64"e Jaargang,
Vrijdag 21 Juli
HO O a SPEL.
ïteis-Abonnementen.
BUITENLAND.
BINNENLAND,
ATl
xvui.
Deze courant verschijn! d age 1 ij k s, met uitzondering van Zon-cn Feestdagen.
Prijs por kwartaalVoor Schiedam on VIHardingen II. 1.25 franco
per post fl. 1.G5.
Prijs per week: Voor Schic dam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Adverlenliün voor bol eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
L
Bureau: Liöigc Haven No. 111 (hoek Korte Ilavon).
De Administratie van do „Schiedamsche
Courant" is gaarne bereid om tegen ver
gooding van porto's aan hare abonnó's,
die voor korten of langen tijd op reis gaan,
de courant aan hun tijdelijk adres te zen
don. Ook abonnementen voor den tijd van
een halve of hoelo maand worden gedu
rende het reissoizoen gesloten.
Schiedam, 20 Juli 1911.
NOORWEGEN.
Om een nietige reden, den wcnsch van
pen kleine groep mijnwerkers, om een af-
loopeiul collectief 1 arbeidscontract niet
weer op dezelfde voorwaarden le lier
nieuwen, is door den Noorscheu werk
geversbond een massale uitsluiting over
03.000 georganiseerde werklieden gepro
clameerd. Deze daad heeft in hel laud
een algemeene beroering gewekt, en de
weigering van liet bestuur der werkgevers
vcreeniging, om de door den minister
president aangeboden bemiddeling te aan
vaarden, heeft de verontwaardiging tegen
de werkgevers nog doen toenemen.
Onmiddellijk zond de provinciale raad
van Tromsü een adres aan het Storting,
mot hel verzoek om opnieuw pogingen
tot bemiddeling te doen. Zaterdag werd
dit adres in liet Storthing behandeld. De
voorzitter van tiet Storthing stelde voor,
het stuk voor kennisgeving 'aan te nemen,
daar thans, na de weigering der werk
gevers, iedere poging, tot bemiddeling nul
teloos was. Maar hot Storthing besloot
het adres te steunen en aan de regeering
op le zenden.
•Tegelijkertijd werd het bekend, dat de
uitsluiting, voor zoover deze de machine
fabrieken betrof, een zware slag beteo
keiule voor do geheel watvisclivangst
Want dc uitrusting der walvischvaarders
moet thans zonder uitstel plaats liebbun
indien zij op lijd, namelijk in het begin
van den herfst, in de J.Tszee zulten zijn.
om zicli goede vangplaatseu te verzeke
ren. Eon week uitstel zou het verlies van
ongeveer de geheeic vangst tengevolge heb
ben. De machincfabrikantcn van liet dis
trict Tünsbergcn, waar men zich voorna
ïuelijk met de uitrusting der walvisch
vaarders bezighoudt, luidden zich reeds
met eert verzoek tot den werkgeversbond
gewond, om hun fabrieken niet in do uit
sluit liig le betrekken. Maar liet werk
geversverbond weigerde. Daarna wendden
zicli de directies der walvisehviuigsl-onder-
nemingen mot een adres van gelijke strek
king tot het Storthing, fn ilil adres werd
o. a. gezegd, dat dc uiUluitiug voor de
walvisclivangst een calaslrophe zou wor
den. j
Oiulor 'de pressie van dit alles hoeft
nu de werkgeversbond ten slotte toege
geven en de bemiddeling, welke zij vier
dagen geleden nog beslist .afwees, aan
vaard. Thans is echter 'haar positie aan
merkelijk zwakker geworden dan in het
begin. Want nu welen de arbeidersorga
nisaties precies waar zij, des noodig, een
effectvolle solidariteilsstaking hebben te
proclaineeren, tot steun van de ditgeslo
tenen.
De röfeeriug heeft onmiddellijk twee offi-
cieele bemiddelaars benoemd, liet zjjn Hal-
vorsen, do liberale president van liet
Storthing, en dr. Erikscu, sociaal-demo
cialiseb, lid van het Sforlhing. Deze bei
den zijn reeds in het voorjaar met sue
ces ais bemiddelaars in een arbeidscon
flict opgetreden.
