No. 13706
64*" Jaargang,
Donderdag 7 September 1911
DE OPRIJLAAN
s
Kennisgeving.
Openbare Herhalingsschool
voor Meisjes.
Openbare Herhalingsschool
voor Jongens.
"7~~~~"BUlTENLAm
t
BINNENLAND.
(Wordt vervolgd.)
scH9EDüMsiHi courant
<t9*t
i
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zoü- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen £1.1,25 franco
per post fl. 1.65.
Prjjs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: "Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs det Advertentiën: Van 1—6 regels fl.0,92iedere regel meet
15 cents. Reclames 30 cent per ïegel. Groote letters naai: de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zjjn gratis aan het Bureau te bekomen.
In do nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zateïdagavonn
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen, tot den pry-,
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Buroau te voldoen.
Intercommunale Telefoon Np. 103.
«WniËi»
Drankwet.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam;
Brengen ter openbare kennis, dat bij hen
een verzoek is ingekomen van M, BLOM-
geb. KOSTER, om vergunning voor den ver
knop van sterken drank in het klein, vooi
gebruik ter plaatse van verkoop, in het pand
Boterstrant 31
en herinneren, dat binnen 2 weken na
deze bekendmaking tegen het verlecnen van
de vertil e -vhrit'telijk hij hun College be
zwaren kunnen worden ingebracht.
Schiedam, 5 September 1911. r
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. L. HONNERLAGE GRETE
De Secretaris,
v LUIK, L. S.
Aanmelding van leerlingen, die gewoon
lager' onderwijs genoten hebben, voor den
a.s. cursus, moet geschieden op werkda
gen, behalve des Zaterdags, van 4 tot en
met 8 Soptem her a.s. bij het hoofd
dier school, in het gebouw van. school II,
aan de Schoolstraat no. 10, des avonds
tusschon GVs on 8 uur.
J. A. VAN DER POEL.
Aanmelding van leerlingen, die gewoon
lager onderwijs genoten hebben, voor den
a.s. cursus, waarop landJ en tuinbouw
kundig onderwijs kan verkregen worden,
moet geschieden op werkdagen, behalve
des Zaterdags, van 4 tot en met 8 Sop
te m b e r a.s. bij het hoofd dier school
ia het gebouw van schooi F, aan de
Broersvest no. 60, des avonds tusschon
7 on 9 iuu'.
B. VAN BOCHOVE.
Schiedam, 6 Sopt. 1911.
MAROKKO.
Officieus werd gisteren Ie Berlijn de
verklaring meegedeeld, dat de besprekin
gen tusschon minister von Kiderleiv Witch
ter en tien Frnnschen gezant Cambon
Maandag weer zijn opgenomen. Naar om
standigheden kan, aldus de officiouse ver
klaring, op een vluggeren voortgang dei
onderhandelingen gerekend worden, clan
voor de pauze.
Vandaag zou een nieuw onderhoud tns-
schen de beide onderhandelaars plaats
hebben. De Duitsehe minister zou dan aan
den Franschen gezant het antwoord mee
deden, dat vooraf door den rijkskanselier
aan den keizer is voorgelegd, op de Maan
dag geformuleerde voorstellen der Fvaii-
scho regeering. De Temps" meent reeds
te weten, clat de Duitsehe regeering in l>e-
ginsd de discussie aanvaardt op de naipv
omschreven grondslagen van een nieuwen
slaat van zaken in Marokko, zooals die
door Cambon worden voorgesteld en die
aan Frankrijk op politiek terrein volko
men vrijheid van handden in Marokko
verzekeren.
