van het kapitaal,
dat hoe meer het wordt vervolgd, in des to
sterkere mate zich aan die vervolging onttrekt.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Engeland.
Zaterdag heeft de eerste minister Asquith
op eon in de „National Liberal Club" ge
houden lunch, waaraan ongeveer alle minis
ters deelnamen, oen rede gehouden,, waar
mede hij de verkiezingscampagne opende.
Hij verklaarde, dat omstandigheden als
de huidige tot dusverre ongekend zijn in de
constilutioneele geschiedenis van Engeland,
liet in liet jaar 190G gekozen Lagerhuis
is stelselmatig gedw araboonnl door het IIoo-
gerhuis. Het Lagerhuis dat in 1910 werd
gekozen, telde een meerdcilieid van meer
dan honderd stemmen voor de beperking van
do bevoegdheden van het Hoogerhuis. Do
veto-conferentie is mislukt, de pogingen om
tot een schikking te geraken moeten nu
worden opgegeven en verklaard moet worden
dat do strijd zal worden voortgezet.
De stedelijke verkiezingen kunnen op 8
December, die cp het platteland 17 Decern
her, nfgeloopen zijn. Asquith wees erop,
dat dit beter is, dan dat men het Kerstfeest
zou ingaan met do verkiezingen nog voor
den boeg.
De bevoegdheden van het Hoogerhuis,
zoo zeide dc eerste minister, moeten be
perkt worden tot de functies van onderge
schikten aard, die op den weg van zulk een,
lichaam liggen en hij stelde daarbij in het
licht, dat het oude, schilderachtige gebouw
van het Hoogerhuis nu zelfs door de eigen
bewoners voor onbewoonbaar is verklaard.
De belangrijke zaken, die de regeering tot
stand hoopt to brengen, laten geen langer
wachten toe en daarom Verzocht de eerste
minister dat het volk hem vertrouwen zou
schenken.
De stakers in het Aberdare-dnl hebben
niet bij hun kameraden in het Rhonddadal
achter willen blijven, en een oproep „aan on
ze medeslaven van de lamp" uitgevaardigd,
dat in krasse bewoordingen de arbeiders uit-
noodigt, den „strijd voor kaas en brood" tot
'1 bittere einde te strijden, daar zij, die
daartoe aan de wet het recht hebben ont
leend, hon laten omkomen Van gebrek, ten
bate der dividenden. Zoo gaat het manifest
opgewonden door, om te eindigen mot de
woorden„Mannen van Groot-Brittannië
werpt uw gereedschap weg en vereenigt u
met ons tot één grooten veldslag voor een
loon, waarvan men kan leven!" Dit manifest
is aan alle mijnwerkers in Wales toegezon
den, en vandaag zouden dezen beslissen of
zij de algemecnc sympathie-staking zullen
uitroepen. Dat do regeering zeker is veront
rust door den toestand, blijkt o. a. hieruit,
dat het ministerie van oorlog de wapens van
alle bewoners van do Rhondda- en Aber-
daretaio-distrieten, die tot het territoriale
leger behooren, heeft laten opvorderen.
ceau bleef erbij, dat hij den politieprefect
slechts had opgedragen naar den officier
van justitie te gaan en geen andere stappen
te doen. Lépine verklaarde, dat hij de instruc
tie van Clemenceau in een anderen zin had
opgevat en gemeend had zijn plicht tc doen,
toen hij de aanwijzingen van de justitie in
ontvangst nam. Hij had in goede overtuiging
gehandeld.
Dinsdag zal de heer Yves Durand, dc ka
binetschef van Lépine, gehoord worden.
31)
Hij keek scherp om zich heen. Als hot
waar was dat Wicscnreitcr daar uit liet
hoogc hout was gekomen, en als hij hier
voorover gevallen was, dan had do moorde
naar zeker daar in het kreupelhout of daar
in de droge sloot gezeten.
Het kon daar geweest zijn waar liet voet
spoor tot het kreupelhout ging.
Hagenloh trachtte dieper het hout in te
zien. Werktuigelijk trok hij daarbij zijn hand
schoenen uit en klemde zijn vuist vaster om
don knop van den dikken stok, dien hij bij
zich had, zijn eenige wapen.
Plotseling was het of de verschrikkelijke
nachtelijke scène, die zich indertijd met Wie-
senrciter had afgespeeld, zich ging herhalen.
Scherp en fel kraakte een schot in de stil-
W Ret schoen of het woud wakker schrikte
bij dit ruwe geluid. Er was nu iets angstigs
onder dc hoornen in plaats van do vredige
stemming van daar straks.