De uitgesloten arbeiders te Chrisliania
doen dagelijks demonstratieve wandeltoch
ten door do stad. De wert'arbeiders le
Dronthei.ni hebben een staking uit soli
dariteit geproclameerd. Ook bij de sto
kers op de noordwaarts varende kusl-
.-chepcn openbaart zicli een sterke nei
ging voor zulk een solidariteilsstaking.
Do werkgeversbond zaï een buitengewo
ne algemeene vergadering houden.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
vaardigen, met behoud evenwel van de be
slaande tweetalige gids.
■Merkwaardig was du lmuding Vail den
Waal Deslrée, die bij interruptie liccl de
Vkiamsche beweging, het Algemeen Neder-
Imidsch Verbond incluis, voor ouu elericalen
ioimnol ü»!d.
Verschillende Walen drongen bij de/.c ge
legenheid weer aan op ;een administratieve
-dividing 1ii.-sdien Vluaniseh en Wnalsch
België.
1) u i t s c h l a n d.
Berichten uit Zuid west-Afrik ti| welke nog
niet door ufliciede zijn bevestigd, maken
melding van een hinderlaag, waarin een
buitsdil patrouille in, Zuidwest-Airika is
gevallen.
Te Livingstone- in Rhodesia is lil, uit
~»e-kete, mm do grens Von Duilseh-Zuidwed-
Atrika liet volgende bericht ontvangen:
Volgens geruchten, iwelkc dc ronde de
len onder inboorlingen, is een patrouille,
la staande uit den Duitsdion distridscom-
iiiis.-ai'is N on Traiikenborg, twee blanke on-
ieioliicieten, I f gekleurde politiedienaren
•r 2d drager.-, door mannen van den Oka-
wangoi-lam in Ngami-laml afgemaakt. Vop
Pruilkeidlertr zou op ceu muildier gpvlnehl
zijn. Deze Duitsdie patrouille zou bij ver
gissing op Rngdseli gebied gekomen zijn,
daar de grens nog niet nauwkeurig is af
gebakend.
Ter Duitsdie ofl'iciedtj plaatse is van de
zen overval nog niets btskclid. liet is juist,
Prijs der Ad ver Ion tien: Van'l-G regels f 1,0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groolc letters naar de plaats die zrj
innemen.
Advertentie n bij abonnement op voordooligo voorwaarden, iatltvcn
biervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In do nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine adverteutiën opgenomen tot dei. pnjs
van 4.0 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan hot Bureau le voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
aanhangers tot een nieuwe «gearings-1 dal hij zelf C"
pa'rtij wit organisccreti, waarmede hij de I kradii van het consigne 'i
verkiezingen, die vvaarsdiijnlijk in den Zoodra, aldus .-cmt hij voider, ik vmi h;i
herfst zullen jilauts hebben, wil ingaan.
Men gelooft echter, dat dr. Tomaschitsdi
- 1' r n u k r ij k.
De stakende werklieden in de bouwvakken
.it Parijs hebben gisteren besloten het werk j jü^'h'ee'r "von Trankenbcrg zich in dit
met zijn partij de nederlaag za! tijden
legen dc oppositie-pat tijen, die lluuismet
elkander aan liet onderhandelen "ju ovei
een compromis.
P o r z i
De vrees voor den ex-sjah en vuur
Sal ar ed Dauieh hebben 'de versciiillendc
partijen tot elkaar gebracht. De Sipabdai
blijft minister-president en zal binnenkort
een nieuw kabinet vormen, waarvan ook
eenige voormalige democratische ministers
zullen worden uitgenoodigd deel uit te
maken.
De Kamer heeft dc regeering machtiging
verleend om den slaat van beleg in den
meest strengen vorm af te kondigen.
Een expeditie zal onmiddellijk tegen
den ex-sjah worden uitgezonden, een au
dore tegen Sahir-ed-Dauleh.
Volgons het Petersbnrgsdie tetegiaaf-
agentsehap zou de 'ex-sjah. die in het
gebied der ïurkomaniffin geland is, geen
ex-sjah, maar ecu... pseudo-sjah zijn. die
zich voor Meheined AH uitgeeft.
