64"'° Jaargan
Zaterdag 7 October 1911
No. 13732
Eersle Blad.
DE OPRIJLAAN
Kennisgeving.
Kenn i sge v ing.
~B UlTEiVL Am
Deze couraat roTsflhtJat a, a H i aut Tute»n.d«Êfig tsmZoisin Fwatfogfflfc
Prijs per kwartaal: Tooi 9o]ii«fl«m «a VUardimg»* S.l.ifi fcaaeB
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedaaa <m VlaarSiagsa 10 eteat.
Afzonderlijke summers S cent.
Abonnementen worden dagelijks ajCagenonaaa. 1 1
Adverteutiën roof het «eEtfrolgan'd mimmts'r a£üiM» d«s raidSgg? r6$f set
üur aan het Bureau BeïorgS ajjn.
Bureau: Lüng# lïavea"No. 111 (hoek Korte Haven),
KOBKiS&ianesm
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam,
brengen ter kennis van do ingezetenen,
dat de Kohieren van het te heffen School
geld voor de Hoogoro Burgerschool, van
het Gymnasium en voor meer uitgebreid
lager onderwijs in de Gemeente Schiedam,
dienst 1911—1912, door den gemeenteraad
vastgesteld in zijn vergadering van den
Süsten September 1911 en den 2den Oc
tober 1911 door hoeren Gedeputeerde Staten
dezer provincie goedgekeurd, aan den ont
vanger der gemeente ter invordering is uit-
geicikt en in afschrift gedurende vijfmaan
den, te rekenen van heden, op de secrc-
lario der gemeente voor een ieder ter
lozing is nodergelegd.
Wordende voorts een ieder aangemaand
zijn aanslag op de bepaalde termijnen te
voldoen, op straffe van vervolging volgens
de wel.
En is hiervan afkondiging geschied, waar
liet behoort, den Oden October 1911.
Burgemeester cn Wethouders voornoemd,
M. L, HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris
V. SICKENGA.
Inrichtingen weJUo gevaar, schade
of hinder kunnen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam, 1 i i i
Gelet op dc bepalingen der Hinderwet,
Brongen ter aigamcene kennis, dat op
lieden aan do fl V. BRANDERIJ en
GISTFABRIEK „ÏÏOLLANDIA" on haar
rechtverkrijgenden vergunning is verleend
tot liet uitbreiden dier fabriek en het
oprichten eener maalderij met trans-
porti n r i c h l i n g op hot terrein, gelo
gen 's-üravcland nos. 23 en 29, kadaster
Sectie II no. 702, met een stoomwerktuig
van 125 P.K. en een stoomketel van 110
M.2 verwanningsoppervlak.
Schiedam, 5 October 1911.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. L. IIONNERLAÜE GRETE
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Schiedam, 6 Oot 191 j,
DE ITALIAANSCH-TURKSCH.E
OORLOG. -
c h o z,o 11 i n g V an Tripolis.
De bezoUing van Tripolis is, volgens een
Reu ter telegram van daar, gisteren oon feit
Roman naar
GUSTAF af G EI J ERST AM.
30)
Tante Lotta, wietp de banden van haar
buit naar achteren, die naar voren gevallen
waren omdat zij het hoofd nooit stil kon
houden, en ging toen voort:
„Geld en bezit, dftt was de hoofdzaak
voor haar. Zij was niet alleen gierig zij
Wan krenterig!"
Bij deze woorden nam tante Lotta's ge-
zichl een uitdrukking aan van tegenzin, die
in zeldzame tegenspraak was met haar zacht,
klein geziehfje. En nog trilde door haar
sic-ni verbittering, toen zij vervolgde:
,,Zij heeft liet den jongen moeilijk ge
maakt cn ons anderen ook. korzelig en on
rechtvaardig al.s zij was. Altijd liep de ar
me jongen mistroostig rond en zag er uit of
hij ik-weet-niet-wat misdaan had, liet was
als waagdo hij het nooit zich vrij to bewe
gen, als had hij daarvoor niet drni moed.
