Tweede Blad
DE MAN MET BEN KALFSKOP.
63"* Jaargang
Zondag 27 November 1910
No. 13469
Deze courant, verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- cn Feestdagen.
Rrijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl.1.25 franco
per post fl. 1.65.
Prys per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zrjn.
i Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0,92; iedere regel meer
15 cents. Reclames SO cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, hij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 108.
Eeri koloniaal instituut en kolo
niale reclame.
ir.
In een vorig artikel hebben wij betoogd,
dat het prachtige plan van het koloniale in
stituut te Amsterdam onze volle sympathie
heeft, doch dat wij daarin óén ding missen
ler/orging van de reclame.
Als een van de middelen voor die ïeclame
noemden wij gelijk wij al meer gedaan
hebben een groote, boeiende, pakkende
en volledige Indische wandeltentoonstellingj
die achtereenvolgens de voornaamste plaat
sen van Nederland zou bezoeken.
Er zijn meer middelen van reclame. Wij
noemen o. a. de bevordering van het bren
gen van tijdelijke bezoeken aan Indic, ook
en vooral van vertegenwoordigd s van do
Nederlandsche dagbladpers, die over het ge
heel te weinig krachtig is om de hoogc
kosten van dergelijke bezoeken als extra
uitgave te dragen. De memorie noemt zelf
verspreiding van schoolalbums en school-
vcrzamelingen, waarbij wij de kinematograaf
zouden willen, noemen. Ook dit is noodzake
lijke reclame, doch een die meer op den
langen duur werkt en dan niet zoo onmid
dellijk. Natuurlijk maakt het idee van de
stichting van het Instituut zelf ook reclame.
Doch de zuivere reclamebeteekenis van die
stichting schatte men op zich zelf niet te
hoog. Is eenmaal het gebouw er, dan zal
het er mee gaan, als met elk ander mu
seum. Het publiek went er aan, de stadge-
nooten en enkele vreemdelingen gaan er
eens heen. Doch als reclame-instituut werkt
het verder niet.
En toch wij herhalen het steeds
directe, gewone, aandacht trekkende, pak
kende reclame is noodig, wil men den Neder
lander werkelijke belangstelling voor zijn ko
loniën bijbrengen. Wij ontkennen niet, dat
in de bewuste memorie wel passages zijn te
vinden, waaruit blijkt dat het comité het zelf
ook gevoelt. Doch als zoo vaak in Neder
land maakt men zich geen scherp beeld
van reclame, onderscheidt men niet scherp
genoeg tusschen het scheppen vnn gelegen
heid dopt' studie, onderzoek, ljet verspreiden
van kennis door cursussen, voordrachten
tentoonstellingen van speciale onderworpen,
periodieken enz. en het maken van welover-
dophte, de geheele menigte bereikende, steeds
weer nieuwe vormen zoekende en altijd over
levende reclame.
Zeker de memorie schrijft
„Het instituut zal inruim en kring 1,
de aandacht vestigen op onze onschatbare
koloniën en op het arbeidsveld, dat ginds
open ligt voor de jongere, naar daden begee
nge generaties. Bet zal meerdere bekend
heid met die koloniën verspreiden „onde
11e lagen" van het Nederlandsche
olh
Maar zooiets bereikt men niet zander op
zettelijke doeltreffende reclame.
In de instelling, zoo heet het in de me
morie verder, zullen de "„geleerde, de koop
man, de zeevaarder, de landbouwer en in
dustrieel elkaar kunnen ontmoeten."
Fout. Daar zal het geheele publiek
elkaar moeten ontmoeten. En dat bereikt
men alléén door opzettelijke reclame, door
met de hulp van een uitstekenden deskun
dige op reclamegcbied te trachten iedereen
te bereiken en iedereen te dwingen tot luis
teren.