Op hetzelfde oogenblik klonk er een wild
geruisch en gekraak van takken. TcrwijL de
sneeuw opstoof, sprong ex een prachtige ree
bok, als door den duivel bezeten, uit het
hout te voorschijn. Het dier vloog Ilagcn-
lob yoorbïj, over de droge sloot op het ge
bied van graaf Sandacker, waar het weer in
het kreupelhout verdween.
Geen druppel bloed was er te zien op het
spoor van het vluchtende dier. liet schot,
als het op don reebok gelost was, had dus
gemist.
Slechts weinige seconden later klonk weer
gerucht in het kreupelhout weer bogen de
takken van elkaar, weer stoof er sneeuw links
en rechts en daar verscheen de lange ge
stalte van Poter Knurrhahn, dc hoed met
enkele veeren erop in 'de oogen gedrukt, liet
geweer in de hand. Maar met een ruk
stond hij stil, werd doodsbleek en staarde met
schuwe oogen naar IIngetiloh,
Slechts één seconde stond hij als naa don
grond genageld, toon draaide hij zich om en
lord ween even snel in liet hout als hij daar
uit te voorschijn was gekomen. Gekraak van
takken en dof voctcngeluid dat zich snel Ver
wijderde, liet zich nog even hooren, toen was
liet weer doodstil, in het woud evenals straks
foan Hagenloh deze plek botrad.
Terwijl Hagenloh nog met zich zelf over
legde wat hij doen zou, wachtte hem oen
nieuwe verrassing. Daar kwam links run
den grenssteen), langzaam en alsof er niets
gebeurd was Peter Knurrhahn aanwandelen.
Thans had hij zijn ouden hoed recht op het
hoofd. Beide zijn handen had hij vrij
een geweer was niet meer te zien. Eerst
hield hij zich of liij Hagenloh niet zag die
zich verwonderd afvroeg of hij hier met oen
zeldzaam brutnlen of een buitengewoon (lom
men wilddief to doen had.
Toen hij vlak bij Hagenloh was, bleef hij
staan, toonde zich zeer verwonderd, grijns
de, zooals hij dat altijd deed nis hij iemand
ontmoette, groette toen beleefd cn wilde kalm
zijn weg vervolden.
B olgië.
Do koningin van België is ernstig on
gesteld geworden. Aanvankelijk door de
griep aangetast werd volgens oen gister
avond 8 uur gegeven officieel bulletin mee
gedeeld, dat griep' is gecompliceerd door
pleuris aan do rechterzijde, mot zinking
op do luchtpijp. i 1
F r a n k r ij k.
Na afloop van do plechtigheid ter inwij
ding van het gcdenktceken voor den be
roemden staatsman Ferri is een individu
gearresteerd, dat den premier Brinnd een
slag had willen toebrengen.
Men moest den man aan de menigte ont
lokken. Alleen dc hoed van Briand werd
geraakt en kreeg een knauw.
Naar aanleiding van 't bericht dat in de
Rr isiseho Rijksdoema dc afgevaardigde Poc-
risjkewitsj gezegd heeft), dat de Eransche
regcering uit canailles bestaat, zonder dat
de voorzitter, Goebsjkof, niettegenstaande
het pretest der liberalen, hier tegen opkwam,
rich: 'b' „Gil Bias" aan de ministers Pichon
en Bi .«ld do vraag wat zij tegenover deze
ongehiHH'de houding van Goctsjkof van plan
zijn te doen.
üo enquête-commissie heeft Zaterdag, in
veiband met de zaak-Rochette Clemenceau
cn Lépine gezamenlijk verhoord. Clemen-
Hagenloh liep nu echter op hem af met
vasten step, waarbij zijn groote laarzen in de
sneeuw kraakten. Knurrhahn bleef toen staan
cn keek hem gluiperig aan.
„Kijk, kijk dat doet me pleizier, jou
hier eens te ontmoeten, Knurrhahn," zei
Hagenloh gemoedelijk. „Zee-, heb je daar
zoo pas dat schot ook gehoord?"
„Ik? Een schot? Neen, meneer do jacht
opziener. Of toch ja, ik meen iets ge
boord tc hebben, een poosje geleden."
„Niet waar? Ik ook. Wij zullen ons wel
niet vergist hebben."
„Zoo meent meneer dat? Maar wie
voor den duivel kan er dan geschoten heb
ben."
„Dat zou ik ook wol eens willen weten
Heb je geen vermoeden Knurrhahn nie
mand gezien?"
„Geen sterveling, neen."
„En het spoor daar in do sneeuw dan?
Laat eens zien waarachtig, dat zijn jouw
groote schoenen dat kan geen vergis
sing zijn."
