63"* Jaargang
Donderdag 24 November 1910
No. 13466
Eerste Blad
Be Eeidemolen.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25 franco
per post fl, 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; ieder© regel meec
15 cents. Reclames 30 cent per regeL Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen,
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, hij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Eedactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Openbare Yerhuring.
Burgemeester en Wethouders van
Schiedam,
zijn voornemens op Woensdag 30 November
as., des voormiddags ten 10 ure, iu het ge
bouw Musis Sacrum aan de Lange Haven
aldaar, in het openbaar te verhuren, voor 6
jaren, ingaande respectievelijk met Kerstmis
1910 en 15 Maart 1911 en eindigende Kerst
mis 1916,
drie perceolen wei- en hooiland, to
zninen groot 7 H.A., 49 A., 59 c A,, ge
legen in het Oud- en Nieuw West
Fnuikeland
voor vier jaren, ingaande met Kerstmis
1910 en eindigende Kerstmis 1914,
het perceel wel- en hooiland, kadaster
sectie I no. 989, golegen in het ontpol-
derde gedeelte van Ond-Mathenesse
en voor drie jaren, ingaande met 1 Decern
ber 1910 en eindigende 80 November 1913,
zeventien perceolen, te zamen groot
16 H.A88 A hehoorende tot de opge
spoten gronden der gemeente liggende
huiten den West Prankelandschen dijk
De voorwaarden der verhuring zijn ver
krijgbaar ter Gemeente-Secretarie (afdee-
ling A).
BUITENLAND.
Schiedam, 23 Nov. 1910.
MEXICO.
Dc republiek der Voieenigde Staten van
Mexico, welke onlangs nog in Septem
ber zoo eensgezind zijn honderdjarig be
staan vierde en gelijktijdig den tachtigsten
geboortedag van haar energieken president
Poifirio Diaz, blijkt op 't oogenblik aan
ernstige inwendige onlusten, een telegram uit
Mexieo-City spreekt van hl ernstige revolutie,
ten piooi. Daar do regeering echter het toe
zicht houdt op alle telegraaflijnen en een
strenge censuur uitoefent, is het niet moge
lijk een volledig overzicht te bekomen over
dc gebeurtenissen der laatste dagen. De ver
schillende telegrammen,, die ons over El
Paso in Texas en New-York bereiken, doen
niettemin inzien, dat do toestand in dc repu
bliek een zeer ernstige is.
liet eerste bericht over de onlusten kwam,
zooals men zich zal herinnoren, uit Pueblo,
waar Zaterdag en Zondag een bloedige bot
sing met de politie voortvloeide uit een pro
testbeweging der bevolking tegen do verkie
zing van president Poifirio Diaz. Een oven
einstig karakter lmddcn de onlusten, die Za-
teidag te Zazatecas, de hoofdstad <van den
Mexikuaiischen. staat Morales, uitbraken.
Ook daar werden meer dan honderd perso-
Roman naar het Duitsch van
OSWALD BERG EN ER.
33)
„Maar go hebt gelijk," vervolgde zij,
zich bedwingend. „Het auditorium heeft
recht op wat muziek. Hoe zoudt ge het vin
den als we eens een quatre mains probeer
den."
Hij verklaarde zich, aangenaam verrast,
tot alles bereid.
Zij zocht reeds de muziek uit en liij schoof
een tweeden stoel aan bij de piano,, dicht
naast den stoel die voor hemzelf bestemd was.
Even later zaten ze naast elkaar en speel-
deh en voelden zich steeds meer in harmo
nie met elkaar. Door de muziek- kwam cr
iets tussclien hen beiden, dat hen meesleep
te, en alles om hen heen deed vergeten. En
die intieme stemming bleef ook toen de laat
ste toon had geklonken en zij de handen op
de toetsen lieten rusten.
Tante Eveline's bravo en Wolkonstein's
krachtig applaus wekten hen echter uit die
stemming.
Gisela stond op met oen diepe zucht. Hij
vroeg haar om nog iets met hem tc spelen,
liet was lieni zoo'n groot genot.
Haar wangen waren nog hoog rood van
do opwinding' cn haar stem beefde toen
ze zei
„Nu moet 't eerst genoeg zijnl Maar -
voegde zij er aan toe en keek met donke
ten blik op hem neer, „als go mij nog een
non gedood. De strijd werd, zooals de ver
tegenwoordiger der Vereenigde Staten al
daar seint, met groote verbittering gestreden.
Do dooden liet men op straat liggen, nie
mand dacht eraan ze te begraven.