Inlusschen, hij moge dan ex-sjali of
pseudo-sjah zijn, hierin stemmen de be-
ricditen overeen, dat hij een groeten aan
hang onder do Turconuumcn wint.
ie hervatten.
Door de Kamer en den Senaat is het
".itwerp goedgekeurd voor een herinnerings-
ueduilïe voor den oorlog van 1870.
Daar liet hier een voor Frankrijk uugeluk-
ig goëindigdgii oorlog betreft, zijn, op
taijdnmg vun. wijlen minister Berteaux, de
3» U weren, het eikelool' en zelfs het woord
gloire", dat op do andere herumeringsme
lujfiL vu tl den Krim, Italië, Mexico,
'liiiui, Tonkin, Dahomey, Madagascar enz.
- voorkomt, vermeden.
De graveur Lemuire, die licl ontwerp vcr-
aardigde, heeft aan liet bccid der Itepu-
iiok, dat op de vóórzijde der medaille voor-
- lint, do gelaatstrekken van do zanger®»
i-oruaiide Dubois van clo opera ComirjUc gc-
.e ven. Aan dc achterzijde zijn do woorden
umx (léfcuseiul de lu patrio" gedekt door
en tiopliee aangebracht. Van de medaille
ulleu '10.ÜUO stuks worden vervaardigd.
eebiod ophoudt.
In oen legerplaats bij iAViir/hnrg in Beic-
icn is een Japansehe majoor, gedetacheerd
bij een Beier» artillerie-regiment, gearres-
T u r k ij e.
In strijd mot het optimisme der offi-
cieele berichten seint Reuter uil Kon-
stanliuopcl, dat de toestand in Albanië
ernstig blijft. De grooto meerderheid der
nerd. verdacht van spionnage, omdat in den Malhsoreu weigert zicli te onderwerpen-
-nacht, tusschen 1 en 2 uur, een schildwacht
"hem overviel, terwijl iïij met een dicvcn-
imitnarn de nieuwste Dreaduought-kanon-
ïien onderzoclit en bestudeerde.
Vijfduizend leden van den Duil-rhen nw
■- •Jiaivvei'kerabSd verlangen loonsveiiiooging.
/ij lieblien hel, bestuur ccmmhtiS, in over
eg met dc maatschappijen, een nieuw tariet
ast te stellen.
Even ongunstig luidt een telegram, dal
dc „Vossische Ztg." uit dc Turkschc hoofd
stad ontvangt. Volgens dit bericht, zou
de opstand in hel Moliuinmedaansche ge
deelte van Noord-Albanië zic.li uitbreiden.
Ipck is, naar wordt beweerd, door ben
den ingesloten. In Gorilza hebben de op
standelingen voorloopig evenzeer de
overhand.
M a rokko.
Hot is op "t oogenbiik liet incident le El
Kuur mei den Éranschon consul Boisect.
gebeurde op dc hoogte was gesteld, heb ik
een oliicieel rapport opgemaakt. Ik heb de
-oblaten gesirait, de instructie» en liet con-
-iülie vernieuwd en uitlegging gegeven aan
ten 1-T.iii-cheu coiisidairen agent.
De Hpmnisdie regeering heeft bovendien
-en tegemoetkomende houding aangenomen.
Haar gezant te Parijs heeft gisteren een be
zoek gebi.ielit aan den Irunschen mimstei
van Imitenl. zaken, vvien bij liet weten dut de
Fpaan-clic regeering hel gebeurde met -lei»
Fran-elieu eonsiibtiren agent te AlkaA-Jii' be-
treuil. De Hpaansclie regeering had toen nog
niet bovenstaande inlichtingen over deze
kweslie ontvangen, maar /.ij hal den l1 rau-
,-eheii anibu.—adeur te Madrid haar .-pijl be-
migd, toen zij van de officieele ïniichlingeii
Ier Eraii-che regeeiing op de lmogtc was
JBleld. De Hinnm»elic ambassiiduur ver
klaarde voider, dat zijn regeering hem lieG'f
'ïjhyodniiron, huur WLii<iiii2 vjd pjdit !c
bethalen en mede le deelem dal zij van pan
om, zoodra zij zelf bericht heelt ontvan
gen, kolonel Syiveshe |p te diagen veroni-
«cbuldigiiigen aan te bieden aan Bois.-el. Do
-pmin.-clii' regeering wem-elite, zoo besloot
le gezant, hartelijke liet rekkingen met,
Frankrijk te onderhouden en heeft in dezen
zin aait haar verlegenwoordiger» te Aikassar
instructie» gegeven.