Spelen zooaJs nndeic kinderen dat kou hij
niet. Het liefst was Lij in den stal cn bij
den .-schrijnwerker. En ik heb altijd gedacht
dat dal .kwam omdat hij niemand anders
had, die zich om hem bekommerde. Zijn
moeder stierf toen Chios Edvard achttien
jaar ourl was, Tk was in dien tijd hier, Eu
gowordon. Om twaalf uur gistermiddag
word de italiaansclie vlag op hot fort Sul-
tania geheschcn, on door het eskader met
de voorgesclu'cven, salvo's begroet. Het fort
is bezet door dc landingstroepen, die on
der do afdoon.de bescherming blijven van
do oorlogsschepen, dio voor een gedeelte
in de haven geankerd liggen, voor het
overige gedeelte zicli op korten afstand
van do ontmantelde versterkingen bevin
den.
Met een landing der troepen op groote
schaal wordt gewacht totdat hel geheele
landingskorps is aangekomen.
Do „Giornalo d'Italia" heeft uit goede
bron vernomen, dat oen aantal detachemen
ten zeelieden te Tripolis aan wal zijn gezet,
ter bescherming van het consulaat on de
katholieke kerk. De zeelieden, hebben de
citadel bezet, die door de Turken was ver
laten.
Er zijn een aantal doodetn gevallen.
Uit de nadere bijzonderheden omtrent
de beschieting van Tripolis, die elkaar ook
dikwijls lijnrecht tegenspreken, blijkt, dat
het bombardement van Dinsdag drie uur
geduurd hoeft.
De socialistische afgevaardigde Do Feli
ce, die aan boord van een der Ualian.nsc-he
schepen was, gaf een zeer dramatische,
zeer sen timen teele, patriottische beschrij
ving van het bombardement: „De Rali.ia.n-
schc schepen verschenen mot lange wimpels
in top. Daarna defileerden zij voor de stad
met een prachtigen zwaai, alsof zij met een
breed gebaar het Turksche garnizoen uit-
noodigden tot capita loeren. Hot liep uit
op een tournooi" vel vreugde. Mijn hart
gaat open. Het is niet de dood, het is
een feest van het leven en de beschaving.
Het is een indrukwekkend schoujwspel."
„De uitnoodiging tot overgave wordt her
haald, zonder succes echter. Dan begint
het bombardement, doch langzaam, irnpo-
necrend. Admiraal Faravelli is edelmoe
dig. Aan de stad, die ons spoedig zal
toebehooren, wil hij geen schade toebren
gen. Het vuur van de oude, kleine Turk
sche kanonnen kan do oorlogsschepen niet
boreiken en wordt met nog grooler tus-
sehenpoozen afgegeven dan het vuur van
onze schepen. Onze zware artillerie zwijgt
uit zuinigheid cn tocli vallen stuk voor
stuk de tinnen van het fort. Ook do vuur
toren stort ineen."
De echo van do kanonnade werd in
Sicilië gehoord.
Een te Konstantiuopcl ontvangen tele
gram uit Tripolis d.d. I dezer houdt in,
dat bij de beschieting der stad het paleis
van don gouverneur, het paleis van den
militairen bevelhebber, de prefectuur en
talrijko huizon in de wijk Salibazar ver
nield zijn. - i
Verdere o o r 1 o g s b e w e g i n g e n.
Uit Korl'oo wordt gemeld, dat liet Ltnli-
aansche ultimatum, waallij Prejveza mot
bombardement werd bedreigd, is ingetrokken
AL een bevestiging hiervan klinkt het be-
ricln uit Athene, dut de hertog der Abruz-
O
zen, op telegrafisch bevel uit Rome, zijn
Rrijs cLr Adv^rtantiën: Van 1—8 regels fl.0.92; iedere regel meet
18 cents. Reclames 30 cant par regal. Groote letters naar de plaats die zjj
innemen.
Advertentiën bj) abonnement op roordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In 'de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van iO cents par advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau t« voldoen.
Intercommunale Telefoon" No. 103.
ik meende God vergeve het mij! dat
lies na haar dood beter moest worden."
Tante Lotta lachte weemoedig.
