I
1
63"' Jaargang
Vrijdag 16 Décember 1910
no. 13485
De ïïeidemolen,
Kennisgeving.
Kennisgeving.
SteLKW I 1
1
mm
H
I Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25 franco
per post fi. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en /Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent,
1 Abonnementen worden dagelijks aangenomen,
Advertentien voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groot© letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
Mervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, 'Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan bet Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Bericht.
Zij, die zich met ingang van 1 Jan.
a.s. op de „Schiedamsche Courant" abon-
neeren, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
Dat het kohier van de Personecle belas
ting no. 12, dezer gemeente over het dienst
jaar 1910, door den heer directeur der directe
belastingen te Rotterdam op den 14den De
cember 1910 executoir verklaard, op heden
aan den ontvanger der directe belastingen
alhier, ter invordering is overgemaakt.
Voorts woi'dt bij deze herinnerd, dat een
scdei4 verplicht is, zijnen aanslag op den bij
de wet bepaalden voet te Voldoen, alsmede
dat heden de termijn van zes weken ingaat,
binnen welke bezwaarschriften tegen eenen
aanslag, op genoemd kohier voorkomende,
behooren te worden ingediend.
En' is hierVan afkondiging geschied, waar
het behoort deg 15den December 1910.
De Burgemeester voornoemd,
M. L. HÖNNERLAGE GRETE
V. SICKENGA
BUITENLAND.
Roman naar het Duitsch van
OSWALD BERGEN ER.
Schiedam, 15 Dcc. 1910.
DUITSCHLAND.
Men verneemt in den laatstep tijd zoo-
\eel van de narigheden, welke een, verblijf
in dó gevangenis met zich brengen, gezwegen
nog van de martelingen waaraan de Rus
si felle gevangenen bloot staan, dat het in
derdaad een wmidmhjken indruk maakt,
wanneer iemand, en nog wel een Kameilid,
vertelt, dat hij het in de gevangenis zoo naar
zijn zin heeft gehad. Dat toch vertelt de
Franschgezinde kath. priester abbé Wetter)é;
die lid van den Rijksdag is voor1 Elzas-
Lotharingen, in een biochure, welke hij over
zijn gevangenistijd hij was wegens pers-
delict lot^ twee maanden gevangenisstraf
veroordeeld geschreven heeft. Hij mocht
o. a. eiken morgen in de gevangeniskapel
zijn mis lezen.
Toen hij zich tot het aanvaarden Van zijn
straf aanmeldde, weid hem door den gevan
genisinspecteur nl zijn geld afgenomen. Zijn
horloge mocht hij echter behouden, omdat liet
slechts van staal was. Op de vraag van. den
nbbé„En wanneer het van goud was ge
weest?" antwoordde de duecteur: „Dan zou
ik 11 verzocht hebben het aan mi] toe te
verdouwen." En op de vraag waarom? ant
woordde hij: „Nu, omdat nergens zooveel
wordt gestolen als in de gevangenis."
In de cel der gevangenis te Colmar, waar,
do abbé zijn twee maanden uitzat, bevon
den zich vijf opschriften. Een der drie regels
van het huia bevatte zooals hij vertelt
den volgenden prnchtigcn zm„Het is
den gevangenen verboden zich door vluch
ten of zelfmoord aan de straf te ontdek
ken."
Met genoegen denkt de heer Wettaflé,
zooals we reeds zeiden, aan zijn veiblijf in
het „regeeringshotel" terug: „De tijd ver
vliegt snel voor hen, die haar woten te ge
bruiken En dan was daar het kostelijke
gevoel der vrijheid jawel, waarachtitg, der
vrijheidbij den man die anders nooit
aan zich zelf behoort, bij den gestraften pers
man, die steeds en oveial verplicht is op
het vastgestelde uui copie te leveren en die
thans achter do muren van zijn cel eiken
morgen ontwaakte met de blijde gedachte:
Vandaag zal ik schrijven, maar voor mijn,
plezier; ik zal studeeren, maar alleen om mij
te verstrooien. Mijn werk zal slechts een
verkwikking zijn. En wanneer ik me verveel,
dan zal ik peinzen en droomen."
