64"* Jaargang
zondag 15 October 1911
No. 13739
Dit nummer Maat uit BRIE Mi
Eerste Blad.
DE OPRIJLAAN
NATIONALE MILITIE.
BUITENLAND.
3D
SCHIEOAMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen £1.1.25 franco
per post 11.1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prp der Advertentiën: Van 1—6 regels fl.0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per reg el. Groote letters naar, do plaats die zrj
innemen.
Advertentiën bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te "bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, werden zoogenaamde kleino advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Buroau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
^SKTr-
Klltlng van den Militieraad.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam,
brengen ter kennis van de lotelingen der
nationale militie dezer gemeente, voor de
lichting 191'2, dat de militieraad in het 2e
district van Zuid-Holland, voor deze gemeente
zitting zal houden te Rotterdam, in het
gebouw AehlcrklaosteNo. 00, aldaar, en
wel op
Vrijdag 10 November 1911, des voorm.
ten ure, voor de lotingsnummers 1 tot
en met 175, en
Zaterdag 11 November 1911, des voorm.
ten 10 ure, voor de lotingsnummers '176
tot en met 35S.
Zij brengen tevens in herinnering art. 74 der
Militiewet 1001, luidende:
Voor den militieraad moeten Verschijnen:
1o. behoudens liet geval, heloeld in art. 11, tweede
zinsnede, of in ait 7.', de lotelingen, die vrij
stelling veilingen wegens ziekelijke gesteldheid
of gebleken
2o. de lutelingfiü, die viijstcUUig verlangen wegens
gem'ran de gevordeide lengte;
3u. do lotelingen, dio onderling de overeenkomst
hebben aangegaan, waarvan sprake is in de
vieide zinsnede van art. 47 oil in den tweeden
volzin van :ut. 50.
Vooits worden do belanghebbenden er uitdrukke
lijk op gewezen, dat hot opgeven van de redenen
van viijstüliing bij gelegenheid der luting aan den
Militie Couumssaiis, en liet indienen van de noodige
bewijsstukken aan den üuigemoester ol ter Secre
tarie, niet voldoende is om zich de vrijstelling ie ver-
zeieren, waai op /ij mennen nanspiaak te kunnen
maken, maar dat liuii belang medebrengt om boven
dien de viijstollmg te magen in de zitting van den
Militieiaad; ui
dal, krachtens ait. 52 der gennoinde wet, vrij
stelling, 'langeviaagd wegens ziekelijke gesteldheid of
gebreken of wegens gemis aan de gevoideide lengte
niet wotdt veiloend, wanneer de «Heling die haar
vraagt, met voor den Militieinnd is vei schenen, be
houdens hot geval nut de loteiing, wegens ziekte of
gebleken, buiten staat 's vmi den Militieraad te
verschijnen, in welk geval bij wordt m dei zocht up
de laats waai hij zich bevindt, inits deze binnen
het Rijk gelegen zij en de noodzakelijkheid van
dat huisondeizoek, door eene geneeskundige ver
klaring vvo/dt aangetoond, welke zoo spoedig mo
gelijk aan do afdeeling Militie (Schoolstraat 12)
moet worden bezorgd, in ieder geval vóór den dag
der zitting van den Militieraad,
Dientengevolge roepen zij voornoemde ioteUngcn
op oin, op bovongnnoeiinlen dag, uur en plaats, voor
gemelden militieiaad te verschijnen,
Kn is hiervan afkondiging geschied, waar het
behoort, den 14den October 39il.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. L. HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris,
V. SICKENGA
Roman naar
GUST AF af ÜEIJERSTAM.
Schiedam, 13 Oct. 1911.
HE ITALIAANSCII-TURKSCHE
OORLOG.
I n T r i p o 1 i s.