De „Bei liner Lokal Anzoiger" van gis
teravond bevat een blijkbaar geïnspireerd
•artikel over do Afarokko-onderhandelingen.
dat nogal de aandacht trekt. Het blad
vreest, dat hut ontwerp van verdrag, door
den Franschen gezant meegebracht, niet
zal bijdragen tot een spoedige oplossing
van het netelige vraagstuk. Het is be
kend, dat Frankrijk op liet gebied tier
compensaties niet knibbelen zal als het
in Marokko de vrije hand krijgt. Is het
blad editor wol ingelicht, dan liggen de
moeilijkheden, op een ander gebied. De
actie van Frankrijk in Marokko vindt z. i.
zjjn voorsprong in den bijna onbegrensden
invloed, welke een hebzuchtige groep spe
culanten en kapitalisten op de verschillen
de ï'Ogeeringcn der Franschc republiek
uitoefent. Do pacificatie van Marokko is
dus niets anders dan een zuiver kapita
listische coinmerciede onderneming, pre
cies als indertijd de Boerenoorlog, van
den kant van Engeland.
In het algemeen schijnt onze rogeering,
zoo vervolgt het Berlijnsche blad, van de
grondstelling uit te gaan, dat, als nu een
maal eon regeling in Marokko tot stand
komt, deze dan ook zoo grondig mogelijk
moet zijn en dat aan de Franschen, als
alle overige voorwaarden zijn vervuld, in
politiek opzicht voor zoover Duitschland
aanbelangt, volledige vrijheid van hande
len zal worden toegestaan. Daarmede is
echter, naar te hopen is, bedoeld, dat
Frankrijk in Marokko naast de politieke
rpchten *ook de volle verantwoordelijkheid
op zich neemt, dat liet zich rechtstreeks
en persoonlijk in html Marokko voor het
leven en den eigendom van eiken Dnit-
schon onderdaan aansprakelijk stelt. Op
dit beginsel kan niet sterk genoeg bij het
sluiten van het verdrag den nadruk wor
den gelegd, meent het blad.
En verder wijst hot, mede in verband
met don uitsluitend kapitalistisyhen aard
der Fransche actie, op de noodzakelijk
heid om, rekening houdend met de moge
lijkheid van het bestaan van een rijken
mineralen bodem, hot land voor den
Duitschon handel en in 't algemeen voor
do vrije concurrentie der naties, open te
houden. Voorts, dat aan het bezit van
ertshouclend grondgebied of mijnconcessios
ook de verplichting lot ontginnen verbon
den is, want antlers zou de Fransche
speculantenkliek wel een weg vinden om
de ertslagen aan de vrije concurrentie te
onttrokken.
liet bezit van een deel van Marokko
heeft voor Duitschland geen waarde. Het
zou voor wegenaanleg cn de vestiging van
een militaire bescherming, millioencn vra
gen en voor het Duitsehe rijk niets meer of
minder betoekenon dan een nieuwe on zeer
gevaarlijke, daarbij volkomen nuttclooze
Achilleshiel.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Roman naar
GUST AF af GEIJEESTAM.
Toon do vrouw van haar zoon stier! en
een elfjarige dochter achterliet, had de groot -
moedur haar kleindochter nog in het geheel
niet gezien. Maar alsof er niets gebeurd
w is, verliet zij nu Stockholm cn trok, zo<
dra het rouwjaar om was, neer naar haai
zoon te TorMorp, En na langen tijd ging
het loven op het landgoed weer zijn gewonei
gang cn mevrouw Matilda deed de huishou
ding voor haar zoon, al-> ware er nooit "en an
dere meesteres op Torstorp geweest.
Dit alles, of ten minste bijna dit alles,
wist Maju wel, hoewel niemand liet haar ge
zegd had. Maja zag en begreep, dat groot-
moedors tegenwoordigheid op ecnigerleï wijze
haar papa drukte evenals haar ook
Hij wa.s vroolijkcr en lachte veel meer, ah
hij alleen was met h a a r.
liet meest op zijn gemak cn liet beste ge
stemd was hij, als bij zijn bonden floot en
met de weitasch en den kruithoorn op den
rug naar het bosch ging. Thuis was hij al
tijd zoo „gemaakt" en liet hij grootmoeder
praten. Maja merkte al spoedig, dat haar
vader om zoo Ie zeggen met groote zorg
over zich zelf waakte, opdat tiet niet den
schijn zou hebben alsof hij zich to veel met
1) u i t s c h 1 a n tl.
