63"" Jaargang
Dinsdag -3 December 1910.
No. 13482
"De Heidemolen.
Bestrijding van de tuberculose
onder het rundvee.
Geeft aan belanghebbenden, ter voorko
ming, dat dc door hen voor hot veoartsenij-
kundig vooronderzoek gemaakte kosten nut
teloos zullen zijn gedaan, in overweging, na
lü December 1910, in afwachting van de
'inwerkingtreding der nieuwe voorschriften,
geen runderen meer ter overneming aan te
bieden.
Schiedam, den 12den December 1910.
DeBurgemeester voornoemd
M. L. HONFERLAGE GRETE.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingon fl. 1.25 franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en VIaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
ÉUbsehen zich en een onzinnige, overdreven
social istenjachtpolitiek van den hoer Ileyde-
brand trok, was zijn verweer tegen deze zoo
veel te raker-. Hij wees hem erop, dat in, de
voorgestelde hervormingen van het strafrecht
en do strafvordering voldoende mogelijkhe
den tot bescherming van den burger zijn ge
schapen, zoodat hij uitzonderingswetten te
gen de sociaal-democraten niet noodig achtte.
De heer Von Hcydebrand zat perplex, en
nam met samengeknepen en een gewrongen
lachje deze morecle oorvijg van den kanse-
'lier in ontvangst.
Verder betoogde Von BelhmannHoll-
weg wederom en met veel nadruk, dat hij
n-et een kanselier der partijen, maar een bo
ven de partijen staand kanselier wilde zijn.
Poen men irr de zaal over deze verklaring
onrustig begon te worden, herhaalde hij ze
met een beslistheid, wellce de aandacht trok.
Do nntionaal-libernle afgevaardigde Basser-
mann antwoordde daarop, dat hij deze be
kentenis van den kanselier als een zijner- ge
wichtigste verklaringen onvoorwaardelijk
aanvaardde.
Minder gelukkig was cle rijkskanselier,
irr zijn aanval op de sociaaldemocraten,
die, zeide hij, het volk ophitsen om het be
staande te vernietigen. En daarom, zoo ver
klaarde hij, „ben ik overtuigd, "dat de sociaal-
democratie 'moreel do verantwoordelijkheid
draagt voor de onlusten in Moabit". Hierop
volgden natuurlijk luidde protesten der uiter
ste linkerzijde, wat den heer v. Bethmann
nog meer prikkelde en nog meer opwindende
dingen deed zeggen.
Tenslotte besprak de kanselier Duitseh-
land's betrekkingen met het buitenland,
welke alle van een vriendschappelijken aard
werden genoemd en de ontmoeting van den
keizer met den tsaar te Potsdam, -welke in
zake den Balkan en Perzië tot een voor
beider 'belangen bevorderlijke overeenstem
ming had geleid.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fL 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent pear regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abranement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en. Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 4G oents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau, te voldoen.
Interc. Telefoon 1
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
BUITENLAND.
Schiedam, 12 Dec. 1910.
DUITSCHLAND.
1 De Rijkskanselier, do heer Von Beth-
mann-Holls\eg, heeft Zaterdag in den Rijks
dag dc zoo lang gemiste regeeringsvorkla-
nng gegeven, en de partijen hebben deze
verstaan. Vooral de conservatieve partij is
k ietwdt onverwacht op het lijf gevallen.
Haar aanvoerder, de heer Von Hcydebrand,
had de laatste dagen duchtig geschermd
met het sociaabdemocratisch gevaar en sjher-
pe maatregelen van de regccring daartegen
getischt, waarbij echter niet. onduidelijk
doorschemerde, dat de heer v. Heydeljrand
het,, grootste deel van dit gevaar op zijn
partij zag gericht. De rijkskanselier nu sprak
'ook over de gevaion der sociaal-democratie.
Hij betoogde zelfs met nadruk, dat dit, het
belangrijkste probleem van den dag is.
Maar' hijplaatste zich niet op het verklei
nende standpunt van partij-politieke be
zorgdheid, welke de voorvechter der agra
riërs had ingenomen toen deze den kanselier
herover zoo fel had aangevallen, maai' be
baarde meer een zekeren afstand. En in het
vofHeel van deze grenzen, welke hij scherp
Roman naar het Duitsch van
OSWALD BERGENBR.
49)
"Hagenloh zag ontroerd naar de Reide
mannen. Girjs waren ze beiden, edele uit"
drukking had beider'gelaat. En zooals zij
daar tegenover elkaar stonden, do kleine,
goedhartige predikant en de forscho Eulen
horst, hand in hand'en elkaar in de oogen
ziend, was het'waarlijk en indrukwekkend
gezicht.' 1
Toen greep Eulenhorst naar het oude
schellekoord eu liet don bediende de fijn
ste' flesch jialen, dié nog in zijn karig
vóorzienén wijnkelder lag.