Wanneer men aan de uit Italië komende
berichten geloot slaat, dan is de verstand
houding tusschen de Italianen en Arabie
ren van bijzonder vriendschappelijketi aard
gcwordecn. Do telegrammen uit Home deel
den gisteren o.a. het volgende mede:
De Arabieren zijn verbaasd over de voort
durende landing van nieuwe troepen. Zij
koesteren niet alleen vrees, doch ook be
wondering voor de talianen. Veel Arabie
ren riepen bij do aankomst van ltc! tweede
landingscorps: „Leve ItaliëI" „Woest wel
kom".
Het getal der Turksehe troepen, die op
twee dagreizen van Tripolis gelegerd moe
ten zijn, wordt op 2000 man geschat. Gis
teren grepen de uitgehongerde Arabieren de
Turken aan, om hun de levensmiddelen
af te nomen. Zij werden met groote verlie
zen door de Turken teruggeslagen.
Do stad Tripolis herneemt haar gewone
aanzien. De moskeeën worden geopend en
de priesters wekken do bewoners tot het
gebed op.
Do Italiaansche regeeringsverklaring, dat
men den godsdienst, de eigendommen en
de vrouwen streng zal eerbiedigen, heeft
een zeer goeden indruk gemaakt op dc
Arabieren. i
Tripolis en Cyrenaïka zullen door de
prefecten, die reeds benoemd zijn, als Ita
liaansche provincies worden beheerd.
Uit Chiatto (Italië) wordt gemold, dal
onder leiding van de grootste Milaneeschc
bank zich eeen syndicaat gevormd heeft,
mot een kapitaal van ,C 20.000.000, om
de omgeving van Tripolis te kaioniscoren,
liet syndicaat ,is bereid een groeten prijs
voor landconcessies en voor openbare wer
ken aan Italië te betalen. Dit geld zou
moeien dienen pm Italië schadeloos te
stellen. v
Tot zoover do berichten uit Itomoiiische
bron. Daarentegen maken eonigc telegram
men uit Konstantinopel melding van een
heiligen strijd, die Woensdag in de om
streken van 'Tripolis zou zijn geleverd tus
schen Turksehe troepen, die oen hoogte
bezet hadden, en dc Italianen. De Ita
lianen zouden daarbij 1600 man mm doo-
den een gewonden hebben verloren. De
verliezen der Turken zouden in verhou
ding even groot zijn.
üok liet Turksehe blad „Sabah" bericht
van een groot verlies van do Italianen. Het
blad sclu'ijft: Bij een stormloop, die de
Italiaansche landingstroepen ondernamen
op een in de nabijheid van de stad (Tri
polis gelegen puivel, die door Turksehe
troepen bezet was, werden zij met een
verlies van JG0Q dooden en gewonden te
ruggeslagen.
I n T u r k ij o.
De Kamer zou hedenmiddag of -avond
bijeen komen. Een voldoend aantal leden is
reeds to Konstantinopel aanwezig. De groot
vizier zal dadelijk na de opening een korte
verklaring afleggen. Volgens sommige be
richten uit Konstantinopel zou hij mededee-
ling doen van het plan der regeering om
vredesonderhandelingen te openen. Daarna
zou do grootvizier Said pasja de kwestie
van vertrouwen stellen. Mocht hij geen mo
tie van vertrouwen krijgen, dan zal hij on
middellijk aftreden.
De openingszitting der Kamer zal, naar
verzekerd word', geheim zijn.
De poging van liet comité der Jong-Tar
ken om do gchuelo Kamer-oppositie nog
vóór de opening van liet parlement te be
wegen tot een gemeenschappelijk optreden
tegen de regeering is mislukt. Do niet tot
de Jong-Turken behoorendo groepen Van
'do oppositie weigerden gisteren' deel. uit to
maken van een deputatie die de Jong-
Turken naar den groot-vizier wilden zen
den om dezen inlichtingen te vragen om-
lient do Tripolis-politiek van de regccring.
Ook in de kan-tic van liet Katner-presi-
diuni zijn de Jong-Turken en de andere
oppositiepartijen het niet eens.
Onder den naam „Voroeniging van haat
legen Italië", is Ie Konstantinopel een co
mité opgericht, dat in de allereerste plaats
ziel ton doe! stelt den boycot te be\orderen.