„Och kom, ik zou niet weten hoe dat
mogelijk is. Ik kom van den anderen kant
- hoe zou ik die sporen dan gemaakt kun1
nen hebben? Ik heb al een verre wande
ling gemankt van een paar uur."
„Zoo. Dan laagt ge een klein uur geleden
al niet meer op jo bed in je huisje?"
„Ik? Zooln man die van vroeg opstaan
houdt!"
Hagenloh lachte in zich zelf. Hij dacht
aan de comcdic van dc oude vrouw.
„Ik zou bijna gaan geloovcn dat er spo
ken in het bosch zijn," vervolgde hij loon.
Rusland.
Uit Petersburg komt het bericht, dat
het, op grond van do revisie van senator
Garin, ingestelde onderzoek tegen den be-
ruchten voormaligon militairen gouverneur
van Moskou, Reinbott, gestaakt is. Do
revisie van do verrichtingen van Reinbott
was niet alleen de eerste, maar ook de
meest opzienbarende. Het materiaal, des
tijds door Garin aan het licht gebracht,
donk als een roman, en minister-presi
dent Stolypin moet na het aanhooren van
Garin's rapport hebben uitgeroepen: „Dat
klinkt als een vreugdefeest naar aanlei
ding eener epidemie!'
Een ieder verwachtte dat Reinbott streng
gestraft zou worden. Deze heeft echter
een lang adres tot zijn rechtvaardiging
opgesteld, waarin hij' erop wees, dat vele
zijner handelingen wegens invloed of tegen
stand van hiooger hand noodzakelijk wa
ren geweest.
Dit dreigement heeft zijn uitwerking dus
niet gemist. De geheele revisie-campagne
verkalt echter hieitmoo tot jgroote vreugde
van alle reactionnairen.
zake bevoogde kringen in Engeland ter
sprake worden gebracht. De directie zal in
ternationaal zijn, ten einde de verschillende
belangen te vereenigen, en! wrijving 'te
voorkomen.
De spoorwegplannen zullen o. a. een di
recte spoorweg*.erbinding van Europa met
Bombay in Brilsch-Indië mogelijk maken,
waardoor de reis, welke thans per boot moet
geschieden, ontzaglijk zal worden verkort.
Mexico.
Te Pueblo, waar, zooals een telegram in
ons vorig nummer meldde, Vrijdag ernstige
onlusten waren uitgebroken naar aanleiding
van een protestraeeting tegen de herkiezing
van president Porfirio Diaz, welke door de
politie uiteen werd gedreven, was het Zater
dag volgens de telegrammen reeds weder
rustig.
Volgens schatting zijn 100 tot 170 perso
nen gedoodeen nauwkeurige opgave ont
breekt echter nog.
Een sterke troepenmacht patrouilleert
door de stad.
BINNENLAND.
Hofbericht.
H. M. de Koningin-Moeder zal AVoens-
dag 30 dezer naar Haai' winterverblijf in
de residentie teragkecren, na vooraf op'
liet Loo vertoefd te hebben.
P e r z i
Op den „Top Meidan", een groot plein
ia 't centrum van Teheran gelegen, is Vrij
dag een groote protestmeeting gehouden,
waaraan duizenden Perzen deelnamen. Vijf
redenaars protesteerden er heftig tegen het
optreden van Engeland en Rusland, waar
door de onafhankelijkheid van Perzié be
dreigd werd en drongen aan op nauwer aan
sluiting bij Turkije. Zij riepen de hulp in
van den Duitschen keizer, den „beschermer
dei' Mohammedanen", waarop de menigte in
luide hoera's op keizer Wilhelm uitbrak.
De vergadering besloot een protestnota aan
alle regeeringen rond te zonden.
Dc betooging die zonder eenig incident
afliep, zal niet nalaten grooten indruk te
maken cp de provincies.
Te Londen is dezer dagen aangekomen
de Russische afgevaardigde Zveginsteff, in
verband met het Russische plan, om de Rus
sische en Engclsch-Indische spoorwegen met
elkaar te verbinden, door middel van een
internationale spoorweglijn, via Perzië.
Reuter verneemt, dat dit plan een jaar
geleden door Engelscho staatslieden met sym
pathie werd begroet. De benoodigde gelden
zouden in Rusland reeds zijn toegezegd.
Het vraagstuk zal binnenkort in. de ter
„Nog geen vijf minuten geleden zag ik je
uit het hout te voorschijn springen, met een
geweer in de hand."
„Spoken, spoken, meneer de jachtopzie
ner," grijnsde Knurrhahn.