Zijn beste vrienden waren het, die er
bijna in slaagden hem „genoeg te doen krij
gen van de gevangenis", doordat zo mede
lijdend met bewogen stem honderden vragen
deden en daaibij de vroolijkste antwoorden
met troostlooze uitroepen begeleiden. Voorts
vertelt do abbé dat hij bloemen ontving van
zijn mede-afgevaardigden van de Landdag
commissie, enz. Toen hij uit de gevangenis
werd ontslagen, begroette hem buiten den
kreet„Vive l'Alsace en de Duitsche
Rijksdagafgevaardigde merkt np .r aanleiding
van dezen groet op„Deze uitroep ver
heugde me het meest."
Abbé Wetterlé is in zijn burgerlijk be
roep redacteur. Niet alien die zich aan pers
delict schuldig maakten, ook al was het ver
grijp van minder ernstigen aard, verheugen
zich echter de Duitsche pers merkt het
mei eemge ergernis op in een zoo vrien
delijke behandeling als deze katholieke pries
ter en Fianschgezinde Duitsche Rijksdagaf
gevaardigde.
verklaard hebben, wat do interviewer hem
in den mond had gelegd. Aangaande Vlis-
singen en de versterking daarvan, zegt hij
een heel andere meening te hebben, dan
in het artikel wordt uitgedrukt, en hij
kon zich dus niet tegen Durtschland heb
ben uitgelaten.
De heer Beernaert zegt dus met andere
wocuden, dat de Matin" gefantaseerd
heeft.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Engel and.
De verkiezingen Van gisteren hebb'en
aan de unionisten en de arbeiderspartij
de winst van één zetel gebracht, ten koste
van de liberalen. De liberalen winnen nu
19, de unionisten 24 en de arbeiderspartij
4 zetels De stand is op' 't oogenbhk.
221 liberalen, 251 unionisten, 38 leden van
de arbeiderspartij, 62 Redrnjmdistan en 8
Obrienisten. De winsten zijn onveranderd
gebleven.
België.
De Parijsche „Matin" had, om'stemming
tegen het Nederlandsche kustverdedigings-
ontwerp te maken, een spocialen corres
pondent naar Brussel gezonden. Een Bel
gisch voormalig muuster-president, waar
in men duidelijk den heer Beenaert zag,
zou tegenover dezen vertegenwoordiger
van de ,„Matin" hebben verklaard; dat
Belgie aan Nederland had verzocht de
Maasversterkingen op Nederlandscli gebied
voort te zetten. Voorts zou d© heer Bree-
naeit hebben verklaard, dat, wanneer Ne-
doiland thans Vlissingon Wilde versterken,
Duitschland daarin de hand moest hebben.
Algemeen verwonderde men zich, dat
de hoer Breenaert deigolijke indiseireties
zou hebben begaan. Dezer dagen heeft
hij echter aan den vertegenwoordiger van
den „Matin" ©en formeel dementi gericht
Hij verklaart, dat hij nooit gedurende zijn.
ministerschap aan Nederland zou hebben
gevraagd 01111 de Maas aan do Duitsche
grens to versterken Hij1 kon dus met
Frankrij k.
In den Senaat heeft senator Jenouvrier
zich in zeer afkeurenden zin uitgelaten
0vei de gebrekkig© exploitatie der Staats
spoorwegen. Hij wees er op, dat op de
kaden van de Havre 200000 balen katoen
moesten blijven liggen, zoodat de scheejp-
vaartmaalschappijen deze havten m het §e-
heel met mleer aandoen, omdat zij er hun
lading toch niet kunnen lossen. Het gevolg
hiervan was een verplaatsing van de
scheepvaart ten gunste van Hamburg, Bre-
men en Antwerpen. Ook in Rouaan moes
ten duizenden tonnen graan verrotten, om
dat het aan transportmiddelen ontbrak.