In verband met liet later door du Kpa.irt-
-eiie regeering ontvangen telegram, lijkt iiet
i cliier onwaarschijnlijk, dat kolonel Svlve.-lre
„ijn verontscliuldigingen zal moeten aan
bieden.
J
Sultan Moeluv IUifid heeft weer een»
li genovei' een diigbladeoriv-poudein - dit
maal was die van de „Temp.-" du geluk
kige een verklaring afgelegd van zijn
meaning over den toestand. Zijl) dankbaar
heid jegeu- Frankrijk kent natuurlijk geen
muizen. Voorts prole-teert hij legen liet in
slijpen van Spanje, dat door niets gerécht -
vamdigd
zt mien
Agadir, hetgeen mK-eliien aan een mi.-ver-
-tand is te wijten. De sultan laat liet aan
Frankrijk over. om te Berlijn zijn rechten
te doen gelden, die te Algeeiras erkend zijn.
De Fraiische troop» zullen Fez spoedig
kunnen verlaten, op voo' vaarde
is en verwondert zich over het
van een Puib-ch oorlogs.-ch'm naar
België.
De Walen hebben Dinsdag in de Kamer
en holTigen aanval op liet Yhuun.-eh gedaan.
Do Wanlseho ufgevanrdigdc Borboux eisch-
e afschaffing van den lucetuligen spoor-
veggids. waarbij hij door verschillende Wa-
'en gesteund werd. Door de Vlamingen
lluysnians ou Van ('ouwelaoit werd het bc-
ïou'd der Lvvee talen in den spoorvveggid»
erdedigd. Nu oen vrij heftig debat werd
leer Atwoele oen amendement op het voor-
4el ingediend, .strekkende om een uitrJui-
end l'ransehe snoorweggids te doen vcr-
llongarije. I Ksar met den Franschen consul Boisset. j geleidelijk
In 'f onder do llongtmrschc kroon staande Jj,i Je meeste aandacht trekt. Al te veel Int de sultan over de nooJigc m kielen en
roormalige koninkrijk Kroatië heersehtop I zcjf| naar de ineening van de „Times', die in-tructeurs lavseliikt, om oen klein Marok-
"t oogenbiik een grooto politieke verwarring, j vreest, dat daardoor de aandacht van kminsch leger te kunnen vormen, dat in
Om hierin werbetering te brengen, deed t Frankrijk van de onderhandelingen te lier- -4ant is. de herstelde orde te handhaven,
den 13en dezer de Banns, die de band |{ju zt.ei- w'ordL afgetrokken. j De sultan doet nogmaals oen beroep op de
Intussehcn blijkt het geval van niet zeer I lmlp van Frankrijk voor alle militaire, ad-
tusschcn regeering en kroon vormt, een
tantal aanhangers der regeering in zijn
paleis bijeenkomen, teneinde een nieuwe
regeeiingspartij te vormen. ot dusver
had de Bamis zonder een eigen partij
geregeerd, waarbij 'hij tul eens op de „boe
enisUgcn aard te zijn. Do Spaaiische com- j minisiratieve cn fiscale hervormingen,
mandaat in Maiokko, kolonel Sv.lvestro,
.-einde tenminste gisteren aan zijn regeering.
el at Boisv-et langs verschillende padie 11 was
gekomen die hem herkenden en daatom in hoi
cnpaiTij", dan weer op dc „Centrums- geheel niet lastig vielen. Toen hij twee poli- j
lub" en een ander maal op zijn persoon i licroldnten tegenkwam, dwongen deze hen, Z. K. II. de ruts der Aedcrlatulen Ue
lijke aanhangers steunde. Maar boeren- I naar de naustbij/.iinde vvaelitnost mede te aanvaard bel he»cdiermheer»eluip win hot
partij en centrumsclub werden hoe, langer gaan, waar kapitein Pida! hem zoo afdoende Ide In te m. Congres voor Lodsdienstgeselue-
hoc onhandelbaarder, zoodal 'de Bamis, i uitleggingen gaf. dat lioi.-set hem verzocht, j deni-, dat in beptembei 191_ te Daden za
Ir. Tomascliitsch, tlmus zijn persoonlijke I bedoelde soldaten niet te -tral'fen. zeggende gehouden worden.