(»Zie,"i 'zei Rij daarop. „Het is - altijd mijn
gewoonte^ geweest om, als mij iets zeer
droevigs of'iets goeds was overkomen, de
Op<ïe torentrap op te' gaan tot boven op
groote platvorm van den toren. Daar
z?t ik dan en keek over liet landschap,
^,a?,!ijövoclde ik de nabijheid van God,
„||Rgoedhei(l, Zijn liefde en Zijn wijsheid,
j,,Misschien - voelt gij lust om met mij thans
den toren te bestijgen. D;e grootsche
®'dt° daarboven zal u even weldadig aan-
V docn als rnij.'i i
p Terwijl zij de torentrap beklommen, ging
Venhorst voorop met eon gebrekkige .wa
rt ^'lantaarn in de hond, waarin, een kaars
brandde.
V hMle andere lantaarns waren in gebruik,"1
whad do huisknecht ''gezegd.
1 i gebroken en onbruikbaar," had Eulon-
gen van Leopold H eischt. liet betreft
hier de op de Nationale Bank te Brus
sel gjedeptonleierd© kapitalen, die te zonnen
de veelbesproken z.g, „Koburger Stiftung"
vermen!. Dit vermogen! moet volgens de
eone lezing 31 millioten, volgens een an
dere echter niet minder dan, 50 imllioen
francs bedragen. De easch der prinses is
ook tegen den Belgischen, Staat zelf ge
richt. Zij heeft dooi; haar advocaat" haar
twee zustere, prinses Clementine en gra
vin Lonnay, voor het Brizsselselio gerechts
hof als getuigen doen dagvaarden.
Engeland.
Do voikiezinJgen van Zaterdag hebben
den stand der partijen aldus gebracht:
Gekozen zijn 182 liberalen, 235 unionis
ten, 32 werkliedenpartij, 56 Redmondislen,
6 aanhangers van O'bnon.
De liberalen winnen 17 ziotels, do unio
nisten 21, de werkliedenpartij 4.
Minister Lloyd George is herkozen.
België.
Hot proces over de nalatenschap van wij
len den koning der, Belgen, Leopold II,
zal thans een aanvang gaan nomen. Prinses
Louiise heeft Donderdag) door haar Brus-
selsche advocaten tegen 'den Belgischen
Staat, den voomnaligon vertrouwde vau
den koning, baron Coffinet en de bankiers
van den oYorledene een klacht doen in
dienen, waarin zij1 tei uggavo der bezittm-
horst hem lachend toegevoegd. „Kom,
wees maar niet bevreesd dat je te veel zult
zeggen; voor deze hoeren behoeven wij
ons waarlijk niet beter voor to doen clan
wij zijn."1
Zij kwamen door een lange, gang met
vele nissen. In. elk daarvan hingen dikke
spinnewebbc-n en lagen hoopen stof. Doch
bij het vreemde, dwarrelende licht van de
lantaarn scheen iets geheel anders zich in
dio nissen to bevinden. Het was of daar
gostalten stonden of lagen te slapen, be-
tooverde bewoners van den ouden toren,
die nu wakker schrokken uit hun droomen
en over hun voorhoofd .streken met on
zekere hand, zicR verbazend over zooveel
gerucht en zooveel, licht, waar anders diets
dan stilte enduisternis heerschte. En in
een anderen hoek was, 't of een ridder
zich oprichtte, en zijn hand aan 't zwaard
sloeg, verstoord op dio ongewonschto be
zoekers, i 'i
Eindelijk kwamen zij buiten op het platto
dak van don toren. Kasteden.stonden hier
links en,rechts. Donkere wolkan dreven,
daar boven, duister en dreigend, geweldig
in den zwijgenden nacht. Slechts schaarsch
licht wist de 'maan to worpen door dio
zware gevaarten op do bosschen en het
moer.
„Heb ik to veel gezegd van het groot
sche schouwspel hior,"1 vroeg Eulenhorst
ernstig,'daarbij de lantaarn opheffend, zoo
dat zjj naar beneden op hot dak van het
huis konden zien,; „Is., het, niot of wij in
een andere wereld zijn gekomen een
wereld van wolken on maanlicht en dat
wij niets méér, té doen 'hebben met wat
daar geneden is?'!'!
„Maar doe uw jas djteht, zet den kraag
P r a n k r ij k.