De sociaal-democratische Marokko-betoo
ging van j.h Zondag in. het Treptower park
zal door een tegenbetooging worden gevolgd.
1 tet bestuur namelijk vau het Duitsehe arbei
derscongres, dat een aantal groote christelijke
en nationale bonden van arbeiders, particu
liere en rijksbeambten omvat met ia het ge
heel 1 millioen leden, heeft een oproep
uitgevaardigd, waarin, de aansporing van de
sociaal-democraten om over te gaan tot het
proclnmeeren van een politieke monstersta-
king, oor het geval het tot een oorlog mocht
komen, wordt veroordeeld, wijl dit voorstel
in het buitenland den indruk moet wekken,
dat het weerstandsvermogen van het Duit
sehe volk in geval van oorlog verzwakt zou
worden.
Du christelijk oarbcidors zullen in de ure
des gevuars do eer van het vaderland ver
dedigen.
De lïamburgsche electro-technici hebben
in een Donderdagavond gehouden vergade
ring met 501 tegen 37 stemmen besloten op
a.s. Dinsdag in alle bedrijven den arbeid
neder te leggen, daar de werkgevers gewei
gerd hebben in onderhandelingen te treden
over ppn nieuwe regeling van het loontarief.
oiocl auteur is hij wijd cn zijd bekend. De
minister van buiteuhuulsehc zaken, dr,
Vasconeellos, is arts en lioogleeraar aan de
medische school te Lissabon tot voor kort
was hij do vertegenwoordiger der republiek
te Madrid. De marine heeft een burger aan
luiar hoofd, doao de Meiiezos, rechtsgeleerde
en journalist; een ander jurist, Celestino de
Almeida, staat aan bet hoofd van het de
partement van koloniën, terwijl de leiding
van liet ministerie vau oorlog opgedragen
fa aan generaal Pimento Cn.sti-o, van het
wapen der genie. Ten slotte is een der hoo-
gerc rechters der republiek, Mollo Lootte,
met de portefeuille van justitie belast.
Italië.
Do Bru&selscho „Gazette" verneemt, dat,
daar de onrustbarende geruchten omtrent den
gezoiulbcifl'-toe.-land in Italië bevestigd wor
den, du interparlementaire conferentie, die te
Rome zou worden gehouden, uitgesteld is tot
het voorjaar.
T u r k ij e.
Drie bataljons uit Australië, die met het
oog op de hrerschende cholera, gekampeerd
zijn tc Mitrowitza (bij Salouiki) binnen het
sanitaire cordon, zijn aan het muiten gesla
gen. Zij hebben zich mec-tor gemaakt vau
een trein en geëischt naar Sakmiki terug te
worden gebracht.
Do red it's hebben geweigerd naar liet
kamp terug te keeren. Er zullen krachtige
maatregelen worden genomen om de mui
terij te onderdrukken.
zijn dochter bezig hield. En zij besloot daar
uit, dat haar grootmoeder het niet aange
naam vond, als hij dat deed. Ook over lmai
moeder sprak grootmoeder nooit met haar.
Ja, Maja had al heel vroeg meonen op te
merken, dat haar vader liet noemen van den
naam van zijn vrouw vermeed, zoo vaak als
groot moeder er hij was. Ifet was, alsof mama
neg veel verder weg was sinds den dag dat
grootmoeder naar Torstorp getrokken was.
Het was als was zij voor de tweede maal
gestorven. Mama verdween schijnbaar lede
ren dag meer, word op zijde gesehoven en
vergeten. Main's herinneringen aan het
rouwjaar, dat zij alleen met haar vader luid
doorleefd, waren nog frisch. Toen wa-
tnnma schijnbaar nog in alle kamers geweest.