Tot dusver zou men deze gebeurtenissen
nog onder de onlusten kunnen rekenen. La
tere berichten, gistermorgen to New-York
ontvangen, doen evenwel zien, dat men hier
met een georganiscerden opstand te doen
heeft. Uit verschillende plaatsen over zeven
slaten verspreid, worden ernstige troebelen
gemeld. Het terrein van den opstand strekt
zich in waaiervorm uit van een punt, nog
geen honderd mijlen ten N.W. van Mexico
City, tot aan de Amerikaansche grens.
San Antonio, San Andres, Torreon,
Minsca, Encinillas, Guerrero en omgeving
zijn in handen der revolutionnairen, die allo
magazijnen voor militaire uitrusting in be
slag hebben genomen en ook liet vee en de
paarden in hun macht hebben.
Volgens een telegram uit El Paso heeft
een menigte dc gevangenis te Acambaro in
de provincie Guanajnato bestormd on ver-
meesterd. De gevangenen werden in vrijheid
gesteld. Men maakte zioh moester van wape
nen on munitie en deed daarna een aanval
up het gemeentehuis, waar men zich van de
gemeentelijke gelden meester maakte. Dc
ti oopen dreven ten slotte de menigte terug
naar de bergen. Twintig opstandelingen
werden gedood, tachtig gewond.
Drie afdeelingen revolutionnairen hebben
Maandag een aanval gedaan op de kazerne-
gebouwen te Rizaba en de gevangenen be
vrijd en gewapend.
In Chihuahua, waar ernstige gevechten
worden geleverd, is de staat van beleg afge
kondigd. Een telegram uit Matamoras ont
vangen, meldt dat meer dan twaalf soldaten
en oproerlingen gedood verdenMa andagavond
had in de straten van Cornargo een gevecht
plaats. Een aantal revolutionnairen vielen
liet garnizoen aan en noodzaakten de soldaten
de stad te verlaten.
Ook zijn berichten ingekomen omtrent
talrijke gevechten in andere districten in
hot Z. O., waarheen met grooten spoed
tioepcn zijn gezonden.
Te Mexico City z,ijn in het huis van een
revolutionnnir documenten gevonden, die,
naar men zegt, aantoonen, dat de samenzwe
ring ten doel had, de gezamenlijke ver-
mooiding van de leden der legeering en van
de officieicn te Creel, Corral eu Macedo,
alsmede van den redacteur van het blad
„Impareid".
President Diaz zou men trachten gevan
gen te nemen, maar zijn leven zou ge
spaard bliivcn. De documenten werden in
beslag genomen bij de klopjacht, door dc
politie, Zondag gehouden.
Als leider van den opstand wordt be
schouwd Mndero, dc tegenenndidaat van pre
sident Diaz bij de presidentsverkiezing. Ilij
moet zich in do buurt van zijn woonplaats
Coahuii-ti bevinden.
GEMENGDE HEDEDEEUNGEN.
pleizier wilt doen, speel dan nog wat van
Grieg."
Zij had zich over do muziekstandaard ge
bogen, een boek opengeslagen cn gaf hem
nu „Der einzatne Wandrer", het stuk dat
zij wcnschte te hooren.
Ilij begon te spelen, terwijl zij achter
hem tegen den wand leunde, onbeweeglijk op
hem neerzag en stil genoot van het lied van
den wandelaar die eenzaam voortgaat door
do bosschen van het Noorden.
Toen hij het kleine stuk gespeeld had en
opzag, was er iets vochtigs in haar oogon.
Hij greep haar handen en preste er zijn lip
pen op. Hij kon zijn gevoel niet meer on
derdrukken, stond op, sloeg snel zijn am om
haar heen en drukte haar hartstochtelijk
tegen zich.' aan. Zij kon h'et niet voorko
men, zoo snel was h'et geschied.
Of was h'et niet de verwarring van h'et
oogenblik, waardoor zij zich niet verzette?
Zij boog zich' naar hom, keek hem aan,
hief haar armen op én greep hem bij den
schouder. En dit alles was geschied vóór
nog de bijvalsuitingen in do kamer ernaast
een eind hadden genomen.
Maar plotseling 'koek Hagenloh' naar de
deur van de kamer. Daar stond Walpurg
en 'staarde met wijd geopende oogen vol
ontzetting de kamer in. Doodsbleek word
zij, terwijl zij naar de omarming bij de piano
keek.