„Ik ben altijd een beetje dom geweest
weet je," ging zij voort, „al wil niennmu
dut ook gelooven. Allen praten zij over de
verstandige tante Lotta en willen, dut ik hen
raden zai. Och, Weet je hoe kortzichtig
de mensclien toch zijnWant in den grond
ben ik zeer, zeer dom. Altijd ioop ik rond
en hoop het beste, en hoe zelden, hemeltje,
g e b e u r t hel beste Ik kon niet weten
dal Okies Edvards vader den jongen niet
uitstaan kon. Hoe vaak ik hier ook kwam
- daarvan wist ik nieta, totdat zijn
moeder er niet meer was. Heeft je man daar
nooit met je over gespreken?"
IV vraag kwam zoo onverwachts, dat Ma ja
gloeiend i-ood weid.
„Ja Eens heeft hij er op gedoeld." ant
woordde zij tamelijk bitter. „Claes Edvurd
spreekt in 't algemeen bijna nooit over zich
zeil'. Dat ia zoo leeg..."
Tante Lotta maakte een beweging met
haar kleine, dikke handen.
..Maar dat is liet immers juist, wal hij
niel kan! Begrijp je dan niet dat juist dat
zijn ergste lijden is? Nooit heeft hij tegen
eonig metisch over zichzelf kunnen praten.
NTa den dood vun zijn moeder, zond zijn
vader don jongen op reis. Het is een vreo-
selijke gedachte, maar ik geloof dal liet al
leen gebeurde om van hem al' te zijn. Chics
Edvara had niet veel zin in het reizen. Maat
hij ging omdat zijn valer liet nu eenmaal
plan, om met de torpedojagers de Am-
hnihische golf in te stoomen, heeft laten
varen.
Achterna wordt bekend, dat de beman
ning van de Turksche torpedobooten, die in
de-haven van Gocmenitza waren gevlucht en
duur vernield werden, zich aan land heeft
trachten te redden, doch door Albaneezen
is ontwapend ca afgemaakt.
De correspondent van het „Berliner Ta-
gebl." meldde gistermiddag uit Konstan-
tinopel
De Turksche vioot heeft gisteren met on
bekende bestemming de Dardanellen verla
ten. Dinsdag in den vroegen ochtend was
de vloot, beslaande uit vier gepantserde
&ehq>cn en zeven torpedobootcn, voor
Hnidcr-pnsja aangekomen, waar kolen inge
nomen werden. De torpedobooten kwamen
later terug.
Een zeeslag?
Woensdagochtend te 9 uur werd geschut
vuur gehoord bij het eiland Samothraki aan
den ingang van dc golf van Xeros. In de
richting naar Belairech speelde af en toe
Zoeklicht.
Do „Osmanischcr Lloyd" ontving Woens
dag bericht, dat de Ilaliaansche en Turk-
schl vloten in en hevig gevecht gewikkeld
waren benoorden het eiland Mytuene, dus
dicht bij den ingang der Dardanellen. Het
gedonder der kanonnen werd gehooid tot op
dc kust van Klein-Azië.
Omtrent 'de juistheid van dit bericht, of
den uitslag van het gevecht zijn nog geen
nadeiv berichten ontvangen.
Mededeelingon over de vlootbcwcgingcn
en dergelijke berichten mag de Turksche
pers op zware straf niet publicceren. Op
deze wijze wordt het voor een correspondent
zeer moeilijk betrouwbare berichten te leve
ren.
De t o o s t a n d in T u r k ij e.
De Turksche gezant te Weenen, Resp'd
pasja, heeft zich bereid verklaard de por
tefeuille van buitenlandsche zaken te aan
vaarden. Moessa Kiaziin eifendi is gehand
haafd als sjeik-ul-islam.
Het schjjnt zeker aldus de Konslan-
tinopelsche correspondent van de „Temps"
dat het nieuwe ministerie zijn best zal
doon in een geest van verzoening te han
delen. Tot dusver blijkt niet, dat het go-
zag van üuitschland een knak gekregen
heeft. Er blijft hier volkomen rust heer-
schen en cle zeer waardige en gematigde
houding van liet volk en de wijze, waar
op het du Italianen, die in Turkije geble
ven zijn, ontziet, geven het aanspraak op
de sympathie van het buitenland en op
een betamelijke bejegening van Italië. De
Turksche regeering heeft de verdragen,
waarvan Italië in Turkije de vruchten pluk
te, opgezegd. Men mag nu verwachten, dat
een van de eerste voorwaarden, die de
Turken bij liet sluiten van don vrede stol
len zullen, de erkenning door Italië zal
zijn van dien nieuwen staat van zaken.