De bevolking van Konstantinopel was gis-
fereu in blijde stemming, daar beweerd werd,
dut dc geruchten omtrent het zinken van
taoe Italiaansche oorlogsschepen voor Tripo
lis door zeemijucn bevestiging hadden ge-
vpndcn. Eerst heette liet, dat het twee krui
sers warennu spreekt men van twee torpe
dobooten. Do naehlelijke strijd bij Tripolis
moet zeer heftig geweest zijn.
Op liet eiland Santos moet groote opwin
ding onder de bevolking hcorschen. De
vorst seint, dat dc toestand onrustbarend is.
Dc Konstantinopelschc binden melden,
dat tie consuls der Kreta beschermende mo
gendheden te Kanen dc opdracht hebben ont
vangen. om legen de opening van de Kreten
zer Kamer in naam van den koning van
Giiekelnntl te protesteeren.
De gr a a n verschep i n g uit
Rusland.
liet Poterebnrgsclie agentschap verneemt
uit Konstantinopel, dat aan den Russische»
ate/aut hel antwoord van Turkije is medege
deeld. Aan neutrale graanschepen, die neu-
tiaie havens tot plaats van bestemming heb
ben, wordt vrije doortocht verleend. Graan-
ladingen ecliler, die voor Italiaansche oor-
k.gshavens, Haliaansdie trooncn en overlie
den. en voor llulinau-'chc leveranciers be
stemd zijn, zullen niet vrij kunnen doorgaan.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Münchener bladen deelen mede, dat prins
Luitpokl zich l'risch en opgewekt gevoelt en
zich geregeld bezighoudt met de vegocrings-
zuken.
Do Fraitscho onderwijzeres ltenêe Ger-
maine Thirion is gisteren door hri Lcip-
zigcr Rjjksgerecht wegens spionnage lot
6 maanden gevangenisstraf veroordeeld, on
der aftrek van vier maanden proven lief.
zwaar gewond, anderen verbi andden in de
huizen, die door de menigte in brand gesto
ken waren.
Een reiswagen rolt over den straatweg
voort. De paarden loopen ir vluggen draf.
Do dennen aan heide zijden van de straat
suizen onder den druk van den Merken wind.
Do heldere Meinacht is wolkig en koud
natte sneeuw wordt vooilgejaugd over de
straat en sj/at als vuil over voctzak en radc-
ypn. In het rijtuig zitten, in pelzen gewik
keld, Mfija en haar man. Af en toe buigt
de baron; zich uit het venster ein drijft den
koetsier tol spoed aan.
Maja zit ineen gedoken in haar hoek
Clues Gd va lil waagt hel fcijim niet een enkel
woord lol. haar te richten. Graag zou hij
willen welen, waaraan zijn vrouw op dit
oogenblik denktmaar hij begrijpt dat zij
niet goMoord wil worden, en eerbiedigt haar
zwijgende droefheid. Want dc reis gaat naar
'lot slorp. Dien middag was een bode te
paard met liet bericht gekomen, dat groot
moeder op sterven lag.
Maja denkt aan vader en moeder haar
eigen moeder, die thans al zoo lang dood is,
dat hel als een sprookje is/ oen droom. En
aan de andere moeder, dio zij nooit zoo zeer
heeft leeren kennen. Zij denkt aan dc kleine
slicfztisjes en dan weer aan lianr vader. Al
datgene, dat zij nu spoedig zal weerzien,
houdt haar gedachten bezig, lianr grootmoe
der heeft zij bijna vergoten."
Plotseling houdt het rijtuig stil voor een
hek. De koetsier springt van den bok, om
't portier open ie doen en reikt de teugels
aan don baron.
„Satnnsehc boeren! Om dezen lijd van
het jaar, de hekken dicht te doen!" bromt
Chios Ed va rd.
Maja buigt zich voorover on vraagt
..lloc ver is het nog?"
„Ongeveer over een uur kunnen wij er
zijn", antwoordt do koetsier, „als do paar
den hot uithouden."