De thans xc Bordeaux aangekomen gou-
vei neur-generaal van Aequatoriaai-Afrika,
Merlin, heeft aan verscheidene journalisten
verklaard, dat hij bij zijn vertrek reeds wist
dat kolonel Moll een aanval aan, de grens
van het gebied van Wadai zou ondernemen.
Hij meende, dat deze streken slechts duur
zaam tot rust konden komen door een be
zetting van geheel Wadai.
Een Algorijnsch blad publiceert nog meer
brieven van kolonel Moll, waarin hij steeds
om versterking roept. „Het bezette gebied
is verdubbeld, maar men heeft mij niet édn
man meer gegeven. Wij zullen dientenge
volge met zeer groote moeilijkheden te vech
ten hebben. Ik wasch mijm handen in on
schuld, dat heb ik reeds gezegd toen ik het
commando op mij nam."
Duitschland.
Talrijke officieren en beambten der Ber-
lijnseho politie zijn voor bun houding tij
dens de onlusten in Moasbit mfet een of
andere orde onderscheiden. Politiepresi-
dent von Jagow moet tegen het aanstaande
ordenfeest een bijzondere keizerlijke on
derscheiding zijn toegedacht.
Oostenrijk.
Een telegram uit Weenen zegt, dat het
aftreden van het kabinet.Licnerth eerst
daags is te wachten. De posiiio van het kabi
net is onhoudbaar geworden, nu de Polen,
hebben gedreigd bij de stemming over de
voorioopige begrooting uit de regeerings-
mcordeiheid te zullen treden. Op de vraag
van den minister-president aan den leider
der Poolsche fractie of de Polen voor het
wetsontwerp zouden stemmen, veiklaaxde de
Poolsche leider, hiervoor niet te kunnen in
staan.
Do minister-president zal het, definitieve
antwoord van dc Poolsche fractie afwachten
cn wanneer dit in denzelfden geest mocht
zijn, het ontslag van het gebrek kabinet in
dienen. 1
Wanneer het ontslag van liet ministerie
wmdt aangenomen, zal het worden opgevolgd
door oen uit afdeelingschefs gevormd ambto
naaisministerie, aan uelks hoofd een lid van
het tegenwoordige kabinet zal staan. Dit over-
gangsministeiie heeft dam tot taak, van het
parlement de afdoening van de noodzakelijke
dingen te verlangen en aldus tijd te vinden
aoor de vorming van eon definitieve regee
ring.
In de Kamer is Zaterdag beraadslaagd
over verlenging van liet privilegie der Oo°-
tenrijksch-Hongaarsehe bank. Toen de oor-
zit ter een motie der Tsjechische radicalen tot
xerdagisng der zitting niet in stemming wil
de brenger,, begonnen deze een helseh lawaai
te maken, dat aanhield zoolang de minister
president het woord voerde.
Daarop stellen de radicale sprekers nog
maals de motie voor. Daar 't vereischte aantal
leden niet meer ter vei-gadtring aanwezig
was, werd de vergadering verdaagd.
Portugal.
Een correspondent te Oporto seint het vol
gende onrustbarende bericht, dat hij uit Lis
sabon ontving:
Detelegraaf blijft, ondanks de proclama
tie der republiek aan de meest willekeurige
censuur onderworpen en de politieke be
richten worden niet aangenomen, dan na
flink beschrapt te zijn.
De toestand is nog steeds zeer verward,
vooral de economische. Ik kaïn op de meest
formeele én 'stellige manier berichten, dat,
indien Vrijdag de electrische maatschappij
te Lissabon aan de eisehen van haar werk
lieden niet had voldaan, zooals ze voor
veertien dagen beloofde, de algemeene sta
king te Lissabon geproclameerd zou zijn.
De ontevredenheid schijnt zich tegen de
republikeinsche regeering te richten, die, in
haar idealisme, de economische kwesties
heeft verwaarloosd, welke het geheele land
ter neer drukken.
Men voorziet weldra een nieuwe revolutie,
nog radicaler dan de andere.
Turkije. i 1
Do dagenlange beraadslagingen over de
politiek van het kahinet-Hakki zijn Za
terdagmiddag besloten met een motie van
vertrouwen in het regieeringsbeleid, welke
mot 123 tegen 66 stommen weid aange
nomen.
Do stemïricn 'der meerderheid werden
gegeven ma ©en van te voren op een par-
tijvergadering genomen besluih
Van de pogingen tot een reorganisatie
van het kabinet wordt in. de vertijauwcns-
motie niet 'gewaagd.