Hul „Uerl. ïagebi." verneemt uit Kon-
stantinopel, dat daar dc geestdrift voor den
oorlog sterker wordt. Vrouwen verschijnen
wilde. Hij ging, kwam terug en ging weer.
En ledéren keer weivl hij lijner cn eigenaar
diger. Toen hij voor de derde maal op reis
was, stierf zijn vader."
Tante Lotta haalde diep adem.
„Dat liadt je eens moeten zien, lux? hij
zijn vader betreurdeToen heb ik alles be
grepen. liet was of hij altijd door geleden
had onder een ongelukkige liefde \oor zijn
boosaardige li, ouden vader. Want do he
mel vergeve mij boosaardig was
bij. Dat kan ik gerust zeggen, hoewel het
mijn eigen broeder was."
De kleine dame gieep Alaja's band en
stteelde die, zooals zij zoo dikwijl- deed.
Tuuien druppelden op het zijden lint van
haar huif. maar hel volgend oogenbük lach
te zij weer.
„Gelukkig, dat dat voorbij is," zei ze.
„Dat is hoi. Heerlijkste gevoel, dat men
hielt als men oud gordt waarnaar je
straks gevraagd hebt."
Maja trok haar hniul terug. Haar gedach
ten gingen langs andere wegen, dan de oude
vrouw vermoeden kou. liet deed 4iaa.r pijn
dat zij dat alles over Claes Edvurd uit den
mond van haar tante hooren nuxs-t.
„Hoe was dan uw vader, tante?" zei zo
plotseling. Tante Lotta'.- gezicht klaarde ge
heel op.
„lloe kom je- erop juist nu naar hem te
vragen?" riep zij. ..Gisteravond heb ik hem
in levenden lijve voor mij gezien." Zij zwoeg
een oogenbük en koek in liet vriendelijke
ei trek rond.
in de reuacliebureaux der bladen en geven
haar kostbaarheden als bijdrage voor het
aankoopen van schenen.
Men verzekert, dat tie Porte de aandacht
der mogendheden zal vestigen op de tni-
litairo krijgstoerustingen van Griekenland,
Bulgarije en Montenegro.
Naar de correspondent te KonsLautiirepuI
van het „Berk Tbl." bericht, melde i ziel
Jong-Egyptenaren uit Kaïro aan om in het
Turksche leger dienst te nemen en rig) p
tische kooplieden willen meedoen aan dun
boycot van Italiaansche waren.
GEMENGDE MEDEDFELINGEN.
den, tot dergelijke daden leiden. De rcgce-
ring zal zich echter niet laten afbrengen
vun li aar besluit tot handhaving van orde
en wet.
Dtuirna werd de vergadering gesloten.
Engeland.
Het congres van mijnwerkers te South-
port heeft gisteren oen. geheim besluit ge
nomen om dc eischcn van de mijnwerkers
in Northumberland desnooods door een al-
gemeene staking in de kolenmijnen te steu
nen. De eiscfien zijn een minimumloon
van 30 procent boven de Loonen van 1870
en do afschafffing van het drieploegenstel-
sel. Het is onzeker, of dit besluit nog af
hankelijk is van een nadere Hemming on
der de mijnwerkers, doch liet staat vast,
dal de eigenaars der kolenmijnen weer
stand zullen bieden aan de eischcn en
liever do mijnen zullen sluiten.
De mcening heerscht, dat de algemcene
staking onvermijdelijk is. Een aanzienlijke
stijging van den prijs der kolen heeft zich
reeds voorgedaan.
F r a n kr ij k.