„Nietwaar? En het gekste was dat jouw
spookverschijning zxx> van mij schrok, als
of ik ook een spook was
Een valsch lachje gleed over Knurrhahn's
gezicht,
„Misschien dacht je dat ik de geest van
den vermoorden houtvester Wicsenreiter
was," vervolgde Hagenloh geheel op den-
zelfden toon, maar daarbij keek hij Knurr-
bahn scherp aan.
Er kwam oen verward licht in Knurr
hahn's oogen, maar hij herstelde zich dade
lijk weer cn grijnsde, alsof hij een masker
voor het gezicht deed.
„Wie denkt nu dat zoo iets mogelijk is,"
zei hij op den natuurJijkstcn toon van ver
bazing. Maar toch was er oven iets in zijn
stem dat aan angst deed denken, dat. niet
aan het scherpe oor van Hagenloh ontsnapte.
„Nu wij toch over die geschiedenis pra
ten," zei Hagenloh en hij bleef den man
daarbij oplettend gadeslaan, moet. ik je eens
wat vragen. Die zaak interesseert mij. Ilior
rnoet hij geweest zijn. Gij rijt zoo vaak in
liet bosch, weet ge cr iets anders van?"
„Niets bijzonders. Dat wil zeggen ik weet
wat ieder hier weet en vertelt. Natuurlijk,
geruchten. Ja, Her in de buurt moet het ge
weest zijn. AIi ar ik héb meneer al veel to
lang opgohou ten. Nu gooien morgen. liet
ga meneer goe 1."
„Neen, ne.n ik heb allen tijd Kiiurr-
Onze Marine.
Blijkens bij het departement van marine
ontvangen bericht is dc" divisie, bestaande
uit Rr. Ms. pantserschepen do Ruyter, Her
tog Hendrik en Koningin Regentes, onder
bevel van den kapitein, ter zee W. Van
Voss, in Nederlandscli-Indië teruggekeerd.
Audiënties
Do gewone audiëntie van don minister
van landbouw, nijverheid en handel zal
op Woensdag 23 dezer-, die van den minister
van oorlog op Donderdag 24 dezer, niet
plaats hebben.
Ridderorden.
Bij Kon. Besl. van 18 dezer is M. A.
Ter-wen, schoolopziener in het arrondisse
ment Amsterdam V, benoemd tot officier
in de Orde van Oranje-Nassau.
Personalia.
Bij Kon. Besl, van 9 dezer is benoemd
tot vertegenwoordiger van de Regeering op
het in 1911 to Rome te houden zevende
internationaal tuberculose-congros, J. Hek
man, arts, geneesheer-directeur van het sa
natorium Sonnevanck te Harderwijk.
Abdel-Azls.
De oud-sultan van Marokko heeft zich
Zaterdag niet, zooais oorspronkelijk in zijn
voornemen lag, naar 's-Gravenhage bege
ven,, doch ten stadhuize een bezoek aan
den burgemeester, jhr. onr. A. Röell, ge
bracht.
halm. Ja, ja cr is mij al het een en an
der van verteld. Daar waar je mij straks,
toen je uit 't kreupelhout sprong, hebt zien
staan, daar stond ook Wiesenreiter en
zóó moet hij gevallen zijn, niet? En daar
waar gij in het kreupelhout zat zoo pas en
op den reebok schoot, daar moet de moor
denaar toen gezeten hebben. Zoo vertelt
men, hè?"
Knurrhahn hoorde hem aan met slecht
onderdrukte onrust en ongeduld.
„Kom eens mee, Knurrhahn," zei Hagen
loh steeds kalm, maar met iets zeer beslists
in zijn stem. „Laten we daar eens kijken
wat kan daar verborgen zijn je bent
toch niet bang, wat?"
Knurrhahn lachte ruw en zei met een
vloek
„Ik weet waarachtig niet wat meneer wil."
„Niet? 't Is niet. anders dan, zooals ik
zei, dc belangstelling die ik voor die zaak
gevoel. Alaar ga jij vooruit naar dien
kant hebt ge bedenkingen? Och kom,
ben je bang voor spoken?"
„Spoken neem me niet kwalijk En
fin, laten wij gaan."
net gelukte Knurrhahn met eenige moeite
zijn grijnzend masker weer voor te doen.
liet gelukte hem ook eenige vloeken te on
derdrukken on zijn drift in te houden, hoe-
we! hij zijn vuisten toch oven balde. Zij
liepen mi langs de plek waar Hagenloh het
ecist gestaan had; maar Hagenloh bleef
daarbij een halven stap achter om zijn met
gezel goed in het oog te kunnen houden.
(Wordt vervolgd.)
SCHIEDAMSCHE COURANT