Zacht deed zij de deur weer dicht, maai'
Gisela en Hagenloh' beiden hadden haar
gezien.
Gisela rukte ziclf los uit zijn arm. Ook
zij was bleek geworden.
„Go h'adt het niet moeten doen,"' fluis
terde zij. „I\u is alles uit."
Engeland.
Het Lageihuis is gisteren bijeengekomen,
maai- slechts voor korten tijd.
In antwoord op een vraag omtrent het
Osborne-voimis, verklaarde de eerste minis
ter Asquith, dat de regeering een wetsvoor
stel zal indienen, strekkende om de Trade
Unions te vcioorlooven het bijeenbrengen
van fondsen voor parlementaire en stede
lijke verkiezingen en vertegenwoordiging,
onder voorwaarde echter, dat eerst omtrent
de opvattingen van de Unuion Voldoende
zekérheid bestaat en dat. zich geen moeilijk
heden kunnen voordoen bij het bijeenbren
gen der fondsen.
Verder was aan de orde de tweede lezing
van de wet op de middelen.
Austen Chamberlain verklaarde, dat hij,
met hot oog op de methode door de regce-
ring gevolgd ten opzichte van deze wet,
geen deel zou nemen aan de discussie
over de tweede lezing.
Deze werd daarop aangenomen en het
Huis ging uiteen.
i I
De suffragettes hebben gisteren weer
schandelijk te keer gegaan. Verontwaardigd
wegens Asquith's niededeeling, dat het ont
werp inzake vrouwenkiesrecht eerst in de
aanstaande zittingsperiode ingediend zou
worden, waien zij gisteren, driehonderd in
getal, naar de officieelc woning van don
eersten minister in Downingslrect getrokken,
onder gefluit en bedreigingen.
Daar waien slechts enkele politie-agenten
geposteerd. Binnen vijf minuten echter was
een voldoende politiemacht aanwezig, aan
wie, het na eenig vechten, gelukte de femi
nisten uiteen tc drijven.
De voiiaagde suffragettes trokken terug
op Whitehall, voortdurend de politie be
vechten door te schoppen en met stokken
,v- slaan.
Toen minister Asquith hot parlement ver
liet, werd liij door de „dames" overvallen.
Ilij bewaarde cclitcr zijn kalmte, besteeg een
automobiel, waarvan met een stok een ruit
weid ingeslagen, en reed naar de „Athe
naeum Club".
Minister BirroU bad eveneens een ont
moeting met de suffragettes, die liem den
hoed over do oogen sloegen, tegen hem aan
drongen en hem schopten. De politie kwam
tussclien beide.
Birrell weigerde in een automobiel te
stappen en strompelde naar bet Athenaeum.
Honderd betoogsters weiden in hechtenis ge
nomen.
Dc onlusten van Maandagavond in het
stakingsgebicd van Zuid-Wales ontaardden,
volgons de jongste berichten, in een gere
geld gevecht. Politie-agenten verklaren, dat
hun uit de vcnsteis kokend water op het
hoofd werd gegoten en dat zij van alle zijden
met potten en pannen werden geworpen.
De ongeregeldheden van Maandagavond
waien de ergste, die gedurende de staking
hebben plaats gehad.
België.
In de Kamer heeft gisteren de voorzitter
meegedeeld, dat de koningin in beterschap
toeneemt en op 't oogenblik buiten ge
vaar is.
liet. gisteravond zes uur uitgegeven bulle
tin luidt:
De zieke heeft den dag wat kalmer door
gebracht en heeft eenigen tijd kunnen rus
ten.
Er hebben zich geen complicaties voor
gedaan.
F r a n k r ij k.
De Kamer heeft gisteren de begrooting
van financiën aangenomen.
De Senaat heeft een voorstel aangenomen
om den werktijd in de mijnen op acht uren
per dag te bepalen.
De ministerraad heeft in beginsel besloten
tot 1 Sept. 1911 ontheffing te verleonen
van de rechten van. drie fres. op muis, die in
Frankrijk wordt ingevoerd, voor zoover deze
nl. niet bestemd is voor distilleerderijen en
stijfselfabrieken.
Nog slechts korten tijd verwijlde Hagen
loh in de huiskamer.
Walpurg was de kamer uitgegaan. Gisela
zocht de muziek uit.
Toen zij eindelijk weer binnenkwam, was
Hagenloh' al opgestaan en nam afscheid
voor zijn ICerstreis.