Moeten wij nu nog gaan betoogen, waar
om liet noodig is tegenover het verblijdende
verschijnsel (pag. 9 der memorie) „dat
do belangstelling in koloniale aangelegenhe
den in bepaalde kringen is toe
genomen", dit nog veel meer verblijdende
verschijnsel to stellen, dat dit i n al 1 e krin
gen toeneemt? Begrijpt men niet, begrijpt
dan de Tweede Kamer niet, dat het onvol
doende aanbod van werkkrachten voor den
Indischen bestuursdienst, het leger, den In-
dischen handel, de Indische industrie (waar
over zoo juist zooveel is gesproken) uitslui
tend te wijten is aan de onvoldoende reclame,
waarin alleen met een paar advertenties (al
onderschatte men de beteekenis daarvan
niet en verzuime men dat middel dus niet)
niet is te voorzien?
Moet dan nog betoogd worden, dat Neder
land nog veel meer dan duizend millioen in
Indié moet „beleggen", zullen wij Indië ein
delijk ontwikkelen, tot groot voordeel van
onszelf en Indie beiden?
Neon immers. Dat alles is wel bekend.
Maar dat men daarnaar dan ook handele.
Dat men moedig de waarheid onder de oogen
zie! Er is in Nederland belangstelling in
bepaalde kringen (gelijk de memo
rie zoo juist zegt), die belangstelling is
nictalgemeen.
Zij moet algemeen worden door reclame.
Welnu dat de voortreffelijke instelling
dan ook vooral die reclame, duidelijke, doel
bewuste, geheel Nederland bereikende re
clame in haai' vaandel schrijve.
Ja de gelegenheid is uitstekend vooi
dil instituut om nog een stap Verder te gaan
Het is bekend, dat een commissie bezig, is
om te trachten zulk een groote, wandelende
reclame-tentoonstelling te organiseeron. Waar
om zou het instituut die zaak niet steunen,
niet overnemen desnoods? Waarom zou het
niet beginnen met zelf zoo'n giootc tentoon
stelling met hulp der regeering te organi
scoren?
Zij kan daarbij vierderlei voordeel be
halen
lo. dadelijk al reclame maken voor Tndió
2o. tcgelijke reclame maken voor zichzelf
3o. de zaken, die zij voor deze tentoon
stelling gebruikt, later gedeeltelijk voor zich
zelf gebruiken;
4o. ele baten der exploitatie, die mits
zij goed worde aangepakt waaldijk niet
door
PAUL BLOCK.
Den 26ston Juni stond de volgende ad
veüentie in het „Nieuwsblad van St. Gor
main", i
EEN EERZAME MAN,
een groot liefhebber van ge-
kookten k!alskop, kan zich' tot zijn
spijt dit gerecht slechts zelden veroorlo
ven, daar een kalfskop slechts in zijn
geheel verkocht wordt en een gohcelo
kalfskop voor één inensch veel to duur
on veel to veel is. Hij zoekt dus een
COMPAGNON (hetzij één of meer) om
driemaal in do weok kalfskjop te
eton.
^Brieven, onder lettors R'. D., aan liet
bureau, dezer courant.