Zelfs achter in den tuin, in het prieel, op de
wogen in liet park ontmoette men haar.
Malts bewaakte trouw liet aandenken van
zijn vrouw. Zijn droefheid was grenzonloos
geweest, zóó heftig, dat men bijna gerruesi
had, dat hij zijn verstand zou vcrliezch.
Met angstvallige zorgvuldigheid had hij er
op gelet, clat alles zoo bleef, als het in de
dagen van wijlen mevrouw geweest was.
Haar naaitafel behield haar gewone plant
bij bet raam in bet kabinet, evenals het ge
borduurde naaikussen achter de gordijnen.
Tn don muziekstandaard lagen nog dezelfde
muziekboeken, die zij er in de door haar
gewensclite volgorde in had geplaatst. Allo
kleine versieringen, die zij overal door huis
verspreid bad, stonden en lagen op de ge
wone plaatsen. |Iét was Maja bijna te moe-
Por t u g a 1.
Gisteren hebben wc het con eji ander mee
gedeeld uit de rcgceringsvcrklaring van hot
nieuwe kabinet. Umtrent de ministers zelve
wordt het volgende gemeld: Do minister
president gekit als een der schranderste kop
pen in de vopubliukeiusche beweging; hij
oefent dan ook groolen invloed uit bij zijn
jiartijgonootcn en geniet oen hoog aanzien
bij zijn tegenstanders. Chagas is thans 47
jaar oud. 7n den loop der jaren heeft hij om
trent lal van economische, philcxsophische
en sociaal-politieke vraagstukken artikelen
doen verschijnen in. verschillende bladen van
democratische strekking, die hij zelf voor
een deel stichtte en leidde. Chagas is ook een
kundig mlpnaurl n een der leiders nam hij
deel aan de rcvolutionnaire bewegingen van
1801 en 1907 en de revolutie van verleden
jaar zag- hem in de ccr.-te rijen der republi-
neincn. Als fliagns' opvolger in zijn hoeda
nigheid af» Fortugeeseh gezant te I'arijs is
Magalhnes Lima aangewezen.
De minister van financiën, Duarte Lelie,
mag aanspraak maken op grooto zakenken
nis. Als höogleeraar in de mathesis aan de
Polytechnische School te Oporto en finan-
C li i n a.
Uit Peking wordt aan het „Peton-burg-
sche Telegraafagentscbap" gf-.-oiml, dat- in
het district 1 raining (provincie Kan.soe) on
lusten onder de MoUanunecliiaii.-cho bevol
king tiitgc-brokon zijn, en dut de stad Tlai-
ning in handen der opstandelingen is.
Er zijn troepen naar het tooneel van de
onlusten gezonden.
Corps diplomatique.
De heer Gambao, gezant van Mexico bij
ons bof, tevens geaccrediteerd le Brussel, is
in Hotel des Indes te 's-Gravcnhngc aange
komen.
Onzo Marine.
IIr. AL. kanonneerboot Havik is gisteren
middag van Amsterdam tc Holle voet.slu is
aangekomen. Zij heeft aan boord de mllitaS
loodsen, die zich oenigc weken zullen oefe
non in het herkennen van de geheime nier-
Intern, InstUnut voor de Statistiek.
Na a Hoop van dc vergadering van gister
middag hebben de leden van het Internatio
naal Instituut voor do Statistiek een bezoek
gebracht aan het in aanbouw zijnd Yredes-
paleis.
Gemeenteraden.
Amsterdam.
Er was gisterenmiddag heel wat belang
stelling op dc publieke tribune cn deze be
langstelling concentreerde zich vooral op de
verkiezing van een wethouder voor het on-
il|Étrijs. Want mr. S. de Yrica moest aftre
den en na al hetgeen over dezen wethouder
K gezegd' en geschreven, behoeft het geen
Ix-toog. dat vele onderwijzers en onderwij
zeressen zich een plaatsje op de publieke tri
bune hadden verzekerd.