Meline sloot zich bij het betoog van Je-
nouvrier aan, en merkte op, dat in de
behoefte van oostelijk Frankrijk aan ka
toen thans via Bremen, werd voorzien.
In den ministerraad is gisteren beslo
ten de wet op de stakingen aan het
einde dezer week in te dienen. Aangezien
oorspronkelijk deze indiening op Woens
dag (gisteren) bepaald was, wijst dit uit
stel er op, dat er nog wijzigingen in het
ontworp worden aangebracht, waarschijn
lijk naar aanleiding van de critiek der
pers op de voorgestelde samenstelling der
sch eidsgerechten.
Tot opvolger van den onlangs gesneu
velden kolonel Moll als bevelhebber van
de Franscho troepen in het Wadai-ge-
bied, is benoemd kolonel Largeau, Olm-
strecks einde Mei zal hij met een troepen
macht van 800 man op de plaats zijnei
bestemming zijn.
Do heer Lafargeau wordt geroemd als
een kundigi, energiek officier, die bekend
is met het terrein van zijn toekomstige
werkzaamheid. Het grootste gedeelte van
zijn diensttijd heeft hij in Afrika doorge
bracht. Met Monteil was hij aan, de Ivoor
kust en hij heeft Majrchand vergezeld op
diens tocht door Afrika, Vier jaren gele
den werd hij benoemd tot stadhouder van
het Tsaadgebied, waai- hij toend©hoofdstad
van den Sultan der Senoiessi, liet be
zatten. I
rust over dit verschijnsel, dat ernstige econo
mische gevolgen kan hebben. De oorzaak er
an ligt in de sterke emigratite van Fransch-
gezmden en dc afsfcooting van het Duitsche
element. In de jaren van 1905 tot 1910
hebben 40.000 personen het land verlaten,
tri wijl er zich slechts 10.000 nieuw hebben
gevestigd.
Italië.
In den Senaat heeft mj nis ter San Giulia,-
no in den loop der discussie over do
begrooting van buitenlandsche zaken ge
zegd, dat het hoofddoel van, do geconsoli
deerde Italiaansche politiek is, bij Euro
pa vertrcuvcn te wekken in het land,*
en dat hij dit vertrouwen beschouwt als
een coëfficiënt van den vrede, het even
wicht en den vooruitgang.
G riekOn la,nd.
Volgens de te Athene ontvangen be
richten heeft de regeering in bijna alle
kiesdistricten de meerderheid. Ook in Thes-
salie is minister Alexandras met eeni'ge
volgelingen gekozen. Venizelos heeft zelf
verklaard, dat hij door dé grootsche re
sultaten der verkiezingen verrast was.
Daar de regeering thans over zoo'n groo
te meerderheid beschikt, is het wel'
zeker, dat de werkzaamheden] der Natio
nale Vergadering ongestoord verder zullen
kunnen gaan. Stormachtige tooneelen zoo
als in de vorige Nationale Vergadering!
over haar reviseerende of constitueeren-
de karakter, zullen dezen keer achterwege
blijven, omdat het aantal aanhangers der,
constituante zeer onbeduidend is en zelf
de onafhankelijke, en de liberale volks-
partij-leden zich voor het revisionistisch
program hebben verklaard.
De regeering zal voor de opening dei]
Nationale Vergadering het program, waar
in de herzieningen der grondwetsartike
len warden uiteengezet, spoedig aan de
afgevaardigden voorleggen.
De „Matin" verneemt uit Athene, dat
Dinsdag j.l. twee advocaten en een ge
neesheer uit Carditza en de burgemeester
van Sophadès, allen Zondag j.l. gekozen
tot lid van de Kamer, in hechtenis zijn
genomen, wegens medeplichtigheid aan
een aanslag op minister-president Veni
zelos.