Dat do opstandige Dm zon door d'e ex
peditie van Sami pasja nog; niet volkomen
tot do orde zijn gebracht, blijkt tot oeji
telegram, uit Beyreth, volgens hetwelk zij,
vereenigd met Redoeïnen, ten getale van
5000, de ambtenaren en het garnizoen van
Kevac hebben vermoord en bovendien nog
een trein hebben doen ontsporen op den
spoorweg naar Medma, zulks om! zidh te
op, dominee 1"' zoo ondeibrak hij zichzelf.
„Er waait in dozo eenzame, hooge wereld
een scherpe, ijzige nachtwind. Ge zoudt
kou vatten en als ge rheumatiek opdeed t,
zoudt ge geen goede herinnering aan dezen
nacht behouden.')
Langzaam liepen zij langs do kanbeelen.
Na eenig zwijgen, zei dominee SchnelL
dahin, en het was duidelijk hoorbaar aan
den toon waarop hij sprak hoe blijde hij
inwendig was en hoe vol liefde voor deze
streek.
„Ziet ge daar Espenwie^e, beschenen door
de maan? daar achter die ,boomen ligt
de, pastorie. Die hoogo hoornen staan om
onzen tuin. .yroeger ,was daar ook de
kerktoren van Espenwiese te zien."! t
De slotheer zwaaide nogmaals met zijn
lantaarn.
„In dien jnacht, van den - brandbeklom
ik ook toren,') zei hij. „Ik zag de vlam
men wild en hoog, opslaan ou eindelijk
stoitte de kerk in. Dat was een woest maar
toch schoon schouwspel, vooral daar het
afstak tegon een donkeren nachthemel. Dik
wijls heb ik <üaar nog aan gedacht - jols
ik in nachtelijke uren hior boven zat. Maar
thans zal ik dat beeld - wel spoedig, ver
geten. Spoedig zien wij van hier de nieuwe
kerk -- en het luiden der klokken drinlg
van ver, tot mij dooi-, sprekond van her
leving,, van wedergeboorte." «n
Predikant en slotheer staarden beiden
in dezelfde richting hun gedachten wa
ren bij de toekomst, 'blijde hoopvolle go-
dachten. J
Daar legdo Eulenhorst zijn breedo hand
op deu schouder van den dominee en hom
met de, lantaarn in ,liot gelaat lichtend,
zei h(j
„En liet zal gebeuren dat de klok luidt
en tevergeefs roept naar den laatste uit
't edele geslacht der Eulenhorsts. Het zal
dan zijn, als ik in het stilte graf lig. Zeg
dan een stil,gebed voor mij en denk aan!
mij opdat ik het hoore in mijn eenzame
rustplaats.') f i
Dadelijk daarop wist hij h'et gesprek een
wending tc geven en de ernstige stem
ming te verdrijven, die onwillekeurig was
opgekomen.
Doodstil was het alom en de kille wind
dreef hun woorden weg in de ruimte.
Zij stonden nn aan den anderen kant.
„Kijk daar ginds rijst iets donkere
op, recht en zwart. Juist daar. Dat is
de populier, in het heidedal, zou ik zeg
gen. Heb ik goed geraden?"1 vroeg Hagen
loh levendig, terwijl hij' scherp naar het
Zuiden, tuurde.
„Ik bewonder uw verziende oogen I"1 ant
woordde Eulenhorst. „Inderdaad dat is de
h'ooge populier bij don molen. En rechts
daarvan nog meer terug, die lichte bocht
daarin 'do bo'schlijn daar ligt de Reiy
berg aan den1 kruisweg."!
De 'wind joeg de wolkenvoort on luw
de schaduwen gleden over dc aangeduide
plek. De maan .worstelde met de wolken,
licht en duisternis bestreden elkaar met
groote hardnekkigheid. En steeds meer don
kere wolken kwamen opzetten en spoedden
zich voort,, als hulptroepen die vreesden
te laat te komen'om hun makkers te ver-
sterkeu en te ontzetten. Verder en voider
gingen zjj voort over boscu en heidedal,
over de herborg en de populier.
Het was een beeld1 van den strijd vau
het voorjaar met den laten winter, oen*
die wilde komen,- en een ander die zich,
wiéken op de executie Van hun sjeik door
do Turksch© tuchtigingstroepen.
Een telegram uit Damascus meldt, dat
ecin troep bereden Dra zen, het station van
Katranc op de lijn van Hedsjaz, ongeveer
130 kilometer ten zuiden.' van Deera, heb
ben aangevallen. Zij- maakten zich van
hel station imieester en vernielden de
spoorbanen. Zeven bataljons van het derde
legerkorps zijn naar Yemen vertrokken. Nog
andere, benevens verscheidene bataljons
van hét eerste legerkorps, zulten, volgen,
terwijl ook do divisie die tel Trebizonde
staat, naar het terrein der vijandelijkheden
zal worden gezonden. O/ficieelc telegram
men noemen den toestand in het noorden
van Yomten ernstig. Er staan niet minder
dan 25.000 opstandelingen in het veld,
onder hevel van don Iman Yahia.