Roman naar tiet Duitsch van
C. TEUTG EN—HORST.
Toen richtte hij zich op en zei zacht:
„Ik verbouw haar nu ami uw zorgen toe,
beste moeder. Ik wil even Berger gaiui be-
gioeten en de lieden gaan danken voor de
feestelijke ontvangst, die zij ons bereiden
wilden. Al» het wat beter met Feodora is,
al mirt u mij wel even een boodschap, niet":
Er is nu zooveel te bespreken en to rege
len en wie weet hoe weinig tijd ik nog
maar heb."
„Dus is hel dan toch vraat' wat je mij
geschreven hebt je wilt weg van hier?"
„llot is waar."
„En wat za! er dan van je vrouw moe
ten worden V'
„Zij blijft hier in haar woning en ik
hoop dal u over haar waken zult. Rechter
Marlitz, vriend Envin en dc trouwe Ber
ger zullen u, naar hun krachten, bijstaan.
Wij zullen luer later nog wel uitvoeriger over
spreken. Ik zal dun wel zeggen hots ik hel
liefst wilde dat alles verliep. Maai nu zal
ik eerst gaan lot straks dan."
Ondanks zijn woorden scheen zijn lum-t
om te gaan niet zeer groot te zijn. lil plaats
van de kamer te verlaten, boog hij zich
nogmaals over Feodora en keek iinmvlci
end hoe zijn moeder haar voorhoofd en sla
pen wreef.
Eerst toen zij met een diepe zucht hot
hoofd op zij keerde, richtte hij zich op.
„Als zij naar mij vraagt, dan stuurt u
mij dadelijk wel even een boodschap?
cioeg hij dringend.
Toen ging hij.
Maar Feodora verzocht niet dat men hem
■.ou halen, hoe verlangend hij die bood-
clmp ook verbeidde.
Midden in liet interessante gesprek dat hij
net Envin en Berger voerde, dwaalden zijn
'dikken vaak verstrooid naar de deur, al;
wachtte hij op iets, dal hem duizendmaal
gewichtiger voorkwam, dan «1 dc nieuw ont
lokte goudmijnen op zijn landgoed.
Berger zou hem het liefst dadelijk meege
nomen hebben om hem te bewijzen, dat alles
werkelijk zoo was als hij. had geschreven,
lal er dus inderdaad een groolc steenkool
laag aanwezig was, ecu zeer rijke laag, wat
meer zegt. een die millioenen winst beloofde.
Er \v:icon deskundigen, die op raad van
rechter Mant/, een onderzoek hadden inge
steld, luidden de feiten, die Berger opgc
-nnul luid, bevestigd.
Maar alles wat Berger opnoemde cn aan
haalde, was toch niet in slaat dc belangstel
ling van den graaf zoo gaand# te maken
als do ijverige opzichter liet zich had voor
gesteld.
„De ziekte Van de gravin moet daarvan
de schuld zijn, nalpurlijk," overlegde hij
eindeljjk.
Maar was liet ook natuurlijk dat de graaf
/ijn vrouw zoc> spoedig na het huwelijk al-
b cn wilde laten om ver weg te gaan naar
.leemde landen? Waren er geen anderen
genoeg, die niets verzuimden cn veel beter
gemist konden worden dan dc graat"? Ja,
ongetwijfeld, honderden waren er zoo ui
Duitsehhind te vinden. Waarom wilde hij
daar juist heen, hii, die hier zoo noodig
Wits
Noen, Berger vva» in het geheel niet te
vreden over zijn meester - en znoais hij
dachten andere Ijeamhten er ook over. Al
gemeen beklaagde men de jonge gravin, die
na zoo korl liefdesgeluk luiar echtgenoot
moest zien wegtrekken naar verre streken,
itt nood en dood en duizend gevaren.