Toen ik dozen noodkreet las kwamen,
Hij allerlei dingen in do gedachte. {Mijn
norsto indruk was medelijden to gevoelen
niet een man die zich' zoo eenzaam voelt,
dat hy zelfs heimwee voelt naai" oen kalfs-
fop, maar Het volgend oogenblik noemde
denzelfdenman. weder gelukkig, daar
rijngrootste wénschl zich bepaalt tot een
yW goedkoop; gerecht, dat zeer goed to
bekomen is. Deze schijnbare tegenstrijdig
heid bracht mij op.do gedachte do methode
van niijn vriend Sherlock Holmes op. deze
,'ertentio boo to Rassen en door beschou
wing en gevolgtrekking te bepalen hoe de
man met den kalfskop er uit zief, of hij
oud is of jong, welke levenservaring ih'ij
opgedaan heeft, hoe hij er toe gekomen is
zooveel van kalfskop te Houden, hoeveel
vermogen hij bezit, welke politieke begin
selen hij toegedaan is. De geachte lezer
betwijfelt misschien of al die dingen uit
de advoi'tentio af te leidon zouden zijn
Dan kent de geachte lezer Sherlock Holmes
niet en mot allo bescheidenheid gezegd
evenmin do journalisten, die tegenwoordig
uit veel minder gegevens iets moeten op
maken, wanneer zij do sympathie van hot
publiek willen verworven. Laten wij' do
zaak van den kalfskop eens nader boscliou
wen. Ik ben overtuigd, dat al die gehei
men zullen worden opgelost wanneer wij
den kalfskop maar goed analyseercn,
In do eerste plaats is liet volkomen
duidelijk, dat do hé or, die liefhebbers van
kalfskop zoekt, geen vermogend man is,
maar tocli goed kan rondkomen met zijn
geld. Hij kan niet driemaal in do week
een heelcn kalfskop koopen en wat hij
er niet van opeet, aan de armen geven
tot zulk een verkwisting is zijn inkomen
niet toereikend. Toch kan hij zich wel do
weelde veroorloven eenigo francs nit te
geven aan do vervulling van een wensch
die toch niets.moor is dan oen lievelings
kostje. Hoe znlk een bijzondere voorliefde
voor hot een of ander gerecht ontstaan kan
zijn, zullen wij later zien. Voor 't oogen
blik bepalen wij ons tot de uitwendige
levensomstandigheden, van den, onbekende.
Do hoor R. 1). woont alleen; hij is dus
öf een ongetrouwd man of weduwnaar,
gering zullen ziin, in de kas van het insti
tuut doen vloeien.
1) Wij spatieeren.
BINNENLAND.
Van het Hof.
Gisteren hebben ten Iïove gemiddagmaald
graaf van Rechteren Limgurg Almelo, com
missaris der Koningin in Overijssel, en me
re uw generaal-m-ajoor Tonnet, comman
dant der 2de divisie; en jhr. dr. van Haer-
sma do With, rentmeester van het Kroon
domein,
Onze Marine.
Blijkens bij het departement van marine
ontvangen belicht is ITr. Ms, pantserdek-
schip Utrecht, onder bevel van den kapitein
ter zee W. T. de Booy, 24 dezer te Curapao
teruggekeerd. („St.-Ct.")
Ridderorden.
Bij Kon. besl. van 23 dezer is benoemd
tot- ridder in de orde van den Nederland-
schen Leeuw, mr. Th. A. Fruin, advocaat
en procureur, te Rotterdam, bij Kon. besl.
van 24 Mei 1910 no, 68 aangewezen als
If. M. commissaris, bedoeld in art. 110
lid 2, der Grondwet, met opdracht de minis
ters van landbouw, nijverheid en handel,
van justitie en van koloniën bij te staan, bij
de behandeling van het ontwerp van wet tot
regeling van het octrooirecht voor uitvindin
gen in de vergaderingen der Staten-Generaal.
Abdel-Azii.
Gisteravond is de ex-sultan voor het laatst
te Amsterdam naar de komedie geweest (Ed
mund's Operette).
Hij kan er nog maar niet toe besluiten
do voor hem vervaardigde Europeesche klee-
tleien aan te trekken.
Heden keert hij per stoomschip Vondel
van de Maatschappij Nederland naar Ma-
rokk o terug.
Celebes en omgeving.
Onder „Laatste Berichten"1, in ons
nummer van gisteren hebben wij een hij
het departement van koloniën ontvangen
telegram opgenomen, meldende, dat in
Noord-Boengkoo (afctoeling Oostkust van
Celehos) op 10 dezer een bentiug is ontdekt
en genomen., Het telegram eindigt met de
verzekering, dat het verzet geheel plaatselijk
is. Wo wilton het hopen, schrijft de „N.