Andcreson is geërgerd over dezen over
haasten rit. ILij krijgt een steek in zijn hart
iedoren keer, als hij do zweep moet loggen
over de paarden, die heftig zwceteiul voort
dreven.
Het rijtuig komt weer in beweging en
Chics Edvurd wendt zich zacht tot zijn vrouw
om to zien, of hij het wagen durft haar te
storen.
Maja zit nog altijd in dezelfde houding
in haar hoekjemaar als haar oogen don
zoekenden blik van haar man ontmoeten,
vraagt zij, alleen om wat te zeggen
,,IIoe laat is het?"
Do baron haalt zijn horloge voor den dag
van onder zijn pelsmantel en laat het slaan.
Tien kleine, bescheiden slagen klinken door
het duister van den wagen.
„Tien uur," zegt hij, hoewel hij weet,
Du i t s c h a n d.
Menige dagen geleden Henen er onrust
barende berichten over den gozondheitlMoe-
siaiul van den hoogbejaarden prins-regent
var Beieren. Die mededeeliiuren blijken ten
ccnoniuuie onjuist te zijn geweest, want de
Spanje in Marokko,
De bladen te .Madrid houden zich nog
druk bezig met het gevecht van 7 October
bij de Kort, dat thans veel minder gunstig
beoordeeld wordt. Eenige bladen spreken
zelfs van een nederlaag.
Ilot telegram van gisteren van generaal
Lugues. meldende dat dc vijandelijke stam
men een aanval op de Spaausche troepen
in den zin hadden, werd opgevat als een
bewijs, da.t de zoogenaamd gelukte inti
midatie dier stammen inderdaad niet be
staat en dat de veldtocht nog groote ge
varen biedt.
Het bericht, dat de kabash Seloean ove -
vallen en belegerd, zou zijn, wordt van
officieelo zijde beslist tegengesproken.
Dc regccring ontkent eveneens, flat de
Spanjaarden in den slag bij de Kort ver
scheiden honderden manschappen zouden
hebben verloren. Zij zal een rapport over
dit gevecht pubüceeron, waaruit zal blij
ken, dat de verliezen lor Spanjaarden nog
geen 250 man bedroegen.
De „Correo" daarentegen bevat een brief
uit Melilla, waarin wordt medegedeeld,
dat do verliezen der Spanjaarden meer
dan 400 man hebben bedragen.
Aan do „Teinps" wordt uit Madrid ge
mold, dat de Moorcn in den nacht van
den lOen op den 11 erf October de leger
kampen bij Imarulen en fz-Hafon aanvie
len. De vijand werd. teruggedreven en liet
meer dan dertig doodeu achter. Aan de
zijde van do Spanjaarden werden twee
man gewond. De Mooren ontvangen tal
rijke versterkingen van het oostelijke Kif
en ontplooien een groote activiteit.
V e r e e n i g tl e State n.
Tut dusverre verkeerde men nog in twij
fel. of oud-president Roosevelt, wiens in
vloed in de Yereenigde Staten nog steeds
•/eer groot is. president Ta ft bij de aan
slaande verkiezing voor liet presidentschap
zult Meunen.
'Thans heeft hij, volgens de „New-York
Herald", verklaard, dat hij bij de verkie
zing in het volgende jaar aan Tuft zijn
steun zal moeten onthouden, daar deze
naar zijn zin niet vooruitstrevend genoeg is.
dat zijn vrouw liet zeer goed gehoord heeft.
„Denk je, dat wij nog vroeg genoeg ko
men?"
„Ik weet het niet."
Olao» Edvard Is er van overtuigd, dat
grootmoeder reeds lang overleden is, maar
hij liecl't niet den moed om het te zeggen.
Hij gelooft dat Maja nog hoopt de oude
„vrouw in leven aan te treffen.
Maar zacht, alsof zij zijn gedachten gera
den heeft, antwoordt Maja:
„Ik zou liever niet willen, dat groolmoe-
dei nog leeft, als wij komen..."