Do bevelschriften tot inhechtenisneming
waren reeds sinds ©enige dagen uitgevaar
digd, men had echter de uitvoering uit
gesteld met het oog op' de, verkiezingent
A.
^a's.
62),
Toen hij eindelijk weer alleen was„
'bleef, hij nadenkend vóór zich staren.
vTerwijl hij at, begon hij over allerlei dm-
w gen uit het verleden to donken. Hg dacht
t'aan Lena, man den moord in het bosch,
aan den 'predikant in zijn geboorteplaats
c bij den llarz, aan don hoidemolen en aan
do geheimzinnigheden van het dal. En
'Zijn gedachten gingen verder^ van het
grijpbare naar het labstraoteHot was
'-hem 'of er nevels om hem lieon kwamen
ea o£ daaruit allerlei gestalten, wazig en
i-Waag, iq doorschijn kwamen. Heelden uit
jeugd traden voor zijn blik. Hij'zag
zichzelf worstelen omi allerlei kleine din-
"gen,, om daarna onder te gaan.
Hagenloh 'ademde zwaar en diep'.
-Hij kreeg het wat benauwd in do warme
Kamer, En dat werd erger. liet statig tik-
r-^cT^0 herwerk ergerde hom plotseling.
Vu (et<'ramm©Meplotseling in de klok ei.
fcWgenloh schrok toen het uurwerk be-
1 ^reeg wéér het /doffe .gevoel, dat
Vu.tyi-,^storen had gehad, het heftig' kloppen'
in zijn hoofd. iVVeor was het
(Sa/bern p£ er een zware, last langzaam pp
tenéér,,kwam.i Daarbij werd ,hij geer
"Nlaperig (enschoen het hom! of'eensterko
hand een poging deed om/ hem de keel
too te knijpen,
Toon stond hij op en besloot evenals
den voiigon avond troost en rust in zijn
bedstede te zoeken.
Hij lag daar nog iniet lang of door de
warme kamer kwamen lieflijke droomen
tot hem. Hij hoorde in zijn nabijheid mu
ziek, den zachte, weeke walsmelodie was
het Eerst leek'het, hem onbekend, maar
weldra hoorde Hij, dat het muziek van
Grieg was, muziek die hij in een geluk
kig uur in Gisela's .nabijheid had gespeeld.
Het scheen 'hem toe dat de muziek ge
dempt tot hom doordrong uit eeai andere
kamer. Toen veranderde het tooneol en hij
danstedanste met Gisela verder, steeds
verder. Dicht tegen zich aan hield hij haar,
vast tegen zijn borst. Heur haar kwam
tegen zgn gelaat, hour adem omwoei hem
za/chtjos
Do muziek klonk zachter, steeds gedemp
ter, als verwijderden, zich do muzikan
tens
En4 het tooneel' veranderde - weer. Hij
stond nu,midden in ,do woeste golven,in
wilden storm "op 0011 wrak, dicht bij do
kust. Benedon- zag hij klippen^ boven hem
joegen donkere wolken ,in Wilde vlucht
voort. Nacht was hot,'en overal om hom,
het gnjzo, woelige water
Hij klemde .zich wanhopig vast aan don
mast, hield- zich mot moeite staande..-,
tol op don donkeren oever oen vuur-
signaal hem hieuwen moed gaf. Hef .was
hem of'hg stemmen hoorde: houd moed
j-oud het nog voll... als liet.dag wordt
Duitschland.
Terwijl de volkstelling voor alle andere
steden ui het Duitsche rijk een mm of meer
steike toename aantoont, gedurende de laat
ste vijf jaren, blijk liet, dat in de steden van
Elzas-Lotharingen de bevolking is afgeno
men. De Duitsche bladen maken zich onge-
en de storm gaat wat liggen, dan zal
het ons gelukken jo te reddenEn uit
de vei te klonk Tiem Van liet land weer
de walsmelodie toe, lokkend, zwevend...