Eerst kwam de Installatie van de nieuwe
leden en oen de benoeming van twee wet-
houdt-i?. Vooreerst do vaenture-Josuplius
Jitta, waarvoor de belangstelling maar heel
gering win-, daar de herkiezing vnj zeker
was. Van de 42 uitgebrachte stemmen kreeg
hij er 27. De sociaal-democraten stemden op
den heer Wibaut.
Aleer voeten in de anndo had de benoe
ming van den wethouder (vacaturc-mr. Do
Vries).
Bij do eerste stemming waren de stemmen
erdecklmr. Dc Vries kreeg er IS. De hoe
ren Ketelaar 17, De Havtog 4, mr. Aan
Gierh 2 on mr. Worst en Scheltema ieder
1 stem.
Bij de tweede vrije stemming behaalden,
mr. De Vries 19, Ketelaar IS, A. J. Den
Ilnrtog 5, mr. Van Oigeli 1 stem.
Bij herstemming tns-chon de hoeren De
Vries en Keetelaar kreeg mr. De Vries 22
van de 42 stemmen, zoodat hij was her
kozen.
Rotterdam.
Tot wethouder in plaats van den hoef
Rombach werd gekozen de lieer B. J. Gcr-
retson, die bedankte; daarna de lieer Jac.
van Vessem, die zijn hemming in beraad
hield.
Vervolgens werden de lu-eron D. FL TTa\e«
kutr en mr. II. Aluller Szn. tol wethoudem
herkozen en eindelijk in de plaats van den
heer C. van Dorp, die niet ala raadslid her
kozen was. benoemd dc heer P. G. Bnr-
kens. Allen namen hun herbenoeming of be
noeming aan.
liederl. Journalistenkring,
Zaterdagavond had het bestuur van den
Nederlandschcn Journalistenkring in zijn
eerste bijeenkomst na de algemeene leden
vergadering, zich opnieuw te constituee-
ron.
Naar bekend, heeft de beer J. Doorman,
die zoo lange jaren het voorzitterschap
heeft bekleed, verzocht om gezondheids
redenen niet voor een herbenoeming in
aanmerking te komen, terwijl voorts de
penningmeester, dc heer J. Funko, bad
af to treden en niet herkiesbaar was, en
eindelijk dc 2c secretaris, do hoer P. .1.
Blok, wegens drukke bezigheden, zijn func
tie had neergelegd. Voorts scheidde uit het
bestuur wegens niet-hcrkicsbaarheid do
heer J. W. Ilelmcr,
Het bestuur is thans samengesteld als
volgt: Air. L, J, Plemp van Duiveland,,
's-Gravcnhage, voorzitter; H. AI. Dekking,
Rotterdam, vice-voorzitter; A. Voogd, Rot-
ile alsof mama nog bij tien was. En zeer
vost en overtuigd geloofde /.ij er nun, dat
de duodo haar nog zien kon.
Alaar grootmoeder dreef mama uit Luis;
sinds grom moeder er was, verdween zoo voor
cn aa allo.s, wat er aan kon herinneren, dat
er ooit een andere vrouw als zij. die tlums
de teugels weer in handen genomen had,
hier goheerScht hud. Alaja was hierom lan
gen lijd boos op haar grootmoeder en ver
wonderde er zieli vaak ovfjf, dal haat' vader
zoo ia alles tor-gaf.
Alleen in één deel van liet huis luid groot
moeder niets te zeggen. Namelijk in papa's
driokamers, die naast het groote salon op
do eerste verdieping lagen en haat' eigen
uitgang in de gang luidden.
Daar hing boven liet bel ninninV portret
in de ovale, zwarte lijst. Daar was de mooie
potloodteckening mama als twaalfjarig
mei.-je in landelijk eosluum met Aleibioemen
op de borst» Daar stond alles zoo, uri mama
bet eenmaal ingericht luid en daarheen ver
huisden langzamerhand vele vau de kleine
dingen, die grootmoeder uit hun oude, oor
spronkelijke plaats verdreef.