R. Ct'j maar er toch even de aandacht
op vestigen, dat reeds eenigen tijd geleden
besolton is,, krachtiger op te treden in
sommige streken van Celebes^ waar nog
geen toestand geschapen is, die in alle
opzichten voldoet. Midden Celebes kwam
in aanmerking voqi' het optreden van een
aizonderlijko colonne onder den kapitein
van don genoralen staf Boonstra. In de at
deefing Oostkust van Colebes was al eeni
gen lijd een patrouille bezig; dit blijkt
óf gescheiden van zijn vrouw. De beide
laatste gevallen zijn onwaarschijnlijkgeen
enkele vrouw tor wereld zet haai- man drie
maal in de week kalfskop voor. De vrou
wen zijn er in 't algemeen niet op gesteld
haar man in gelatine te doen veranderen
Wij kunnen dus gerust aamiomen, dat onze
vriond een vrijgezel is, oen man, die niet
veel onder do menschen verkeert. Daaruit
vojgt, dat hij een soltod man is. Was hij
con stamgast van liet een of ander café
dan zou hij ook zonder; de courant wel
een paai' kameraden kunnen vinden waar
hij kalfskop mee kon eten. En daaruit volgt
vorder, dat de geheimzinnige smulpaap
geen betrekking heeft, die hom dagelijks
met vakgenooten in aanraking brengt, want
daaronder zou hij'1 wellicht menschen aan
treffen, inet denzelfden smaak als hij; hij
verdient het geld, waarvan hij leven moet
dus niet in een fabriek of op een kan
toor, en is geen post- of spoorwegbeambte.
Wij weten nu reeds, dat onze man niet
rijk is, maar toch' vrij goed kan leven,
dat hij geen ambtenaar is, geen fabrioks
arbeider, dat hij in afzondering leeft, en
zonder vrouw woont in liet stadje St. Ger
main, by Parijs. Laat ons nu nagaan of
wij ook opsporen kunnen welke bijzondere
eigenschappen deze eenzame zonderling
bezit. Hy is zonder twijfel practiseh' van
aard, daar hij voor oen vrij zonderlingen
wonscli op de eoniig mogelijke wijze ver
vulling zoekt. Ook moet hij vastberaden
en moedig van aard zijn, daar hij rechtuit
afgaat op zijn doel zonder mot stil ver
driet over zijn gemis to-peinzen, zooals
een zwakkere natuur misschien gedaan zou
ook wel uit de mededeeling in hét telegram
dat een benting werd „aangetroffen"'.
In de districten Lamala en Batantah der
afdeeling Oostkust van Celebes werd blij
kens het politiek verslag over Juni van het
gouvernement Celehes en Onderhoorigheden
overlast ondervonden van een rooverbende,
die geen tegenstand van de bevolking on
dervond, en ook niet door deze werd ver
raden. Toen nu een militaire patrouille
een achttal van deze roovers had opge
vat en in het marschbivak Dando had aan
gehouden, werd dit bivak den 16den Augus
tus om half zes des avonds door een on
geveer 20 man sterko bende aangevallen,
met hot doel die gevangenen te bevrijden.
Dfe aanval is toen zonder verliezen aan
onze zyde afgeslagen.
Uit dit alles blijkt o. i. wel, dat de be
volking va nde afdeeling Oostkust van
Celebes nog niet in die mate goedgezind
is als wel gewenscht is. Nu is weer een
benting ontdektalles bij elkaar ligt het dus
nog niet voor de hand, dat men met een
zuiver plaatselijk verzet te doen heeft. Be
zorgdheid hoeft dit uiteraard niet te wek
ken; het kan er alleen toe leiden, dat men
daar, evenals elders op Celebes, het Neder-
landsch gezag krachtiger -doet gelden. We
onderschrijven geheel de meening van de
„Java Bode"1, dat-er op Celebes te goed
werk is verricht om halverwege uit te
scheiden.
De klesreektactl# der Liberale Unie
In de vergadering van het hoofdbestuur
van de Liberale Unie, op Zondag 20 No
vember te 's-Gravenhage gehouden, is be
sloten een krachtige actie voor algemeen
kiesrecht aan te vangen.
Die actie zal ingeluid worden met een be
tooging voor het algemeen kiesrecht in Ja
nuari 1911, te 's-Gravenhage te koudon
Daarbij zullen als spreken optreden de
heeren: prof. mr. G. A, van Hamel, mr. P.