Op het oogenbhk dat do laatste toon weg
zweefde, weid het schip onder hem uiteen
geslagen >en mot de stukken van hetwiak
zakte hg kermend en gillend in verschnk-
kelijken angst weg in de dieptewaar
heen?...
VIII.
'sMoigens van den eersten Mei, die
volgde op het bezoek van Eulonhorst, en
den nacht, die zoo rijk aan aandoeningen
was, ging Pechlena, zooals ha>ar bevolen
was, om zes uur naar boven om den
opzichter to wekken.
Zg klopte herhaaldelijk, maar er kwam
geen antwoord.
Zij ging weer stil naar beneden en dacht:
„Och, hij is zoo laat naar bed gegaan
en zeker nog vermoeid. Een half u,ur la
tei- kwam zij weer zachtjes naar boven en
luisterde aan do deur of hij ook 'al op
gestaan was. Doch daar binnen klonk nog
niet het minste gerucht. Zij tikte schuch
ter aan t de deur on, daar; dat niet hielp,
wat luider.
Zij waagde het eindelijk) aan den kruk
te draaien, maar do deur blook van bin
nen gesloten te zijn. Een moeilijk geval
on Lena wist niet wat ze. doen zou.
Zo ging naar buiten ©11 zag naar boven
of zijn raam gesloten was. Overal- om liet
huis klonk vogelgejubel het was een
Vereenigde Stamen-
Het rapport vau den advocaat-fiscaal
bewijst, da,t op het oogeriblik in het gcheele
land een strrjd zonder genade wordt ge
voerd tegen de trutsts, vereenigingen of
maatschappijen, die de wet schenden!.
Thans zrjn gerechtelijke vervolgingen inge
leid of hangende tegen de tabak-, de sui
ker- en de kruittrusts, ,do „Standard Oil",
heerlgke morgen. De ramen van Hagen-
loh's kamer waren dicht ion de gordijnen
waren nog gesloten.
Om zeven uur had zij den moed om uit
alle macht op Hagenloh's deur to slaan,
maar alweer zonder het gewenschte ge
volg.
Ondertusschen waren buiten onder do
hoornen de arbeiders bijeen gekomen, die
Hagenloh 0111 zeven uur daar had besteld.
De oude Lehtaann kwam juist door de
achterdeur in de keuken 01111 den. opzichter
te waarschuwen dat zij gereed waren.
Lena wachtte nog steefds tevergeefs op
antwoord aan de deur.
(„Is hij nog niet op?" riep Lehmann
"iiaar van beneden toe.
Maar hij kreeg geen antwoord; Lena kon
door de hevige spanning geen "woord uit
brengen en bleef haar oor tegen het slot
gedrukt stijf staan. Er stond zooveel angst
op haar gelaat te lezen, dat de oude de
trap op kwam.
„Wat is er aan, do hand, meisje?"
Toen zij nog steeds niet antwoordde,
kwam ook hij naar do deur toe en luis
terde. 1 1 v 1
Plotseling hoorden zij beiden een zaolit
reutelend geluid. Terstond daarop was het
weer- dood stil in de kamer. Zij wachtten
even 'en het gerochel herhaalde zich.
Lena deed, bleek van angst en schrik,
een stap achteruit. Maar Lehmann be
greep dat 'er iets gedaan, moest worden,
bonsde met den schouder tegen de deur
en wrong'met zgn sterke vuist aan den
deurknop. -
„Meneer Hagenloh I" riep hij luid.
Als eenig antwoord klonk uit Hagenloh's
kamer weer het zachte kreunen.
Lena's angst en Lehmann's woede, om
dat hei hem niet gelukte de deur te openen,
brachten het raadsel niet tot oplossing. Er
moest wat krachtiger opgetreden worden.