Tante Eveline vroeg waar Walpurg toch
was. Ondertusschen trad Hagenloh op Gi
sela toe. Haar hand lag slap in de zijne,
en drukte deze niet ook keek zij hem'
niet aan. Maar toen hij door Wolkenstein.
naar de deur geleid werd, ontmoetten, zijn
oogen de hare. Zij knikte nog even, lachte
droevig en kreeg een kleur.
Den volgenden morgen reed hij in de slede
door sneeuw cn novel naar h'et station.
TWEEDE DEEL.
Aan den Kruisweg.
I.
Hagenloh' reisde over Berlijn naar zijn
geboorteland in den Boneden-TIarz.
Ondertusschen was het in het heidedal,
waar het nog steeds sneeuwde, eenzamer
en stiller dan ooit.
Hagenloh' was in zijn. geboorteplaats
Grundborn, zonder vaderhuis. De kruit-
molcn, die vroeger het eigendom van zijn
vader geweest was cn dio nog altijd dicht
bij het dorp in het dal stond, was sinds
jaren in andere handen overgegaan. Ilij
logeerde daarom in de pastorie. Do gees
telijke Gcist behoorde tot een whistkrans,
waarvan Hagenloh's vader ook lid was ge
weest. Zoo waren zij lange jaren vrienden
geweest.
Portugal. 1
Volgens een bericht uit Hongkong, heeft
de Portugees dh-e regeering den gouverneur
en den bisschop van Macao telographisch
gelast het besluit omtrent de verbanning
der Jezuïeten onverwijld ten uitvoer te
leggen.
Een gedeelte der verdrevenen zal zich
naar Brazilië begeven, een ander naar
Cochin-china en Engelsoh-Indië.
zeer wel de Waaide van den Driebond
weet te schatten, is een actie van onzen
kant zonder voorafgaande verstandhouding
met den Driebond buitengesloten. Deze
overweging alleen reeds sluit iedere moge
lijkheid van een conventie met Turkije uit."
Een tegenspraak dus van liet „Matin"-
bericht over een Roememscb-Turksche con
ventie. i
Monaco.
Hoewel de bevolking van het vorstendom
metje vorst Albert dankbaar is voor de ver
leening eener constitutie, is de antipathie
tegen Frankrijk blijven bestaan, welke zich
uit, in tegen Frankrijk gerichte betoogingen
on den cisch tot verwijdering van alle perso
nen, die door den vorst, tot de administratie
beroepen werden. Zoo hield de menigte on
langs een betooging tegen den commandant-
generaal, admiraal Hautefeuille, onder het
uitroepen vanNeer met de'Franschen, dood
aan de Franschen.
Bij allen eerbied voor de onafhankelijk
heid van bet vorstendom en bij alle dank
baarheid voor de vriendschap en trouw van
vorst Albert, is, zoo zegt het „Journal do
Paris", de Fransche regcering toch Vast be
sloten te beletten, dat op een punt aan de
Rivièrn, dat zoozeer blootstaat aan de be
geerte van Frankrijk's tegenstanders, een
haard van aan Frankrijk vijandige machi
naties ontstaat. Alle maatregelen zijn geno
men om zoo noodig een krachtig en snel op
treden mogelijk te maken.
Roemenië.
De voormalige Roomeeasche minister
president Peter Carp, die op 't oogenblik
te Woenen vertoeft, heeft oen bezoek go-
bracht aan graaf Aehrenthal en zal hem
voor zijn vertrek nog eens bezoeken.
Naar aanleiding van zijn gesprekken met
den Oosteurijkschen minister, liet de heer
Carp zich als volgt togen een medewerker
der „Nouo Freie Presse" uit: „Een mili
taire conventie tusschen Turkije en Roe
menië bestaat niet. Het is duidelijk, dat
wanneer het ooit tot internationale ver
wikkelingen mocht komen, waarin ook
Roemenië betrokken werd, wij dan aan
de zijde van den Driebond zouden staan.