Daar gevoelde ook Alaja zirh het pretligst.
Daar hadden vader en zij een soort toevlucht,
een vrijplaats. Daar werd Alaja zelfs spraak
zaam. Alaja, die Ids kind zoo schuchter cn
stil was.
Malts zelf schikte zich in al deze verande
ringen, zooals bij zich altijd in alles geschikt
had. Do dood van zijn vrouw lmd hem zoo
diep getroffen, dat hij onverschillig geworden
was voor alles en het had er allen schijn
van dat hij de onverschilligheid, die hem
nu beheersehtc, nooit meur te boven zou
komen. Hij was ten slotte zoo ver, dat niet
hem meer oprecht plezier deed. En zulk ver
driet is voor geen meiifrch goed. Daarom was
het in den grond ook een verlichting voor
hem, toen zijn moeder weer muir Torstorp
kwam en de teugels van de huishouding in
handen nam, die het hoor»chen srewoon waien
Want zijn ziel was zoo diep in het verdrie
verzonken, dat het hem een kwelling was
nis hij zirh gedwongen gevoelde, zich al te
veel met zijn dochtertje te moeten bezig
houden. Kinderen bemerken zoo iets spoe
dig, en, hoewel Alaja met bijna afgodisch
lieide aan haar vader hing, kwam z.ij toch
meer tot omgang met haar grootmoeder.
Grootmoeder was levenslustig, mee:
vroolijk en niet onrechtvaardig. Zij droog
haar verbolgenheid togen de divide niet op
liet kind over, maar kwam Alaja tegemne
met geheel de ietwat baavcho walmannend
heid, die Imar eigen was. Grootmoeder had
haar eigen opvoedingsmethode. In de eerste
plnal« moest er gewerkt, in de tweede
plaats in het WiflBj God» gelezen worden
Aolitor de kachel stond dc roede? maar die
werd zelden gebruikt. Grootmoeders kot
lachen on een klein tikje waren meestal vol
doende, Groot moeder kon op haar een bcotj
dorre, pedante wijze piano spelen en Afaj
werd vaak urenlang gepijnigd voor de ouder
wctscho platte piano in de huiskamer. Oo
talen kondo grootmoeder en zelfs voor een
beetje geschiedenis en kateehismus had zij
nog geduld. Ahiar dat alles beschouwde groot
moeder toch als onnutte beuzelarij. Het inoest
er o o k zijn, het behoorde er ook bijmaar
weven en spinnen, naaien en koken, licht
opsteken en worstmaken dat was toch
de hoofdzaak van een vrouw, die eenmaal
nan het hoofd van een huishouding zou ko
men te staan. En in deze dingen was
grootmoeder een geboren meesteres. Zij zat
op de sofa, den bril op den .mus, haar huif
een bootje scheef op het hoofd en naaide
aan een zoom. Alaja had haar plaats op een
bankje naast haar grootmoeder.
„Het eerste, waarop hot aankomt, mijn
dochtertje, als men naaien wil Iecren," zei
grootmoeder, „is om den draad zoover moge
lijk te, gebruiken. Ja, ja, kindje, geloof mij
maar, dat is een kunstEn geduld is daar
voor noodig."
„Geen vrouw heeft het recht, zich mooi te
Woeden," zei grootmoeder verder, „wanneer
zij haar pronk niet zelf spinnen, woven en
naaien kan."
liet was oen groote dag voor Alaja, toen
zij voor den eersten keer een zelfstandig
weefwerk begon. Afnnr haar grootste trots
was 't toch, toon zij eenmaal het bewust
zijn had, dat zij voor liet witte ondergoed,
dat zij onder haar katoenen jurk droeg, zelf
de draden gesponnen, de stof geweven on
eindelijk met eigen handen de verschillende
stukken daaruit genaaid had.