Het was tegen den avond, dienzolfdcn
dag. Et win von Vos/, zat in de studeerkamer
van zijn vriend on sloeg diens zeldzaam
zenuwachtige bewegingen onderzoekend gade.
„Wal ,-c.heohle Kurt toch?" vroeg hij zicli
af. Was het do ziekt# \an zijl vromv of de
gedachte dat hij spoedig wog zou moeten,
die hem verontrustte.
„Ga eens vragen hoe hot met Feodora is,
Siegfried, on breng mij spoedig liet ant
woord. Mei die woorden had Kuii pas zijn
broer weggezonden on nu ging hij, zoonis
liet "/ijn gewoonte was als hij zich mof iets
érnstigs h'zig hield, ongedurig in de kamer
op en nc"
„J e bent zoo vreemd, Kurt Ik geloof
dal dat komt van je plan om naar China
te gaan. Maar dat is immers nog niet vast
en ik hoop dut daar ook niets van komt.
Je vrouw zou er lang niet tevreden over
zijn als je ernst vair de zaak ging maken.
Wat zegt zij eigenlijk van deze gril. je
nieuwste?"
Graaf Kurt haalde de schouders on, muur
vermeed hot zijn vriend, die hem ernstig en
voi'sehend aanzag, aan te zien.
„Wat zou zij er van zeggen? Zij mag
blij zijg dat ze mij voor eou poo-je kwijt is,
„Kun Dut kan niet zoo zijn -- ie ver
gil-1 je," \ie.l Envin in. „Voor vm koel en
harteloos had ik je nooit gehouden."
De graaf bleef voor hem staan en lachte
bitter,
„Harteloos herhaalde hij spottend.
„Och ik woiischto wel dat ik dat was I
Maar hoe zou jij weien hoe het er in mijn
binnenste uitziet, welke pijnlijke uren van
strijd en verdriet mijn hart heeft moeten door
maken. Geloof je dat hot mij gemakkelijk
valt nu hier weg te gaan - - llmns nu het
geluk, liet heerlijkste geluk op aarde zich
aan mij heeft vertoond in zijn betoounemlsle
-choonheid?"
Verwonderd had Erwin hem aangehoord.
Dus diil was het dat?
„Maar wie dwingt je waarom wil je
dan eigenlijk gaan?'' vroeg hij.
„Om troost te zoeken, omdat het geluk,
waarnaar ik brandend icrlang, toch oniio-
ïeikbaar is voor mij."
„En waarom beproef jo niet dit geluk te
grijpen en wist le houden?"
Een diepe ern.-l, die met Erwin's anders
zoo humoiistisch karakter een zeldzaam
contrast vormde, sprak uit zijn goedige ge
laatstrekken.
..Omdat het verdwijnen zou, voor altijd
verdwijnen, als ik er do nnnen naar uit stak
om het naar mij toe ie trokken, antwoord
de de graaf en weer spoelde oen bitter
lachje om zijn mond.
Hij ging tegenover zijn vriend zitten en
beschaduwde 'zijn oogen met de hand, alsof
hot licht hem piin deed.
Toon vervolgde hij
„Dat is liet juist, mijn goede dikkerd.
Ik heli mij '/elf dit geluk onwaardig ge
mond, ik heb hot eerst in dwaas onverstand
cn kortzichtige moedwilligheid veracht,
eerst zog ik n.l. toen liet mij zocht, toen
hot zich aan mij wilde aanbieden. Daar
voor'moet ik nu boeten. Nu is het wog ge
gaan. voor altijd wog: als vreeimlebng sta
ik tegenover dat zelfde, eerst mij vol liefde
toelachende, geluk. En om te vergeten,
daarom moot ik nu wog uit dit land. Nood
on gevaar, strijd en krijgsgerucht moeten mij
«ringen om hot verloren evenwicht weer Ie
lier-tellen in mijn ziek"
Een henauvvdende stilte trad in.
Met gebogen hoofd zat ook Envin en
dacht na. lïot was als zocht hij naar oen
aanknixipingspunt voor dulgono wat hij
wen.-ehle te zeggen.
(Wordt vervolgd.)