Rink, A. Roodlurijren en mr. II. Smeenge.
De bijeenkomst, die openbaar zal zijn, zal
gepresideerd worden door mr. II. Goeman
Borgesius,
Op deze bijeenkomst, waarvan uur on
plaats nader bekend zullen gemaakt worden,
zul'en onze aangesloten kiesvereenigingen
worden uitgenoodigd zich door haar afgevaar
digden te laten vertegenwoordigen.
De actie zehe zal bestaan in:
lo. het uitzenden van sprekers in den
lande om \oor algemeen kiesrecht, propa
ganda te maken;
2o. het uitgeven van vlugschriftjes, waar
in de urgentie van algemeen kiesrecht zal
worden uiteengezet. („De Vad.")
Koloniaal Instituut."
Zaterdag j.l, heeft te Amsterdam oen
bijeenkomst plaats gehad van Het Comité
van Voorbereiding der Verecniging Kolo
niaal Instituut met de wetenschappelijke
autoriteiten, die bereid gevonden zijn liet
Comité van advies te dienen over de orga
nisatie van het Instituut. De werkzaam
heden zijn daarbij verdeeld geworden over
eenige suo-comissies, samengesteld als
volgt
I. Voor het Handelsmuseum: a. Botani
sche afdeeling: de professoren J. W, Moll,
Hugo de Vries, P. S. F. C. W,ent, P. van
Romburgh en G. van Iterson.
b. Zoologische afdeeling: prof. Max We
ber en dr. C. Kerkert.
c. Geologische afdeeling: prof. G. S. F.
Molengraaf en dr. R. D. M. Verhoek.
d. Laboratoria: de professoren G. ïïon-
dius Boldingh', S. Hoogewerff, H. P. Wijs
man en P. van Romburgh'.
II. Ethnograpliische Verzameling: dr. C.
Kerbert en de professoren A. W. Nieu-
wenhuis, C. Snouek Hurgronje, Max Weher
en S. R. Steinmetz.
III. Tropische h'ygiène: de professoren
R. II. Saltet, A. jVVj, NiemVenh'uis, C.
Snouck Hurgronje, Max Weber en H. P.
Wijsman.
Bij de bespreking bleek nogmaals, dat de
kosten der ontworpen stichting zeer aan
zienlijk zullen zijn.
Ook werd in deze bijeenkomst betwijfeld,
of de uitgestrektheid van één hectare, die
het Comité van Voorbereiding noodig acht
voor het gebouw, wel toereikend zal zijn
voor een instelling met een zoo uitgestrekt
en veelzijdig arbeidsveld als het Koloniaal
Instituut.
Wettelijke verzekering van zeelieden legen
bedrijfsongevallen
Hot comité, dat indertijd tot bespoedi
ging van bovenstaand doel is opgericht,
heelt Woensdag alhier vergaderd met de
besturen der aangesloten organisaties in
het zeevaart- en visschershedrrjf. Op één
na waren alle organisaties aanwezig.
Na afwerking van een aantal huishoude
lijke zaken, het comité rakende, werd de
vraag behandeld, of het comité nu het
adres, waarin op spoedige oponbare behan
deling der Ongevallenwet voor zeelieden
wordt aangedrongen, verzonden is, al dan
niet zou blijven voortbestaan.
Met algeineene stemmen werd besloten,
de uitwerking van het verzonden adres af
te wachten en later bijeen te komen om
verdere maatregelen te heramen, h'etzij voor
nieuwen aandrang tot behandeling dezer
zaak, h'etzij tot het aangeven van de mee
ning der zeelieden, ten aanzien van Het te
behandelen ontwerp. 1 1
Dir. bel., Invoerr. en Ace.
Bij de directe belasting, invoerrechten en
accijnzen:
zal met ingang van 1 Dec. a.s. de te Noord-
wclle benoemde ontvanger van lersel ook
uk dien datum belast blijven met do tij
delijke waarneming van het kantoor Hilva»
renheek.