„Lens, wat sta je daar toe, meid,
gauw naar beneden en haal een bijl of een
ander zwaar ding om de deur mee open te
breken! Vooruit, een beetje gauw!"
Lena snelde naar beneden, maar in haaf
verwan mg liep zij naar de keuken in plaats
van naar het schuurtje waar de bijl lag.
Zij 'nam het eerste het beste wat haar in de
bandon'kwam, en rende daarmee in doods
angst de trap weer op. Hot was d© oude,
zware keukenstoel, waarop zij gisteren had-
zitten slapen. 1
Lehmann schold haar uit over haar on*
handigheid, moor greep het voorwerp toch en
sloeg ermet al zijn kracht moe tegen de
deur aan.
Het geroep en lawaai was ondertusschen
tot den hospes "Waldspecht en zijn vrouw
doorgedrongen.,Zij kwamen toelogpen,-beiden
hevig ontsteld. Buiten werden de 'arbeiders
ongeduldig en zij kwamen de gelagkamer
binnen om te vragen wat er toch wel aan
de hand was. - 1
Lehman was er met uiterste inspanning
in geslaagd het slot stuk te slaan en de
deur sprong open. Hij .slingerde den stoel
op zij en stond in het volgend oogenbhk in
do, kamer.
(Wordt vervolgd.)
f
l
n
f
f
f.
f
M
h
li
fr
■Jt c f
i »A t.
SCH :)A
COURANT.
v. f
i
De Burgemeester van Schiedam,
'Brengt bij deze ter kennis van de ingeze
tenen
I __w—
AAN© IFTE
voor hei BEVOLKINGSREGISTER.
Algemeens voorschi if ten,
Klke aangifte of verklaring gaat vergezeld van
de opgaven, ter invulling van het Bevolkingsregistei
noodig.
Iedei, door het Gemeentebestuur daartoe opge
roepen, is verplicht tot het doen der opgaven, boven
vermeld.
Buigemeester en Wethouders vertrouwen, dat
men zich deze herinnering zal ten nutte maken en
brengen opnieuw ter algemeene kennis, dat het
Bureau van het Bevolkingsregister gevestigd is in
het voormalig Kantongerechtsgebouvv (School
straajt 12), en geopend is dagelijks, behalve op
Zon- en Feestdagen, van des voormiddags 81/3- tot
des namiddags 4l/g uur.
Schiedam, den Itden December dDlO.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. L. HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris,
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
ran Schiedam;
achten het noodig de ingezetenen te herinneren
aan hunne verplichtingen tot het doen van aangifte
voor het Bevolkingsregister, voorgeschreven bij Ko
ninklijk besluit van 27 Inh 1887 Stbld110. 141)
en bij de gemeenteveroidemng van 3 Januari 1893.
Die verplichtingen, wier verzuim wordt gestraft
met hechtenis van ten hoogste 14 dagen of geld
boete van ten hoogste f 100, zijn hoofdzakelijk de
volgende
Bij vestiging m de Gemeente.
Hg, die zich in de Gemeente vestigt, doet daarvan
aangifte aan het Gemeentebestuur binnen éene
1 maand na zijn aankomst.
By het verlaten der Gemeente,
Hg, die de Gemeente metteiwoon gaat verlaten,
doet hiervan eene verklaring aan het Gemeente
bestuur.
j Bij verhuizing binnen de Gemeente.
Elk hoofd van een gezin of afzonderlijk levend
persoon doet, binnen éene maand na zijne verhuizing
binnen de Gemeente, daarvan aangifte aan het
Gemeentebestuur.
Ten aanzien van inwonende personen.
Elk hoofd van een gezin of afzonderlijk levend
persoon geeft, uiterlijk binnen ééne maand kennis
aan.het Gemeentebestuur van ieder lid, dat inzijri
gezin wordt opgenomen of daar uitgaat, inwonende
dienst- en weikboden daaronder begiepen.
1 n
1 1
1
w
3
B
«E.
K
tl
j'f