Vleo-ndmiraal Le Rris, te Ton lom heeft
iviii de .artillerie-directie geschreven^ dat men
hem zoo spoedig mogelijk een aantal vracht
schuiten moot zenden, daar hij de kluit- en
munitie-voorraden, welke onder zijn dun van
1906, niet meer op de schepen onder zijn
commando hebben wil.
Allo aanwezigen, schrijft de „Action", bij
de begrafenis te Toulon, hebben den indruk
medegebracht, dat deze stad in een atmos
feer ndemi van voortdurenden angst yoot
ongelukken, liet jongste bewijs daarvan le
vert de paniek, welke tijdens dc hegralVm-
plnats had. Toulon is met een vulkaan |g
vergelijken, waarvan men elk oogenbük voi
amrst en beven een uitbarsting vernacht.
O o s t c n r ij k.
De dader van den revolveraanslag gister
middag op den minister van justitie, Von
lloelietiberger, in liet gebouw van den Rijks
dag, is een 19-jarigo Dalmatiér.
Rij do heropening der zitting sprak dc
\oorzitter zijn verontwaardiging uit over
den aanslag, terwijl hij tevens mededeelde,
dal hij maatregelen had genomen om in liet
vervolg soortgelijke voorvallen te voorkomen.
De miui.-ter-presidont verklaarde, dat de
aanslag niet alleen tegen dc bank der mi
nistens gericht was, maar ook Legen het Oos-
temijk.-ebe parlementarisme. Het behoeft
echter volstrekt geen verwondering te lm
ren, dat do heftige redevoeringen, die in
socialistische vergaderingen worden geliou-
Maja geloofde op dit oogenblik, dal zij
met eigen oogen zag, hoe Je herinnerings
beelden de oude vrouw omzweefden juist
hier in de blauwe kamer, die alles mee. be
leefd had.
Tante Lotta zat stil en lachte zacht voor
zich heen en toen zij antwoordde klonk haar
stem geheel anders.
„Ik geloof dat ik steeds jonger en jonger
wordt," zei tante Lotta, „hee langer ik hier
zit. Mijn vader! Ik heb 't ju immers gezegd
hij droeg noch staart en pruik. Ook hoo-
ge laarzen had hij. llij was goed -- ja, dat
kan ik je zeggen, en een zeer stille man
Wij hadden respect voor hem -- wij kinde
ren! Zulk een respect dat vindt je he
den ten dage niet meer. Al aar ik kan mij
niet herinneren, dal hij ooit met mij giv-pn
ken heeft, zoolang ik nog een kind wie-, In
elk geval zou ik hef nooit gewaagd hebben,
iets tegen hem to zeggen."
„ik was zoo beveee.-d voor mijn vader,"
voivolgdo tante Lotta spiekend in herinne
ring, „dat, loon ik 'n reed- uuevdei iarig ge
trouwd ding was, alle- mm mij trilde, al- hij
shehks één woon! tol mij .-pink. Daarom had
ik mijn man ook zoo innig lief, weet je.
Die was - ja, hij was een ideaal! Men
moe-sl zooiets igonüjk niet zeggen. Er is
toch niemand die het gelooft al legt men er
nog zoo don nadruk op, Maar het beeft
ook strijd gekost, vóór ik hem luid. Jij
hebt daarvan zeker nooit wat gehoord, liet
verschrikkelijkst was: ik was met zijn broer
verloofd, toen Alexis en ik begonnen te mer-
i'o rtuga I.
Hoewel de koningsgezinde omwenteling
i het Noorden mislukt is, zoo wordt aan
hot Berimer Tagebl." uit Lissabon geseind,
genu de monarchisten voort onheil te stich
ten. De spoorrails werden op verschillende
p!a.,t-en opgebroken, zoodat cenige tremen
ont-poordeti. Du telegraaf- en telefoonvur-
bhtdingen werden beschadigd, bruggen Jior
dynamiet vernield. Op een trein werden bij
R'wlam 5 bommen geworpen. Een verschrik
kelijke ontploffing volgde, waarvan de gevol
gen nog niet bekend zijn. De republikein»
suite bevolking treedt krachtig tegen dc ko-
ningsgezinden op. Vooral de priesLers moe
ten het ontgelden. De kerken worden be-
sUnmd, o. a. de kerk der Bracannes, een der
mooiste en rijkste van Portugal en te So-
corre. In liet geheele noorden wordt door do
regrering doorgegaan met arre-latie.-. Dage
lijks worden in Li-sa bon een menigte gevii"-
genen geluncht. Dc citadel cn de gevaiuri-u
sen zijn reeds meer dan vol. Gp liet -
nicht dat koningsgezinde» in de provincie
G-alieië gevallen waren, heeft de mini-ter
vnn oorlog een Uoepenmnclit ter verstelling
vnn het garnizoen van Souteünhös afgezon
den. De minister van marine zond een oor
logsschip naar het noorden.