De verplaatsing van de kommiezen 3de
kl. G. Jansen en P. J. Babijn van Oud-
Beijerland naai' resp. Lbbith en Sluis, zal
Hebben. Op welke wijze verwerft een man
zulke nuttige eigenschappen? Gewoonlijk
door den strijd des levens, die h'em geleerd
heeft slechts op zichzelf te vertrouwen,
St. Germain is niet de plaats voor zulk
een levensstrijd. De man moet dus ergens
geweest zijn waar het leven gewichtiger
eischon stelt. In Parijs? Dat zou mogelijk
zijn, indien de wijze van adVerteeren daar
niet tegen getuigde. In de Parijsche cou
ranten komen nooit zulke afgeronde adver
tenties voor. Zo zijn èf zeer groot, óf ze
bestaan uit slechts zeer weinig woorden
soms afgekort als een geheim schrift, Ma-
kon wij hieruit do eonigsizns vermetele
gevolgtrekking, even practiseh als de hec
R. D, zelf schijnt to wezen, dat hij in
Engeland of Amerika gewoond heeft, het
vaderland van allo dagbladannonces fen dat
hij zich pas in St. Germain gevestigd hoeft,
nadat hij het kleine kapitaaltje heeft opge
spaard, dat hem in staat stelt vreedzaam
te leven in een rustig' klein plaatsje. Wij
kunnen zelfs als zeker aannemen, dat do
tegenwoordige rentenier in vroegere jaren
veel op reis is geweest en bijna altyd in
hotels of restaurants gedineerd heeft. Want
kalfskop is een rostaurant-gerccht. In het
familieleven wordt aan 'de anderedoelen
van Het kalf do Voorkeur geschonken. Nu
echter doet zich de gewichtige vraag voor
Waarom gaat R, D-. tegenwoordig niet meer
in een restaurant dineeran?
Hierop kan men geen ander antwoord
vinden dan dit: Omdat hij door zijn onder
vinding een afkoer heeft gekregen van hot
h'ötelleven en omdat hij niet meer togen
drinken ka,n. En ook hiervan is de ver
klaring gemakkelijk te vindon. Waarschijn
lijk is D, R. reiziger geweest in wijnen
en spiritualieên. Hij heeft jaren van zijn
leven reizende doorgebracht, heelt dage
lijks in een hotel of koffiehuis gezeten,
zooals zijn betrokking moobracht cn menig
glas wijn moeten drinken; nu hij op rij
peren leeftijd gekomen is en van zijn sp aar-
duiken leven kan, zoekt hij te St. Ger
main. Rust en kalfskop. Ook dit lievelings
gerecht is kenmerkend voor den braven
man.
Hot is moeilijk aan te nemen, dat oen
mensch zijn zinnen plotseling zet op, het
een of ander lievelingsgerecht. Gewoonlijk
spreken do herinneringen uit do jeugd een
woordje mee of een toevallige omstandig
heid; wat men eerst nu en dan heel lekker
of prettig vond, wordt langzamerhand een!
liovelingsgowoonto. Hoe zou liet in dit ga-
val geloopen zijn? waardoor zou do keuze
van don heer R, D. nu juist op een kalfs
kop gevallen zijn? Na er lang over nage
dacht te hebben, gelukte hot mij' met do
hulp van een medicus, mijn vriend, ook
dezo vraag te beantwoorden. De zaak is
bepaald interessant. Ook uit oen geschied
kundig oogpunt. Doriig jaar geleden werd
door den huisarts van den ouderen stem
pel geraspt Hertshoorn voorgeschreven te
gen zekere dannongcstoldhedon, hetgeen
omgezet wordt in een soort gelatine. De
hedcndaagsche wetenschap spot met dezo
methodo, maar in afgelegen streken zijn
er nog altijd monschen, die het heilzaam
beschouwen een 'lijmigo brij to gob ruiken
wanneer zy iets aan do ingewanden man-
koeren. Wat belet ons te denken, - dat d,Q
SCHIEDAMSCHE COURANT