Verder gaat de reis. De paarden snuiven,
schuim staat hen op den bok. Jlecn'en weer
geschud, vliegen de reizigers over Je hobbe
lige straal. Achter hen glijdt do papperige
massa op den weg weer in elkaar. Wagen
sporen blijven hoegenaamd niet achter. Zwart
steken de akkers tegen do bossehou af en
krassend vliegen de natte kraaien op van de
velden.
Hot is een koude, een treurige reis. Maja
is geheel in herinneringen verzonken. Hoe
dichter zij bij haar tehuis komt, des te meer
worden ze wakker lichte, onbeschrijfe
lijke, onbeduidende kinder!ijdheriuneringen,
atwisseleud met dio der hittere latere jaren.
Zonder orde en samenhang komen ze op,
kwellende en lieflijke, (e zelfder lijd. En alle
hebben zij haar wat te zeggen, haar wat le
vertollen van do dagen, die voorbij gegaan
zijn. Alles leeft weer voor haar blik op.
Nooit zijn herinneringen zoo levendig als
R u 1 U n il.
lu aansluiting met hetgeen Reuter over
het voorgevallene in Osj (Turkestan) twds
seinde, worden aan uitvoeriger telegrammen
nog de volgende bijzonderheden ontleend:
De echt-Russischc mannen, gelijk zij zich
noemen, hadden na den aandag te Kief een
lievige agitatie tegen de jodenbevoiking in
O-j op touw gezet. Zij verspreidden het ge
rucht, dat de joden een Sitrioniongeu had
den geroofd en voor een riuioelen moord
gebruikt. Ten gevolge daarvan geraakten
de Sarton in een vreeselijkc opwinding,
drongen in de buizen van de joden en be
gonnen een pogrom. De politie was tegen
over de fanatieke menigte machteloos. De
Sarton omsingelden de hui/en van tie joden,
Baken ze in brand en sloegen met knup
pels op de vluchtende joden los. De po
grom duurde voort totdat soldaten mvt ge
weld van wapenen iusschen beiden kwamen.
Een aantal joden werd gedood, velen zijn
wanneer men het ouderlijk huis. na jaren weer
nadert, terwijl daar de dood to gast is. Al
le» is dan zoo nabij, alles echijnt dan samen
to hangen.
Maja denkt aan den langen, zwijgenden
winter, die thans ten einde is. Zij zoekt naar
do hand van haar man en drukt die wee
moedig.
„Je bent zoogoed!" zegt ze.
Chic.s Edvard is gelukkig. 1 ij vermoedt
niet wat deze kleine scène in rich sluit...
Nu doemen over dc vlakte, de omtrek
ken van het woud van Ton-torp op. Spoedig
daarop rolt het rijtuig het diepe duister van
het bosch in. Een oogenblik later gh.nst het
meer tusschen de lichte bcikenstamnicn, en
daarachter vliegen de vonken van do groote
smederij dc Jacht in. Als zij de oude kerf
met 'den halfvervnllea klokkeloion voorbij
zijn, dreunen den reizigers de eerste hamer
slagen tegemoet. Nu buigt Maja het hoofd
en huilt...
Als zij weer opkijkt, zijn zij midden in
de oprijlaan. Onder de naakte kruinen der
oude hoornen ratelen de raderen voort. De
wind is gaan liggen; stil, zachtin groote
vlokken valt, de Mlnsneeuvv
Het rijtuig houdt stil voor dl hooge
stoep, Matts Holt ontvangt het tweetal. Zijn
haar en kloeten zijn vochtig van snecttv
Het is midden in den nacht. Mam
heele huis is nog wakker. Maja voelt tie kus
van htutr stiefmoeder op haar lippen en hoort
haar vader tol Ckies Edvard zeggen:
Chin a.