De hinden, die in de Portugecsdie jrrens-
-tcden vetschijnen, verzekeren, dat de mo
narchistische opstand zich aanmerkelijk hoeft
uitgebreid en dat drie divisies op marsch
zijn naar Oporto, dat. naar het heet, tot lnx>fd-
.-!aü van het koninkrijk is uitgeroepen.
Z vv e cl e n.
De liberal# kabinetsformateur. Staaif.
Heeft aan du socialisten drie portefeuilles
in zijn ministerie aangeboden. De socialis
ten hebben echter geweigerd in een liberaal
kabinet te tieden, doch ei.schen dat zij bij
bet bepalen der richting van den nieuwen
k'jcrs, alsmede bij do ministers-keuze gekend
votden. Hetgeen dan hierop neerkomen zon,
dat zij dc politiek mede leiden, zonder poli-
i ieke verantwoordelijkheid.
Naar verluidt 'zal voor de eerste maal in
Zwulen de portefeuille van oorlog dooreen
bmger worden aanvaard. Staaff ondervindt
nog moeilijkheden om voor de portefeuilles
van btiitenlnnd-eha zaken en vnn financiën
do geschikte personen te vinden. Evenwel
wndt verwacht, dat in de eerstvolgende da-
uc-n de lijst der nieuwe ministers gereed zal
komen.
Hu sla ntl.
Bij het onderzoek naar de haiulelinuen
der Ochrana te lvief als gevolg van den
moord op minister-president Stolypin, is
vtastgestcld, lat den avond vóór den aan
slag de Ochrana hij dc Potersburgsche po
litie om inlichtingen had gevraagd paar
de betrouwbaarheid van Bagrof en een
geheel onbevredigend antwoord ontvangen
ken, hoe het met ons beiden stond. Wat
waten wij ongelukkig iu dien tijd! En wat
weenden wij! Was zijn broeder, met vvien ik
verloofd was, niet de mens-ch geweest, dio
hij was -wij zouden nooit samengekomen
zijn. Denk toch eens in dien tijd eet en
gagement te verbroken! Mam* hij ging tur
/ijlt vader en zei: dat hij nooit een vrottw
Jvvingeii zou. met hem te trouwen. O, ik zie
uüt'l wat dien avond gebeurde nog voor mij!
Wij stemden achter iu het park of liever
daar -waar later het park aangelegd werd
toen ter lijd was liet boseh en kreupelhout.
I u den nnuteglatio stonden wij daar, Alexis
en zijn broeder en ik. En alle drie Weenden
wij en kusten elkander, liet was koud --
midden in den winter en rondom ons glin
sterde bet maanlicht door de dennen op de
siueiivv, Alexis en zijn broer kusten mij en
eindelijk ku-teu zij elkander. Ik gelooi J*'
diie men-élieii nog nooit zoo gelukkig g -
vvee-l /ijii op aarde! Alexis en ik vvuren go-
lukk'g omdat wij elkander gevonden hadden
en zijn brooder was gelukkig, omdat hij wh>
ede! gehandeld had. llij offerde zich inuner.-
voor on- lteidcii op. En. geloof nio, op dat
oigcnblik w'i-t ik licit.-eh niet. wie ik nu er
liet hud van die twee - Alexis, op vvien
ik verheid was ot Didrik, op vvien ik niet
verliefd was. Ik vreet het nog ik zei luiu
dal. En hoe ontroerd wij atle drie ook w„-
ren, wij moesten toch mehou."
f Wordt vervolgd