Kreta.
In het antwoord der beschermende mo
gendheden op de Turksche nota waarin te
gen de besluiten der Kretenzer Kamer wordt
geprotesteerd, wordt gezegd, dat het niet
noodig is, aandacht te schenken aan aües
v. at er voorvalt in den boezem der Kreten
zer Nationale Vergadering.
Dusdanige manifestaties, die ook vroeger
teeds plaats grepen, hadden nimmer den ge-
ringsten invloed op de besluiten der mogend-
1 ie de n-p rote cto re nnoch de geringste conse
quentie met betrekking tot Turkije's rechten.
Wat aangaat het bestuur van het eiland,
de mogendheden zullen deze kwestie grondig
bestudeeren, zoodra zich een gunstige gele
genheid voordoet.
Vereenigde Staten.
Volgens een niehofficieele mededeeling
v.m het consuur-bureau te New-York be
draagt het aantal inwoners der "Vereenigde
Sinten 91.954.435; dat is een toename van
21 procent sedert 1900.
Brazilië.
Een klein deel der, marine is Zater
dagnacht opnieuw aan 't muiten geslagen,
liet betrof ditmaal oen bataljon mariniers
in de kazerne op het eiland Das Gobras,
gelegen in de baai van 'Rip dte Janeiro,
op korten afstand der shad. De muiters
vierden ondersteund door den torpedojager
„Rio Grande do Sul".
Het muitende bataljon schoot mot gra
naten in de richting! dei' kust,, waardoor
verscheidene slachtoffers werden gemaakt.
Op hun beurt werden zij weldra onder
vuur genomen door de m do haai lig
gende oorlogsschepen, miet bet gevolg, dat
het bataljon voor een deel in de pan
werd gehakt, en' de resft tot overgave ge
dwongen werd. Meer dan 200 muiters wer
den gedood of gewond.
Wat er eigenlijk op den torpedojager is
gebeurd, is volgens de telegrammen, niet
niet wilde laten verdringen van den troon
waar hij maanden lang don scepter had ge
zwaaid. En het was een beeld van nog
een anderen strijd, oen strijd die gevoerd
wordt in de harten van zoovelen, als liet
liefdeverlangen alle bezwaren weg wil drin
gen, die de praktische nuchtere mensch!
steeds maar weer aan tracht te voeren.
Minuten lang stonden de drie mannen
daar hun gedachten gleden weg evenals
de wolken naar h'et onbekende, naai- de
komende dingen.
Slechts met moeite scheidden zij van de
plek en langzaam daalden zij de vermolmde
trappen weer af bij h'et flikkerende licht
der lantaarn.
VII.
Het was togen elf uur 's avonds toen
Hagenloh op weg naar zijn kamer in do.
herberg, door liet heidedal kwam. Langs
den hoogen populier ging hij. Spoedig daar
op hooide hij het murmelen van de beek
en ging hij langs den molen waar de raderen
zacht raischten. Even stond hij stil voor
zijn eerste woning, het vredige, kleine huisje
van den jongen Lchmann. Als hij niet met
zijn aibeiders afgesproken had, dat zij den
volgenden morgen vroeg bij de herberg
aan den kruisweg zouden komen, dan zou
hjj zeker hier gebleven zijn en in zijn
kamer in< het huis van Lehmann onder
de dekens gekropen zijn. Het zou hem
goed gedaan hebben zoo vlak bij den moten
weer to rusten in vreedzamen slaap.
(ITordê vervolgd.)
AMSCHE COURANT.
De Burgemeester van Schiedam,
vestigt, de aandacht van belanghebbenden bij
de veeteelt, op het navolgende bericht:
De directeur-generaal van den landbouw,
Overwegende, dat het ten aanzien van de
jan tuberculose verdachte runderen, die in
de 2de helft van de maand December dezes
„jaars op giond van het Koninklijk besluit
van 2 September 1904 (Staatsblad no. 219)
ter overneming aan het Rijk mochten worden
aangeboden, onzeker ia, of de eventueele be
schikking tot overneming door den Minister
yan Landbouw, Nijverheid en Handel geno
men zal kunnen woiden vóór 1 Januari
1911, zijnde het tijdstip, waarop voornoemd
Koninklijk Besluit ingevolge hot voorschrift,
vervat in het Koninklijk besluit van 1 De
cember 1910, no. 41, vervalt;