Want de belangen van Roemenië gaan met
die van den Driebond hand in hand. Wij
zullen nooit in de positie komen aan do
zijde van Turkije onafhankelijk van dep
Driebond te staan. Aangezien Roemenië
Op 'den eersten Kerstmorgen ging Hagen
loh' met den geestelijke naar do kerk. Het
was nog donker en hoog lag overal de
sneeuw. Door de vensters van h'et dorps-
keikje scheen het licht naar buiten. De
klokken dreunden door hot stille gebergte
dorpje. Op de straten liopen vrouwen en
kinderen, warm ingepakt en met brandende
kaarsen in de hand on verdwenen met die
roode lichtjes in het keikportaal. Ook Ha
genloh trad hier binnen in ernstige stem
ming. Hij keek naar al do kaarslichten op
al de stoelen in het schip van de kerk,
waar de kinderen en de vrouwen zaten. En
hij keek ook naar boven waar de mannen
zaten en naar de oude lichtkronen. Het
orgel bruiste en schalde machtiger dan
ooit. De gemeente zong zacht, hoestte cn
zong weer. De prediker betracl nu den kan
sel en sprak daarop van h'et oude en altijd
weer nieuwe evangelie, van de blijde bood
schap en van de geboorte van den Heiland
van do wereld. Aandachtig volgde men
hem, slechts klonk af en toe hier en daar
geh'oest, vertellend van het ruwe winter
weer hier in het gebergte.
In het herfstdal kwam de Kerstmorgen
geheel anders, zonder klokgelui en orgel-
klank, zonder Konderdstemmig gezang:
„Vom Himmel h'och', da konnn' 'ich her.v
In de kerk zongen nu kinderen, een vier
stemmig kinderkoor: „Ehro-sei Gott in der
„Hóho'ï.
Iu den molen daarginds bewoog zich'ech
ter nog niets en lag alles nog in diepen
slaap. Geen lichtje scheen er achter dc
vensters, de radoren in don molen stonden
stil, slechts zacht en melancholisch ge
bruis klonk b\j h'et giooto molenrad. Geen
BINNENLAND,
Corps diplomatique.
De Rumeensche gezant, de heer Mavro
cordate, en mevrouw, zijn van hun verblijf
in het buitenland te 's-Gravenhage terug
gekeerd.
Onze Kamerleden.
De heer mr. Loeö, lid der Tweede Kamer,
die naar Nederl.-Indië is geweest in verband
met een belangrijk proces, woonde heden
weder de Kamerzitting bij.
Tweede Kamer.
De lieer De Meester (U.-L1.) zet de al-
gemeene beschouwingen over de staatsbe-
grooting voort mot een critiek op den fi-
nancieelon toestand.
De opcentenheffing is chronisch; waar
om de inkomstenbelasting niet verhaast,
waarom geen tijdelijk personeel aangesteld
voor de tariefherziening?
Spr. begrijpt niet, dat men bij het tegen
woordig tekort durft aankomen met een
fonds voor de kustverdediging. De uitgaven
stijgen onrustbarend en middelen tot dek
king worden niet aangegeven. Niet die toe
stand alleen is zorgwekkend, maar ook'
het beleid van den minister van financiën.
Spr. hoopt, dat voor 1912 uitgevoerd
zullen zijn de plannen nopens inkomsten
oog scheen hier het ontwaken van den
Kerstmorgen gade te slaan. De mooie Kerst
boom, dien Hagenloh' ten geschenke had
gegeven en die door Gisela's handen mooi
versierd was, stond in de duisternis een
zaam te droomen in de huiskamer hij
droomde en peinsde waarom het zoo stil
en somber was op dezen Kerstmorgen in
den moleni t j
Hagenloh moest bij het hooren van zang
en orgelspel denken aan alles wat er in
den laatsten tijd gebeurd was en daar
vóór. Hij dacht ook aan den avond, dat
z„i) met z'n drieën in den maneschijn ge
wandeld hadden. Gisela had aan het eind
van de wandeling toen naar zijn moeder
gevraagd en later had zij daar nogmaals
naar gevraagd. Hij had toen opeens een
eind aan hot gesprok gemaakt en had haar
geen beslist antwoord gegeven.
Hij dacht nu weer aan die vreeselijke
gebeurtenis in den kruitmolen. Na de ont
ploffing, in den tijd toen hij nog eenkleino
jongen was, had er een tweede ontplof
fing plaats gehad. Zijn vader werd ver
schrikkelijk' verminkt, zijn moeder verloor
van den hevigen schrik haar verstand
Ilij was in die dagen op do academie,
juist in zijn Sturm-und-Drang-periode, vol
idealen en jeugddroomen. Toen hij" het tele
grafisch bericht kreeg van de ramp en
teistond naar huis reisde vol ontzetting
en wanhoop, kwam hij to laat om zijn
vader nog te kunnen sproken. Hij kwam
nog vroeg gonoeg om de begrafenis bij te
wonen en zijn vader de laatste eer te be
wijzen. Daarop bracht hij zijn moeder naar
een gesticht voor zonmvlijdors.
(Wordt vervolgd.)
EOlJRIi r