Uit Sjanghai wordt gemeld, dat dc re
geering dc rcvolutionnaire beweging als
zeer ernstig beschouwt. De oproerlingen
gedragen z.ich overigens welgezind tegen
over do vreemdelingen. De afsluiting van
de nederzettingen der vreemdelingen te
flanken door een korps vrijwilligers en
mariuhns onder bevel van den papuu.-ehen
admiraal is gewaarborgd,
liet handelsverkeer van Sjanghai met
Ilankou is afgebroken.
Uit Woehoe (in de provincie Nganhoei
en evenals Woetsjang en Ilankou aan de
Jang-tse gelegen, doch meer stroomaf
waarts), wordt eveneens van onlusten ge
meld.
Tsjangfsja (provincie Iloe-nan) is door
de opstandelingen omsingeld.
Aan het hoofd van do voorloopige re-
geoiing te Woelsinng staat de revolutio
nair en voormalige officier Hoeang-tsing.
Het |L Petersburg»ehe felegraafage.it-
sehap verneemt uit Peking, dat de bevel
hebber van de te Woetsjang liggende di
visie ontslagen is.
Gisteren vertrokken verrchcidene treinen
met troepen naar de p'-ovincic Hoc-pó.
Politie uaaliegelcn rijn getroffen ter
haudluiv. 1 van dB orde in Peking. De
wacht voor de keizerstad is versterkt.
Sedert den opstand van de Zwarte Vlag
gen heelt de Chinee»che regeering niet
meer in zulk een moeilijke positie ver-
keet d als thans het geval is. Ieder oogen
blik kan bericht komen, dat ic Kanton,
waar hel nog steeds smeult, een opstand
is uitgebroken, en ook vreest men voor
muiterijen le Nanking, waar onder de ne
gende divisie zich reeds teekenen van in-
suboulinatie voordoen en te Au hooi, waar
in 11)08 een militaire opstand heeft gewoed.
Bij keizerlijk edict is aan den minister
van oorlog Yin-Tsjnng, een Mandsjoe, op
gedragen zich met twee divisies uit het
noorden naar Ilankou te begeven, ten
einde te trachten den opshuid den kop in
te drukken.
Ais de minister onmiddellijk vertrekt,
kan hij ia veertien dagen te Ilankou zijn,
wanneer 11,1. intussehen de spoorwegen
niet opgebroken worden. En dat is wel
te verwachten, daar de lijn dwars door
de provincie bewaakt wordt door een ba
taljon, dat zich bij de revolutionnaire, be-
.Zij is dadelijk nadat wij den bode afge
zonden hebben, gestorven. Maar men kon
den man niet meer terugroepen. Hij reed
spoorslags".
Dan gaat Maja. alleen bij 'mar grootmoe
der binnen. Lang staat zij daar in grootmoe
ders binnenkamer en Maart nam- de oude
\rouw, dn, recht uitgestrekt, Mar en stijf
zoouts lijden» lianr leven, in haar bed ligt.
Maja heeft nog nooit een doode gezien.
Stom, intreeid door de nabijheid \an den
dood, staat zij int voor het groote wonder.
De anderen hebben haar zeker niet willen
Moren ol' misschien ook heeft zij zich van
do amlererr afgescheiden Dm hier gebet/! al
leen binnen te gaan. En terwijl zij zoo voor
grootmoeder staat, komt de wensch in haar
op, dat zij de oude vrouw toch nog vaarwel
ënl kunnen zoggen; in een vreemd verba
zen kijkt zij naar de gevouwen handen,
naar den mond, die in 't geheel niet meer
/aw streng is ais vroeger, kijkt naar de
brandende knarsen en de witte lakens, dio
voor de ramen pingen. En ondanks alles
wit zij /«et, heeft zij een sterk vermoeden
il.it grootmoeder weer wakker zal worden,
en tol haar spreken. Alles wordt zoo heilig.
/,S heilig voor haar ea zoo nieuw. Het is,
a's blies de dood alles weg wat haar van
beur vader en van de anderen gescheiden
heeft. Zij gaat op een stoel zitten, die naast
liet ledikant staat alsof er nog pas iemand
op had gezeten.
('Wordt vervolgd.)
1
